ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ ANKARA 2015 PROJE APLİKASYONU Doç. Dr. Aydın ÖZDEMİR Araş. Gör. Pelin ŞAHİN KÖRMEÇLİ
1 PROJE APLİKASYONU NEDİR? Yapılan imar planlarını, yapı projelerini, yol projelerini, demiryolu projelerini, ya da peyzaj tasarım projelerinin zemine uygulama işlerine aplikasyon denir. Aplikasyon, harita veya planların yapımı amacı ile arazide tesis edilmiş olan poligon noktası, elektrik direği vb. gibi sabitnoktalardan yararlanılarak yapılır. Aplikasyon, çoğunlukla hassasiyet ve ölçek gerektiren çalışmalardır.
2 APLİKASYON NASIL YAPILMALIDIR? Bir projede tasarlanan geometrinin talep edilen doğruluğu karşılayacak şekilde araziye aktarılması istenir. Bu nedenle, talep edilen doğruluğu karşılayan doğru yönteminin seçilmesi gerekir. Aksi durumda çok büyük maddi ve manevi zararlar oluşabilir. Yapılacak aplikasyonda fazla hassasiyet istenmiyorsa, bina ve parsel köşeleri ile, telgraf, telefon, enerji nakil hattı direkleri ve sanat yapılarından yararlanılabilir.
2 APLİKASYON NASIL YAPILMALIDIR? Yatay geometrinin araziye aktarılması işlemi, Konum Aplikasyonu'dur. Konum aplikasyonuna inşaat şantiyelerinde, en güzel örnek; binaların aplikasyonu dur.
3 BİNALARIN KONUM APLİKASYONU Vaziyet veya konum planı üzerine yerleştirilmiş olan bir binaya ait köşe noktalarının, planı üzerinden elde edilen aplikasyon elemanlarından yararlanılarak aktarılması işlemine binanın aplikasyonu denir.
a. Şantiyelerde uygulanan yöntem Şekilde I, II, III, IV noktalarının çevirdiği parsele ait ölçme krokisi verilmiştir. Parsel ii içine yerleştirilecek iil kbinanın AB cephe doğrultusununğ I, II sınır çizgisine i i paralel l olarak 5 metre içeri çekilmesi, D köşe noktasının dai,ivsınır çizgisinden 3 metre içerde olması öngörülmektedir.
a. Şantiyelerde uygulanan yöntem Aplikasyon işlemi, önce D, sonra A bina köşelerinin araziye işaret edilmesi suretiyle yapılır. Bu amaçla I, II sınır çizgisine 5 ve 14 metre, I, IV sınır çizgisine ise 3 metre uzaktan paralel doğrultular jalonlanır. I, II sınır çizgisine 14 metreden jalonlanan paralel doğrultu ile I, IV sınır çizgisine 3 metreden jalonlanan paralel doğrultunun kesim noktası aranan D noktasıdır. Dnoktasından AB doğrultusuna inilen dikin ayağı Anoktasıdır. DahasonraBve Cnoktalarını belirtmek amacı ile, cephe doğrultusu üzerinde A dan 12 metre alınarak B noktası ve bu noktadan çıkılan dikin üzerinde de 9 metre alınarak C noktası işaretlenir.
a. Şantiyelerde uygulanan yöntem Aplikasyonu kontrol amacı ile AC ve BD köşegenleri ile DC kenarının uzunlukları ölçülür. İşaretlenmişl i olan bu noktalara, nokta kazıklarıkl çakılır ve aplikasyon noktaları ip iskelesi üzerine doğrultuya girerek taşınır. Jalonlanan AB, BC, CD ve AD doğrultuları, doğru bir biçimde ip iskelesinin ahşap çıtasına aktarılır. Aktarma işlemi ip iskelesinin ahşap çıtasına çakılan çivilerle yapılır. Bu çivilere takılan tel veyaiplerab,bc,cdveaddoğrultularını gösterir ve bu şekilde iplerle yapı çalışmaları yürütülür.
b. Harita mühendislik ölçme yöntemi Bir noktanın belirlenmesinde kullanılabilecek yöntemler şunlardır: Dik koordinat metodu, sık kullanılmaz Kutupsal koordinat metodu, Bağlama metodu (iki noktadan kenar kestirmesi) i),sık kullanılmaz l Kestirme metodu (iki noktadan açı kestirmesi), sık kullanılmaz Konum aplikasyonunda, kutupsal koordinat metodunda yatay açı ve yatay uzunluk ölçme yöntemleri ve bunu sağlamakiçindeelektroniktakeometre( Total Station ) ölçme aletleri kullanılır. Ölçme aleti seçilirken açı okuma doğruluğu vemesafeokumadoğruluğu, hassasiyeti etkileyen unsurlardandır.
b. Harita mühendislik ölçme yöntemi A ve B noktaları koordinatları bilinen, arazide mevcut, ağa ait noktalardır. Konumlandırılması hedeflenen yapıya ait P i noktasını aplike etmek amacı ile, ölçme aleti, B noktasına kurulur ve Anoktasına yöneltilir.baçısınınyardımıyla BP doğrultusu bulunur ve bu doğrultu üzerinde BP mesafesi kadar alınarak P i noktasının yeri tespit edilmiş olur. Dikkat edilmesi gereken husus; bu aplikasyon modelinde, aplike edilen noktaların hiçbiri türetilmez, dolayısıyla türetilen noktaların hatalarını da birlikte taşıması söz konusu değildir. Bu nedenle, aplike edilen her nokta aynı ve yüksek doğruluğa sahiptir. Aplike edilen nokta sayısı arttıkça, işlem hızı da artar. Oysa Şantiyelerde uygulanan yöntemde, hem hatalar taşınır, hem de doğruluğu düşüktür.
4 PEYZAJ PROJELERININ ARAZİYE APLİKASYONU Bir park veya bahçenin yapılışındagöz önünde tutulacak noktalarşunlardır: Yapılan iş ekonomik olmalıdır. Projeyi yapan, yaptıranın arzusu ve ortaya konulan para miktarınagöre en uygun şekliseçebilmelidir.
4 PEYZAJ PROJELERININ ARAZİYE APLİKASYONU Projeyi oluşturan bitkiler, çiçek, ağaç ve ağaççıkların yetiştirilmesini, bunların istediği toprak, iklim, su şartları hakkında bilgi sahibi olmalıdır.
4 PEYZAJ PROJELERININ ARAZİYE APLİKASYONU Araziyi etüt ettikten sonra park veya bahçenin yapılacağı saha gezilir. İçindeki bina, büyük ağaç, kuyu gibi tesisler önce çizilen krokiye işaretlenir. Arazi sahası gezilerek toprağına, suyuna dikkat edilir. İklim, mevsimlerin süresi, güneş durumu iyice incelenir ve kâğıda not edilir. İçindeki mimari tesislerin iki yönden resminin çekilmesi i faydalı olur.
4 PEYZAJ PROJELERININ ARAZİYE APLİKASYONU Küçük araziler yüz ölçüm zincirleri ve 50 100 m lik çelik metrelerle ölçülür. Hatları doğru olarak çıkarmak için flamalar kullanılmalıdır. Arazinin ölçülmesinde dikkat edilecek bir nokta da arazinin üçgenlere ayırıp ölçülmesi ve bunun kroki üzerinde belirtilmesi gerekir.
4 PEYZAJ PROJELERININ ARAZİYE APLİKASYONU Yapılan bu ölçülere göre aydınger kâğıdı üzerine, arazinin büyüklük ve küçüklüğüne göre 1/50 ila1/1000ölçeğinde plan yapılır. Üzerinde gösterilen ağaçlamalar, çiçekler ve mimari tesisler açık, anlaşılır, detaylı olmalı bitkiler numaralanarak ve bunların isimleri ve miktarı planın altında gösterilmelidir. Aynı zamanda bitkilerin dikimlerinin yapılış usul ve tekniği şekillerle izah edilir. Bu suretle yapılan projeyi eline alan kimse planı gayet kolay araziye uygular.
4 PEYZAJ PROJELERININ ARAZİYE APLİKASYONU Plan bittikten sonra proje yapılır. Bunda toprak işlemesi, bunun maliyeti, gübreleme kullanılanbitkilerin sayısı ve fiyatları, yapılacakmimaritesislerin malzeme ve işçilik ücretleri cetvel hâlinde çıkarılır.
4 PEYZAJ PROJELERININ ARAZİYE APLİKASYONU Peyzaj planın uygulaması sırasında şu konulara dikkatedilmesigerekir: 1.Tesviye planına uygunolarakbüyükkazı ve dolgu işleri tamamlanır.
4 PEYZAJ PROJELERININ ARAZİYE APLİKASYONU 2.Önce bina ve garaj gibi büyük mimari yapı elemanlarınıninşaatı gerçekleştirilir.
4 PEYZAJ PROJELERININ ARAZİYE APLİKASYONU 3.Daha sonra kanalizasyon, sulama, drenaj ve aydınlatma tesisleri ile duvar, teras, havuz, kamelya, parmaklık, k merdiven, yol gibi mimari i yapı elemanlarının l inşaatı gerçekleştirilir.
4 PEYZAJ PROJELERININ ARAZİYE APLİKASYONU 4.Her türlü inşaat artıkları ve molozlar temizlenir.
4 PEYZAJ PROJELERININ ARAZİYE APLİKASYONU 5.Arazinin tümü plana uygun olarak tesviye edilir.