Basit akineler Test Çözümleri 1 Test 1'in Çözümleri 1. Basit makinelerin içbirisi işten kazanç sağlayamaz. Hatta sürtünmelerden dolayı işten kayıp söz konusudur. I. öncül yanlıştır. Basit makineleri terci etmemizin nedeni iş yapma kolaylığı sağlamalarıdır. II. öncül doğrudur. 3. Bijon anatarında y dir. Bu nedenle y ne kadar bü olursa kazancı o kadar bü olur. x y y z z Basit makinelerde ten kazanç veya kayıp olabilir. III. öncül de doğrudur.. b a tata zemin. erdiven bir çeşit eğik düzlemdir. Eğik düzlemlerde er zaman ten kazanç vardır. aşada daa kısa olduğundan kesinlikle ten kazanç yoktur. ındık kıracağında daa uzun olduğundan er zaman ten kazanç vardır. destek destek Bir basit makinede kazancı; olarak tanımlanır. Ayrıca vidada inin yaptığı iş direnç inin yaptığı işe eşittir. Buna göre vida adımı; rb a rb 18 a a 3 1 b olur. Vida 3 tur döndürülürse vidanın ilerleme miktarı; N a 3 3 1 b b bulunur.
BASİT AİNEER 5. Basit makinelerde oranına kazancı denir. Bu nedenle I. öncül doğrudur. 7. İdeal bir basit makinede verim %100 kabul edilir. Aslında sürtünmelerden dolayı içbir basit makinenin verimi % 100 olamaz. II. öncül doğrudur. İş prensibine göre bir basit makinede yoldan kazanç varsa aynı oranda ten kayıp vardır. III. öncül yanlıştır. destek (II) el arabası Soru kısmındaki şekillerde verilen basit makinelerden yalnızca el arabasında, in yönü yanlış verilmiştir. uvvetin yönü yukarı doğru olmalıdır. 6. 8., Eğik düzlemde; uvvet x uvvet yolu Yük x yolu 30 N 10 N 3 m 1 m, bağıntısı vardır. Buna göre, kazançları arasındaki ilişki; Şekil I için;,, Şekil II için;,, Şekil III için;, II > I III bulunur., Eğik düzlemler dengede ise kazancı olur. Bu nedenle 30 N luk ağırlığın bağlı olduğu ipte 30 gerilme i 10 N olur. Sağdaki areketli 3 makarada kazancı olduğundan, er bir ipe ağırlığı düşer. ve 10 N aynı ip üzerinde olduğundan; 10 & 0 N bulunur.
BASİT AİNEER 3 9. Bir basit makinede ten kaç kat kazanılıyorsa yoldan da o kadar kayıp vardır. A seçeneğinde bir sabit makara olduğundan ten kazanç veya yoldan kayıp yoktur. 11. Verilen aletlerden yalnızca dinamometre basit makine değildir. Dinamometre ölçmek için kullanılan bir alettir. 0 10 N 0 N 30 N B seçeneğinde eğik düzlemde ten kazanç ve yoldan kayıp dir. C seçeneğinde bir areketli bir de sabit makara olduğundan ten kazanç ve yoldan kayıp dir. D seçeneğinde iki tane areketli makara olduğundan toplam kazancı tür. Bu düzenekte yoldan kayıp da olur. Bu nedenle ün 1 m selmesi için in uygulandığı ipi m çekmek gerekir. E seçeneğinde tane sabit makara olup ten kazanç veya yoldan kayıp yoktur. 1. 1 1 1 1 10. 0 N 0 N destek 80 N uvvet x uvvet Yük x Yük prensibinden; 0 0 N bulunur. Dengede olan sistemler için aşağı yönlü olan ler ve yukarı yönde olan ler birbirine eşittir. İplerdeki gerilme leri şekildeki gibi gösterilirse; 1 1 1 bulunur.
BASİT AİNEER 13. aldıraçlarda sistem dengede ise; uvvet x uvvet Yük x Yük bağıntısı geçerlidir. 1 5 1 1 5 1. r r r tur tur 1 tur N 3 tur 3r İpteki gerilme leri şekildeki gibi gösterilirse; 1 dişlisi ok yönünde 1 tur döndürülürse dişlisi ters yönde tur döner. dişlisi de ok yönünde tur döner. N dişlisi ise ters yönde; n r n N r N 1 r n N 3r n N 3 tur döner. Buna göre dişlilerin tur sayıları arasındaki ilişki, > > N olur. İpteki gerilme leri şekildeki gibi gösterilirse; 3 1 3 uvvet x uvvet yolu Yük x Yük yolu 3,, 3 1 olur. 3,, 5 3,, 5 6 1 5 5 3,, 5 5 15. 1 devir r r 1 devir Bu durumda 5 i en küçüktür. r yarıçaplı dişli 1 tam devir yapınca r yarıçaplı 1 dişli şekildeki gibi ters yönde devir yapar.
BASİT AİNEER 5 16. Basit makinelerde kazancı; bağıntısı ile bulunur. Verilen basit makinelerin epsinde ndan daa uzundur. Bu nedenle epsi ten kazanç sağlar.
6 BASİT AİNEER Test 'nin Çözümleri 3. 1. 1 3,, 3 Basit makinelerde; Yük uvvet uvvet kazancı uvvet Yük bağıntısı ile bulunur. Buna göre, ve değişmediği için kazancı değişmez. ola- Basit makinelerde kazancı, rak verilir. Buna göre; 3 1 1 3 bulunur. Yük uvvet.. 1 v sabit 3 v sabit aldıraç sisteminde dönme noktası destektir. Buna göre meşrubat açacağının noktası destek noktasıdır. Bu sistemde noktasından uygulanmaktadır. Bu durumda noktası da ü temsil etmektedir. Yanıt A dır. Sabit makaralarda ü dengeleyen, ün ağırlığına eşittir. Ayrıca bir cisim, duruyorsa veya sabit ızla gidiyorsa dengededir. Yani,, cisimleri epsi dengede olduğu için bu cisimleri dengeleyen ler eşittir. Yanıt A dır.
BASİT AİNEER 7 5. 7. O O 30 N 30 N I II i 30 N olduğuna göre, inin uyguladığı ipin er noktasındaki gerilme inin bülüğü de 30 N dur. Bu durumda üne uygulanan ler şekildeki gibi gösterilebilir. Buna göre; 30 + 30 + 30 90 N bulunur. 8. III O Basit makinelerde ten daa küçükse kazancı vardır. uvvetin ten daa küçük olabilmesi için nun ndan daa uzun olması gerekir. Şekilde verilen basit makinelerden sadece el arabasında ndan daa uzundur. r r IV O T 6. N r A 3r 300 N dişlisi ok yönünde dönünce N dişlisi de şekildeki gibi ters yönde döner. Dişlilerin çizgisel ızları eşit olduğu için cismi ne kadar selirse cismi de o kadar selir. Bu nedenle aralarındaki düşey uzaklık sıfır olur. Yanıt A dır. 30 kg kütleli cisme uygulanan yerçekimi i 300 N olup sisteme etki eden ler şekildeki gibidir. uvvet x uvvet Yük x Yük 300 r T r T 100 N bulunur. Aynı prensibi çubuğa uygularsak; T 3 100 3 1800 N bulunur.
8 BASİT AİNEER 9. 1 Şekil I ve Şekil II de birer areketli makara olduğundan kazancı dir. Bu nedenle; 1 olur. 3 + dir. 11. Sistem dengede oldu- ğuna göre, dinamometrenin yukarı doğru uyguladığı, cisimlerin ağırlıkları olan aşağı doğru lerin toplamına eşittir. Buna göre, dinamometrenin gösterdiği değer; dinamometre Şekil III te iki tane areketli makara olduğundan kazancı tür. Bu nedenle; 3 olur. Şekil IV teki iki makarada sabit makara olduğundan kazancı yoktur. Bu nedenle; dir. Yanıt A dır. 10. r r D 1 D Şekil I Şekil II 1. D 3 a a Şekil III Şekil I ve Şekil II de dinamometre olmasa da denge bozulmaz. Bu nedenle D 1 ve D dinamometreleri sıfır değerini gösterir. Şekil III te yolu, yolunun iki katıdır. Bu nedenle D 3 dir. Hareketli makaradan dolayı kazancı, eğik düzlemden dolayı da kazancı dir. Sistemdeki toplam kazancı olur. Bu nedenle yoldan kayıp da olur. inin uygulandığı ip 1 metre çekilirse ü eğik düzlem üzerinde 3 metre selir. Yant B dir.
BASİT AİNEER 9 13. makarası areketli makara olduğundan ten kere kazanç sağlar. I öncül doğrudur. 15. makarası sabit makara olduğundan kazancı sağlamaz. Ancak in doğrultusunu değiştirir. II. öncül doğrudur. Sistemde toplam kazancı olduğundan yoldan kayıp da olur. inin uygulandığı ip metre çekilirse ü metre selir. III. öncül yanlıştır. Verilen bisiklette dişli, çark ve çıkrık kullanılmış, palanga ise kullanılmamıştır. 1. uvvetin dönme noktasına uzaklığına denir. Buna göre ile gösterilen kısım dur. I. öncül doğrudur. Dişliler döndürme etkisini aktaran düzeneklerdir. Bu nedenle ile gösterilen kısım dişlidir. II. öncül doğrudur. El matkabında ile gösterilen kısım vidadır. III. öncül de doğrudur.