BD KASIM 2014 Ifl Aln nda Hisseden Bir Heykel Sanatç s Esra Öztay Güraras Pir Sultan Abdal heykeli Yazan: O UZ HAN ÖZTAY Ö nce, bahçeden kopard çiçeklerden, otlardan, duvar diplerinden toplad irili ufakl tafllardan çeflit çeflit flekiller oluflturan, daha sonra su ve topra kar flt r p, avucundaki çamur topa ndan atlar, kediler, evler, a açlar yapan 6 yafl ndaki küçük Esra, flimdi parmaklar n n becerisinin ve düfl ünün s n rs zl n n ürünü dev boyutlu an t heykeller imzal yor.
BD KASIM 2014 62 Esra Öztay Güraras Ankara Yenimahalle Belediyesi için yapt nönü heykelinin önünde Atatürk, smet nönü, Naz m Hikmet, Pir Sultan Abdal, Afl k Veysel an t heykelleri örne i yüzü aflk n yap t n n yaln zca parmak becerisi ve düfl s n rs zl ürünü olmad n söylüyor Esra Öztay. Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Heykel Bölümü ndeki ö renimimi elbette yok sayamam diyor ve yetiflti i iki e itim kurumunu daha s ral yor: Gazi Üniversitesi, Seramik Bölümü, Meslek E itim Fakültesi nde tamamlad m yüksek lisans çal flmalar m n pay n da yads yamam... Bugün Türkiye nin önde gelen heykelt rafllar aras nda yer alan Esra Öztay, ulaflt baflar s n n temelindeki Esra Öztay yüzü aflk n yap t n n yaln zca parmak becerisi ve düfl s n rs zl ürünü olmad n söylüyor üniversite ö renimi yan s ra, herfleyin temelindeki baba katk - s n n önemini de unutmuyor. Çocuklu umdan bafllayarak beni hep destekledi babam diyor. Onun tüm güzel sanatlara olan ilgisi ve duyarl, kuflkusuz, samimi bir Atatürkçü olmas n n verdi i kültürden de kaynaklan - yordu. 1997 de Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi s navlar na girmek iste indeki kararl l nda da, ayr bir özenle yap - lan Heykel Bölümü yetenek s navlar - ndaki baflar lar nda da babas n n yan s ra annesinin de kendisini yüreklendirmesinin büyük pay oldu unu gururla söylüyor Esra Öztay. Çocukluk ve genç k zl k dönemlerimde anne ve babam n evde oluflturduklar sanatsever ortam, yaflam m n
BD KASIM 2014 ilerideki bölümünü yönlendirmemde en büyük talihim oldu. Mustafa Ayaz Vakf ve Plastik Sanatlar Müzesi Heykel ve Seramik Atölyeleri nde sanat e itimcili i, Çankaya Belediyesi nde bir süre heykeltrafl olarak da görev yapan Esra Öztay Güraras, sanat çal flmalar n flimdi kendi kiflisel atelyesinde sürdürüyor ve sivil toplum kurulufllar, üniversiteler ve belediyelere an t heykel, büst ve rölyef biçimlerinde yap tlar üretiyor. Genç sanatç heykeli, Kültürel süreklili in, hem de bu süreklilikte yaflanan de iflimlerin temel ö esi olarak tan ml yor ve heykel konusundaki görüflünü ayr nt l olarak flöyle aç kl yor: Heykel bir topluma özgü kimlik tan mlamalar n geçmiflten gelece e aktaran yap tafllar d r ve bir kültür ö esi olmas n sa layan de erlerin simgesidir. Kent esteti i ve kültürel geliflim aç s ndan heykelin çok büyük öneme sahip oldu unu özellikle belirten ve Afl k Veysel heykeli (Ankara Yenimahalle Belediyesi) Ankara da çeflitli kültür merkezleri ve parklarda yap tlar bulunan sanatç, yönetici ve heykel iliflkisi konusundaki görüflünü flöyle özetliyor: Bir tak m siyasal yap lanmalar, siyasetçilerin heykellere olan bar fl ks z tav rlar ve günümüze kadar süregelen sanat bilincinin temel felsefesinden yoksun bir e itim politikas, heykelin Türkiye deki geliflme sürecinin yar m kalmas na neden olmufltur. Cumhuriyetin kuruluflu ile ülkemizde Genç sanatç En büyük deste im dedi i babas Nihat Öztay ile 63
koydu ve bu yap lanmalarla tan d m z yöneticiler, hiçbir zaman heykel sanat yla bar fl k olamad lar. Heykellerin ve sanatç lar n n zaman zaman sald r ya u ramalar nda yöneticilerin pay küçümsenemez. u görüflünün arkas ndan hemen ekliyor: Sanatç lar n bu etkiye ve hatta bask ya hiçbir zaman ald r fl etmemeleri gerekmektedir. Esra Öztay Güraras, Bir ülkeyi ve toplumu ancak sanatç lar ayd nl a ç karabilirler diyor ve heykellerin, oluflturduklar görsel esteti in yan s ra toplumun üzerindeki ö retici ve e itici ifllevini de an msat yor: Bireyin e itiminde görsel, estetik ve do ru bilgiye ulaflma aç s ndan çok önemli destekleyici bir unsurdur heykel. Ülkemizin bilim, sanat, siya- B Almanya da sergilenen Anne ve çocuk heykeli kent meydanlar nda an t heykeller tam anlam ile varl k göstermeye bafllam flt. Demokrasinin ard na saklanarak gelen türlü siyasal yap lanmalar, zamanla kendi ideolojilerini ortaya Çankaya Belediye binas önünde mermer rölyef
set, ekonomi, kültür ve spor alanlar nda topluma hizmet etmifl birbirinden de erli çok say da ismi var. Bu kiflilerin kesinlikle an t heykellerinin yap l p sergilenmesi gerekmektedir. Heykel yapman n, yapaca- ifllerin her zaman ön s ras nda yer ald n belirtilen Esra Öztay Güraras, yapt her heykeli, severek yapmaktan önce, inanarak yapt n söylüyor ve bu özelli ini flöyle aç kl yor: Biz sanatç lar, toplumu bilinçlendirmeye, estetik olan ortaya koymaya ve topluma kültürünü tan tmay amaç edinmifl bireyleriz diyor. Her sanatç, birey ve toplum yarar na olan çal flmalar yla ve ülke kültürüne katk sa layan yap tlar yla bir yandan sanatç Atölyeden bir görüntü Almanya Heykel Sempozyumu çal flmas ndan bir görüntü Heykeller topluma özgü kimli i geçmiflten gelece e aktaran yap tafllar d r sorumlulu unu, di er yandan da yurttafl sorumlulu unu yerine getirmek yükümlülü ündedir. Esra Öztay, Büyük Atatürk ün Sanatç, aln nda fl ilk hissedendir büyük sözünden ald ilhamla, Aln mda fl hissederek heykeller yap yorum diyor ama Bu sözün kendisi için, ilhamdan da öte, bir toplum görevi ça r s ve bir yurttafll k görevi an msatmas oldu unu da içtenlikle belirtiyor. 65