Lisans Anlaşmaları - 1

Lisans Lisans?? Lisanslı futbolcu Lisanslı ürün Lisans mezunu - 2

BBY 166, 17 Nisan 2015-3

Lisans Anlaşması bir kişi ya da kuruluşa, başka bir şirket tarafından oluşturulan bilgisayar yazılımını kullanmak için izin veren resmi sözleşme Elektronik kaynaklarla ilgisi? Temel sınırlar ve izinlerin belirlenmesi - 4

Lisans Anlaşması Kütüphanelerde elektronik kaynak sağlamasında, Alıcı? Satıcı? Amaç? Telif haklarının korunması? Kimin, neye, hangi amaçla ulaşacağının taraflarca kabul edilmesi? - 5

Lisans Anlaşması - 6

Lisans Anlaşmalarında Bölümler Taraflar Tanımlar Lisans verilmesi ve ücretler Kullanım hakları Yasaklar Yayıncının teminat, güvence ve sorumlulukları Yayıncının yükümlülükleri Süre ve son bulma Genel Hükümler Ekler - 8

Lisans Anlaşmalarında Temel İlkeler İmza atılan dönem için tüm erişim haklarını açık bir şekilde tanımlamalı Telif hakları başlığı altında lisans yapan kurumun ya da kullanıcıların erişim haklarını kısıtlamamalı Hem lisansı alan hem de veren taraf için entelektüel mülkiyet haklarını iyi bir şekilde tanımlamalı - 9

Lisans Anlaşmalarında Temel İlkeler - II Kütüphane kaynaklarının kullanıcılar tarafından izinsiz kullanılması halinde kütüphaneler sorumlu tutulmamalı Lisansı alan kütüphane, lisanslanan kaynağın erişim ilkelerini uygulama konusunda istekli olmalı Kaynağa erişim koşullarını açık bir şekilde tanımlamalı - 10

Lisans Anlaşmalarında Temel İlkeler - III Lisans anlaşmaları, lisanslanmış bir kaynağın koruma ya da arşiv oluşturma amacıyla bir kopyasının alınmasına izin verilmesine dair bir madde içermeli Bir lisans anlaşması lisansı alan ve sağlayan arasında imzalandığı anda sabitlenir. İmzalandıktan sonra herhangi bir değişiklik yapılacaksa her iki tarafın da onaylaması gerekir. Aksi takdirde değişiklik yapılamaz. - 11

Lisans Anlaşmalarında Gelişmeler Standart lisans anlaşmaları Lisans anlaşması üretme yazılımı Liblicense Lisans anlaşması olmadan sağlama License-less OECD modeli - 12

Lisans Modelleri Büyük ticaret (big deal) Kurum büyüklüğüne göre fiyatlandırma Konsorsiyal fiyatlandırma Kullanıcı odaklı sağlama Kullanım başına ödeme - 13

Büyük Ticaret (Big Deal) Sizin yayıncıdan istediğiniz Fiyatı: 100 $ Yayıncının size sattığı Fiyatı: 200 $ - 14

Büyük Ticaret (Big Deal) Yayıncıların elektronik kaynak aboneliklerinde dergileri büyük bir demet halinde, herhangi bir ayrım yapmaksızın pazarlamaları İhtiyaca göre seçim şansı yok - 15

Kurum Büyüklüğüne Göre Fiyatlandırma Kütüphanelerin bağlı olduğu kurumun öğrenci sayısı, personel sayısı, tam zamanlı kullanıcı sayısı gibi bazı ölçütler dikkate alınarak fiyatlandırma Büyük kuruluşların daha yüksek, küçük kuruluşların ise daha düşük abonelik ücreti vermesi üzerine kurulu - 16

Konsorsiyal Fiyatlandırma Birden fazla kütüphanenin veya kurumun bir araya gelerek düşük maliyetli anlaşmalar yapmalarını hedefleyen bir model Konsorsiyal anlaşma modeli diğer modelleri kapsayabilir. - 17

Kullanıcı Odaklı Sağlama Kullanıcılar kurumlarının seçtiği ve kütüphane kataloğunda yer alan sağlayıcı listesinden ihtiyaçları olan kaynakları seçer ve görüntüleyebilirler. Eğer ihtiyaç duyulan kaynaklar gerçekten bunlar ise kütüphaneler bu kaynakları kiralama ya da satın alma yoluna giderler - 18

Kullanım Başına Ödeme Elektronik kaynaklara abone olmaksızın makalelerin öz bilgilerine erişmelerine imkân sağlar. Kullanıcılar istedikleri takdirde tam metin erişimi sağlanır ve ardından kullanım miktarına bağlı olarak ücretlendirilirler - 19

Lisans Modelleri Sizce hangi model daha iyi? Türkiye deki kütüphanecilerin görüşü; - 20

Türkiye de Durum 2013 yılında yapılmış anketin sonuçları - 21

Türkiye de Durum - 22

Tartışma Sizce lisans anlaşmaları kimin haklarını daha çok koruyor? Lisans anlaşmaları olmalı mı olmamalı mı? Türkiye deki durumu nasıl yorumlamak gerekli? - 27

Kaynakça Taşkın, Z. (2014). Elektronik Kaynak Lisans Anlaşmaları: Türkiye de Kütüphane ve Kütüphanecilerin Durumu. Türk Kütüphaneciliği, 28(1), 6-17 - 28

Lisans Anlaşmaları - 29