ÇALIŞMA HAYATININ DENETİMİ DENETİM ÇEŞİTLERİ VE YÖNTEMLERİ, DENETİMLERDE KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER Dr. Cahit EVCİL
ÇALIŞMA HAYATI DİNAMİKTİR. BU DURUM SÜREKLİ MEVZUAT DEĞİŞİKLİKLERİNİ GÜNDEME GETİRMEKTEDİR. SON 10 YILDA YAPILAN MEVZUAT DEĞİŞİKLİKLERİNİ DÜŞÜNELİM Page 2
ÇALIŞMA HAYATINDA DENETİMİN AMACI İŞÇİ HAKLARINI KORUMAK VE GÖZETMEK (İŞÇİNİN KORUNMASI İLKESİ) DEVLETİN ALACAKLARINI GÜVENCE ALTINA ALMAK CAYDIRICILIĞI EGEMEN KILMAK Page 3
ÇALIŞMA HAYATININ DENETİMİ KİMLER ELİYLE YÜRÜTÜLMEKTEDİR ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI NIN DENETİMİ SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞININ DENETİMİ KAMU KURUM VE KURULUŞLARI TARAFINDAN İŞYERLERİNDE YAPILAN DENETİMLERDE YAPILAN TESPİTLER BANKALARDAN, KAMU KURUM VE KURULUŞLARINDAN ALINAN BİLGİLERE GÖRE YAPILAN TESPİTLER Page 4
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI NIN DENETİMLERİ İŞ MÜFETTİŞLERİ ELİYLE YAPILAN DENETİMLER - İŞ MÜFETTİŞLERİ 1150 KİŞİLİK BİR DENETİM ORDUSU - SOSYAL MÜFETTİŞLER - TEKNİK MÜFETTİŞLER - PROGRAMLI DENETİM % 85 LERE ULAŞMIŞ DURUMDA ÇALIŞMA VE İŞ KURUMU İL MÜDÜRLÜKLERİ BÜNYESİNDE GÖREVLİ PERSONEL TARAFINDAN YAPILAN DENETİMLER Page 5
SGK TARAFINDAN YAPILAN DENETİMLER SGK MÜFETTİŞLERİ TARAFINDAN YAPILAN DENETİMLER SGK DENETMENLERİ TARAFINDAN YAPILAN DENETİMLER Page 6
SGK MÜFETTİŞLERİ TARAFINDAN YAPILAN DENETİMLER ASGARİ İŞÇİLİK İNCELEMELERİ ÖLÜM VE MALULİYETLE SONUÇLANAN İŞKAZALARININ İNCELENMESİ MESLEK HASTALIKLARININ İNCELENMESİ SAĞLIK HİZMET SUNUCULARININ DENETİMİ İDARİ DENETİMLER Page 7
ASGARİ İŞÇİLİK KAVRAMI ASGARİ İŞÇİLİK KAVRAMI ASGARİ İŞÇİLİĞİN TARİHÇESİ ASGARİ İŞÇİLİK İNCELEMESİ YAPMA YETKİSİ Page 8
ASGARİ İŞÇİLİK İNCELEMELERİ ÖZEL BİNA İNŞAATLARINDA ASGARİ İŞÇİLİK UYGULAMALARI İHALE KONUSU İŞLERDE ASGARİ İŞÇİLİK DEVAMLI İŞYERLERİNDE ASGARİ İŞÇİLİK VE UZLAŞMA Page 9
İŞ KAZASI İNCELEMELERİ İŞ KAZASI KAVRAMI İŞ KAZASI SAYILAN HALLER İŞ KAZALARININ BİLDİRİLMESİ İŞ KAZALARININ SORUŞTURULMASI İŞ KAZALARINDA SORUMLULUK KURUMA BİLDİRİLMEYEN SİGORTALILARLA İLGİLİ SORUMLULUK KURUMA BİLDİRİLEN SİGORTALILARLA İLGİLİ SORUMLULUK ASIL İŞVERENİN SORUMLULUĞU Page 10
MESLEK HASTALIĞI İNCELEMELERİ MESLEK HASTALIĞI KAVRAMI MESLEK HASTALIKLARININ BİLDİRİLMESİ MESLEK HASTALIKLARI LİSTESİ VE YÜKÜMLÜLÜK SÜRESİ KAVRAMLARI MESLEK HASTALIKLARININ SORUŞTURULMASI MESLEK HASTALIKLARINDA İŞVERENLERİN SORUMLULUKLARI Page 11
SGK DENETMENLERİ TARAFINDAN YAPILAN DENETİMLER İşyerinin mevcut durumunun, gerektiğinde ruhsatsız yapılmış olanlar da dâhil olmak üzere özel bina inşaatlarının yapı, sınıf ve grubunun belirlenmesi İşyerinin faal olup olmadığı İle işyeri tescilinde verilen bilgilerin doğruluğunun, İşyerlerinde yapılan işin niteliği ile yapılan işte değişiklik olup olmadığının, Sigortalıların ve sigortalı olması gerekenlerin Kuruma bildirilip bildirilmediğinin, Kanunda sigortalılık başlangıç ve bitişi ilgili kurum ve kuruluşlardaki vergi mükellefiyeti, tescil ve sicil işlemlerine bağlanmış sigortalıların sigortalılık başlangıç ve bitiş tarihlerinin, Sigortalıların kimlik bilgilerinin, çalışma sürelerinin, ücretlerinin ve prime esas kazançlarının, İşten ayrıldığı bildirilen sigortalının, fiilen çalışmalarının devam edip etmediğinin tespit edilmesi Sigortalıların/iştirakçilerin fiili hizmet veya itibari hizmet uygulamasından yararlandırılıp yararlandırılmayacağı hususlarının, tespit edilmesi, Page 12
SGK DENETMENLERİ TARAFINDAN YAPILAN DENETİMLER-II İşyerleri ve işverenlerin defter ve belgelerinin incelenmesi, İşverenlerin, sigortalıların ve diğer şahıs veya kuruluşların adreslerinin tespit edilememesi halinde gerekli araştırmaların yapılması, Kurum alacağının tahsili amacıyla ilgililerin hacze kabil mal varlığının olup olmadığının araştırılması, Sigortalı işe giriş tarihinde, sigortalının bildirimi ile işverenin/bildirim yükümlülüğü bulunan ilgili kurum ve kuruluşların bildirimi arasında farklılık olması halinde, farklılık nedeninin tespit edilmesi, Sigortalılar ile Kurumdan gelir veya aylık alanların geçindirmekle yükümlü bulundukları kimselerinin olup olmadıkları ile bunların sağlık yardımlarına müstehak bulunup bulunmadıklarının araştırılması, Sigortalı veya diğer hak sahiplerinin gelir veya aylık alma şartlarını taşıyıp taşımadıkları veya bu şartları taşımaya devam edip etmediklerinin tespitinin yapılması, Page 13
SGK DENETMENLERİ TARAFINDAN YAPILAN DENETİMLER-III İl müdürü tarafından denetimi uygun görülen eczane, hastane, tıbbi malzeme ve tedavi edici ürünler temin eden işyerleri, optisyenlik gibi müesseseler gibi sağlık hizmet sunucularının, sigortalıların sosyal güvenlik mevzuatı kapsamındaki işve işlemlerinin mevzuata, Kurumla yapılan sözleşme ve protokollere uygunluğu konusunda inceleme, tespit, denetim ve tarama yapılması, İl müdürü veya görevlendireceği il müdür yardımcısı tarafından verilecek benzeri inceleme, araştırma, tespit, denetim ve tarama yapılması. Page 14
06.05.2015 Dr. Cahit EVCİL DEFTER VE BELGE DÜZENLEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ İşverenlerin diğer kanunlar gereğince tutmak zorunda oldukları defterlerle dayandığı belgeler, Aylık prim ve Hizmet Belgesinin dayandığı belgeler niteliğinde sayılır. Diğer kanunlara göre defter tutmak mecburiyetinde bulunmayan işverenler, Kuruma verdikleri Aylık prim ve Hizmet Belgesinde yazılı olanları doğrulayıcı nitelikte olmak üzere aylık ücret tediye bordrosu düzenlemekle yükümlüdürler. Page 15
06.05.2015 Dr. Cahit EVCİL ÜCRET BORDROSU DÜZENLEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ Aylık ücret tediye bordrosunda: İş yerinin sicil numarası, Bordronu ilişkin olduğu ay, Sigortalının adı ve soyadı, Sigortalının sosyal güvenlik sicil numarası, Ücret ödenen gün sayısı, Sigortalının ücreti, Ödenen ücret tutarı, Ücretin alındığına dair sigortalının imzası, hususlarının bulunması zorunludur. Ücretlilerin ve diğer ödemelerin makbuz makabilinde veya banka aracılığıyla yapılması halinde ücret tediye bordrosunda imza şartı aranmaz. Page 16
06.05.2015 Dr. Cahit EVCİL İŞYERİ KAYITLARININ İBRAZI YÜKÜMLÜLÜĞÜ İşverenler; işyeri defter, kayıt ve belgelerini ilgili olduğu yılı takip eden yıl başından başlamak üzere on yıl süreyle, Kamu idareleri otuz yıl süreyle, Tasfiye ve iflâs idaresi memurları ise görevleri süresince, saklamak ve Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilen memurlarınca istenilmesi halinde onbeş gün içinde ibraz etmek zorundadır. Page 17
06.05.2015 Dr. Cahit EVCİL İŞYERİ KAYITLARININ GEÇERSİZLİK HALLERİ Kullanılmaya başlanmadan önce tasdik ettirilmesi zorunlu olduğu halde tasdiksiz tutulmuş olan defterler, Kanunî tasdik süresi geçtikten sonra tasdik ettirilmiş olan defterlerin tasdik tarihinden önceki kısmı, İşçilikle ilgili giderlerin işlenmemiş olduğu tespit edilen defterler, Sigorta primleri hesabına esas tutulan kazançların kesin olarak tespitine imkân vermeyecek şekilde usûlsüz, karışık, noksan tutulmuş defterler, Herhangi bir ay için sigorta primleri hesabına esas tutulması gereken kazançların ve kazançlarla ilgili ödemelerin o ayın dahil bulunduğu hesap dönemine ait defterlere işlenmemiş olması halinde, o aya ait kayıtlar, Vergi Usul Kanunu gereğince bilanço esasına göre defter tutulması gerekirken işletme hesabı esasına göre tutulmuş defterler geçerli sayılmaz. Page 18
İDARİ PARA CEZALARI İşverenlerin Kanundaki bazı yükümlülüklere uymaması halinde idari para cezası uygulanır İdari para cezasının özelliği bir mahkeme tarafından değil Kurumca verilmesidir. İdari para cezaları da cezadır. Dolayısıyla; Kanunsuz suç ve ceza olmaz ilkesi idari para cezaları için de geçerlidir. Yani, Kanunda açıkça yazmayan bir eylem için ceza verilemez. Page 19
SİGORTALI İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİNE İLİŞKİN İDARİ PARA CEZALARI Sigortalı işe giriş bildirgesini Kanunda belirtilen süre içinde ya da Kurumca belirlenen şekle ve usule uygun vermeyenler veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda göndermeyenler hakkında her bir sigortalı için asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır. Page 20
SİGORTALI İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİNE İLİŞKİN İDARİ PARA CEZALARI-II Sigortalı işe giriş bildirgesinin verilmediğinin, mahkeme kararından veya Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden ya da diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarının kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelerden veya bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde bildirgeyi vermekle yükümlü olanlar hakkında her bir sigortalı için asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır. Page 21
SİGORTALI İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİNE İLİŞKİN İDARİ PARA CEZALARI-III İşyeri esas alınmak suretiyle bildirgenin verilmediğine ilişkin; mahkemenin karar tarihinden, Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarının tespit tarihinden, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının denetim elemanlarının rapor tarihinden, bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi veya belgelerin Kuruma intikal tarihinden itibaren bir yıl içinde yukarıda sayılan durumlardan biriyle tekrar bildirge verilmediğinin anlaşılması halinde, bildirgeyi vermekle yükümlü olanlar hakkında bu defa her bir sigortalı için asgari ücretin beş katı tutarında idari para cezası uygulanır. Page 22
İŞYERİ BİLDİRGESİNE İLİŞKİN İDARİ PARA CEZALARI İşyeri bildirgesini, Kurumca belirlenen şekle ve usûle uygun vermeyenler veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde, anılan ortamda göndermeyenler veya bu Kanunda belirtilen süre içinde Kuruma vermeyenlere; Page 23
İŞYERİ BİLDİRGESİNE İLİŞKİN İDARİ PARA CEZALARI-II 1) Kamu idareleri ile bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olanlar için asgarî ücretin üç katı, 2) Diğer defterleri tutmak zorunda olanlar için asgarî ücretin iki katı, 3) Defter tutmakla yükümlü olmayanlar için bir asgarî ücret, tutarında idarî para cezası uygulanır. Page 24
KAYIT VE BELGELERİN İNCELEMEYE SUNULMAMASINA BAĞLI İDARİ PARA CEZALARI Kurumca yapılan yazılı ihtara rağmen onbeş gün içinde mücbir sebep olmaksızın kayıtlarını sunmayan işverenlere; 1) Bilânço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanlar için, aylık asgari ücretin oniki katı tutarında, 2) Diğer defterleri tutmakla yükümlü olanlar için, aylık asgari ücretin altı katı tutarında, 3) Defter tutmakla yükümlü değil iseler, asgari ücretin üç katı tutarında, idari para cezası uygulanır. Page 25
KAYIT GEÇERSİZLİĞİNE BAĞLI İDARİ PARA CEZALARI İşverenlerin, tutmakla yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını aşmamak kaydıyla; defter ve belgelerin tümünü verilen süre içinde ibraz etmekle birlikte; 1) Kanunî tasdik süresi geçtikten sonra tasdik ettirilmiş olan defterlerin tasdik tarihinden önceki kısmı, 2) İşçilikle ilgili giderlerin işlenmemiş olduğu tespit edilen defterler, Page 26
KAYIT GEÇERSİZLİĞİNE BAĞLI İDARİ PARA CEZALARI-II 3) Sigorta primleri hesabına esas tutulan kazançların kesin olarak tespitine imkân vermeyecek şekilde usulsüz veya noksan tutulmuş defterler, 4) Herhangi bir ay için sigorta primleri hesabına esas tutulması gereken kazançların ve kazançlarla ilgili ödemelerin (sigorta primine esas kazancın ödemeye bağlı olduğu durumlar dahil) o ayın dahil bulunduğu hesap dönemine ait defterlere işlenmemiş olması halinde, o aya ait defter kayıtları geçerli sayılmaz, ve bu geçersizlik hallerinin gerçekleştiği her bir takvim ayı için, aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır. Page 27
TASDİKSİZ DEFTER TUTULMASINA İLİŞKİN İDARİ PARA CEZALARI Kullanılmaya başlanmadan önce tasdik ettirilmesi zorunlu olduğu halde tasdiksiz tutulmuş olan defterler geçerli sayılmaz ve işverenin tutmakla yükümlü bulunduğu defter türü dikkate alınarak; Bilânço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanlar için, aylık asgari ücretin oniki katı tutarında, Diğer defterleri tutmakla yükümlü olanlar için, aylık asgari ücretin altı katı tutarında; Defter tutmakla yükümlü olmayanlar için, aylık asgari ücretin üç katı tutarında idari para cezası uygulanır. Page 28
ÜCRET BORDROSUNA İLİŞKİN İDARİ PARA CEZASI İşverenler tarafından ibraz edilen aylık ücret tediye bordrosunda; İşyerinin sicil numarası, Bordronun ilişkin olduğu ay, Sigortalının adı, soyadı, Sigortalının sosyal güvenlik sicil numarası, Ücret ödenen gün sayısı, Sigortalının ücreti, Ödenen ücret tutarı ve, Ücretin alındığına dair sigortalının imzasının bulunması zorunludur. Page 29
ÜCRET BORDROSUNA İLİŞKİN İDARİ PARA CEZASI-II Belirtilen unsurlardan herhangi birini ihtiva etmeyen (imza şartı yönünden makbuz mukabilinde veya banka kanalıyla yapılan ödemeler hariç) ücret tediye bordroları geçerli sayılmaz ve her bir geçersiz ücret tediye bordrosu için aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır. Page 30
KAYIT VE BELGELERİN YASAL SÜRESİ GEÇTİKTEN SONRA İBRAZI İbraz süresi geçirildikten sonra incelemeye sunulan ve tümünün veya bir bölümünün geçersiz olduğu tespit edilen defter ve belgeler yönünden, ayrıca geçersizlik fiilleri için idari para cezası uygulanmaz. Zira, kayıt ve belgelerini 15 günlük yasal sürede inceleme sunmayan işverenlere; Bilânço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanlar için, aylık asgari ücretin oniki katı tutarında, Diğer defterleri tutmakla yükümlü olanlar için, aylık asgari ücretin altı katı tutarında, Defter tutmakla yükümlü değil iseler, asgari ücretin üç katı tutarında idari para cezası uygulanır. Page 31
ASGARİ İŞÇİLİĞE İLİŞKİN İDARİ PARA CEZALARI Kurumun defter ve belge incelemeye yetkili denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurları tarafından veya serbest muhasebeci malî müşavirler ile yeminli malî müşavirlerce düzenlenen raporlara istinaden, Kuruma bildirilmediği tespit edilen eksik işçilik tutarının mal edildiği her bir ay için, aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır. Page 32
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNE İLİŞKİN İDARİ PARA CEZALARI Aylık prim ve hizmet belgesini, Kurumca belirlenen şekilde ve usulde vermeyenler ya da Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda göndermeyenler veya belirlenen süre içinde vermeyenlere her bir fiil için; 1) Belgenin asıl olması halinde aylık asgarî ücretin iki katını geçmemek kaydıyla belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgarî ücretin beşte biri tutarında, 2) Belgenin ek olması halinde, aylık asgarî ücretin iki katını geçmemek kaydıyla her bir ek belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgarî ücretin sekizde biri tutarında, Page 33
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNE İLİŞKİN İDARİ PARA CEZALARI-II 3) Sigortalıların otuz günden az çalıştığını gösteren bilgi ve belgelerin aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken süre içinde Kuruma verilmemesi veya verilen bilgi ve belgelerin Kurumca geçerli sayılmaması halinde belgenin Kurumca re'sen düzenlenmesi durumunda, aylık asgarî ücretin iki katını geçmemek kaydıyla her bir ek belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgarî ücretin yarısı tutarında, Page 34
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNE İLİŞKİN İDARİ PARA CEZALARI-III 4) Belgenin mahkeme kararı, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden, hizmetleri veya kazançları Kuruma bildirilmediği veya eksik bildirildiği anlaşılan sigortalılarla ilgili olması halinde, belgenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, işverence düzenlenip düzenlenmediği dikkate alınmaksızın, aylık asgarî ücretin iki katı tutarında, idarî para cezası uygulanır. Page 35
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNİN ASILMAMASINA İLİŞKİN İDARİ PARA CEZASI KALDIRILDI Aylık prim ve hizmet belgelerinin işveren tarafından sigortalılar tarafından görülebilecek bir yere asma zorunluluğu kaldırılmıştır. Bu ceza uygulanan ancak ödemede bulunmamış olanların talebi halinde ceza kaldırılacaktır. Page 36
DENETİMİ ENGELLEMEYE BAĞLI İDARİ PARA CEZALARI Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarının; 1) Bu Kanunun uygulanmasından doğan inceleme ve soruşturma görevlerini yerine getirmeleri sırasında işverenler, sigortalılar, işyeri sahipleri ve bu işle ilgili diğer kişiler görevlerini yapmasına engel olamazlar; engel olanlar hakkında eylemleri başka bir suç oluştursa dahi, asgari ücretin beş katı tutarında idari para cezası uygulanır. Page 37
DENETİMİ ENGELLEMEYE BAĞLI İDARİ PARA CEZALARI-II 2) Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarının görevlerini yapmasını engellemek amacıyla cebir ve tehdit kullanan işverenler, sigortalılar, işyeri sahipleri ve bu işle ilgili diğer kişiler fiil daha ağır bir cezayı gerektiren ayrı bir suç teşkil etmediği takdirde Türk Ceza Kanununun 265 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre cezalandırılır. Bu suçu işleyenler hakkında ayrıca asgari ücretin on katı tutarında idari para cezası uygulanır. Page 38
BİLGİ VE BELGE İSTEME HAKKINA AYKIRI DAVRANANLARA UYGULANACAK İDARİ PARA CEZALARI Kurum tarafından yukarıda belirtilen 5510 sayılı Kanunun 100 üncü maddesi kapsamında Kurum tarafından istenen bilgi ve belgeleri belirlenen süre içinde mücbir sebep olmaksızın vermeyen kamu idareleri, bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlar ile diğer gerçek ve tüzel kişiler hakkında, aylık asgari ücretin beş katı tutarında geç verilmesi halinde ise aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır. Page 39
İŞTEN ÇIKIŞ BİLDİRGESİNİN VERİLMEMESİ/ GEÇ VERİLMESİ HALİNDE UYGULANACAK İDARİ PARA CEZALARI İşten ayrılan sigortalıya ait işten çıkış bildirgesini süresi içinde vermeyen işverenlere sigortalı başına asgarî ücretin onda biri tutarında idarî para cezası uygulanır. Ancak idari para cezası bir takvim ayında işlenen bu fiillerden dolayı tutmakla yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını aşamayacaktır. Page 40
İDARİ PARA CEZALARINDA PİŞMANLIK İNDİRİMİ İşe Giriş Bildirgesini, İşten Çıkış Bildirgesini, İşyeri Bildirgesini (İlk açılış, devir, intikal), şirket kuruluşuna ilişkin bildirgeyi ve İhale Konusu İşle ilgili bilgileri verilmesi gereken son günden itibaren bir ay içinde kendiliğinden veren işverenlere uygulanacak idari para cezaları, cezayı 15 gün içinde ödemek koşuluyla dörtte bir oranında uygulanır. Page 41
İDARİ PARA CEZALARINDA PEŞİN ÖDEME İNDİRİMİ İdarî para cezalarının, Kuruma itiraz edilmeden veya yargıya başvurulmadan onbeş gün içinde peşin ödenmesi halinde, bunun dörtte üçü tahsil edilir. Peşin ödeme idari para cezasına karşı yargı yoluna başvurma hakkını etkilemez. Page 42
İTİRAZI RED EDİLEN DE PEŞİN ÖDEME İNDİRİMİNDEN YARARLANABİLİR İdari para cezalarına itiraz sonucu Kurumca veya mahkemece Kurum lehine karar verilmesi halinde, daha önce tahsil edilmemiş olan dörtte birlik ceza tutarı, işverenden tahsil edilmekteydi. Anayasa Mahkemesi nin bir kararıyla bu uygulama kaldırıldı. Böylece idari para cezasını peşin ödediği için % 25 indirime hak kazanan işveren, açtığı davayı kaybetse de % 25 indirimi geri vermek zorunda kalmayacaktır. (AYM, 28.11.2013 tarih ve 2013/139 sayılı Karar) Page 43
İDARÎ PARA CEZALARINA İTİRAZ İdarî para cezaları ilgiliye tebliğ ile tahakkuk eder. Tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde Kuruma ya da Kurumun ilgili hesaplarına yatırılır veya aynı süre içinde Kuruma itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren 30 içinde yetkili idare mahkemesine başvurabilirler. Bu süre içinde başvurunun yapılmamış olması halinde, idarî para cezası kesinleşir. Page 44
İDARÎ PARA CEZALARINA İTİRAZ Mahkemeye başvurulması idarî para cezasının takip ve tahsilini durdurmaz. Tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ödenmeyen idarî para cezaları, gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir. İdarî para cezaları 10 yıllık zamanaşımı süresine tâbidir. Zamanaşımı süresi, fiilin işlendiği tarihten itibaren başlar. İdarî para cezaları hakkında, 5510 sayılı Kanun ve 5502 sayılı Kanunda hüküm bulunmayan hallerde Kabahatler Kanunu hükümleri uygulanır. Page 45
TEŞEKKÜR EDERİM cahit.evcil@bdo.com.tr Page 46