EDEBİYAT Şiir ve Düzyazı Türleri I YGS / LYS TM-TS 01 1. (I) Deneme, yazarın herhangi bir konu üzerinde kesin sonuçlara gitmeden, kendisiyle konuşuyor gibi yazdığı yazılardır. (II) Kişiselliğin en fazla öne çıktığı yazı türüdür. (III) Nurullah Ataç ın anlatımıyla deneme Ben in ülkesidir. (IV) Yazar, görüşlerini kanıtlama çabasındadır. (V) Anlatımda ve konu seçiminde, yazar olabildiğine özgürdür. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde deneme ile ilgili bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 2. Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışlığı yapılmıştır? A) Şiirlerde dil daha çok sanatsla işlevde kullanılır. B) Öğretici metinlerde dil çoğunlukla göndergesel işlevde kullanılır. C) Gezi, coşku ve heyecanı dile getiren bir metin türüdür. D) Masal, destan ve mesnevi olay anlatımına dayanan metin türlerindendir. E) Meddah ve ortaoyunu göstermeye bağlı metin türleridir. 4. Daha deniz görmemiş bir çoban çocuğuyum Bu dağların eskiden aşinasıdır soyum Bekçileri gibiyiz ezelden buraların Bu tenha derelerin, bu vahşi kayaların Görmediği gün yoktur sürü peşinde bizi Her gün aynı pınardan doldurup testimizi Kırlara açılırız çıngıraklarımızla Bu dizeler konusuna göre hangi şiir türüne örnektir? A) Lirik B) Epik C) Pastoral D) Satirik E) Didaktik 5. Bastığın yerleri toprak diyerek geçme tanı Düşün, altında binlerce kefensiz yatanı Sen şehit oğlusun incitme, yazıktır atanı Verme, dünyaları alsan da bu cennet vatanı Bu dörtlük, konusu bakımından aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilebilir? A) Lirik - pastoral B) Epik - satirik C) Epik - didaktik D) Pastoral - satirik E) Didaktik - lirik 3. Dün de köşemde söz etmiştim. Bu ülkede övgüye değer bir iş yapabilmek için sanki özel bir zümreye ait olmanız gerekiyor. Eğer öyle bir durumunuz yoksa her an övgü yerine eleştiri almanız kaçınılmazdır. İç karartıcı bir durum. Çünkü ne kadar önemli işler yaparsanız yapın, kendinizi yasaklarla örülmüş bir hücreye kapatılmış hissedebilirsiniz. Yukarıdaki parça, hangi yazı türünden alınmış olabilir? A) Anı B) Fıkra C) Makale D) Söyleşi E) Günlük 6. Aşağıdaki yargılardan hangisi söylev için yanlıştır? A) Bilgilenmek için bir kişiyle yapılan görüşmedir. B) Konu; açık, kesin, inandırıcı bir biçimde ortaya konur. C) Dilin, alıcıyı harekete geçirme ve heyecana bağlı işlevleri kullanılır. D) Amaç dinleyeni etkileyerek kendi düşüncesine çekmektir. E) Giriş bölümü kısa, etkili bir cümleyle başlamalıdır.
Şiir ve Düzyazı Türleri I 01 7. Talip Apaydın, Sarı Traktör de anlattığı gerçeklikleri roman gerçekliği olarak görememiş. Sarı Traktör kişisiz bir roman. Kişisiz roman olur mu? Ben de bunun için ropörtajla roman arası bir yapıt diyorum. Bence Sarı Traktör ün başarısız bir roman oluşu Talip Apaydın ın savunduğu düşüncenin doğru oluşu ile sözünü ettiği köy gerçeklerini çok iyi tanımamasından kaynaklanıyor. Bu parça aşağıdaki düz yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir? A) Eleştiri B) Deneme C) Anı D) Günce E) Biyografi 11. I. Her konuda yazılabilen bu tür, konuşma havası taşır. II. Anlatımda akıcılık, yalınlık esastır. III. Bir görüşü ve düşünceyi kanıtlama amacı güdülmez. IV. Konuya öznel bir bakışla yaklaşılır ve en çok denemeyi andırır. V. Edebiyat-ı Cedide döneminde ilk örnekleri verilmiştir. Yukarıda özellikleri verilen edebi tür aşağıdakilerden A) Söyleşi B) Makale C) Fıkra D) Eleştiri E) Anı 8. Mektup ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisinde yanlışlık yapılmıştır? A) Fuzuli nin Şikayetname si bu türde yazılmış bir yapıttır. B) Telgraf, tebrik ve davetiye özel mektubun türlerindendir. C) Kişilerin resmi makamlara şikayet, istek veya bilgi iletme amacıyla yazdıkları mektuplara dilekçe denir. D) Cahit Sıtkı nın Ziya Osman Saba ya yazdığı mektuplar edebi mektuplardandır. E) Özel mektupların hepsi edebi bir nitelik taşır. 9. (I) Düz yazının en uzun türüdür. (II) Karakterler detaylı bir şekilde tanıtılır. (III) Olaylar ayrıntısına kadar işlenir. (IV) Sosyal, psikolojik, aşk, macera gibi türleri vardır. (V) Olay ve durum (kesit) olmak üzere iki kolda gelişmiştir. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde romanla ilgili bilgi yanlışı yapılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. Körfez Yayınları 12. I. Olaylar; serim, düğüm, çözüm sırasına uygun olarak anlatılır. II. Günlük hayattan rastgele bir bölüm alınır. III. Edebiyatımızdaki en önemli temsilcileri Memduh Şevket Esendal ve Sait Faik tir. IV. Merak öğesi ön plandadır. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangi ikisi olay öyküsünün özelliğidir? A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. D) III. ve IV. E) I. ve IV. 13. Memleket bitti, yine bitmedi hâlâ sen ben Bize bu hâl ile bizden büyük olmaz düşman Bu dizeler, konusuna göre hangi şiir türünden alınmış olabilir? A) Epik B) Lirik C) Satirik D) Pastoral E) Didaktik 10. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi bir gezi yazısı örneği değildir? A) Boğaziçi Yalıları - A. Şinasi Hisar B) Hac Yolunda - Cenap Şahabettin C) Frankfurt Seyahatnamesi - Ahmet Haşim D) Anadolu Notları - R. Nuri Güntekin E) Seyahatname - Evliya Çelebi 14. Aşağıdakilerden hangisi masalın özelliği değildir? A) Doğaüstü varlıklara yer verilir. B) Sonunda iyiler ödüllendirilir, kötüler ceza görür. C) Tekerlemeler masalın başında ve (veya) sonunda yer alır. D) Gerçek bir olaydan yola çıkılarak oluşturulur. E) Sözlü edebiyat geleneğine aittir.
EDEBİYAT Şiir ve Düzyazı Türleri 2 YGS / LYS TM-TS 02 1. Aşağıdakilerden hangisi lirik şiirden alınmıştır? A) Bir vakte erdi ki bizim günümüz Yiğit belli değil mert belli değil B) Ellerimizde sopalar yanımızda köpekler Koyunlarla kuzular mekanımızdır dağlar C) Kendini bilenler bilir dostluğu Bir selamla sana açar muştusu D) Ormanda büyüyen adam azgını Çarşıda pazarda insan beğenmez E) Yolcuyum bir kuru yaprak misali Rüzgarın önüne katılmışım ben 2. Feymani içinde kötü his tutma Sadık dosta darılıp da küs tutma Altın isen altınlık yap pas tutma Sonra çar çamura karılmayasın Bu dizeler aşağıdaki şiir türlerinden hangisine ait olabilir? A) Epik şiir B) Satirik şiir C) Didaktik şiir D) Pastoral şiir E) Lirik şiir 4. (I) Her yazı, sanatçıdan işaretler taşır, yazı kimliktir; belki de en güvenilir kimlik. (II) Ama okuyucu inandırıcı olsun ister okuduklarının, somut veriler arar satır aralarında. (III) Oysa, bakıyorsunuz biraz nükte, biraz da günübirlik kavgalardan birkaç serzeniş yetiyor günümüz yazarlarına. (IV) Hele, insan canlısı bir hava versin diye yaşadıklarınızı da paylaşırsanız okuyucuyla sizden iyisi yok. Bu parçada numaralanmış cümlelerde aşağıdaki yazı türlerinden hangisiyle ilgili ayrıntılara yer verilmemiştir? A) Gezi yazısı B) Deneme C) Makale D) Fıkra E) Anı 5. Aşağıda verilen bilgilerden hangisi komedinin özelliklerinden değildir? A) Konusunu günlük hayattan alır. B) Çirkin, kaba olaylar seyircinin gözü önünde işlenir. C) Üslupta kusursuzluk aranmaz. D) Üç birlik kuralına uymak zorunda değildir. E) Kahramanları, sıradan insanlardır. 3. Röportajla ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Açıklayıcı, öyküleyici türünden anlatım yollarından yararlanılır. B) Yazar, konuyu bilgilerle destekleyerek okura sunar. C) Kişisel görüş bildirilerek yazı zenginleştirilir. D) Toplumsal, sanatsal olay ya da olgular ele alınır. E) On sekizinci yüzyılda gazete ve gazetecilik çevresinde gelişmiştir. 6. Kitaptaki öyküler kısa ama bir haylı etkileyici. Yazar başka öykücünün yirmi sayfaya sığdıramayacağını, dört beş sayfada vemenin sırrını yakalamış. Gereksiz ayrıntılara yer vermediği gibi derinlemesine bir anlatıma da ulaşmış. Bu parça aşağıdaki yazı türlerinden hangisine örnek olabilir? A) Makale B) Gezi yazısı C) Roman D) Eleştiri E) Mektup
Şiir ve Düzyazı Türleri 2 02 7. Aşağıdakilerin hangisinde sözlü anlatım türleri bir arada verilmiştir? A) Mektup - röportaj - anı B) Söylev - biyografi - meddah C) Deneme - eleştiri - masal D) Röportaj - mülakat - söylev E) Mülakat - fıkra - makale 11. Aşık Dertli, Gerede yakınlarındaki Çağa nahiyesinin Sahneler köyünde doğmuştur. Asıl adı İbrahim ve mahlası Lütfi dir. Geçimini aşık kahvelerinde saz çalıp şiir söyleyerek sağlamıştır. Önce Halveti tarikatına girdiği halde, daha sonra Bektaşiliğe yöneldiği söylenen Dertli, 1846 yılında Ankara da vefat etmiştir. Yukarıdaki parçanın türü aşağıdakilerden A) Bibliyografya B) Anı C) Otobiyografi D) Eleştiri E) Biyografi 8. I. Dışa dönük, keskin bir gözleme dayalı yazılardır. II. Belirli bir durum ya da davranışı göstermek amacıyla kısa yazılardır. III. Yazarın kişisel yaşamıyla ilgili belirli anları okuyucuyla paylaşmak amacıyla kaleme aldığı yazılardır. IV. Özellikle tanıtma, bilgi verme amacıyla ön plana çıkan yazılardır. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangileri gezi yazıları ile ilgilidir? A) I. ve IV. B) I. ve II. C) II. ve III. D) II. ve IV. E) III. ve IV. Körfez Yayınları 12. Türk edebiyatında Falih Rıfkı Atay ın Bizim Akdeniz, Ahmet I Mithat Efendi nin Avrupa da Bir Cevelan, Reşat Nuri II Güntekin in Frankfurt Seyahatnamesi, Cenap Şahabettin in III Hac Yolunda, Ahmet Haşim in Anadolu Notları isimli ya- IV V pıtları gezi yazısı türündeki yapıtlara örnek olarak gösterilebilir. Bu cümlede numaralanmış yapıtlardan hangileri yer değiştirirse bilgi yanlışı giderilmiş olur? A) I. ve III. B) I. ve V. C) II. ve IV. D) III. ve V. E) IV. ve V. 9. Sanatçı bu yapıtında aydınlanma hareketinin ve bu hareketin burjuva-aristokrat aydını üzerindeki etkisinin bütün yansımalarını değerlendirir. Faust, bir aydın, evrenin nedenlerini öğrenmek isteyen bir bilgi aşığı olarak hem bu sosyal yenilginin hem de aydınlanma insanının aklın sınırlarına boyun eğişinin klasik tragedyasıdır. Yukarıdaki parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir? 13. Kitaplar yazıldıkları gibi kalır, derler. Biz okurlar ise farkında olalım olmayalım, zaman içinde değişiriz. Dün okuduğumuz bir kitapta algılayamadığımız bir noktayı bugün kavrayabiliyoruz. Bir zamanlar bizde çok olumlu izler, çok güçlü etkiler bırakmış bir hikayeyi, bir roman kişisini, bir anlatım özelliğini artık hiç de öylesi benimsemediğimizi görmek olasıdır. Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış A) Biyografi B) Otobiyografi C) Eleştiri olabilir? D) Roman E) Tiyatro A) Makale B) Fıkra C) Deneme D) Eleştiri E) Günlük 10. Yazarın bilgi vermek amacı gütmeksizin, doğruya giden yolları bulmaya çalışmak amacıyla yazdığı düşünce yazılarıdır. Yazar hemen her konuda (sanat, estetik, ahlak, insani değerler) gelenekselleşmiş klasik yargılara saplanmadan okuyucunun doğru olanı bulmasına sadece yardımcı olur. Bu parçada sözü edilen yazınsal tür aşağıdakilerden A) Fıkra B) Deneme C) Makale D) Söyleşi E) Eleştiri 14. Bu akşam sabahlar ne kadar serin Geceyi hasretle bekliyor zaman Üstünde hasretle leylekler uçan Beyaz perdeleri indiriverin Bu şiirin türü aşağıdakilerden A) Didaktik B) Satirik C) Lirik D) Epik E) Pastoral Test 01 CA 1.D 2.C 3.B 4.C 5.C 6.A 7.A 8.E 9.E 10.A 11.A 12.E 13.C 14.D
EDEBİYAT Edebi Bilgiler (Şiirde ölçü, uyak, redif) YGS / LYS TM-TS 03 1. Aşağıdaki dizelerden hangisinde zengin kafiye vardır? A) Ol nedir ki, ustalardan iyidir Ol nedir ki, hastalardan kötüdür B) Ol nedir ki, yok durur cisminde can Karnı içi dopdolu yılan çıyan C) Bu yolun sonu çıkmaz sokak Ayaklar baş olmuş başlar ayak D) Yuvamı çiçekledim sen meleksin diye Yollarını bekledim görüneceksin diye E) Hastalandım, bakacak kimseciğim yok; Osman Gece gündüz koşuyor, iş diye, bilmem ne zaman 2. Gelen gelsin dost bağına Çiçekleri sergiledim Bir soluna bir sağına Gerçekleri sergiledim Bu dörtlükte ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) I. ve III. dizeler arasında tam uyak vardır. B) Rediflere yer verilmiştir. C) Sarmal uyak düzeni vardır. D) II. ve IV. dizeler arasında zengin uyak vardır. E) 8 li hece ölçüsü kullanılmıştır. 4. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde cinas vardır? A) Saksıda incilendi yapraklar senin için Söylendi gelmez diye uzaklar senin için B) Senin için kandiller tutuştu kendisinden Resmine sürme çektim kandillerin isinden C) Saatler saatleri vurdu çelik sesiyle Saatler son gecenin geçti cenazesiyle D) Gördüm dilber yanakların kızarmış Acep benim yârım kime kızarmış E) Odanın loşluğu kasvet veriyor pek, baktım Şu fener yansa, deyip bir kutu kibrit çaktım 5. Aşağıdakilerden hangisinde redif yoktur? A) Bülbül ne yatarsın, bahar yaz geldi Bizim göle ördek geldi kaz geldi B) Yıkıldı gönlümün sarayı, tahtı Böyledir âlemde aşıkın bahtı C) Bülbül hiç durmayıp efgan edersin Aşıkların bağrın büryan edersin D) Ciğerciğim kebap oldu pişiyor Sevdiceğim yüce dağlar aşıyor E) Yedirdin, içirdin hepsi de yalan Ahir ömrümüzü ederler talan 3. Aşağıdaki dizelerin uyak çeşidi ikişerli gruplandığında hangisi dışta kalır? A) Karşıda doğan nedir Sarımsak soğan nedir B) Elle alınıp tutulmaz Bakkallarda satılmaz C) Ne gündüz ne geceyim Sadece bir heceyim D) Külek külek yağlar Üzüm dolu bağlar E) Çalkan Karadeniz çalkan Gemilerde olur kaptan 6. Aşağıdakilerden hangisi aruz ölçüsü nün özelliklerinden biri değildir? A) Kaynağını Arapçanın dil özelliklerinden alır. B) Hecelerin uzunluk-kısalık, açıklık-kapalılığına dayanır. C) Farklı kalıpları vardır. D) İmale, aruza ait bir terimdir. E) Bu ölçü Türk edebiyatında özellikle Milli edebiyat döneminde kullanılmıştır.
Edebi Bilgiler (Şiirde ölçü, uyak, redif) 03 7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tam uyak kullanılmıştır? A) Nihayet ben ağlarken toprağın yüzü güldü. Sokaklardan caddeye doğru sesler döküldü B) Küçükken derdi ki dadım Büyüdüm ihtiyarladım C) Ninni söyler akar suyu Dudakları der ki uyu D) Komşuda inşaat geliyor keser sesi Ustalar konuşunca çıraklar keser sesi E) Caddeden sokaklara doğru sesler elendi Pencereler kapandı, kapılar sürmelendi 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışlığı yapılmıştır? A) Mısra (dize), şiirdeki bir satıra denir. B) Ölçü (vezin), mısralarda hece sayısına ya da hecelerin uzun ( kapalı), kısa (açık) olmasına dayanan ve nazımda dış ahengi sağlayan öğedir. C) Kafiye (uyak), mısra sonlarında aynı yazılışlı, aynı anlamlı kelimelerdeki ses benzerliğinin adıdır. D) Beyit, divan şiirinde ve onun etkisinde olan şiirlerde anlam bütünlüğü olan iki mısraya verilen addır. E) Redif, mısra sonlarında anlamları ve görevleri aynı olan ses benzerliğine denir. 8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde redif kullanılmamıştır? A) Ne gelirdim, ne giderdim Günden güne arttı derdim B) Benim dostum gelişinden bellidir Ak elleri deste deste güllüdür C) Sevdiceğim arz-ı didâr eylemez Gönül gayrilerle pazar eylemez D) Mesken tutmuş gönül gam hanesidir Bi-nevâ yakılır viranesidir E) Bir dem sükut eder düşer hayale Gönül nice yanmaz nâr-ı visale Körfez Yayınları 11. Kocadım, ihtiyar oldum kardeşler Hâlıma rahm edin, bakın yoldaşlar Döküldü, ağzımda kalmadı dişler Yağlıca höşmerim kaymak isterim Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) On birli hece ölçüsüyle yazılmıştır. B) Yarım uyak kullanılmıştır. C) Bir, iki ve üçüncü dizeler birbiriyle uyaklı, dördüncü dize ise serbesttir. D) Redif kullanılmıştır. E) Didaktik bir şiirden alınmıştır. 9. Karşımıza gelen acep yâr m ola Benim gibi yaralanmış zâr m ola Benim sevdiceğim güzel var m ola Hakk ın yarattığı kullar içinde Bu parçada kullanılan uyak örgüsü aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? A) Düz uyak B) Çapraz uyak C) Cinaslı uyak D) Sarmal uyak E) Örüşük uyak 12. Dünyaya geldiğim anda Yürüdüm aynı zamanda İki kapılı bir handa Gidiyorum gündüz gece Bu dörtlüğün uyak örgüsü aşağıdakilerin A) Çapraz uyak B) Düz uyak C) Sarmal uyak D) Tunç uyak E) Cinaslı uyak Test 02 CA 1.E 2.C 3.E 4.A 5.D 6.D 7.D 8.A 9.C 10.B 11.E 12.D 13.C 14.C
EDEBİYAT Anlatım Yöntemleri ve Türleri YGS / LYS TM-TS 04 1. Bir konu üzerinde değişik kişiler tarafından yapılan seri konuşmalara ---- denir. Tartışma bir gün sürebileceği gibi birkaç gün de sürebilir. Konuşmacı sayısı ---- geçmez. Konuşmalar en fazla ---- dakikadır. Tartışmadaki amaç dinleyicileri ikna etmek değil, sorunların çözümüne katkıda bulunmaktır. Tartışma sonunda çıkarılan sonuç, başkan tarafından özetlenir. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir? A) Sempozyum - altıyı - yirmi B) Panel - üçü - on beş C) Açık oturum - yediyi - otuz D) Forum - beşi - on E) Konferans - ikiyi - kırk 2. Edebiyatımızda durum hikayeciliğinin önemli isimlerinden biridir Memduh Şevket Esendal. O, hayatı olduğu gibi yansıtmaya çalışmış, konuşur gibi ve içtenlikle yazmıştır. Bizim dikkatimizi bile çekmeyen, fark etmediğimiz kişileri birkaç cümlede canlandırıvermiştir. Miras, Vassaf Bey, Ayaşlı ve Kiracıları adlı romanları yazmıştır. Yukarıda verilen paragrafta anlatım türlerinin hangisinden yararlanılmıştır? A) Açıklayıcı anlatım B) Öyküleyici anlatım C) Betimleyici anlatım D) Mizahi anlatım E) Emredici anlatım 4. İleti, dilin göndergeyi olduğu gibi ifade etmesi amacıyla oluşturulursa dilin göndergesel işlevi nde; ileti, alıcıda I davranış oluşturmak üzere düzenlenmişse dilin alıcıyı II harekete geçirme işlevi nde; ileti, kuralın iletiyi iletmeye uygun olup olmadığını öğrenmek amacıyla düzenlenmişse kanalı, kontrol işlevi nde, ileti; dille ilgili bilgiler vermek III üzere düzenlenmişse dil ötesi işlev de ve iletinin iletisi, IV kendinde ise dilin heyecana bağlı işlevinde kullanıldığı V vurgulanır. Yukarıda altı çizili numaralanmış yerlerin hangisinde yanlışlık yapılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 5. Aşa ğı da ki ler in hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) Tartışmada sonuç rapor haline getirilir. B) Panel bittikten sonra dinleyiciler katılımcılara soru sorabilir. C) Bir konunun çeşitli yönleri üzerinde aynı oturumda konu nun uzmanı, farklı kimseler tarafından yapılan seri ko nuş malara bilgi şöleni denir. D) Başkanın, dinleyicileri tartışmaya katmasıyla forum, panele dönüşür. E) Sunumda, konuşmacı dinleyicilerin sorularını cevaplar. 3. Aşağıdakilerden hangisi sunumda dikkat edilmesi gereken özelliklerinden biri değildir? A) Ciddi, ağırbaşlı, derli toplu bir görüntü sergilemelidir. B) Kullanılan slaytlarda cümlelerin kısa, açık ve etkili olması gerekir. C) Görsel ve işitsel unsurların kullanılması gerekir. D) Sunumda değişik kaynaklardan yararlanılması gerekir. E) Slaytlardaki cümlelerde ayrıntılara yer verilmesine dikkat edilir. 6. Aşağıdaki cümlelerde verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Dil, göndergesel işlev de kullanılır. (tartışmacı anlatım) B) Dil, alıcıyı harekete geçirme işlevi nde kulanılır. (emredici anlatım) C) Dil, göndergesel işlev de kullanılır. (kanıtlayıcı anlatım) D) Dil, göndergesel işlev de kullanılır. (açıklayıcı anlatım) E) Dil, heyecana bağlı işlev de kullanılır. (öğretici anlatım)
Anlatım Yöntemleri ve Türleri 04 7. Bir hastanede bulunuyorsunuz, herkes servislerin önünde beklemekte. Yer bulanlar oturmuş; ama yine de birçok insan ayakta. Herkesin yüzünde hüzünlü bir ciddiyet... Hastaların birçoğu suskun, konuşanlar ise kimseyi rahatsız etmek istemiyor. Bakışlar aynı yöne, aynı kapılara çevrilmiş. Etrafta bu zaman dilimini değerlendiren, bir işle uğraşan, vaktini değerlendirme kaygısında olan yok gibi. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır? A) Betimleyici anlatım B) Şiirsel anlatım C) Açıklayıcı anlatım D) Destansı anlatım 10. Aşağıdakilerden hangisi sunum yapılmadan önceki hazırlıklardan değildir? A) Sunumun amacının belirlenmesi B) Sunum yapılacak kişilere önceden bilgi verilmesi C) Sunum için gerekli teknik donanımın olması D) Sunumun planlanıp yapılması E) Bilgilendirme amaçlı olabileceğinin de düşünülmesi E) Tartışmacı anlatım 8. Aşağıdakilerden hangisi öyküleyici anlatım tekniğinin özelliklerinden biri değildir? A) Öyküleyici anlatımla oluşturulan edebi metinlerde olay zamanı ve anlatma (öyküleme) zamanı şeklinde iki zaman söz konusudur. B) Öyküleyici anlatımla oluşturulan kurmaca metinlerde anlatılan eylemler zincirine olay örgüsü denir. C) Öyküleyici anlatımla oluşturulan metinlerin iki temel bileşeni vardır: Anlam ve ses. D) Öyküleyici anlatımla oluşturulan metinlerde kahramanlar, niteliklerine göre ikiye ayrılır: Karakter ve tip. E) Anlatma zamanı, öyküleyici metnin anlatıcısının, olay örgüsünü anlatış zamanıdır. 9. ---- anlatıma çağrışım ve duygu değeri kazandırarak okuyucunun metinden yeni anlamlar çıkarması sağlanır. ---- ise sözcükler çoğunlukla ilk anlamlarıyla kullanıldığından okuyucuya göre farklı anlamlar kazanmaz, herkeste benzer izlenimler uyandırır. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerinhangileri getiril melidir? A) Anlatmaya dayalı metinler - Sanatsal metinler B) Göstermeye dayalı metinler - Sanatsal metinler C) Sanatsal metinler - Öğretici metinler D) Öğretici metinler - Anlatmaya dayalı metinler E) Öğretici metinler - Sanatsal metinler Körfez Yayınları 11. Aşağıdakilerden hangisi bir tartışma için söylenemez? A) Tartışmanın yetkin bir başkan tarafından yönetilmesi B) Bazı tartışma sonuçlarının, basın aracılığıyla kamuoyuna duyurulması C) Başkanın, katılımcılara hiçbir şekilde müdahalede bulunmaması D) Başkanın, süreyi aşan tartışmacıları uyarması E) Kısır ve yersiz tartışmalardan kaçınılması 12. I. Kar yağıyordu. Soluksuzca kalmıştı. Kar sesinden başka ses yoktu. Kar mavisi bir hüzündü yaşadığı. Kent soğuktu, ama aydınlığa çıkmıştı. Çeşmenin bakır tasından o dağların engininden gelen gürül gürül akan soğuk suyu yudumlarken yüreğinin burkulduğunu hissetti. (İlahi bakış açısı) II. Boğaz a girdik. Arkadan gelen rüzgar yelkenleri şişirirken, birazdan başlayacağı besbelli olan yağmurdan önce etrafı görebilmek için kaptan köşkünün önündeki ayaklığa çıktım. (Kahraman bakış açısı) III. İhtiyar kadın sıraları düzenlemeye, temizlemeye başladı. Elleri toz toprak içindeydi. Öğrenciler birer birer içeri girdi. Hemen hiçbirinde çorap, ayakkabı yoktu. (Gözlemci bakış açısı) IV. Bir kolej profesörü reddedemeyeceği, harika bir teklif almıştı. Yurt dışında bilimsel bir araştırma yapmak için bir vakıftan burs kazanmıştı. (Kahraman bakış açısı) V. Akşam televizyonun karşısına oturuyorum. Bir kanalı izlerken ille diğer kanalda ne olduğunu merak ediyorum. Çocuklarla bile ilgilenmiyorum. (Kahraman bakış açısı) Yukarıdaki numaralanmış bölümlerden hangisi ayraç içinde verilen bakış açısıyla uyuşmamaktadır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. Test 03 CA 1.E 2.C 3.B 4.D 5.E 6.E 7.A 8.A 9.A 10.C 11.E 12.B
EDEBİYAT Edebi Sanatlar-1 YGS / LYS TM-TS 05 1. Aşağıdaki mısralardan hangisinde tecahül-i arif sanatı vardır? A) Vazodaki kirli suya kapatılmış Tutsak bir çiçek ağlıyor B) Dün gece yoktu ki Bu dağ buraya nasıl gelmiş C) Ayva der ki : Ben tutsağım Ya sandıkta ya dalda. D) Kaç ışık yılı uzaktan Kaç ışık yılı uzağa E) Yılanlar bileyler dişini Karanlığın koynu buzul 2. Bu hayalde uyur Bursa her gece Her sabah onunla uyanır güller Bu dizelerde aşağıdaki sanatların hangisi vardır? A) Telmih - istiare B) Tecahül-i arif - hüsn-i talil C) Mecaz-ı mürsel - kişileştirme D) Kinaye - mübalağa E) İstiare - teşbih 4. Sevdiğim bahçeye girdi Tomurcuk gülleri derdi Menekşe boynunu büktü Gül kızardı utancından Yukarıdaki dörtlüğün 3. ve 4. dizelerinde yapılan edebi sanatlar, aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir? A) Tezat - hüsn-i talil B) Kişileştirme - kapalı istiare C) İntak - kişileştirme D) Kişileştirme - hüsn-i talil E) Teşbih-i beliğ - hüsn-i talil 5. Ey dost senin yoluna Canım vereyim Mevlâ Aşkını komayayın Oda gireyim ya Mevlâ Bu dörtlükte İbrahim peygamberin ateşe atılması olayına gönderme yapılmıştır. Buna benzer bir söz sanatı aşağıdakilerden hangisinde yapılmıştır? A) Yüklenmişken gam yükünü Saza ceylan geldi bugün B) Gözün melil kaşın yıkık Dostum neler duydun bugün C) Evvel güneş sana doğar Cevahirdir taşın senin D) Süleyman tahtını yeller götürür Mührünü alıp denizlere yatırır E) Canlar canını buldum Bu canım yağma olsun 3. Senin için kurban ettim serimi Garip bir âşığım sorma yerimi Nesim olsam vücudumdan derimi Yüzsen de faydası yok bundan sonra Bu dörtlükte aşağıdaki edebi sanatlardan hangisine yer verilmiştir? A) Hüsn-i talil B) İrsal-i mesel C) Tecahül-i arif D) Cinas E) Telmih 6. Konağın içine girdiklerinde ocak yanıyordu. Hayretler içinde ateşi kimin yaktığını düşünüyorlardı. cümlesinde ocak sözcüğünün belirli bir ilişki gözetilerek başka bir sözcük yerine kullanılmasıyla yapılan edebi sanat, aşağıdakilerden A) Teşhis B) Tecahül-i arif C) Kinaye D) Cinas E) Ad aktarması
Edebi Sanatlar-1 05 7. Ölüm indirmede gökler, ölü püskürmede yer O ne müthiş tipidir, savrulur enkaz-ı beşer Bu dizelerde aşağıda açıklanan sanatlardan hangisi vardır? A) Bir sözün söylenilen anlamının tam tersinin kastedilmesi B) Anlatılan bir durumu olduğundan çok gösterme C) Bir sözü iki anlama gelecek şekilde kullanma D) Bir sözü gerçek anlamının dışında kullanma E) Cansız varlıklara canlılara ait özellikler kazandırma 11. Kadıköy yönüne baktım. Haydarpaşa Hastanesi gözüme ilişti. İçimden Ah! Selimiye Kışlası ndan Karacaahmet Mezarlığı na çıkan yolların en kestirmesi! dedim. Bu parçada görülen en belirgin edebi sanat, aşağıdakilerden A) Kinaye B) Kişileştirme C) İntak D) Hüsn-i talil E) İstifham 8. Bir biçim bulsa bulut kendine ağlar mıydı? Bu dizede görülen edebi sanatlar, aşağıdakilerden A) Tevriye - teşhis - tezat B) Teşhis - kapalı istiare - telmih C) Tezat - hüsn-i talil - tenasüp D) Teşhis - hüsn-i talil - istifham E) Mübalağa - tezat - istifham 9. Filozof o kişidir nerde olsa hemen Uyar elbet zamana, ona uymazsa zaman! Bu beyitte kendini filozof sanan ama gerçekte filozof olmayan biri sözün tersi söylenerek eleştirilmiştir. Bu durumu karşılayan söz sanatı aşağıdakilerden A) İstiare B) Tevriye C) Cinas D) Tariz E) Kinaye Körfez Yayınları 12. Çınar derinden bir ah çekerek Nerede o eski yağmurlar! diyerek sözüne devam etti. Yukarıdaki cümlede hangi edebi sanatları bir arada görmek mümkündür? A) Teşhis - intak B) Mübalağa - intak C) Teşbih - intak D) Teşbih - teşhis E) Kinaye - mecaz-ı mürsel 13. Bu kadar letafet çünkü sende var Beyaz gerdanında bir de ben gerek. Bu beyitte altı çizili sözcükteki edebi sanat aşağıdakilerden A) Açık istiare B) Kapalı istiare C) Cinas D) Kinaye E) Tevriye 10. Bir sözün, hem gerçek hem mecaz anlama gelebilecek biçimde kullanılmasına kinaye denir. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde aynı anda hem gerçek hem mecaz anlam düşünülemez? A) Damlaya damlaya göl olur. B) Ne ekersen onu biçersin. C) Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır. D) Ateş olmayan yerden duman çıkmaz. E) Dağ ne kadar yüksek olsa da yol onun üstünden geçer. 14. Ben gidersem sazım sen kal dünyada Gizli sırlarımı aşikar etme Lal olsun dillerin söyleme yâda Garip bülbül gibi ah ü zar etme Bu dörtlükte görülen kişileştirme sanatı aşağıdakilerin hangisinde yoktur? A) Çatma kurban olayım çehreni ey nazlı hilal B) Hu çeker iniler çalınan sazlar C) Şu karşıma göğüs geren Taş bağırlı dağlar mısın D) Ağlıyor gökyüzü, gülüyor toprak E) Gök yeşil, yer sarı, mercan dallar Test 04 CA 1.A 2.A 3.E 4.E 5.D 6.E 7.A 8.C 9.C 10.B 11.C 12.D
EDEBİYAT Edebi Sanatlar-2 YGS / LYS TM-TS 06 1. Artık demir almak günü gelmişse zamandan Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan Bu mısralarda yer alan en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir? A) Tenasüp B) İntak C) Teşbih D) Tevriye E) Tecahül-i arif 2. I. Akisler silinir bir bir denizden II. Gece eşya uyur ve ruh uyanır III. Ay suda bestelerken en güzel şarkıyı IV. Küreklerin denize bir şiir yazdı V. Güneş aydınlattı dünyayı, böcekler sustu Yukarıdaki numaralanmış dizelerin hangilerinde kişileştirme yapılmamıştır? A) I. ve II. B) I. ve III. C) I. ve V. D) II. ve IV. E) III. ve V. 4. Minareler bayramda, kubbeler arefede Başlar birbirinden dik o dört taştan efede Edirne de bir sabah üçüncü şerefede Sinan ın güzelliği döndürmüştü başını Bu dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarından hangisine yer verilmemiştir? A) Benzetme amacı olmaksızın bir sözcüğün yerine başka bir sözcük kullanma B) Bir sözcüğü hem gerçek hem mecaz anlamıyla kullanma C) İnsana özgü nitelikleri cansız varlıklara verme D) Sözcükleri gerçek anlamları dışında kullanma E) Bilinen bir durumu ya da olayı anımsatma 5. Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Söylenecek sözü tam tersi olan bir sözle anlatma sanatına tariz denir. B) Kinaye sanatında sözcüğün mecaz anlamı kastedilerek sözcük iki anlama gelecek şekilde kullanılır. C) Aliterasyon, düzyazı içinde kafiyeli sözler kullanma sanatıdır. D) Tevriye sanatında sözün yakın anlamı söylenir, uzak anlamı anlatılmak istenir. E) İnsan dışındaki varlıklara insana ait özellikler yükleme sanatına kişileştirme denir. 3. Nedir bu savaş insanlarda barışa azim yok mu Kan dökücü mızrağı atıp zeytin dalı tutmak yok mu Bu dizelerde birinci dizedeki savaş-barış sözcükleriyle ilgili olan ikinci dizedeki mızrak-zeytin dalı sözcükleri söylenerek sanatlı bir söyleyiş gerçekleştirilmiştir. Bu söz sanatı aşağıdakilerden A) İrsal-i mesel B) Leff-ü neşr C) Hüsn-i talil D) Teşbih-i beliğ E) Mecaz-ı mürsel 6. Başım sükutu öğüten Uçsuz bucaksız değirmen İçim muradına ermiş Abasız, postsuz derviş Bu dörtlükte kullanılan sanat aşağıdakilerin A) Kişileştirme B) Benzetme C) Tezat D) İstiare E) Tevriye
Edebi Sanatlar-2 06 7. Aşağıdakilerden hangisinde tezat sanatına yer verilmiştir? A) Ateşte kızaran bir gül arar da Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi B) Avazeyi şu aleme Davut gibi sal Bâki kalan şu kubbede hoş bir sada imiş C) Ey dost senin yoluna, canım vereyim Mevla Aşkını komayayım, oda gireyim Mevla D) Ay bu gece yere ne kadar yakın Senle ben misali E) Ben sana bülbül, sen bana gülşen ol Ko beni ağlayayım, sen gül şen ol 11. Aşağıdakilerin hangisinde farklı bir söz sanatı vardır? A) Şakaklarıma kar mı yağdı, ne var Benim mi Allah ım bu çizgili yüz B) Güzel şeyler düşünelim diye Yemyeşil oluvermiş ağaçlar C) Toprak bir bakışınla kızıl renge döndü Yıldızlar ülfet için gündüz göründü D) Saksıda ruhumun bütün yası var Derdimle soluyor açılan gonca E) Gök masmavi bu sabah İnsanlar mutlu olsun diye 8. Beyaz bir yorganla örtüldü dağlar Her yerde derin bir sessizlik hakim Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi kullanılmıştır? A) Tevriye B) Tezat C) İstiare D) Telmih E) Kinaye 9. Senden bana yok bir faide ey gül Gül yağını eller sürünür çatlasa bülbül Etsem de sitem hâre tahammül Gül yağını eller sürünür çatlasa bülbül Bu dizelerdeki eller sözcüklerinde aşağıdaki söz sanatlarıdan hangisi vardır? A) Tezat B) Tariz C) Tevriye D) Kinaye E) İstifham Körfez Yayınları 12. Sustuk sabırla, her şeyi öğrettiler bize. Sevdikçe, nefret etmeyi öğrettiler bize. Bu dizelerdeki edebi sanat aşağıdaki dizelerden hangisiyle özdeştir? A) Dipsiz kuyuladan geliyor şimdi Nice yüzyıllara hükmeden sesim B) En güzel meyveyi sunmuştu felek Onu dallarda çürüttük yemeden C) Bir karanlık yola girdik de ışık beklemeden Yürürüz, hep yürürüz istemeden D) Dünyayı tumturaklı bir yalan sayanlar Yalanın dehşetini yaşlandıkça anlar E) Aya gitsek içimizden çıkmaz Bizi dirliksiz eden, mutsuz eden 13. Kendi derdim kor, elin derdine ağlar gezerim Lalenin, gülün ateşi yandırdı beni Bu dizelerdeki altı çizili sözcükteki söz sanatı aşağıdakilerden A) Tevriye B) Hüsn-i talil C) Teşbih D) Teşhis E) Aliterasyon 10. O kadar çaldı ki yürekten Türküler aşındırdı kavalı Yukarıdaki dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerden A) Telmih B) Leff-ü neşr C) Kinaye D) Hüsn-i talil E) Teşhis 14. Yüce dağları duman kaplamış Yine mi gurbetten kara haber var Seher vakti bu yerlerde kimler ağlamış Çimenler üstünde gözyaşları var Bu dizelerde görülen en belirgin söz sanatı aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Telmih B) Hüsn-i talil C) Tevriye D) Kişileştirme E) Tecahül-i arif Test 05 CA 1.B 2.C 3.E 4.D 5.D 6.E 7.B 8.D 9.D 10.C 11.A 12.A 13.E 14.E
EDEBİYAT İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı - İlk İslami Eserler YGS / LYS TM-TS 07 1. Türk illerini dolaşarak boyların dillerini, destanlarını, efsanelerini, sagularını, savlarını, koşuklarını kitabında toplamıştır. 1072 yılında yapıtını tamamlamıştır. Bu parçada tanıtılan sanatçı ve yapıtı aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Kaşgarlı Mahmut - Kutadgu Bilig B) Yusuf Has Hacip - Divan-ı Lügati t Türk C) Kaşgarlı Mahmut - Divan-ı Lügati t Türk D) Edip Ahmet Yükneki - Atabetü l Hakayık E) Yusuf Has Hacip - Kutadgu Bilig 2. Aşağıdakilerden hangisi Manas Destanı için söylenemez? A) Türklerin İslamiyet i kabul etmelerinden sonra meydana gelen ilk destanlarımızdandır. B) Manas Destanı manzum bir şekilde oluşturulmuştur. C) Manas Destanı Kırgızların dünya görüşlerini anlatması bakımından önemlidir. D) Manas Destanı on iki hikaye ve bir ön sözden oluşmaktadır. E) Manas Destanında Manas adlı bir Türk yiğidinin kahramanlıkları anlatılmaktadır. 4. Destanların dışında, kayda değer şiirler dini törenlerde söylenen bazı şiirler de vardır. Bunlar içinde bilinen ilk törenler ----, ----, ---- lardır. Yukarıda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir? A) sığır - şölen - yuğ B) şölen - sığır - sagu C) yuğ - sığır - koşuk D) sığır - şölen - sav E) yuğ - şölen - destan 5. ---- ve ---- destanları, Göktürkler in kendi soylarına ait inanışlarıyla, devlet kurmadan önceki tarihlerini aydınlatması yönüyle önemli destanlardır. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir? A) Bozkurt, Ergenekon B) Ergenekon, Alp Er Tunga C) Şu, Bozkurt D) Göç, Ergenekon E) Şu, Alp Er Tunga 3. Bazı şair ve yazarlar, kendi milletlerinin tarihinden çıkmış olaylara kendi duygu ve düşüncelerini de katarak destanlaştırırlar. Buna ---- destan denir. Fazıl Hüsnü Dağlarca nın ---- ve Mehmet Akif in ---- destanı bu destanlara güzel bir örnektir. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir? A) yapma - Üç Şehitler - Çanakkale B) doğal - Yitirilmiş Cennet - Çanakkale C) yapma - Çanakkale - Üç Şehitler D) doğal - Üç Şehitler - Genç Osman E) yapma - Danişment Gazi - Genç Osman 6. Aşağıdakilerden hangisi Divan-ı Hikmet ile Kutadgu Bilig in ortak özelliğidir? A) Aruz vezni ile yazılmıştır. B) Beyitler halinde oluşturulmuştur. C) Her iki eser de didaktik özellikler taşır. D) Her iki eser de siyasetname dir. E) Her iki eser de Yusuf Has Hacip tarafından yazılmıştır.
İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı - İlk İslami Eserler 07 7. Aşağıdakilerden hangisinde İslamiyet öncesi sözlü edebiyat ürünleri doğru olarak verilmiştir? A) Sagu, sav, ağıt B) Sav, ağıt, koşuk C) Koşma, semai, ağıt D) Mani, koşuk, ağıt E) Sav, koşuk, sagu 11. Yapıttaki şiirler, çok sade bir halk diliyle yazılmıştır. Yapıtın yazılma gayesi de halka İslam esaslarını hikmetli bir şekilde öğretmektir. Eserde sade dil kullanılmıştır. Allah aşkı, cennet, cehennem, ibadet gibi konular işlenmiştir. Ahmet Yesevi bu eserinde tarikata yeni giren müridin yapması gerekenleri didaktik bir dille anlatır. Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden A) Atabetü l Hakayık B) Kutadgu Bilig C) Divan-ı Hikmet D) Muhakemetü l Lügateyn E) Vesiletü n Necat 8. (I) Eski Türklerde ölen yiğitlerin arkasından onların mertlik, kahramanlık ve iyiliklerini dile getiren şiirlere sagu denir. (II) Sav, gözlem ve tecrübelerden süzülen düşünce ve duyguların özlü bir anlatımıdır. (III) Yuğ, şölen ve sığır törenleri İslamiyet öncesi yaşayıştaki törenlerdendir. (IV) Bu törenlerde şaman, baksı, ozan veya kam adındaki kişi, şiir söylerdi. (V) Şiirler üflemeli (nefesli) bir çalgı olan kopuz eşliğinde söylenirdi. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde bilgi yanlışlığı yapılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 9. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet ten önceki Türk edebiyatı için söylenemez? A) Genelde Şamanizm, Maniheizm ve Budizm gibi dinlerin etkisinde kalmıştır. B) Yabancı etkilerden uzak kalmış ve genel olarak ulusal özellikler göstermiştir. C) Bu dönem edebiyatında çoğunlukla yarım uyak kullanılmıştır. D) Dönemin şiirlerinde ölçü olarak hece ölçüsü kullanılmıştır. E) Bu dönemdeki eserlerin çok az bölümü halk diliyle söylenmiştir. Körfez Yayınları 12. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet ten önceki Türk şiirinin genel özelliklerinden değildir? A) Şiirlerde hece ölçüsü kullanılmıştır. B) Yabancı dillerin etkisinden uzaktır. C) Nazım birimi dörtlüktür. D) Dizelerde genel olarak yarım uyak ve redif kullanılmıştır. E) Yer yer aruz vezni kullanılmıştır. 13. Aşağıda Orhun Abideleri yle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Göktürkler in bağımsızlıkları için Çinlilere karşı mücadeleleri anlatılır. B) Abidelerin ilki MS 735 te Yollug Tigin tarafından, ikincisi ve üçüncüsü ise Bilge Kağan tarafından yazılıp dikilmiştir. C) Abidelerin en önemli özelliklerinden biri, zamanın Türk kültürünü, dilini bize tanıtmasıdır. D) Bu anıtlarda Türk tarihi, edebiyatı hakkında önemli bilgiler verilmiştir. E) Abideler ilk kez 1893 te Danimarkalı Thomsen tarafından okunmuştur. 10. Destandan halk hikayesine geçiş döneminin ürünü olan bu yapıt 12 hikayeden oluşur. Yapıtta hem Türklerin İslamiyet öncesi hayatı anlatılmış hem de İslami özelliklerden bahsedilmiştir. Yapıtta nazım-nesir iç içedir. Kahramanlık, yiğitlik, aşk işlenen başlıca konulardır. Bu parçada sözü edilen yapıt aşağıdakilerden A) Manas Destanı B) Divan-ı Hikmet C) Atabetü l Hakayık D) Dede Korkut Kitabı E) Kutadgu Bilig 14. Aşağıda verilen destan - millet eşleştirmelerinin hangisinde yanlışlık yapılmıştır? A) Finliler - Kalevala B) Japonlar - Şinto C) Hintliler - Ramayana D) İngilizler - Robin Hood E) Fransızlar - Mahabarata Test 06 CA 1.A 2.C 3.B 4.E 5.C 6.B 7.E 8.C 9.C 10.D 11.A 12.C 13.A 14.B
EDEBİYAT Karma Test 1 YGS / LYS TM-TS 08 1. I. Yazarın neyi savunduğunu anlamaya çalışalım ama yazar, niçin böyle düşünmemiz gerektiğine de bizi inandırmalı değil mi? II. Ben, daha çok senli benli kitapları seviyorum. Konuşan bir dost bulayım, sayfaları bir bir çevirirken. III. Antalya yı gördüm, gezdim; ama yazar, Antalya da geçen çocukluğunu öyle anlatmış ki doğrusu Antalya sokaklarında koşan çocuk olmak isterdim ben de. IV. İşte aradığım kitaplar; ben çağımıza yön veren sanat adamlarını daha iyi tanımak istiyorum artık. Yukarıdaki numaralı cümlelerde aşağıdaki yazı türlerinden hangisiyle ilgili ayrıntılara yer verilmemiştir? A) Söyleşi B) Makale C) Anı D) Gezi yazısı E) Biyografi. 2. Aşağıdakilerin hangisinde boş bırakılan yere ayraç içindeki sözcük getirilirse tanım yanlış olur? A) ---- sözün etkisini artırmak için bir olayı ya da durumu olduğundan çok ya da az göstermektir. (mübalağa) B) ---- bir nükte yapmak amacıyla, bilinen bir şeyi bilmez görünmektir. (tecahül-i arif) C) ---- herhangi bir olayı gerçek nedeninin dışında bir başka nedene bağlama sanatıdır. (irsal-i mesel) D) ---- bir sözün, hem gerçek hem de mecaz anlamda anlaşılacak biçimde kullanılmasıdır. (kinaye) E) ---- söz arasında herkesçe bilinen bir olaya, ünlü bir kişiye, bir inanca işaret etmek, onu hatırlatmaktır. (telmih) 4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde benzetmeye yer verilmemiştir? A) Sular öyle temiz ki annemin yüzü misali Baş ucumda en uzak, en yakın hatıralar B) Kalemim bir fırçadır, ucu iğneden ince Bir boya kutusudur kafam geceden kara C) Serin bir yaz yağmuru yağarken sesine Gül tomurcuk açıyor, umut ve sevdayla D) Yine doldu gemimizin arması Bizim gemi martı gibi pek oynak E) Bir güzel yırtıcı kuş gördüm, baktım Som mücevher gibi kan kırmızı tırnakları 5. Aşağıda verilen bilgilerden hangisi ayraç içinde verilen kavramla uyuşmamaktadır? A) Toplumun geleneklerinden kaynaklanan gülünçlükleri anlatan komedilere denir. (entrika komedisi) B) Bir tiyatro yapıtının zaman, mekan ve olay birliği içinde verilmesine denir. (üç birlik kuralı) C) Genellikle bir nükteyle biten az kişili ve yalın, şakacı bir içeriği olan kısa oyunlardır. (skeç) D) Düşünce ve duyguları dansla, yüz hareketleriyle yansıtan sözsüz oyundur. (pandomim) E) Sözleri içten geldiği gibi söylenen yazılı metne dayanmayan tiyatro türüdür. (tuluat) 3. Ey sevgili sen bu ilden gideli Yaprak döktü ağaçlar, sustu gökyüzü Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Ne efsunkar imişsin ey didar-ı hürriyet Esir-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esaretten B) Vefasız Aslı ya yol gösteren bu Kerem in sazına cevap veren bu C) O gül yanaklı yar gülzara varır Utancından bağda güller kızarır D) Yarin dudağından getirilmiş Bir katre alevdir bu karanfil E) Giriyor göz yumunca rüyama Benziyor aynı kendi hülyama 6. Gül kokan yurdunda, bülbüller öter, Vuslatın arzusu ruhumda tüter. Gün gelir âlemde, bu hasret biter. Ferhat ın hüznünü çaldım dün gece. Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) 11 li hece ölçüsü ile yazılmıştır. B) Yarım kafiye kullanılmıştır. C) Redife yer verilmiştir. D) Sarmal uyak örgüsüyle yazılmıştır. E) Duraklarda belli bir kurala uyulmuştur.
Karma Test 1 08 7. Göktürk Yazıtları ile ilgili, aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir? A) Miladi VIII. yüzyıla ait ürünlerdir. B) Göktürk alfabesi ile yazılmıştır. C) Kullanılan dil sadedir. D) Din, doğa ve insan sevgisi gibi konular ele alınmıştır. E) Tarihi değeri olan eser, söylev üslubuyla ile yazılmıştır. 11. Aşağıda verilen bilgilerden hangisinde bir yanlışlık yapılmıştır? A) Kahramanlık, yiğitlik gibi konular işleyen epik şiirlerde destansı bir hava vardır. B) Sarma uyakta birinci ile üçüncü; ikinci ile dördüncü dizenin uyaklı olması beklenir. C) Aruz ölçüsü Türklerde İslamiyet in kabulünden sonra (XI. yy da) kullanılmaya başlanmıştır. D) Redif, anlamı ve görevi aynı olan eklerin sözcük veya sözcük gruplarının tekrar edilmesidir. E) Düzyazılardaki iç uyağa seci denir. 8. (I) Öyküde, karakterler detaylı olarak tanıtılmaz; bu romanın işidir. (II) Roman birden çok karakteri birçok yönüyle anlatırken çok geniş bir biçimde yazılır. (III) Öykünün olay durum ve modern gibi türleri vardır. (IV) Roman ise bu iki tür içinde incelenmez, onun; macera, psikolojik, aşk, tarihi roman gibi türleri vardır. (V) Bu iki türden romanın ilk örneğini ülkemizde Namık Kemal Tanzimat döneminde vermiştir. (VI) Öykünün ilk örneklerini Ömer Seyfettin in yazdığı bilinmektedir. Bu parçada öykü ve romanla ilgili verilen bilgilerden hangilerinde yanlışlık yapılmıştır? A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve V. D) III. ve VI. E) V. ve VI.. 9. Rüya gibi bir yazdı, yarattın hevesinle Her anını, her rengini, her şiirini hazdan Hâlâ doludur bahçeler en tatlı sesinle Bir gün, bir uzak hatıra özlersen o yazdan Bu dörtlükteki uyak türü aşağıdakilerden A) Yarım kafiye B) Tam kafiye C) Zengin kafiye D) Tunç kafiye E) Cinaslı kafiye Körfez Yayınları 12. Nice oldu ticaret, hani kârımız Yağmaya gidiyor bütün varımız Görmesek şahittir kulağımız Duymasak da kapımızı çalan var Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Redif ve uyağa yer verilmiştir. B) Ulama yapılmamıştır. C) Düz uyak örgüsü vardır. D) Soru sorma özelliğinden yararlanılmıştır. E) Konusuna göre lirik bir şiirdir. 13. Aşağıda verilen millet-destan eşleştirmelerinden hangisi doğrudur? A) Almanlar - Kalevala B) Finliler - Nibelungen C) Yunanlılar - İlyada D) Ruslar - Şehnâme E) Fransızlar - Robin Hood 10. Bu yapıt yalnız dil bakımından değil, Türk tarihi, edebiyatı, folkloru, coğrafyası açısından da zengin bir kaynaktır. Kaşgarlı Mahmut, sözcükleri açıklarken bunların kullanıldığı savlar, koşuklar, sagulardan yararlanmış; konusu tabiat, aşk, ayrılık, eğitim, ahlak olan şiirlere yer vermiştir. Bu parçada tanıtılan yapıt aşağıdakilerden A) Kutadgu Bilig B) Divan-ı Lügati t Türk C) Atabetü l Hakayık D) Divan-ı Hikmet E) Divan-ı Kebir 14. Edirne ve Sarayiçi... Kırkpınar... Yan yana ahali ve pehlivanlar Bir alay, en önde davul zurna var; Nedir sürükleyen böyle herkesi Bu dörtlüğün uyak örgüsü ve uyak türü hakkında aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur? Uyak örgüsü Uyak türü A) Çapraz kafiye Tam kafiye B) Düz kafiye Yarım kafiye C) Sarmal kafiye Zengin kafiye D) Düz kafiye Tam kafiye E) Düz kafiye Cinaslı kafiye Test 07 CA 1.C 2.D 3.A 4.A 5.A 6.C 7.E 8.E 9.E 10.D 11.C 12.E 13.B 14.E
EDEBİYAT Halk Edebiyatı-1 YGS / LYS TM-TS 09 1. Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatı ile İslamiyet öncesi Türk edebiyatının ortak özelliklerinden değildir? A) Şiirde daha çok hece ölçüsü ve yarım uyak kullanılır. B) Dil yabancı etkilerden uzak, yalın bir Türkçedir. C) Dörtlük nazım biçimi kullanılmıştır. D) Söz sanatlarına çok fazla yer verilmemiştir. E) Şiirlerin son dörtlüğünde şairin mahlası yer alır. 2. Aşağıdakilerden hangisi halk şiirinin ortak özellikleri arasında yer almaz? A) Şiirler çoğu zaman saz eşliğinde söylenir. B) Nazım birimi dörtlüktür. C) Şiirlerde genellikle yarım kafiye kullanılmıştır. D) Genellikle çapraz uyak düzeni kullanılır. E) Aşk, doğa, ayrılık, yiğitlik, gibi temalar işlenir. 3. Aşağıdakilerden hangisi Tekke edebiyatı ürünlerinden biridir? A) Şathiye B) Varsağı C) Semai D) Koçaklama E) Koşma 5. Aşağıdakilerden hangisinde Halk edebiyatı nazım şekilleri bir arada verilmiştir? A) Koçaklama - türkü - tuyuğ - ağıt B) Güzelleme - tekerleme - mani - ninni C) Destan - koşma - ilahi - türkü D) Varsağı - masal - şathiye - ilahi E) Şarki - semai - varsağı - koşma 6. Aşağıdakilerden hangisi koçaklamadan alınmış olabilir? A) Yiğitler silkinip ata binende Derelerden bozkurtlara ün olur B) Hasta oldum yastığını istersin Kadir Mevla m sağlığını göstersin C) Can evimden vurdu felek neyleyim Ben ağlarım çelik teller iniler D) Elif kaşlarını çatar Gamzesi bağrıma batar E) Katre idim ummanlara karıştım Kaç bunaldım kaç duruldum kim bilir 7. Aşağıdaki nazım şekillerinden hangisi Aşık edebiyatı ürünleri içinde bulunmaz? A) Koşma B) Mani C) Semai D) Varsağı E) Destan 4. Aşağıdakilerden hangisi destan ın özelliklerinden biri değildir? A) Toplumu etkileyen her türlü konuyu içine alır. B) Divan şiirindeki mesnevi türünün karşılığı kabul edilir. C) Aşık edebiyatında yapma destanlar vardır. D) Hece ölçüsünün 11 li kalıbıyla söylenir. E) Her biri kendi içinde kafiyeli beyitlerden oluşur. 8. Kazak Abdal söyler bu türlü sözü Yoğurt ayran ile hallolmuş özü Köyden şehre inse bir köylü kızı İnci yakut ister, mercan beğenmez Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Hece ölçüsüyle söylenmiştir. B) Taşlama tarzı bir özellik gösterir. C) Düz uyak örgüsü vardır. D) Koşma nazım biçimiyle yazılmıştır. E) Anonim Halk edebiyatı ürünüdür.
Halk Edebiyatı-1 09 9. İlahi ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Allah ı övmek ve ona yalvarmak için yazılan şiirlerdir. B) Hecenin 7 li, 8 li ve 11 li kalıbıyla söylenir. C) Tekke edebiyatı nazım şeklidir. D) Arap ve Türk edebiyatına İranlılardan geçmiştir. E) Bu türün en büyük temsilcisi Yunus Emre dir. 13. Halk edebiyatının genel özellikleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Anonim Halk edebiyatı, Aşık edebiyatı ve Tekke edebiyatı olmak üzere üçe ayrılır. B) Genellikle hece ölçüsünün 7 li, 8 li, 11 li kalıpları kullanılır. C) Aşk, tabiat, ayrılık, hasret, ölüm, din, zamandan şikayet sık işlenen konulardır. D) Başlıca nesir örnekleri masallar, destanlar ve halk hikayeleridir. E) Şiirler dörtlükler halinde, hece ölçüsüyle, saz eşliğinde söylenmiştir. 10. Aşağıdakilerden hangisi karagöz, meddah ve orta oyununun ortak özelliklerinden biri değildir? A) Ortak karakterlerin olması B) Belli bir metni olmayıp doğaçlamaya dayanmaları C) Tekerleme ve şive taklitlerine yer verilmeleri D) Güldürü öğelerine yer vermeleri E) Göstermeye bağlı ürün olmaları 11. Aşık edebiyatıyla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Şiirler, cönk adı verilen el yazması defterlerde toplanmıştır. B) Şiirlerde parça güzelliği esas alınır. C) Koşma, varsağı, semai, destan gibi nazım şekilleri kullanılmıştır. D) Hece ölçüsünde duraklara uyma zorunluluğu yoktur. E) Şiirler nazım biçimi ve türüne göre adlandırılır. Körfez Yayınları 14. Aşağıdakilerden hangisi Halk hikayelerinden değildir? A) Kerem ile Aslı B) Aşık Garip C) Ferhat ile Şirin D) Tahir ile Zühre E) Leyla ile Mecnun 15. Tekke edebiyatı nazım biçimleri aşağıdakilerden hangisinde doğru sıralanmıştır? A) Koşma - Semai - Destan - Şathiye B) İlahi - Nefes - Nutuk - Deme C) Divan - Selis - Kalenderi - Nutuk D) Mani - Türkü - Ninni - İlahi E) Semai - Gazel - Kaside - Devriye 12. Türkü ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Anonim Halk edebiyatı ürünleri arasındadır. B) Halkın sözlü geleneğinden oluşur. C) Kavuştak ve bent olmak üzere iki bölümden oluşur. D) Belli bir ezgiyle söylenir. E) Karacaoğlan bu türün en önemli sanatçısıdır. 16. Aşağıdakilerden hangisi halk hikayelerinin özelliklerinden biri değildir? A) Sevgi ve kahramanlık konuları işlenir. B) Oluştukları çağdaki sosyal yapıyı yansıtır. C) Anlatımı tümüyle nesre dayanır. D) Anlatıcıları az çok kültürlü kişilerdir. E) Kişiler gerçek yaşamdakine yakındır, olağanüstülükler sınırlıdır. Test 08 CA 1.D 2.C 3.C 4.C 5.A 6.D 7.D 8.E 9.B 10.B 11.B 12.E 13.C 14.D
EDEBİYAT Halk Edebiyatı-2 YGS / LYS TM-TS 10 1. Dini şiirleri vardır. Şiirlerinde Allah, insan sevgisi hakimdir. 13. yüzyılda Anadolu da yaşamıştır. Aruz ve hece ölçüsüyle yazdığı şiirleri sade, açık, anlaşılır bir dildedir. Risalet ün Nushiye adlı mesnevisi ünlüdür. Bu parçada tanıtılan sanatçımız aşağıdakilerden A) Yunus Emre B) Hacı Bektaş-ı Veli C) Süleyman Çelebi D) Mevlana E) Hoca Ahmet Yesevi 2. Tekke ve tasavvuf edebiyatı şiirleri ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Asıl amacı sanat yapmak değil, dini ve tasavvufi düşünceyi yaymaktır. B) Bu edebiyatın konusu Allah aşkı ve vahdet-i vücud düşüncesidir. C) Dil halkın anlayabileceği bir dildir. D) Daha çok parça güzelliği anlayışı esas alınmıştır. E) Hem Divan edebiyatına hem de Halk edebiyatına ait nazım şekilleri kullanılmıştır. 3. 20. yüzyıl Halk şairlerimizdendir. Şiirlerinde insan, yurt ve tabiat sevgisini işlemiştir. Saz şiirimizin son zamanlardaki temsilcisidir. İki şiir kitabı vardır. Daha sonra tüm şiirlerini Dostlar Beni Hatırlasın adlı yapıtta toplamıştır. Bu parçada sözü edilen halk şairi aşağıdakilerden A) Reyhani B) Dadaloğlu C) Aşık Veysel D) Şeref Taşlıova E) Aşık Mahzuni 5. 17. yüzyıl Halk şairidir. Yeniçeri arasında yetişmiş asker şairlerdendir. Bağdat seferine katılmış, Genç Osman Destanı nı yazmıştır. Bu parçada özellikleri verilen şair aşağıdakilerden A) Köroğlu B) Kayıkçı Kul Mustafa C) Seyrani D) Aşık Ömer E) Aşık Veysel 6. ---- Alevi - Bektaşi şiirinin öncüsüdür. Hem aruzu hem heceyi kullanmıştır. Gaybi mahlasını kullanan şairin, Muğalataname ve ---- adlı iki nesir kitabı vardır. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir? A) Pir Sultan Abdal - Marifetname B) Hacı Bayram Veli - Mektubat C) Mevlana - Mektubat D) Kayıkçı Kul Mustafa - Marifetname E) Kaygusuz Abdal - Budalaname 7. Karacaoğlan ve Aşık Ömer i karşılaştıran aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Hem aruzu hem heceyi kullanmışlardır. B) Aşık edebiyatının önemli temsilcilerindendir. C) Benzer konuları işlemişlerdir. D) Koşma, semai, varsağı türünde şiirleri vardır. E) Açık, anlaşılır, sade bir dil kullanmışlardır. 4. 19. yüzyıl Aşık edebiyatının önemli temsilcilerindendir. Aşık tarzı şiirleriyle tanınmıştır. Divan edebiyatından etkilenmiştir. Sergüzeştname adlı bir mesnevisi ve Divan ı vardır. Bu parçada tanıtılan Aşık edebiyatı temsilcisi aşağıdakilerden A) Köroğlu B) Karacaoğlan C) Dadaloğlu D) Gevheri E) Bayburtlu Zihni 8. Aşağıdakilerden hangisi Tekke-tasavvuf edebiyatının temsilcilerinden birisi değildir? A) Yunus Emre B) Erzurumlu Emrah C) Erzurumlu İbrahim Hakkı D) Hacı Bayram Veli E) Niyazi Mısri
Halk Edebiyatı-2 10 9. Aşağıdakilerin hangisi Halk edebiyatı sanatçılarından biri değildir? A) Şeyhi B) Dertli C) Karacaoğlan D) Aşık Ömer E) Erzurumlu Emrah 13. Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatından etkilenmeyen Halk edebiyatı sanatçılarından biridir? A) Seyrani B) Bayburtlu Zihni C) Erzurumlu Emrah D) Gevheri E) Köroğlu 10. Aşağıdakilerden hangisinde verilen bilgi ayraç içindeki sanatçıyla uyuşmamaktadır? A) Dönemindeki aksaklıkları ele almış, değersiz yöneticileri ve ham softaları eleştiren hicivleriyle tanınır. (Seyrani) B) Şiirlerinde insan, yurt, doğa sevgisini dile getirmiş, sanatçıyı Ahmet Kutsi Tecer edebiyatımıza kazandırmıştır. (Aşık Veysel) C) Şiirleri arasında yiğitçe ve coşkun bir biçimde söylenmiş koçaklamaları önemli yer tutar. (Erzurumlu Emrah) D) Şiirlerinde kuvvetli bir Divan edebiyatı etkisi görülen sanatçı, Halk edebiyatının en fazla şiir yazan şairidir. (Aşık Ömer) E) Divan edebiyatından etkilenmemiş, Tekke edebiyatı nazım türleri içinde duygularını yalın bir dille anlatmıştır. (Pir Sultan Abdal) 11. Halk edebiyatında taşlama dendiğinde akla onun adı gelir. Çünkü o, taşlama şiirinin Halk edebiyatındaki ustasıdır. Aruzla da şiirler yazmış olmasına rağmen aşık şairlerden kabul edilir. Beşeri duyguları sağlam bir dil ve içten bir anlatımla şiirleştirmiştir. Bu parçada tanıtılan şairimiz aşağıdakilerden A) Seyrani B) Dadaloğlu C) Erzurumlu Emrah D) Karacaoğlan E) Aşık Veysel Körfez Yayınları 14. Daha çok güzelleme tarzını kullanan ---- Nemçe Destanı adında epik bir şiiri vardır. Aşık edebiyatının en büyük şairi sayılır. Kendinden sonraki Halk edebiyatı şairleri üzerinde çok etkisi olmuştur. Dili sade olan şair; aşk ve tabiat konularını işlemiştir. Tasavvufa ve dini konulara hiç yer vermemiştir. Koşma, semai ve varsağı ustasıdır. Aruzu hiç kullanmamış, hep heceyi kullanmıştır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Karacaoğlan ın B) Aşık Veysel in C) Aşık Ömer in D) Kayıkçı Kul Mustafa nın E) Bayburtlu Zihni nin 15. Sanatçı Yapıt Kaygusuz Abdal Makalat Yunus Emre Budalaname Hacı Bektaş-ı Veli Dostlar Beni Hatırlasın Bayburtlu Zihni Vesiletü n Necat Aşık Veysel Yukarıda verilenlerle sanatçı-yapıt eşleştirmesi yapıldığında hangi sanatçı dışarıda kalır? A) Kaygusuz Abdal B) Yunus Emre C) Hacı Bektaş-ı Veli D) Bayburtlu Zihni E) Aşık Veysel 12. 18. yüzyılın sonunda, 19. yüzyılın başında yaşamış Halk şairlerinden olan sanatçı, şiirlerinde derebeyler, aşiretler arasındaki savaşları ele almıştır. Şiirlerinde yiğitçe bir sesleniş, içli bir söyleyiş vardır. Bu parçada sözü edilen Halk edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden A) Mevlana B) Hacı Bektaş-ı Veli C) Dadaloğlu D) Erzurumlu Emrah E) Köroğlu 16. Aşağıdaki Halk edebiyatı sanatçılarından hangisinin divanı yoktur? A) Yunus Emre B) Gevheri C) Bayburtlu Zihni D) Dadaloğlu E) Aşık Ömer Test 09 CA 1.E 2.D 3.A 4.E 5.C 6.A 7.B 8.E 9.D 10.A 11.B 12.E 13.D 14.E 15.B 16.C