BURSA'DA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE MÜCADELE İÇİN ENERJİ VERİMLİLİĞİ

Benzer belgeler
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE YEREL YÖNETİMLER

Bu Proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir. KADIKÖY BELEDİYESİ ENERJİ EYLEM PLANI ÖZETİ.

Kadıköy Belediyesi Sürdürülebilir Enerji Eylem Planı

Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı. Gaziantep 2014

ĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ ÇALIġMALARINDA BURSA ÖRNEĞĠ: BURSA KARBON AYAKĠZĠ

Yerel Yönetim Faaliyetlerinden Kaynaklanan ve Toplum Ölçekli Sera Gazı Salımlarının Envanterinin Hazırlanması

Sera Gazlarının İzlenmesi ve Emisyon Ticareti. Politika ve Strateji Geliştirme. Ozon Tabakasının Korunması. İklim Değişikliği Uyum

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

İSTAÇ A.Ş. ENERJİ YÖNETİMİ ve PROJELER

BELEDİYELERCE BİLGİ SAĞLANACAK İDEP EYLEMLERİ

Biliyor musunuz? İklim Değişikliği ile Mücadelede. Başrol Kentlerin.

Küresel. İklim Değişikliği. ÇEVRE KORUMA ve KONTROL DAİRESİ BAŞKANLIĞI

SERA GAZI SALIMLARININ DEĞERLEND

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİ

KADIKÖY BELEDİYESİ BÜTÜNCÜL VE KATILIMCI İKLİM EYLEMİ PROJESİ EYLEM RAPOR TASLAĞI

KENTLERDE ATIK YÖNETİMİ İLE SERA GAZI AZALTIM VE UYUM POLİTİKALARI. Dr. Tuğba Ağaçayak

Erzurum İli Karbon Ayakizi Envanter Sonuçları. Zeren Erik GTE Carbon 3 Kasım 2014

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE MÜCADELEDE DÖNGÜSEL EKONOMİ YENİLENEBİLİR ENERJİNİN ÖNEMİ. Dr. Belma SOYDAŞ SÖZER Biyokütle Enerjisi Grubu Koordinatörü

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ, AB SÜRECİ VE ÇEVRE

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ULUSAL BİLDİRİMLERİNİN HAZIRLANMASI PROJESİ 6. ULUSAL BİLDİRİM ENERJİ BÖLÜMÜ

AVRUPA BİRLİĞİ BELEDİYE BAŞKANLARI SÖZLEŞMESİ/COVENANT OF MAYORS M. TUNÇ SOYER SEFERİHİSAR BELEDİYE BAŞKANI

TEMİZ ENERJİ GÜNLERİ. Binalarda Enerji Verimliliği

ENERJİ VERİMLİLİĞİNDE DÜNYADA VE ÜLKEMİZDE DURUM

ULUSAL ENERJİ VERİMLİLİĞİ EYLEM PLANI (Bina Sektörüne Yönelik Eylemler)

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ: FAO NUN BAKIŞ AÇISI. Dr. Ayşegül Akın Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Türkiye Temsilci Yardımcısı 15 Ekim 2016

SANAYİ SEKTÖRÜ. Mevcut Durum Değerlendirme

İklim Değişikliği ve Kentler. Hande Özüt Bölgesel Çevre Merkezi, REC Türkiye

Kadıköy Belediyesi Bütüncül ve Katılımcı İklim Eylemi Projesi İKLİM ELÇİLERİ DANIŞMA 1. TOPLANTISI

Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015

SERA GAZI EMİSYONU HAKAN KARAGÖZ

SÜRDÜRÜLEBİLİR ŞEHİRLER ve TÜRKİYE. Rifat Ünal Sayman Direktör, REC Türkiye SBE16 Swissotel, İstanbul 14 Ekim 2016

BÖLGE PLANI SÜRECİ Eskişehir Çevre, Enerji ve Tabii Kaynaklar Özel İhtisas Komisyonu Çalışmaları Anadolu Üniversitesi

Proje alanı, süresi ve bütçesi

EĞİTİM, ÖĞRETİM VE KAMUOYUNUN BİLİNÇLENDİRİLMESİ BÖLÜMÜ

T.C. ULAŞTIRMA BAKANLIĞI ULAŞIMDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ

Binaların Enerji Etkinliğinin Teşviki Erzurum İlinde Uygulama Projesi

TARIM - AGRICULTURE. İlkay Dellal. 6 th March 2018, Bilkent Hotel, Bilkent- Ankara 6 Mart 2018, Bilkent Otel, Bilkent Ankara

2001 yılında Marakeş te gerçekleştirilen 7.Taraflar Konferansında (COP.7),

TTGV Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Destekleri

AFD Sürdürülebilir bir gelecek için

KADIKÖY BELEDİYESİ İKLİM EYLEM PLANI TASLAK RAPORU ÖZETİ

Şekiller Listesi. Tablolar Listesi. Kısaltma Listesi

Bursa SYK Ozlem Unsal, BSI Group Eurasia Ülke Müdürü 14 Ekim 2015, Bursa. Copyright 2012 BSI. All rights reserved.

Kentlerde İklim Dostu Ulaşım Zorunluluğu. Önder Algedik

MARMARA BÖLGESİNDEKİ HAVZA KORUMA EYLEM PLANI

SERA GAZLARININ İZLENMESİ ve EMİSYON TİCARETİ

TÜRKİYE CUMHURİYETİ NİYET EDİLEN ULUSAL OLARAK BELİRLENMİŞ KATKI

Sürdürülebilir Üretim Sempozyumu 2015 SANAYİDE SU VERİMLİLİĞİ UYGULAMALARI

Mustafa BARAN Ankara Sanayi Odası Genel Sekreter Yardımcısı

Düşük Karbonlu ve Sürdürülebilir Bir Gelecek için Akıllı Bilişim Semineri

Yeni Büyükşehir Yasası ve Arazi Yönetimi

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI

Tarım Sektörü. Erdinç Ersoy, Kıdemsiz Tarım Sektörü Uzmanı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ NİYET EDİLEN ULUSAL KATKI BELGESİ

KAMU KURUMLARI VE BELEDİYELER İLE YÜRÜTÜLEBİLECEK ÇALIŞMA VE PROJELER

Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları

ÇEVRE ALANıNDA FINANSMAN FıRSATLARı

İklim Değişikliği ve Hava Yönetimi Koordinasyon Kurulu Çalışma Grupları

BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ

İklim Değişikliği ve Enerji İlişkisi

BALIKESİR BÜYÜKŞEHİR STRATEJİK PLANI

Sürdürülebilir kent yönetimi, Yeşil İstihdam, Teknoloji yenileme, Emisyon kontrolü, İklim dostu teknoloji üretimi, Temiz ürün tasarımı ve Düşük

İZMİR BÖLGE PLANI İLÇE LANSMAN SÜRECİ TORBALI SONUÇ RAPORU

ĞİŞİKLİĞİ. Yeni Mücadele ile Yüzleşmek. Kasım 2006

GDF SUEZ de Su Ayak İzi ve Su Risklerinin Yönetimi. Peter Spalding: HSE Manager, GDF SUEZ Energy International April 2015

Enerji Verimliliğinde Finans ve İnşaat Sektörü İşbirliği

İSTANBUL & BELEDİYE BAŞKANLARI İKLİM SÖZLEŞMESİ (COMPACT of MAYORS)

Küresel Isınma ile Mücadelede Kentlerin Rolü: Ulaşım ve Yapı Sektöründen Uluslararası Örnekler 12 Eylül 2014

YEŞİL BELEDİYECİLİK YEŞİL NİLÜFER. Mustafa BOZBEY* *İnşaat Yük. Müh., Nilüfer Belediye Başkanı HOŞGELDİNİZ.

ICCI 2018 TÜRKOTED Özel Oturumu. Yenilenebilir Yakıtlarla Kojenerasyon 3 Mayıs 10:00-12:00

BÖLGE PLANI SÜRECİ Bursa Çevre, Enerji ve Tabii Kaynaklar Özel İhtisas Komisyonu Çalışmaları Merinos AKKM

KENTLERDE SU YÖNETİMİ İLE UYUM POLİTİKALARI. Dr. Tuğba Ağaçayak

Sürdürülebilir Kalkınma - Yeşil Büyüme. 30 Mayıs 2012

ENERJİ ALTYAPISI ve YATIRIMLARI Hüseyin VATANSEVER EBSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU

Enerji Verimliliği ve Enerji Kimlik Belgesi (EKB)

BALIKESİR BÜYÜKŞEHİR

Sağlık, Turizm ve Yerleşkelerde Kojenerasyon Uygulamaları

TELKO ENERJİ ÜRETİM TURİZM SAN. ve TİC. A.Ş. EDİNCİK BİYOGAZ PROJESİ PROJE BİLGİ NOTU

İL İL ENERJİ VERİMLİLİĞİ

KIRSAL KALKINMA. Ülkemizin Ulusal Kırsal Kalkınma Politikalarının belirlendiği strateji belgeleri;

Yıllar PROJE ADIMI - FAALİYET. Sorumlu Kurumlar. ÇOB, İÇOM, DSİ, TİM, Valilikler, Belediyeler ÇOB, İÇOM, Valilikler

TTGV Enerji Verimliliği. Desteği

GÜNEY EGE BÖLGE PLANI

BAYINDIRLIK VE ĠSKAN BAKANLIĞI VE ENERJĠ VERĠMLĠLĠĞĠ. Sefer AKKAYA. Genel Müdür Yapı ĠĢleri Genel Müdürlüğü

HAVA YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. Emisyon Kontrolünün Geliştirilmesi Projesi

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR --

Bina Sektörü. Teknik Uzmanlar Dr. Özge Yılmaz Emre Yöntem ve Duygu Başoğlu

BSBEEP Karadeniz Havzası Binalarda Enerji Verimliliği Planı. Faaliyet GA1.3

ENDÜSTRİ 4.0 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK İLİŞKİSİ

AB ve Türkiye Sivil Toplum Diyaloğu - IV Tüketicinin ve Sağlığın Korunması Hibe Programı

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI

İstanbul Enerji A.Ş Faaliyetleri. Fatih SALTABAŞ Genel Müdür

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ EYLEM PLANINDA SU

Güneydoğu Anadolu Bölgesi nde Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Kullanımı ve Enerji Verimliliğinin Arttırılması Projesi

Sanayi Sektöründe Düşük/Sıfır Maliyetli Sera Gazı Azaltım Önlemleri

2014 dünyanın en sıcak yılı olabilir

1.1 BİRLEŞMİŞ MİLLETLER İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ VE KYOTO PROTOKOLÜ

ATIKTAN ELEKTRİK ENERJİSİ ELDE EDİLMESİ

İLLER BANKASI A.Ş. İLLER BANKASI A.Ş. GENEL TANITIMI VE YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINA YÖNELİK DESTEKLERİ

Transkript:

BURSA'DA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE MÜCADELE İÇİN ENERJİ VERİMLİLİĞİ A.Nalan FİDAN Bursa Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanı SAĞLIKLI KENTLER İÇİN YENİLENEBİLİR ENERJİ KONFERANSI 14-15-16 EKİM 2016/ MERSİN

İKLİMLER DEĞİŞİYOR! Meteoroloji GM

İklim Değişikliğine Bağlı Son Yıllarda Yaşananlar 2007 Kuraklığı İstanbul Sel Felaketi, Eylül, 31 kişi öldü Samsun Sel Felaketi, 2012 2010 Avrupa sıcak hava dalgası ABD de son 50 yılın en kurağı 2012 2012 buzulların erimesi Sandy, New Jersey-2012 İstanbul da görülen hortumlar-2014

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNDE SEKTÖRLER

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNDE SEKTÖRLER Sera Gazı Emisyonunun Sektörlere Göre Dağılımı %13.40 %10.60 %3.50 Enerji en büyük pay %72.5 %72.50 enerji endüstri tarım atık Seragazı Emisyon Envanteri, 2014, TÜİK

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ve KENTLER Kentler (nüfusun %80 i) Sera gazı emisyonu %75 Enerji tüketimi %75

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ve KENTLER Küresel iklim değişikliği ve buna bağlı olarak iklimsel aşırılıklar kuraklık sel gıda yetersizliği biyolojik çeşitliliğin azalması türlerin yok olmasını kitlesel göçler ve sosyal patlamalar KENTLERİN DAHA KIRILGAN OLMASI HIZLI NÜFUS ARTIŞI VE YÜKSEK ENERJİ TALEBİ

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE İLGİLİ ALANLAR ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE YENİLEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ KULLANIMI Yenilenebilir enerji İklim değişikliğine karşı mücadele ve uyumda alt sektörler ve eylem alanları

BURSA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇALIŞMALARI

BURSA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇALIŞMALARI BURSA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KURUMSAL BURSA İLİ SERA GAZI ENVANTERİ (KARBON AYAKİZİ) BURSA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ EYLEM PLANI

BURSA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇALIŞMALARI BURSAGAZ UEDAŞ BELEDİYE İŞTİRAKLERİ BELEDİYE BİRİMLERİ VERİ TOPLAMA HESAPLAMA Envanter sınırları, Bursa İli Kaynaklar ve kapsamların belirlenmesi Literatür tarama ve kurumlardan veri temini Baz yıl, 2014 IPCC emisyon faktörleri kullanılarak, 1. yaklaşıma göre İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ EYLEM PLANI Çalıştay ile eylemlerin belirlenmesi Azaltım hedeflerinin belirlenerek eylem planının hazırlanması

BURSA SERA GAZI ENVANTERİ Belediye binaları, tesisler, ekipmanları Konutlar Ticari binalar, tesisler, ekipmanlar Ulaşım Sanayi Atıksu ve Katı Atık Tarım, Ormancılık, Hayvancılık Temel yıl emisyonları, kentte var olan sektörlerden en çok enerji tüketenleri kapsamalıdır

BURSA SERA GAZI ENVANTERİ Kapsam 1 Kapsam 2 Kapsam 3 Belediye Ölçeği Doğrudan Salımlar (örn. belediye araç filosu, belediye binalarında ısıtma amaçlı fosil yakıt tüketimi) Dolaylı Salımlar (örn. belediye binalarında tüketilen şebeke elektriğinden kaynaklı salımlar) Tüketim Tabanlı Salımlar (örn. belediyenin satın aldığı ürün/hizmetlerin üretimi ve nakliyesi nedeniyle ortaya çıkan salımlar) Kent Ölçeği Doğrudan Salımlar (örn. kentteki araçlardan kaynaklanan salımlar, binalarda tüketilen yakıtlardan kaynaklanan salımlar) Dolaylı Salımlar (örn. kentte tüketilen ancak ulusal şebekeden satın alınan elektrikten kaynaklanan salımlar) Tüketim Tabanlı Salımlar (örn. kentte tüketilen ürün, hizmetlerin üretimi ve nakliyesi nedeniyle farklı ülke veya bölgede ortaya çıkan salımlar

BURSA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KURUMSAL SERA GAZI ENVANTERİ Emisyonlar Belediye Kapsam 1 90.028 tco 2 e Kapsam 2 127.083 tco 2 e Kapsam 3 846 tco 2 e Toplam 217.957 tco 2 e Kapsam 1: Doğrudan salımlar Binalardaki enerji tüketimi (elektrik hariç) Araç filoları Katı atık ve atıksudan kaynaklanan salımlar Belediye klima kaçak salımları Toplu taşıma araçları BURULAŞ, BUSKİ, BURFAŞ, BESAŞ tüketimleri Kapsam 2: Enerji dolaylı salımlar Elektrik tüketimi (binalar, aydınlatmalar) Toplu taşıma (Bursaray, Tramvay, Teleferik) Kapsam 3: Diğer dolaylı salımlar Çalışanların ulaşımı-seyahatleri Belediye çalışanların uçuşları www.demirenerji.com

BURSA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KURUMSAL SERA GAZI ENVANTERİ Belediye Kurumsal Envanter Analizi ELEKTRİK TÜKETİMİ;SOKAK AYDINLATMA, TRAFİK IŞIKLARI %28,32 ULAŞIM, TOPLU TAŞIMA %32,28 ELEKTRİK BELEDİYE BİNALARI VE TESİSLER %20,72 www.demirenerji.com

BURSA KENT SERA GAZI ENVANTER ANALİZİ Emisyonlar Kent Kapsam 1 7.990.903 tco 2 e Kapsam 2 4.800.398 tco 2 e Kapsam 3 33.846 tco 2 e Toplam 12.825.147 tco 2 e Kapsam 1: Doğrudan salımlar Binalardaki enerji tüketimi (konut, ticari, sanayi, enerji üretim - elektrik hariç) Bursa ili akaryakıt, otogaz tüketimi Hayvancılık Tarım gübre yönetimi Katı Atık Atık Su tesisleri Kapsam 2: Enerji dolaylı salımlar Elektrik tüketimi (konut, ticari, sanayi, tarım, serbest tüketici) Kayıp-kaçak Kapsam 3: Diğer dolaylı salımlar Otogar kaynaklı www.demirenerji.com

BURSA KENT SERA GAZI ENVANTER ANALİZİ 769.007 6% 5.401 0% 604.662 5% 53.269 0% 1.131.528 9% konutlar sanayi 2.612.573 20% Belediye 4.072.518 32% %20 Ticarethane/Kamu Konutlar Aydınlatma %32 %19 61.375 0% Ulaşım Atık & Atıksu Elektrik Üretimi Sanayi Tarım Havaalanı Endüstriyel prosesler 838.290 7% 191.332 2% 2.484.545 19% ulaşım

SERA GAZI ENVANTERi KIYASLAMA Sera Gazı Salım Dağılımı (%) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 2,0% 12,1% 9,9% 24,8% 8,2% 15,1% 31,7% 40,3% 43,4% 1,0% 16,0% 0,8% 22,4% 2,5% 0,0% 45,2% 0,5% 14,1% 8,8% 35,3% 38,4% 1,8% 23,4% 40% 30% 20% 0,5% 21,1% 1,1% 22,2% 19,1% 30,0% 45,8% 39,1% 1,3% 30,6% 0,6% 24,6% 10% 0% 10,7% 12,4% 15,0% 6,2% 10,0% 10,7% 0,1% 0,4% 0,2% 0,2% 0,2% 0,0% 0,5% Bornova Seferihisar Antalya Tepebaşı Kadıköy Sakarya Bursa Dünya ortalaması- 4 ton CO2eq/kişi.yıl http://www.eoearth.org/view/article Belediye Ticarethane/Kamu Konutlar Aydınlatma Ulaşım Atık & Atıksu Sanayi Türkiye ortalaması- 6 ton CO2eq/kişi.yıl www.tuik.gov.tr BURSA 4,52 ton CO2eq/kişi.yıl

Bursa Büyükşehir Belediyesi Bursa nın %1,7 BURSA SERA GAZI ENVANTERİ DÜNYA 43 milyar 130 milyon CO2 eq TÜRKİYE 460 milyon ton CO2 eq BURSA 12.8 milyon ton CO2 eq TÜRKİYE DÜNYA NIN % 1, 06 Bursa Büyükşehir Belediyesi 217.744 ton CO2 eq BURSA, TÜRKİYE NİN % 2,7

BURSA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ EYLEM PLANI Plan CO 2 azaltım hedeflerine ulaşmak için faaliyetleri belirler Plan enerji talebi gerektiren eylemlerle enerji arzı hedefleyen eylemleri eşleştirir İklim Eylem Planı bölgedeki enerji talebini azaltmaya odaklanır İklim Eylem Planı yerel enerji kaynaklarının kullanımını teşvik eder

BURSA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ EYLEM PLANI BURSA SÜRDÜRÜLEBİLİR FELECEĞİNİ PLANLIYOR ÇALIŞTAYI 10 Eylül 2015 tarihinde 30 farklı kurum KENTSEL YAPILI ÇEVRE, ULAŞIM, ENERJİ, SANAYİ, ATIK VE SU YÖNETİMİ, TARIM VE ORMANCILIK olmak üzere 6 farklı tema

İLÇELER ÇEVRE SORUNLARINI BELİRLİYOR ÇALIŞTAYI BURSA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ KONULARINDA İŞBİRLİĞİ PROTOKOLÜ 26 Haziran 2015 ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ

İLÇELER ÇEVRE SORUNLARINI BELİRLİYOR ÇALIŞTAYI 17 İLÇEDE ÇEVRE SORUNLARINI TESPİT ETMEK KURUMSAL ÇALIŞMALARA YÖN VERMEK KURUMLAR ARASI İLETİŞİMİ GELİŞTİRMEK YEREL KAPASİTEYİ ARTTIRMAK 357 MUHTAR, 60 SİVİL TOPLUM KURULUŞU, 262 KURUM TEMSİLCİSİNDEN OLUŞAN TOPLAM 679 KİŞİ KATILIM SAĞLADI

İLÇELER ÇEVRE SORUNLARINI BELİRLİYOR ÇALIŞTAYI

ENERJİ VERİMLİLİĞİ İLÇELER ÇEVRE SORUNLARINI BELİRLİYOR ÇALIŞTAYI İlçesinde iklim değişikliğinin gündelik yaşantılarını etkilediğini düşünenlerin oranı

İlçesinde enerji tüketimini azaltma çalışmalarının yetersiz kaldığını düşünenlerin oranı ENERJİ VERİMLİLİĞİ İLÇELER ÇEVRE SORUNLARINI BELİRLİYOR ÇALIŞTAYI

BURSA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ EYLEM PLANI KENTSEL GELİŞİM YAPILI ÇEVRE KENTSEL GELİŞİM - YAPILI ÇEVRE Amaç B1: Mevcut konutlarda enerji etkin Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) yenilemeler AMAÇ 1: Mevcut Eylem Konutlarda B1.1: Mevcut Konutlarda Enerji ısı Etkin yalıtımı 2016-2030 1.880.508 698.318 Eylem B1.2: Mevcut Konutlarda yenilenebilir Yenilemeler 2016-2030 Konut sahipleri, BBB, ÇŞB, ETKB, enerji uygulamaları İZODER, ENVERDER,Müteahhitler, Eylem B1.3:Mevcut Konutlarda Enerji etkin aydınlatma sistemlerinin kullanılması (tasarruflu-led) 2016-2030 Finans Kuruluşları, Şehir Bölge Planlama, Mimarlar Odası, Uygulama 163.426 80.830 Eylem B1.4 Bölgesel ısıtma ile yaklaşık 50.000 konutun ısıtılması Amaç AMAÇ B2: Yeni 2: Yerleşim Yeni alanlarının Yerleşim enerji etkin planlanması Alanlarının Enerji Etkin Eylem B2.2: Yeni yerleşim alanları / yeni yapılaşma alanlarında sürdürülebilir tasarım uygulamaları Amaç AMAÇ B3: Mevcut 3: Mevcut Ticari binalarda Ticari enerji etkin yenilemeler (kamu binaları dahil) Binalarda Enerji Etkin Eylem B3.1: Mevcut Ticari binalarda enerji etkin yenilemeler Yenilemeler (ısı yalıtımı) Eylem B3.2: Mevcut Ticari Binalarda enerji etkin aydınlatma Amaç AMAÇ B4: Belediye 3: Belediye binalarında Enerji etkin uygulamalar firmaları, yalıtım malzemesi, aydınlatma ve PV üreticileri 2020-2030 408.726 82.767 Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) Eylem B2.1: Konutlarda kentsel dönüşüm 2020-2030 Konut sahipleri, yalıtım malzemesi 512.338 131.735 Planlanması üreticileri, uygulama yapan firmalar, 2020-2030 İZODER, ENVERDER, mesleki örgütler, finans kuruluşları, ETKB Binalarında Enerji Etkin Uygulamalar Eylem B4.1: Mevcut Belediye binalarında enerji etkin yenilemeler (ısı yalıtımı + aydınlatma) Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) 2016-2030 Ticari-kamu bina kullanıcıları, BTSO, ETKB, Valilik, İl Özel İdaresi, yalıtım 298.621 119.704 2016-2030 malzemesi üreticileri, ugulama yapan firmalar, finans kuruluşları 174.014 86.067 Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) 2016-2030 BBB, İlçe Belediyeleri, ENVERDER, İZODER, ETKB, finans kuruluşları, çeşitli fonlar, kalkınma ajansları 89.118 40.947 Amaç B5: Enerji etkin Sokak aydınlatma AMAÇ 3: Enerji Etkin Sokak Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) sistemleri Eylem Aydınlatma B5.1: Enerji etkin Sistemleri sokak aydınlatma 2014-2020 ABB, İlçe belediyeleri, il özel idaresi, 172.920 85.526 sistemi enerji verimli aydınlatma üreticileri, Eylem B5.2: Sokak aydınlatma sistemlerine PV finans kuruluşları, ETKB, çeşitli 2014-2020 entegrasyon fonlar, kalkınma ajansları 11.067 5.474 TOPLAM 3.710.738 1.331.368 3.710.738 MWH enerji tüketimi azaltımı 1.331.368 ton CO2e azaltım

ULAŞIM ULAŞIM BURSA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ EYLEM PLANI U1: Toplu taşıma Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) Amaç 1: Toplu Taşıma Eylem U1.1: Toplu taşıma ağlarının 2016-2030 619.014 161.405 yaygınlaştırılması BBB, Bursa Ulaşım, Ulaştırma Eylem U1.2 Hızlı tren ağı ile Bursa bağlantısının Bakanlığı, finans kuruluşları 2020-2030 sağlanması 86.879 35.171 Amaç U2: Yaya 2: ve Yaya bisiklet ve kullanımı, bisiklet toplu Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) taşımaya entegrasyonu kullanımı, toplu taşımaya Eylem U2.1 Bisiklet kullanımının mevcut < 2016-2020 ABB, Karayolları, vatandaşlar, 130.319 33.980 %0,5 den entegrasyonu %2,5 a çıkartılması üniversiteler, okullar, MEB, ticari Eylem U2.2 Yaya ulaşımın mevcut %42 dan 2016-2020 binalar 325.797 84.950 %47 ye çıkartılması Amaç U3: Alternatif teknoloji ve yakıt Amaç 3: Alternatif teknoloji ve Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) kullanımı Eylem yakıt U3.1 kullanımı Toplu taşıma araçlarının enerji etkin 2018-2020 304.125 82.606 araçlar ile değiştirilmesi Eylem U3.2 Elektrikli Araç kullanımının BBB, Ulaştırma bakanlığı, Buulaş, özendirilmesi amacıyla belediye araç filosunun vatandaşlar, 2020-2030 % 80'inin elektrikli araçlarla değiştirilerek örnek 22.451 6.093 olunması Amaç U4: Trafik 4: Trafik optimizasyon Optimizasyon Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) düznelemeleri Düzenlemeleri Eylem U4.1: Düşük yatırımlı trafik optimizasyon 2016-2020 BBB, Vatandaşlar 558.930 203.880 düzenlemeleri Amaç U5: Lojistik ve taşıma filolarından Amaç 5: Lojistik ve Taşıma Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) kaynaklanan salımların azaltılması Amaç Filolarından U5: Lojistik ve taşıma kaynaklanan filolarından Sanayi kuruluşları, lojistik 2018-2030 691.298 187.770 kaynaklanan salımlar salımların azaltılması firmaları, BBB, BTSO Amaç U6: Ekonomik sürüş teknikleri eğitimi (özellikle taksi, toplu taşıma, atık toplama araçlarını kullanan sürücüler) Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) Amaç U6: Ekonomik 6: Ekonomik sürüş teknikleri Sürüş eğitimi Sanayi kuruluşları, lojistik (özellikle taksi, toplu taşıma, atık toplama 2018-2030 firmaları, BBB, BTSO araçlarını Teknikleri kullanan sürücüler) Eğitimi 230.433 62.590 TOPLAM 2.969.246 858.445 2.969.246 MWH enerji tüketimi azaltımı 858.445 ton CO2e azaltım

BURSA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ EYLEM PLANI YENİLENEBİLİR ENERJİ YENİLENEBİİR ENERJİ Amaç 1:Yenilenebilir enerji Eylem YE1.1: OSB'lerde yenilenebilir enerjisi uygulamaları Amaç YE1: Yenilenebilir enerji uygulamarı Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) uygulamaları 2016-2030 250.000 123.649 Eylem YE1.2: Belediye ve iştiraklerinde 2016-2030 ETKB, YEGM, OSB yönetimleri, sanayi yenilenebilir uygulamaları kuruluşları, çiftçiler, büyük çatısı olan 25.000 12.365 Eylem YE1.3: Tarımsal sulamada güneş enerjisi ticari kuruluşlar, Orman Bakanlığı, 2016-2030 sistemlerinin kurulması Yenilenebilir Enerji Yatırımcıları, 6.500 3.215 Eylem YE1.4: Bina çatılarında PV uygulamalar 2016-2030 finans kuruluşları, BBB ve iştirakleri 30.000 14.838 Eylem YE1.5: Yeni OSB çatılarında güneş enerjisi 2016-2030 688.708 340.633 uygulamaları Amaç 2: Hayvan ve tarım Amaç YE2: Hayvan ve tarım atıklarından Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) enerji atıklarından eldesi enerji eldesi Eylem YE2.1: Hayvan ve tarım atıklarından Çiftçiler, yatırımcılar, finans 2016-2030 enerji üretimi kuruluşları, 383.200 77.598 Amaç 3:Atıksu çamurundan enerji eldesi Amaç YE3: Atıksu çamurundan enerji eldesi Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) Eylem YE3.1: Atıksu çamurundan enerji eldesi 2016-2030 BUSKİ 22.205 3.195 TOPLAM 1.405.613 575.493 1.405.613 mwh enerji tüketimi azaltımı 575.493 ton CO2e azaltım

BURSA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ EYLEM PLANI KATI ATIK VE ATIKSU YÖNETİMİ KATI ATIK VE ATIK SU YÖNETİMİ Amaç 1:Katı Atık Depolama Sahaları Amaç AA1: Katı Atık Depolama Sahaları Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 230 yılı CO2e Azaltımı (ton) Eylem AA1.1: Katı Atık Sahalarının Tamamından LFG eldesi ve enerji üretimi 2020-2030 99.141 Amaç AA2: Katı Atıkları Kaynağında BBB, İlçe Belediyeleri, finans Amaç 2:Katı Atıkları Kaynağında Zaman Planı kuruluşları, deponi gazından enerji Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 230 yılı CO2e Azaltımı (ton) Ayrıştırma üreten şirketler Eylem Ayrıştırma AA2.1. Katı Atıkları kaynağında 2016-230 ayrıştırarak sera gazı salımlarını azaltıma Amaç AA3: Atıksu Arıtma tesisleri Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 230 yılı CO2e Azaltımı (ton) Eylem Amaç AA3.1: 3: Tüm Atıksu atıksu arıtma Arıtma tesislerinin Tesisleri 2016-2030 BBB, BUSKİ, İlçe Belediyeleri 87.828 işletme koşullarının iyileştirilmesi TOPLAM 0 186.969 186.969 ton CO2e azaltım

BURSA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ EYLEM PLANI SANAYİ SEKTÖRÜ SANAYİ SEKTÖRÜ Amaç S1: Enerji Etkin sistemler Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) Enerji Etkin Sistemler Eylem S1.1: Sanayide enerji etkin sistemlerin 2016-2030 ABB, oteller, turizm birlikleri, finans 3.730.634 1.472.656 kullanımı ile enerji tüketiminin azaltılması kuruluşları Eylem S1.2: Eğitim ve farkındalık 2016-2030 TOPLAM 3.730.634 1.472.656 TARIM, HAYVANCILIK, ORMAN TARIM, HAYVANCILIK, ORMAN Amaç THO1: Kimyasal gübre tüketiminin azaltılması Amaç 1: Kimyasal Gübre Eylem Kullanımın THO1.1: Kimyasal Azaltılması Gübre Kullanımının Azaltılması Amaç 2: Hayvansal Atıkların 3.730.634 mwh enerji tüketimi azaltımı 1.472.656 ton CO2e azaltım Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) 2016-2030 63.800 Amaç THO2: Hayvansal atıkların azaltılması Zaman Planı Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) ABB, İlçe belediyeleri, vatandaşlar, Eylem Azaltılması B1.2: Hayvansal atıkların azaltılması 2016-2030 araç sahipleri, nakliye şirketleri, 39.838 Amaç THO3: Araçlarda enerji tüketiminin tüketici dernekleri Zaman Planı Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) azaltılması Amaç 3: Arazi toplulaştırma ile Eylem enerji THO3.1: tüketimi Arazi toplulaştırma azaltımı ile araçlarda 2016-2030 enerji tüketiminin azaltılması TOPLAM 103.638 103.638 ton CO2e azaltım

BURSA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ EYLEM PLANI BİLİNÇLENDİRME KAMPANYALARI BİLİNÇLENDİRME KAMPANYALARI Amaç B1: Enerji verimliliği Kampanyaları Zaman Planı İlgili Kurumlar Enerji Tüketimi Azaltımı (MWh) 2030 yılı CO2e Azaltımı (ton) Eylem B1.1: Belediyede bilgilendirme noktaları 2014-2020 ABB, İlçe belediyeleri, vatandaşlar, 255.141 81.929 oluşturma araç sahipleri, nakliye şirketleri, Eylem B1.2: Tüm kentte enerji tasarrufu ile ilgili 2014-2020 tüketici dernekleri 148.360 55.663 etkinlikler düzenlemek TOPLAM 403.501 137.592 TOPLAM * 14.836.115 5.599.785 148.360 mwh enerji tüketimi azaltımı 55.663 ton CO2e azaltım 2030 YILINDA %20 AZALTIM 2014 4,61 ton CO2e/kişi 2030 3,70 ton CO2e/kişi 2030 5,37 ton CO2e/kişi

EYLEM PLANI KAPSAMINDA YAPILAN ÇALIŞMALAR

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI Jeotermal Enerji 5000 konut eşdeğeri ısı enerjisinin sıcak su kentsel dönüşüm alanı için kullanılması çalışmaları

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI Tabakhanelerde TERMAL DÖNÜŞÜM

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI Batı Atıksu Arıtma GES (Güneş Enerji Santrali) Tesisi Yıllık tahmini üretim: 180.000 kwh

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI ARITMA ÇAMURU YAKMA TESİSİ- Demirtaş 100 ton/gün kapasiteli 2,5 mwh enerji üretimi

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI BUSKİ SU DEPOLARINA YAPILAN HİDROELEKTRİK SANTRALLER 2 farklı santralden (Dobruca Arıtma Tesisi çıkışı ve Çekirge) Yıllık tahmini üretim: 9.000.000 kwh

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI Çöp depolama sahasında METAN GAZINDAN ENERJİ ELDESİ 9,8 Mwh enerji Yıllık 47 000 konutun ihtiyacına eşdeğer elektrik enerjisi üretimi

SÜRDÜRÜLEBİLİR ULAŞIM Tramvay hattının yaygınlaştırılması Merkezi trafik yönetim sisteminin kurulması

SÜRDÜRÜLEBİLİR ULAŞIM

SÜRDÜRÜLEBİLİR ULAŞIM Otobüs filosunun yenilenmesi

SÜRDÜRÜLEBİLİR ULAŞIM

SÜRDÜRÜLEBİLİR ULAŞIM Teleferik hattının şehir içinde yaygınlaştırılması

ENERJİ VERİMLİLİĞİ DOSAB Atıksu Arıtma Tesisinde 2016 yılı içerisinde yapılması planlanan Blower ve difüzör değişimi ile %30 enerji tasarrufu hedeflenmektedir. BURSAGAZ yeni müdürlük binası LEED (Leadership Energy and Environmental Design) GOLD adayı,

ENERJİ VERİMLİLİĞİ BURSASPOR STADYUMU BELEDİYE BİNASI

ENERJİ VERİMLİLİĞİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE TASARRUFU EĞİTİMLERİ

ENERJİ VERİMLİLİĞİ ENERJİ MÜZESİ

ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÇEVRE VE ENERJİ TEMASIYLA 5. BİLİM ŞENLİĞİ-2016 Bilim Teknoloji Merkezi

ENERJİ VERİMLİLİĞİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ PROJESİ Büyükşehir Belediyesi BUSKİ Genel Müdürlüğü İle Bursa Milli Eğitim Müdürlüğü amacımız Okullarda Enerji kaynaklarının ve enerjinin verimli kullanılmasını sağlamak üzere eğitim, etüt, ölçüm, izleme, planlama ve uygulama faaliyetleri gerçekleştirebilmektir

ENERJİ VERİMLİLİĞİ BTSO ENERJİ VERİMLİLİĞİ MERKEZİ Yeşil Bursa ile sanayi kenti Bursa'yı birlikte geleceğe taşımak adına 'Yeşil Büyüme Projesi'.

ENERJİ VERİMLİLİĞİ SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA, SÜRDÜRÜLEBİLİR ŞEHİRLER, ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ATIK Konferansı Bursa Büyükşehir Belediyesi Fransa Büyükelçiliği işbirliğiyle

BAŞKANLAR SÖZLEŞMESİ

HEDEF Yeşil alanların arttırılması Çevreci ulaşım modellerinin yaygınlaştırılması Toplu taşımanın teşvik edilmesi Binalarda enerji verimliliği Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması İklim Dostu Düşük karbonlu bir BURSA

TEŞEKKÜRLER Bilgi ve İletişim için: 0 224 716 20 14 www.bursa.bel.tr