DEPO TASARIMI Depo Yönetimi Öğr.Gör.İsmail KARAYÜN
Depo Tasarımı Adımları 1.Kapı/Rampa sayısının belirlenmesi 2.Elleçleme ekipmanının ve depo içi koridorların yükseklik ve genişliklerinin belirlenmesi 3.Depolama yeri sayısının belirlenmesi(sizing) 4.Depolama alanı en ve boyunun hesaplanarak depo içi koridorların sayı ve uzunluklarının belirlenmesi 5.Sipariş hazırlama alanının (dock) belirlenmesi 6.Binanın en, boy ve yüksekliğinin hesaplanması (dimensioning)
Kapı/Rampa Sayısının Belirlenmesi n = Σ(( Di / Qi ) * ti ) / T Kapı/Rampa sayısı en yoğun giriş ve çıkışın olduğu döneme göre hesaplanır n : Kapı/Rampa sayısı Di : i tipi araç ile depoya gelen veya depodan çıkan ürün miktarı (palet, koli, vd.) ti : i tipi aracın manevra, yükleme veya boşaltma süresi (kapı/rampa işgal süresi) Qi : i tipi araç kapasitesi T : Dönemde kullanılabilir yükleme boşaltma süresi
Kapı/Rampa Sayısının Belirlenmesi Dürüst Lojistik bir dağıtım şirketidir. Döşemealtı nda yeni bir dağıtım merkezi açmayı düşünmektedir. En yoğun gün ürün giriş çıkış miktarının toplam en fazla 700 palet olacağı, Giriş ve çıkışların aynı tip araçlarla yapılacağı, Araçlara bir seferde 33 palet yükleme veya boşaltma yapılabildiği, Araç gerek yükleme ve gerekse boşaltma süresinin 45 dakika Manevra dahil kapı/rampa işgal süresinin 1 saat olduğu Günde 7,5 saat boyunca yükleme ve boşaltma yapılacağını varsayarsak deponun kapı sayısı ne olmalıdır?
Kapı/Rampa Sayısının Belirlenmesi n = ( D * t / Q * T ) = (( 700 / 33) * 1 ) / 7,5 = 2,82 Bu durumda yeni kurulacak dağıtım merkezinin 3 kapıya/rampaya ihtiyacı vardır.
Kapı/Rampa Sayısının Belirlenmesi Dürüst Lojistik bir dağıtım şirketidir. Döşemealtı nda yeni bir dağıtım merkezi açmayı düşünmektedir. En yoğun gün ürün giriş çıkış miktarının toplam en fazla 700 palet olacağı, Giriş ve çıkışların farklı tip araçlarla yapılacağı, Gelen araçlara bir seferde 33 palet yükleme veya boşaltma yapılabildiği, YBS: 45 dakika, Manevra:1 saat Çıkan araçlara bir seferde 50 palet yükleme veya boşaltma yapılabildiği, YBS: 1 saat Manevra:1,5 saat Günde 7,5 saat boyunca yükleme ve boşaltma yapılacağını varsayarsak deponun kapı sayısı ne olmalıdır????
Depolama Yeri Sayısı Hesabı Depolama (raf veya istif) yeri hesabı için öncelikle ileriye yönelik depolama gereksinimi projeksiyonlarının belirlenmesi gerekir. Projeksiyonun en az 6 yılı içermesi gerekir. Depolama yeri hesabı aşağıdaki şekilde yapılır: n = ( D * s ) / d n : Depolama yeri D : Depodan dönemsel ürün geçiş miktarı s : Stok gün sayısı d : dönemsel gün sayısı
Depolama Yeri Sayısı Hesabı 2015 yılında 70.000 tonluk ürünün depomuza girip çıkacağını, stok gün sayısının 3, dönemsel gün sayısının 365 ve ortalama palet ağırlığını 0,5 ton olarak öngörmüş olalım. Bu durumda depodan dönemsel ürün geçiş miktarı 140.000 (= 70.000 / 0,5) palet olacak ve bu ürün için 2015 yılı depolama yeri gereksinimi n = ( 140.000 * 3 ) / 365 = 1.150 palet olacaktır.
Depolama Yeri Sayısı Hesabı Tahsisli Depolama Politikası (Dedicated Storage Policy) Ürünler, önceden kendisi için belirlenmiş depolama yerlerine konur. Gerekli depolama yeri büyüklüğü hesabı için önce her bir ürünün dönemlere (örneğin: aylara) göre öngörülen en fazla depolama yeri miktarları (alan gereksinimleri) belirlenir. Daha sonra depolama yeri gereksinimini belirlemek için her bir ürünün söz konusu en fazla depolama yeri gereksinmeleri toplanır. md = Σ makst Ij (t) t = 1,,k ; j = 1,..,n md : tahsisli depolama politikasında toplam depolama yeri gereksinimi n : ürünler t : dönem k : dönem sayısı Ij (t) : t döneminde j ürününün depolama yeri gereksinimi max Ij (t): j ürünün için tüm dönemler boyunca en fazla depolama yeri gereksinimi
Depolama Yeri Sayısı Hesabı Rasgele Depolama Politikası (Random storage policy) Ürünlerin nereye yerleştirileceğine depo ve ürün (FIFO, vd.) durumuna, olası giriş ve çıkış öngörülerine(çok hareket görenler, vd.) göre dinamik olarak karar verilir. Dolayısıyla bir ürünün depolama yeri büyüklüğü zaman içinde değişebilir. mr = maxt Σ Ij (t) j=1,..,n mr : rasgele depolama politikasında depolama yeri gereksinimi Ij (t) : t döneminde j ürününün depolama yeri gereksinimi
Depolama Alanı En-Boy Hesabı
Depolama Alanı En-Boy Hesabı Depo yüksekliği ve koridor genişlikleri elleçleme ekipmanına göre belirlenir. Depo yüksekliğinde arsa imar durumu da dikkate alınır. Eni ve boyu belirlemek için gerekli olan bazı notasyonlar: m: Gerekli olan stok pozisyonu αy: Stok pozisyonunun y-eksenindeki uzunluğu αx: Stok pozisyonunun x-eksenindeki uzunluğu wx: Ara koridorun x-eksenindeki genişliği wy: Ana koridorun y-eksenindeki genişliği nz: z-eksenindeki stok pozisyonu nx: x-eksenindeki stok pozisyonu ny: y-eksenindeki stok pozisyonu v: Toplayıcının(Forklift, Reach Truck, İşçi, vd.) hızı
Depolama Alanı En-Boy Hesabı
Depolama Alanı En-Boy Hesabı
Depolama Alanı En-Boy Hesabı
Depolama Alanı En-Boy Hesabı
Depolama Alanı En-Boy Hesabı
Depolama Alanı En-Boy Hesabı Örnek : m = 1.105 palet Palet eni = 0,8 m Palet boyu = 1,2 m Raf eni (αy) = 0,9 m Raf boyu (αx) = 1,2 m Ana Koridor (wy) = 5 m Ara Koridor (wx) = 3 m Palet Yeri Sayısı (nz) = 7 Çözüm : Palet Yeri Sayısı (nx) = 11 Palet Yeri Sayısı (ny) = 16 Toplam Palet Yeri Sayısı = 11 * 16 * 7 = 1.232 Depo Eni (Lx) = 29,7 m / Depo Boyu (Ly) = 19,4 m / Depo Alanı = 576 m2 Sipariş Hazırlama Alanı İle Birlikte 977 m2. Kaynak: Mehmet TANYAŞ, Depo Tasarımı, 2013.