ORTAK DEĞERLENDİRME FORMU AKREDİTASYON PROGRAM DEĞERLENDİRME FORMU (APDF)

ORTAK DEĞERLENDİRME FORMU AKREDİTASYON PROGRAM DEĞERLENDİRME FORMU (APDF) AÇIKLAMA: APDF, ALPDEK üyesi olarak görevlendirilmiş olan kişilerin yapacakları akreditasyon program değerlendirmesinde kullanacakları formdur. Bu formda yer alan her bir değerlendirme boyutu/alanı için standartlar ayrıntılı olarak Türk Psikologlar Derneği Psikoloji Lisans Eğitimi Akreditasyon El Kitabı nda yer almaktadır. APDF yapılacak değerlendirmeler üç bölüm altında toplanmıştır. Bunlar; asgari standartlara yönelik değerlendirmeler, kalite standartlarına yönelik değerlendirmeler ve gözlem ve notlardır. APDF ilk olarak, gerekli inceleme, görüşme ve gözlemlerini tamamlamış olan her bir ALPDEK üyesi tarafından bağımsız olarak doldurulmalıdır. Bireysel değerlendirmelerin tamamlanması sonrasında, değerlendirmeden sorumlu üç ALPDEK üyesi bir araya gelerek ortak değerlendirmelerini yansıtan tek bir APDF doldurmalıdır. BÖLÜM A. ASGARİ STANDARTLAR I Müfredat Asgari 1. Genel bakış ve yaklaşım konularında zorunlu ders sayısı 2 3 2. Yöntem, ölçme değerlendirme, istatistik konularında zorunlu ders 2 5 sayısı 3. Bilişsel süreç ve mekanizmalarına yönelik zorunlu ders sayısı 3 4 4. İnsan gelişimi ve etkileşim süreçlerini kapsayan konulara yönelik 3 6 zorunlu ders sayısı 5. Uygulamalı alanlara yönelik zorunlu ders sayısı 3 3 IIa Kullanılan Eğitim-Öğretim Yöntemleri Asgari 1. Dersin amacı, formatı, materyalleri, sınavları hakkında bilgi veren ders planlarının öğrenciye verilmesi Derslerin %70 inde %90 olmalı 2. Program süresince öğrencilerin yaptıkları ödev/proje sayısı 4 En az 20 IIb Kullanılan Eğitim-Öğretim Yöntemleri 3. Ders planlarında öğrenciden beklentilerin ne derece açık ifade edildiği Çok yeterli 4. Derslerde kullanılan kaynakların güncelliği Çok yeterli 5. Derslerde kullanılan eğitim-öğretim yaklaşımlarının hedeflerle uyumluluğu Çok yeterli 6. Değerlendirmelerin ders içerik ve amacına uygunluğu Çok yeterli 1

IIIa Öğretim Elemanları: Sayısal Göstergeler Asgari 1. Dört temel alandan en az üçünü temsil eden ve en az üç yıldır 4 bölümde çalışan öğretim elemanı sayısı 10 2. Doktoralı öğretim elemanı oranı %75 100 3. Son üç yıldaki öğretim elemanı sayısı ortalaması/öğrenci sayısı 1/50 oranı 1/20 5 Yardımcı öğretim elamanı (AR-GÖR, uzman, okutman) sayısı 2 12 6. Öğretim elemanı başına düşen ortalama ders yükü Azami 16 saat 10 IIIb Öğretim Elemanları: Yayınlar (Toplam) 7. Son dört yılda bölümdeki öğretim elemanlarının yaptığı toplam uluslararası yayın (uluslararası endekslerde yer alan dergilerde basılmış olan çalışmalar veya uluslararası yayın evlerince basılmış kitaplar, kitap bölümleri) sayısı 8. Son dört yılda bölümdeki öğretim elemanlarının yaptığı toplam ulusal yayın (hakemli dergilerde basılmış olan çalışmalar, kitaplar veya kitap bölümleri) sayısı 9. Son dört yılda bölümdeki öğretim elemanlarının sunduğu toplam ulusal/uluslararası bildiri sayısı IIIc Öğretim Elemanları: Yayınlar (lama) 10. Son dört yılda öğretim elemanı başına düşen uluslararası yayın (uluslararası endekslerde yer alan dergilerde basılmış olan çalışmalar veya uluslararası yayın evlerince basılmış kitaplar, kitap bölümleri) sayısı 11. Son dört yılda öğretim elemanı başına düşen ulusal yayın (hakemli dergilerde basılmış olan çalışmalar, kitaplar veya kitap bölümleri) sayısı 12. Son dört yılda öğretim elemanı başına düşen ulusal/uluslararası bildiri sayısı Asgari 48 44 168 1 4.4 1 4 1 15 IIId Öğretim Elemanlarına Sunulan Gelişimsel Olanaklar Var Yok 13. Ulusal/uluslararası bilimsel toplantılarına katılan öğretim VAR elemanlarına sağlanan üniversite desteği 14. Araştırma ve yayınlara sağlanan üniversite desteği/teşviki VAR 15. Her ders için öğrencilerin doldurduğu öğretim elemanı VAR değerlendirme formları 16. Değerlendirme sonuçlarının öğretim elemanlarına geri bildirimi VAR IIIe Öğretim Elemanları: Diğer 17. Ek görevli öğretim elemanlarının uzmanlık alanlarının verdikleri derslerle uyumu Çok uyumsuz EK GÖREVLİ YOKTUR Çok uyumlu 2

18. Öğretim elemanlarının araştırma, mesleki gelişim ve danışmanlık faaliyetleri Çok yeterli 19. Öğretim elemanlarının jüri üyelikleri ve bilimsel amaçlı hakemlikleri Çok yeterli 20. Bölüm/Üniversite tarafından öğretim elemanlarının mesleki gelişimine katkı sağlayan diğer faaliyetler/olanaklar Çok yeterli IV İnsan ve Hayvan Araştırmalarında Etik İlkelere Duyarlılık Var Yok 1. Yürütülen çalışmaların evrensel araştırma etik ilkeleri doğrultusunda gerçekleştirilmesini sağlamak amaçlı etik kurul değerlendirme süreci V Öğrenci Destek ve Rehberlik Hizmetleri 1. Yeni gelen öğrencilere sunulan oryantasyon hizmetleri (toplantılar, bölüm tanıtım gezileri, bölüm tanıtım broşürü, kitapçığı, videosu vb.) 2. Öğrencilere sağlanan akademik danışmanlık hizmetleri (dönem başı ders seçimine yönelik yönlendirme, akademik konularda veya kariyer gelişimine yönelik rehberlik etme, ulaşılabilir olma) Çok yeterli VI Öğrenme Kaynakları Evet Hayır 1. Bölüm, öğrencilerin hizmetlerinden yararlanmak durumunda olduğu diğer birimlere (kütüphane, bilgisayar laboratuarları, v.) rahat ulaşabileceği bir mesafede mi? 2. Öğrencilere açık bilgisayar merkezi/laboratuarları ve/ya teknik destek üniteleri var mı? 3. Öğrenciye sunulan bilgisayar kullanımı olanakları yeterli mi? 4. Kütüphanede psikolojiye ayrılmış kaynaklar yeterli mi? 5 Psikoloji yazınına erişim sağlayan temel elektronik veri tabalarına (örn. SSCI) erişim sağlanmakta mı? 6. Bölüm içinde öğrenci kullanımına açık deney/gözlem odası var mı? 3

BÖLÜM B. KALİTE STANDARTLARI Ia Öğretim Elemanları 1. Ulusal/uluslararası yayın faaliyetleri Ib Öğretim Elemanları Var Yok 2. Disiplinler arası çalışmalar/ortaklıklar 3. Uluslararası araştırma projeleri 4. Uluslararası jüri üyelikleri ve bilimsel amaçlı hakemlikler 5. Sosyal sorumluluk projeleri 6. Kurumsal bağlılık ve psikoloji disiplini temsilinin göstergesi olabilecek faaliyetler (örn., üniversite kurullarında/ komitelerinde görevler, danışmanlık, editörlük, yayın kurulu üyelikleri, kongre düzenleme faaliyetleri, ulusal ve uluslararası meslek örgütlerinde görevler ve yürütülen faaliyetler) IIa Bölüm Olanakları 1. Altyapı olanakları (laboratuar, derslikler, vb.) 2. Son üç yıldaki öğretim elemanı sayısı ortalaması/öğrenci sayısı oranı IIb Bölüm Olanakları Var Yok 3. Web sayfası 4. İdari personel (sekreter, memur) IIIa Öğrenciler 1. Danışmanlık hizmetleri IIIb Öğrenciler Var Yok 2. Dersler/danışmanlık için ayrılmış ofis saatleri 3. Danışmanlık hizmetleri kapsamında dönem başında öğrenci ile birebir görüşme 4. Öğrencinin akademik faaliyetlere aktif katılımını sağlayacak yöntemler 5. Öğrenci toplulukları 6. Öğrencilerle sosyal teması sağlayan etkinlikler 4

BÖLÜM C. GÖZLEM ve NOTLAR Değerlendirmenizde önemli olabileceğini düşündüğünüz diğer gözlem ve notlarınızı olabildiğince ayrıntılı bir şekilde yazınız. li ise ek sayfa kullanınız. Bölümün güçlü yönleri: Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü ülkemizin en köklü ve deneyimli bölümlerinden biridir. Bölümün akreditasyon dosyasının ön incelenmesi ve bölüm ziyareti sonucunda da ilgili bölümün pek çok açıdan güçlü yönleri olduğu dikkati çekmiştir. İlgili bölümde psikolojinin başlıca alanları yeterli sayıda ve oldukça nitelikli öğretim üyeleri tarafından temsil edilmektedir. Öğretim elemanlarının farklı alt alanlara dağılımı da dengelidir. Öğretim elemanlarının ulusal ve uluslararası yayınları asgari gerekliliklerin dir. Araştırma proje desteği sağlamada ve disiplinerarası projeler geliştirme konusunda bölümdeki öğretim üyeleri üst düzey bir performans göstermektedir. Öğretim üyeleri, akademik faaliyetler ve araştırma faaliyetlerin yanı sıra, meslek örgütü başkanlığı, SSCI kapsamındaki ulusal dergilerde editörlük, yayın kurulu ve danışma kurulu üyeliği, uluslararası dergilerde hakemlik gibi çok yoğun çalışmalar yapmaktadırlar. Bu açılardan bakıldığında bölümün kalite stadardının yüksek olduğu söylenebilir. Öğretim üyesi başına düşen ders yükü de uygundur (Ancak bir öğretim üyesinin ders yükü sayısının 37 olduğu dikkati çekmiştir.) Bölümün psikoloji lisans eğitimi konusunda sağlam bir altyapısı vardır. Bölümün eğitimöğretim müfredatı ve yöntemleri, programın eğitim amaçlarını desteklemektedir. Bölümde verilen zorunlu dersler hem yeterli sayıda hem de psikolojinin genel ve farklı alanlarını kapsayıcı niteliktedir. Psikolojinin her alt dalından seçmeli ders sayısı da çok sayıdadır ve öğrencilerin hem istedikleri alanlarda kendilerini geliştirme imkanı tanımakta, hem de farklı alanlardan ders seçme olanağını tanımakta ve öğrencilerin ilerideki uzmanlık eğitimi süreçlerine temel oluşturabilmektedir. Bu açılardan bakıldığında müfretdat asgari standartların çok ve kalitelidir. Bunun yanı sıra, öğrencileri niceliksel ve niteliksel araştırma yöntemleri kullanarak bağımsız çalışmalar (örneğin, ölçek geliştirme ve değerlendirme) yapmaya özendiren dersler de müfredatta yer almaktadır. Eğitim dili Türkçe olmasına rağmen müfredattaki derslerin pek çoğunda hem Türkçe hem de İngilizce kaynakların öğrencilere önerilmesi de bölümün lisans eğitiminin güçlü bir yanıdır. Bölümün eğitim için kullanılan alanları dışında, üniversitenin ve çeşiti bilimsel proje fonlarının kaynaklar ile altyapı ve teknik teçhizat donanımlı Psikoterapi Araştırmaları Laboratuvarı, Sosyal Psikoloji Laboratuvarı, Gelişim Gözlem Laboratuvarı ve Bilişsel Psikoloji Uygulama Laboratuvarı olmak üzere dört adet psikoloji araştırma laboratuvarı mevcuttur. Bu laboratuvarlarda bölüm elemanları Hacettepe Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Birimi ve TÜBİTAK destekli pek çok proje yürütmektedirler. Bu durum da bölümün en güçlü yönlerindendir. Lisans öğrencileri bölüm elemanlarının yürütmekte oldukları bu çalışmalarda veri toplama ve kodlama gibi aşamalarda aktif bir şekilde rol oynamaktadırlar. Yapılan görüşmelerde, öğrenciler ders kayıt döneminde akademik danışmalarından 5

(genellikle araştırma görevlileri) yönlendirme aldıklarını bildirmişlerdir. Bunun yanı sıra, birinci sınıf öğreniclerinin ileri sınıflardan bir öğrenci ile eşleşip bir akran danışmanı sistemi oluşturdukları ve bölüm içindeki öğrencilerin bu sayede iletişim ve arkadaşlıklarının kuvvetlendiği öğrenilmiştir. H.Ü. lisans öğrencilerinin oldukça aktif bir öğrenci topluluğu olduğu da gözlenmiştir. Topluluk, uluslararası ve ulusal öğrenci grupları ile etkinlikler, meslek tanıtım günleri, film söyleşileri, tanışma çayları, sosyal sorumluluk projeleri gibi pek çok faaliyeti gerçekleştirmektedir. Öğrenciler üniversitenin burs olanaklarından memnun olduklarını da dile getirmişlerdir. Son olarak, öğrenciler gönüllü olarak çeşitli kuruluşlarda staj yaparak alanı tanıma fırsatına sahip olduklarını bildirmişlerdir. Üniversite genelinde lisans öğrencilerinin kullanımına açık olan eğitim araçları (bilgisayar, laboratuvar imkanları, projektörler) yeterlidir. Kampüs kütüphanesinin çalışma alanlarının öğrencilere haftanın hergünü 24 saat açık olması Hacettepe Üniversitesi nin olumlu düzenlemeleri içinde yer almaktadır. Bölümün içerisinde bulunduğu fakülte de bölümün ihtiyaçlarına duyarlıdır. Fakültenin engelli öğrencilere ilişkin geliştirdiği mekan ve projeler ülkemizde çok ender rastlanan imkanlar sunmaktadır. Bölümün geliştirilmesine yönelik öneriler: Bölüm öğrencileri arasında yurt dışı değişim programlarına (örneğin, Erasmus) katılımının kısıtlı olduğu ve anlaşmalı kurum sayısının az olduğu gözlemlenmiştir. Uluslararası projeler ve Erasmus hareketliliğinin arttırılması bölümün araştırma ve eğitim programına çok büyük katkılar sağlayacaktır. Bu yüzden, bölümün uluslararası bağlantılarının güçlendirilmesi önerilebilir. İstatistik dersleri daha çok kuramsal ve elle hesaplama tarzında verilmektedir. Sadece başarılı öğrencilere SPSS paket programı kullanımı öğretilmektedir; dolayısıyla nisbeten küçük bir grup öğrenci yetkin bir şekilde SPSS kullanmasını bilerek mezun olmaktadır. SPSS eğitiminin tüm öğrencilere belli bir standart oluşturacak şekilde verilmesi (örneğin, tüm öğrencilere bir bilgisayar laboratuarında öğretilmesi) önerilebilir. Eğitim planındaki zorunlu iki dönem İngilizce dersine ek olarak, akademik danışmanlar H.Ü. psikoloji lisans öğrencilerini İngilizce seçmeli dersler almaya cesartelendirerek öğrencilerin lisan yetkinliklerini de destekleyebilirler. Öğrencilerle yapılan görüşmelerde, öğrenciler İngilizce makaleleri daha iyi anlamak ve kendilerini lisan açısından daha yetkin hissetmek için Mesleki İngilizce gibi bir dersin de müfredata alınması taleplerini dile getirdiler. Bölümde araştırma görevlilerinin çok fazla sorumluluğu (örneğin, ders pogramlarının hazırlanması, tüm akademik danışmanlıklar, Erasmus koordinatörlüğü) yürüttüğü gözlemlenmiştir. Bu gibi faaliyetlerde araştırma görevlilerinin yanı sıra öğretim üyelerinin daha aktif olması önerilebilir. Son olarak, bölümün yollamış olduğu özdeğerlendirme raporunda eksik olan ve AÜK aracılığı ile ziyaret öncesinde ve ziyaret esnasında bölüm tarafından ALPDEK üyelerine sunulan belgelerin özdeğerlendirme raporuna eklenerek eksiksiz bir şekilde TPD ye arşivlenmek üzere yollanmasını önermekteyiz. 6

AKREDİTASYON PROGRAM DEĞERLENDİRME FORMU (APDF) AÇIKLAMA: APDF, ALPDEK üyesi olarak görevlendirilmiş olan kişilerin yapacakları akreditasyon program değerlendirmesinde kullanacakları formdur. Bu formda yer alan her bir değerlendirme boyutu/alanı için standartlar ayrıntılı olarak Türk Psikologlar Derneği Psikoloji Lisans Eğitimi Akreditasyon El Kitabı nda yer almaktadır. APDF yapılacak değerlendirmeler üç bölüm altında toplanmıştır. Bunlar; asgari standartlara yönelik değerlendirmeler, kalite standartlarına yönelik değerlendirmeler ve gözlem ve notlardır. APDF ilk olarak, gerekli inceleme, görüşme ve gözlemlerini tamamlamış olan her bir ALPDEK üyesi tarafından bağımsız olarak doldurulmalıdır. Bireysel değerlendirmelerin tamamlanması sonrasında, değerlendirmeden sorumlu üç ALPDEK üyesi bir araya gelerek ortak değerlendirmelerini yansıtan tek bir APDF doldurmalıdır. BÖLÜM A. ASGARİ STANDARTLAR I Müfredat Asgari 1. Genel bakış ve yaklaşım konularında zorunlu ders sayısı 2 3 2. Yöntem, ölçme değerlendirme, istatistik konularında zorunlu ders 2 5 sayısı 3. Bilişsel süreç ve mekanizmalarına yönelik zorunlu ders sayısı 3 4 4. İnsan gelişimi ve etkileşim süreçlerini kapsayan konulara yönelik 3 6 zorunlu ders sayısı 5. Uygulamalı alanlara yönelik zorunlu ders sayısı 3 3 IIa Kullanılan Eğitim-Öğretim Yöntemleri Asgari 1. Dersin amacı, formatı, materyalleri, sınavları hakkında bilgi veren ders planlarının öğrenciye verilmesi Derslerin %90 %70 inde olmalı 2. Program süresince öğrencilerin yaptıkları ödev/proje sayısı 4 En az 20 IIb Kullanılan Eğitim-Öğretim Yöntemleri 3. Ders planlarında öğrenciden beklentilerin ne derece açık ifade edildiği Çok yeterli 4. Derslerde kullanılan kaynakların güncelliği Çok yeterli 5. Derslerde kullanılan eğitim-öğretim yaklaşımlarının hedeflerle uyumluluğu Çok yeterli 6. Değerlendirmelerin ders içerik ve amacına uygunluğu x Çok yeterli 7

IIIa Öğretim Elemanları: Sayısal Göstergeler Asgari 1. Dört temel alandan en az üçünü temsil eden ve en az üç yıldır 4 10 bölümde çalışan öğretim elemanı sayısı 2. Doktoralı öğretim elemanı oranı %75 100 3. Son üç yıldaki öğretim elemanı sayısı ortalaması/öğrenci sayısı oranı 1/50 1/20 5 Yardımcı öğretim elamanı (AR-GÖR, uzman, okutman) sayısı 2 12 6. Öğretim elemanı başına düşen ortalama ders yükü Azami 16 saat 10 IIIb Öğretim Elemanları: Yayınlar (Toplam) 7. Son dört yılda bölümdeki öğretim elemanlarının yaptığı toplam uluslararası yayın (uluslararası endekslerde yer alan dergilerde basılmış olan çalışmalar veya uluslararası yayın evlerince basılmış kitaplar, kitap bölümleri) sayısı 8. Son dört yılda bölümdeki öğretim elemanlarının yaptığı toplam ulusal yayın (hakemli dergilerde basılmış olan çalışmalar, kitaplar veya kitap bölümleri) sayısı 9. Son dört yılda bölümdeki öğretim elemanlarının sunduğu toplam ulusal/uluslararası bildiri sayısı IIIc Öğretim Elemanları: Yayınlar (lama) 10. Son dört yılda öğretim elemanı başına düşen uluslararası yayın (uluslararası endekslerde yer alan dergilerde basılmış olan çalışmalar veya uluslararası yayın evlerince basılmış kitaplar, kitap bölümleri) sayısı 11. Son dört yılda öğretim elemanı başına düşen ulusal yayın (hakemli dergilerde basılmış olan çalışmalar, kitaplar veya kitap bölümleri) sayısı 12. Son dört yılda öğretim elemanı başına düşen ulusal/uluslararası bildiri sayısı 48 44 168 Asgari 1 4.4 1 4 1 15 IIId Öğretim Elemanlarına Sunulan Gelişimsel Olanaklar Var Yok 13. Ulusal/uluslararası bilimsel toplantılarına katılan öğretim VAR elemanlarına sağlanan üniversite desteği 14. Araştırma ve yayınlara sağlanan üniversite desteği/teşviki VAR 15. Her ders için öğrencilerin doldurduğu öğretim elemanı değerlendirme formları VAR 16. Değerlendirme sonuçlarının öğretim elemanlarına geri bildirimi VAR IIIe Öğretim Elemanları: Diğer 17. Ek görevli öğretim elemanlarının uzmanlık alanlarının verdikleri derslerle uyumu Çok uyumsuz EK GÖREVLİ YOKTUR Çok uyumlu 18. Öğretim elemanlarının araştırma, mesleki gelişim ve danışmanlık faaliyetleri 8

Çok yeterli 19. Öğretim elemanlarının jüri üyelikleri ve bilimsel amaçlı hakemlikleri Çok yeterli 20. Bölüm/Üniversite tarafından öğretim elemanlarının mesleki gelişimine katkı sağlayan diğer faaliyetler/olanaklar Çok yeterli IV İnsan ve Hayvan Araştırmalarında Etik İlkelere Duyarlılık Var Yok 1. Yürütülen çalışmaların evrensel araştırma etik ilkeleri doğrultusunda gerçekleştirilmesini sağlamak amaçlı etik kurul değerlendirme süreci V Öğrenci Destek ve Rehberlik Hizmetleri 1. Yeni gelen öğrencilere sunulan oryantasyon hizmetleri (toplantılar, bölüm tanıtım gezileri, bölüm tanıtım broşürü, kitapçığı, videosu vb.) 2. Öğrencilere sağlanan akademik danışmanlık hizmetleri (dönem başı ders seçimine yönelik yönlendirme, akademik konularda veya kariyer gelişimine yönelik rehberlik etme, ulaşılabilir olma) Çok yeterli VI Öğrenme Kaynakları Evet Hayır 1. Bölüm, öğrencilerin hizmetlerinden yararlanmak durumunda olduğu diğer birimlere (kütüphane, bilgisayar laboratuarları, v.) rahat ulaşabileceği bir mesafede mi? 2. Öğrencilere açık bilgisayar merkezi/laboratuarları ve/ya teknik destek üniteleri var mı? 3. Öğrenciye sunulan bilgisayar kullanımı olanakları yeterli mi? 4. Kütüphanede psikolojiye ayrılmış kaynaklar yeterli mi? 5 Psikoloji yazınına erişim sağlayan temel elektronik veri tabalarına (örn. SSCI) erişim sağlanmakta mı? 6. Bölüm içinde öğrenci kullanımına açık deney/gözlem odası var mı? 9

BÖLÜM C. GÖZLEM ve NOTLAR Değerlendirmenizde önemli olabileceğini düşündüğünüz diğer gözlem ve notlarınızı olabildiğince ayrıntılı bir şekilde yazınız. li ise ek sayfa kullanınız. Bölümün güçlü yönleri: Bölümde verilen zorunlu dersler hem yeterli sayıda hem de psikolojinin genel ve farklı alanlarını kapsayıcı niteliktedir. Psikoloji alanında seçmeli ders sayısı da çok sayıdadır ve öğrencilerin hem istedikleri alanlarda kendilerini geliştirme imkanı tanımakta, hem de farklı alanlardan ders seçme olanağını tanımaktadır. Bu açılardan bakıldığında müfredat asgari standartların çok ve kalitelidir.. Öğretim üyesi sayıları ve yardımcı öğretim elemanı sayıları asgari standardın çok dir. Öğretim elemanlarının farklı alt alanlara dağılımı da dengelidir. Öğretim üyesi başına düşen ders yükü uygundur (Ancak bir öğretim üyesinin ders yükü sayısının 37 olduğu dikkati çekmiştir.) Öğretim elemanlarının ulusal ve uluslararası yayınları asgari gerekliliklerin dir. Öğretim üyeleri akademik ve araştırma faaliyetlerinin yanı sıra dergi hakemliği, meslek örgütü başkanlığı gibi faaliyetler açısından da çok yoğun çalışmalar yapmaktadırlar. Bu açılardan bakıldığında bölümün kalite standardının yüksek olduğu söylenebilir. Bölümde 4 adet laboratuar bulunmaktadır. Bu laboratuarların hem mekan ve teçhizat açısından hem de araştırma faaliyetleri açısından kalite standartları yüksektir. Laboratuarların tümünde yoğun araştırma faaliyetleri TÜBĐTAK tarafından desteklenmektedir. Bu durum da bölümün en güçlü yönlerindendir. Bölümün içerisinde bulunduğu fakülte bölümün ihtiyaçlarına duyarlıdır. Fakültenin engelli öğrencilere ilişkin geliştirdiği mekan ve projeler ülkemizde çok ender rastlanan imkanlar sunmaktadır. Bölümün geliştirilmesi önerilen yönleri: Bölümün uluslararası bağlantılarının güçlendirilmesi önerilebilir. Uluslararası projeler ve Erasmus hareketliliğinin arttırılması önerilebilir. Đstatistik dersleri daha çok kuramsal ve elle hesaplama tarzında verilmektedir. Sadece başarılı öğrencilere SPSS paket programı kullanımı öğretilmektedir. Tüm öğrencilere bir bilgisayar laboratuarında SPSS öğretilmesi önerilebilir. Danışmanlık faaliyetlerinde araştırma görevlilerinin yanı sıra öğretim üyelerinin daha aktif olması önerilebilir. Not: Bu bölümü doldururken yukarıdaki formda yer almayan, ancak başvuru sahibi Bölüm tarafından size iletilen diğer özdeğerlendirme bilgilerini de (örn; öğrenci alımı, öğrenci gelişimi ve başarısı, kalite göstergeleri, vb.) gözönünde bulundurunuz. 11

AKREDİTASYON PROGRAM DEĞERLENDİRME FORMU (APDF) AÇIKLAMA: APDF, ALPDEK üyesi olarak görevlendirilmiş olan kişilerin yapacakları akreditasyon program değerlendirmesinde kullanacakları formdur. Bu formda yer alan her bir değerlendirme boyutu/alanı için standartlar ayrıntılı olarak Türk Psikologlar Derneği Psikoloji Lisans Eğitimi Akreditasyon El Kitabı nda yer almaktadır. APDF yapılacak değerlendirmeler üç bölüm altında toplanmıştır. Bunlar; asgari standartlara yönelik değerlendirmeler, kalite standartlarına yönelik değerlendirmeler ve gözlem ve notlardır. APDF ilk olarak, gerekli inceleme, görüşme ve gözlemlerini tamamlamış olan her bir ALPDEK üyesi tarafından bağımsız olarak doldurulmalıdır. Bireysel değerlendirmelerin tamamlanması sonrasında, değerlendirmeden sorumlu üç ALPDEK üyesi bir araya gelerek ortak değerlendirmelerini yansıtan tek bir APDF doldurmalıdır. BÖLÜM A. ASGARİ STANDARTLAR I Müfredat Asgari 1. Genel bakış ve yaklaşım konularında zorunlu ders sayısı 2 3 2. Yöntem, ölçme değerlendirme, istatistik konularında zorunlu ders 2 5 sayısı 3. Bilişsel süreç ve mekanizmalarına yönelik zorunlu ders sayısı 3 4 4. İnsan gelişimi ve etkileşim süreçlerini kapsayan konulara yönelik 3 6 zorunlu ders sayısı 5. Uygulamalı alanlara yönelik zorunlu ders sayısı 3 3 IIa Kullanılan Eğitim-Öğretim Yöntemleri Asgari 1. Dersin amacı, formatı, materyalleri, sınavları hakkında bilgi veren ders planlarının öğrenciye verilmesi Derslerin %90 %70 inde olmalı 2. Program süresince öğrencilerin yaptıkları ödev/proje sayısı 4 En az 20 IIb Kullanılan Eğitim-Öğretim Yöntemleri 3. Ders planlarında öğrenciden beklentilerin ne derece açık ifade edildiği Çok yeterli 4. Derslerde kullanılan kaynakların güncelliği Çok yeterli 5. Derslerde kullanılan eğitim-öğretim yaklaşımlarının hedeflerle uyumluluğu Çok yeterli 6. Değerlendirmelerin ders içerik ve amacına uygunluğu x Çok yeterli 12

IIIa Öğretim Elemanları: Sayısal Göstergeler Asgari 1. Dört temel alandan en az üçünü temsil eden ve en az üç yıldır 4 10 bölümde çalışan öğretim elemanı sayısı 2. Doktoralı öğretim elemanı oranı %75 100 3. Son üç yıldaki öğretim elemanı sayısı ortalaması/öğrenci sayısı oranı 1/50 1/20 5 Yardımcı öğretim elamanı (AR-GÖR, uzman, okutman) sayısı 2 12 6. Öğretim elemanı başına düşen ortalama ders yükü Azami 16 saat 10 IIIb Öğretim Elemanları: Yayınlar (Toplam) 7. Son dört yılda bölümdeki öğretim elemanlarının yaptığı toplam uluslararası yayın (uluslararası endekslerde yer alan dergilerde basılmış olan çalışmalar veya uluslararası yayın evlerince basılmış kitaplar, kitap bölümleri) sayısı 8. Son dört yılda bölümdeki öğretim elemanlarının yaptığı toplam ulusal yayın (hakemli dergilerde basılmış olan çalışmalar, kitaplar veya kitap bölümleri) sayısı 9. Son dört yılda bölümdeki öğretim elemanlarının sunduğu toplam ulusal/uluslararası bildiri sayısı IIIc Öğretim Elemanları: Yayınlar (lama) 10. Son dört yılda öğretim elemanı başına düşen uluslararası yayın (uluslararası endekslerde yer alan dergilerde basılmış olan çalışmalar veya uluslararası yayın evlerince basılmış kitaplar, kitap bölümleri) sayısı 11. Son dört yılda öğretim elemanı başına düşen ulusal yayın (hakemli dergilerde basılmış olan çalışmalar, kitaplar veya kitap bölümleri) sayısı 12. Son dört yılda öğretim elemanı başına düşen ulusal/uluslararası bildiri sayısı 48 44 168 Asgari 1 4.4 1 4 1 15 IIId Öğretim Elemanlarına Sunulan Gelişimsel Olanaklar Var Yok 13. Ulusal/uluslararası bilimsel toplantılarına katılan öğretim VAR elemanlarına sağlanan üniversite desteği 14. Araştırma ve yayınlara sağlanan üniversite desteği/teşviki VAR 15. Her ders için öğrencilerin doldurduğu öğretim elemanı değerlendirme formları VAR 16. Değerlendirme sonuçlarının öğretim elemanlarına geri bildirimi VAR IIIe Öğretim Elemanları: Diğer 17. Ek görevli öğretim elemanlarının uzmanlık alanlarının verdikleri derslerle uyumu Çok uyumsuz EK GÖREVLİ YOKTUR Çok uyumlu 18. Öğretim elemanlarının araştırma, mesleki gelişim ve danışmanlık faaliyetleri Çok yeterli 13

19. Öğretim elemanlarının jüri üyelikleri ve bilimsel amaçlı hakemlikleri Çok yeterli 20. Bölüm/Üniversite tarafından öğretim elemanlarının mesleki gelişimine katkı sağlayan diğer faaliyetler/olanaklar Çok yeterli IV İnsan ve Hayvan Araştırmalarında Etik İlkelere Duyarlılık Var Yok 1. Yürütülen çalışmaların evrensel araştırma etik ilkeleri doğrultusunda gerçekleştirilmesini sağlamak amaçlı etik kurul değerlendirme süreci V Öğrenci Destek ve Rehberlik Hizmetleri 1. Yeni gelen öğrencilere sunulan oryantasyon hizmetleri (toplantılar, bölüm tanıtım gezileri, bölüm tanıtım broşürü, kitapçığı, videosu vb.) 2. Öğrencilere sağlanan akademik danışmanlık hizmetleri (dönem başı ders seçimine yönelik yönlendirme, akademik konularda veya kariyer gelişimine yönelik rehberlik etme, ulaşılabilir olma) Çok yeterli VI Öğrenme Kaynakları Evet Hayır 1. Bölüm, öğrencilerin hizmetlerinden yararlanmak durumunda olduğu diğer birimlere (kütüphane, bilgisayar laboratuarları, v.) rahat ulaşabileceği bir mesafede mi? 2. Öğrencilere açık bilgisayar merkezi/laboratuarları ve/ya teknik destek üniteleri var mı? 3. Öğrenciye sunulan bilgisayar kullanımı olanakları yeterli mi? 4. Kütüphanede psikolojiye ayrılmış kaynaklar yeterli mi? 5 Psikoloji yazınına erişim sağlayan temel elektronik veri tabalarına (örn. SSCI) erişim sağlanmakta mı? 6. Bölüm içinde öğrenci kullanımına açık deney/gözlem odası var mı? 14

BÖLÜM C. GÖZLEM ve NOTLAR Değerlendirmenizde önemli olabileceğini düşündüğünüz diğer gözlem ve notlarınızı olabildiğince ayrıntılı bir şekilde yazınız. li ise ek sayfa kullanınız. Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü ülkemizin en köklü, deneyimli bölümlerinden biridir. Bölümün psikoloji lisans eğitimi konusunda sağlam bir altyapısı vardır. Tüm başlıca alanlar yeterli sayıda öğretim üyesi tarafından temsil edilmekte, öğrenciye asgari standartların ders seçenekleri sunulmakta, bunların yanında öğrencilere araştırma faaliyetlerine katılmak için imkanlar tanınmaktadır. Kullanılan eğitim araçları (bilgisayar laboratuarı, projektör,vs.) yeterlidir. Araştırma imkanları ve araştırma yapılan mekanlar uygundur. Araştırma proje desteği konusunda da bölüm üst düzey bir performans göstermektedir. Öte yandan bölüm öğrencileri arasında yurt dışı değişim programlarının (örn Erasmus) çok popular olmadığı ve anlaşmalı kurum sayısının az olduğu gözlemlenmiştir. Yurt dışı ilişkilerde biraz daha aktif olunması bölümün araştırma ve eğitim programına çok büyük katkılar sağlayacaktır.. Bunun dışında istatistik ve özellikle de SPSS eğitiminin tüm öğrencilere belli bir standart oluşturacak şekilde verilmesi gereklidir. Halihazırda ise nisbeten küçük bir grup öğrenci SPSS bilerek mezun olmaktadır. Bunun çalışılması gereken en önemli nokta olduğunu düşünüyorum. Son olarak, bölümde araştırma görevlilerinin çok fazla sorumluluğu yürüttüğü gözlemlenmiştir. Örenğin ders pogramlarının hazırlanması, tüm akademik danışmanlıklar, Erasmus koordinatörlüğü gibi islerin araştırma görevlileri tarafından yapılıyor olması bir miktar sorunlu bilinmiuştur. Sonuç olarak Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü nün kaliteli ve yönetmeliğe uygun bir yapısı ve lisans müfredatı bulunduğu görüşündeyim. Not: Bu bölümü doldururken yukarıdaki formda yer almayan, ancak başvuru sahibi Bölüm tarafından size iletilen diğer özdeğerlendirme bilgilerini de (örn; öğrenci alımı, öğrenci gelişimi ve başarısı, kalite göstergeleri, vb.) gözönünde bulundurunuz. 16

AKREDİTASYON PROGRAM DEĞERLENDİRME FORMU (APDF) AÇIKLAMA: APDF, ALPDEK üyesi olarak görevlendirilmiş olan kişilerin yapacakları akreditasyon program değerlendirmesinde kullanacakları formdur. Bu formda yer alan her bir değerlendirme boyutu/alanı için standartlar ayrıntılı olarak Türk Psikologlar Derneği Psikoloji Lisans Eğitimi Akreditasyon El Kitabı nda yer almaktadır. APDF yapılacak değerlendirmeler üç bölüm altında toplanmıştır. Bunlar; asgari standartlara yönelik değerlendirmeler, kalite standartlarına yönelik değerlendirmeler ve gözlem ve notlardır. APDF ilk olarak, gerekli inceleme, görüşme ve gözlemlerini tamamlamış olan her bir ALPDEK üyesi tarafından bağımsız olarak doldurulmalıdır. Bireysel değerlendirmelerin tamamlanması sonrasında, değerlendirmeden sorumlu üç ALPDEK üyesi bir araya gelerek ortak değerlendirmelerini yansıtan tek bir APDF doldurmalıdır. BÖLÜM A. ASGARİ STANDARTLAR I Müfredat Asgari 1. Genel bakış ve yaklaşım konularında zorunlu ders sayısı 2 3 2. Yöntem, ölçme değerlendirme, istatistik konularında zorunlu ders 2 5 sayısı 3. Bilişsel süreç ve mekanizmalarına yönelik zorunlu ders sayısı 3 4 4. İnsan gelişimi ve etkileşim süreçlerini kapsayan konulara yönelik 3 6 zorunlu ders sayısı 5. Uygulamalı alanlara yönelik zorunlu ders sayısı 3 3 IIa Kullanılan Eğitim-Öğretim Yöntemleri Asgari 1. Dersin amacı, formatı, materyalleri, sınavları hakkında bilgi veren ders planlarının öğrenciye verilmesi Derslerin 90% %70 inde olmalı 2. Program süresince öğrencilerin yaptıkları ödev/proje sayısı 4 En az 20 IIb Kullanılan Eğitim-Öğretim Yöntemleri 3. Ders planlarında öğrenciden beklentilerin ne derece açık ifade edildiği Çok yeterli 4. Derslerde kullanılan kaynakların güncelliği Çok yeterli 5. Derslerde kullanılan eğitim-öğretim yaklaşımlarının hedeflerle uyumluluğu Çok yeterli 6. Değerlendirmelerin ders içerik ve amacına uygunluğu Çok yeterli 17

IIIa Öğretim Elemanları: Sayısal Göstergeler Asgari 1. Dört temel alandan en az üçünü temsil eden ve en az üç yıldır 4 10 bölümde çalışan öğretim elemanı sayısı 2. Doktoralı öğretim elemanı oranı %75 %100 3. Son üç yıldaki öğretim elemanı sayısı ortalaması/öğrenci sayısı oranı 1/50 1/20 5 Yardımcı öğretim elamanı (AR-GÖR, uzman, okutman) sayısı 2 12 6. Öğretim elemanı başına düşen ortalama ders yükü Azami 16 saat 10 saat IIIb Öğretim Elemanları: Yayınlar (Toplam) 7. Son dört yılda bölümdeki öğretim elemanlarının yaptığı toplam uluslararası yayın (uluslararası endekslerde yer alan dergilerde basılmış olan çalışmalar veya uluslararası yayın evlerince basılmış kitaplar, kitap bölümleri) sayısı 8. Son dört yılda bölümdeki öğretim elemanlarının yaptığı toplam ulusal yayın (hakemli dergilerde basılmış olan çalışmalar, kitaplar veya kitap bölümleri) sayısı 9. Son dört yılda bölümdeki öğretim elemanlarının sunduğu toplam ulusal/uluslararası bildiri sayısı IIIc Öğretim Elemanları: Yayınlar (lama) 10. Son dört yılda öğretim elemanı başına düşen uluslararası yayın (uluslararası endekslerde yer alan dergilerde basılmış olan çalışmalar veya uluslararası yayın evlerince basılmış kitaplar, kitap bölümleri) sayısı 11. Son dört yılda öğretim elemanı başına düşen ulusal yayın (hakemli dergilerde basılmış olan çalışmalar, kitaplar veya kitap bölümleri) sayısı 12. Son dört yılda öğretim elemanı başına düşen ulusal/uluslararası bildiri sayısı 48 44 168 Asgari 1 4.4 1 4 1 15 IIId Öğretim Elemanlarına Sunulan Gelişimsel Olanaklar Var Yok 13. Ulusal/uluslararası bilimsel toplantılarına katılan öğretim elemanlarına sağlanan üniversite desteği 14. Araştırma ve yayınlara sağlanan üniversite desteği/teşviki 15. Her ders için öğrencilerin doldurduğu öğretim elemanı değerlendirme formları 16. Değerlendirme sonuçlarının öğretim elemanlarına geri bildirimi IIIe Öğretim Elemanları: Diğer 17. Ek görevli öğretim elemanlarının uzmanlık alanlarının verdikleri derslerle uyumu İLGİLİ BÖLÜMDE EK GÖREVLİ ÖĞRETİM ELEMANİ BULUNMAMAKTADIR. Çok uyumsuz Çok uyumlu 18

18. Öğretim elemanlarının araştırma, mesleki gelişim ve danışmanlık faaliyetleri Çok yeterli 19. Öğretim elemanlarının jüri üyelikleri ve bilimsel amaçlı hakemlikleri Çok yeterli 20. Bölüm/Üniversite tarafından öğretim elemanlarının mesleki gelişimine katkı sağlayan diğer faaliyetler/olanaklar Çok yeterli IV İnsan ve Hayvan Araştırmalarında Etik İlkelere Duyarlılık Var Yok 1. Yürütülen çalışmaların evrensel araştırma etik ilkeleri doğrultusunda gerçekleştirilmesini sağlamak amaçlı etik kurul değerlendirme süreci V Öğrenci Destek ve Rehberlik Hizmetleri 1. Yeni gelen öğrencilere sunulan oryantasyon hizmetleri (toplantılar, bölüm tanıtım gezileri, bölüm tanıtım broşürü, kitapçığı, videosu vb.) Çok yeterli 2. Öğrencilere sağlanan akademik danışmanlık hizmetleri (dönem başı ders seçimine yönelik yönlendirme, akademik konularda veya kariyer gelişimine yönelik rehberlik etme, ulaşılabilir olma) Çok yeterli VI Öğrenme Kaynakları Evet Hayır 1. Bölüm, öğrencilerin hizmetlerinden yararlanmak durumunda olduğu diğer birimlere (kütüphane, bilgisayar laboratuarları, v.) rahat ulaşabileceği bir mesafede mi? 2. Öğrencilere açık bilgisayar merkezi/laboratuarları ve/ya teknik destek üniteleri var mı? 3. Öğrenciye sunulan bilgisayar kullanımı olanakları yeterli mi? 4. Kütüphanede psikolojiye ayrılmış kaynaklar yeterli mi? 5 Psikoloji yazınına erişim sağlayan temel elektronik veri tabalarına (örn. SSCI) erişim sağlanmakta mı? 6. Bölüm içinde öğrenci kullanımına açık deney/gözlem odası var mı? 19

BÖLÜM C. GÖZLEM ve NOTLAR Değerlendirmenizde önemli olabileceğini düşündüğünüz diğer gözlem ve notlarınızı olabildiğince ayrıntılı bir şekilde yazınız. li ise ek sayfa kullanınız. Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü nün akreditasyon dosyasının ön incelenmesi ve bölüm ziyareti sonucunda ilgili bölümün pek çok açıdan güçlü yönleri olduğu dikkati çekmiştir. Öncelikle, bölümün eğitim-öğretim müfredatı ve yöntemleri, programın eğitim amaçlarını desteklemektedir. Müfredat asgari gereklerin epeyce üstünde olup, öğrencilerin ilerideki uzmanlık eğitimi süreçlerine temel oluşturabilecek psikolojinin her alt dalından özellikle de uygulamaya dönük alanlarından (adli psikoloji, trafik psikolojisi, endüstri ve örgüt psikolojisi, sosyal psikolojide seçme konular) pek çok seçmeli ders opsiyonunu sağlamaktadır. Bunun yanı sıra, öğrencileri bağımsız çalışmalar (örneğin, ölçek geliştirme ve değerlendirme) yapmaya özendiren dersler de müfredatta yer almaktadır. Eğitim dili Türkçe olmasına rağmen müfredattaki derslerin pek çoğunda hem Türkçe hem de İngilizce kaynakların öğrencilere önerilmesi de bölümün lisans eğitiminin güçlü bir yanıdır. Bölümdeki öğretim kadrosu sayıca yeterli ve oldukça niteliklidir. Bölümün eğitim için kullanılan alanları dışında, üniversitenin ve çeşiti bilimsel proje fonlarının kaynaklar ile altyapı ve teknik teçhizat donanımlı Psikoterapi Araştırmaları Laboratuvarı, Sosyal Psikoloji Laboratuvarı, Gelişim Gözlem Laboratuvarı ve Bilişsel Psikoloji Uygulama Laboratuvarı olmak üzere dört adet psikoloji araştırma laboratuvarı mevcuttur. Bu laboratuvarlarda bölüm elemanları Hacettepe Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Birimi ve TÜBİTAK destekli pek çok proje yürütmektedirler. Lisans öğrencileri bölüm elemanlarının yürütmekte oldukları bu çalışmalarda veri toplama ve kodlama gibi aşamalarda aktif bir şekilde rol oynamaktadırlar. Bölüm elemanlarının disiplinlerarası projelerde yer aldıkları, SSCI kapsamındaki ulusal dergilerin editörlük, yayın kurulu ve danışma kurulu üyeliğinde bulundukları, nisbeten daha az sayıdaki bölüm elemanının uluslararası dergilerde de hakemlik görevleri aldıkları dikkat çekmektedir. Bölümdeki öğretim elemanlarının ders vermeye ve araştırma yapmaya ayırdıkları zamanları dengeledikleri, ders saatlerinin YÖK ün belirlediği kriterleri aşmadığı görülmüştür. Yapılan görüşmelerde, öğrenciler ders kayıt döneminde akademik danışmalarından (genellikle araştırma görevlileri) yönlendirme aldıklarını bildirmişlerdir. Bunun yanı sıra, birinci sınıf öğreniclerinin ileri sınıflardan bir öğrenci ile eşleşip bir akran danışmanı sistemi oluşturdukları ve bölüm içindeki öğrencilerin bu sayede iletişim ve arkadaşlıklarının kuvvetlendiği öğrenilmiştir. H.Ü. lisans öğrencilerinin oldukça aktif bir öğrenci topluluğu olduğu da gözlenmiştir. Topluluk, uluslararası ve ulusal öğrenci grupları ile etkinlikler, meslek tanıtım günleri, film söyleşileri, tanışma çayları, sosyal sorumluluk projeleri gibi pek çok faaliyeti gerçekleştirmektedir. Son olarak, kampüs kütüphanesinin çalışma alanlarının öğrencilere haftanın hergünü 24 saat açık olması, engelli öğrencilere yönelik pek çok kolaylık sağlanması Hacettepe Üniversitesinin çok olumlu düzenlemeleri içinde yer almaktadır. Gelişmeye açık yönler: Öğrencilerile yapılan görüşmeler, H.Ü. psikoloji lisans öğrencilerinin yurtdışındaki değişim programlarına katılımlarının kısıtlı olduğunu ortaya koymuştur. Eğitim 21

planındaki zorunlu iki dönem İngilizce dersine ek olarak, akademik danışmanlar H.Ü. psikoloji lisans öğrencilerini İngilizce seçmeli dersler almaya cesartelendirerek öğrencilerin lisan yetkinliklerini destekleyebilirler. Bunun yanı sıra bir yıl süreli İstatistik dersinin olması bölümün eğitim planı ile uygunluk gösterirken öğrencilerin veri analizinde yetkinlik kazanmalarına yönelik olarak SPSS programını öğrendikleri dersin seçmeli değil zorunlu olmasını önermekteyim. 22