İTÜ GVO ÖZEL EKREM ELGİNKAN LİSESİ 9. SINIF DİL ANLATIM VE TÜRK EDEBİYATI TATİL ÖDEVİ SORULARI Kimseyle konuşmadım( )hemen kendi daireme çekildim( ) ancak susmak bilmeyen telefon beni canımdan bezdirdi adeta ( ) 1) Bu cümlede parantezli yerlere hangi noktalama işareti gelir? A) (, ) (, ) ( ) B) ( ; ) ( ; ) ( ) B) C) (, ) ( ; ) (. ) D) ( ; ) ( ; ) (. ) C) E) ( : ) ( ; ) (. ) 2) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eski durumunu değiştirmemek anlamında bir sözcük kullanılmıştır? A. Yapılan çalışmalar, bir önceki dönemle az da olsa farklılık gösteriyor. B. Bence masaya dokunmayıp onu yerinde bırakalım. C. Tolstoy un eserleri günümüzde bile okunuyor. D. Bu oda geniş, orada rahat edebilirsiniz. E. İşe biraz ara verelim, yarın devam ederiz. Havada bir dost eli okşuyor derimizi, Boynu bükük adalar tanıyor sanki bizi. İçimize çevirip nemli gözlerimizi Geçtik yabancı gibi yakınından Rodos un. 3) Bu dizelerde aşağıdaki verilen ses olaylarından hangisi yoktur? A) Ünsüz benzeşmesi B) Ünlü daralması C) Ünlü düşmesi D) Ünsüz yumuşaması E) Ses türemesi (I.) Bu oyunu daha önce Şinasi Sahnesi nde izlemiştim. (II.)Beni çok ama çok derinden etkilemişti. (III.) Şimdiyse çok sıradan ve baştan savma geldi. (IV.) Dekor, kostüm, ezber oldukça amatörce. (V.) Oyuncular için söyleyecek sözüm de çok; ama 4) Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden itibaren olumsuz eleştiri söz konusudur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 5) Aşağıdakilerden hangisinde -sız/-siz eki almış sözcüğe -lı/-li eki getirilemez? A) Akılsız başın cezasını ayaklar çeker. B) O, hep acımasız biri olmuştur. C) Her yıl onlarca çocuk, bilinçsiz aileler yüzünden ölüyor. D) Genç kuşak giderek saygısız bir hale geldi. E) Dikkatsiz sürücü, başkaları için de tehlikelidir. 6) Kimi atasözleri hem mecaz hem gerçek anlamda kullanılabilir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi sadece mecaz anlamlıdır? A) Tavşan dağa küsmüş, dağın haberi olmamış B) Damlaya damlaya göl olur. C) Ağaç yaşken eğilir. D) Ateş olmayan yerden duman tütmez. E) Ateş düştüğü yeri yakar. 7) Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisinin sesteş i yoktur? A) Dünyanın en güzel koyları Akdeniz dedir. B) Ardından bir iz bırakmadan göçüp gitti dünyadan. C) Az daha bir kazaya kurban gidiyorduk. D) Binanın sol tarafına park yapılacakmış. E) Dil, insanın dış dünyaya açılan kapısıdır. 8) İşine büyük önem verir, özenle çalışırdı; işiyle ilgili her konuda Bu cümlede boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre hangisi getirilemez? A) İnce eleyip sık dokurdu B) Kılı kırk yarardı C) Gecesini gündüzüne katardı D) Elinden geleni yapardı E) Bir dediğini iki etmezdi 9) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ne ne bağlacı nesneleri bağlamıştır? A) Aylardır, buraya ne gelen var ne giden. B) Buralara, ne yağmur yağar ne kar. C) Ne ders çalışmayı ne kitap okumayı seviyor. D) Ne Ali yle ne de Barış la görüşüyor. E) Bu seferki sınav ne zordu ne kolay. 10) Aşağıdakilerin hangisi bir ünlem cümlesidir? A) Ne kadar da güzel bir gün B) Buralara yavaş yavaş ısınıyorum C) Bunları az önce aldım D) İstediğin kitap daha gelmedi E) Bu akşam yemeği sizde yiyeceğim 11) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çekimli eylem yoktur? A) Hüzünlü aşk şarkıları söylerdi adam. B) Bir gör senin için neler yaptığını. C) Ve vardır her vahşi çiçekte gurur. D) Yıllarca uğraştı kendini göstermek için E) Bir gün onu anlasa birileri
12) Aşağıdakilerden hangisi bir koşul cümlesi değildir? A) Babanız erken gelirse yemeğe çıkarız. B) Eksiğinizin nerede olduğunu bilirseniz, daha verimli çalışırsınız. C) İnsan merhameti öğrenirse hayatına bir anlam katmış olur. D) Artık herkes görevini bilse ona göre davransa diyorum E) Siz karşınızdaki insanı ciddiye alırsanız, o da sizi önemser 13) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hayıflanma anlamı vardır? A) Bu düzen böyle gitmez! B) Sen de mi gittin o maça! C) Bir de sözümü tutsanız! D) Bu yaşta bunca sıkıntı çektin! E) Gençliğim boş yere kayıp gitti elimden, yazık! 14) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yakınma anlamı vardır? A) Sınav sonuçları yarın açıklanır mı ki? B) Bunu alsam beğenir mi ki? C) Söylesem de beni dinlemez ki? D) Bu olay onu o kadar üzdü ki E) Bu saatten sonra gelir mi ki? 15) Aşağıdakilerden hangisi bir varsayım ifade eder? A) O, çarşamba günü geziden dönebilir. B) Diyelim ki bu olay gerçek değildir. C) İstediğini veririm, yeter ki sen çalış. D) Belki onu sen de tanırsın. E) Yarın, akşam yemeğine onlar da gelebilir. Adam, elini uzattı; tam onu koparacağı sırada, mor menekşe: Bana dokunma! diye bağırdı. 16) Bu cümlede en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir? 89 ÖYS A) Teşbih (Benzetme) B) Tezat C) İstiare D) Kinaye E) İntak (Konuşturma) 17) Aşağıdakilerden hangisi Divan şiirinin belirleyici özelliklerinden değildir? 83 ÖYS A) Aruz vezniyle yazılmış olma B) Kaside, gazel, mesnevi ve rubai gibi belli nazım şekilleri içinde yazılma C) Parça güzelliğine değil bütün güzelliğine önem verme D) Duygu ve düşünceleri kalıplaşmış birtakım söz sanatlarıyla anlatma. E) Yabancı sözcükler ve dil kurallarıyla fazlaca yüklü olma 18) Aşağıdaki dizelerin hangisinde zengin kafiye kullanılmıştır? 91 ÖYS A) Ağaçlar kökünden kopacak gibi Bir türlü dinmiyor başlayan tipi B) Çınla ey coşkun deniz, kayalıklarda çınla! Sar bütün kumsalları o dolaşık saçınla C) Kardır yağan üstümüze geceden Yağmurlu, karanlık bir düşünceden D) Dağlar, omuz omuza yaslanan dağlar Sular kararınca paslanan dağlar E) Kervan yürür peşi sıra düşemem Yıldız akar uçsam da yetişemem 19) Aşağıdakilerin hangisinde bir kinaye vardır? A) Gönül sevdiğinden soğur Görülmeyi görülmeyi B) Gölgesinde dinlendiğim Koca çamlar yerinde mi C) Şu karşıma göğüs geren Taş bağırlı dağlar mısın D) Elbet bir devasız dertten Doğan göz bir zaman ağlar E) Uçtu kuşların kervanı Her biri bir dala gider İçmiş gibi geceyi bir yudumda Göğün mağrur bakışlı bulutları 20) Bu dizelerdeki sanatlı söyleyişe benzer bir söyleyiş, aşağıdaki dizelerin hangisinde vardır? 93 ÖSS A) Dinle yolcu bu ses onun sesidir Sinsi adımlarla akşam yürüyor B) Memleket isterim Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun C) Nice aşklar, arkadaşlıklar gördüm Kahramanlıklar okudum tarihte D) Zamanla nasıl değişiyor insan Hangi resmime baksam ben değilim E) Benim de mi düşüncelerim olacaktı Ben de mi böyle uykusuz kalacaktım 21) Aşağıdaki beyitlerin hangisinde redif vardır? A) Havuz başında hurma Çapkın karşımda durma B) Evlerinin önü yonca Yonca kalkmış dam boyunca C) Her yanımda yanık bülbüller öten Bahçelerden bir gün sessiz geçerken D) Sıyrıl beyaz karanlık içinden, pırıl pırıl Berraklığında bilme nedir hafta, ay ve yıl E) Benim her derdime ortak sen oldun Ağlarsam ağladın, gülersem güldün
22) "Önünde yürüdü kırk topluk göbek Kollarda bir dal parçası Öyle bir kafa ki Sanırsınız Ramazan topu Bu şiirdeki edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir? A) Tariz B) Kinaye C) Mübalağa D) Mecaz-ı Mürsel E) Cinas Sakin ve rüzgarsız havalarda, bacalar üzerinden bir türlü savrulup dağılmayan dumanlar birbiri üzerine nasıl birikirse, bu sesler de öylece göğün boşluğunda toplanıyor, kolay kolay dağılmıyordu. 23) Bu cümlede birbirine benzetilen iki şey aşağıdakilerden hangisidir? 84 ÖYS A) Hava Rüzgar B) Rüzgar Duman C) Hava Ses D) Duman Gök E) Duman Ses 24) Anadolu kelimesinin, Anadolu hepimize hınç, şüphe ve emniyetsizlikle bakıyordu. cümlesindeki kullanılışına benzer bir kullanım aşağıdakilerden hangisinde vardır? 84 ÖYS A) Ankara, bütün Orta Anadolu ya bir iç kale vazifesi görmüştür. B) Erzurum, Türkiye coğrafyasına 1890 metreden bakar. C) O günlerde Konya nın nasıl yaşadığını ve ne düşündüğünü bilmiyoruz. D) İstanbul un asıl iç manzarasını, bu sivil mimari oluşturmuştur. E) Bursa kadar muayyen bir devrin malı olan bir başka şehir bilmiyorum. Yalnız zaman olur bazı akşamlar Bir kadın çehresi; yanarken camlar Bir zaman belirir loş aynalarda 25) Bu dizelerde geçen yanarken camlar sözünde aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır? A) Bir durumu, gerçekte olduğundan daha üstün gösterme B) Bir sözü benzetme amacıyla başka bir söz yerine kullanma C) Birden çok anlamı bulunan bir sözcüğü uzak anlamıyla kullanma D) İnsanlara özgü bir niteliği cansız varlıklara aktarma E) Bir olguyu, gerçek nedeninin dışında, hoşa giden bir nedene bağlama Nedir can kim anı sen nâzenin cânâne vermezler Sana âşık olanlar yoluna cânâ ne vermezler. 26) Bu dizelerde olduğu gibi, söylenişleri bir, anlamları ayrı iki sözü bir arada bulundurma sanatı aşağıdakilerden hangisidir? 91 ÖYS A) Cinas B) Hüsn-i Talil C) Teşhis D) Tevriye E) İntak 27) Aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Şiir metni çok anlamlıdır. B) Şiirde açıkça anlatılanların yanı sıra üstü kapalı söylenenlerde vardır C) Şiirde kavramlar temel anlamlarının dışında kullanılır. D) Şiirde egemen olan ana duyguya tema denir. E) Şiirler bir düşünceyi benimsetmek amacıyla yazılır. Nar tanem, nur tanem, bir tanem Dili mercan, dizi mercan, dişi mercan Yoluna bin can koyduğum Gökte ararken yerde bulduğum Gülen ayvam, ağlayan narımsın 28) Yukarıdaki şiir hangi geleneğe aittir? A) Serbest şiir geleneğine B) Halk şiiri geleneğine C) Divan şiiri geleneğine D) Anonim halk şiirine. E) Destan geleneğine Marmara da her yelken Uçar gibi neşeli Yukarıdaki dizelerde olduğu gibi, kimi sözler benzetme amacı gütmeden kendi anlamları dışında kullanılır. 29) Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu örnektekine benzer bir kullanım vardır? A) Dalgalan sen de şafaklar gibi ey nazlı hilal B) Ben ezelden beridir hür yaşadım hür yaşarım C) Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda D) Bastığın yerleri toprak diyerek geçme tanı E) Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda 30) Aşağıdakilerin hangisinde dört öğesi de bulunan bir teşbih vardır? 95 ÖYS A) Her hatıra bir damla yaş oldukça gözümde B) Gördüm deniz dedikleri bin başlı ejderi C) Canlandı hayalimde o mazideki yazlar D) Her gölge bir insan kadar inceydi, derindi E) Ben böyle değildim, bu deniz böyle değildi 31) Halk hikayeleriyle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Anlatım tümüyle nesir şeklindedir B) Oluştukları çağdaki sosyal yapıyı ve iç mücadeleleri yansıtır. C) Kişiler gerçek yaşamdakine yakındır; olağanüstülükler oldukça sınırlıdır. D) Anlatıcıları okur yazar, az çok kültürlü kişilerdir. E) Sevgi ve kahramanlık konuları işlenir
Henüz yazının olmadığı dönemlerde milletlerin başından geçen büyük, olağanüstü toplum ve kahramanlık olaylarını manzum olarak anlatan edebiyat türüne denir. 32) Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere A) Roman B) Hikaye C) Masal D) Destan E) Şiir., bilim, devlet, edebiyat ve sanat alanlarında önemli işlere imza atmış kişilerin hayatını ayrıntılı olarak anlatan yazılardır. Bu türde yazı yazanlar, tarafsız olmalı, yazısını araştırmalarına dayandırarak yazmalı, kitaplardan, fotoğraflardan, ansiklopedilerden yararlanmalıdır. adı verilen yazı türünde ise bir yazarın, bilim adamının vb. kendi yaşamını yazması söz konusudur. Bu tür yazılar, tarihi belge olmamakla beraber, tarihi bazı olayların aydınlanmasına yardımcı olabilir. 33) Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla A) Anı- biyograf B) Gezi yazısı biyografi C) Günlük-biyografi D) Mektup-otobiyografi E) Biyografi- otobiyografi 34) Aşağıdakilerden hangisi öğretici metinleri incelerken göz önünde bulundurulması gereken özelliklerden biri değildir? A) Metnin ana düşüncesi B) Metni okuyan kişi sayısı C) Metnin yapısı D) Metnin dil ve anlatım özellikleri E) Metinde hakim olan zihniyet 35) Aşağıdakilerden hangisi sanat eseri ve toplumsal yaşam arasındaki ilişkilerden değildir? A) Sanat eserinin, toplum yaşamından izler taşıması B) Sanat eserinin toplumu etkileme gücünün olması C) Sanat eserinin, konudan çok anlatımı ön plana çıkarması D) Sanata eserinin, yazıldığı dönemin kültürünü yansıtması E) Sosyal ve kültürel olayların esere etki etmesi 37) Aşağıdakilerden hangisi gazete çevresinde gelişen öğretici metinler arasında yer almaz? A) Sohbet B) Deneme C) Makale D) Fıkra E) Öykü 38) Modern Tiyatro ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Komedi hayatın gülünç yanlarına yer verir. B) Trajedi ve dramda üç birlik kuralına uyulurken, komedide bu kurala uyulmaz. C) Trajedide koroya yer verilir. D) Modern Tiyatroya ait ilk örnekler Antik Yunan dönemine aittir. E) Dramda toplumun her tabakasından insan kendine yer bulur. 39) Aşağıdakilerden hangisi masalın özelliklerinden değildir? A) Olayların belli bir zaman bağlanmaması B) Eğitici nitelik taşıması C) Miş li geçmiş zamanla anlatılması D) Milli duygularla dini inançları işlemesi E) Belir bir yazarının bulunmaması Öğretici metinleri,..metin, metin, metin,. çevresinde gelişen metin türleri ve hayatı konu alan metin türleri olarak gruplandırmak mümkündür. 40) Yukarıdaki cümledeki boşluklara sırasıyla A) tarihi-felsefi-bilimsel-gazete-kişisel B) bilimsel-tarihi- kişisel- gazete-bilimsel C) Anlatmaya dayalı- göstermeye dayalı- bilimseltarihi- felsefi D) kişisel-bilimsel-tarihi- felsefi fenni E) Felsefi-gazete-kişisel- olay- bilimsel Türkçe-Sosyal Bilimler Böl. / 2014-2015 I. Destan II. Roman III. Halk Hikayesi IV. Manzum Hikaye 36) Yukarıdaki numaralanmış türlerin ortaya çıkış ve gelişim sırası aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir? A) I.-III.-IV.-II. B) II.-III.-I.-IV. C) III.-I.-IV.-II. D) IV.-I.-II.-III. E) I.-IV.-II.-III.