İşyerinde Sağlık Gözetimine Genel Bakış Dr. Dilek TİRYAKİ
Sağlık Gözetimi Amaç: İşyerindeki sağlığa zararlı etkenlerin, çalışan sağlığındaki olumsuz etkilerinin saptanması ve tanımlanması Yöntem: Sağlık parametrelerinin ve çalışma ortamındaki maruziyetlerin sistematik olarak incelenmesi ve değerlendirilmesi..
Neden Sağlık Gözetimi??
THE PREVENTION OF OCCUPATIONAL DISEASES World Day for safety and health at work 28 April 2013
Gizli Epidemi İşe bağlı hastalık nedeniyle ölüm İşle ilgili hastalıklar ve iş kazaları: 2,34 milyon
ILO-Yeni Paradigma Yeni koruma paradigması, sadece iş kazalarına değil meslek hastalıklarına da yönelmelidir.
Yasal Dayanak -6331 sayılı Kanun MADDE 4 İşveren çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alır. (ç) MADDE 15 (1) İşveren; a) Çalışanların işyerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini dikkate alarak sağlık gözetimine tabi tutulmalarını sağlar. b) Aşağıdaki hallerde çalışanların sağlık muayenelerinin yapılmasını sağlamak zorundadır: İşe girişte İş değişikliğinde İş kazası, meslek hastalığı veya sağlık nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalarından sonra işe dönüşlerinde talep etmeleri hâlinde İşin devamı süresince, çalışanın ve işin niteliği ile işyerinin tehlike sınıfına göre Bakanlıkça belirlenen düzenli aralıklarla
İşe Giriş Muayenesi ve Periyodik Muayene Kişinin yapacağı spesifik işe ve çalışma koşullarına uygunluğunu değerlendirmek Daha sonraki muayenelerde kıyas oluşturabilecek bazal sağlık verisini elde etmek İleriye dönük olarak oluşacak hasarı önlemek için sağlık sorunlarının erken dönemde tespitini sağlamak.
Nasıl Sağlık Gözetimi??
Yöntem?? Kim? Hangi test ve muayene ile? Hangi sıklıkta izlemeli? Veriler nasıl yorumlamalı?
Tarama Trajedisi Teknisyenimiz günde 200 spirometri yapar Doktorlar tarama zamanı genellikle izne çıkar
Başlangıç noktası!.. Mesleki Sağlık Risklerinin Değerlendirilmesi
Mesleki Sağlık Risklerinin Değerlendirilmesi 1.adım: Sağlığı tehdit eden faktörlerin operasyon ve çalışan bazında belirlenmesi (toz, gürültü, kimyasal, stres, ergonomi, titreşim,vb.) Ortam ölçümleri (eşik limit değerler) Saha gözlemleri Çalışanlarla görüşme
Mesleki Sağlık Risklerinin Değerlendirilmesi 2.adım: Kimin, nasıl ve ne kadar etkileneceğine (maruziyet) ve izleneceğine (sağlık gözetimi) karar verilmesi Dozimetrik ölçümler Tıbbi muayene ve testler: Odyometri, spirometri, kan, idrar vb. tıbbi testler, biyolojik monitorizasyon, anketler,..vb.
İşe Bağlı Sağlık Risklerinin Değerlendirilmesi 3.adım: Tehlikeden kaynaklanan riskin değerlendirilmesi, derecelendirilmesi (öncelik) 4.adım: Riski elimine veya minimize etmek için önlemlerin alınması, kişiye ve operasyona özel olarak sağlık gözetiminin yapılandırılması
Karar Algoritması Hangi testte, hangi değeri görünce ne yapacağız? Düşük ve yüksek frekanslardaki işitme eşiklerinin toplamına göre uyarı ve sevk seviyeleri * Düşük Frekans (500+1000+2000) Hz Frekanslarındaki İşitme Eşiklerinin Toplamı-dB (A) Yüksek Frekans (3000+4000+6000) Hz Frekanslarındaki İşitme Eşiklerinin Toplamı-dB (A) Yaş Uyarı Seviyesi Sevk Seviyesi Uyarı Seviyesi Sevk Seviyesi 20-24 45 60 45 78 25-29 45 66 45 87 30-34 45 72 45 99 35-39 48 78 54 111 40-44 51 84 60 123 45-49 54 90 66 135 50-54 57 90 75 144 55-59 60 90 87 144 60-64 65 90 100 144 65 üzeri 70 90 115 144 * İş te Sağlık Gözetimi- İşyeri Hekimleri Derneği Yayını
Sağlık Gözetimi Kriterleri İşle ilişkisi olan tanımlı bir hastalık veya durumun var olması Bu hastalık veya durumu erken dönemde saptadığı kabul görmüş tekniklerin bulunması Maruziyetin gözlendiği koşullarla, hastalığın veya durumun gelişmesi arasında anlamlı bir ilişki olması Yapılacak sağlık gözetiminin bireysel veya grup halindeki çalışanlar için yarar sağlaması gereklidir.
OSHA Medical Surveillance Requirements Akrilonitril 29 CFR 1910.1045 Arsenik (inorganic) 29 CFR 1918 Asbest 29 CFR 1910.1001 Benzen 29 CFR 1910.10288 Berilyum Federal Register 64:253:68853-68914 Kan yoluyla bulaşan patojenler29 CFR 1910.1030 1,3 Butadien 29 CFR 1910.1051 Kadmiyum 29 CFR 1910.1027 Pamuk Tozu 29 CFR 1910.1027 Dizel egzost 30 CFR 72 Etilen oksit 29 CFR 1910.1047 Formaldehit 29 CFR 1910.1048 Kurşun 29 CFR 1910.1025 Metilen Klorid 29 CFR 1910.1052 Gürültü 29 CFR 1910.95 Solunum koruma 29 CFR 1910.134 Vinil Klorid 29 CFR 1910.1017
Sağlık Gözetiminin Kişiselleştirilmesi Sağlık gözetimi yapılandırılırken, her bir mesleki sağlık riski ayrı ayrı ele alınmalı ve izlenecek yol çalışanın bireysel özellikleri (yaş, cins, kronik hastalıklar, ilaç kullanımı, duyarlılık, alerji vb ) dikkate alınarak kişiselleştirilmelidir.
Teşekkürler!... Dr. Dilek TİRYAKİ dtiryaki@artidanismanlik.com.tr