SİSTEM MÜHENDİSLİĞİ RİSK YÖNETİMİ ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 1
SİSTEMLERİN ÖMÜR DEVRİ Sistemin ömür devri, bir fikir ile başlar, paydaş ihtiyaçlarının sistem mühendisleri tarafından tanımlanması ile sürer, tasarım, entegrasyon ve kalifikasyon ile devam eder, üretim, kullanım ve iyileştirme aşamalarından geçer. Sonunda sistemin emekliye ayrılması ve imhası ile tamamlanır. 2
SİSTEM MÜHENDİSLİĞİ SÜRECİ Operasyonel Konsept Üst Seviye Gereksinimler Detaylı Sürekli Faaliyetler Teknik Yönetim Risk Yönetimi Konf. Yönetimi Doğrulama & Geçerli Kılma İşletme & Bakım Sistemin Doğrulanması Gereksinimler Tanımlama ve Parçalama Üst Seviye Tasarım Detaylı Alt Sistem Doğrulama Entegrasyon & Bütünleme Doğrulama ve Geçerli Kılma Tasarım Test Gerçekleştirme Zaman 3
GENEL PROJE RİSKLERİ Risk Proje Tehditleri Teknoloji Personel Yönetim Örnekler Yetersiz bütçe Uygun olmayan tesisler Performans problemleri Arayüz problemleri Yetersiz tecrübe/beceri Değişime direnç/korku İhtiyaçlar değişir Yetersiz kaynaklar 4 4
RİSK KAYNAKLARI Teknoloji İnsan Fiziki ortam Politik ortam Sözleşmesel sorunlar 5
TEMEL PROBLEM Risk artarsa= Maliyetler artar! 6
RİSK YÖNETİMİNİN ÖGELERİ Risk Tanımlama Risk Değerlendirme Risk Çözümleme Risk Yönetimi Risk Önceliklendirme Risk Planlama Risk Kontrolü Risk İzleme Risk Azaltma 7
RİSK DEĞERLENDİRME Gerçekleşme İhtimali(Olasılık) Muhtemel Etkisi Hafifletme Maliyeti 8
NİTEL SÜREÇ Uzmanlar Paydaşlar Riskleri Listeler Gerçekleşme İhtimalini Belirle Etkisini Belirle En önemli 10 risk 9
NİCEL DEĞERLENDİRME Probability Risk Assessment (PRA) is a risk assessment technique that quantifies the likelihood of various possible undesired scenarios and their consequences, as well as the uncertainties in the likelihoods and consequences. A risk matrix is a means of managing and communicating risk. 10
Etki RİSK DEĞERLENDİRME SÜRECİ Gerçekleşme İhtimali Yüksek Orta Düşük Yüksek A B C Orta D E F Düşük G H I 11
RİSKLER SAYISAL OLARAK DEĞERLENDİRİLEBİLİR Olasılık Etki maliyeti Hafifletme maliyeti Tahmini Risk Maliyeti= Olasılık x Etki Maliyeti 12
ÖNEMLİ/GENEL RİSKLER IK Problemleri Gerçeğe uymayan takvim ve bütçe Doğru tanımlanmamış fonksiyonlar Kullanıcı arayüzü Gold-plating 13
ÖNEMLİ/GENEL RİSKLER Gereksinim değişiklikleri (kapsam kayması) Bileşen yetersizlikleri Harici bağımlılıklar (altyüklenciler, hükümet temini malzeme, etc.) Gerçek zamanlı performans problemleri Geçeğe uymayan teknik gereksinimler 14
RİSK KONTROLÜ Risk Tanımlama Risk Değerlendirme Risk Çözümleme Risk Yönetimi Risk Önceliklendirme Risk Planlama Risk Kontrolü Risk İzleme Risk Azaltma 15
RİSK PLANLAMA Risk in etkisini azaltmak Gerçekleşme olasılığını azaltmak Gerçekleştiği zaman yapılacakları belirlemek Takip etmek 16
RİSK TAKİBİ Risk Yönetim Planında: En önemli 10 riskin belirtileri (metrikler) Ne sıklıkta kontrol edilmeleri gerektiği belirtilmelidir. Riskler tanımlandığında nasıl azaltılacakları da belirlenmelidir. 17
RİSK AZALTMA (ÇÖZME) Her risk için ayrı ayrı tanımlanır. Uygulanabilir olmalıdır. Proje tarafından uygulanabilir/kabul edilebilir sonuçları olmalıdır. 18
RİSK HAFİFLETME STRATEJİNİZİ DOKÜMANTE EDİN En önemli riskleri tanımlayın Muhtemel etkilerini hesaplayın Risk takibi için planlar geliştirin Her risk için bir çözümleme stratejisi geliştirin 19