ÖABT 2015 Soruları yakalayan komisyon tarafından hazırlanmıştır. ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ ÖABT BİYOLOJİ SORU BANKASI Tamamı Çözümlü
KOMİSYON ÖABT /Biyoloji Öğretmenliği Soru Bankası ISBN 978-605-318-028-9 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 1. Baskı: Mart 2015, Ankara Proje-Yayın Yönetmeni: Ayşegül EROĞLU Türkçe Redaksiyon: Elif KÜLAH - Bengisu İYİİŞ Dizgi-Grafik Tasarım: Ahmet KİP Kapak Tasarımı: Gürsel AVCI Baskı: Ayrıntı Basım Yayın ve Matbaacılık Ltd. Şti. İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 770. Sokak No: 105/A Yenimahalle/ANKARA (0312 394 55 90) Yayıncı Sertifika No: 14749 Matbaa Sertifika No:13987 İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50-430 67 51 Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60 Dağıtım: 0312 434 54 24-434 54 08 Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60 İnternet: www.pegem.net E-ileti: pegem@pegem.net
ÖN SÖZ Sevgili Öğretmen Adayları, Bu kitap, Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) Biyoloji Öğretmenliği Biyoloji Alan Bilgisi Testi kapsamındaki soruları çözmek için gerekli bilgi, beceri ve teknikleri edinmeniz ve soruları kolaylıkla çözebilmeniz amacıyla farklı soru çeşitleri ile kendinizi geliştirmeniz sürecinde siz değerli öğretmen adaylarımıza kılavuzluk etmek için hazırlanmıştır. Kitabın hazırlık aşamasında, sınav kapsamındaki temel alanlarda kapsamlı alanyazın taraması yapılmış, bu kitabın gerek ÖABT de gerekse gelecekteki meslek hayatınızda ihtiyacınızı maksimum derecede karşılayacak şekilde ve ÖABT de çıkan ve çıkacak sorularla paralel sorular içerecek nitelikte olması hedeflenmiştir. 26 bölümden oluşan kitabımız, her biri ayrı konu başlığı altında 39 testten ve 1658 sorudan oluşmaktadır. Detaylı, güncel ve anlaşılır bir dilde yazılan Çözümlü anlatımları ve açıklamaları ile bu özgün sorular ÖABT de çıkacak sorularla konu ve tarz itibarıyla bire bir örtüşmektedir. Ayrıca kitabımızda, testlerin karışık değil de konu başlıklarıyla ayrı ayrı verilmiş olması, hangi konuda eksikliğiniz olduğunu görmenizi ve konu anlatımlı kitabımıza başvurarak bu eksikliklerinizi tamamlamanızı sağlayacak ve size yol gösterecektir. Yoğun bir araştırma ve çalışma süreci ile hazırlanmış olan bu kitapla ilgili görüşlerinizi ve önerilerinizi bizimle pegem@pegem.net aracılığı ile paylaşabilirsiniz. Geleceğimizi güvenle emanet ettiğimiz siz değerli öğretmenlerimizin hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimlerinde katkıda bulunabilmek ümidiyle Başarılar
İÇİNDEKİLER ALAN BİLGİSİ CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ Test -1...3 Çözümler...7 CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ A) ORGANİK VE İNORGANİK BİLEŞİKLER Test -2... 11 Çözümler...21 B) ENZİMLER Test - 3...25 Çözümler...32 C) NÜKLEİK ASİTLER, GENETİK ŞİFRE VE PROTEİN SENTEZİ Test - 4...34 Çözümler...42 CANLILARIN ÇEŞİTLİLİĞİ VE SINIFLANDIRILMASI CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI Test - 5...47 Çözümler...53 CANLILAR ALEMİ Test - 6...55 Çözümler...66 EKOLOJİ Test - 7...71 Çözümler...83 HÜCRE A) HÜCRE ZARININ YAPISI VE ZARDA GEÇEN OLAYLAR Test - 8...89 Çözümler...98 B) HÜCRE ORGANELLERİ Test - 9...101 Çözümler... 110 C) HÜCRE BÖLÜNMESİ Test - 10... 112 Çözümler...120 FOTOSENTEZ Test - 11...125 Çözümler...133 HÜCRESEL SOLUNUM Test - 12...137 Çözümler...148
vi BİTKİSEL DOKULAR Test - 13...153 Çözümler...161 BİTKİLERDE TAŞIMA SİSTEMİ Test - 14...167 Çözümler...174 BİTKİLERDE BESLENME, BÜYÜME VE HAREKET Test - 15...179 Çözümler...187 BİTKİLERDE ÜREME VE GELİŞME Test - 16...191 Çözümler...199 CANLILARDA ÜREME VE GELİŞME Test - 17...205 Çözümler...216 KALITIM Test - 18...221 Çözümler...233 POPULASYON GENETİĞİ Test - 19...243 Çözümler...247 BİYOTEKNOLOJİ VE GENETİK MÜHENDİSLİĞİ Test - 20...251 Çözümler...257 CANLILARIN OLUŞUMU VE EVRİM Test - 21...261 Çözümler...269 CANLILARDA DAVRANIŞ Test - 22...275 Çözümler...281 HAYVANSAL DOKULAR Test - 23...285 Çözümler...292 SİNİR SİSTEMİ Test - 24...297 Çözümler...303 DUYU ORGANLARI Test - 25...307 Çözümler...313
vii HORMONLAR VE ENDOKRİN SİSTEM Test - 26...317 Çözümler...325 DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ Test - 27...329 Çözümler...337 SİNDİRİM SİSTEMİ Test - 28...341 Çözümler...348 DOLAŞIM SİSTEMİ, VİRÜSLER VE BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ Test - 29...353 Çözümler...365 SOLUNUM SİSTEMİ Test - 30...371 Çözümler...378 BOŞALTIM SİSTEMİ Test - 31...383 Çözümler...391 Cevap Anahtarı...393 ALAN EĞİTİMİ Test - 1...403 Çözümler...409 Test - 2...412 Çözümler...418 Test - 3...420 Çözümler...426 Test - 4...429 Çözümler...435 Test - 5...437 Çözümler...443 Test - 6...445 Çözümler...451 Test - 7...453 Çözümler...459 Test - 8...462 Çözümler...469 Cevap Anahtarı...472
CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ
3 CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ TEST -1 1. Aşağıdakilerden hangisi bütün canlılarda ortak olarak gerçekleşir? A) n.glikoz Glikojen + (n 1).H 2 O B) Besin + O 2 CO 2 + H 2 O + ATP C) Protein + (n-1) mol H 2 O Aminoasit D) n.glikoz Nişasta + (n-1).h 2 O E) Glikoz + Fruktoz Sükroz + H 2 O 4. Canlılar sabit bir iç dengenin korunması için homeostasi yaparlar. Buna göre; I. Solunum, II. Dolaşım, III. Boşaltım, IV. Üreme, V. ATP üretimi hangisi homeostasinin korunmasında en az etkili olabilir? 2. I. Aerob solunum II. Eşeyli üreme III. Aktif hareket IV. Adaptasyon V. Ototrof beslenme Yukarıda verilenlerden hangisi bütün canlılarda ortaktır? 5. Büyüme ile ilgili olarak; I. Tek hücreli canlılar sitoplazma hacminin artışına bağlı büyüme sağlar, II. Hayvanlarda büyümeyi sağlayan hücreler zamanla bölünme özelliğini yitirir. III. Bütün canlılar hücre sayısını artırarak büyür. IV. Bitkiler sınısız, hayvanlar sınırlı büyür. V. Canlılar aldıkları besinleri yapısına katarak büyür. verilenlerden hangisi doğru olamaz? 3. I. Homeostasi: Kararlı bir iç dengenin oluşmasıdır. II. Sindirim: Metabolik ATP'yi üretmedir. III. Üreme: Neslin devamını sağlamadır. IV. Büyüme: Alınan besinlerin yapıya katılmasıdır. V. Beslenme: Yaşamsal faaliyetlerin devam etmesidir. Yukarıda verilen açıklamalardan hangisi doğru değildir? 6. Canlıların tamamında; I. Mutasyona uğrayarak kalıtsal yapıyı değiştirme, II. Ribozomun büyük ve küçük alt biriminin birleşip ayrılması, III. Nükleotit bulundurma, IV. Enzim kullanabilme, V. E. T. S enzimlerine sahip olma özelliklerinden hangisi bulunmaz?
4 7. Aşağıda verilenlerden; I. Dionea bitkisinin sineği yakalaması II. Paramesyumun sillerle yer değiştirmesi III. Öglenanın ışığa doğru yönelmesi IV. Amibin yalancı ayakla besine hareketi V. Balığın suda yüzmesi hangisi pasif harekettir? 8. Aşağıda verilen olaylardan; I. Hücresel solunum II. Eşeyli üreme III. Adaptasyon IV. Boşaltım hangileri organizmanın yaşamını devam ettirebilmesi için zorunlu değildir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) III ve IV 9. Hücresel yapı ile ilgili olarak; I. Bütün hücrelerde çekirdek zarı, yönetici molekül, ve enzim kullanımı ortaktır. II. Bütün hücreler enzim sentezler. III. Prokaryot hücrelerde ribozomdan başka organel bulunmaz. IV. Bitki hücrelerinin bazıları prokaryottur. ifadelerden hangileri doğru olamaz? A) I ve II B) II ve III C) I ve IV D) II ve IV E) III ve IV 11. I. Basit organiklerden inorganik madde üretme II. İnorganik maddelerden basit organik madde üretme III. Basit organik maddelerden ATP üretme IV. Basit organik maddelerden kompleks organik madde üretme V. Kompleks organik maddelerden basit organik madde üretme Yukarıda verilen açıklamalardan hangileri bütün canlılarda ortak değildir? 12. I. Fotosentez II. Kemosentez III. Solunum IV. Fotofosforilasyon V. Dehidrasyon Yukarıda verilenlerden hangisi disimilasyon tepkimesidir? 10. Aşağıdakilerden hangisi katabolizma örneğidir? A) Aminoasit + O 2 CO 2 + H 2 O + NH 3 + Enerji B) 6CO 2 + 6H 2 O Besin + O 2 C) 6CO + H S Besin + S 2 2 D) n. Aminoasit Protein + (n 1) mol. H 2 O E) n. Glikoz + Azot Kitin + (n 1) mol. H O 2 13. Aşağıdakilerden hangisi homeostasi değildir? A) Mayoz bölünme ile gamet üretimi B) Fazla suyu ve tuzu terlemeyle dışarı atma C) Zehirli amonyağın karaciğerde üreye dönüşmesi D) Kanda bulunan ürenin süzülerek dışarı atılması E) Kalın bağırsaktan safranın dışarı atılması
5 14. Aşağıda verilen hücresel yapılardan; I. Kapsül II. Hücre duvarı III. Sitozol IV. Mezozom V. Plastid hangisi bütün hücrelerde bulunur? 17. Aşağıdakilerden hangisinde büyüme, hücre bölünmesi ve hücre kütlesinin artışı şeklinde olmaz? A) Öglena B) Sürüngen C) Mantar D) Eğrelti otu E) Kara yosunu 15. Hücresel solunumun temel amacı; I. Metabolik ATP'yi üretmek II. Basit organiklerin yapısında bulunan bağ enerjisini açığa çıkarmak III. Canlıda kütlesel artışı sağlamak verilenlerden hangisidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 18. Ototrof ve heterotrof beslenme ile ilgili olarak verilenlerden hangileri ortaktır? A) Kemofosforilasyon B) Fotofosforilasyon C) Su ve mineral maddeyi dışarıdan alma D) İnorganik maddelerden organik besin üretme E) Güneş ışığından ATP üretme 16. a. Molekül b. Atom c. Doku d. Organizma e. Hücre f. Organel Çok hücrelilerde gerçekleşen organizasyon sıralaması nasıl olmalıdır? A) b - a - f - e - c - d B) b - f - a - e - c - d C) b - a - f - c - e - d D) b - a - f - d - e - c E) b - d - c - e - a - f 19. Amip, bakteri ve paramesyumda; I. Diploit (2n) kromozom sayısına sahip olma, II. Hücre zarından zar çökmesiyle madde alış verişini gerçekleştirme, III. DNA ve RNA bulundurma ifadelerinden hangileri ortak değildir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 20. Aşağıdakilerden hangisi bütün bitkilerde bulunmaz? A) Kloroplast B) Nişasta C) Epidermis D) Hücre çeperi E) Koful