T.C ANTALYA BÜYÜKŞEHİRBELEDİYESİ SU VE ATIKSU İDARESİ GENEL ANTALYA SU VE ATIKSU PROJESİ EK FİNANSMAN PROJESİ ÇEVRE YÖNETİM PLANI NİHAYİ RAPOR

T.C ANTALYA BÜYÜKŞEHİRBELEDİYESİ SU VE ATIKSU İDARESİ GENEL ANTALYA SU VE ATIKSU PROJESİ EK FİNANSMAN PROJESİ ÇEVRE YÖNETİM PLANI NİHAYİ RAPOR HAZIRLAYAN ALDAŞ ALTYAPI YÖNETİM DANIŞMANLIK ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİM HİZMETLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. HAZİRAN 2010

ANTALYA SU VE ATIKSU PROJESİ EK FİNANSMAN PROJESİ ÇEVRE YÖNETİM PLANI NİHAYİ RAPOR HAZİRAN 2010

İÇİNDEKİLER BÖLÜM I: GENEL BİLGİLER... 2 1.1 Proje Bölgesinin Genel Özellikleri... 2 1.1.1 Antalya Kentinin Gelişmesi... 3 1.2 Mevcut Alt Yapı Tesisleri... 5 1.2.1 İçme Suyu Sistemi... 5 1.2.2 SCADA sistemi... 8 1.2.3 Kanalizasyon sistemi...11 1.3 Proje Gerekçesi...11 1.3.1. Su Üretim ve Tüketim Dengesi...12 1.3.2. Kaçakların Azaltılması...13 1.3.4 Sonuç...15 BÖLÜM II: proje bileşenleri...17 2.1 Proje Bileşenleri...17 2.1.1 İçme suyu şebekesi İnşaatı...17 2.1.2 Kanalizasyon Şebekesi...21 2.1.2.2. Sözleşme Paketi Muratpaşa İlçesi, TM-4, TM-7, TM-13 Atıksu Pompa İstasyonu Havzası ile Çağlayan, Fener, Kundu Bölgesi...21 BÖLÜM III: PROJENİN ÇEVRESEL ETKİLERİ...26 3.1 İçme suyu şebekesi...29 3.1.1 İnşaat aşaması...29 3.1.2 İşletme aşaması...33 3.2 Kanalizasyon Şebekesi...33 3.2.1 İnşaat aşaması...33 3.2.2 İşletme aşaması...33 BÖLÜM IV: PROJE İYİLEŞTİRME PLANI VE ÖNLEMLERİ...34 4.1 Çalışma Yaklaşımı...34 4.2 İçme Suyu Şebekesi, Terfi Hattı Planı ve Önlemleri...34 4.2.1 İnşaat Aşamasında İyileştirme Planı ve Önlemleri...34 4.2.1.1 İçme Suyu Kalitesinin Korunması...35 4.2.1.2 Hafriyat Atıklarının Kontrolü...36 4.2.1.3 Katı ve sıvı atıkların kontrolü...38 4.2.1.4 Atık Yağların Kontrolü...38 4.2.1.5 Gürültü kontrolü...39 4.2.1.6 Toz Oluşumu ve Hava Kirliliğinin Önlenmesi...43 4.2.1.7 Sağlık ve Güvenlik Önlemleri...43 4.2.1.8 Trafik Kontrolü ile İlgili Önlemler:...44 4.2.1.9 Arazi ve Görsel Çevrenin Bozulmasına Yönelik Önlemler...44 4.2.2 İşletme Aşaması İçin İyileştirme Planı ve Önlemleri...44 4.3 Kanalizasyon Şebekesinin İyileştirme Planı ve Önlemleri...46 4.3.1 İnşaat aşaması iyileştirme planı ve önlemleri...46 4.3.2 İşletme Aşaması İyileştirme Planı ve Önlemleri...47 4.4 İçme Suyu Depoları İyileştirme Planı ve Önlemleri...47 4.4.1 İnşaat Aşamasındaki İyileştirme Planı ve Önlemleri...47 4.4.2 İşletme Aşamasındaki İyileştirme Planı ve Önlemleri...48 4.5 Su İletim Hatları, Kuyular ve Terfi Merkezleri İyileştirme Planı ve Önlemleri...49 4.5.1 İnşaat aşamasındaki iyileştirme planı ve önlemler...49 4.5.2 İşletme Aşamasındaki İyileştirme Planı ve Önlemler...50 BÖLÜM V: KURUMSAL DÜZENLEMELER...51 EK I. PROJE İYİLEŞTİRME VE İZLEME/ÖLÇME PLANI...53 EK II. TEKNİK DETAYLAR...59 EK-III ÇEVRE YÖNETİM PLANI HALKIN KATILIMI TOPLANTISI...62 D.SONUÇ 1

BÖLÜM I: GENEL BİLGİLER 1.1 Proje Bölgesinin Genel Özellikleri Proje alanı, Antalya ili sınırları içerisinde Konyaaltı, Muratpaşa, Kepez, Döşemealtı, Aksu ilçelerine bağlı yerleşimler ile bu ilçelere bağlı beş (5) köyü kapsamaktadır. Çalışma bölgeleri Şekil 1.1 de görülmektedir. Şekil 1.1. Çalışma Alanı Sınırları Antalya kenti, güneyinde dik yamaçlarla (falezler) kesilen Akdeniz ve kuzeyinde ona paralel uzanan Toros dağları arasında ova karakterindeki Antalya Traverten platosunda yer alır. Antalya Traverten platosu topoğrafik yapısı itibariyle yukarı plato (Döşemealtı ovası) ve aşağı plato (Varsak veya Düden ovası) olmak üzere iki kısımda mütalaa edilmektedir. Aşağı platonun denizden yüksekliği (40-150 m), yukarı platonun ise (250-300 m) arasında değişmektedir. Kent merkezi yerleşim alanları 40-150 m kotları arasında değişen aşağı platoda yer almaktadır. 2

1.1.1 Antalya Kentinin Gelişmesi Türkiye nin ve Antalya nın temel nüfus değerleri aşağıdaki Tablo 1.2 de verilmiştir. Antalya İli Türkiye de olduğu gibi nüfusta yükseliş eğilimi göstermektedir. eğilimlerini izlemektedir. Türkiye ye benzer bir şekilde Antalya İlinde de kentsel nüfusta daha hızlı bir artış eğilimi ve bunun sonucunda da kent nüfusunun il nüfusu içerisindeki payında artışlar gözlenmektedir. Bu eğilimleri gösteren rakamlar ve Antalya nın ülke toplamları ve ortalama değerleri tablo 1.2 de verilmiştir. Tablo 1.2. Türkiye ve Antalya için Temel Nüfus Verileri Nüfus Toplam Artış Oranı Yıllık Ortalama Artış Hızı 1990 2000 2007 2008 1990-2008 1990-2008 2000-2007 2007-2008 Türkiye- Toplam Nüfus 56.473.035 67.803.927 70.586.256 71.517.100 26,60% 1,85% 0,58% 1,32% Türkiye- Kentsel Nüfus 33.656.275 44.006.274 49.747.859 53.611.723 59,30% 2,72% 1,77% 7,77% Antalya- Toplam Nüfus 1.132.211 1.719.751 1.789.295 1.859.275 64,20% 4,27% 0,57% 3,91% Antalya- Kentsel Nüfus 602.194 936.330 1.127.634 1.273.940 111,50% 4,78% 5,51% 3,82% Türkiye nin toplam nüfusu 1990-2008 döneminde %26.6 oranında artmıştır. Aynı dönemde Antalya İlinin toplam nüfusu %64 oranında artmıştır. Dolayısıyla Antalya nın nüfusu Türkiye nin nüfusundan iki kat daha hızlı artmıştır. Bu genel artış oranına karşılık 1990-2000, 2000 2007 ve 2007 2008 dönemlerinde farklı artış oranları gözlenmiştir. 1990-2000 döneminde Antalya İl nüfusunun Türkiye nin nüfus artış hızının iki katından daha hızlı bir şekilde arttığı gözlenmiştir (Türkiye için %1.85 e karşılık Antalya için % 4.27). 2000-2007 döneminde hem Türkiye nin hem de Antalya nın nüfus artış hızında büyük bir azalış olmuştur (Türkiye %0.56 ve Antalya: % 0.57). Ancak 2007-2008 döneminde Antalya nın il nüfusu yeniden büyük bir artış hızına ulaşmıştır. Bu dönemde Antalya İlinin nüfusu %3.91 oranında artmış buna karşılık Türkiye nin toplam nüfusu sadece %1.39 oranında artmıştır. Bu gelişmelerin sonucunda Antalya ilinin Türkiye nüfusu içerisindeki payı 1990 da %2 iken 2008 de %2.6 ya yükselmiştir. Tablo 1.3 ün son satırı, Antalya Büyükşehir Belediyesi nin toplam nüfusu için öngörülen yıllık ortalama nüfus artış hızlarını göstermektedir. Görüleceği üzere, Antalya Büyükşehir Belediyesi için öngörülen genel ortalama nüfus artış hızı 2010-2015 dönemi için %4.24 olarak öngörülmüş ve bu değer 2030-2025 döneminde %4.58 e yükselmiş daha sonraki dönemlerde ise %3.23 e kadar düşmüştür. Bu artış hızları TÜİK in Türkiye için öngördüğü genel nüfus artış hızlarının çok üstündedir. 2010-2040 döneminde Antalya Büyükşehir Belediyesi ne önemli oranda göç olacağını öngörülmektedir.

Tablo 1.3. Tahmini Nüfus Artış Hızı Yerleşim Yerleri 2008-2010 2010-2015 Tahmini Yıllık Ortalama Nüfus Artış Hızları 2015-2020 2020-2025 2025-2030 2030-2035 2035-2040 Antalya Büyükşehir Belediyesi Aksu İlçe Belediyesi Kent Nüfusu Döşemealtı İlçe Belediyesi Kent Nüfusu Kepez İlçe Belediyesi Kent Nüfusu Konyaaltı İlçe Belediyesi Kent Nüfusu 7,90% 7,90% 8,00% 8,20% 8% 7,80% 7,40% 3,50% 3,60% 4% 4,50% 5,00% 5,00% 5,00% 2,00% 2,10% 1,90% 1,60% 1,50% 1,20% 1,20% 16,11% 12,00% 11% 8,00% 5,00% 2,50% 2,50% Muratpaşa İlçe Belediyesi Kent Nüfusu 3% 2,95% 2,90% 2,70% 2,50% 2,30% 2,10% Antalya Büyükşehir Belediyesi Toplam Kent Nüfusu 4,15% 4,15% 4,47% 4,14% 3,51% 2,79% 2,86% Antalya Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçersindeki Köyler Aksu İlçesi Toplam Köy Nüfusu Kepez ilçesi Toplam Köy Nüfusu 9,40% 9,00% 9,00% 10,00% 10,00% 10,00% 10,00% 10,60% 9,00% 9,00% 10,00% 10,00% 10,00% 10,00% Konyaaltı İlçesi Toplam Köy Nüfusu 1,70% 1,00% 2,00% 3,00% 4,00% 4,00% 4,00% Toplam Köy Nüfusu 8,28% 7,67% 8,15% 9,37% 9,59% 6,69% 9,76% Antalya Büyükşehir Belediyesi Toplam Nüfus 4,24% 4,24% 4,58% 4,34% 3,80% 3,23% 3,46% Yukarıdaki Tablo 1.3 de verilen nüfus artış hızı varsayımlarına göre yapılan nüfus projeksiyonları Tablo 1.4. de sunulmuştur. Bu Tablodan anlaşılacağı üzere Antalya Büyükşehir Belediyesi nin nüfusunun 2010 yılında 1,01 milyon düzeyine ulaşacağı tahmin edilmektedir. 2040 yılında ise toplam nüfusun 3,23 milyon düzeyine ulaşması beklenmektedir. Bu durumda Antalya Büyükşehir Belediyesi nin toplam nüfusunun 2010-2040 dönemindeki genel yıllık ortalama nüfus artış hızının %3.9 olarak gerçekleşmesi öngörülmüştür. Bu değer TUİK tarafından Türkiye geneli için yapılan nüfus projeksiyonlarındaki artış hızlarından oldukça yüksektir ve dolayısıyla Antalya Büyükşehir Belediyesi nin yüksek oranda göç almasını öngörmektedir.

Tablo 1.4. Antalya Büyükşehir Belediyesi Nüfus Projeksiyonu Yerleşim Yerleri Antalya Büyükşehir Belediyesi Nüfus Projeksiyonu 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 Aksu İlçe Belediyesi Kent Nüfusu 47.753 69.840 102.618 152.180 223.603 325.515 465.149 Döşemealtı İlçe Belediyesi Kent Nüfusu 28.054 33.481 40.735 50.763 64.788 82.687 105.532 Kepez İlçe Belediyesi Kent Nüfusu 394.936 438.183 481.422 521.188 561.468 595.974 632.601 Konyaaltı İlçe Belediyesi Kent Nüfusu 117.060 206.300 347.627 510.779 651.897 737.562 834.484 Muratpaşa İlçe Belediyesi Kent Nüfusu 400.868 463.590 53.424 611.030 69.135 774.569 859.387 Antalya Büyükşehir Belediyesi Toplam Kent Nüfusu 988.671 1.211.393 1.507.226 1.845.941 2.193.081 2.516.308 2.897.154 Antalya Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçersindeki Köyler Aksu İlçesi Toplam Köy Nüfusu 10.232 15.743 24.222 39.010 62.826 101.182 162.955 Kepez ilçesi Toplam Köy Nüfusu 10.158 15.629 24.047 38.728 62.372 100.451 161.777 Konyaaltı İlçesi Toplam Köy Nüfusu 4.704 4.944 5.458 6.328 7.699 9.367 11.396 Toplam Köy Nüfusu 25.093 36.316 53.728 84.066 132.897 211.000 336.128 Antalya Büyükşehir Belediyesi Toplam Nüfus 1.013.765 1.247.709 1.560.954 1.930.007 2.325.978 2.727.308 3.233.283 1.2 Mevcut Alt Yapı Tesisleri 1.2.1 İçme Suyu Sistemi Antalya kentinin su ihtiyacı, 28-300 metre derinlikteki akiferlerde açılmış derin kuyular aracılığı ile karşılanmaktadır. Derin kuyularla talebin %95 inin karşılandığı, kalan kısmın kaynaklardan temin edildiği belirtilmektedir. İller Bankası tarafından 1975 yılında tasarlanan proje kapsamında kent, dört basınç bölgesine ayrılmış bulunmaktadır. Bu şebeke sistemi DSİ tarafından yenilenmiş ve 1986 yılında daha yüksek basınçlara sahip iki bölge daha eklenmiştir. Son yıllar içerisinde basınç bölgelerinin sayısı ona yükselmiştir (Tablo 1.5) Tablo 1.5. Antalya Su İletim Şebekesi Basınç Bölgeleri Basınç Bölgeleri Depo Çıkış Kotu (m) 1-28 m Hurma / YSE 60 /59 1-56 m Çağlayan 88 21 40 m Çağlayan 88 38-85 m Cezaevi 116 47-86 m Kütükçü 118 118 71-130 m Kütükçü 148 126-188 m TM5 Mazı Dağı 200 214 275 m Duacı 285 270 300 m Termesos-Yeşilbayır 373 300 303 m Yeniköy 383

Antalya kentinin 1996 yılından önce yapılmış olan su şebekesi çeşitli nedenlerden dolayı ihtiyaçları karşılayamaz hale gelmiştir. Yüksek kentleşme hızı sebebiyle boru kapasiteleri günümüzdeki ihtiyacı cevaplayamamaktadır. Bu nedenle ASAT tarafından 1996-2003 yıllarını kapsayan dönemde Antalya Su Şebekesi ve Altyapı Projesi kapsamında çok sayıda inşaat ihalesi gerçekleştirilmiştir. 2007-2009 yılları arasında Dünya Bankası finansmanlı Belediye hizmetleri projesi sonunda içmesuyu şebeke uzunluğu ve evsel bağlantıların sayısı daha çok arttırılmıştır Toplam içme suyu şebekesi ve evsel bağlantı uzunluğu 1.921 km den 2.594 km ye çıkarılmıştır. Antalya Büyükşehir Belediyesi hizmet sınırları içerisinde hizmet veren içmesuyu şebekesi için abone tipi ve sayısı ise tablo 1.6. da gösterilmektedir. Tablo 1.6. İçmesuyu Abone Tipi ve Sayısı Abone Tipi Abone Sayısı 2004 2005 2006 2007 2008 Mesken 253.952 296.370 308.530 321.855 347.198 İşyeri 36.366 40.230 42.105 43.475 46.052 Kamu 687 787 881 936 1.099 Belediye Hizmetleri 133 302 643 1.014 1.358 Şantiye 1.151 2.153 6.363 10.538 8.300 Toplam Tahakkuk 292.278 338.842 358.512 377.818 403.007 Antalya içme suyu şebekesinin toplam boru uzunluğu yaklaşık olarak 2594 km olup şebekede çeşitli tiplerde borular kullanılmaktadır. Şebekede kullanılan boru tipleri, çap uzunlukları tablo 1.7. de gösterilmiştir.

Tablo 1.7. Antalya içme suyu şebekesinde boru tiplerinin ve uzunlukları Boru Malzemesi Çap (mm) Uzunluk (km) Toplam Uzunluk (km) Boru Malzemesi Çap (mm) Uzunluk (km) Toplam Uzunluk (km) Döküm Demir PVC Çelik CTP 200 0,16 200 56,958 200< l 400 400< l 600 600< l 800 800< l 1000 1000< l 1400 52,576 200< l 400 19,665 17,666 400< l 600 70,402 PİK 600< l 800 800< l 1000 1000< l 1400 200 1.649,94 200 7,223 200< l 400 400< l 600 600< l 800 800< l 1000 1000< l 1400 7,203 200< l 400 5,158 400< l 600 1.662,65 Galvanizli 600< l 800 0,346 800< l 1000 1000< l 1400 200 1,444 200 0,34 200< l 400 400< l 600 600< l 800 800< l 1000 1000< l 1400 Bilinmeyen 0,044 5,44 200< l 400 22,122 400< l 600 27,87 600< l 800 110,589 Bilinmeyen 42,064 800< l 1000 11,605 1000< l 1400 Bilinmeyen 2,252 200 200 317,726 200< l 400 400< l 600 600< l 800 800< l 1000 1000< l 1400 200< l 400 58,794 1,406 400< l 600 29,594 0,696 600< l 800 14,336 9,938 HDPE+PE 7,836 800< l 1000 1,887 1000< l 1400 Bilinmeyen 5,57 76,623 7,223 2,592 427,907 Toplam 2079,475 Toplam 514,868 Genel Toplam 2594,343

2006 yılında İller Bankası ile yapılan alt kredi anlaşması ile yürütülen Belediye Hizmetleri Projesi de göz önüne alındığında içme suyu şebekesi 2594,343 km ye ulaşmıştır. Belediye Hizmetleri Projesi kapsamında yeni içme suyu şebekesi yanında mevcut şebekelerin de yenilenmesi işleri yapılmış ve 2008 yılı itibariyle şebeke hattının yaklaşık 2000 km lik kısmında PVC ve HDPE borularının yer alması sağlanmıştır. Ek kredi ile yapılması planlanan yeni proje kapsamında bölüm- II de detaylı olarak anlatılacak yeni iletim hatları, pompa istasyonlarının inşaatı yapılması ve kuyu açılması planlanmaktadır. 1.2.2 SCADA sistemi Antalya kenti içme suyu şebekesi üzerinde SCADA sistemi kurulumu 2006 yılında tamamlanarak hizmete alınmıştır. Üretim ve dağıtım tesisleri ile içme suyu şebekesinin etkin ve verimli bir şekilde kontrol ve kumandasını sağlamak için kurulan bu sistem, şebekede bulunan fiziki ve yasa dışı kaçakların önlenmesine yönelik çalışmalara da yardımcı olması açısından, Türkiye de bir ilk niteliğindedir. Bu sistem ile şebekede bulunan tüm depo ve pompaların kontrol edilmesi mümkün olup, herhangi bir arıza/boru patlaması nedeniyle oluşacak basınç ve su kayıplarına karşın hızlı müdahale edilebilmektedir (Şekil 1.2). Şebekenin belirli noktalarında debi ve bakiye klor düzeyinin de tespiti ve izlenmesi mümkün olabilmektedir. Şekil 1.2 SCADA Sisteminin Kontrolünde Bulunan Depolar ve Pompa İstasyonları Antalya su üretim ve dağıtım sisteminde toplam 17 adet betonarme gömme depo bulunmaktadır. SCADA sisteminin avantajları Şebekede kurulu bulunan 9 tane terfi istasyonunun her birinde, Şebekeye verilen su miktarı, Terfi istasyonu çıkış basıncı, Çıkıştaki bakiye klor seviyesi (Duraliler I ve Boğaçay) Pompa güç tüketimleri ölçülmekte, Pompa, motor ve vana konumları algılanmakta, Pompa motorları ve vanalar kumanda edilmektedir.

Şebekede yer alan 17 adet su deposunda, Her bir depo gözündeki su seviyesi ölçülmekte Vana pozisyonları algılanmakta, Vanalara kumanda edilmekte, Depoya izinsiz girişler algılanmaktadır. Şebekede yer alan 45 adet derin kuyuda, Derin kuyu su seviyesi, Pompa güç tüketimleri ölçülmekte ve, Pompa motor konumları algılanmakta, İzinsiz girişler algılanmakta, Pompa motorlarına kumanda edilmektedir. Ölçüm noktalarında; Bulanıklık (iki ölçüm noktasında) Hattan geçen su miktarı, Hat basıncı ölçülmekte ve, Hat üzerindeki vanalar kumanda edilebilmektedir. Kontrol merkezinden aşağıdaki işlevler yerine getirilmektedir: İşletme planlaması ve programlanması, Seviye, basınç, debi, su kalitesi ve elektriksel parametrelerin izlenmesi, Alarm ve olayların izlenmesi, İşletme ve bakım yönetimi, Pompalara uzaktan kumanda edilmesi, Zon bazında verilen ve tüketilen suyun izlenerek kayıpların tesbiti, Şebekeden toplanan verilerden rapor ve grafik üretilmesi, Elde edilen verilerin uzun dönem ve kısa dönemli olarak arşivlenmesi,

Şekil 1.2. Mevcut Su Şebekesi, Hizmet Alanları ve İlgili Üniteler

1.2.3 Kanalizasyon sistemi Antalya ili belediyeleri kapsamında son yürütülen Belediye Hizmetleri Projesi ile beraber bugüne kadar 239.332,56 m. parsel bağlantıları olmak üzere toplam 1.117.939,29 m. atıksu hattı inşa edilmiştir. Bu mevcut atıksu hatları üzerinde toplam 7 adet pompa istasyonu yer almaktadır. Tablo 1.8. Antalya Şehri Mevcut Atıksu Hatları Çap Toplam Mevcut Atıksu Ø200 762.892,01 Ø300 87.102,70 Ø400 40.962,80 Ø500 14.511,30 Ø600 10.755,80 Ø800 30.063,09 Ø1000 25.900,69 Ø1200 27.809,70 Ø1400 2.500,30 Ø1600 19.522,00 Ø2000 14.513,90 Toplam 1.117.939,29 1.3 Proje Gerekçesi Antalya Büyükşehir Belediyesi mücavir alanları içerisinde nüfusun 2040 yılına kadar ülke ortalamasının üzerinde artmaya devam etmesi beklenmektedir. Altyapı işleri için yapılan yeni fizibilite raporuna göre, göçten dolayı 2010-2040 yılları arasında çok önemli nüfus artılının olacağı öngörülmektedir. Ayrıca, Türkiye de şehirlerin altyapı işleri ile ilgili fizibilite raporları genellikle ekipmanların yaklaşık 30 yıllık ekonomik ömrüne bağlı olarak düzenlenip hazırlanmaktadır. 5216 sayılı yasa ile Büyükşehir sınırı içerisine alınan onbir (11) belediye ve mücavir sahalarının altyapısının çözümlenmesi Büyükşehir belediyesi sorumluluğu altındadır. Bu durum ve gelecekteki nüfus artışı göz önüne alındığında yeni içmesuyu kaynak aramak ve yeni isale ve şebeke hatlarının imalatı için fikir biriliğine varılmıştır. Bu nedenle sağlıklı içme ve kullanma suyu temini ve kullanılan suların toplanarak uygun şekilde bertaraf edilmesi önemli sorunlar olarak ortaya çıkmış bulunmaktadır. 11

Sorunlara çözüm üretilebilmesi için söz konusu şebekelerin hizmet alanlarının genişletilmesi planlanmaktadır. Belediye Hizmetleri Projesi Kapsamında 2007 yılında inşaat işlerine başlanan sözleşmelerde atıksu ve içmesuyu hatları yukarıda bahsedildiği gibi arttırılmış bazı içme suyu hatlarının ise rehabilitasyon işleri tamamlanmıştır. Ancak aşağıda belirtmek istediğimiz su üretimtüketim dengelerinin bir sonucu olarak yeni içmesuyu kaynaklarının oluşturulması ve bu kaynakların iletimi ve tüketilen suların toplanmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Ek kredi kapsamında son nüfus fizibilite çalışmaları sonucu ortaya çıkan bu ihtiyaçların karşılanması planlanmaktadır. 1.3.1. Su Üretim ve Tüketim Dengesi Antalya Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde tüketilen suyun abone grupları arasında dağılımı ve su tüketim-üretim dengesi Tablo 1.9 da verilmiştir. Tablo 1.9 daki verilerden de anlaşılacağı gibi, Antalya Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisindeki su ihtiyacını karşılamak üzere 2004 yılında 77.3 milyon m 3 su üretilerek şebekeye verilmiştir. Üretilen su miktarı 2008 yılında 107.1 milyon m 3 düzeyine ulaşmıştır. Üretilen bu su miktarına karşılık su abonelerinin sayaçlarında ölçülerek fatura edilen su miktarı 2004 yılında 30.1 milyon m 3 olmuştur. Faturalanan su miktarı 2008 yılında 47.4 milyon m 3 düzeyine ulaşmıştır. Tablo 1.9. Su Üretim - Tüketim Dengesi, 2004-2008 Dönemi Toplam Yıllık Su Üretimi Bileşen 2004 2005 2006 2007 2008 Toplam Nüfus 694.820 811.243 843.641 877.944 932.898 Hizmet Verilen Nüfus 694.820 811.243 843.641 877.944 932.898 Hizmet Verilen Nüfus Oranı % 100% 100% 100% 100% 100% Toplam Yıllık Su Üretimi 77.299.740 83.539.662 90.350.484 112.131.211 107.123.586 Toplam Yıllık Su Tüketimi Bileşen 2004 2005 2006 2007 2008 1. Gelir Getiren Su (Faturalı-Sayaçlı Yasal Tüketim) Evsel 27.905.837 31.467.000 32.310.343 33.859.426 Ticari+Endüstriyel 3.752.791 5.184.585 5.926.810 6.615.310 Turizm Sektörü 2.849.875 3.160.513 3.298.785 3.378.874 Kamu Sektörü 2.977.191 3.296.698 3.405.564 3.533.954 Toplam 30.075.826 37.485.694 43.108.796 44.941.502 47.387.564 Yüzde % 38,91% 44,87% 47,71% 40,08% 44,24% 2. Gelir Getirmeyen Su (Faturasız-Sayaçlı; Faturasız-Sayaçsız Yasal Tüketim) Toplam 47.223.914 46.053.968 47.241.688 67.189.709 59.736.022 Yüzde % 61,09% 55,13% 52,29% 59,92% 55,76% Toplam Yıllık Su Tüketimi 77.299.740 83.539.662 90.350.484 112.131.211 107.123.586 Proje dönemi olan 2010-2040 dönemi için su üretim ve tüketim dengesinin hazırlanmasına kişi başına su tüketim değerlerinin belirlenmesi ile başlanmıştır. Su tüketiminin gelir düzeyinin artışına paralel olarak arttığı bilinmektedir. Antalya kentinde de kişi başına su tüketiminin bölge ekonomisinin büyümesine bağlı olarak artacağı varsayılmıştır. Bu çerçevede 2008 yılında 139 litre

olan kişi başına toplam günlük su tüketiminin 2010 yılında 141 litreye ve 2040 yılında da 171 litreye yükselmesi öngörülmektedir. Bu miktarın içerisinden mesken abonelerinin günlük su tüketiminin 2010 yılında 101lt/gün, 2040 yılında ise 122 lt/gün olması öngörülmüştür. Kişi başına su tüketiminin turizm sektörü abonelerinde 12 litre düzeyine, kamu abonelerinde 13 litre düzeyine ve ticari abonelerde 24 litreye yükselmesi planlanmıştır. 2010-2040 dönemi için öngörülen kişi başına tüketim değerleri Tablo 1.10 da verilmiştir. Tablo 1.10. Su Üretim - Tüketim Dengesi, 2010 2040 Dönemi Toplam Yıllık Su Üretimi Bileşen 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 Toplam Nüfus 1.013.765 1.247.709 1.560.954 1.930.007 2.325.978 2.727.308 3.233.283 Hizmet Verilen Nüfus 1.013.765 1.247.709 1.560.954 1.930.007 2.325.978 2.727.308 3.233.283 Hizmet Verilen Nüfus Oranı % 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% Toplam Yıllık Su Üretimi 111.007.237 116.649.827 119.488.823 14.458.138 177.514.392 211.855.885 258.724.786 Toplam Yıllık Su Tüketimi Bileşen 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 1. Gelir Getiren Su (Faturalı-Sayaçlı Yasal Tüketim) Evsel 37.279.009 47.508.811 61.471.666 78.522.027 97.665.123 118.072.931 144.194.218 Ticari+Endüstriyel 7.283.414 9.282.069 12.010.072 15.341.298 19.081.394 23.068.585 28.172.050 Turizm Sektörü 3.720.118 4.740.963 6.134.334 7.835.810 9.746.123 11.782.644 14.389.319 Kamu Sektörü 3.890.860 4.958.559 6.415.881 8.195.450 10.193.441 12.323.431 15.049.745 Toplam 52.173.401 66.490.402 86.031.953 109.894.585 136.686.081 165.247.591 201.805.332 2. Gelir Getirmeyen Su (Faturasız-Sayaçlı; Faturasız-Sayaçsız Yasal Tüketim) Toplam 58.833.836 50.159.426 33.456.870 34.703.553 40.828.310 46.608.295 56.919.453 Yüzde % 53,00% 43,00% 28,00% 24,00% 23,00% 22,00% 22,00% Toplam Yıllık Su Tüketimi 111.007.237 116.649.827 119.488.823 144.598.138 177.514.392 211.855.855 258.724.786 1.3.2. Kaçakların Azaltılması Su üretim ve tüketim dengesinin kurulmasında diğer bir önemli girdi kayıp-kaçak oranının belirlenmesidir. Kayıp ve kaçakların 2008 yılında toplam su üretiminin %56 sını oluşturmaktadır. Bu oranın Antalya Su ve Atıksu İdaresinin yapacağı çalışmalarla zaman içerisinde düzenli olarak azalacağı ve nihai olarak 2040 yılında toplam su üretiminin %22 si düzeyine gerileyeceği varsayılmıştır. Böylece, kişi başına kayıp ve kaçak su miktarı da 2008 yılındaki 175 litre/gün düzeyinden 2040 yılında 48 litre/gün düzeyine gerilemiş olacaktır. Kişi başına su tüketim değerlerinin ve kayıp-kaçak oranlarının 2010-2040 dönemi için belirlenmesinden sonra daha önce yapılmış olan nüfus projeksiyonları kullanılarak yıllar itibarıyla toplam su üretimi ile abone grupları bazında su tüketim değerleri ve nihai olarak kayıp ve kaçak su miktarları hesaplanmaktadır. Toplam su tüketimi 2040 yılında 201.8 milyon m 3 düzeyine ulaşacaktır. Bu miktardaki su tüketimini sağlayabilmek için şebekeye 2040 yılında 258.7 milyon m 3 su vermek gerekecektir. Bu miktar, 2008 yılında üretilen suyun 2.4 misli daha fazla su üretmek anlamına gelmektedir.

Tablo 1.11. Su Üretim - Tüketim Dengesi, 2004 2008Dönemi Toplam Yıllık Su Üretimi Bileşen 2004 2005 2006 2007 2008 Toplam Nüfus 694.820 811.243 843.641 877.944 932.898 Hizmet Verilen Nüfus 694.820 811.243 843.641 877.944 932.898 Hizmet Verilen Nüfus Oranı % 100% 100% 100% 100% 100% Kişi Başına Düşen Su Tüketimi Bileşen 2004 2005 2006 2007 2008 1. Gelir Getiren Su (Faturalı-Sayaçlı Yasal Tüketim) Evsel 92,4 102,2 100,8 99,4 Ticari+Endüstriyel 12,7 16,8 18,5 19,4 Turizm Sektörü 9,6 10,3 10,3 9,9 Kamu Sektörü 10,1 10,7 10,6 10,4 Toplam 118,6 126,6 140,0 140,2 139,1 Yüzde % 38,91% 44,87% 47,71% 40,08% 44,24% 2. Gelir Getirmeyen Su (Faturasız-Sayaçlı; Faturasız-Sayaçsız Yasal Tüketim) Toplam 186,2 155,5 153,4 209,7 175,4 Yüzde % 61,09% 55,13% 52,29% 59,92% 55,76% Toplam Kişi Başına Düşen Su Tüketimi 304,8 282,1 293,4 349,9 314,6 Tablo 1.12. Su Üretim - Tüketim Dengesi, 2010 2040 Dönemi Toplam Yıllık Su Üretimi Bileşen 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 Toplam Nüfus 1.013.765 1.247.709 1.560.954 1.930.007 2.325.978 2.727.308 3.233.283 Hizmet Verilen Nüfus 1.013.765 1.247.709 1.560.954 1.930.007 2.325.978 2.727.308 3.233.283 Hizmet Verilen Nüfus Oranı % 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% Kişi Başına Düşen Toplam Su Tüketimi Bileşen 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 1. Gelir Getiren Su (Faturalı-Sayaçlı Yasal Tüketim) Evsel 101 104 108 111 115 119 122 Ticari+Endüstriyel 20 20 21 22 22 23 24 Turizm Sektörü 10 10 11 11 11 12 12 Kamu Sektörü 11 11 11 12 12 12 13 Toplam 141 146 151 156 161 166 171 2. Gelir Getirmeyen Su (Faturasız-Sayaçlı; Faturasız-Sayaçsız Yasal Tüketim)

Toplam 159 110 59 49 48 47 48 Toplam Kişi Başı Su Tüketimi 300 256 210 205 209 213 219 1.3.4 Sonuç Yukarıda özetlendiği gibi Antalya Büyükşehir Belediye sınırları içerisinde kalan yerleşim yerlerinde içme suyu temini ve atıksuların uzaklaştırılması konularında mevcut durumun iyileştirilmesinin yanı sıra, geleceğe yönelik yapılması gereken yatırımlar bulunmaktadır. Belediye sınırları içerisinde kanalizasyon şebekesi bulunmayan bölgelerde atıksular foseptikler yardımı ile toplanmakta ve sızdırılmakta, gerektiği durumlarda ise vidanjörler ile çekilerek arıtma tesisine gönderilmektedir. Bu işlemin çok sağlıklı yapılamaması nedeniyle taşan atıksuların halk sağlığı açısından ciddi sorunlar yaratması olasıdır. Bölgenin turistik özelliklerinden dolayı çevrenin korunması özel bir önem taşımaktadır. Bu kapsamda deniz ortamına ulaşan atıksuların su kalitesi üzerinde olumsuz etki yaratmaması gerekmektedir. Yukarıdaki düşüncelerden hareketle Antalya Su ve Atıksu Genel Müdürlüğü (ASAT) tarafından hizmet alanının bir kısmında mevcut içme suyu şebekesinin yenilenmesi ve yeni şebeke inşası ile kanalizasyon şebekelerinin inşaatına yönelik proje hazırlanmıştır. Planlanan yatırımın Antalya için hayati öneme sahip olmasına rağmen, yerel yönetimlerde bu tür büyük yatırımların gerçekleştirilmesi için gerekli olan finansman kaynağı bulunmamaktadır. Bu nedenle, İller Bankası, Türkiye nin Avrupa Birliği ne giriş sürecinde, çevre yatırımlarını desteklemek için Belediye Hizmetleri Projesi kapsamında, belediyelerin su, atıksu ve katı atık yatırımları için kullanılmak üzere Dünya Bankası ndan (IBRD) kredi sağlamış ve bunun bir kısmı ASAT altyapı projelerinin gerçekleştirilmesinde kullanılmıştır. Dünya Bankasından sağlanan ikinci paket kredi ile Antalya İçmesuyu kanalizasyon ve Atıksu Arıtma Tesislerinin Rehabilitasyonu için Ek Finansman projesi kapsamında Antalya Büyükşehir Belediye sınırları içerisinde bulunan yerleşim yerlerinde yeni içme suyu ve kanalizasyon şebekesi yapılması çalışmaları yapılması planlanmıştır. Gerçekleştirilecek projenin başlıca amaçları şunlardır: Sağlıklı su ve atıksu altyapısının oluşturulması İçme suyu şebekesinin rehabilitasyonunun gerçekleştirilmesi Su ihtiyacının karşılanması ve atıksuların toplanıp arıtma tesisine iletilmesinin en az maliyet ile karşılanması Yerleşim alanlarında üretilen atıksuların toplama ve iletilme aşamalarındaki aksaklıkların ortadan kaldırılması, çevresel şartların iyileştirilmesi ve turizm endüstrisini tehdit eden tehlikelerin azaltılması Mevcut kaynakların daha verimli kullanılması ve halen yüksek olan su kaybının en aza indirilmesi suretiyle, maliyeti yüksek yeni su kaynaklarının geliştirilmesi ihtiyacını ertelemek, Antalya Büyükşehir Belediyesi mücavir alanları içerisinde su ve kanalizasyon hizmetlerinin yönetimi için oluşturulan kurumsal yapıların geliştirilmesi,

Aksu Bölgesindeki yerleşim yerlerinin ve turizm bölgelerinin su ihtiyaçlarının 2040 yılına kadar aşamalı olarak karşılanması Sağlık, emniyet ve çevresel risklerin önlenmesine odaklanma; Güvenlik teknolojilerinin uygulanmasında ilgili standartlara, kanunlara ve uygulamalara uygunluk; Giderek artan nüfus ihtiyacına karşılık su giderlerinin karşılanması Ek finansman kapsamında yapılması planlanan hizmetler için hazırlanmış olan Çevre Yönetim Planı nın amacını, kredi kapsamında yapılacak yatırımların Türk Çevre Mevzuatı na ve Dünya Bankası nın İşletme Politikaları OP 4.01 e uygun olarak çevresel etkilerinin değerlendirilmesi ve projenin yatırım, inşaat ve işletme dönemlerindeki olumsuz çevresel etkileri asgariye indirecek tedbirlerin tespit edilmesi oluşturmaktadır.

BÖLÜM II: PROJE BİLEŞENLERİ 2.1 Proje Bileşenleri Ek finansman kapsamında yapılması planlanan hizmetler için ASAT tarafından öngörülen, proje bileşenleri: İçme suyu şebekesi İçmesuyu kuyularının açılması İçmesuyu pompa istasyonu inşaatı Kanalizasyon şebekesi 2.1.1 İçme suyu şebekesi İnşaatı İçmesuyu işi için proje yatırımı 2 sözleşme paketi halinde gerçekleştirilecektir. 2.1.1.1 İsale Hattı ve Şebeke için 1. Sözleşme Paketi 5216 sayılı kanun çerçevesinde 20 km yarıçaplı çember içinde kalan yeni mücavir alan sınırları içinde yer alan Döşemealtı İlçesi ne bağlı Çıplaklı Köyü, Kepez İlçesi ne bağlı Kızıllı, Başköy ve Fettahlı Köyleri ile Aksu İlçesine bağlı Kurşunlu Köyü olmak üzere 5 köy için yeni hatların yapımı planlanmaktadır. Bu köylerin su ihtiyacına bağlı olarak yaklaşık 100 km yeni hat döşenecektir.

2.1.İçmesuyu İlk Sözleşme Paketi Kapsamındaki Beş Köyün Yerleri

2.1.1.2. İçmesuyu Kuyu, Terfi Hattı için 2. Sözleşme Paketi 2. sözleşme paketi kapsamında Aksu Çayında açılacak 20 adet kuyudan alınan suların 10 000 m 3 kapasiteli bir depoda toplanması ile sağlanacaktır. Köyler, Antalya İçme suyu mevcut sistemi içinde 3. zonda yer almaktadır. Bu paket içinde Aksu İlçesi sınırları içinde, Aksu çayı için planlanan 20-25 adet kuyu için; 1) Debisi 40 lt/sn olan 40m derinliğinde 20 adet derin kuyu pompası 2) 2*270 lt/sn pompa terfi hattı inşaatı 3) 1*500 lt/sn pompa yedek terfi merkezi inşaatı 4) 500 m 3 hacminde toplama deposu inşaatı 5) 1000 veya 1200 mm. çapında 13 000m. uzunluğunda iletim hattı inşaatını 6) 10 000 m 3 hacminde depo (118,60 kotunda) inşaatı planlanmaktadır. Yapılacak bu yatırım ile, Antalya İli yeni mücavir alan sınırına dahil olan, 3. zon sistemi içinde P3B de kalan yerleşim birimlerine hizmet götürülecektir. Bu zon içinde yer alan nüfus yaklaşık Antalya Büyükşehir nüfusunun üçte ikisine ( 600.000 EN) tekabül etmektedir. Şekil 2.2. (a) İkinci Sözleşme Paketi-Su Kuyuları ve Pompa İstasyonları için Plan

Şekil 2.2. (b) İkinci Sözleşme Paketi-Su Depoları ve Terfi Hattı için Plan

2.1.2 Kanalizasyon Şebekesi Antalya İli için yeni yapılacak atık su hatları, aşağıda verilen öncelik sırasına göre, 6 sözleşme paketi halinde planlanmaktadır. 2.1.2.1. Sözleşme Paketi Aksu İlçesi, Kumköy 1, 2, 3, 4 Kolektör ve Şebeke Yapımı Tahmini Hat uzunluğu Çaplar Tahmini Nüfus ( 2008 ) : 30 km : 200 800 mm arası : 1.299 E.N 2.1.2.2. Sözleşme Paketi Muratpaşa İlçesi, TM-4, TM-7, TM-13 Atıksu Pompa İstasyonu Havzası ile Çağlayan, Fener, Kundu Bölgesi Çaplar Hat Uzunlukları 200 mm 50 km 300 mm 20 km 400 mm 8 km 500 mm 4 km 600 mm 3 km Toplam Uzunluk Tahmini Nüfus ( 2008 ) 85 km : 73.323 E.N 2.1.2.3. Konyaaltı İlçesi, (Hurma, Sarısu, Mollayusuf, Kuşkavağı, Pınarbaşı) Mahalleleri Arası Hat uzunluğu Çaplar Tahmini Nüfus ( 2008 ) : yaklaşık 35 km : 200 400 mm arası : 15.752 E.N 2.1.2.4. Kepez İlçesi, Masadağı Bölgesi, (Yavuz Selim ve Çankaya Mahallesi) Hat uzunluğu Çaplar Tahmini Nüfus ( 2008 ) : yaklaşık 30 km : 200 400 mm arası : 8.379 E.N

2.1.2.5. Döşemealtı Kollektör, Yeşilbayır - Hurma Arıtma Tesisi Arası Hat uzunluğu Çaplar Tahmini Nüfus ( 2008 ) : yaklaşık 13 km : 1200 (11km.) 1400 (2 km.) mm arası : 25.344 E.N 2.1.2.6. Muratpaşa İlçesi, Kızılarık, Yeşildere Bölgeleri Hat uzunluğu Çaplar : yaklaşık 50 km : 200 500 mm arası Tahmini Nüfus ( 2008 ) : 1. 250 kişi Bu 6 sözleşme paketi içinde yer alan bölgelerde yeni hatların yapımı söz konusudur. Bu yerleşimlerde bugünkü koşullarda fosseptik kullanılmakta olup yaklaşık 243 km uzunluğunda kanalizasyon hattının yapılma planlanmaktadır.ilave finansman projesi kapsamında inşa edilecek yeni kanalizasyon hatları Doğu ve batı Antalya Atıksu Arıtma Tesislerine bağlanacaktır. Arıtım işleminden sonra, arıtılmış sular derin deniz deşarjı ile Akdenize deşarj edilecektir. Kanalizasyon toplama sistemi iki ayrı atıksu arıtma tesisine bağlanan batı ve doğu havzaları arasında bölündü.bunlardan biri Batı Antalya (Hurma) Atıksu Arıtma Tesisi diğeri ise Doğu Antalya (Lara) Atıksu Arıtma Tesisidir. Batı Antalya Atıksu Arıtma Tesisi Antalya ve çevresinin atıksuları şehir kanalizasyon sisteminde toplanmakta ve Antalya nın batısında bulunan ve en büyüğü Hurma AAT olan, iki atıksu arıtma tesisine aktarılmaktadır. Mevcut tesis organik maddelerin atılması, azotun biyolojik nitrifikasyon/denitrifikasyon yoluyla atılması ve fosforun biyolojik olarak uzaklaştırılması için planlanmıştır. Bunun yanı sıra, tesis oksijenli çamur dengelemesi ve mekanik susuzlaştırma için planlanmıştır. Tesis, aşağıdaki arıtma süreçlerini içermektedir: Birincil arıtma,aşağıdakileri içermektedir: Izgaralar, Kum ve yağ ayrıştırması. İkincil arıtma, aşağıdakileri içermektedir: Aktif çamur işlemini kullanarak biyolojik arıtma, Çamur oturma özelliklerinin iyileştirilmesi için oksijensiz selektör, Kimyasal fosfor çökeltmesi ile desteklenen biyolojik fosfor ayırılması, Nitratın serbest azota denitrifikasyonu için anoksik hacimler halinde nitratlaştırılmış atıksuyun dolaşımıyla, azotun ayırılması ve amonyağın nitratlaştırılması dahil olmak üzere azot kontrolü, Aktif çamurun ikincil çökeltme havuzlarına oturması ve kazanılan aktif çamurun (RAS) pompalanması. Çamur arıtma, aşağıdakileri içermektedir: Aktif çamur tanklarında eşzamanlı oksijenli çamur dengelemesi, Atık aktif çamurun mekanik yoğunlaştırılması, Yoğunlaştırılmış fazla çamurun mekanik çamur susuzlaştırılması.

Hurma AAT de arıtılan atıksu, çıkış kısmında 327 m'lik bir difüzör bulunan, 5.072 m uzunluğunda ve 1.600 mm çapında HDPE deşarj boru hattı üzerinden Akdeniz'e boşaltılır. Difüzör, sahil kesiminden yaklaşık 2.600 metre uzaklıkta ve deniz yüzeyinin 50 m altında bulunmaktadır. Şuan, Belediye Hizmetleri-I Projesi kapsamında, Hurma Atıksu Arıtma Tesisinin kapasitesi 210.000 m 3 /gün e çıkarılmaktadır. Aşağıda belirtilen üniteler ile arıtma tesisinin kapasitesi arttırılarak (1.400.000 EN ve 210.000 m 3 /gün) daha sıkı deşarj ihtiyaçları için geliştirilmektedir. Giriş Ön Arıtma Ünitesi Dört (4) adet dikdörtgen tip ön çökelme tanklarının inşası Mevcut havalandırma tanklarının modifikasyonu İki (2) adet son çökelme tankının inşası Geri devir çamur pompa istasyonu inşası Aktif çamur için yoğunlaştırıcı ünitesinin inşası ve mevcut çamur susuzlaştırma binasının rehabilitasyonu ve dekantörlerin kurulumu Dört (4) adet anaerobik çamur çürütücülerin inşası İki (2) adet gaz depolama tanklarının inşası Susuzlaştırılmış çamur pompa istasyonunun inşası Havalandırma ve koku kontrol ünitesinin kurulumu SCADA sisteminin kurulumu Mevcut derin deniz deşarjı pompa istasyonu için koruma tanklarının kurulumu Batı Antalya Atıksu Arıtma Tesisi Arıtma tesisi Doğu Antalya nın Kundu bölgesinde bulunmaktadır. ATV 131 standardına göre kapalı yapı olarak tasarlanmıştır; arıtma tesisi için nihai tasarım 125.000 m3/gün kapasite ile 835.000 EN dir. Proses, oksitli olmayan alanda denitrifikasyon içeren fosfor ve azot giderimi ile Akdeniz e deniz deşarjı ile tahliye işlemidir. Biyolojik arıtma tesisinin inşaatı 4 aşama halinde planlanmıştır. Arıtma tesisinin ilk aşaması 210.000 EN ve 31.250 m3 /gün kapasite ile 2007 de inşa edilmiştir. Ön Arıtma Ünitesi: Giriş odacığı Kaba ızgara Giriş terfi merkezi İnce ızgara Kum ve Yağ Tutucu, Biyolojik Arıtma Ünitesi Anaerobik reaktör Havalandırma tankı Havalandırma tankı için çıkış toplama yapısı Son çökeltme dağıtım tankı Son çökeltme Geri dönüş çamur terfi merkezi Fazla çamur terfi merkezi Çamur Susuzlaştırma Ünitesi

Çamur karıştırma ve depolama tankı, Mekanik çamur yoğunlaştırma binası, Dekantör Lara AAT de arıtılan atık sular, 3.160 metrelik 1.200 mm HDPE deşarj borusu üzerinden Akdeniz'edeşarj edilmektedir. Difüzör, sahil kesiminden yaklaşık 2.400 metre uzaklıkta ve deniz yüzeyinin 22 m altında bulunmaktadır. Şu an Lara AAT için elektro-mekanik ekipman temini ve montajı işleri Belediye Hizmetleri Projesi I kapsamında devam etmektedir.

Şekil 2.3. Yeni Kanalizasyon Sözleşme Paketlerinin Lokasyonları

BÖLÜM III: PROJENİN ÇEVRESEL ETKİLERİ Çevre Yönetim Planı (ÇYP) kapsamında, Antalya Kenti nde planlanan projenin etki alanı içindeki olası çevre riskleri ve etkileri incelenmiştir. Bir ÇYP çalışmasının temel hedefleri, proje alternatiflerinin incelenerek projenin tasarım, yerleşim, planlama ve uygulama yaklaşımlarını iyileştirmeye, olumsuz çevre etkilerini önlemeye, azaltmaya veya telafi etmeye ve olumlu etkileri arttırmaya yönelik yaklaşımlar oluşturulmasıdır. Ancak Antalya ölçeğinde, su temini ve kanalizasyon bileşenlerinden oluşan projenin gerçekleştirileceği alan hali hazırda belirlenmiştir. Çalışma kapsamında projenin olumlu ve olumsuz çevresel etkileri inşaat ve işletme aşamaları için III. Bölümde ele alınmış olup, bu etkilere karşı alınması gereken önlemler de Bölüm IV te tartışılmıştır. Şebekelerin inşaat ve işletim aşamaları için olası çevresel etkilerin derecelendirilmesi Tablo 3.1 de görülmektedir.

Tablo 3.1 Şebekelerin inşaat ve işletim aşamaları için olası çevresel etkilerin derecelendirilmesi Olası etkiler İnşaat İşletim Trafik --( Sokak ve caddelerde yürütülecek inşaat ve kazı işlerinden dolayı, bu yollar trafiğe katılacak ve sürücüler tarafından alternative yollar kullanılacaktır. Bu durumlar rutin trafik akışına orta derecede 0 (İnşaat sonrasında, yollar eski haline getirilecek ve yol altından geçen yeni şebeke, trafiği etkilemeyecektir. Sadece herhangi bir onarım sözkonusu olduğunda, alan kısmi ve geçici olarak kapatılabilecektir. olumsuz etki Bu durumdan dolayı bu edebilecektir.) durum belirsiz/nötr olarak değerlendirilmiştir.) Hava kalitesi Gürültü Arazi ve görsel çevrenin bozulması Atık oluşumu -(Kazı sırasında toz oluşumu meydana gelebilecek, bundan dolayı toz havakalitesini düşük derecede olumsuz etki olarak etkileyebilir.) --(inşaat aşamasında kullanılacak ekipman ve traktör gibi aletler görültü oluşturabilir. Bu durum orta dereceli olumsuz etki olarak değerlendirilmiştir.) -(kazı çalışmaları sırasında inşaat alanlarında kazı yazpılacağından dolayı, saha alanlarına düşük derecede olumsuz etki yaratabilir.) -(İnşaat zamanında, bir çok tür atık oluşacaktır, bu atıkların toplanıp berataf için taşıncak olsa da, düşük derecede negatif etki yaratabilecektir.) ++(Kanalizasyon hatlarının inşaatının öncesinde, kanalizasyon foseptiklerden vidanjörler ile çekilmektedir ve bu prosedür koku problem yaratmaktadır. Ancak kanalizasyon şebekesi yapıldıktan sonar böyle durumlar yaşanmayacaktır. Kanalizasyon suları sağlık koşullarda atıksu arıtma tesisine iletilecektir. Bu durum orta derecede positif etki olarak değerlendirilmiştir.) 0 (İşletme döneminde yeni isale hatlarının bir gürültüye neden olmayacaktır.ayrıca pompa istasyonlarında kullanılcak pompalardan çıkabilecek tireşimler yönetmeliklerde belirtilen değerleri gerekli izolasyon ve önlemlerin alınmasından dolayı geçmeyecektir.bu durum belirsiz/nötr olarak ifade edilmiştir.) +++(Kanalizasyon hatlarının inşaatının öncesinde, kanalizasyon foseptiklerden vidanjörler ile çekilmektedir.bu prosedür kullanılan alanları zarar vermektedir. Ancak kanalizasyon sistemi yapıldıktan sonar bu periodik işlemler olmayacaktır.) 0(Şebekenin işletilmesi sırasında herhangi bir atık oluşumu söz konusu olmayacaktır ve etkisiz olarak değerlendirilmiştir.) Su kalitesi/temini -(Su borularınn +++(Su şebekesinin

Sağlık ve güvenlik (Kent sakinleri için) * Arkeolojik, kültürel ve doğal miras Sosyo-ekonomi +++ Yüksek seviyede olumlu etki ++ Orta seviyede olumlu etki + Düşük seviyede olumlu etki 0 Belirsiz/nötr etki bağlantısı sırasında eğer mevcut boruların ağızları kapanmazsai toprak ve kirli maddelerin boru içersine girebilecektir. Bu durum düşük ölçekli olumsuz etki olarak değerlendirilebilir.) -(İnşaat dönemi sırasında, inşaat alaınnda kullanılacak makine ve kamyolar ve kazılar sağlık ve güvenlik riskleri oluşturacaktır.) 0(Tarihi ve kültürel mirasların olumsuz etkilenmesi öngörülmemektedir. İçme suyu ve atıksu şebekesi mevcut kaldırım ve yol döşemelerinin altında yer alacaktır. Öngörülmeyen kültürel varlıklarla karşılaşılması durumunda, 2863 nolu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununda belirtilen prosedürler uygulanacaktır. ) - (Yaşam alanlarındaki ve sokalardaki kazılar, mevcut isale hatlarında suyun kesilmesi, trafiğin yönlendirilmesi gibi olası etkiler inşaat sırasında ortaya çıkabilir. Bu durumlar insaanların sosyal hatları üzerinde düşük derecede olumsuz etki yaratabilir.) tamamlanması sonrasında vatandaşlara sağlıklı ve sıhhi koşullarda su temin edilecektir.) ++ (Alt yapı işleri tamamlandıktan sonar, sağlıklı ve modern alt yapı vatandaşlar için hizmete alınacaktır. Bu durum orta dereceli olumlu etki olarak değerlendirilmiştir.) 0 (İşletme zamanında yeni şebeke tarihi ve kültürel miraslara herhangi bir etkisi olmayacaktır.) +++ (Alt yapı çalışmaları tamamlandığı zaman sağlıklı ve modern sistemler vatandaşlar için hizmete alınacaktır. Bu durum yüksek derecede olumlu etki olarak değerlendirilmiştir.) - - - Yüksek seviyede olumsuz etki - - Orta seviyede olumsuz etki - Düşük seviyede olumsuz etki Projenin bileşenlerinin inşaatı ve işletilmesi sırasında beklenen olası çevresel etkiler ise kısa ve uzun vade olmak üzere iki ana grup altında incelenerek Tablo 3.2 de sunulmuştur. * Klorlama işleminde çalışacak operatörlerin sağlık ve emniyet durumu ileride ele alınacaktır.

Tablo 3.2 Olası Çevresel Etkilerin Sınıflandırılması Kategori Aşama Süresi Olası çevresel etki parametresi (yıl) Kısa İnşaat < 1 Kazılardan kaynaklı ulaşım sorunları vade Hava kalitesi (kazılardan kaynaklı toz ve partikül madde oluşumu) * Uzun vade 3.1 İçme suyu şebekesi 3.1.1 İnşaat aşaması Gürültü (kazılardan ve hafriyat taşınımından kaynaklı) Arazi ve görsel çevrenin bozulması Atık oluşumu (hafriyat/şantiye atıkları/ diğer atıklar) Su kalitesi (hafriyat atıklarının yüzey ve yeraltısuyu kaynaklarını kirletme riski, içme suyu şebekesine olası sızmalar ve şebekeden kayıplar) Sağlık ve güvenlik Arkeolojik, kültürel ve doğa alanlarının tahribatı (kısmen doğa tahribatı oluşma riski bulunmakla beraber, herhangi bir arkeolojik ve kültürel alan tahribatı beklenmemektedir) Sosyo-ekonomik (halkın katılımı sağlanarak ve projenin faydaları anlatılarak, olumsuz etkiler azaltılabilir) İşletim > 2 Gürültü (terfi merkezinde pompaların gürültüsü) Atık oluşumu (bakım ve onarım işlemleri sırasında oluşabilir) Su kalitesi ve temini (İçme suyu şebekesinin hidrolik ve su kalitesi amaçlı olarak sürekli izlenmeli) Tüketicilerin sağlık ve güvenliği (su deposunda klor dozlaması açısından dikkatli olunmalıdır, rekreasyonel amaçlı kullanımlar için su kalitesi izlenmeli) Sosyo ekonomik (altyapı projelerinin yaşam standardını artırması ile projeye desteğin artması beklenmektedir) Proje kapsamında planlanan su şebekelerinin inşa edileceği bölge imara açık ve yapılaşmış bulunmaktadır. Bölgede bulunan flora ve fauna, faaliyetlerden olumsuz etkilenmeyeceği beklenmektedir **. Denizden 0-600 m. arasında değişen yüksekliklerde, ağırlıklı olarak Akdeniz maki topluluğu bulunmaktadır. Maki topluluğu fertlerinden en çok rastlananlar kermez meşesi (Quercus coccifera), pırnal meşesi (Quercus ılex), erica (erica arborea), sakız (Pistasia terenbentus), tesbih (Citrax officinalis), defne (Laurus nobilis), yabani zeytin (Olea oleaster), menengiç (Pistacea lintiscus), keçi boynuzu (Celetonia cilicua), akça kesme (Pleria medya) ve sandal (Arbutus andrechnea) dır. Bu türler IUCN kategorlerine ve Kırmızı liste için tekrar kontrol edilmiştir. Yukarıda belirtilen türler çalı formundaki türlerdir. Endemik değildirler ve zira herhangi bir tehdit altında değiller. Proje sahasında flora-fauna konusunda yapılan incelemeler, çalışma sahası içerisinde Bern Sözleşmesine göre koruma altına alınmış bitki türü bunmadığı doğrultusunda * Hafriyat Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği, Madde 7a da belirtilen, Belediye mücavir alan sınırları dışındaki hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıkları geri kazanım tesisleri sahaları ile depolama sahalarını belirlemek, kurmak/kurdurtmak ve işletmek/işlettirmekle yükümlüdürler. Ayrıca Madde 5c de belirtildiği gibi Hafriyat toprağı ile inşaat/yıkıntı atıklarının geri kazanılması ve özellikle alt yapı malzemesi olarak yeniden değerlendirilmesi esastır (www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/21791.html). ** Kent gelişimi yüksek seviyededir ve kent içerisindeki apartmanlar çok katlıdır. Belirtilen alanlar Belediye tarafından yeşillendirilmiş alanlardır. İçme suyu şebekesi mevcut kaldırım ve yol döşemelerinin altında yer alacaktır. Master Program ın Çevre Yönetim Planı nda başlangıçta, arkeolojik ve kültürel varlıklara olduğu kadar fauna ve floraya da olumsuz etki olmayacağı öngörülmektedir.

sonuçlanmıştır. Proje sahasının yakın çevresinde yapılan gözlemlerde, yayılış alanı çok dar, nadir veya nesli tükenmekte olan herhangi bir bitki türüne rastlanmamıştır. Saha çevresinde faaliyetten kaynaklı zarar görebilecek nesli tehlikede fauna türlerine rastlanmamıştır. Bu nedenle alanda yapılacak faaliyetler, yayılış bakımından kozmopolit olan türlerin varlığını tehdit edecek nitelikte olmayacaktır. Proje çevresindeki faunatürleri; kuşlar: Fringilla coeleps, Sturmus vulgaris, Petronia rustica, Cardueli carduelis, sürüngenler: Testudo gracea, Ophisop selegans, Lacerta danfordi, Typhlops vermicularis. Ayrıca tarihi yerlerin de olumsuz etkilenmesi öngörülmemektedir. İçme suyu şebekesi mevcut kaldırım ve yol döşemelerinin altında yer alacaktır. Yeni şebeke imalatının yapılacağı doğrultuda herhangi bir tarihi eser veya yere rastlanmamıştır. İçme suyu rehabilitasyonu ve yeni hatların inşasını içeren inşaat faaliyetleri Ek II de sunulmaktadır. İnşaat faaliyetleri sırasında, tüm proje bileşenleri için geçerli olacak şekilde, oluşacak atıklar takip eden bölümlerde belirtilmektedir: Hafriyat Atıkları Antalya Büyükşehir Belediyesi içme suyu şebekesi rehabilitasyonu çalışmaları kapsamında altı farklı basınç bölgesinde 1000 mm ila 1200 mm arasında değişen boru çaplarında yaklaşık 13.000 m uzunluğunda boru döşenecektir. Söz konusu toplam boru uzunluğu kadar kazı-dolgu yapılacağından, oluşacak atık malzemeler sözleşme kapsamın içinde açığa çıkacak olan atıkların çok küçük bir kısmını oluşturacaktır. Yeni isale hattı inşaatı esnasında, oluşabilecek hafriyat atık miktarı 42.000 m 3 olarak tahmin edilmektedir (yaklaşık 76.000 ton) x. Hafriyat atıkları öncelikle sözleşme kapsamında yeni boruların geri dolgusunda kullanılacaktır. Fazla hafriyat ise belediyenin belirlediği sahalara gönderilerek bertaraf edilecektir. Bu atık malzemelerin taşınması için 20 t taşıma kapasitesine sahip kamyonlar ile yaklaşık 24500 sefer yapılması gerekmektedir. Evsel Nitelikli Katı ve Sıvı Atıklar İnşaat aşamasında oluşacak katı atıklar, inşaat makinelerinin atıkları (örneğin kamyon veya ekskavatörün parçaları), şantiyede oluşacak evsel nitelikli atıklar ve büro atıklarıdır. Katı atık makinelerin (kamyon, ekskavatör gibi) tamiri ve kullanımı sırasında ortaya çıkabilir. Örneğin, herhangi bir bakım sırasında döşeme parçası, o-ringler, aksesuarlar, vida, civata gibi bu ekipmanların bazı parçaları değişebilir ve katı atık olarak toplanarak geri kullanım için tesislere gönderilebilir.günlük atık oluşum miktarının 1.2 kg/kişi-gün olarak kabul edildiği takdirde Türkiye deki katı atık üretimine bağlı olarak (1-2kg /kişi), kent içerisinde farklı yerlerde kurulacak şantiyelerin her birinde 25 personelin çalışacağından hareket edilerek, günde 27 kg atık ortaya çıkması öngörülmektedir. İnşaat aşamasında bir şantiyede 25 personel çalışacağı ve kişi başı su tüketiminin de 100 l/kişi-gün Türkiye deki genel su tüketimlerine bağlı olarak (80-150 lt/kişi gün olarak değişmektedir), şantiyede oluşacak günlük atıksu miktarı aşağıdaki gibi hesaplanmıştır. Q=100L/kişi-gün*25 kişi=2500 L/gün=2,5 m 3 /gün x Hafriyat atıklarının miktarının hesaplanmasına ait detay bilgiler Ek II de verilmiştir.

250 200 L/N/G 150 100 50 0 1999 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 Yıllar Birim Su Tüketimi (L/N/G) 3.1. Antalya ili Su Tüketimindeki Artış Atık Yağlar ve Diğer Tehlikeli Atıklar Ağır iş makinelerinden kaynaklanan atık yağ oluşumu beklenmektedir. bunların depolanması ve bertarafı ile ilgili detaylar Bölüm IV de sunulacaktır. Gürültü İnşaat gürültüsü yerleşim alanlarındaki halk için önemli bir çevresel etki oluşturmaktadır. Özellikle kazı çalışmaları sırasında kullanılacak ağır inşaat makineleri nedeniyle, inşaat aşamasındaki kazı çalışmaları yoğun gürültüye sebep olmaktadır. Tablo 3.3 te bazı iş makinelerinin gürültü seviyeleri sunulmaktadır. Ülkemizde Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği (www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/23209.html) kapsamında Madde 28 de yerleşim alanı içinde bulunan yapı tiplerine göre iç mekanlarda, bu Yönetmeliğin 20nci maddesinin (a) bendi çerçevesinde yapılan değerlendirme sonuçlarına göre iç mekan gürültü düzeyi belirlenmiştir. İç mekanlar için limit değerleri sağlık kuruluşları için 25 dba den, iş merkezleri için 60 dba arasında değişmektedir. Gürültü seviyeleri hakkında kanunen öngörülmüş değerlere göre, iç mekan gürültü seviyelerinin inşaat aşamasında aşılacağı tahmin edilmektedir. Ancak inşaat çalışmalarından kaynaklanan gürültüler süreklilik arz etmeyebilir ve gürültü kaynağından uzaklaştıkça gürültü seviyesi azalmaktadır. Tablo 3.4 de çeşitli inşaat makinelerinin gürültü seviyelerinin, gürültü kaynağına olan mesafe ile azalma miktarları verilmektedir. Proje bileşenlerinin inşası sırasında bölgede yaşayanların gürültü etkisinden olumsuz etkilenmeleri söz konusudur. Tablo 3.3 İş Makinelerinin Gürültü Seviyeleri Gürültü kaynağı Gürültü seviyesi (db) Kamyonlar 85 Dizel motorlu skreyper ve buldozerler (100-450 kw) 120 Dizel motorlu paletli kepçeler (40-60 kw) 110

Dizel motorlu vibrasyonlu silindir 110 Beton karıştırıcı 115 Beton pompası 115 Traktör 120 Greyder 120 Kaya delgi tabancası 125 Sabit kompresör 115 Yükleyici 115 Dişliler 95 Elektrik motorları 105 Pompalar 120 Tablo 3.4. Çeşitli İnşaat Makinelerinin Gürültü Seviyelerinin Mesafe ile Değişimi Kazı makinesi Delgi Kamyon Buldozer Kum eleği Kaynaktan Uzaklık (m) Kaynaktaki maksimum ses yoğunluğu (dba) 5 90 82 63 74 91 10 84 76 57 68 85 20 78 70 51 62 79 30 74 66 47 58 75 40 72 64 45 56 73 50 70 62 43 54 71 70 67 59 40 51 68 100 64 56 37 48 65 150 60 52 33 44 61 200 58 50 31 42 59 300 54 46 27 38 55 400 52 44 25 36 53 900 45 37 18 29 46 Toz Emisyonu İçme suyu şebekesi inşaatı kapsamında yapılacak kazı çalışmaları ve hafriyat atıkları yakın bölgede toz emisyonuna sebep olabilecektir. Sağlık ve Güvenlik Bütün inşaat aşamalarında çalışanların, halkın ve turistlerin sağlığı ve güvenliği üzerinde olumsuz etkilerin olabileceği beklenmektedir. Şantiyede kullanılacak ekipmanlar ile ilgili, ekipman bilgi kartları oluşturulacak olup, makinaların koruyucu bakımları periyodik olarak yapılcak ve bu bakım çalışmaları detaylı olarak raporlanacaktır. Bu sayede, makine ve teçhizattan kaynaklanabilecek kazaların da önüne geçilmektedir. Şantiye Sahasının emniyetini sağlamak için, temizliği ve periyodik bakımları düzenli olarak yapılacaktır. Sahadaki temizlik işleri tam zamanında yapılacaktır.tesiste bulunan ekipmanların tamirat ve bakımları yapılırken ortalık temiz tutulacak ve ortada alet ve paça bırakılmayacaktır. Ancak bir bakım ve servis sırasında herhangi bir sorun yaşanırsa, isale hattının sokaklara akmaması için sistemini drenaj hattı açılabilir.