12. SINIF KONU ANLATIMI 6 GENETİK ŞİFRE VE PROTEİN SENTEZİ 2
SANTRAL DOGMA Hücredeki bilgi aktarım mekanizmasının tamamına SANTRAL DOGMA denir. Santral dogma tek yönlü bilgi aktarımıdır. Geri dönüşümü yoktur. Santral dogma 3 olaydan meydana gelir. Bunlar; 1) Replikasyon 2) Transkripsiyon 3) Translasyon Sadece hücre bölünmesi sırasında görülür.
Bir protein sentezinde görev alan trnaların nükleotit dizilişleri GAS,GAU,SAG şeklinde ise protein için şifre veren DNA nın anlamlı zincirinin baz diziliş sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) SUG SUA GUS B) TAS GAA SSG C) TAA GAS SSG D) GAS GAA SSG E) GAS GAT SAG 1. Replikasyon 2. Transkripsiyon 3. Translasyon Santral dogmada yukarıda verilen olaylardan hangileri prokaryot ve ökaryot hücrelerde gerçekleştiği hücre kısmının aynı olma olasılığı yoktur? A) Yalnız 1 B) 1 ve 2 C) 1 ve 3 D) 2 ve 3 E) 1, 2 ve 3 Hücrelerde m RNA daki CGA kodonu arjinin aminoasitini şifrelemektedir. Bir araştırmacı yaptığı deneylerden şu sonuçları elde ediyor. - Eğer bu kodonda ilk baz (U) olursa (UGA) bu kodon amino asit şifreleyemiyor. - Eğer bu kodonda ikinci baz (U) olursa (CUA) bu kodon lösin amino asidini şifreliyor. - Eğer bu kodonda üçüncü baz (U) olursa (CGU) bu kodon arjinin amino asidini şifreliyor. Bu çalışma sonuçlarına göre; 1. Bir aminoasit birden fazla kodon çeşidi tarafından şifrelenebilir. 2. Kodonda meydana gelebilecek her değişme protein sentezini durdurur. 3. Kodonlarda meydana gelebilecek değişmeler oluşacak proteinin farklı olmasına sebep olabilir. İfadelerinden hangileri söylenebilir? A) Yalnız 1 B) 1 ve 2 C) 1 ve 3 D) 2 ve 3 E) 1, 2 ve 3
Bir Gen Bir Polipeptid Hipotezi George Beadle ve Edward Tatum bir ekmek küfü olan Neurospora crassa ile deneyler yapmışlardır. Bu deney sonucunda arjinin aminoasidinin üretiminde 3 farklı enzimin takım halinde çalışması sonucu üretildiğini bu enzimlerin her birinin genler sorumluluğunda sentezlendiği sonucuna ulaşmışlardır. Çalışmaları sonucunda BİR GEN BİR ENZİM HİPOTEZİNİ oluşturmuşlardır. Proteinler hakkında yapılan deneyler sonucunda bu hipotezde bazı değişiklikler yapılmıştır. Çünkü bütün proteinler enzim yapılı değildir. Bütün proteinler üç boyutlu hal kazanmadan önce polipeptid halinde olduğundan hipotez BİR GEN BİR POLİPEPTİD HİPOTEZİ olarak güncellenmiştir.
AGS SGU SAA AUS şeklinde nükleotit zincirine sahip mrna ya kalıplık eden DNA nın tamamlayıcı zincirinin nükleotit dizilimi hangisinde verilmiştir? A) TSG GSA GTT TAG B) TSG GSA GUU TAG C) AGS SGT SAA ATS D) AGS SGT STT ATS E) USG GSU GUU AUS DNA mrna Protein Yukarıdaki olayların gerçekleşme sürecinde aşağıdakilerden hangisi meydana gelmez? A) DNAnın ilgili genindeki hidrojen bağlarının kopması B) trna nın aminoasitleri ribozoma taşıması C) Aminoasitler arasında peptit bağlarının kurulması D) DNA molekülünün iki zincirinin baştan sona açılması E) DNAdaki genetik şifrenin mrnaya aktarılması Bir proteindeki peptit bağ sayısı bilindiğine göre bu bilgiye dayanarak protein senteziyle ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşabilir? A) Kullanılan trna çeşidi B) Proteindeki aminoasit çeşitleri C) Protein sentezinde açığa çıkan su sayısı D) DNAdaki ilgili genin nükleotit dizilişi E) mrnada bulunan kodon çeşidi Bir hücrede sentezlenen proteindeki aminoasit çeşidi ve dizilişi bilinirse sentezde görev alan; 1. Kodon çeşidi sayısı 2. Kodon sayısı 3. Antikodon sayısı 4. trna çeşidi sayısı Bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir? A) 1 ve 2 B) 1 ve 4 C) 2 ve 3 D) 2 ve 4 E) 3 ve 4
Hücrelerde protein sentezi DNA üzerindeki genler tarafından kontrol edilir. Protein sentezinden sorumlu bir gende meydana gelen mutasyon, sentezlenecek proteindeki; 1. Amino asit sayısı 2. Amino asit çeşidi 3. Amino asit sırası 4. Amino asit yapısı Faktörlerinden hangilerinin değişmesine neden olabilir? A) 1 ve 2 B) 2 ve 3 C) 3 ve 4 D) 1, 2 ve 3 E) 2, 3 ve 4 Protein sentezi sırasında gerçekleşen; 1. DNA dan m RNA sentezlenmesi 2. m RNA ile t RNA arasında geçici bağ oluşması 3. Amino asitler arasında peptit bağlarının oluşması Olaylarından hangilerinde su çıkışı gerçekleşir? A) Yalnız 3 B) 1 ve 2 C) 1 ve 3 D) 2 ve 3 E) 1, 2 v e3 Bir protein sentezi sırasında 200 molekül su açığa çıktığı tespit ediliyor. Buna göre bu protein için şifre veren m RNA zincirinde kaç nükleotit bulunur? (Durdurucu kodon dahil.) A) 203 B) 303 C) 406 D) 506 E) 606 Bir protein molekülünün sentezinde 40 izolösin, 30 fenilalanin, 15 arjinin aminoasidi kullanıldığına göre protein sentezi ile ilgili; 1. En az 3 çeşit antikodon görev yapmıştır. 2. En az 4 çeşit kodon görev yapmıştır. 3. Proteini oluşturan aminoasitlerin dizilişini trna belirlemiştir. İfadelerinden hangileri söylenebilir? A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 C) 1 ve 2 D) 1 ve 3 E) 2 ve 3