ISI DEĞİŞTİRİCİLERLE İLGİLİ ÖRNEK SORU VE ÇÖZÜMLERİ

Benzer belgeler
ŞEKİL P4. Tavanarası boşluğu. Tavanarası boşluğu. 60 o C. Hava 80 o C 0.15 m 3 /s. Hava 85 o C 0.1 m 3 /s. 70 o C

T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ISI TRANSFER LABORATUVARI SUDAN SUYA TÜRBÜLANSLI AKIŞ ISI DEĞİŞTİRİCİSİ

TERMODİNAMİK SINAV HAZIRLIK SORULARI BÖLÜM 4

PARALEL AKIŞLI ISI EŞANJÖRÜ DENEYİ

kaynama kabarcıklı rejimde gerçekleşmektedir. Bu durumda ısı akısı değeri Denklem 10-2 de verilen Rohsenow bağıntısından bulunabilir. 0.

f = =

MAK104 TEKNİK FİZİK UYGULAMALAR

OREN303 ENERJİ YÖNETİMİ KERESTE KURUTMADA ENERJİ ANALİZİ/SÜREÇ YÖNETİMİ

SU-SU ÇİFTİ TÜRBÜLANSLI AKIŞ ISI EŞANJÖRÜ DENEYİ ISI EŞANJÖRÜNDE ETKENLİK TAYİNİ DENEYİ

1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin dönüşümünde? işareti yerine gelecek sayıyı bulunuz.

EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MOTORLAR LABORATUARI

7. BÖLÜMLE İLGİLİ ÖRNEK SORULAR

ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ

YOĞUŞMA DENEYİ. Arş. Gör. Emre MANDEV

SORULAR VE ÇÖZÜMLER. Adı- Soyadı : Fakülte No :

Bölüm 5 KONTROL HACİMLERİ İÇİN KÜTLE VE ENERJİ ÇÖZÜMLEMESİ. Bölüm 5: Kontrol Hacimleri için Kütle ve Enerji Çözümlemesi

3. BÖLÜM ÖRNEK SORULAR

ISI TEKNİĞİ LABORATUARI-1

SOĞUTMA ÇEVRİMLERİ 1

BÖLÜM 2 ÖRNEK SORULAR 2-23 İçinde ısı iletim denklemi en basit şekilde aşağıdaki gibi verilen bir ortamı göz önüne alınız.

ISI DEĞĠġTĠRGEÇLERĠ DENEYĠ

TERMODİNAMİK II BUHARLI GÜÇ ÇEVRİMLERİ. Dr. Nezaket PARLAK. Sakarya Üniversitesi Makine Müh. Böl. D Esentepe Kampüsü Serdivan-SAKARYA

SICAK SU HAZIRLAYICISI (BOYLER)

Soru No Puan Program Çıktısı 3, ,8 3,10 1,10

KMM 302 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI I

NÖ-A NÖ-B. Şube. Alınan Puan. Adı- Soyadı: Fakülte No: 1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin eşit olduğunu gösteriniz. 1/6

DEÜ Makina Mühendisliği Bölümü MAK 4097

DENEY FÖYLERİ DENEYSAN EĞİTİM CİHAZLARI SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ.

NOT: Toplam 5 soru çözünüz, sınav süresi 90 dakikadır. SORULAR VE ÇÖZÜMLER

TEKNİK FİZİK ÖRNEK PROBLEMLER-EK2 1

DENEYSAN EĞİTİM CİHAZLARI SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ.

Akışkanların Dinamiği

SORULAR. x=l. Şekil-1

NOT: Toplam 5 soru çözünüz, sınav süresi 90 dakikadır. SORULAR VE ÇÖZÜMLER

ISI DEĞİŞTİRİCİ (EŞANJÖR) DENEYİ

HAVA ARAÇLARINDAKİ ELEKTRONİK EKİPMANLARIN SOĞUTULMASINDA KULLANILAN SOĞUTMA SIVILARININ PERFORMANSA BAĞLI SEÇİM KRİTERLERİ

PARALEL VE ZIT AKIŞLI ISI DEĞİŞTİRİCİLERİ DENEYİ

Gerçek ve ideal çevrimler, Carnot çevrimi, hava standardı kabulleri, pistonlu motolar

ĠKLĠMLENDĠRME DENEYĠ

NOT: Toplam 5 soru çözünüz, sınav süresi 90 dakikadır. SORULAR VE ÇÖZÜMLER

T. C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER 2

DENEYSAN EĞİTİM CİHAZLARI SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ.

Su Debisi ve Boru Çapı Hesabı

ÇÖZÜM 1) konumu mafsallı olup, buraya göre alınacak moment ile küçük pistona etkileyen kuvvet hesaplanır.

NÖ-A NÖ-B. Adı- Soyadı: Fakülte No:

HR. Ü. Müh. Fak. Makina Mühendisliği Bölümü Termodinamik II Final Sınavı (22/05/2017) Adı ve Soyadı: No: İmza:

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY - 5 PSİKROMETRİK İŞLEMLERDE ENERJİ VE KÜTLE DENGESİ

ME-207 TERMODİNAMİK ÇALIŞMA SORULARI. KTO Karatay Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Yrd. Doç. Dr. Remzi ŞAHİN Arş. Gör. Sadık ATA

VENTURİ, ORİFİS VE ROTAMETRE İLE DEBİ ÖLÇÜMÜ

Makine Mühendisliği Bölümü Isı Transferi Ara Sınav Soruları. Notlar ve tablolar kapalıdır. Sorular eşit puanlıdır. Süre 90 dakikadır.

Proses Tekniği TELAFİ DERSİ

Bölüm 10 BUHARLI VE BİRLEŞİK GÜÇ ÇEVRİMLERİ. Bölüm 10: Buharlı ve Birleşik Güç Çevrimleri

HAVA SOĞUTMALI BİR SOĞUTMA GURUBUNDA SOĞUTMA KAPASİTESİ VE ETKİNLİĞİNİN DIŞ SICAKLIKLARLA DEĞİŞİMİ

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ OTOMOTİV MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

2. AKIŞKANLARDAN ISI AKIŞI İLKELERİ

KRİTİK YALITIM YARIÇAPI ve KANATLI YÜZEYLERDEN ISI TRANSFERİ İLE İLGİLİ ÖRNEK PROBLEMLER

KYM 101 KİMYA MÜHENDİSLĞİNE GİRİŞ PROBLEM SETİ

R-712 SOĞUTMA LABORATUAR ÜNİTESİ DENEY FÖYLERİ

İlk olarak karakteristik uzunluğu bulalım. Yatay bir plaka için karakteristik uzunluk, levha alanının çevresine oranıdır.

Borularda Akış. Hesaplamalarda ortalama hız kullanılır.

GÜNEŞ ENERJĐSĐ IV. BÖLÜM. Prof. Dr. Olcay KINCAY

T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ISI LABORATUVARI ISI İLETİM KATSAYISININ TESPİTİ DENEY FÖYÜ

Şekil-1 Yeryüzünde bir düzleme gelen güneş ışınım çeşitleri

Proses Tekniği 3.HAFTA YRD.DOÇ.DR. NEZAKET PARLAK

KMB405 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı II 3. ISI DEĞİŞTİRİCİ. Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ LABORATUARI

Soru No Puan Program Çıktısı 1,3,10 1,3,10 1,3,10

BUHARLI VE BİRLEŞİK GÜÇ ÇEVRİMLERİ

DENEYSAN EĞİTİM CİHAZLARI SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ.

ISI DEĞİŞTİRİCİLERİN TASARIMI [1-4]

KYM 101 KİMYA MÜHENDİSLĞİNE GİRİŞ PROBLEM SETİ

TAŞINIMIN FİZİKSEL MEKANİZMASI

ZAMANA BAĞLI ISI İLETİMİ ÖRNEK PROBLEMLER

Akışkanların Dinamiği

AKM 205 BÖLÜM 8 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ

FIRINLARDA ENEJİ VERİMLİLİĞİ BEYZA BAYRAKÇI

BÖLÜM 3. Yrd. Doç.Dr. Erbil Kavcı. Kafkas Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü

ÇİFT KADEMELİ SOĞUTMA ÇEVRİMLERİNDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ

Zamana Bağlı Isı Geçişi Çözümlü Örnekler Soru 1: Çözüm 1: Kabuller: Soru 2: Çözüm 2: Kabuller: Verilenler:

Makale. ile ihtiyacın eşitlendiği kapasite modülasyon yöntemleri ile ilgili çeşitli çalışmalar gerçekleştirilmiştir

Sürekli Rejimde İletim Çok Boyutlu 77. Giriş 1. Sürekli Rejimde İletim Bir Boyutlu 27. Geçici Rejim Isı İletimi 139

Selçuk Üniversitesi. Mühendislik-Mimarlık Fakültesi. Kimya Mühendisliği Bölümü. Kimya Mühendisliği Laboratuvarı. Venturimetre Deney Föyü

+ 1. ) transfer edilir. Seri. Isı T h T c sıcaklık farkı nedeniyle üç direnç boyunca ( dirençler için Q ısı transfer miktarı aşağıdaki gibidir.

KARARLI HAL ISI İLETİMİ. Dr. Hülya ÇAKMAK Gıda Mühendisliği Bölümü

İKLİMLENDİRME DENEYİ FÖYÜ

AirMidi Serisi Isı Pompaları

Öğrenci No: Adı Soyadı:

3. TERMODİNAMİK KANUNLAR. (Ref. e_makaleleri) Termodinamiğin Birinci Kanunu ÖRNEK

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

HT-332 DOĞAL VE ZORLANMIŞ ISI TAŞINIM EĞİTİM SETİ DENEY FÖYLERİ

ENTROPİ. Clasius eşitsizliği. Entropinin Tanımı

Yararlanılan Kaynaklar: 1. Kurt, H., Ders Notları 2. Genceli, O.F., Isı Değiştiricileri, Birsen Yayınevi, Dağsöz, A. K.

5. BORU HATLARI VE BORU BOYUTLARI

TÜRKİYE İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ISPARTA ÇALIŞMA VE İŞ KURUMU İL MÜDÜRLÜĞÜ

2. Teori Hesaplamalarla ilgili prensipler ve kanunlar Isı Transfer ve Termodinamik derslerinde verilmiştir. İlgili konular gözden geçirilmelidir.

3. AKIŞKANLARDA FAZ DEĞİŞİKLİĞİ OLMADAN ISI TRANSFERİ

SANTRALLERİ SICAK SULU ISITMA DENGELENMESİ. üçüka Dokuz Eylül Üniversitesi Makina Müh. M

Şekil 2.1 İki kademeli soğutma sistemine ait şematik diyagram

Transkript:

ISI DEĞİŞTİRİCİLERLE İLGİLİ ÖRNEK SORU VE ÇÖZÜMLERİ.) Çift borulu paralel akışlı bir ısı değiştirici soğuk musluk suyunun sıcak su ile ısıtılmasında kullanılmaktadır. Sıcak su (cc pp 4.5 kj/kg. ) boruya 85 o C de.4 kg/s debi ile girmekte ve 50 o C de çıkmaktadır. Isı değiştirici iyi yalıtımlı değildir ve sıcak akışkanın verdiği ısının yüzde 3 ünün ısı değiştiriciden kaybolduğu tahmin edilmektedir. Eğer ısı değiştiricinin toplam ısı transfer katsayısı ve yüzey alanı sırasıyla 50 W/m. o C ve 4 m ise, soğuk suya ısı transfer hızını ve bu ısı değiştirici için logaritmik ortalama sıcaklık farkını bulunuz. Verilenler: Sıcak suyun giriş sıcaklığı, TT h,ggggggggş 85 Sıcak suyun çıkış sıcaklığı, TT h,çıııııış 50 Sıcak su debisi, mm h.4 kg/s Isı değiştirici toplam ısı transfer katsayısı; UU 50 W m. Isı transfer yüzey alanı, AA 4 m İstenen: Logaritmik ortalama sıcaklık farkı, TT llll? Kabuller: Sürekli işlem şartları geçerlidir. Akışkan akımlarının kinetik ve potansiyel enerji değişimleri ihmal edilebilir. Kirlenme yoktur. Akışkan özellikleri sabittir. Özellikler: Sıcak suyun özgül ısısı cc pp 4.5 kj/kg. olarak verilmiştir. Hesaplamalar: Sıcak su tarafından sağlanan ısı enerjisi; h mm hcc pp,h TT h,ggggggggş TT h,çıııııış (.4)(4.5)(85 50) 08.3 kw Bu ısı enerjisi %3 kayıpla soğuk suya transfer edilmektedir. Dolayısıyla, soğuk su tarafından alınan ısı enerjisi; cc ( 0.03) h (0.97)(08.3) 0 kw Isı değiştiricideki ısı transfer hızı için Newton un soğuma kanunu yazılabilir. Buradan logaritmik ortalama sıcaklık değeri; UUUU TT llll TT llll UUUU 0 4444. 99 bulunur. (50)(4)

.) Bir buharlı güç santralinin yoğuşturucusundaki buhar, yakınındaki gölden soğutma suyu ile (cc pp 4.8 kj/kg. ) 50 o C sıcaklıkta (hfg383 kj/kg) yoğuşturulacaktır. Su yoğuşturucu borularına 8 o C de girmekte ve 7 o C de çıkmaktadır. Boruların toplam yüzey alanı 4 m dir ve toplam ısı transfer katsayısı 400 W/m. o C dir. Gerekli olan soğutma suyunun kütle debisini ve yoğuşturucudaki buharın yoğuşma debisini belirleyiniz. Verilenler: Buharın yoğuşturucuya giriş sıcaklığı, TT h,ggggggggş 50 Buharın yoğuşturucudan çıkış sıcaklığı, TT h,çıııııış 50 (Yoğuşma işlemi sırasında sıcaklık sabittir.) Soğutma suyu giriş sıcaklığı, TT cc,ggggggggş 8 Soğutma suyu çıkış sıcaklığı, TT cc,çıııııış 7 Isı değiştirici toplam ısı transfer katsayısı; UU 400 W m. Isı transfer yüzey alanı, AA 4 m İstenenler: Soğutma suyu kütle debisi mm ssuu, buharın yoğuşma debisi mm bb Kabuller: Sürekli işlem şartları mevcuttur. Isı değiştirici, çevreye ısı kaybı ihmal edilebilecek Kirlenme yoktur. Akışkan özellikleri sabittir. Özellikler: 50 o C sıcaklıkta suyun buharlaşma entalpisi, h ffff 383 kj/kg Soğuk suyun ortalama sıcaklık TT cc,oooooo (TT cc,ggiiiiiiş + TT cc,çıııııış ) (8 + 7)/.5 deki özgül ısısı, cc pp,cc 4.8 kj/kg. dir. Hesaplamalar: Akışkanlardan birinin sıcaklığı (buhar) sabit kaldığından yoğuşturucu karşıt akışlı bir ısı değiştirici veya paralel akışlı bir ısı değiştirici olarak incelenebilir.. İki yaklaşımda aynı sonucu verir. Burada,karşıt akışlı bir ısı değiştirici olarak ele alınmıştır. Bu durumda yoğuşturucuda akışkan sıcaklıklarının değişimi yandaki şekilde verilmiştir. Yoğuşturucunun iki tarafında buhar ve soğutma suyu arasındaki sıcaklık farkı; TT TT h,ggggggggş TT cc,çıııııış 50 7 3 TT TT h,çıııııış TT cc,ggggggggş 50 8 3

Bu durumda logaritmik ortalama sıcaklık farkı; TT llll TT TT ln( TT TT ) 3 3 ln( 3 3 ) 7.3 olur. Böylece yoğuşturucudaki ısı transfer hızı; UUUU TT llll (400)(4)(7.3) 75 kw bulunur. Buhar yoğuşturucudan geçerken 75 kw lık hızla ısı kaybedecek ve yoğuşturucu ısıl olarak mükemmel yalıtıldığından soğutma suyu ısının tamamını kazanacaktır. Soğutma suyunun kütle debisi ve buharın yoğuşma hızı; mm cccc pp,cc TT cc,çıııııış TT cc,ggggggggş mm hh ffff eşitliğinden bulunabilir. Soğutma suyunun kütle debisi, mm ssss mm cccc pp,cc TT cc,çıııııış TT cc,ggggggggş mm cc mm cc mm ssss 7777. kkkk ss bulunur. Buharın yoğuşma hızı; cc pp,cc TT cc,çıııııış TT cc,ggggggggş 75 (4.8)(7 8) mm hh ffff mm h mm bb 75. kkkk ss h ffff 38 bulunur. 3.) Çift borulu karşıt akışlı bir ısı değiştirici, 0 o C de girip 55 o C de çıkan soğuk su (cc pp 4.8 kj/kg. ) ile 3.5 kg/s debi ile akan etilen glikolü (cc pp 4.56 kj/kg. ) 80 o C den 40 o C ye soğumaktadır. Boru iç yüzey esaslı toplam ısı transfer katsayısı 50 W/m. o C dir. (a) ısı transfer hızını (b) suyun kütle debisini ve (c) borunun iç tarafındaki ısı transfer yüzey alanını bulunuz. Verilenler: Sıcak etilen glikolün giriş sıcaklığı, TT h,ggggggggş 80 Sıcak etilen glikolün çıkış sıcaklığı; TT h,çıııııış 40 Soğuk suyun giriş sıcaklığı, TT cc,ggggggggş 0 Soğuk suyun çıkış sıcaklığı, TT cc,çıııııış 55 Isı değiştirici iç yüzey esaslı toplam ısı transfer katsayısı; UU ii 50 W m. Sıcak etilen glikolün kütlesel debisi, mm h 3.5 kg/s İstenenler: Isı transfer hızı, suyun kütlesel debisi mm cc, borunun iç tarafındaki ısı transfer yüzey alanı AA ii. 3

Kabuller: Sürekli işlem şartları mevcuttur. Isı değiştirici, çevreye ısı kaybı ihmal edilebilecek Kirlenme yoktur. Akışkan özellikleri sabittir. Özellikler: Suyun ve etilen glikolün özgül ısıları sırasıyla, cc pp,cc 4.8 kj/kg ve cc pp,h.56 kj/kg verilmiştir. Hesaplamalar: (a) Isı transfer hızı, etilen glikolün iç enerjisindeki değişimden bulunabilir. mm hcc pp,h TT h,ggggggggş TT h,çıııııış (3.5)(.56)(80 40) 333333. 44 kkkk (b) Suya olan ısı transfer hızı, glikolden olan ısı transferine eşittir. Dolayısıyla; mm hcc pp,h TT h,ggggggggş TT h,çıııııış mm cccc pp,cc TT cc,çıııııış TT h,çggggggggş Suyun kütlesel debisi mm cc cc pp,cc TT cc,çıııııış TT h,ggggggggş 358.4 kkkk. 4444 (4.8)(55 0) ss olur. (c) Isı değiştiricinin iki tarafında etilen glikol ve su arasındaki sıcaklık farkı; TT TT h,ggggggggş TT cc,çıııııış 80 55 5 TT TT h,çıııııış TT cc,ggggggggş 40 0 0 Bu durumda logaritmik ortalama sıcaklık farkı; TT llll TT TT ln( TT TT ) 5 0 ln( 5 0 ).4 olur. Borunun iç yüzeyindeki ısı transfer alanı; UU ii AA ii TT llll AA ii 358.4 UU ii TT llll (0.5)(.4) 6666 mm bulunur. 4.) 0.3 kg/s debisinde motor yağı (cc pp. kj/kg. ) cm çapında ince duvarlı bakır bir boruda 30 o C sıcaklıkta dışardan yoğuşan buhar (hfg74 kj/kg) ile 0 o C den 60 o C ye ısıtılacaktır. Toplam ısı transfer katsayısı 650 W/m. o C için ısı transfer hızını ve bunu gerçekleştirmek için gerekli boru uzunluğunu bulunuz. Verilenler: Buharın yoğuşturucuya giriş sıcaklığı, TT h,ggggggggş 30 Buharın yoğuşturucudan çıkış sıcaklığı, TT h,çııkkkkş 30 (Yoğuşma işlemi sırasında sıcaklık sabittir.) 4

Motor yağı giriş sıcaklığı, TT cc,ggggggggş 0 Motor yağı çıkış sıcaklığı, TT cc,çıııııış 60 Isı değiştirici toplam ısı transfer katsayısı; UU 650 W m. Motor yağının kütlesel debisi, mm cc 0.3 kg/s Borunun çapı, D cm İstenenler: Isı transfer hızı ve gerekli boru uzunluğu L Kabuller: Sürekli işlem şartları mevcuttur. Isı değiştirici, çevreye ısı kaybı ihmal edilebilecek Kirlenme yoktur. Akışkan özellikleri sabittir. İçteki borunun ısıl iletkenliği çok yüksek olduğundan içteki borunun ısıl direnci ihmal edilebilir. Özellikler: Motor yağının özgül ısısı, cc pp,cc. kj/kg 30 o C deki buharın yoğuşma ısısı, h ffff 74 kj/kg Hesaplamalar Isı değiştiricisindeki ısı transfer hızı; mm cccc pp,cc TT cc,çıııııış TT cc,ggggggiiş (0.3)(.)(60 0). kkkk bulunur. Isı değiştiricinin iki tarafında akışkanlar arasındaki sıcaklık farkı; TT TT h,ggggggggş TT cc,çıııııış 30 60 70 TT TT h,çıııııış TT cc,ggggggggş 30 0 0 Bu durumda logaritmik ortalama sıcaklık farkı; TT llll TT TT ln( TT TT ) Isı transfer alanı; UUUU TT llll AA Gerekli boru uzunluğu; 70 0 ln( 70 0 ) 88.5 olur. 5. 0.44 m UU TT llll (0.65)(88.5) AA ππππππ LL AA ππππ 0.44 77 mm bulunur. 0.0ππ 5

5.) Hava (cc pp 005 J/kg. ) fırına girmeden önce çapraz akışlı bir ısı değiştiricide sıcak egzoz gazları ile önceden ısıtılmaktadır. Hava, ısı değiştiriciye 95 kpa ve 0 o C de 0.8 m 3 /s hacimsel debi ile girmektedir. Yanma gazları (cc pp 00 J/kg. ) 80 o C de. kg/s debi ile girmekte ve 95 o C de çıkmaktadır. Toplam ısı transfer katsayısı ve ısı transfer yüzey alanının çarpımı UAs00 W/ o C dir. İki akışkanın da karışmadığını kabul ederek ısı transfer hızını ve havanın çıkış sıcaklığını bulunuz. Verilenler: Havanın giriş sıcaklığı ve basıncı, TT cc,ggggggggş 0 PP 95 kpa Havanın hacimsel debisi, 0.8 m 3 s Egzoz gazlarının giriş sıcaklığı, TT h,ggggggggş 800 Egzoz gazlarının çıkış sıcaklığı, TT h,çıııııış 95 Egzoz gazlarının kütlesel debisi, mm h. kg/s Toplam ısı transfer katsayısı ile ısı transfer yüzey alanının çarpımı UAs00 W/ o C İki akışkanın da karışmadığı çapraz akışlı bir ısı değiştiricisi İstenenler: Isı transfer hızı ve havanın çıkış sıcaklığı Kabuller: Sürekli işlem şartları mevcuttur. Isı değiştirici, çevreye ısı kaybı ihmal edilebilecek Kirlenme yoktur. Akışkan özellikleri sabittir. Özellikler: Havanın özgül ısısı, cc pp,cc 005 J/kg. Yanma gazlarının özgül ısısı, cc pp,h 00 J/kg. Hesaplamalar Isı değiştiricisindeki ısı transfer hızı; mm hcc pp,h TT h,ggggggggş TT h,çıııııış (.)(.)(80 95) kkkk Havanın kütlesel debisi, mm cc PP RRRR (95)(0.8) 0.904 kg s (0.87)(93) Havanın çıkış sıcaklığı, 6

mm cccc pp,cc TT cc,çıııııış TT cc,ggggggggş TT cc,çıııııış TT cc,ggggggggş + 03 0 + mm cccc pp,cc (0.904)(.005) 6.) gövde geçişli 8 boru geçişli bir gövde-borulu ısı değiştirici, borularda. kg/s debili etil alkolü (cc pp 670 J/kg. ) 5 o C den 70 o C ye ısıtmak için kullanılmaktadır. Isıtma gövde tarafına 90 o C de giren ve 45 o C de çıkan su (cc pp 490 J/kg. ) ile yapılmaktadır. Eğer toplam ısı transfer katsayısı 950 W/m. o C ise ısı değiştircinin ısı transfer yüzey alanını bulunuz. Verilenler: Etil alkol giriş sıcaklığı, TT cc,ggggggggş 5 Etil alkol çıkış sıcaklığı, TT cc,çıııııış 70 Etil alkolün kütlesel debisi, mm cc. kg s Suyun giriş sıcaklığı, TT h,ggggggggş 95 Suyun çıkış sıcaklığı, TT h,çıııııış 45 Toplam ısı transfer yüzey alanı, UU 950 W m. İstenen: Isı transfer yüzey alanı, A Kabuller: Sürekli işlem şartları mevcuttur. Isı değiştirici, çevreye ısı kaybı ihmal edilebilecek Kirlenme yoktur. Akışkan özellikleri sabittir. Özellikler: Suyun özgül ısısı, cc pp,h 4.9 kj/kg. Etil alkolün özgül ısısı, cc pp,cc.67 kj/kg. Hesaplamalar Isı değiştiricide gerçekleşen ısı transfer hızı; mm cccc pp,cc TT cc,çıııııış TT cc,ggggggggş (.)(.67)(70 5) 5.3 kw bulunur. Logaritmik ortalama sıcaklık farkı, TT TT h,ggggggggş TT cc,çıııııış 95 70 5 TT TT h,çıııııış TT cc,ggggggggş 45 5 0 7

TT llll TT TT ln( TT TT ) 5 0 ln( 5 0 ).4 olur. gövde geçişli ve 8 boru geçişli gövde borulu ısı değiştirici için düzeltme faktörü Şekil - 8b deki grafikten bulunur. Bunun için, P ve R değerinden; PP tt tt 70 0 TT tt 95 5 0.64 RR TT TT tt tt FF 0.79 bulunur. 95 45 70 5. Boru tarafındaki ısı transfer yüzey alanı; UUUUUU TT llll AA 5.3 UUUU TT llll (0.95)(0.79)(.4) mm elde edilir. 7.) Gövde borulu bir ısı değiştirici, boruların içinden 47 kg/s debiyle akan bir işlem akımının 60 o C den 00 o C ye soğutulması için kullanılmaktadır. Bir ısı değiştirici, her birinin iç çapı.5 cm ve duvar kalınlığı ihmal edilebilen toplam 00 özdeş boruya eşittir. İşlem akımının ortalama özellikleri şöyledir. ρρ 950 kg m 3, kk 0.50 W m. K, cc pp 3.5 kj kg. K, µ.0 mpa. s. Soğutucu akışkan akımı olarak suyun (cc pp 4.8 kj kg. K) debisi 66 kg/s ve giriş sıcaklığı 0 o C dir ve gövde tarafında 4.0 kw/m.k ortalama ısı transfer katsayısı oluşturmaktadır. Eğer ısı değiştiricisi (a) gövde geçişli ve boru geçişli (b) gövde geçişli ve 4 boru geçişli ise boru uzunluğunu bulunuz. Verilenler Sıcak akımın giriş sıcaklığı, TT h,ggggggggş 60 Sıcak akımın çıkış sıcaklığı, TT h,çıııııış 00 Sıcak akımın debisi, mm h 47 kg s Soğuk suyun giriş sıcaklığı, TT cc,ggggggggş 0 Soğuk suyun debisi, mm cc 66 kg s Gövde tarafında ısı transfer katsayısı, ho4 kw/m.k İç çapı D.5 cm olan 00 adet borudan oluşan bir ısı değiştiricisi. Isı eşanjöründe, boru içinden sıcak akışkan geçerken gövde kısmından soğuk akışkan geçmektedir. İstenen: (a) gövde geçişli ve boru geçişli (b) gövde geçişli ve 4 boru geçişli ısı değiştiricisi için boru uzunluğu Kabuller: Sürekli işlem şartları mevcuttur. Isı değiştirici, çevreye ısı kaybı ihmal edilebilecek Kirlenme yoktur. Akışkan özellikleri sabittir. Özellikler: 8

Sıcak akışkanın özellikleri; ρρ h 950 kg m 3, kk h 0.50 W m. K, cc pp,h 3.5 kj kg. K, µ h.0 mpa. s Soğuk akışkanın özellikleri; cc pp,cc 4.8 kj kg. K Hesaplamalar (a) Sıcak akımın iç enerjisindeki değişimden ısı eşanjöründe gerçekleşen ısı transfer miktarı bulunabilir. mm hcc pp,h TT h,ggggggggş TT h,çıııııış (47)(3.5)(60 00) 9870 W Soğuk suyun ısı eşanjöründen çıkış sıcaklığı; mm cccc pp,cc TT cc,çıııııış TT cc,ggggggggş TT cc,çıııııış TT cc,ggggggggş + Logaritmik ortalama sıcaklık farkı, TT TT h,ggggggggş TT cc,çıııııış 60 48.5 4. TT TT h,çıııııış TT cc,ggggggggş 00 0 90 TT llll TT TT ln( TT TT ) 4. 90 ln( 4. 90 ) 0.6 olur. Borunun iç tarafındaki ısı transfer katsayısı için; Boru içinde akan akışkanın hızı, VV mm cccc pp,cc 0 + 9870 (66)(4.8) 45.8 mm h NN bbbbbbbb ρρ h ππdd /4 47.008 m/s (00)(950)ππ(0.05) Reynolds sayısı, RRRR VVVVVV μμ (.008)(0.05)(950) 968 > 0000 0.00 olduğundan boru içindeki akış türbülaslıdır. Borudaki iç akışın tam gelişmiş olduğunu kabul edersek Nusselt sayısı Denklem 8-68 de verilen Dittus-Boelter eşitliğinden bulunabilir. Pr cc ppμμ kk (0.00)(3500) 4 0.5 Nu hdd kk 0.03Re0.8 Pr 0.3 0.03(968) 0.8 (4) 0.3 9.9 Borunun iç yüzeyindeki ısı transfer katsayısı, h ii kk 0.50 Nu (9.9) 858 W m. bulunur. DD 0.05 Boru et kalınlığının ısı direnci ihmal edilerek toplam ısı transfer katsayısı, UU + h ii h oo 858 + 69 W/m. 4000 9

Tek gövde-tek boru geçişli çapraz akışlı ısı değiştiricisi için düzeltme faktörü F dir. Bu durumda gerekli boru uzunluğu; Isı transfer yüzey alanı borunun dış yüzey alanına eşittir, AA NN bbbbbbbb ππππππ 00 0.05ππππ.5ππππ UUUUUU TT llll AA.5ππππ 9870 LL 99. 7777 mm bulunur. UUUU TT llll (69)()(0.6)(.5ππ) (b) Tek gövde dört boru geçişli ısı transferinde, geçiş başına 00/45 adet boru vardır. Dolayısıyla borudaki akış hızı dört kat artacaktır. Bu durum için yukarıdaki işlemleri tekrarlarsak; Boru içinde akan akışkanın hızı, VV mm h NN bbbbbbbb ρρ h ππdd /4 47 4.03 m/s (5)(950)ππ(0.05) Reynolds sayısı, RRRR VVVVVV μμ (4.03)(0.05)(950) 4787 > 0000 0.00 olduğundan boru içindeki akış türbülaslıdır. Borudaki iç akışın tam gelişmiş olduğunu kabul edersek Nusselt sayısı Denklem 8-68 de verilen Dittus-Boelter eşitliğinden bulunabilir. Nu hdd kk 0.03Re0.8 Pr 0.3 0.03(4787) 0.8 (4) 0.3 8.6 Borunun iç yüzeyindeki ısı transfer katsayısı, h ii kk 0.50 Nu (8.6) 563 W m. bulunur. DD 0.05 Boru et kalınlığının ısı direnci ihmal edilerek toplam ısı transfer katsayısı, UU + h ii h oo 563 + 339 W/m. 4000 Tek gövde geçişli 4 boru geçişli ısı değiştiricisi için düzeltme faktörü Şekil -8a dan bulunabilir. PP tt tt 00 60 TT tt 0 60 0.4 RR TT TT tt tt Bu durumda boru uzunluğu, FF 0.96 bulunur. 0 45.8 00 60 0.6 UUUUUU TT llll AA.5ππππ 9870 LL 55. 5555 mm bulunur. UUUU TT llll (339)(0.96)(0.6)(.5ππ) 8.) gövde geçişli ve 4 boru geçişli bir ısı değiştirici, hidrokarbon akımını (cc pp.0 kj kg. K) sürekli olarak 0 o C den 50 o C ye ısıtmak için kullanılmaktadır. Bir su akımı gövde tarafına 80 o C de girmekte ve 40 o C de çıkmaktadır. Isı değiştiricisinde her biri.0 cm çaplı ve.5 m uzunlukta 60 adet ince duvarlı boru vardır. Isı transfer katsayıları, boru tarafında.6 kw/m.k ve gövde tarafında.5 kw/m.k dir. (a) Su ve hidrokarbon akımlarının ısı transfer hızını ve kütle debilerini hesaplayınız. (b) Kullanıma bağlı olarak boru yüzeyinde katıların çökelmesiyle hidrokarbon akımın çıkış sıcaklığında 5 o C lik bir düşmenin olduğu anlaşılmıştır. Kirlenme faktörünü hesaplayınız. 0

Verilenler gövde geçişli 4 boru geçişli ısı eşanjörü çapı D cm ve uzuluğu L.5 m olan 60 adet borudan oluşmaktadır. Sıcak su akımının giriş sıcaklığı, TT h,ggggggggş 80 Sıcak su akımının çıkış sıcaklığı, TT h,çıııııış 40 Soğuk hidrokarbon akımının giriş sıcaklığı, TT cc,ggggggggş 0 Soğuk hidrokarbon akımının çıkış sıcaklığı,, TT cc,çıııııış 50 Boru tarafında ısı transfer katsayısı, hi.6 kw/m.k Gövde tarafında ısı transfer katsayısı, ho.5 kw/m.k İstenenler: Isı transfer hızı ( ) ve her iki akımın debileri (mm h, mm cc), kirlenme faktörü Rf Kabuller: Sürekli işlem şartları mevcuttur. Isı değiştirici, çevreye ısı kaybı ihmal edilebilecek Kirlenme yoktur. Akışkan özellikleri sabittir. Özellikler Hidrokarbonun özgül ısısı, cc pp,cc.0 kj kg. K Suyun özgül ısısı, cc pp,h 4.8 kj kg. K Hesaplamalar Ters akış için logaritmik ortalama sıcaklık farkı, TT TT h,ggiiiiiiş TT cc,çıııııış 80 50 30 TT TT h,çıııııış TT cc,ggggggggş 40 0 0 TT llll TT TT ln TT TT 30 0 ln 30 0 4.66 olur. gövde geçişli ve 4 boru geçişli ısı değiştirici için düzeltme faktörü Şekil 8b den bulunabilir. PP tt tt 50 0 TT tt 80 0 0.5 RR TT TT tt tt FF 0.90 bulunur. 80 40 50 0.33 Isı değiştiricinin toplam ısı transfer katsayısı; UU + h ii h oo 600 + 975.6 W/m. 500

Isı transfer yüzey alanı, AA NN bbbbbbbb ππππππ (60)ππ(0.0)(.5) 5.08 m Isı eşanjöründe gerçekleşen ısı transfer hızı, UUUUUU TT llll (975.6)(5.08)(0.9)(4.66) 33. 55 WW 333333. 55 kkkk Soğuk ve sıcak akımların kütlesel debileri; mm cc mm h 36.5 ) 55. 4444 kkkk/ss cc pp,cc (TT cc,çıııııış TT cc,ggggggggş (.0)(50 0) 36.5 ). 9999 kkkk/ss cc pp,h (TT h,ggggggggş TT h,çıııııış (4.8)(80 40) (b) Kirlenme faktörü nedeniyle hidrokarbonun çıkış sıcaklığı 5 o C azalmaktadır. Dolayısıyla TT cc,çıııııış 45 dir. Bu durumda ısı transfer hızı, mm cccc pp,cc TT cc,çıııııış TT cc,ggggggggş (5.44)(.0)(45 0) 7 kw Bu ısı transferinde %7 lik ısı kaybına karşılık gelmektedir. Sıcak akışkanın çıkış sıcaklığı; mm hcc pp,h TT h,ggiiiiiiş TT h,çıııııış TT h,çıııııış TT h,ggggggggş Bu durumda logaritmik sıcaklık farkı, TT TT h,ggggggggş TT cc,çıııııış 80 45 35 TT TT h,çıııııış TT cc,ggggggggş 46.6 0 6.6 TT llll TT TT ln( TT TT ) 35 6.6 ln( 35 6.6 ) 30.6 olur. Bu durumda düzeltme faktörü Şekil 8b den okunursa, PP tt tt 45 0 TT tt 80 0 0.4 RR TT TT tt tt 80 46.6 45 0.34 FF 0.97 bulunur. Isı değiştiricinin toplam ısı transfer katsayısı; 7 80 mm hcc pp,h (.95)(4.8) 46.6 Isı transfer yüzey alanı, AA NN bbbbbbbb ππππππ (60)ππ(0.0)(.5) 5.08 m UUUUUU TT llll UU 7000 AAAA TT llll (5.08)(0.97)(30.6) 607.5 W/m. Kirli ve temiz yüzeylerin ısıl dirençleri arasındaki fark kirlenme faktörü nedeniyle oluşan ısıl dirence eşittir. Kirlenme faktörü, RR ff UU kkkkkkkkkk UU tttttttttt 607.5 975.6 66. 00 44 mm. /WW bulunur.