İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 DIŞ TİCARET KAVRAMI ve TARİHİ GELİŞİM 11 1.1. Dış Ticaret ve Uluslararası Ekonomi 12 1.2. Uluslararası Ticaret Teorileri 13 1.2.1.Mutlak Üstünlükler Teorisi 13 1.2.2.Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi 14 1.3. Uluslararası Ekonomi Politikası 14 1.3.1.Uluslararası Ekonomi Politikasının Amaçları 15 1.3.2.Uluslararası Ekonomi Politikasının Araçları 15 1.4. Türkiye Ekonomisinde Dış Ticaret 17 1.4.1.Dış Ticaretin Türkiye Ekonomisindeki Yeri 17 1.4.2.Dış Ticaretin Türkiye Cumhuriyeti Tarihindeki Gelişimi 17 1.5. Dış Ticarete Başlarken Fizibilite Çalışmaları 21 1.5.1.Yurt Dışına Açılan İşletmelerin Değerlendirmesi Gereken Faktörler 21 1.5.2.Dış Ticarette Fizibilite ve Swot Analizi 22 1.6.Dış Ticarette Kullanılan Bazı Kavramlar 23 Yararlanılan Kaynaklar 38 Bölüm 2 DIŞ TİCARETTE TESLİM ŞEKİLLERİ 39 2.1.Dış Ticaret Yapabilmek için Gerekli Şartla 40 2.1.1.İhracat Yapabilme Koşulları 40 2.1.2.İthalat Yapabilme Koşulları 42 2.2.Dış Ticaret, Dış Ticaret Sözleşmesi ve Uluslararası Ticaret Örgütü 44 2.2.1Dış Ticaret Sözleşmesi nin Amacı 46 2.2.2.Dış Ticarette Olabilecek Anlaşmazlıklar ve Alınabilecek Tedbirler 47 2.2.3.Uluslararası Ticari Anlaşmazlıkları Önlemeye Yönelik Kurallar 47 2.3. Incoterms 47 2.4.Incoterms 2000 Uluslararası Teslim Şekilleri 54 2.4.1. E Grubu Teslim Şekilleri 54 2.4.2. F Grubu Teslim Şekilleri 55 2.4.3. C Grubu Teslim Şekilleri 60 2.4.4. D Grubu Teslim Şekilleri 66 2.5. Incoterms in Getirdiği Sigorta Yükümlülükleri 73
2.5.1.Sigorta Konusuna İlişkin ICC Tarafından Düzenlenmiş Diğer Konular 73 2.6. Uluslararası Teslim Şekilleri Arasındaki Farkları 73 2.6.1.Malların Tesliminde Devir Noktasına Göre Farklar 74 2.6.2.Malların Teslimine Kadar Olan Giderler Açısından Farklar 75 2.6.3.CFR ile CIF ve CPT Arasındaki Farklar 75 2.6.4.FOB ve FCA Arasındaki Farklar 75 2.6.5.CFR Teslim Şeklinin Çıkış Sebebi 75 2.6.6.Incoterms Terimleri Dışında Kullanılan Diğer Terimler 75 2.7.Denizyolu Taşımacılığında Kullanılan Malların Gemi Küpeştesini Aşması İfadesinin Gerçekleşmemesi Hali 75 2.8.İhracatçı Firmaların Incoterms i Seçimi 76 2.9.Dış Ticarette Kullanılan Evraklarda Teslim Şekillerinin Yazımı 76 Yararlanılan Kaynaklar 77 Bölüm 3 DIŞ TİCARETTE ÖDEME ŞEKİLLERİ 79 3.1.Peşin Ödeme 80 3.2. Mal Mukabili Ödeme 81 3.3. Vesaik Mukabili Ödeme 82 3.4. Kabul Kredili Ödeme 84 3.4.1. Kabul Kredili Mal Mukabili Ödeme 85 3.4.2. Kabul Kredili Akreditifli Ödeme 85 3.4.3 Kabul Kredili Vesaik Mukabili Ödeme 85 3.5. Karşı-Ticaret 86 3.5.1. Takas 86 3.5.2. Kliring 86 3.5.3. Karşı-Alım 86 3.5.4. Dengeleme 87 3.6. Konsinye İhracat-Konsinyasyon 87 3.7. Mahsuben Ödeme 88 3.8. Akreditif 88 3.8.1. Akreditifin Tanımı ve Tarihçesi 88 3.8.2. Akreditif Mektubu ve Yer alması Gereken Bilgiler 89 3.8.3. Akreditif İşleminin Özellikleri 91 3.8.4. Akreditif İşleminin Aşamalar 91 3.8.5. Akreditifte Taraflar 92 3.8.6. Akreditifte Tarafların Birbiri ile İlişkisi 93 3.8.7. Akreditifte Süreler 93 3.8.8. Akreditif Türler 95 3.9. UCP ve Eucp 97 3.9.1. UCP 500 ve UCP 600 97 II
3.9.2.UCP 600 ın Yenilikleri 98 3.9.3. eucp 99 3.9.4. Swift Mesajları 100 3.9.5. eucp ye İlişkin Swift Düzenlemeleri 102 Yararlanılan Kaynaklar 104 Bölüm 4 DIŞ TİCARETTE KULLANILAN BELGELER 105 4.1.Ticari Belgele 106 4.1.1. Proforma Fatura 106 4.1.2. Ticari Fatura 106 4.1.3. Navlun Fatura 107 4.1.4. Konsolosluk Faturası 107 4.1.5. Koli Listesi 107 4.1.6. Çeki Listesi 107 4.1.7. Ekspertiz Raporu 108 4.1.8. Gözetim Belgesi 108 4.2. Resmi Belgeler 108 4.2.1.Dolaşım Belgeleri 108 4.2.2.Gümrük Beyannamesi 109 4.2.3. Menşe Şahadetnamesi 109 4.2.4. Kontrol Belgesi 109 4.2.5. Uygunluk Belgesi 109 4.2.6. Sağlık Sertifikası 110 4.2.7. Veteriner Sertifikası 110 4.2.8. Helal Belgesi 110 4.2.9. Radyasyon Belgesi 110 4.3. Taşıma Belgeleri 111 4.3.1.Konşimento 111 4.3.2. Taşıma Senetler 112 4.4. Sigorta Belgeleri 114 4.4.1. Sigorta Poliçesi 114 4.4.2. Sigorta Sertifikası 115 4.4.3.Flotan Poliçe 115 Yararlanılan Kaynaklar 116 Bölüm 5 DIŞ TİCARETLE İLGİLİ REJİMLE 117 5.1.İhracat Mevzuatı 119 5.1.1. İhracat Rejimi Kararı 119 5.1.2. İhracat Yönetmeliği 120 5.2..İthalat Mevzuatı 135 III
5.2.1. İthalat Rejimi Kararı 136 5.2.2. İthalat Yönetmeliği 130 5.2.3.Dampingli Veya Sübvansiyonlu İthalatın Önlenmesine İlişkin Mevzuat 142 5.3.Kambiyo Mevzuatı 147 5.3.1.Türk Kambiyo Mevzuatı 147 5.3.2. 1567 Sayılı Kanun 148 5.3.3. 32. Sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkındaki Karar 149 5.4.Gümrük Mevzuatı 151 5.4.1.Tanımlar ve Açıklamalar 152 5.4.2.Gümrük Yükümlülüğü 154 5.4.3. Gümrük Vergilerinin Tahakkuku, Tebliği ve Ödenmesi 155 5.4.4. Gümrük Mevzuatının Uygulanmasına İlişkin İdari Karar Alma ve Karar Süreleri 155 5.4.5. Gümrük İdarelerinden Bilgi Alma 156 5.4.6. Bağlayıcı Menşe veya Bağlayıcı Tarife Bilgileri 156 5.4.7. Teminat 156 5.4.8. Gümrük Yükümlülüğünün Sona Ermesi 157 5.4.9. 4458 Sayılı Gümrük Kanunu ile İlgili Bazı Özellikler 158 5.4.10.Gümrük Mevzuatının Uygulanmasında İdari Karar Alma ve Karar Süreleri 158 5.4.11.Gümrüklerde Beyan Yöntemleri 158 5.4.12.Gümrük Rejimleri 160 5.4.13.Gümrük Ceza Hükümleri 165 5.4.14. 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu 170 Yararlanılan Kaynaklar 174 Bölüm 6 DIŞ TİCARETTE DEVLET YARDIMLARI VE DIŞ TİCARETE YARDIMCI OLAN KURULUŞLAR 177 6.1. Dış Ticarette Devlet Yardımları 178 6.1.1. Giriş 178 6.1.2. İhracata Yönelik Devlet Yardımları 178 6.2. Dış Ticareti Yönlendiren Yardımcı Olan Kurum ve Kuruluşlar 190 6.2.1. Giriş 190 6.2.2. Diş Ticaret ile İlgili İşlemleri Yönlendiren Kurumlar 191 6.2.3. Dış Ticaret İşlemleri ile İlgili Kurumlara Bağlı veya Yardımcı Olan Kuruluşlar 209 Yararlanılan Kaynaklar 224 IV
Bölüm 7 EKONOMİK ENTEGRASYONLAR VE AB TÜRKİYE İLİŞKİLERİ 227 7.1.Ekonomik Entegrasyonlar 228 7.1.1.Tercihli Ticaret Anlaşması 231 7.1.2.Serbest Ticaret Bölgesi 231 7.1.3.Gümrük Birliği 232 7.1.4.Ortak Pazar 232 7.1.5.Ekonomik Birlik 232 7.1.6.Ekonomik ve Parasal Birlik 233 7.2. AB-Türkiye İlişkileri 234 7.2.1. Avrupa Birliği 234 7.2.2. AB Tarihçesi 235 7.2.3. Avrupa Birliği Kurumları 242 7.2.4. AB- Türkiye İlişkileri 251 Yararlanılan Kaynaklar 279 V