SEÇ 422 KORUNAN ALANLARIN PLANLANMASI

SEÇ 422 KORUNAN ALANLARIN PLANLANMASI V. Hafta Yrd. Doç. Uzay KARAHALİL

Ödev Konuları Gelibolu Tarihi Yarımadası MP ında statü konusunda yeni gelişmeler (Emre ÖZDEMİR, Fatih AKARSU, Osman KICI) Altındere Vadisi MP Uzun Devreli Gelişme Planının irdelenmesi ve plan kararları (Yılmaz TOYLAN, Savaş KASAPOĞLU, Fatih ERBAY) Honaz Dağı MP ında koruma amaçlı üretim nasıl başarıldı? (Denetim ve Rehberlik Başmühendisi Mehmet Ali SAYIN la Görüşme) (Hakan ÖREN, H. İbrahim AŞIK, Nejdet CİVEK) Kaçkar Dağları MP da koruma amaçlı üretime greksinim duyuluyor mu? UDGP var mı? Üretim söz konusu oldu mu? (Celal CEREGÜL, Bahadır ERDEM, Şerife YILDIZ, Fatma M. KARTAL, Umut B. SARITAŞ) Çaykara Planlama Biriminde farklı koruma statülerinin getirdiği zorluklar (M. İkbal ALBAYRAK, Mümin BAHADIR, Aykut ERCİYAS)

Turizm-Rekreasyon Potansiyelinin Saptanması Alanın turizm ve rekreasyonun altından kalkacak gücü var mıdır? Alan bütün disiplinlerden uzmanlara göre nasıl görülmektedir? Alan tümüyle korunmalı mıdır? Yoksa kullanım da olabilir mi? Kullanılabilir ise bunun sayısal olarak kavrayabilir ya da ifade edebilir miyiz? Alanın ne kadar kısmı korunmalıdır?

Turizm-Rekreasyon Potansiyeli-I 25 farklı Ölçüt a Önemsiz=0 Önemli=1 Çok Önemli=2 n0 0 n1 1 n2 2 N Her Ölçüt İçin Katsayılar Hesaplanır!

Turizm-Rekreasyon Potansiyeli-II No Doğal Ölçütler Kat. No Kültürel Ölçütler Kat. 1 Coğrafi konum 1.3 12 Tarih ve arkeoloji 1.8 2 Yüzey şekilleri 1.9 13 Sosyo-ekonomik durum 1.6 3 Jeolojik oluşumlar 1.7 14 Sosyal altyapı 1.2 4 Sismolojik koşullar 0.7 15 Alan kullanımı 1.6 5 Toprak ve yer altı zenginlikleri 1.0 16 Ulaşım ve iletişim 1.1 6 İklim koşulları 1.2 17 Folklor 1.2 7 Hidrolojik durum 1.7 18 Sosyal davranışlar 1.3 8 Bitki örtüsü 1.8 19 Gelenek. mimari ve el 1.1 sanat. 9 Yaban hayatı 1.6 20 Gastronomi 0.9 10 Doğa koruma ve rekr. alanları 1.5 21 Sosyo-kültürel yaşam 1.0 11 Çevre sorunları 1.6 22 Kültürel koruma alanları 1.7

Turizm-Rekreasyon Potansiyeli-III Nicelik Kullanma Nitelik Turistik Kullanıma Elverişlilik Koruma Nicelik Turistik Kullanıma Dayalı Potansiyel Tehdit Duyarlılık veya Kaybolma Eğilimi

Turizm-Rekreasyon Potansiyeli-IV Ölçüt No.1 Coğrafi Konum Katsayı: 1.3 Puan I. Kullanım değeri ile ilgili göstergeler 0 Alan yalnız kıyısal ya da karasal bir coğrafyada yer alıyor, turistik talebin kaynağı olan yerlere çok uzak (1000 km den fazla) 1 Alan yalnız kıyısal ya da karasal bir coğrafyada yer alıyor, turistik talebin kaynağı olan yerlere oldukça uzak (500-1000 km) 2 Alan hem kıyısal hem karasal bir coğrafyada yer alıyor ancak turistik talebin kaynağı olan yerlere oldukça uzak (500-1000 km); ya da yalnız kıyısal ya da karasal bir coğrafyada yer alıyor ve turistik talebin kaynağı olan merkezlere oldukça yakın (250-500 km) 3 Alan kıyısal ya da karasal bir coğrafyada yer alıyor ve turistik talebin kaynağı olan merkezlerden en az birine çok yakın (0-250) 4 Alan hem kıyısal hem karasal bir coğrafyada yer alıyor ve turistik talebin kaynağı olan büyük merkezlerden en az birine çok yakın (0-250) Kullanım Değeri 3 Ağırlıklı Kullanım Değeri 3.9 Puan II. Koruma değeri ile ilgili göstergeler 0 Alan, nüfusu 10 000 den büyük yerleşim merkezlerinin etki alanı içinde değil 1 Alan, nüfusu 10 000-100 000 arasındaki en az bir yerleşim merkezinin etki alanı içinde 2 Alan, nüfusu 100 000-500 000 arasındaki en az bir yerleşim merkezinin etki alanı içinde 3 Alan, nüfusu 500 000-1 000 000 arasındaki en az bir yerleşim merkezinin etki alanı içinde 4 Alan, nüfusu 1 000 000 dan büyük en az bir yerleşim merkezinin etki alanı içinde Koruma Değeri 4 Ağırlıklı Koruma Değeri 5.2

-100-90 -80-70 -60-50 -40-30 -20-10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Turizm-Rekreasyon Potansiyeli-V Kullanım Koruma Turistik Potan. 3.3 53.3 50.0 Ilgaz Dağı MP Koruma: % 54 Kullanım: % 54 Kullanılabilir Turizm Potan. :% 0 Şavşat İçesi Koruma: % 53.0 Kullanım: % 77.5 Kullanılabilir Turizm Potan. :% 23.5 Kastamonu İli Kıyı Alt Bölgesi Koruma: % 45.6 Kullanım: % 62.5 Kullanılabilir Turizm Potan. :% 16.9 Kara Alt Bölgesi Koruma: % 41.5 Kullanım: % 56.4 Kullanılabilir Turizm Potan. :% 14.9 Altındere Vadisi MP Koruma: % 46.8 Kullanım: % 66.4 Kullanılabilir Turizm Potan. :% 19.6

Zamansal Değişim 1965 1984 2008 Arazi Kullanım Sınıfları Ardıç Karaçam Kızılçam Sedir Servi Karışık Bozuk Açıklık Alan Tarım Tanım 7 Farklı Seride Yer Alıyordu (1965 Yılında Düzenlenmiş Ballıbucak, Beşkonak, Karabük, Eliftepe, Bozburun, Çayiçi ve Sanlı Serileri) MP ın büyük bölümünü içeren kısım için ayrı plan düzenlenmişti+2 Farklı Şeflikte Yer Alıyordu [KKMP (1984), Sütçüler (1983), Pınargözü (1985)] MP ın tamamı için plan düzenlenmiştir Kapalılığı 10% un üzerindeki saf Ardıç meşcereleri Kapalılığı 10% un üzerindeki saf Karaçam meşcereleri Kapalılığı 10% un üzerindeki saf Kızılçam meşcereleri Kapalılığı 10% un üzerindeki saf Sedir meşcereleri Kapalılığı 10% un üzerindeki saf Servi meşcereleri Karışık ibreli ormanlar ve 400 ha saf Meşe meşcereleri Bozuk meşcereler Orman Toprağı, Mera, Su, Erozyon, Depo ve Kum alanları Tarım ve İskan alanları 9 Farklı Orman Örtüsü/Arazi Kullanım Sınıfı Belirlenmiştir

Zamansal Değişim-II 1965 Orman 1984 Orman Örtüsü/Arazi Kullanımı Örtüsü/ Arazi Kullanımı Ardıç Karaçam Kızılçam Sedir Servi Karışık Bozuk Açıklık Tarım Toplam Ardıç 3.0 2.4 0.0 0.0 0.0 0.0 228.2 0.8 0.0 234.4 Karaçam 0.6 1681.5 197.1 22.7 0.0 1183.2 497.0 105.5 33.3 3720.9 Kızılçam 0.0 62.5 5372.8 16.6 54.1 112.6 902.1 187.3 378.4 7086.5 Sedir 0.0 25.3 0.0 131.6 0.0 128.9 116.0 57.1 0.0 459.0 Servi 0.0 0.0 56.3 7.2 301.7 0.0 47.7 0.0 2.9 425.8 Karışık Orman 0.0 248.6 36.9 90.3 0.0 408.1 202.3 48.9 0.0 1035.0 Bozuk 0.0 115.9 1477.2 25.2 3.7 301.0 11494.0 1877.9 435.9 15730.8 Açıklık 1.5 49.9 431.4 21.4 0.0 89.2 366.1 3431.2 419.2 4809.9 Tarım 0.0 17.8 185.2 0.0 0.0 0.0 336.0 81.5 1330.1 1950.7 Toplam 5.1 2203.9 7756.8 315.1 369.4 2222.8 14189.5 5790.3 2599.9 35452.8 1984 Orman 2008 Orman Örtüsü/Arazi Kullanımı Örtüsü/ Arazi Kullanımı Ardıç Karaçam Kızılçam Sedir Servi Karışık Bozuk Açıklık Tarım Toplam Ardıç 0.0 0.5 0.0 0.0 0.0 0.0 1.1 3.5 0.0 5.1 Karaçam 0.3 1489.7 111.5 0.0 0.0 300.4 269.3 21.8 10.9 2203.9 Kızılçam 0.0 85.7 6169.3 0.0 10.2 183.9 878.8 82.7 346.1 7756.8 Sedir 0.0 83.4 3.8 0.0 12.4 87.2 116.0 12.2 0.0 315.1 Servi 0.0 0.0 49.7 0.0 153.2 112.2 54.3 0.0 0.0 369.4 Karışık Orman 0.0 399.2 54.3 0.0 0.0 1290.5 424.9 50.2 3.6 2222.8 Bozuk 286.7 362.5 821.9 0.0 19.6 558.0 11619.2 182.8 338.7 14189.5 Açıklık 2.9 52.9 81.1 0.0 0.0 71.5 2457.6 3027.2 97.1 5790.3 Tarım 0.0 5.7 209.7 0.0 0.0 2.1 347.4 103.2 1931.8 2599.9 Toplam 289.9 2479.6 7501.4 0.0 195.5 2605.7 16168.8 3483.6 2728.2 35452.8

Zamansal Değişim-III 1965 Orman 2008 Orman Örtüsü/Arazi Kullanımı Örtüsü/ Arazi Kullanımı Ardıç Karaçam Kızılçam Sedir Servi Karışık Bozuk Açıklık Tarım Toplam Ardıç 2.2 5.9 0.0 0.0 0.0 25.2 193.8 5.9 1.3 234.4 Karaçam 4.6 1547.6 229.2 0.0 0.0 1171.2 632.2 100.4 35.7 3720.9 Kızılçam 0.0 98.3 5073.2 0.0 28.9 164.0 1062.1 128.9 531.0 7086.5 Sedir 0.0 47.7 5.0 0.0 0.0 139.6 247.6 19.1 0.0 459.0 Servi 0.0 0.0 71.5 0.0 159.1 122.1 71.1 0.0 2.1 425.8 Karışık Orman 0.0 425.5 14.6 0.0 0.0 355.9 220.1 18.8 0.0 1035.0 Bozuk 279.8 272.6 1579.1 0.0 7.3 546.6 12315.8 310.4 419.2 15730.8 Açıklık 3.3 77.2 386.3 0.0 0.0 74.8 1095.9 2745.9 426.4 4809.9 Tarım 0.0 5.0 142.5 0.0 0.2 6.4 330.1 154.1 1312.3 1950.7 Toplam 289.9 2479.6 7501.4 0.0 195.5 2605.7 16168.8 3483.6 2728.2 35452.8

Zamansal Değişim-IV

Konumsal Değişim Orman Örtüsü/Arazi Kullanımı Parça Sayısı Ortalama Parça Büy. (ha) Sınıf Yüzdesi (%) Ardıç 4 24 58.6 12.1 0.7 0.8 Karaçam 9 78 413.4 31.8 10.5 7.0 Kızılçam 35 77 202.5 97.4 20.0 21.2 Sedir 7-65.6-1.3 - Servi 3 2 141.9 97.7 1.2 0.6 Karışık 9 62 115.0 42.0 2.9 7.3 Bozuk 31 192 507.4 84.2 44.4 45.6 Açıklık 111 82 43.3 42.5 13.6 9.8 Tarım 29 155 67.3 17.6 5.5 7.7 Toplam 238 672 1615.0 425.3 100.0 100.0 Yüksek Çözünürlükte Uydu Görüntüsü Kullanımı (4 mt.) Meşcere Tipi Sayısı (Bu dönem 49, önceki dönem 28) GPS Kullanımı

Çaykara Planlama Birimi Arazi Kullanım Sınıfı Ladin Göknar - Sarıçam Kayın Kestane- Kızılağaç-Meşe Karışık Degraded Open areas Açıklama Kapalılığı % 10 un üzerindeki Saf Ladin meşcereleri Kapalılığı % 10 un üzerindeki Saf Göknar ve Sarıçam meşcereleri Kapalılığı % 10 un üzerindeki Kayın meşcereleri Kapalılığı % 10 un üzerindeki Saf Kestane, Kızılağaç ve Meşe meşcereleri Kapalılığı % 10 un üzerindeki tüm karışık meşcereler Kapalılığı % 10 un altındaki tüm bozuk meşcereler Tarım, orman toprağı, mera, su, çalılık, erozyon ve depo alanları

1971 Arazi Örtüsü Çaykara Planlama Birimi 2010 Arazi Örtüsü Açıklık Ladin L, Çs Kayın Ks, Kz, M Karışık Bozuk Toplam Açıklık 37245.3 800.0 7.3 152.9 446.3 2557.4 2012.8 43222.1 Ladin 489.2 2267.4 0.0 14.4 2.5 890.8 453.8 4118.1 Göknar, Sarıçam 39.5 51.2 0.6 0.0 0.0 208.9 31.8 331.9 Kayın 19.7 26.8 0.0 28.5 12.8 313.4 37.0 438.3 Kestane, Kızılağaç, Meşe 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 Karışık 741.8 1277.3 11.0 359.9 175.9 4919.1 797.2 8282.3 Bozuk 2013.9 832.2 16.7 151.9 608.0 4021.5 1506.0 9150.2 Toplam 40549.5 5254.9 35.5 707.6 1245.5 12911.2 4838.6 65542.8

Çaykara Planlama Birimi Kesim Periyodu Genleştirme (m 3 ) Aralama (m 3 ) OÜHE (m 3 ) Rehabilitas. (m 3 ) Toplam (m 3 ) 1984-1990 8434 9938 3210-21582 1991-1995 4427 4149 3310-11886 1996-2000 2267 5048 1939-9254 2001-2005 100 2542 9543-12185 2006-2010 162 3091 5900 358 9511 Toplam 15390 24768 23902 358 64418 İlçe Kırsal/Şehir 1970 1980 1990 2000 2010 Şehir 1318 1085 2250 5829 2086 Çaykara Kırsal 40820 33612 19410 29606 12168 Total 42138 34697 21660 35435 14254 Şehir - - 2686 5108 1736 Derepazarı Kırsal - - 5495 3019 1975 Total - - 8181 8127 3711 Şehir 1318 1085 4936 10937 3822 Çaykara PU Kırsal 40820 33612 24905 32625 14143 Toplam 42138 34697 29841 43562 17965

Çaykara Planlama Birimi Arazi Örtüsü Parça Sayısı Ort. Parça Büy. (Adet) (ha) 1971 2010 1971 2010 Açıklık 130 377 332.4 108.2 Ladin 81 282 50.8 18.6 Göknar, Sarıçam 8 8 41.4 35.5 Kayın 14 49 31.3 14.2 Kestane, Kızılağaç, Meşe 0 75 0 17.5 Karışık 65 204 127.4 63.1 Bozuk 108 450 84.7 10.8 Total 406 1445 668.0 267.9

Anıt Ağaç ve Meşcerelerin Belirlenmesi 2 Adet Anıt Anadolu Kestanesi 3 Adet Anıt Dallı Servi 1 Adet Anıt Karaçam

Anıt Ağaç ve Meşcerelerin Belirlenmesi-II Envanter Sırasında Anıt Meşcereler Belirlenmiş Olup Bunlar Doğal Yaşlı Orman Fonksiyonu Altında Değerlendirilmiştir

Yangın Riski

TEŞEKKÜRLER