T.C. Resmî Gazete. Kuruluş Tarihi : ( 7 Teşrinievvel 1336 ) 7 Ekim 1920 Yönetim ve yazı işleri için Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğüne başvurulur 8 Haziran 1987 PAZARTESİ Sayı : 19481 YÜRÜTME VE İDARE VE BÖLÜMÜ IDARE BÖLÜMÜ Karar Sayısı : 87/11720 Milletlerarası Andlaşma 23 Mart 1987 tarihinde imzalanan ekli "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Tayland Krallığı Hükümeti Arasında Ticaret Anlaşması"nın onaylanması; Dışişleri Bakanlığı'nın 13/4/1987 tarihli ve EİOA-II-663-011-4/87-1926-1945 sayılı yazısı üzerine, 31/5/1963 tarihli ve 244 sayılı Kanunun 3 üncü ve 5 inci maddelerine göre, Bakanlar Kurulu'nca 27/4/1987 tarihinde kararlaştırılmıştır. Kenan EVREN Cumhurbaşkanı T OZAL Başbakan I K ERDEM Devlet Bak -Başbakan Yrd K OKSAY Devlet Bakanı H C GÜZEL Devlet Bakanı M V DİNÇERLER Devlet Bakanı A TENEKECİ Devlet Bakanı M O SUNGURLU Adalet Bakanı A K ALPTEMOÇIN Maliye ve Gümrük Bakanı V ATASOY Ulaştırma Bakanı H C ARAL Sanayi ve Ticaret Bakanı M T TİTİZ Devlet Bakanı Z YAVUZTURK Milli Savunma Bakanı M EMİROĞLU Milli Eğt -Genç ve Spor Bak A KARAEVLI Devlet Bakanı Y AKBULUT İçişleri Bakanı l S GİRAY Bayındırlık ve İskân Bakanı H H DOĞAN Tarım Orman ve Köyışleri Bakanı S N TÜREL Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı A TENEKECİ Devlet Bakanı V. V HALEFOĞLU Dışişleri Bakanı M KALEMLİ Sağlık ve Sosyal Yard Bakanı M M TAŞÇIOĞLU Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı A M. YILMAZ Kültür ve Turizm Bakanı Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa. 1 Resmî Gazete Kodu 080687 Resmî Gazete Fihristi 96. Sayfadadır.
Sayfa : 2 RESMÎ GAZETE 8 Haziran 1987 Sayı : 19481 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Tayland Krallığı Hükümeti Arasında Ticaret Anlaşması Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Tayland Krallığı Hükümeti, bundan böyle "Akit Taraflar" olarak anılacaklardır : Aralarındaki dostane ilişkileri geliştirmek ve ticaret için bir zemin oluşturmak arzusu ile; Aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır : MADDE 1 Bu Anlaşma çerçevesinde, akit tarafların aralarındaki mal mübadeleleri, ülkelerinde ithalat ve ihracatla ilgili olarak yürürlükte bulunan kanun, karar ve yönetmeliklere tâbi olacaktır. MADDE 2 Akit Taraflar, iki ülke arasındaki ithalat ve ihracatta uygulanan gümrük vergileri ve diğer vergi ve resimlerle ilgili olarak birbirlerine en çok kayrılan ülke muamelesi uygulayacaklardır. Yukarıdaki paragraf hükümleri; a) Sınır ticaretini kolaylaştırmak üzere komşu ülkelere, b) Mensubu bulundukları mevcut veya ileride kurulabilecek Gümrük Birliği, Serbest Mübadele Bölgesi, Para Sahası veya Bölgesel Ekonomik Gruplaşma Üyelerine tanıdıkları veya tanıyacakları avantaj, tercih ve istisnalara uygulanmayacaktır. MADDE 3 Akü Taraflar, her iki ülkede yürürlükte bulunan ithalat, ihracat, kambiyo ve diğer mevzuat çerçevesinde iki ülke arasında mevcut ticareti geliştirmek amacıyla uygun görülen bütün tedbirleri alacaklar ve mümkün olan kolaylığı sağlayacaklardır. MADDE 4 Taraflar, ülkeleri arasındaki ticaretin daha da arttırılmasını teminen, her iki ülkede açılacak ticaret fuarlarına katılınması ve yetkili organlarınca mutabık kalınacak şartlarla her iki ülkede ticari sergiler açılması konusunda, mümkün olduğu ölçüde kolaylıklar sağlıyacaktır. MADDE 5 Taraflardan her biri yürürlükteki kanun ve mevzuatı çerçevesinde diğer Taraf ülke çıkışlı aşağıdaki malları gümrük vergi ve resimlerinden muaf tutacaklardır. a) Geçici fuar ve sergilere gönderilen, satışı amaçlanmayan ve her ülkenin mevzuatında öngörülen süre içinde menşe ülkeye geri getirilmesi zorunlu olan mallar. b) Fuarlarla ilgili olan, sadece bu çerçevede kullanılabilecek türde ve ticari değeri bulunmayan mal numuneleri ve bedelsiz reklam malzemesi. MADDE 6 Bu Anlaşma çerçevesinde Taraflar arasındaki bütün ödemeler, her ülkenin yürürlükteki kambiyo mevzuatına uygun olarak, serbest dövizle yapılacaktır. MADDE 7 Akit Taraflar, bu Anlaşmanın etkin bir biçimde uygulanmasını sağlamak, uygulama ile ilgili sorunları incelemek ve çözümlemek, ve ayrıca iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin geliştirilmesine ilişkin tedbirleri önermek amacıyla, her iki tarafın temsilcilerinden oluşan ve taraflardan birinin talebi üzerine sırasıyla iki ülkenin Başkentlerinde toplanacak bir Karma Komite kuracaklardır. Yürütme ve İdare Bolumu Sayfa 2
8 Haziran 1987 Sayı : 19481 RESMİ GAZETE Sayfa : 3 MADDE - 8 Bu Anlaşmanın bitim tarihinde henüz ifa edilmemiş kontratlar için Anlaşma hükümleri geçerliğini koruyacaktır. MADDE 9 Bu Anlaşma imzası tarihinden itibaren geçici olarak, Akit Tarafların kendi usullerine uygun şekildeki nihai onayları tarihinde ise kesin olarak yürürlüğe girecektir. Hükümetlerden birinin arzusu üzerine Anlaşma karşılıklı rızaya müsteniden gözden geçirebilir. Bu Anlaşma Taraflardan birinin 3 ay önce yazılı bildirimde bulunmasıyla sona erecektir. Bangkok'da 23 Mart 1987 tarihinde her ikisi de aynı derecede geçerli olmak üzere 2 İngilizce nüsha halinde tanzim edilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Adına Tayland Krallığı Hükümeti Adına VEHBİ DİNÇERLER MONTRİ PONGPANICH DEVLET BAKANI TİCARET BAKANI Trade Agreement Between The Government Of The Republic Of Turkey and The Government Of The Kingdom Of Thailand The Government of the Republic of Turkey and the Government of the Kingdom of Thailand, hereinafter referred to as the "Contracting Parties" : Being desirous to promote friendly relations and to create a basis for trade between their respective countries, Hava agreed as follows : Article 1 The exchange of goods and commodities between the Contracting Parties shall, under this Agreement, be subject to the Jaws, rules and regulations relating to importation and exportation in force in their respective countries. Article 2 The Contracting Parties shall grant each other the most favoured nation treatment with respect to customs duty and other taxes and duties applicable to import and export trade between the two countries. The provisions of the preceding paragraph shall, however, not apply to advantages, preferences and exemptions which : a) Either Contracting Party has granted or may grant to neighbouring countries in order to facilitate frontier trade. b) Either Contracting Party has granted or may grant to fellow member countries of a customs union, free trade area, monetary zone or a regional economic grouping already established or which may be established. Article 3 The Contracting Parties shall, subject to their respective import, export, foreign exchange and other regulations in force, grant all possible facilities and take appropriate measures to promote trade between the two countries. Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa 3
Sayfa : 4 RESMÎ GAZETE 8 Haziran 1987 Sayı : 19481 Article 4 In order to further develop trade between their countries, the Contracting Parties shall facilitate to the extent possible each other's participation in trade fairs to be held in either country, and in arranging trade exhibition of either country in the territory of the other, on terms to be agreed upon by competent authorities. Article 5 Each Contracting Party shall, subject to the laws, rules and regulations in force, exempt from customs duties or any other fiscal charges the following goods originating in the country of the other Party : a) Articles for the temporary fairs and exhibitions which are not intended for sale and must be returned to the country of origin within the period prescribed by rules and regulations concerned of each country. b) Samples of merchandise and free publicity materials related to the fairs, fit only to be used as such and of no commercial value. Article 6 All payments between the Contracting Parties in pursuance of this Agreement shall be effected in freely convertible currencies, in accordance wifh the foreign exchange regulations in force in each country. Article 7 The Contracting Parties shall establish a joint committee, composed of their representatives to meet upon request of either Party alternately in the capitals of both countries, in order to ensure the effective implementation of this Agreement and to examine and solve the problems relevant to its application as well as, to recommend measures aiming at the promotion of trade between the two countries. Article 8 The provisions of this Agreement shall be applied after the termination of this Agreement in respect of contracts not having been fulfilled as on the day of the termination of the Agreement. Article 9 This Agreement shall come into force provisionally on the date of signing and definitively on the date of its ratification in accordance with the respective procedures of each Contracting Party. This Agreemnt shall be terminated by either Party giving a three-month prior written notice. At the Request of either Goverment, the present Agreement may be revised by mutual consent. Done at Bamgkok on March 23 rd, 1987 in two original copies in English language, both texts being equally authentic. For the Government of the Republic of Turkey Vehbi DINCERLER Minister of State For the Government of the Kingdom of Thailand Montri PONGPANICH Minister of Trade Yürütme ve İdare Bolumu Sayfa 4
8 Haziran 1987 Sayı : 19481 RESMÎ GAZETE Sayfa : 5 Bakana Vekillik Etme İşlemi T. C. BAŞBAKANLIK Personel ve Prensipler 26 Mayıs 1987 Genel Müdürlüğü 19-308-10654 CUMHURBAŞKANLIĞI YÜCE KATINA Görüşmelerde bulunmak üzere, 8 Haziran 1987 tarihinde İsveç'e gidecek olan Ulaştırma Bakanı Veysel ATASOY'un dönüşüne kadar; Ulaştırma Bakanlığına, Devlet Bakanı Abdullah TENEKECİ'nin vekillik etmesini yüksek tasviplerine saygıyla arzederim. TÜRKİYE Turgut ÖZAL Başbakan CUMHURBAŞKANLIĞI 26 Mayıs 1987 39-06-55-87-264 BAŞBAKANLIĞA İLGİ : 26 Mayıs 1987 gün ve 19-308-10654 sayılı yazınız. Görüşmelerde bulunmak üzere, 8 Haziran 1987 tarihinde İsveç'e gidecek olan Ulaştırma Bakanı Veysel ATASOY'un dönüşüne kadar; Ulaştırma Bakanlığına, Devlet Bakanı Abdullah TENEKECİ'nin vekillik etmesi uygundur. Bilgilerini rica ederim. Karar Sayısı : 87/11813 Bakanlar Kurulu Kararı Kenan EVREN CUMHURBAŞKANI Ekli listede künyeleri yazılı Türk soyundan 219 kişinin Türk vatandaşlığına alınması; İçişleri Bakanlığı'nın 11/5/1987 tarihli ve 35864 sayılı yazısı üzerine, 14/6/1934 tarihli ve 2510 sayılı İskân Kanunu'nun 6 ncı maddesinin (B) fıkrasına göre, Bakanlar Kurulu'nca 18/5/1987 tarihinde kararlaştırılmıştır. T. ÖZAL Başbakan Kenan EVREN Cumhurbaşkanı 1. K ERDEM Devlet Bak.-Başbakan Yrd K. OKSAY Devlet Bakanı H. C. GÜZEL M V DİNÇERLER Devlet Bakanı Devlet Bakanı A. TENEKECİ Devlet Bakanı M. O SUNGURLU Adalet Bakanı H. H. DOĞAN Maliye ve Gümrük Bakanı V. V, ATASOY Ulaştırma Bakanı Mi M. T. TİTİZ Sanayi ve Ticaret Bakanı V M. T. TİTİZ Devlet Bakanı Z. YAVUZTÜRK Millî Savunma Bakanı M. EMİROĞLU î Eğt.-Genç. ve Spor Bak Y. AKBULUT İçişleri Bakanı I. S GİRAY Bayındırlık ve iskân Bakan H. H. DOĞAN Tarım Orman ve Köyişieri Bakanı S. N. TÜREL Enerji ve Tabiî Kayraklar Bakanı A. KARAEVLİ A BOZER Devlet Bakanı Devlet Bakanı V HALEFOĞLU Dışişleri Bakanı M. KALEMLİ Sağlık ve Sosyal Yard-. Bakanı M. V. DİNÇERLER Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı V. A. M. YILMAZ Kültür ve Turizm Bakanı Yürütme ve idare Bolumu Sayfa : 5
Sayfa : 6 RESMÎ GAZETE 8 Haziran 1987 Sayı : 19481 18/5/1987 Gün ve 87/11813 Sayılı Kararnamenin Ekidir SERBEST GÖÇMEN OLARAK VATANDAŞLIĞIMIZA ALINACAKLARA AİT LİSTE Kanun ve Madde No : 2510/6-B Nüfus Sıra No. Soyadı ve Adı Adedi Uyrukluğu 1 Dunisa Petrit 1 Yugoslav 2 Pehlivan Yaşar 3 3 Ahmetoğlu Safiye 6 " 4 Hasipoğlu Fahrettin 5 " 5 Hüseyinoğlu Nizamettin 8 " 6 Yurtsever Fikret 1 7 Yılmaz Feyzullah 5 Romen 8 Pürde +Nadi 4 Yugoslav 9 Atacı Necdet 5 " 10 Feyzullah Sabri 2 Romen 11 Yusufoğlu Enver 3 " y y 12 Septar Lütfi 3 13 Şahinler Rafiz 6 Yugoslav 14 Esti Gülnihar 3 " 15 Haydaroğlu Nasır 3 " y y 16 Haydaroğlu Ayet 5 17 Taç Mustafa 8 " 18 Taç Muhammet 9 " 19 Kesim Sevim 2 Romanya 20 Pehlivan Mensur 5 Yugoslav 21 Murat Necati 4 Romen 22 Güler İbrahim 5 Yugoslav y y 23 Şenol İdriz 4 24 Özkan Ferhat 4 Romen 25 Ahmetoğlu Muttalip 7 Yugoslav 26 Bayraktaroğlu Nazmi 4 27 Gürler Sinan 3 Romen 28 Bilge Rasim 5 Yugoslav 29 Vatansever Mümin 4 " y y 30 Ağaoğlu Serdar 1 y y 31 Bayraktaroğlu Adil 4 32 Özturk Mehmet 1 Romen 33 Vatansever Osman 6 Yugoslav 34 Şen Rıfat 4 ) y 35 Şen İsmail 6 36 Nalbantoğlu Raif 9 " 37 Kadiroğlu Kadri 4 Romen 38 Morina Kadir 8 Yugoslav»y 39 Taç Muhittin 7 40 Taç Selim 6 " y y 41 Taç Kerim 5 42 Nasipali Mevaziye 1 Romen 43 Yurtsever Ali İhsan 4 Yugoslav y y 44 Kutlu Selâhat 1 45 Ahmet ibrahim 5 Romen 46 Bağış Şefik 4 " y y 47 Bağış Lebip 3 48 Taç Hızır 10 Yugoslav 49 Ahunbay Aynur 1 Doğu Türkistan 50 Ahunbay Murat 2 Yürütme ve İdare Bolumu Sayfa 6 TOPLAM : 219
8 Haziran 1987 Sayı : 19481 RESMÎ GAZETE Genelge Sayfa : 7 Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İdare Merkezinden : Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 30 Sayılı Karar İle Devlet Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığı'nın 84-30/1 ve 86-30/8 Sayılı Tebliğlerine İlişkin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Genelgesi Sayı: I/A-A Hadde 1- l/k sayılı Bankamız Genelgesinin "İHRACATA İLİŞKİN HÜKMİLER" bölümünün 1'inci maddesinin sonuna I/M sayılı Bankamız Genelgesinin 3'üncü maddesi ile eklenen peşin dövizlere ilişkin hükümler, aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir. "Yukarıda sayılan ödeme şekillerinden peşin dövize uygulanacak esaslar aşağıda açıklanmıştır. - Peşin dövizler prefinansraan hükümlerine tabidir. - İhracatın gerçekleştirilememesi halinde gelen dövizler, prefinansman hükümlerine tabi tutularak cari kurdan iade edilebilir. Ancak, 25»2.1986 dan önce a l ı ş ı yapılmış peşin d ö v i z l e r i n, bu Tebliğin yayımı tarihinden i t i baren 2 ay içinde iade edilmesi halinde Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu'na kesinti yapılmaz. - Gümrük idareleri peşin dövize istinaden ihracat yapılırken döviz alım belgesinin arkasına gümrük çıkış beyannamesinin tarih ve numarası ile meblağını kaydederler. - İhracat sayılan satış ve teslimler karşılığında peşin döviz getirilmesi mümkündür. Bu dövizlerle döviz tevdiat hesabı açılabilir ve açılan bu döviz tevdiat hesaplarından kısım kısım alış yapılabilir. - Peşin dövizler için bankalar garanti verebilir." Madde 2 - l/k sayılı Bankamız Genelgesinin " GORÜNMEYEN İŞLEMLERE İLİŞKİN HÜKÜMLER " bölümünün, başlığı hariç, tümü aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir. " GENEL HÜKÜMLER Madde: 1 Türkiye'de yerleşik kişilerin, yurt dışında yerleşik kişiler lehine veya bunlar adına yurt içinde veya dışında yapmış oldukları tüm hizmetler (müteahhitlik hizmetleri dahil) karşılığı sağladıkları dövizler ile dışarıda Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa. 7
Sayfa : 8 RESMÎ GAZETE 8 Haziran 1987 Sayı : 19481 yerleşik kişiler nam ve hesabına yaptıkları giderlerin karşılığı dövizlerin yurda getirilmesi, getirilmeyen kısımların mahsubunun yapılması esastır. Bu dövizlerin yurtta getirilmesinde süre sözkonusu değildir. Yurda getirilen dövizlerin alış işleminde, alış işleminin yapıldığı tarihteki cari kurlar uygulanır. Bankalar, Türkiye'nin döviz gelir ve giderinin tespiti amacıyla yurda getirilemiyen kısmın mahsup işleminin yaptırılmasını ilgililerden isterler. Mahsup işlemi yapılabilmesi için, döviz ödenmesini gerektiren gider belgelerinin ibrazı gereklidir. Bu işlem sırasında, cari alış kurları uygulanarak döviz alım ve satım belgeleri düzenlenir. İlgililerden kur farkı alınmaz. Yurda getirilen dövizler bankalara satılabilir veya bankalarda açılacak döviz tevdiat hesaplarına tutulabilir. Döviz tevdiat hesabına alınan dövizler igililerince serbestçe kullanılabilir. Ancak, aramızda ikili h e s a p anlaşması olan,ülkelerden bu hesaplar kanalıyla getirilen dövizlerle döviz tevdiat hesabı açılamaz. Hizmet bedeli dövizlerin döviz çeki veya efektif şeklinde getirilmesi halinde, yetkili müesseselere satılması mümkündür Madde: 2 a) Görünmeyen İşlemlerle ilgili olarak döviz tahsisi yapılabilecek işlemler Madde: 9'da açıklanmıştır. b) Döviz geliri elde edenler, Görünmeyen İşlemlere ilişkin giderlerini, öncelikle, yurt dışında yerleşik kişilere yapılan hizmetler ya da bu kişiler adına yapılan giderler karşılığında elde ettikleri döviz gelirlerinden mahsup suretiyle öderler veya döviz tevdiat hesaplarından karşılarlar. c) Görünmeyen İşlemlere ilişkin mahsup, avans veya kati tahsis ve transfer işlemleri borcu gösteren fatura, proforma fatura ve gerekli diğer belgelere istinaden yapılır. Özellikle belge aranmayacağı belirtilen hallerde belge aranmaz. Eğer işlemlerde özel bir belge aranacağı belirtilmiş ise bu belge arandıktan sonra işlem yapılır. d) Yurt dışında yerleşik kişilerin, Türkiye'deki kişiler lehine yaptıkları hizmetler karşılığında sağladıkları transfer edilebilir Türk lirası hasılatlarından, bu kişilerin Türkiye'deki her tür giderlerinin mahsup yoluyla ödenmesi mümkün bulunmaktadır. Yürütme ve İdare Bolumu Sayfa 8
8 Haziran 1987 Sayı : 19481 RESMÎ GAZETE Sayfa : 9 e) Görünmeyen İşlemler ile ilgili transfer işlemlerinde, bankalar yürürlükteki kanunlar gereğince ödenmesi gerekli vergi, sosyal sigorta ve benzeri yükümlülüklerin yerine getirildiğini ve Türkiye'deki giderlerin transfer edilecek tutardan tenzil edildiğini araştırmakla yükümlüdürler. Buna göre: - Yapılan sözleşmelerde veya faturalarda transfer edilecek tutar net olarak belirtilmişse transfer işlemi net tutar üzerinden yapılır. Ancak net tutar brüte iblağ edilerek bulunacak brüt tutar üzerinden vergi ve benzeri yükümlülüklerin ödendiği ilgililerce tevsik edilir veya ödeneceği hususunda ilgililerden yazılı beyan alınır. - Yapılan sözleşmelerde veya faturalarda transfer edilecek tutar brüt olarak belirtilmişse, vergi ve benzeri yükümlülükler brüt tutardan düşüldükten sonra kalan tutarın transferi yapılır. Ancak vergi ve benzeri yükümlülüklerin brüt tutar üzerinden ödendiği tevsik edilir veya ödeneceği hususunda ilgililerden yazılı beyan alınır. Madde: 3 9- Maddede belirtilen gider kalemlerine göre farklılık göstermekle birlikte kıyasen benzerliği kabul edilebilecek talepleri değerlendirmeye ve gerektiğinde, bu genelgede Görünmeyen İşlemlerle ilgili olarak tesbit edilen limitler üzerinde döviz izni vermeye Merkez Bankası yetkilidir. Madde: 4 Bankalarca kontenjan veya limit tesbiti suretiyle avans olarak yapılacak döviz tahsislerinde, gerçek kişiler ikametlerinin, firma ve kuruluşlar ise kanuni veya f i i l i idare merkezlerinin bulunduğu, ildeki bir banka şubesini işlem merkezi olarak seçerler. İlgililer, bankalara yaptıkları yazılı başvurularda bu hususu belirtirler. Bankalarca avans olarak yapılacak döviz satış işlemlerinde taahhütname alınır. Avans hesaplarını, ilgili fıkralarda belirtilen özellikler de dikkate alınmak suretiyle, 6 ay ya da belirtilen süre içinde veya İdare Merkezimiz ile Kambiyo Mercilerince verilen ek süreler içinde kapatmayanlara yeniden avans dövizi tahsisi yapılmaz ve avansın kapatılmadığı, bankalarca bu sürelerin bitimini izleyen 5 'işgünü içinde i l g i l i Kambiyo Merciine b i l- dirilir. Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa 9
Sayfa : 10 RESMİ GAZETE 8 Haziran 1987 Sayı : 19481 Madde: 5 Merkez Bankasınca verilen döviz izin belgeleri amacına uygun olarak kullanılır. Döviz izin belgeleri üç ay için geçerli olup, bu süre belgede kayıtlı tutarın kullanılmayan kısmı üzerinden % 01 oranında Türk lirası tahsil edilmek suretiyle Merkez Bankasınca uzatılabilir. Döviz üzerinden düzenlenen izin belgelerinde kayıtlı döviz tutarı, uzatma işleminin yapıldığı tarihteki cari satış kurları uygulanarak Türk lirasına çevrilir ve tahsilat bu tutar üzerinden hesap edilir. Tahsil edilen Türk liraları Merkez Bankasınca gelir kaydedilir. Madde: 6 Genel ve Katma Bütçeli İdarelerin Görünmeyen İşlemlerle ilgili talepleri, Merkez Bankası veya bankalarca, ilgili fıkralarda belirtilen esaslara göre, transfer edilir. Madde: 7 Kendilerine efektif döviz verilen kişiler, bu efektifleri 3 ay içerisinde kullanmadıkları takdirde iade etmek zorundadırlar. Bankalar döviz satım belgelerine bu hususu kaydederler. Döviz üzerinden yapılan havaleler ile çekler de aynı hükme tabidir. Madde: 8 $.20.000.-'a kadar olan ve ilgili maddelerde bankalarca transfer edileceği belirtilen döviz tahsis talepleri, kontenjan ve limit tesbitini gerektirmeyen işlemlerden olması ve ilgililerin transfer işlemini yetkili müesseselerde yaptırtacağını beyan etmesi kaydıyla, Merkez Bankasınca döviz iznine bağlanabilir. Bu döviz izinlerine istinaden ancak yetkili müesseseler transfer işlemini yaparlar. Ayrıca, Merkez Bankasınca düzenlenmesi gereken ve tutarı $.20.000.-'ı aşmayan döviz izinlerine istinaden yetkili müesseseler transfer yapabilirler. DÖVİZ TAHSİSLERİNE İLİŞKİN HÜKÜMLER Madde: 9 Görünmeyen İşlemlere ilişkin olarak yapılabilecek döviz tahsisleri aşağıda gösterilmiştir. Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa 10
8 Haziran 1987 Sayı : 19481 RESMÎ GAZETE Sayfa : 11 A- TİCARET VE ENDÜSTRİ A-1 Tamir ve Montaj Türkiye'de yerleşik kişilerin dışarıda yerleşik kişilerden Türkiye'deki işleriyle ilgili olarak sağladıkları tamir, montaj hizmetleri ile B-4 fıkrasına girmeyen developman, reprodüksiyon, seslendirme gibi hizmetler karşılığında ödeyecekleri ücretler için bankalarca transfer yapılır. Bu konuda ilgililerce, hizmet sözleşmesi veya fatura, transferi istenilen ücretin hesap şeklini gösterir bir yazı ile başvurulur. Yukarıda belirtilen amaçlarla yurt dışına geçici olarak gönderilecek mallara ilişkin döviz transferleri bankalarca yapılmadan önce Bakanlığın geçici ihraç izni aranır. A-2 İşleme Tabi Tutma, Tamamlama, Sözleşmeye Bağlı Fason İşler ve Benzer Nitelikli Diğer İşlemler Boya, apre, emprime, temizleme, fason işçilik ve benzeri işler için geçici olarak ihraç edilen malların bu nedenle doğacak giderleri, gerekli belgelerin ibrazı halinde bankalarca transfer edilir. Bakanlığın geçici ihraç iznine göre, yurt dışına gönderilen madenler ve çeşitli maddelerin işleme ve işçilik ücretleri, geçici ihraç izninde öngörülen şartlar dikkate alınarak transfer edilir. A-3 Teknik Yardım Türkiye'de yerleşik kişilerin dışarıda yerleşik kişilerden Türkiye'deki işleri ile ilgili olarak sağladıkları etüd, öğretim, uzmanlık, hakemlik, proje, revizyon, ekspertiz, tahlil ve benzeri hizmetler karşılığında ödemeleri gereken ücretler, bankalarca A-1 fıkrası esasları çerçevesinde transfer edilir. A-4 Taahhüt İşleri Açılan uluslararası ihalelerden sonra, uzmanlaşmış yabancı firmalarca genellikle sabit fiyatlarla inşaası veya bakımı yapılacak olan bina, yol, köprü, liman ve diğerlerine ait sözleşmeler gereğince ödenmesi gerekli tutarlar A-1 fıkrası esaslarına göre Merkez Bankasınca döviz iznine bağlanır. Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa. 11
Sayfa : 12 RESMÎ GAZETE 8 Haziran 1987 Sayı : 19481 Yabancı ülkelerdeki ihalelere katılacak Türk girişimcilerinin hazırlık giderleri (ihale şartname "bedelleri ve benzeri giderler dahil) için, Türk girişimcilerin iş kapasiteleri dikkate alınarak, Merkez Bankasınca avans olarak döviz tahsis edilebilir. A-5 Telif Hakları, Fikri ve Sınai Mülkiyet ile Yönetim Anlaşmaları a) Telif Hakları Bilimsel ve sanatsal eserlerin telif haklarına ilişkin ödemeler ile gazete, dergi ve diğer yayın araçlarında yayımlanan fotoğraf, makale ve benzerlerinin, Türkiye'de yayımlanıp Turk vatandaşlarının bilgisine sunulduğunun tevsik edilmesi kaydıyla, tahakkuk eden ücretleri Merkez Bankasınca döviz iznine bağlanır. Ayrıca, Türkiye'ye gönderilen yayın mamullerinin malzeme, işçilik ve benzeri işleme ve üretim giderleri için de döviz tahsis edilir. Türkiye'ye ithal edilen ses taşıyıcılarının (ses kaydedilmiş her türlü plak, ses kaseti ve benzerleri) royalty bedelleri, her eser için Kültür ve Turizm Bakanlığınca verilmiş işletme belgesinin ibrazı kaydıyla, döviz iznine bağlanabilir. Bu fıkrada belirtilen konular için, ilgililerce ibraz edilecek sözleşmelere istinaden, 10.000.-'a kadar avans dövizi tahsis edilebilir. b) Fikri ve Sınai Mükilkiyet Lisans, Patent, Know how ve benzeri gayri madde hakların, Türkiye'ye ithali ve yürürlüğe konulması Bakanlığın iznine tabidir. c) Yönetim Anlaşmaları Yönetim anlaşmalarının yürürlüğe konulması Bakanlığın iznine tabidir. (b) fıkrasında belirtilen hakların kullanılması karşılığında ve (c) fıkrasındaki yönetim anlaşmaları gereğince ödenecek ücretler, Merkez Bankasınca belirlenecek usul ve esaslara göre, bankalarca transfer edilir. A-6 Maaş ve Ücretler ile, a) Türkiye'de hizmete alınan yabancı uzman personel ve işçiler Yürütme ve İdare Bolumu Sayfa 12
8 Haziran 1987 Sayı : 19481 RESMÎ GAZETE Sayfa : 13 b) Yabancı ülkelerden getirtilecek artist ve gösteri gruplarından; - Uluslararası şöhreti olup, bir devlet veya makam himayesinde eğitsel ve sanatsal nitelikteki eserleri icra ve temsil eden virtüözler, tiyatro bale toplulukları ve orkestralara (nitelikleri ilgili Bakanlık veya kuruluşlardan alınacak belgelerden tesbit edilen), - Turizm müessesesi belgesine sahip bulunan turistik oteller ile eğlence yerleri tarafından kendi işyerlerinde çalıştırılmak üzere dışarıdan getirtilecek orkestralar, ses sanatkarları ve benzeri artistlere, Ödenecek gündelik ve ücretler için, A-1 fıkrası esaslarına göre bankalarca döviz transfer edilir. A--7 Giderlere Katılma Payı Yabancı firma ve kuruluşların Türkiye'deki şube ve yan kuruluşlarının yurt dışındaki ana kuruşlarına; Türkiye'deki ana kurumların, yabancı ülkelerdeki şube ve yan kuruluşlarına (A-3 ve A-5 fıkralarında belirtilenler dışındaki giderler) genel giderlerine katılma payı adı altında ödemede bulunmaları Bakanlığın iznine tabidir. Bu şekilde alınacak izinler çerçevesindeki transferler, Bankalarca yapılır. B- DIŞ TİCARET B-l Komisyonculuk ve Mümessillik Hizmetleri a) Komisyonculuk ve Simsariye Giderleri Dış ticaretle ilgili olarak yurt dışından sağlanan komisyonculuk ve simsariye hizmetleri karşılığında yapılacak ödemeler ve dış piyasalar hakkında bilgi toplamak amacıyla yurt dışındaki firma ve kuruluşlara ödenecek haberleşme ve dokümantasyon giderleri ile uluslararası nakliyat ve transit nakliyatla ilgili olarak dışarıdan sağlanacak aracılık hizmetleri karşılığında yapılacak ödemeler, borcu gösteren belgelerin ibrazı kaydıyla, bankalarca mahsup yapılmadığı veya döviz hesaplarından karşılanmadığı takdirde transfer edilmek suretiyle icra edilir. Yürütme ve idare Bolumu Sayfa 13
Sayfa : 14 RESMÎ GAZETE 8 Haziran 1987 Sayı : 19481 b) Transit İşlemlerden ve Aktarmalı Satışlardan Doğan Kazançlar Yurt dışında yerleşik olanlarca, transit işlemlerden ve aktarmalı satışlardan ticari teamüllere uygun olarak sağlanan ve F-1 fıkrası kapsamına girmeyen kazançlar gerekli belgelerin ibrazı halinde bankalarca transfer edilebilir. c) Banka Komisyon ve Masrafları Bankalar, yaptıkları işlemler nedeniyle dışarıdaki muhabirlerine ödemeleri gereken komisyon, masraf, damga vergisi ve benzeri giderlerini bankacılık hizmetleriyle ilgili döviz gelirlerinden mahsup etmek veya döviz transfer etmek suretiyle ödeyebilirler. d) Temsil Masrafları i) Bakanlıkça verilen izinler çerçevesinde, - Bankacılık faaliyetinde bulunanlarca yurt dışında kurulan büro, temsilcilik, acentelik ve benzerleri için yapılacak giderleri ile, - Diğer kuruluşların aynı mahiyetteki giderleri, Kati olarak bankalarca transfer edilir. Yukarıda sözü edilen Banka ve Kuruluşlar, yurt dışında yapılan giderlerle ilgili faaliyet raporlarını müteakip yılın Mart ayı sonuna kadar Bakanlığa ibraz etmek zorundadırlar. ii) ihracatçılar, uluslararası nakliyeciler, (A) grubu seyahat acentaları ve transit ticareti yapan firma ve kuruluşlar ile pazarlama şirketlerine (dış ticaret sermaye şirketleri dahil), faaliyet konularının tesbiti kaydıyla, hertürlü pazarlama giderleri için, bir önceki takvim yılı itibariyle getirdikleri döviz alım belgelerinde kayıtlı net döviz gelirlerinin (FOB ihracat bedellerinden ödenen masraf ve komisyonlar düşülmek suretiyle bulunacak döviz tutarının) 2'si oranında yıllık pazarlama dövizi kontenjanı tespit edilir ve bu kontenjana istinaden döviz alım belgesini düzenleyen bankalarca efektif döviz verilir veya yurt dışında belirtilen adrese transfer yapılır. iii) Bakanlık tarafından uluslararası fuar ve sergilere katılmalarına izin verilen kamu ve.özel sektör firma ve kuruluşları ile mes- Yürütmeveİİdare Bolumu Sayfa 14
8 Haziran 1987 Sayı : 19481 RESMÎ GAZETE Sayfa : 15 lek kuruluşlarının fuar ve sergilere katılmalarına ilişkin giderleri, Türkiye Ticaret Sanayi Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliğince düzenlenen Türk ihraç ürünleri sergileri ile Türk haftalarına katılmaları hu Birlikçe uygun görülen firma ve kuruluşların aynı amaçlı giderleri için Merkez Bankasınca kati veya avans olarak döviz tahsis edilir. Avans hesaplarının kapatılmasında 5.000.-'lık kısım için gider belgesi aranmaz. B-2> Nihai Mal Piyasasındaki İşlemlere İlişkin Farklar, Marjlar ve Depozitolar Ticari teamüllere uygun olmak kaydıyla, nihai mal piyasalarındaki işlemlere (alivre satışlar dahil) ilişkin olan farklar, paylar ve depozitolar ile ilgili ödemeler Merkez Bankasınca incelenerek sonuçlandırılır. B-3 Dökümantasyon Giderleri Döviz işlemleri yapmaya yetkili banka ve müesseselerin yurt dışından kendi nam ve hesaplarına sağlayacakları her çeşit bilgi ve döküman giderleri için gerekli döviz faturalara dayanılarak bankalarca transfer edilir. B-4 Antrepo, Depolama, Gümrükten Çekme ve Benzeri Ödemeler Dış ticaret faaliyetleri ile uğraşanların, kendi nam ve hesaplarına yaptıkları işlemler dolayısıyla, dış ülkelerde ödemeleri gereken gümrükten çekme, ardiye, depolama, antrepo, bakım, yükleme, nakil, muhafaza, fümügasyon, rafa (maniplasyon), satış ve benzeri giderler, vezin (tartı) veya kalite farkı ile ekspertiz ve tahkim ücretleri (.hariçteki gözetme şirketleri ücretleri dahil), serbest bölge ya da gümrüksüz antrepolara mal şevki ve buralardan mal ihracının gerektirdiği depo ve giderleri için bankalarca, mahsup veya döviz hesaplarından ödeme yapılmadığı takdirde, bu giderleri gösteren belgelere dayanılarak döviz transfer edilir. B-5 Transit Giderler Transit nakliyatla ilgili hertürlü ödemeler, belgelerle tevsik edilmesi kaydıyla bankalarca mahsup veya transfer edilir. B-6 Gümrük Vergi ve Resimleri ile Benzeri Ücretler Dış ticaret faaliyetleri i l e uğraşanların kendi nam ve hesaplarına yaptıkları işlemler dolayasıyla dış ülkelerde ödemeleri gereken gümrük Yürütme ve İdare Bolumu Sayla 15
Sayfa : 16 RESMÎ GAZETE 8 Haziran 1987 Sayı : 19481 vergi ve resimleri ile benzeri ücretler için, bankalarca, mahsup veya döviz hesaplarından ödeme yapılmadığı takdirde, belgelere dayanılarak döviz edilir. transfer - TAŞIMACILIK (Kiralama, Navluna İlişkin Liman Masrafları, Balıkçı Gemileriyle İlgili Ödemeler v.s.) C-l Deniz Taşımacılığı a) Navlun Dış Ticarette malların yabancı bayraklı gemilerle taşıtılması durumunda, döviz tahsisi mutat hallerde (bu husus bankalarda tesbit edilir), navlun ve navluna ilişkin giderler, mahsup yapılmadığı veya döviz hesaplarından transfer edilmediği takdirde, navlun ödenmesini gerektiren belgelere istinaden bankalarca transfer edilir. Yabancı bayraklı gemilerin Türk Ticaret Kanunu gereğince Türk limanlarındaki bekleme müddetinden doğan ve navlun kapsamına alınmayan yükleme ve boşaltma sürastarya ücretleri ile bu gemilerin dolu konteynerlerinin limanlarımızdaki 10 günü aşan beklemelerinden doğan ve anlaşma gereği ödenmesi gereken konteyner sürastarya ücretleri de bu fıkra içinde değerlendirili,r. b) Türk lirası Hasılat Yabancı gemi kumpanyalarının Türkiye'deki şube, büro, acenta ve temsilcilikleri tarafından, - C-1/a fıkrasına göre döviz transferi mümkün bulunan hallerde, navlun bedeli olarak tahsil edilen Türk lirası hasılat, - Yabancı bayraklı gemilerle yapılan taşımalarda, yolcu bilet bedeli ve gayri ticari mahiyetteki eşyaların taşıma bedelleri olarak tahsil edilen Türk lirası hasılat, bankalaroa transfer edilir. C-2 İç Sularda Yapılan Taşımacılık (Kiralama dahil) İç sular ve nehirlerdeki taşımacılık için, Kabotaj Kanunu hükümlerine tabi olmak kaydıyla C-1 fıkrası hükümleri uygulanır. C-3 Karayolu Taşımacılığı (Yolcu Taşımacılığı ve Kiralama dahil) a) Navlun - Demiryoluyla yük taşımacılığında, taşıma ücretleri ile ilgili transferler bankalarca sonuçlandırılır. Yürütme ve İdare Bolumu Sayfa. 16
8 Haziran 1987 Sayı : 19481 RESMİ GAZETE Sayfa : 17 - Dışticarette yabancı plakalı kara nakil araçlarının, kayıtlı olduğu ülkeden ya da üçüncü ülkeden Türkiye'ye veya Türkiye'den kayıtlı olduğu ülkeye ya da üçüncü ülkeye yapacakları taşımalara ilişkin taşıma ücretleri için döviz transferleri, Türkiye ile taşıtın kayıtlı olduğu ülke arasında bu konuda mütekabiliyet esasına dayalı karayolu taşıma anlaşmasının mevcut olması veya özel taşıma izni alınmış olması halinde, taşımanın yabancı taşıtlarla yapıldığının tesbiti kaydıyla ve döviz tahsisi mutat hallerde, bankalarca incelenerek sonuçlandırılır. b) Türk Lirası Hasılat Alınmış izinler ve mütekabiliyet anlaşmaları çerçevesinde, yabancı kara nakliyat firmalarının Türkiye'deki şube,büro, acenta ve temsilcilikleri tarafından; - Eşya nakliyatı dolayısıyla tahsil edilen Türk liraları, - Türkiye'de ve dışarıda yerleşik kişilere yabancı kara nakil araçları için satılan bilet bedelleri olarak tahsil edilen Türk liraları, - Türk kara nakliyat firmaları ile yabancı nakliyat firmaları arasında muntazam ve karşılıklı olarak düzenlenen (otomobil, münibüs ve kaptıkaçtılar dahil) seferler dolayısıyla satılan bilet bedelleri olarak tahsil edilen Türk liraları, Bankalarca transfer edilir. C-4 Hava Taşımacılığı (Yolcu Taşımacılığı ve Kiralama dahil) a) Havlun Dış ticarette taşımanın yabancı uçaklarla yapılması halinde, döviz tahsisi mutat hallerde (bu husus bankalarca tesbit edilir), taşıma bedelleri için gerekli döviz, mahsup veya döviz hesaplarından transfer edilmediği taktirde, navlun ödenmesini gerektiren belgelere istinaden bankalarca transfer edilir. b) Türk Lirası Hasılat büro, acenta ve temsilcilikleri Yabancı hava nakliyat kumpanyalarının Türkiye'deki tarafından: şube, Yürütme ve İdare Bolumu Sayfa 17
Sayfa : 18 RESMÎ GAZETE 8 Haziran 1987 Sayı : 19481 - Temsil ettikleri kumpanyaların taşıtlarıyla, navlun bedeli boşaltma limanında (Türkiye'de - Colleot) veya yükleme limanında (Türkiye'de - Prepaid) ödenmek suretiyle yapılan yük nakliyatı nedeniyle sağlanan Türk lirası hasılat, - Geçerli pasaport taşıyan Türkiye'deki kişilere dış parkurlar için G i d i ş, gidiş-dönüş yolcu ve bagaj bileti satışından sağlanan Türk lirası hasılat, - Yabancı konsolosluk ve misyonlarca veya döviz bozdurmak suretiyle satın alınan parkuru belli veya belli olmayan dış parkur bileti satışından sağlanan Türk lirası hasilat, - Yurt dışında bulunan öğrenci, işçi, memur, müstakil iş sahibi, yurt dışında mukim T.C. vatandaşlarının Türkiye'ye geliş ve gidişleri için satılan bilet bedellerinden sağlanan Türk lirası hasılat, - Türkiye'de mukim tüzel kişilerce, işleri ile ilgili olarak yurt dışındaki kişilerin geliş ve gidişleri için talebedilen yolcu ve bagaj bilet bedellerinden sağlanan Türk lirası hasılat, Merkez Bankasınca döviz iznine bağlanır. Uluslararası denizaşırı acele uçak posta servislerinin hizmetinden yararlanan Türk acele posta servislerinin sağladıkları Türk lirası hasılattan yabancı şirkete ödenecek kısım bu fıkra çerçevesinde değerlendirilir. C-5 Taşıtların Giderleri a) Türk Bayraklı Deniz Taşıtlarının Liman Masrafları (Yakıt, Erzak, Bakım, Sefer Esnasındaki Tamirler, Acil Tamirleri ile Personel ve Benzeri Giderleri) Yabancı sulara sefer yapan Türk bayraklı deniz nakil araçlarının yurt dışında yapacakları liman, yol, personel ve gemiyle (satın alınmasıyla ilgili giderler dahil) ilgili her türlü giderleri (Klasifikasyon, reklasifikasyon, konversiyon ve ağır tamir ve bakım giderleri C-6/a fıkrasında değerlendirilir.), armatörlerce navlun hasılatından mahsup yapılmadığı veya döviz hesaplarından ödenmediği taktirde, bankalarca kati veya avans olarak döviz satışı yapılmak suretiyle ödenebilir. Yürütme ve İdare Bolumu Sayfa 18
8 Haziran 1987 Sayı : 19481 RESMÎ GAZETE Sayfa : 19 Türk deniz nakliyat firmaları tarafından, yukarıda belirtilen giderler için avans dövizi talebedilmesi halinde, gemi başına, 5.000 (dahil) gros tona kadar $.100.000.- 5.001-10.000 (dahil) gros tona kadar $.200.000.- 10.001-50.000 (dahil) groa tona kadar $.300.000.- 50.001-100.000 (dahil) gros tona kadar $.500.000.- 100.001-200.000 (dahil) gros tona kadar $.600.000.- 200.001 - gros tondan yukarı $.700.000.- olmak üzere firmaların sahip oldukları toplam gemi sayısına göre bankalarca kontenjan tesbit edilir. Bu kontenjandan avans olarak kullandırılacak dövizlerle ilgili hesapların en az % 60'ının bu fıkra kapsamına giren masraflarla ilgili sarf belgelerinin ibrazı suretiyle avans tarihinden itibaren altı ay içinde kapatılması halinde, üzere yeniden döviz satışı kapatılan miktar kadar ve verilen limiti aşmamak yapılabilir. Ancak, Süveyş Kanalından geçmesi gereken Türk bayraklı gemilerin kanal geçiş giderlerini ve bu seferlerinde uğrayacakları limanlardaki giderlerini gösterir proforma fatura veya miktar gösteren benzeri belgelerin ıbrazı halinde kontenjan dışında avans olarak döviz satışı yapılır ve avans hesapları kati sarf belgelerine istinaden 6 aylık süre içerisinde kapatılır. b) İç Sularda Taşımacılık Yapan Türk Bayraklı Taşıtların Liman Masrafları (Yakıt, Erzak, Bakım, Sefer Esnasında Tamirler ve Acil Tamirleriile Personel ve Benzeri Giderleri) Yabancı iç sularda taşımacılık yapan Türk bayraklı taşıtların liman masrafları için C-5/a fıkrası hükümleri uygulanır. c) Kara Taşıtları Yol Giderleri (Yakıt, Küçük Tamirler, Garaj Giderleri ile Sürücü ve Yol Personelinin Masrafları gibi) "Yurt Dışına Karayoluyla Uluslararası Yolcu ve Eşya Takmaları Hakkında Yönetmelik" hükümleri gereğince Ulaştırma Bakanlığınca verilen Taşıma Yetki Belgesi sahibi firmalara, yurt dışına sefer yapacak Türk plakalı kara nakıl vasıtalarının (yetki belgelerinde kayıtlı araçlar ile kiralanan araçlar) yol giderleri (Yakıt, küçük tamirler, garaj giderleri ile sürücü ve yol personelinin masrafları ve benzeri giderler) için, mahsup yapılmadığı veya döviz hesaplarından karşılanmadığı takdirde, bankalarca Yürütme ve İdare Bolumu Sayfa 19
Sayfa : 20 RESMÎ GAZETE 8 Haziran 1987 Sayı : 19481 kati ya da avans olarak döviz satılır. Şase değişikliği için yapılan giderler, avans hesaplarının kapatılmasında dikkate alınmaz. Ağır bakım ve tamir giderleri, önemli yenileme masrafları C-6/b fıkrası kapsamında değerlendirilir. Nakliye firmaları tarafından yukarıda belirtilen giderler için avans dövizi talep edilmesi halinde, yetki belgelerinde kayıtlı araçlarla kiraladıkları araçların toplam sayasına göre (yetki belgesi ve sözleşmelerin ibrazı kaydıyla), araç başına $.2.500.- olmak üzere bankalarca, bir milyon dolardan fazla olmamak üzere, kontenjan tesbit edilir. Bu kontenjanlardan avans olarak kullandırılacak dövizlerle ilgili avans hesaplarının en az % 60'ının bu fıkra kapsamına giren giderlerle ilgili sarf belgelerinin ibraz edilmesi suretiyle 6 aylık süre içinde kapatılması halinde, kapatılan miktar kadar ve verilen limiti aşmamak üzere yeniden döviz satışı yapılır. Ortadoğu ülkelerine taşıma yapan kara nakliyat firmalarının sürücülerinin başvurularında, Ulaştırma Bakanlığı 'nca verilen Taşıma Ye tki Belgesi ve ilgili firmaların içeren talep mektuplarının ibrazı kaydıyla, kontenjan dışında ve kati olarak araç başına $.250.-'a kadar döviz satışı bankalar ve yetkili araçlarının bu ülkelere sefer yaptıklarına ilişkin beyanlarını müesseselerce yapılır. d) Hava Taşıtlarının Uçuş Bakım Masrafları ve Genel Giderleri ile Bu Taşıtların ve Hava Ulaşım Teçhizatlarının Tamirleri Türk hava taşıtlarının Türk hava alanlarında gümrüklenmemiş olarak veya yabancı ülkelerde almış oldukları akaryakıt ve benzerlerinin bedelleri, uçuş bakım masrafları; genel giderleri ile bu taşıtların ve hava ulaşım teçhizatlarının tamir giderleri, mahsup suretiyle ödenmediği veya döviz hesaplarından karşılanmadığı takdirde, borcu gösteren belgelere istinaden avans veya kati olarak bankalarca transfer edilir. Ulaştırma Bakanlığı' ndan yurt dışına hava yoluyla taşıma yapmak üzere işletme ruhsatı almış olan firma ve kuruluşların (Türk Hava Yolları'nın talepleri J-3/c fıkrasında değerlendirilir.), yurt dışına yapacakları seferleriyle ilgili konma, konaklama, yakıt, seyrüsefer (navigasyon) giderleri, diğer meydan hizmetleri giderleri ve benzerleri için bankalarca, belgelerin ibrazı halinde Yürütme ve İdare Bolumu Sayfa 20
8 Haziran 1987 Sayı : 19481 RESMÎ GAZETE Sayfa : 21 gerekli döviz verilir. Ayrıca, $ 20.000.- lık limit dahilinde avans olarak döviz tahsis edilebilir, hu avans hesaplarının yukarıda sözü geçen giderlere ilişkin sarf "belgelerinin ihrazı suretiyle avans tarihinden itibaren 6 ay içinde kapatılması halinde, kapatılan kısım kadar ve verilen limit aşılmamak kaydıyla yenider. döviz tahsisi yapılabilir. Hava taşıtlarının ağır bakım giderleri de bu fıkrada C-6 Taşıtların Tamir Giderleri a)- Gemi Tamirleri Tabancı sulara sefer yapan Türk bayrağını taşıyan gemilerin, ticarete konu olmayan, C-5'/a fıkrası kapsamı dışındaki klasifikasyon, değerlendirilir. konversiyon, reklasifikasyon ve ağır bakım giderleri, navlun hasılatından mahsup edilmediği veya döviz hesaplarından karşılanmadığı takdirde, proforoa fatura veya fa buralara dayanılarak bankalarca avans ya da kati olarak döviz tahsis etmek suretiyle ödenir. b) Gemi ve Uçak Dışında Kalan Araçların Tamirleri Bu araçların, doğrudan ticarete konu olmayan, C-5/b ve c fıkraları kapsamı dışındaki ağır tamir giderleri gerekli belgelerin ibrazı kaydıyla bankalarca transfer edilir. Kara taşıtlarının şase değişikliği için herhangi bir şekilde döviz satışı yapılamaz. Kaza ve arıza nedeniyle motor değişikliği yapılmış ise, motor değişikliği yapılan araç hakkında kaza veya arıza olayının meydana geldiği ülke trafik idarelerince düzenlenen kaza zaptı veya raporunun ibraz edilmesi halinde, gider belgelerine istinaden döviz tahsisi yapılır. D- SİGORTA D-1 Sigortalarla İlgili Ödemeler a) Harice Yapılan Prim Ödemeleri Türk sigorta mevzuatına göre Türkiye'de yaptırılması zorunlu olmayan bütün sigortaların hariçte yaptırılması ve dolayısıyla bunlara ait prim ödemeleri serbesttir. Yürütme ve İdare Bolumu Sayfa 21
Sayfa : 22 RESMÎ GAZETE 8 Haziran 1987 Sayı : 19481 Türkiye'de yaptırılması zorunlu olan ve olmayan sigorta nevileri Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca tayin olunur. Sigorta primleri, gerekli belgelerin ibrazı kaydıyla Merkez Bankası'nca döviz iznine bağlanır. Dış ticarete konu malların nakliyatından doğacak zararları karşılamak üzere, yurt dışındaki sigorta şirketlerine yaptırılan nakliyat sigorta primleri bankalarca transfer edilir. b) Birice Yapılan Hasar Tazminatı ve Benzeri Ödemeler 1. Türkiye'de Türk sigorta şirketlerine yaptırılan, ithalata ve ihracata ilişkin sigortalar ile sorumluluk sigorta poliçelerine dayanılarak ödenmesi gereken kısmen veya tamamen hasara uğramış nalların hasar tazminatları ile ekspertiz ücretleri ve hasara uğrayan malın tahkim ve takibi dolayısıyla istenilen ücretler, firma veya sigorta şirketinin talebi üzerine, Merkez Bankasınca gerekli inceleme yapılarak döviz iznine bağlanır. Hasar olmaksızın çıkan anlaşmazlık ve benzeri nedenlerle sigorta şirketince yaptırılan ekspertiz ücretleri de sigorda şirketinin isteği üzerine bu fıkraya göre Merkez Bankası 'nca incelenerek döviz iznine bağlanır. Bu fıkra gereğince ödenmesi istenen hasar tazminatları hakkındaki taleplerin yerine getirilmesi için sözkonusu hasarların sigorta poliçesinde kayıtlı rizikolardan olması gereklidir. 2. Müşterek avarya gareme payı: Sigortalı malların taşınması sırasında, gemiye ve yüke gelebilecek herhangi bir zarardan onları korumak amacıyla yapılan kurtarma masraflarından sigortalı mala isabet eden kısım, sigorta şirketi veya mal sahibi firmanın talebi üzerine Merkez Bankasınca incelenerek döviz iznine bağlanır. 3. Dışarıda yerleşik gerçek ve tüzel kişiler tarafından primi dövizle ödendiği.tevsik olunan sigorta sözleşmelerine dayanılarak ödenecek hasar ve buna bağlı ödemeler için Merkez Bankasınca döviz tahsis edilir. c) Sigorta Şirketlerinin Yurt Dışındaki Sedan veya Reasürans Şirketlerine Yaptıkları Ödemeler 1. Hariçten alınan işler Türkiye'de yerleşik sigorta ve reasürans ortaklıklarının yabancı ülkelerden aldıkları reasürans ve retrosesyon işlemleri dolayısıyle Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa 22
8 Haziran 1987 Sayı : 19481 RESMÎ GAZETE Sayfa : 23 ödemekle yükümlü oldukları cari hesap bakiyeleri ile yabancı ülkelerdeki acenteleri vasıtasıyla yapmış oldukları sigorta işlemlerine ilişkin olarak ödemeleri gereken borç bakiyeleri için, sigorta şirketlerinin tevdi edecekleri cari hesap özetleri ile hariçteki sigorta şirketlerinin alacak miktarını gösteren mektupların uygunluğunun tevsiki halinde, Merkez Bankasınca gerekli inceleme yapılarak döviz tahsis edilir. 2. Harice verilen işler Mükerrer sigorta inhisarına ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, sigorta şirketlerinin Türkiye'de işletmekte oldukları sigorta branşları üzerinden yabancı ülkelerdeki reasürör veya retrosesyonerleri veya bunlar adına hareket eden brokerleri (acenteleri) veya hariçteki merkezleri lehine, sözleşmeleri veya sözleşmeye bağlı olmayan ihtiyari plasmanları gereğince doğan borç bakiyeleri ile Türkiye'deki sigorta şirketlerinin cari muhataralara karşılık olarak reasürörlerine transfer etmeyip depo ettikleri primlerin ihtiyat faizleri gerekli inceleme yapılarak Merkez Bankasınca döviz iznine bağlanır. Yukarıda yer alan ödemelerin Merkez Bankasınca döviz iznine bağlanabilmesi için, ödemeyi isteyen sigorta kuruluşlarının işlerini yurt dışına devretmeden önce Reasürans Tekeli Kararnamesine göre Milli Reasürans T.A.Ş.'ne gerekli devri yaptığını ve yapılacak ödeme isteği ile ilgili hertürlü sigorta reasürans ve retrosesyon işlemlerinin Türkiye'de plase ve muhafaza edilemediğinin Milli Reasürans T.A.Ş.'den alınmış bir şerh veya belge ile tevsiki şarttır. d) Diğer Ödemeler Türkiye'de çalışmasına izin verilen yabancı sigorta şirketlerinin ayırmakla. yükümlü oldukları teminat akçelerinin menkul veya gayrimenkul değerlere yatırılması halinde, bu kıymetlerden elde ettikleri gelirler ilgili sigorta şirketince belgelendirilmesi suretiyle Merkez Bankasınca döviz iznine bağlanır. D-2 Mahsup Hükümleri Türk Kanunlarına göre kurulmuş olup merkezleri Türkiye'de bulunan sigorta ve reasürans şirketleri ile Türkiye'de çalışmalarına izin Yürütme ve İdare Bolumu Sayfa 23
Sayfa : 24 RESMÎ GAZETE 8 Haziran 1987 Sayı : 19481 verilen yabancı sigorta şirketleri, yabancı ülkelerdeki sigorta şirketleriyle olan işlemleri dolayısıyla, yurda döviz olarak getirilmesi gereken miktarlardan yabancı sigorta şirketlerine ödenmesi gerekenleri, yukarıda belirtilen esaslar dikkate alınmak koşuluyla, resen mahsup etmek suretiyle borçlarını ödeyebilirler veya alacaklarını tahsil edebilirler. D-5 İthalat Sigorta Tazminat Bedelleriyle Yapılacak İthalat a) 'Türkiye' deki sigorta ortaklıkları tarafından sigorta edilmiş malların hasar veya ziyaa uğraması halinde, Türkiye'deki ithalatçılara ödenen hasar veya zarar tazminatının mal bedeline tekabül eden kısmı için, aynı cinsten mal ithali mümkün olup, döviz transferi talepleri, ithal belgeleri ile sigorta poliçelerinin ve sigorta şirketlerinden tahsil edilen tazminata ilişkin belgelerin ibrazı kaydıyla, tazminatın ilgililerin lehine tahakkuk ettiği tarihten itibaren üç ay içinde bankalara yapılır. b) Türkiye'ye yapılan ithalat dolayısıyla dışarıdaki sigorta şirketleri tarafından sigorta edilmiş malların hasar veya ziyaa uğraması halinde ise, sigorta şirketinden, hasar veya ziyan tazminatı olarak tahsil edilen dövizlerin mal bedeline tekabul eden kısmı için aynı cinsten mal ithali mümkün olup, döviz transferi talepleri, yukarıda belirtilen esaslar çerçevesinde hasar tazminatı karşılığı dövizin tahsil tarihinden itibaren üç ay içinde bankalara yapılır. Hasar tazminatı, duruma göre, farazi veya kati alış-satış işlemine tabi tutulmak suretiyle ithali yapılacak malın bedeli olarak kabul edilir. Yukarıda (a) ve (b) fıkralarında belirtilen durumlarda, 1. Sigorta şirketlerince ödenen miktar, hasar veya ziyaa uğrayan aynı miktar malın ithal bedelini karşılamazsa, aradaki farkın ilgililerce ödenmesi mümkündür. 2. Bankalarca, ilk ithal müsaadesi üzerine, hasar veya ziyaa uğrayan ve yeni ithal müsaadesine bağlanacak kısım için gün, sayılı, $ lık ithal müsaadesi düzenlenmiştir." şeklinde bir kayıt konularak, iptal edildikten sonra, İthalat Rejimi ve Tebliğleri esaslarına göre yeni bir ithal müsaadesi düzenlenir. Bu müsaadenin üzerine de "Sigorta tazminatı karşılığıdır." şeklinde not konur. Yürütme ve idare Bölümü Sayfa 24
8 Haziran 1987 Sayı : 19481 RESMÎ GAZETE Sayfa : 25 E- FILM, VİDEO KASET VE BENZERİ MADDİ ORTAM ÜZERİNE KAYDEDİLMİŞ (GÖRÜNTÜLEME VE SESLİ) ESERLER; E-1 Herhangi bir Maddi Ortam Üzerine Kaydedilmiş Eserlerin ithali, ihracı, Dağıtım ve Gösterimi - Dolu sinema filmleri, dolu video kasetleri, dolu videodiskleri ve benzeri diğer maddi ortam üzerine kaydedilmiş eserler (bundan sonra yalnızca "Eser" denilecektir) ile bunlara ait afiş, resim ve ilanların ithali, ihracı, dağıtımı ve gösterimi (yasak yayınlarla, ilgili hükümler saklı kalmak kaydıyla) serbesttir.bu tür eserlerin ithali veya ihracı Dış Ticaret Rejimi esasları çerçevesinde yapılır. Sözkonusu eserler ile bunlara ait afiş, resim ve ilanlar için verilecek ithal müsaadeleri sadece mal bedeli üzerinden düzenlenir. - Dağıtım ve gösterin için doğabilecek masraflar Merkez Bankasınca döviz iznine bağlanır. - Türkiye'ye fiilen ithali yapılan ve işletme belgesi alan eserlere ait royalty (eserin kullanma hakkı) bedelleri için satış veya royalty sözleşmesi, fatura, ithalatı tevsik eden bölgeler ve işletme belgesinin ibrazı kaydıyla, Merkez Bankasınca kati olarak döviz tahsisi yapılır. Eğer ithalat henüz gerçekleşmemiş ise sözleşmelerde belirtilmesi kaydıyla royalty bedelleri için avans olarak döviz tahsisi yapılır. Avans hesabı, ithalatın yapıldığını tevsik eden belgeler ile işletme belgelerinin ibrazı halinde kapatılır. E-2 Kablo yoluyla uluslararası düzeyde yayımlanan eserlerin İthali, ihracı, Dağıtımı ve Gösterimi E-1 fıkrası esaslarına göre sonuçlandırılır. E-3 Başka Tür Ortamlarla Uluslararası Düzeyde Nakledilen veya Yayımlanan Eserlerin. İthali, İhracı, Dağıtım ve Gösterimi E-1 fıkrası esaslarına göre sonuçlandırılır. E-4 Eserlerin İşlenmesi (Precessing), Bakımı ve Tamamlanması (Finishing, Çoğaltma ve Alt Yazı İlavesi Dahil) Eserlerin işlenmesi (developman dahil), basımı (reprodükaiyon dahil), tamamlanması (çoğaltma ve alt yazı ilavesi dahil) ve seslendirilmesi Yürütme- ve İdare Bölümü Sayfa 25