Düşük karbonlu Türkiye ye doğru giden yoldaki politikaların bir parçası olarak emisyon ticareti Giriş
İlk olarak Teşekkür ederiz 2
Amaç: Daha belirgin bir yüksek hedefe sahip bir Türkiye Ulusal Katkı Niyeti 3
Sera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik politika seçenekleri Emisyon ticareti Emisyon standartları Karbon vergileri Garantili alış tarifesi Enerji vergileri Yenilenebilir portföy standartları Gönüllü anlaşmalar Enerji verimliliği etiketlemesi Yapı yönetmeliği 4
Neden emisyon ticareti, politika bileşiminin bir parçası olmalı Emisyon üst sınırının iyi bir şekilde belirlenmesi sayesinde belirli bir çevresel sonuç elde edilir Piyasa, var olan çeşitli seçenekler arasında, en düşük maliyetli emisyon azaltım potansiyelini tespit eder Mecburi izleme, raporlama ve doğrulama, şirketler arasında sera gazı emisyon azaltımı için farkındalığı arttırır Finansal bir mekanizma olarak emisyon ticareti, karbonsuzlaştırmayı şirketlerin yönetim toplantılarının gündemi yapar Yurtiçinde emisyon ticareti, Paris Anlaşması kapsamında olması muhtemel piyasa temelli uluslararası mekanizmaların yolunu açar 5
Sistem emisyonu Emisyon ticareti sistemleri (ETS), bir piyasa mekanizması kullanarak emisyonları maliyet etkin olarak azaltmayı hedefler Emisyon üst sınırı çevresel sonucu garanti eder Üst Sınır Emisyon tahsisatı Zaman Katılımcılar emisyon tahsisatlarının ticaretini yapabilirler; böylece piyasa en iyi maliyete etkin azaltımları tespit eder Fiyat ( / tco 2 ) = f (arz, talep) Emisyon ticaretinin genel amacı emisyonları düşürmektir ve tercih edilmesinin sebebi bunu en düşük maliyetle gerçekleştirebilmesidir 6
Türkiye gibi başka ülkeler de karbonun fiyatlandırılmasını değerlendirmektedir En büyük küresel 10 ekonomiden 7 si karbonu fiyatlandırmıştır Gelirleri 26 milyar ABD$ 7 GtCO2e = Küresel emisyonların %13 ü ETS uygulanıyor veya uygulanması planlanmış Karbon vergisi uygulanıyor veya uygulanması planlanmış ETS veya karbon vergisinin uygulanması düşünülüyor ETS ve karbon vergisi uygulanıyor veya planlanmış ETS uygulanıyor veya planlanmış, karbon vergisi düşünülüyor Karbon vergisi uygulanıyor veya uygulanması planlanmış, ETS nin uygulanması düşünülüyor 8 ECOFYS 8
Farklı yetki alanları, farklı faaliyetleri kapsamaktadır 9 ECOFYS 9
Daha geniş bir politika bileşiminin bir parçası olarak emisyon ticareti CO2 nin fiyatı /tco2e Uzun vadede karbon azaltımı için maliyetlerin azaltılmasına yönelik olarak teknoloji destekleme politikaları Karbon fiyatı, ekonomi çapında faaliyetlere aracılık eder Maliyet etkin enerji verimliliği potansiyelini ortaya çıkartacak politikalar Uluslararası Enerji Kuruluşu, 2013, Karbon fiyatlandırması ve mevcut enerji politikaları arasındaki etkileşimlerin yönetilmesi, politika yapıcılar için rehberlik, 4. sayfa 10
ETS nin dikkatli şekilde konumlandırılması önemli Enerji ve iklim değişikliği politikası genel görünüm haritasının çıkartılması Enerji politikaları ve karbon fiyatının ilk uyumlaştırılması Karbon fiyatının devreye alınması sırasındaki entegrasyon Uyumlaştırmanın sürdürülmesi için tasarım Enerji politikası ve karbon fiyatlandırmasının gözden geçirilmesi İklim ve enerji politikası yapıcıları arasındaki kurumsal koordinasyon International Energy Agency, 2013, Managing interactions between carbon pricing and existing energy policies, guidance for policy makers, page 4 11
Aşağıdaki konulara özellikle dikkat edilmesi gerekmektedir: Enerji sektörü için, birçok politika hedefini dengeleyen, bütünsel yaklaşımı benimseyen bir paket: - Enerji piyasasının serbestleştirilmesi - Yurtiçi kaynakların daha fazla kullanılması - Makul fiyatlı elektrik Çeşitlendirilmiş bir enerji bileşimini garanti etmek için enerji sektörüne yönelik teknoloji desteği; emisyon üst sınırı belirleme ve tahsislerin bu pakete uyumlu hale getirilmesi Sektör ve teknolojiye özgü verimlilik hedefleri, enerji verimlilik politikalarının daha ziyade finansal harici engellere odaklanılarak oluşturulması Mükerrer sayımı önlemek açısından gönüllü denkleştirme piyasası ve muhtemel ETS ile etkileşimi 12
En başından beri sağladığınız girdiler, bizler için son derece faydalı olmuştur 13
Proje faaliyetleri Takvim Şubat 2016 Mart 2016 Ağustos 2016 Eylül 2016 Aralık 2016 Faaliyet ETS tasarım unsurları: kamu sektörü ve özel sektör çalıştayları Türkiye de muhtemel ETS senaryoları: kamu sektörü ve özel sektör çalıştayları ETS nin yasal ve kurumsal yapısına ilişkin Bakanlık kadrosu ile istişare toplantıları Pilot ETS sisteminin devreye alınmasına yönelik eylem planı: kamu sektörü ve özel sektör çalıştayları Kapanış konferansında nihai rapor ve sunumu 14
Bugün ve yarın yapacağımız sunumların içeriği Türkiye ye ETS nin uygulanması için yasal ve kurumsal gereksinimler ETS yi gerçekliğe dönüştürmek için yasal platformda nelerin yapılması gerekiyor? Türkiye de bir pilot ETS sisteminin muhtemel tasarımı Türkiye için bir pilot ETS sistemi nasıl olabilir? Özel sektör için rehberlik Özel sektör nasıl hazırlık yapabilir? 15
10 adımda ETS tasarımı 6. Piyasa İstikrarı 2. Emisyon Üst Sınırı 7. Gözetim ve mevzuata uyum 8. Paydaşlar 5. Zamana bağlı Esneklik 1. Kapsam 3. Tahsisat 4. Denkleştirmeler 10. Uygulama, Değerlendirme, İyileştirme 9. Bağlantı kurma Kaynak: Piyasa Hazırlıklılığı Ortaklığı (PMR) ve Uluslararası Karbon Eylem Ortaklığı (ICAP) 2016. Uygulamada Emisyon Ticareti: Tasarım ve Uygulama El Kitabı. Dünya Bankası, Washington, DC 16
Daha fazla bilgi için bizimle irtibata geçebilirsiniz m.neelis@ecofys.com roland.geres@future-camp.de fariz.tasdan@lifeenerji.com ozlem@dogerlihukuk.com 17