ENERJİ VERİMLİLİĞİ (EnVer) & KANUNU Erdal ÇALIKOĞLU Sanayide Enerji Verimliliği Şube Müdürü V.
Neden Enerji Verimliliği? Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek. Alternatif kaynaklar henüz ekonomik değil. Artan talep nedeniyle fiyatlar tırmanıyor. Yerli kaynaklar ithal bağımlılığını önleyemiyor. Ekolojik denge alarm veriyor. Kullandığı mız enerjinin tamamını faydaya dönüştüreli m Kaynak güvenliği ve temiz çevre için
Enerji Yoğunluğu (TEP/1000 USD) 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 Kişi Başına Enerji Tüketimi - Enerji Yoğunluğu POLONYA KANADA MEKSİKA Y. ZELLANDA ABD İNGİLTERE TÜRKİYE İSPANYA FRANSA HOLLANDA PORTEKİZ İSVEÇ ALMANYA İTALYA JAPONYA İSVİÇRE ve DANİMARKA 0 2 4 6 8 10 Kişi Başına Enerji Tüketimi (TEP/Kişi) Türkiye nin ok yönünde gelişim göstermesi hedeflenmektedir.
Türkiye de Enerji Yoğunluğu Gelişimi Türkiye'de Enerji Yoğunluğu Gelişimi Enerji Yoğunluğu (MTEP/Milyar $) 0,4 0,39 0,38 0,37 0,36 0,35 0,34 0,33 0,32 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 BU TRENDİ TERSİNE ÇEVİRMEMİZ LAZIM..
Türkiye nin Birincil Enerji Tüketim Profili 90 80 Sektörlere Göre (2004 Yılı) 250 Kullanım Türlerine Göre (2004 Yılı) 70 200 MTEP 60 50 40 30 20 10 0 28,7 20,9 18,8 13,8 3,3 2,2 Sanayi Binalar Ulaşım Tarım P.Kimya Çevrim MTEP 150 100 50 0 87,7 53,7 13 2,2 18,8 Toplam Elektrik Yakıt En. Dışı Ç. Kaybı 90 80 70 78,7 Sektörlere Göre (2020 Yılı) 250 200 Kullanım Türlerine Göre (2020 Yılı) 222,3 MTEP 60 50 40 30 20 10 0 47,5 52,1 34 6,75 3,2 Sanayi Binalar Ulaşım Tarım P.Kimya Çevrim MTEP 150 100 50 0 131 36 52,1 3,2 Toplam Elektrik Yakıt En. Dışı Ç. Kaybı 2020 yılında 2004 e nazaran, sanayide 2,8 kat, binalarda 2,3 kat ve ulaşımda 2,5 kat daha fazla enerji harcayacağız.
Türkiye nin Enerji Maliyetleri ve Tasarruf Profili 2020 Tüketim Projeksiyonlarına ve 2005 Fiyatlarına Göre Talebi Karşılayacak Yatırım Maliyetleri Elektrik üretim tesisi yatırımları: 72,5 milyar YTL (50.000 MW lık ilave kurulu güç) İletim / dağıtım şebekesi yatırımları: 11,0 milyar YTL (elektrik ve boru hatları) Talebi Karşılayacak İthalat Maliyetleri Yıllık petrol ithalatı: 17 milyar YTL (56,7 milyon ton petrol) Yıllık doğal gaz İthalatı 24,3 milyar YTL ( 63 milyar m3 doğal gaz) TASARRUF PROFİLİ % 15 lik elektrik tasarruf potansiyeli geri kazanıldığında Binaların ve işletmelerin ısıtma ve soğutmasında % 35 ve ulaşımda % 15 tasarruf sağlandığında 6,5 milyar YTL lik doğal gazlı santral yatırımı önlenebilir. Yılda 3,0 milyar USD lık doğal gaz ithal edilmeyebilir. Yılda 1,4 milyar USD lık petrol ve doğal gaz ithal edilmeyebilir.
2020 Yılına Yönelik Tasarruf Potansiyellerimiz MTEP 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 78,7 10,5 Sektörlere Göre (2020 Yılı) 47,5 16,5 2020 yılı için tahmin edilen çevrim kayıpları, bu günkü elektrik tüketimimizin 4 katı olacak. Termik santralların atık ısısından bölge veya sera ısıtmasında yararlanılabilir. 34 5 6,75 3,2 52,1 Sanayi Binalar Ulaşım Tarım P.Kimya Çevrim 2020 yılındaki 222 MTEP lik birincil enerji talebini en % 15 azaltabilecek potansiyele sahibiz. Bu potansiyel, 2005 fiyatları ile yılda yaklaşık 16,5 milyar YTL lik tüketim tasarrufuna eşdeğerdir.
Isıtma ve Brülör Tesislerinin Yakıt Tüketiminde Ekonomi Sağlanması ve Hava Kirliliğinin Azaltılması Yönetmeliği (RG: 3/11/1977 16102) Sanayi Kuruluşlarının Enerji Tüketiminde Verimliliğin Artırılması için Alacakları Önlemler Hakkında Yönetmelik (RG: 11/11/1995 22460) Genelge 1997/68 (Başbakanlık: 11/11/1997) Politika, Strateji ve Mevzuat Enerji Verimliliğine ve İlgili Çevresel Hususlara İlişkin Enerji Şartı Protokolü (RG: 6/2/2000 23956) Binalarda Isı Yalıtımı Yönetmeliği (RG: 8/5/2000) / TS 825 (14/6/2000) Enerji Verimliliği Stratejisi (24/6/2004)
Tebliğler (RG: 20/8/2002 24852) Ev Tipi Ampullerin Enerji Etiketlemesine İlişkin Tebliğ Ev Tipi Çamaşır Makinelerinin Enerji Etiketlemesine İlişkin Tebliğ Ev Tipi Bulaşık Makinelerinin Enerji Etiketlemesine İlişkin Tebliğ Ev Tipi Çamaşır Kurutma Makinelerinin Enerji Etiketlemesine İlişkin Tebliğ Ev Tipi Kurutmalı Çamaşır Makinelerinin Enerji Etiketlemesine İlişkin Tebliğ Politika, Strateji ve Mevzuat Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (16/10/2003 tarihli ve 4990 sayılı Kanun) Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolu Yönetmeliği (Geçerlilik Tarihi: 1/4/2005)
Politika, Strateji ve Mevzuat Ev Tipi Klimaların Enerji Etiketlemesine İlişkin Yönetmelik (RG: 14/12/2006 26376) 18/04/2007 Tarih ve 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu (RG: 02/05/2007 Sayı: 26510)
Enerji Verimliliği Kanunu Vizyonu & Temel Hedefi VİZYONU Enerjinin tamamını faydaya dönüştüren bir Türkiye.. Kişi başına enerji tüketimi yüksek ve enerji yoğunluğu düşük ülkeler arasında yer alan bir Türkiye... TEMEL HEDEFİ Sanayide, binalarda, ulaşımda ve enerji sektöründe, Türkiye pratiklerinde uygulanabilir tedbirlerin yer aldığı Kanun ile; Birim milli gelir başına tükettiğimiz enerjiyi (Enerji Yoğunluğunu), 2020 yılına kadar en az %15 azaltmak Bu hedef, aynı enerji ile daha fazla üretimin önünü açacak, enerji yatırım ihtiyaçlarımızı ve ithalat bağımlılığımızı azaltacak, ayrıca temiz çevrenin korunmasına önemli katkılarda bulunacaktır.
İdari Yapılanma ENERJİ VERİMLİLİĞİ KOORDİNASYON KURULU EİE Yetkilendirme Üniversiteler Meslek Odaları Yetkilendirme Lab. Desteği Destekleme Denetim İzleme Bilinçlendirme Eğitim Eğitim Endüstriyel İşletmeler ve Binalar Eğitim Etüt Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketleri
Kanun un Genel Özelliği ve Ekonomik Dengesi Kanun, sanayide, binalarda, ulaşımda ve enerji sektöründe, Türkiye pratiklerinde uygulanabilir yükümlülükler, destekler ve bilinçlendirme etkinlikleri getirmektedir. Kanun un yasalaşması ve başarılı uygulanması halinde, ilk 10 yıl sonunda, endüstriyel işletmelere verimlilik artırıcı proje destekleri ve enerji yoğunluğunu azaltmaya yönelik gönüllü anlaşma destekleri için kullanılması tahmin edilen toplam 400 milyon YTL lik mali yüke karşı, Sadece, sanayide, binalarda ve ulaşımdaki asgari gerçekleşmeler ile, 5,0 milyar YTL bedelindeki 3450 MW lık elektrik üretim tesisi yatırımı ve en az 1,2 milyar USD lık petrol ve doğal gaz ithali önlenebilecektir.
Kanun un Sanayi ve Ticaretteki Uygulamaları PROJE DESTEKLERİ GÖNÜLLÜ ANLAŞMALAR ENERJİ YÖNETİCİLERİ VERİMSİZ MALLARIN ÖNLENMESİ BİLİNÇLENDİRME KOSGEB DESTEKLERİ Milyar YTL 14,00 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 2020 Tasarruf Potansiyeli Projeksiyonu (Sanayi) 6,75 11,86 4,5 ILISU 1,01 Tüketici Santral Yatırımı İthalat
Kanun un Binalardaki Uygulamaları Enerji Performans Yönetmeliği Isı Kontrol Cihazları ve Pay Ölçerler Enerji Kimlik Belgesi Enerji Yönetimi
Kanun un Enerji Sektöründeki Uygulamaları Üretim, iletim, dağıtım tesislerinde ve açık alan aydınlatmalarında verimliliğin artırılması Talep tarafı yönetimi Termik santralların atık ısısından yararlanılması Alternatif yakıt kullanımının özendirilmesi
Kanun un Ulaşım Sektöründeki Uygulamaları Yerli araçlarda birim yakıt tüketiminin azaltılması araçlarda verimlilik standardının yükseltilmesi toplu taşımacılığın yaygınlaştırılması gelişmiş trafik sinyalizasyon sistemleri
Kanun daki Diğer Düzenlemeler Diğer bilinçlendirme uygulamaları Küçük ölçekli yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik uygulamalar Verimli kojenerasyon tesislerine yönelik uygulamalar AR-GE Projelerinin desteklenmesine yönelik uygulamalar
KATILIMINIZDAN DOLAYI TEŞEKKÜR EDERİZ ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ELEKTRİK İŞLERİ ETÜT İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ www.eie.gov.tr