YURT DIŞINA GÖNDERİLECEK DİN GÖREVLİLERİ

T.C. BAŞBAKANLIK DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI DİN EĞİTİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI YURT DIŞINA GÖNDERİLECEK DİN GÖREVLİLERİ MESLEKİ EĞİTİM PROGRAMI Ankara 008

GİRİŞ İslam dini, tarih boyunca farklı coğrafya ve milletler arasında pek çok kültürle karşılaşmış, dünyanın değişik yerlerinde, birçok milletler tarafından değişik şekillerde yorumlanmış ve bu kültürel karşılaşmalar güçlü bir İslam medeniyetinin oluşmasına katkıda bulunmuştur. İslam ın genel barış ve kalıcı mutluluk çağrısı, huzur içinde birlikte yaşama, temel hak ve özgürlükler, kadın hakları, çevre duyarlılığı, insana sırf insan olduğu için değer verme, farklılıkları zenginlik kaynağı ve iyilikte yarışma sebebi olarak görme gibi evrensel değerleri insanlık için hayırlı ve bereketli açılımlara vesile olmuştur. Günümüzde Müslümanlar bir milyarı aşan nüfusları ile dünyanın hemen her tarafında çok geniş bir coğrafyada yaşamaktadır. Ekonomik durumları, uluslar arası ilişkileri, sosyal ve siyasal yapıları adeta insanlığın ortak tecrübesine tekabül edecek şekilde geniş bir yelpaze oluşturan Müslümanlar, din anlayışlarında hem tarihsel hem de dinî tecrübenin ana çizgisini korumaya hem de dinî hayatlarındaki farklılıkları bir zenginlik ve yerel özellik olarak devam ettirmeye, böylece İslam ın evrenselliği ile kendi yerel şart ve imkânlarının dengesini kurmaya çalışmaktadır. Bu coğrafyanın küçümsenmeyecek bir bölümünde Diyanet İşleri Başkanlığı nın sürdürdüğü yurt dışı din hizmetleri faaliyetlerinin, hem sağlıklı bir din anlayışının ve din hizmetinin gelişmesinde hem de dinî ve kültürel kimliklerin korunmasında ve yaşatılmasında önemli bir payı bulunmaktadır. Başkanlığın yurt dışı faaliyetleri Türkiye nin Avrupa ya açılan bir kapısı ve Türkiye hakkındaki imajın belli ölçüde göstergesidir. Bu sebeple, Başkanlığımız yurt dışı hizmetlerine yönelik faaliyetlerinde, vatandaş ve soydaşlarımızın asimile olmadan dinî, millî ve kültürel kimliklerini korumalarını, dinlerini doğru öğrenerek ve sağlıklı bir din hizmeti alarak, içinde yaşadıkları toplumla uyum içinde olmalarına katkı sağlamayı bir görev bilmiştir. Bu itibarla Diyanet İşleri Başkanlığı, otuz yılı aşkın bir süredir Avrupa ülkeleri, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Türk Cumhuriyetleri vb. birçok noktaya din hizmeti götürmektedir. Başkanlığın bu hizmetinin odak noktasını ise Türkiye den bahsi geçen yerlere gönderilen din görevlileri oluşturmaktadır. Yurt dışında verilen bir hizmetin başarıya ulaşabilmesi, sürecin bütün öğelerinin tüm özellikleriyle dikkate alınması ile mümkündür. Sunulan din hizmetinde amaçlar, içerik, hizmetin nasıl verileceği, bu hizmeti hangi niteliklere sahip personelin vereceği, hedef kitlenin özellikleri, çevrenin özellikleri vb. faktörler göz önünde bulundurulması gereken önemli unsurlardır. Bunlar arasında yurt dışındaki Din Hizmetlerinin sunumunda sürecin

planlayıcısı ve düzenleyicisi olacak din görevlilerinin nitelikleri de büyük önem arz etmektedir. Zira, yurt dışında sunulan din hizmetinin niteliği pek çok açıdan ülkemizdekinden farklılık göstermekte ve hassasiyet arz etmektedir. Dolayısıyla yurt dışında görev yapacak personelin, yapacağı görevin gerektirdiği bilgi ve beceriye sahip olması ve karşılaşabileceği farklılıklara vakıf olması son derece önemlidir. Diyanet İşleri Başkanlığı yukarıda belirtilen hassasiyetleri gözeterek yurt dışında görev yapacak olan din görevlilerini görev yapacakları ülkede başarılı ve nitelikli din hizmeti sunabilmeleri için önce yabancı dil eğitiminden geçirmekte ve daha sonra gidecekleri ülkenin dini, siyasi, ekonomik özellikleri; burada yaşayan vatandaşlarımızın durumları, karşı karşıya bulundukları problemler, yapacakları görevin özellikleri ve farklılıkları açısından bilgilendirmek amacıyla hizmet içi eğitime almaktadır. Yapılan bu hizmet içi eğitim faaliyetlerinden en yüksek verimin elde edilebilmesi ve Yurt dışına gönderilecek görevlilerin kaliteli ve donanımlı bir şekilde hizmet sunabilmeleri amacıyla da bilim adamları, yönetici ve uzmanlardan oluşan bir komisyon marifetiyle Yurt Dışına Gönderilecek Din Görevlileri Mesleki Eğitim Programı hazırlanmıştır. PROGRAMIN GENEL AMAÇLARI Hazırlanan hizmet içi eğitim programıyla kursiyerlerin; 1. Batı daki İslam, Kur an ve Hadis algısını kavramaları,. Yurt dışındaki vatandaşlarımızın karşılaştığı fıkhî meseleler ve bunların çözümünde izlenecek yöntemler konusunda bilgi ve beceri kazanmaları, 3. Müslümanların dünya medeniyetine kurumlar ve değerler açısından katkılarının neler olduğu ve bunun Müslüman kimliğinin oluşmasında ve benimsenmesindeki katkısının yeri ve önemi konularında bilgilenmeleri,. İslam düşünce ekollerinin ve İslam dininin temel özelliklerini bilmenin yurt dışı din hizmetlerindeki önemini kavramaları ve bu tecrübeden yararlanmaları, 5. İslâmî disiplinlere ait bilgilerinin yurt dışı din hizmetlerinde nasıl verimli bir şekilde kullanılacağına dair beceriler kazanmaları, 6. Görev yapacakları ülke ve bölge hakkında tarihi, ekonomik, dini, siyasi ve kültürel bilgilere sahip olmanın önemini kavramaları, 7. Görev yapacakları ülke ve bölgedeki Müslümanların dini, ailevi, kültürel vb. problemleri ve bunlara yönelik çözümler konusunda bilgi ve beceri kazanmaları, 8. Yurt dışı din hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde sunulmasında eğitim, rehberlik ve iletişim konusunda bilgi ve becerilere sahip olmaları, amaçlamaktadır. 3

PROGRAMIN TEMEL YAKLAŞIMI Yurt dışına gönderilecek din görevlilerine yönelik düzenlenen hizmet içi eğitim kursunun temel yaklaşımı, kursiyeri tüm alanlarda yetiştirmek değil, yurtdışında yapılacak hizmetleri temel alarak karşılaşılacak veya karşılaşılması muhtemel durumları dikkate alarak gerekli bilgilere odaklanmaktır. Programda ele alınan konular problematik olmaktan ziyade pratik olması bakımından belirlenmiştir. Hizmeti yürütecek görevlinin bu kursta öğrendiği bilgileri faaliyet alanında, kullanışlı hale getirerek, karşılaştığı sorunlara bu perspektiften çözüm bulması esası benimsenmiştir. Bu çerçevede: 1) Alan Bilgisi Açısından: Bu alanda ele alınan konularda, kursiyerlere yeni bilgiler vermek değil, zaten sahip oldukları bilgileri farklı bir coğrafyada ve kültürel ortamda nasıl daha etkin ve verimli kullanabilecekleri hususunda onlara rehberlik etmek amaçlanmıştır. Bu sebeple, eğitim programında alan bilgisi Avrupa merkezli olarak değerlendirilmiştir. ) Genel Kültür ve Bölge Bilgisi Açısından : Görevlilerin gidecekleri bölge hakkında bilgilenmelerinin önemine binaen programda, genel kültür ve bölge bilgisine ağırlık verilmiştir. Bu sebeple, personelin gideceği ülkenin din-devlet ilişkileri, dini özellikleri, Türkiye ile olan siyasi ve kültürel münasebetleri vb. konular üzerinde durulmuştur. 3) Eğitim, Rehberlik ve İletişim Açısından : Yurt dışında yapılacak görevin gerektirdiği bazı eğitim, rehberlik ve iletişimle ilgili konulara da değinilmiştir. Zira yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın içinde yaşadıkları toplum, aile yapısı, gelenek ve görenekler vb. gibi hususlar dikkate alınmadan onlarla sağlıklı bir iletişim kurmak, onlara rehberlik etmek ve dini ve kültürel eksenli eğitim vermek mümkün olmayacaktır. Bu hususlar dikkate alınarak hazırlanan program; Alan Bilgisinde 0, Genel Kültür ve Bölge Bilgisinde 8, Eğitim, Rehberlik ve İletişim Bilgisinde saat olmak üzere toplam 3 hafta ve 90 saat olarak planlanmıştır.

ALAN, GENEL KÜLTÜR VE EĞİTİM, REHBERLİK VE İLETİŞİM ALANLARININ KONULARINININ DAĞILIMLARI ALAN BİLGİSİ (0 saat ) BATIDA KUTSAL KİTAP ALGISI VE KUR AN-I KERİM 1. Batılı Kur an Algısı. Kur'an'ın Ana Konuları 3. Vaaz ve İrşat Hizmetlerinde Ayetlerden Yararlanma Esasları BATILILARIN HADİS ALGISI 1. Batılıların Hadis Algısı. Yurtdışı Vaaz ve İrşat Hizmetlerinde Hadislerden Yararlanma Esasları FIKIH 1. Yurt Dışında Karşılaşılan Fıkhi Meseleler. Fıkhi Meselelerin Çözümde İzlenecek Yöntemler İSLAM MEDENİYETİNİN OLUŞTURDUĞU KURUMLAR VE DEĞERLER 1. İslam ve Estetik. İslam ve Bilim 3. Müslümanların Dünya Medeniyetine Kurumlar ve Değerler Açısından Katkıları İSLÂM DÜŞÜNCE EKOLLERİ 1. İslam Düşünce Ekollerinin Temel Özelliği. Avrupa daki İslam Düşünce Ekolleri GENEL KÜLTÜR VE BÖLGE BİLGİSİ (8 saat ) AVRUPA ÜLKELERİNDE DİN VE DİN-DEVLET İLİŞKİLERİ 1. Avrupa daki Dini Coğrafya. Avrupa Ülkelerinde Dini Yapılanma 3. Avrupa Ülkelerinde Din-Devlet İlişkileri AVRUPA DA YAŞANAN HIRİSTİYANLIK VE YAHUDİLİK 1. Yahudiliğin Temel Özellikleri. Hıristiyanlığın Temel Özellikleri 3. Yahudilik ve Hıristiyanlığı Öğrenmenin Yurtdışındaki Din Hizmetleri Açısından Önemi GÜNÜMÜZ AVRUPASINDA GÖRÜLEN YANLIŞ DİNİ VE FİKRİ AKIMLAR 1. Hıristiyan ve Yahudi Kaynaklı Dini Akımlar. Uzak Doğu Kaynaklı Dini Akımlar 3. İslam Dünyasındaki Heretik Dini Akımlar TÜRK DIŞ POLİTİKASI 1. Türk Dış Politikasının Genel Esasları. Avrupa Ülkelerine İlişkin Türk Politikaları 3. Avrupa Ülkeleriyle Siyasi, Ekonomik, Eğitim vb. İlişkiler AB MÜKTESEBATI VE TÜRKİYE İLİŞKİLERİ 1. Avrupa Birliği Müktesebatı. AB ve DİB DİB VE YURT DIŞI HİZMETLERİ 1. DİB in Yurtdışı Hizmetlerinde Hedef ve Politikalar. DİB in Yurtdışı Hizmet Yapılanması 3. DİB in Yurtdışı Hizmet Alanları. DİB in Resmi Kurumlarla İlişkileri BATI VE İSLAM 1. Avrupa Ülkelerinin İslâm Politikaları. Batı nın İslam İmajı (İslamofobi) 3. Batı da Entegrasyon Çalışmaları: Temel Tezler ve Beklentiler EĞİTİM, REHBERLEK VE İLETİŞİM BİLGİSİ ( saat) YURT DIŞI DİN GÖREVLİLİĞİ 1. Din Görevlilerinin Hizmet Alanları. Din Görevlilerinin Görev ve Sorumlulukları YURTDIŞINDA CAMİ EKSENLİ DİN HİZMETLERİ 1. Cami Eksenli Din Hizmetlerinin Niteliği. Vaaz ve Hutbe 3. Kur an-ı Kerim Öğretimi. Dini Bilgiler Öğretimi YURTDIŞI DİN HİZMETLERİNDE İLETİŞİM 1. Din Hizmetlerinde İletişimin Önemi. Din Hizmetlerinde Etkili Konuşma ve Dinleme Teknikleri YURT DIŞI DİN HİZMETLERİNDE REHBERLİK VE DİNİ DANIŞMANLIK 1. Yurtdışı Din Hizmetlerinde Rehberlik ve Dinî Danışmanlığın Önem ve Gerekliliği. Rehberlik ve Dini Danışmada Dikkat Edilmesi Gereken İlkeler YURTDIŞI CAMİ DIŞI DİN HİZMETLERİ 1. Cezaevinde Görev Yapma. Huzurevi ve Hastanede Görev Yapma 3. Cami Dışı Ortamlarda Konuşma Yapma. Açılış, Düğün, Mevlit Merasimlerini Yapma 5. Cenaze, Nikah, İhtida PROTOKOL KURALLARI 5

İSLÂM DİNİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ 1. İslam ın Evrenselliği. İnsanlığın Birliği ve Eşitliği 3. İnsanın Değeri ve Şerefi. Temel İnsan Hakları BATI VE HZ. MUHAMMED 1. Batı da Hz. Muhammed İmajı. Hz. Peygamberin Doğru Algılanmasına Yönelik Çalışmalar ÇAĞIMIZDA GÜNCEL MESELELER VE İSLAM 1. Küreselleşme, Dinî ve Ahlâkî Çoğulculuk. Barış ve Hoşgörü 3. Şiddet ve Terör MİSYONERLİK VE DİYALOG 1. Misyonerlik ve Diyalog Kavramları. Günümüz Avrupa sında Misyonerlik Faaliyet Alanları ve Yöntemleri 3. Misyon ve Diyalog İlişkisi. Dinlerin Öteki Algısı ve Diyalog AVRUPA ÜLKELERİNDEKİ MÜSLÜMAN ORGANİZASYONLAR 1. Avrupa da Müslüman Nüfus. Müslüman Organizasyonlar 3. Hizmet Tarzları AVRUPA DA YAŞAYAN MÜSLÜMANLARIN AİLEVİ VE AHLAKİ SORUNLARI AVRUPA DA YAŞAYAN MÜSLÜMANLARIN KÜLTÜREL VE GÜNLÜK HAYATA İLİŞKİN SORUNLARI YURTDIŞINDA YIKICI VE BÖLÜCÜ TERÖR FAALİYETLERİ 1. Yurtdışında Yıkıcı ve Bölücü Terör 1.1. Yapılanması 1.. Kaynakları 1.3. Faaliyet Biçimleri. Alınması Gereken Önlemler TÜRK KÜLTÜRÜNÜN YAŞATILMASI YURTDIŞI HİZMETLERİNDE DİN GÖREVLİLERİ VE ÖĞRETMENLERİN İŞBİRLİĞİ ALANLARI 1. Din Görevlisi-öğretmen İşbirliğinin Önemi. İşbirliği Alanları 6

ALAN BİLGİSİ ALANI DERS SAATLERİ, İÇERİKLERİ VE İŞLENİŞ AÇIKLAMALARI SAAT KONULAR AÇIKLAMALAR BATIDA KUTSAL KİTAP ALGISI VE KUR AN-I KERİM 1. Batılı Kur an Algısı. Kur'an'ın Ana Konuları 3. Vaaz ve İrşat Hizmetlerinde Ayetlerden Yararlanma Esasları BATILILARIN HADİS ALGISI 1. Batılıların Hadis Algısı. Yurtdışı Vaaz ve İrşat Hizmetlerinde Hadislerden Yararlanma Esasları FIKIH 1. Yurt Dışında Karşılaşılan Fıkhi Meseleler. Fıkhi Meselelerin Çözümde İzlenecek Yöntemler İSLAM MEDENİYETİNİN OLUŞTURDUĞU KURUMLAR VE DEĞERLER 1. İslam ve Estetik. İslam ve Bilim 3. Müslümanların Dünya Medeniyetine Kurumlar ve Değerler Açısından Katkıları İSLÂM DÜŞÜNCE EKOLLERİ 1. İslam Düşünce Ekollerinin Temel Özelliği. Avrupa daki İslam Düşünce Ekolleri İSLÂM DİNİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ 1. İslam ın Evrenselliği. İnsanlığın Birliği ve Eşitliği 3. İnsanın Değeri ve Şerefi. Temel İnsan Hakları - Konu anlatılırken özellikle din görevlilerinin, Batılıların kutsal kitap (İncil, Tevrat) ve Kur an-ı Kerim algılamaları ve bu algılamanın oluşmasına etki eden faktörler ele alınacaktır. - Din görevlileri Kur an ın Ana konularını genel hatlarıyla tanıyacaklardır. Özellikle din görevlileri, hem cemaatinin hem de Batılıların Kur an a ilişkin sordukları sorulara cevap verebilme bilgi ve becerisi kazanacaklardır. - Cami içi ve dışı din hizmetlerinde Kur an ayetlerinin kullanımına ilişkin temel ilke ve esaslar örnekleriyle anlatılacaktır. - Batılıların İslam a yönelik eleştiri noktalarından birinin Hadis olduğu temelinden hareketle, Hadis algıları örneklerden hareketle anlatılacaktır. - Cami içi ve dışı din hizmetlerinde hadislerin kullanımına ilişkin temel ilke ve esaslar örnekleriyle anlatılacaktır. Yurt dışında ihtiyaç duyulduğunda, sahih hadis kaynaklarından nasıl yararlanacağı üzerinde durulacaktır. Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın karşılaştığı fıkhi meseleler örnekleriyle ele alınacaktır. Özellikle örneklerden hareketle din görevlilerinin fıkhi meselelerin çözümünde dikkat edecekleri ilke ve esaslar üzerinde durulacaktır. İslam medeniyetinin oluşturduğu kurumlar ve değerler genel hatlarıyla tanıtılacaktır. Konu, özellikle din görevlilerinin yurt dışındaki vatandaşlarımıza, Müslümanların da dünya medeniyetine katkı yaptıklarını, Müslümanların da bir medeniyet ve uygarlık oluşturdukları merkeze alınarak anlatılacaktır. (Fuat SEZGİN hoca örnek olarak ele alınabilir.) Bu yapılırken, 0. yüzyıl başına kadar dünyadaki etkinliğimiz ve bu etkinliğin dünya medeniyetine kurumsal yansımalarından örnekler hatırlatılacaktır. Avrupa daki İslam düşünce ekolleri hakkında genel bir bilgilendirmeden sonra özellikle Alevilik- Bektaşilik üzerinde durulacaktır. Bu çerçevede Avrupa da Alevilik ve Alevilerin yapılanmaları hakkında bilgiler verilecektir. İslam düşünce ekollerinin temel birleştirici unsurları üzerinde de durulacaktır. İslam dininin temel özellikleri örneklerden hareketle ele alınacaktır. Ayrıca İslam da sorumluluğun şahsiliği, dünya-ahiret dengesi, İslam ın fıtriliği, birey-toplum dengesi ve sosyal adalet gibi konulara da kısaca değinilecektir. 7

GENEL KÜLTÜR VE BÖLGE BİLGİSİ ALANI DERS SAATLERİ, İÇERİKLERİ VE İŞLENİŞ AÇIKLAMALARI SAAT KONULAR AÇIKLAMALAR AVRUPA ÜLKELERİNDE DİN VE DİN- DEVLET İLİŞKİLERİ 1. Avrupa daki Dini Coğrafya. Avrupa Ülkelerinde Dini Yapılanma 3. Avrupa Ülkelerinde Din-Devlet İlişkileri Avrupa ülkelerinde din-devlet-devlet üstü kurumlar ele alınacaktır. Konu, harita vb. görsel materyallerle desteklenerek işlenecektir. Din-Devlet ilişkilerinde sekülerizm ve geçmişi üzerinde durulacaktır. Avrupa daki dini yapılanma ve din-devlet ilişkilerini bilmenin din görevlisine sağlayacağı yararlar da işlenecektir. AVRUPA DA YAŞANAN HIRİSTİYANLIK VE YAHUDİLİK 1. Yahudiliğin Temel Özellikleri. Hıristiyanlığın Temel Özellikleri 3. Yahudilik ve Hıristiyanlığı Öğrenmenin Yurtdışındaki Din Hizmetleri Açısından Önemi Konu, Yahudiliğin seçilmişlik, kutsal toprak, mabet, Mesihçilik ve on emir; Hıristiyanlığın ise Mesihçilik, kilise ve sakramentler gibi temel özellikleri çerçevesinde işlenecektir. Yahudilik ve Hıristiyanlık hakkında detay bilgilerden daha çok günümüz Yahudilik ve Hıristiyanlığı üzerinde durulacak ve bu iki dini bilmenin önemi ve gerekliliği vurgulanacaktır. GÜNÜMÜZ AVRUPASINDA GÖRÜLEN YANLIŞ DİNİ VE FİKRİ AKIMLAR 1. Hıristiyan ve Yahudi Kaynaklı Dini Akımlar. Uzak Doğu Kaynaklı Dini Akımlar 3. İslam Dünyasındaki Heretik Dini Akımlar Yurtdışında özellikle Avrupa ülkelerinde görülen ve insanlar üzerinde etki oluşturan ve ilgi toplayan dini ve fikri akımların kökenleri yöntemleri, benzerlik ve farkları tanıtılacak, görevlilerimizin çeşitli platformlarda karşılaşması muhtemel olduğu bu gruplara karşı söylem ve tutumunun ne olması gerektiği üzerinde durulacaktır. TÜRK DIŞ POLİTİKASI 1. Türk Dış Politikasının Genel Esasları. Avrupa Ülkelerine İlişkin Türk Politikaları Avrupa Ülkeleriyle Siyasi, Ekonomik, Eğitim vb. İlişkiler Yurt dışında görevlendirilecek personelin etkili bir hizmet vermelerini sağlamak amacıyla, görev yapacakları ülkenin ve bölgenin Türkiye ile tarihi, siyasi ve ekonomik ilişkileri hakkında bilgiler verilecektir. 8

AB MÜKTESEBATI VE TÜRKİYE İLİŞKİLERİ 1. Avrupa Birliği Müktesebatı. AB ve DİB Avrupa birliği süreci ve din, Avrupa birliği anayasasında ve hukuk müktesebatında dinin yeri, dini ve kültürel perspektifler açısından Avrupa birliğinin inşası ele alınacaktır. DİB VE YURT DIŞI HİZMETLERİ 1. DİB in Yurtdışı Hizmetlerinde Hedef ve Politikalar. DİB in Yurtdışı Hizmet Yapılanması 3. DİB in Yurtdışı Hizmet Alanları. DİB in Resmi Kurumlarla İlişkileri DİB in yurtdışı teşkilat yapılanması ile bu yapılanmaya bağlı olarak ortaya çıkan organları, hizmet yapılanmaları tanıtılarak, bu yapılanmaların ilgili ülkelerdeki dini yapılar ve organizasyonlar ile ilişkileri üzeriden durulacaktır. Ayrıca Başkanlığımızın bu hizmetleri yürütürken uyguladığı politikalar ve sözlemler incelenerek görevlilerin hizmet alanlarında bu politikaları yürütmek adına yapabilecekleri yapacakları çalışmaları ve ilgili birimler ile ortak çalışma alanları da konu edilecektir. BATI VE İSLAM 1. Avrupa Ülkelerinin İslâm Politikaları. Batı nın İslam İmajı (İslamofobi) 3. Batı da Entegrasyon Çalışmaları: Temel Tezler ve Beklentiler Günümüzde Avrupa nın Müslümanlara bakışı, ve İslam ın Batı da terör-şiddet ve kadın gibi konular başta olmak üzere algılanması problemi de ele alınacaktır. Din görevlilerinin bu konularda nasıl bir bakış açısı geliştirmeleri gerektiği üzerinde durulacaktır. BATI VE HZ. MUHAMMED 1. Batı da Hz. Muhammed İmajı. Hz. Peygamberin Doğru Algılanmasına Yönelik Çalışmalar ÇAĞIMIZDA GÜNCEL MESELELER VE İSLAM 1. Küreselleşme, Dinî ve Ahlâkî Çoğulculuk. Barış ve Hoşgörü 3. Şiddet ve Terör MİSYONERLİK VE DİYALOG 1. Misyonerlik ve Diyalog Kavramları. Günümüz Avrupa sında Misyonerlik Faaliyet Alanları ve Yöntemleri 3. Misyon ve Diyalog İlişkisi Dinlerin Öteki Algısı ve Diyalog Batı da Hz. Muhammed algısının oluşmasındaki etkenler örneklerle ele alınacak ve din görevlilerinin bu konuda nasıl bir bakış açısı kazanmaları gerektiği konusunda bilgiler verilecektir. Peygamberimizin örnekliğinin Batıdaki yeni kuşaklara aktarılmasında kullanılabilecek bilgilere özellikle değinilecektir. Batı nın İslam algısının oluşmasında etken olan konularda İslam ın temel bakış açısı konusunda görevliler bilgilendirilecektir. İslam dininin dünyanın karşı karşıya bulunduğu problemlere yönelik getireceği değerler üzerinde durulacaktır. Misyonerlik ve Diyalog kavramları ile ilgili ayrıntılı bir kavram analizi yapılacak, Batı nın ve bizim bu kavramlara yüklediğimiz anlamlar ve farkları üzerinde durulacaktır. Ayrıca bu kavramların Din İstismarı ile ilişkisi irdelenecektir. Misyonerlik ve diyalog konusuna din görevlilerinin yaklaşım tarzlarının ne olması gerektiği konusuna da vurgu yapılacaktır. 9

AVRUPA ÜLKELERİNDEKİ MÜSLÜMAN ORGANİZASYONLAR 1. Avrupa da Müslüman Nüfus. Müslüman Organizasyonlar 3. Hizmet Tarzları AVRUPA DA YAŞAYAN MÜSLÜMANLARIN AİLEVİ VE AHLAKİ SORUNLARI Avrupa daki Türk sivil toplum örgütleri, dernekleri ve vakıfları genel hatlarıyla tanıtılacaktır. Bu yapılanmaların birbirleriyle ve diğer Müslüman organizasyonlarla ilişkileri üzerinde durulacaktır. Özellikle din görevlisinin adı geçen kuruluşlarının yapılanması ve hizmet tarzlarını bilmesinin önemi üzerinde durulacaktır. Avrupa da yaşayan Müslümanların ailevî sorunları örneklerle açıklanacak ve din görevlilerinin bu sorunların çözümüne yönelik kendi görev ve hizmet alanlarında neler yapılabilecekleri üzerinde durulacaktır. Özellikle Müslümanların İslam dininin getirdiği ahlakî değerleri içselleştirememelerinin temel sebepleri üzerinde durulacak ve çözüm önerilerine değinilecektir. AVRUPA DA YAŞAYAN MÜSLÜMANLARIN KÜLTÜREL VE GÜNLÜK HAYATA İLİŞKİN SORUNLARI Avrupa da yaşayan Müslümanların giyim, yiyecek, sağlık, meslek ahlakı ve kültürel vb. problemler ele alınacak, görevlilerin bu problemlerin çözümünde neler yapabilecekleri örneklerle anlatılacaktır. YURTDIŞINDA YIKICI VE BÖLÜCÜ TERÖR FAALİYETLERİ 1. Yurtdışında Yıkıcı ve Bölücü Terör 1.1. Yapılanması 1.. Kaynakları 1.3. Faaliyet Biçimleri. Alınması Gereken Önlemler Türkiye Cumhuriyeti ne yönelik yıkıcı ve bölücü terör faaliyetleri ele alınacak ve din görevlilerinin hedef kitlelerini bu konularda bilgilendirmenin önemi ve yolları üzerinde durulacaktır. TÜRK KÜLTÜRÜNÜN YAŞATILMASI Türk kültürünün ülkemiz dışında yaşayan vatandaşlarımız tarafından nasıl korunacağı ve yaşatılacağına ilişkin yapılabilecek çalışmalar ve din görevlisinin bu çalışmalardaki yeri ve önemi üzerinde durulacaktır. 10

EĞİTİM, REHBERLİK VE İLETİŞİM BİLGİSİ ALANI DERS SAATLERİ, İÇERİKLERİ VE İŞLENİŞ AÇIKLAMALARI SAAT KONULAR AÇIKLAMALAR YURT DIŞI DİN GÖREVLİLİĞİ 1. Din Görevlilerinin Hizmet Alanları. Din Görevlilerinin Görev ve Sorumlulukları Hizmet alanı, hedef kitlesi, hizmet sunumu gibi ülkemize göre farklılık arz eden yurtdışı din görevliliğinin mesleki ve sosyal boyutları üzerinde durulacaktır. Bu farklılıklar içerisindeki hizmet yürütme ve üretme alanı çizilerek görevlilerin karşılaşabilecekleri sorunlar örnekler verilerek işlenecektir. YURTDIŞINDA CAMİ EKSENLİ DİN HİZMETLERİ 1. Cami Eksenli Din Hizmetlerinin Niteliği. Vaaz ve Hutbe Avrupa da cami eksenli din hizmetlerinin yurt içindekinden fark ve benzerlikleri üzerinde yoğunlaşılacaktır. Özellikle vaaz ve hutbelerde konu seçimi, işlenmesi ve cemaate sunumu üzerinde durulacaktır. 6 YURTDIŞINDA YAYGIN DİN EĞİTİMİ 1. Kur an-ı Kerim Öğretimi. Dini Bilgiler Öğretimi YURTDIŞI DİN HİZMETLERİNDE İLETİŞİM 1. Din Hizmetlerinde İletişimin Önemi. Din Hizmetlerinde Etkili Konuşma ve Dinleme Teknikleri YURT DIŞI DİN HİZMETLERİNDE REHBERLİK VE DİNİ DANIŞMANLIK 1. Yurtdışı Din Hizmetlerinde Rehberlik ve Dinî Danışmanlığın Önem ve Gerekliliği. Rehberlik ve Dini Danışmada Dikkat Edilmesi Gereken İlkeler Yurt dışındaki camiye gelen öğrencilerin özellikleri ve seviye farklılıkları, Kur an ve dini bilgiler öğretiminde dikkat edilmesi gereken hususlar, eğitim malzemesi hazırlanması ve kullanılması gibi konular işlenecektir. Yurtdışındaki Kur an kurslarının temel özellikleri ve Kur an öğretiminde temel ilkeler, yüzünden Kur an okuma öğretimi teknikleri, Kur an öğretiminde teknoloji kullanımı üzerinde durulacaktır. Yurt dışı din hizmetlerinde iletişimin önemi örneklerle anlatılacaktır. Özellikle yurt dışındaki din hizmetlerinde cemaat, din görevlisi, ortam vb. sebeplerden kaynaklanan iletişim engelleri üzerinde de durulacaktır. Avrupa da yaşayan vatandaşlarımızın gerek ailevi gerekse diğer problemlerinin çözümüne yönelik din görevlilerinden birebir yardımda bulundukları konular örnekleriyle ele alınacak ve rehberlik ve dini danışmanlık çerçevesinde bu tür problemlerin çözümünde izlenecek ilke, yöntem ve teknikler üzerinde durulacaktır. 11

CAMİ DIŞI DİN HİZMETLERİ 1. Cezaevinde Görev Yapma. Huzurevi ve Hastanede Görev Yapma 3. Cami Dışı Ortamlarda Konuşma Yapma. Açılış, Düğün, Mevlit Merasimlerini Yapma 5. 5. Cenaze, Nikah, İhtida Yurt dışında cami dışı din hizmetinin önemi ve niteliği örnekleriyle ele alınacaktır. Cami dışı din hizmetinin yurt içindekilerden farklılığı Avrupa anlayışı çerçevesinde işlenecektir. Cami dışı hizmetlerin hurafelerden arındırılarak sünnete uygun merasim icra etmenin örnekleri verilecektir. PROTOKOL KURALLARI Din görevlileri yurt dışında hem devletimizi hem de Diyanet İşleri Başkanlığımızı temsil etmektedir. Bu nedenle, görev yaptıkları bölgede katılacakları yerli ve yabancı toplantı ve etkinliklerde nelere dikkat etmeleri gerektiği örnekleriyle ele alınacaktır. Resmi protokol kurallarının yanı sıra, örnek kişiler oldukları için adab-ı muaşeret konusunda özel bir farkındalık sağlanacaktır. YURTDIŞI HİZMETLERİNDE DİN GÖREVLİLERİ VE ÖĞRETMENLERİN İŞBİRLİĞİ ALANLARI 1. Din Görevlisi-öğretmen İşbirliğinin Önemi. İşbirliği Alanları Cami-okul birlikteliğinin ve işbirliğinin önemi üzerinde durulacaktır. İşbirliği alanlarının neler olduğu ve bu alanlarda nasıl birlikte hizmet üretileceği işlenecektir. 1