3. Havalimanı için ihale 3 Mayıs ta Ocak 23, 2013-12:06:29 Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, İstanbul'a yapılacak yeni havalimanının ihale tarihini açıkladı. Yıldırım, İstanbul'a yapılacak yeni havalimanına ilişkin basın toplantısında, havaalanı için seçilen araziye ilişkin haritalar ve altyapı projelerinin tamamlandığını belirtti. Zemin etütlerine ilişkin çalışmaların da tamamlandığını bildiren Yıldırım, zemin etüdüne yönelik raporun da çıkma aşmasında olduğunu kaydetti. Havalimanı şehir bağlantısını sağlayacak ulaşım altyapısının kara ulaşımı, raylı sistem, havalaanı inşaatıyla eş zamanlı olarak gerçekleştirileceğini ifade eden Yıldırım, havalimanına erişimin sağlanması hususunda, Karayolları, Alt Yapı Yatırımları ve Devlet Demir Yolları genel müdürlüklerinin koordineli olarak çalıştıklarını söyledi. Yıldırım, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Havalimanı tam kapasiteye ulaştığında yolcu kapasitesi bakımından dünyanın en büyük havalimanı olacaktır. Yeni İstanbul Havalimanı Türk modeli diye de bilinen kamu özel sektör marifetiyle yapılacaktır. Bir başka deyişle Yap-İşlet-Devret modeliyle gerçekleştirilecektir. Bu çerçevede yeni İstanbul Havalimanı projesinin finansmanını sağlamak amacıyla belirli bir süre için yolcu ve tarife garantisi verilmesi öngörülmüştür.'' İhalenin, bu sefer önceki projelerden farklı bir yöntemle gerçekleştirileceğini dile getiren Yıldırım, bu projede, işletme ve yapım sürelerinin değil, idareye belirli bir işletme süresinde ödenecek kiranın yarıştırılacağını söyledi. Yıldırım, ''Yani işin başında işletme süresini 25 yıl olarak sabitliyoruz. İşletme süresi yapım işlerinin tamamlanmasını takip eden ve havaalanının işletmeye alınmasıyla birlikte başlayacak, 25 yıl devam edecektir. İstekliler tekliflerini verirken yatırım bedeli, yapım süresi ve işletme süresini dikkate alarak 25 yıllık işletme süresi için Devlet Hava Meydanları İşletmelerine ödeyecekleri toplam kira bedelinde
yarışacaklar. Önce teklifler teknik anlamda değerlendirilecek. Gerek mali, gerek teknik yeterliliğe sahip teklifler geçerli kabul edilecek. İkinci aşamada da fiyat zarfı açılacak. Daha sonra verilen bu kira bedelleri yarıştırılacaktır. Böylece işletme süresinde en fazla kira ödemeyi taahhüt eden istekli ihaleyi kazanmış olacaktır'' ifadelerini kullandı. İhale 3 Mayısta yapılacak Bakan Yıldırım, İstanbul'a yapılacak üçüncü havalimanı ihalesinin, 3 Mayıs 2013 tarihinde saat 10.00 itibariyle isteklilerin ve basının huzurunda gerçekleştirileceğini, ihale ilanının da yarından itibaren ulusal gazetelerde yer alacağını açıkladı. İhalede gerekli rekabetin oluşturulmasına yönelik her türlü önlem ve tedbirin alındığına dikkati çeken Yıldırım, ''Belirlenen takvime göre İstanbul yeni havalimanının ilk etabını, ihalenin karara bağlanmasından ve yer teslimi yapılmasından itibaren 42 ay içerisinde tamamlamayı hedefliyoruz'' diye konuştu. Yıldırım, ilk etap yatırımının başlamasıyla birlikte inşaat dönemi süresince yılda ortalama 80 bin kişiye iş imkanı sağlanmış olacağına dikkati çekerek, projenin inşaat çalışmaları sırasında yılda 80 bin insanın iş ve ekmek sahibi olacağını söyledi. Havalimanının hizmete girmesiyle birlikte yıllık ortalama 120 bin kişiye istihdam imkanı sağlanacağını bildiren Yıldırım, 2003 yılında havacılıktaki istihdamın sadece 50 bin civarında olduğunu, 2012 sonu itibariyle bu rakamın 165 bine çıktığını kaydetti. ''Hatırı sayılır toprak hareketi olacak'' Bakan Yıldırım, havalimanının ilk etap inşaatında önemli ölçüde, hatırı sayılır ölçüde bir toprak hareketi olacağını belirterek, bu toprak hareketi bugüne kadar karayolu, demiryolu ve havaalanı projelerinde gerçekleşen toprak hareketinin çok çok üzerinde olacağını kaydetti. Bu konuda şu anda bir miktar vermekten kaçındığını, doğru bulmadığını, araziye girince gerçek değerlerin ortaya çıkacağını dile getiren Yıldırım, ''Ancak bir fikir vermesi bakımından inşaatta kullanılacak demir çelik miktarı yaklaşık 350 bin tonu bulacaktır. Alüminyum malzeme miktarı yaklaşık 10 bin tonu bulmaktadır. Kullanılacak sadece cam miktarı 415 bin metrekaredir'' şeklinde konuştu. Projenin dört aşamada gerçekleşeceğini anlatan Yıldırım, şunları kaydetti: ''Birinci aşama toplam 90 milyon yolcu kapasitesine sahip olan yolcuların kullanımına yönelik her türlü donanıma sahip 680 bin metrekare büyüklüğünde ana terminal, 170 bin metrekare büyüklüğünde ikinci terminal veya uydu terminal olmak üzere iki terminal binası, terminallerde toplam 88 yolcu köprüsü, 12 bin araçlık kapalı otopark, birbirinden bağımsız uluslararası ölçülere uygun büyük gövdeli (380, 777 gibi) uçakların da rahatlıkla inip kalkabileceği 3 pist, 8 paralel taksi yolu, yaklaşık 4 milyon metrekarelik apron, 3 teknik blok, bir kule, şeref salonu, kargo ve genel havacılık terminalleri, içinde hastane, ibadethane, kongre merkezlerinin yer aldığı diğer sosyal donatı alanları.'' Yıllık 150 milyon yolcu kapasitesi Projede ikinci etap sonunda bir pist, 3 paralel taksi yolunun daha yapılacağını anlatan Yıldırım, üçüncü etapta ise deniz tarafına yapılacak 500 bin metrekare büyüklüğünde yıllık 30 milyon yolcu kapasiteli terminal binası, paralel taksi yolları, ilave apronla birlikte bir ilave pist daha yapılacağını söyledi.
Dördüncü etapta ise 340 bin metrekare büyüklüğünde 30 milyon yolcu kapasiteli yeni bir terminal daha yapılacağını bildiren Yıldırım, böylece terminal alanının 1 milyon 400 bin metrekareye ulaşmış olacağını, toplam yıllık 150 milyon yolcu kapasitesine sahip olacağını kaydetti. Paralel taksi yolları, ilave apronla birlikte bir ilave pistin dördüncü etapta devreye alınacağını ifade eden Yıldırım, şöyle devam etti: ''Tüm etaplar tamamlandığında yaklaşık 1,5 milyon metrekarelik kapalı alanı, yıllık 150 milyon yolcu kapasitesi, 165 yolcu köprüsü, terminaller arasındaki ulaşım raylı sistemle yapıldığı 4 ayrı terminal binası, 3 teknik blok ve hava trafik kontrol kulesi, 8 kontrol kulesi, her türlü uçak tipinin operasyonuna uygun müstakil 6 pist, 16 taksi yolu, 500 uçak park kapasiteli toplam 6,5 milyon metrakare büyüklüğünde apron, şeref salonu, kargo ve genel havacılık terminali, devlet konuk evi, yaklaşık 70 bin araç kapasiteli açık ve kapalı otopark, havacılık tıp merkezi, oteller, itfaiye ve garaj merkezi, ibadethaneler, kongre merkezi, güç santralleri, arıtma ve çöp bertaraf tesisleri gibi yardımcı tesislerden oluşacaktır. Tamamlandığında yolcu kapasitesi bakımından en azından bugün için dünyanın en büyük havalimanı olma özelliğine sahip olacak yeni İstanbul Havalimanı Projesi ülkemize, İstanbul'umuza, milletimize hayırlı uğurlu olsun.'' Yıldırım, İstanbul'a yapılacak yeni havalimanına ilişkin düzenlediği basın toplantısında, yeni havalimanının, sadece İstanbul ve Türkiye açısından değil batı ve doğu dünyayı açısından da önemli bir transfer merkezi olacağını söyledi. Yüksek düzeydeki uçak ve yolcu trafiğini kaldıracak, uzun yıllar Türkiye'nin havacılık hizmetlerine yeterince cevap verecek bir tasarımda gerçekleşecek projenin, havalimanının en göze çarpan özelliklerinden biri olacağını vurgulayan Yıldırım, yeni havalimanının, Türkiye'nin havacılıkta büyümesine, gelişmesine katkı sağlayacağını, teşvik edeceğini ifade etti. Coğrafi olarak Avrupa ile Asya arasındaki en uygun lokasyonun, 3. havalimanının yapılacağı yer olduğuna dikkati çeken Yıldırım, şunları kaydetti: ''Yeni havalimanı projesini anlatırken, heyecanlanmamak mümkün değil. Bugüne kadar Türkiye'nin en büyük projelerini gerçekleştiren bir bakanlık olarak, düne kadar en büyük dediğimiz İstanbul-İzmir-İzmit Körfez Geçişi Projesi'ni de solda bırakacak yeni bir projeyle karşı karşıyayız. 3. havalimanı projesi maliyet itibariyle, proje büyüklüğü itibariyle İstanbul-İzmir Otoyolu Projesini de geçmiş durumda bir projedir. Hükümetimizin hedefi, tarih boyunca medeniyetlere, kültürlere ev sahipliği yapmış İstanbul'u, gelecekte önemli bir turizm ve finans merkezi yapmak. İstanbul için böyle bir hedefe, yapılacak bu havalimanı da büyük ölçüde katkı sağlayacak. Bu hedefin gerçekleştirilmesi için adeta bir lokomotif görevi görecektir.'' İstanbul'un potansiyeli Paris'ten az değil Paris'in yılda 50 milyon turistten 60 milyar avro gelir elde ettiğine dikkati çeken Yıldırım, İstanbul'un potansiyelinin Paris'ten daha az olmadığını hatta çok çok daha fazla olduğunu belirterek, şöyle devam etti: ''2020 Olimpiyatları'na, Avrupa Futbol Şampiyonası'na hazırlanan, aday olan, önemli alt yapı projelerini bir bir gerçekleştiren, dünyanın dikkatini çeken İstanbul'un yeni havalimanıyla, 3. köprüsüyle, Marmaray Projesi'yle, Avrasya Tünel Geçişi'yle, İstanbul-Ankara Yüksek Hızlı Treni'yle, İstanbul-İzmir Otoyol Projesi'yle ve Kanal İstanbul yeni İstanbul şehir projeleriyle yedi tepeli İstanbul,
yedi projeyle daha da taçlandırılmış olacak ve geleceğin dünya markası şehri olma yönündeki iddiasını daha kararlılıkla ortaya koyacaktır. Bu projelerle, Sultan Fatih'in fethederek bir çağı kapatıp bir çağı açtığı İstanbul, gelecek yeni bir çağın kapısını aralamaktadır. Projenin tekrar hayırlı, uğurlu olmasını diliyorum.'' Projeye destek verenlere teşekkür Kısa sayılacak 8 aylık bir sürede yoğun bir çalışma ortaya koyanlara teşekkür eden Yıldırım, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü, TCDD Genel Müdürlüğü ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin de bu projede kendilerine destek verdiklerini söyledi. Yıldırım, projenin gerçekleştirilmesi aşamasında Kalkınma Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Maliye Bakanlığı, Karayyolları Genel Müdürlüğü ve diğer ilgili kurumların da gereken desteği verdiğini belirterek, ''Dolayısıyla bu bir müşterek ekip çalışmasının ürünüdür. Kısa sürede böylesine devasa projenin ihale edilebilir hale gelmesi, hakikaten özverili bir çalışmanın ürünüdür. Bir kez daha tüm arkadaşlarıma yürekten teşekkür ediyorum'' diye konuştu. Bakan Yıldırım, 3. Havalimanı ihalesiyle ilgili Bakanlık Konferans salonunda düzenlediği basın toplantısının ardından soruları yanıtladı. Yeni yapılacak havalimanının isiminin ne olacağı sorusuna Yıldırım, bu havalimanının tartışmasız bir havalimanı olacağını, çünkü bu havalimanının rakibinin olmadığını söyledi. Havalimanı başarıyla gerçekleştirilirse İstanbul'un yüz akı olacağını ifade eden Yıldırım, ''Büyük bir proje, zor bir işe girdik. Türkiye bu büyüklükteki bir projeyi ilk kez yap işlet devret modeliyle gerçekleştirecek. Bizim işimiz eserleri ortaya çıkarmak, biz yapalım isim koyacak birileri çıkar. Eser ortaya çıkınca sahibi çok olur. Önemli olan eseri ortaya koymak'' diye konuştu. Yarın ihale ilanına çıkılacağını belirten Yıldırım, projenin ilk etabını bitirme süresinin önemli olduğunu, ilk etap bittikten sonra işletme süresini başlatacaklarını söyledi. İlk etabın bitirilme süresinin yer tesliminden itibaren azami 4 yıl olarak öngördüklerini ifade eden Yıldırım, bunu daha da aşağıya çekmeye gayret edeceklerini kaydetti. 2, 3 ve 4. etapların yapımının işletme süresi içinde yapılacağını kaydeden Yıldırım, kira bedeliyle yarışacak firmaların, 25 yıl için tek fiyat önereceğini, ancak ödemelerin yıllık taksitler halinde yapılacağını bildirdi. İşin bitirilme süresine ilişkin soruya Yıldırım, tekliflerin görülmesinin ardından işin bitimine ilişkin daha net bir tarih verilebileceğini belirtti. Projenin maliyeti 7 milyar Avro'' Bakan Yıldırım, projenin toplam maliyetinin finansman maliyeti hariç 7 milyar Avro'nun üzerine çıkmasını beklediklerini kaydetti. Süre ve yolcu garantisine ilişkin soru üzerine de Yıldırım, şartnamede işletmeciye toplam 12 yıl için 342 milyon yolcu garantisi verdiklerini bildirdi. Projenin Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Raporu'ndan muaf olsa bile ÇED raporunun
hazırlanacağını ifade eden Yıldırım, İstanbul'un doğasını ekolojik dengesini korumanın herkesin görevi olduğunu, bu konuda hassas olduklarını söyledi. İhale yapıldıktan sonra yüklenici firmanın kredi işlemlerini beklemeden yüzde 20 öz kaynakla işe başlama şartı konulduğunu vurgulayan Yıldırım, bu projenin kamu-özel ortaklığı projesi olduğunu, sorumluluğun tek bir tarafta toplanmasının adil olmadığını kaydetti. Tekliflerin alındığı gün, kazanan firma belli olacak Yıldırım, 3. Havalimanıyla ilgili tekliflerin alınacağı 3 Mayıs günü, ihaleyi kazanan firmanın da belli olacağını söyledi. Projede yerli katkıyı önemsediklerini dile getiren Yıldırım, yüklenicilere yerli ürün kullanmaları konusunda gerekli telkini vereceklerini ve takip edeceklerini söyledi. Yeni havalimanı işletmeye açıldıktan sonra Atatürk Havalimanı'nın ne olacağı sorusuna Yıldırım, Atatürk Havalimanı'nda genel havacılık hizmetleri, kargo hizmetleri, bakım onarım hizmetleri ve havacılıkla ilgili faaliyetlerin yapılacağını kaydetti. Türkiye'nin bir hukuk devleti olduğunu belirten Yıldırım, yeni havalimanı hizmete girdikten sonra Atatürk Havalimanı'nın işletmecisine, sözleşmesinde öngörülen taahhütlerin yerine getirileceğini ifade etti. Yeni havalimanının yapılacağı yerin eski maden ocakları bölgesi olduğu hatırlatılarak, mevcut çukurlara uygun dolgu yapılmasına ilişkin soruya da Yıldırım, dolgu için kullanılacak toprağı alacakları yeri, yükleniciye göstereceklerini bildirdi. İhale kapsamında borç üstlenme anlaşması ile ilgili soruya Yıldırım, borç üstlenme anlaşması öngörülmediğini, sadece 12 yıl ve 342 milyon yolcu hizmet bedeli garantisi verildiğini belirtti. ''Emniyetli uçuş hattı oluşturuyoruz'' Havalimanlarının çevresindeki yerleşim yerleriyle ilgili soruya Yıldırım, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün (SHGM) yerel yönetimlere bu konuyla ilgili yazı gönderdiklerini ve ikaz bulunulduğunu söyledi. Uyarılara rağmen birçok ilde mania kriterlerini delen imar uygulamalarının yapıldığına dikkati çeken Yıldırım, bu yapıların yıkılması için başlatılan hukuki işlemlerin devam ettiğini bildirdi. Yıldırım, ''Yeni havalimanını denize sıfır yapıyoruz ve yerleşime müsaade etmiyoruz. Mevcut yapılaşmayı esas alarak bir takım kısıtlamalar getirerek yeni emniyetli uçuş hattı oluşturuyoruz'' dedi. Bu yanlışın sebebinin, SHGM'nin mania kriterlerine yerel yönetimlerin imar uygulamalarında uymamaları olduğunu ifade eden Yıldırım, uçuş emniyetinin zarar görmemesi için yeni mania planları oluşturmak için operasyonu sürdürebilir hale getirdiklerini kaydetti. Yıldırım, Milli Savunma Bakanlığı ile yapılan anlaşma gereği, asker-sivil ortak kullanılan meydanlar dahil olmak üzere bütün meydanlardaki hava mania kriterlerini belirleme sorumluluğunun SHGM'de olduğunu bildirdi. SHGM'nin uydu üzerinden yaptığı çalışmayla 2 metre ile yarım metre arasındaki sapma hassasiyetiyle
bütün maniaları takip ettiğini belirten Yıldırım, bu uygulamanın büyük havalimanlarında başladığını, Türkiye'deki tüm havalimanlarına yaygınlaştırıldığını ifade etti. Sorular Bakan Yıldırım, 3. Havalimanı ihalesiyle ilgili Bakanlık Konferans salonunda düzenlediği basın toplantısının ardından soruları yanıtladı. Yeni yapılacak havalimanının isiminin ne olacağı sorusuna Yıldırım, bu havalimanının tartışmasız bir havalimanı olacağını, çünkü bu havalimanının rakibinin olmadığını söyledi. Havalimanı başarıyla gerçekleştirilirse İstanbul'un yüz akı olacağını ifade eden Yıldırım, ''Büyük bir proje, zor bir işe girdik. Türkiye bu büyüklükteki bir projeyi ilk kez yap işlet devret modeliyle gerçekleştirecek. Bizim işimiz eserleri ortaya çıkarmak, biz yapalım isim koyacak birileri çıkar. Eser ortaya çıkınca sahibi çok olur. Önemli olan eseri ortaya koymak'' diye konuştu. Yarın ihale ilanına çıkılacağını belirten Yıldırım, projenin ilk etabını bitirme süresinin önemli olduğunu, ilk etap bittikten sonra işletme süresini başlatacaklarını söyledi. İlk etabın bitirilme süresinin yer tesliminden itibaren azami 4 yıl olarak öngördüklerini ifade eden Yıldırım, bunu daha da aşağıya çekmeye gayret edeceklerini kaydetti. 2, 3 ve 4. etapların yapımının işletme süresi içinde yapılacağını kaydeden Yıldırım, kira bedeliyle yarışacak firmaların, 25 yıl için tek fiyat önereceğini, ancak ödemelerin yıllık taksitler halinde yapılacağını bildirdi. İşin bitirilme süresine ilişkin soruya Yıldırım, tekliflerin görülmesinin ardından işin bitimine ilişkin daha net bir tarih verilebileceğini belirtti. Projenin maliyeti 7 milyar Avro Bakan Yıldırım, projenin toplam maliyetinin finansman maliyeti hariç 7 milyar Avro'nun üzerine çıkmasını beklediklerini kaydetti. Süre ve yolcu garantisine ilişkin soru üzerine de Yıldırım, şartnamede işletmeciye toplam 12 yıl için 342 milyon yolcu garantisi verdiklerini bildirdi. Projenin Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Raporu'ndan muaf olsa bile ÇED raporunun hazırlanacağını ifade eden Yıldırım, İstanbul'un doğasını ekolojik dengesini korumanın herkesin görevi olduğunu, bu konuda hassas olduklarını söyledi. İhale yapıldıktan sonra yüklenici firmanın kredi işlemlerini beklemeden yüzde 20 öz kaynakla işe başlama şartı konulduğunu vurgulayan Yıldırım, bu projenin kamu-özel ortaklığı projesi olduğunu, sorumluluğun tek bir tarafta toplanmasının adil olmadığını kaydetti. Tekliflerin alındığı gün, kazanan firma belli olacak Yıldırım, 3. Havalimanıyla ilgili tekliflerin alınacağı 3 Mayıs günü, ihaleyi kazanan firmanın da belli olacağını söyledi. Projede yerli katkıyı önemsediklerini dile getiren Yıldırım, yüklenicilere yerli ürün kullanmaları
konusunda gerekli telkini vereceklerini ve takip edeceklerini söyledi. Yeni havalimanı işletmeye açıldıktan sonra Atatürk Havalimanı'nın ne olacağı sorusuna Yıldırım, Atatürk Havalimanı'nda genel havacılık hizmetleri, kargo hizmetleri, bakım onarım hizmetleri ve havacılıkla ilgili faaliyetlerin yapılacağını kaydetti. Türkiye'nin bir hukuk devleti olduğunu belirten Yıldırım, yeni havalimanı hizmete girdikten sonra Atatürk Havalimanı'nın işletmecisine, sözleşmesinde öngörülen taahhütlerin yerine getirileceğini ifade etti. Yeni havalimanının yapılacağı yerin eski maden ocakları bölgesi olduğu hatırlatılarak, mevcut çukurlara uygun dolgu yapılmasına ilişkin soruya da Yıldırım, dolgu için kullanılacak toprağı alacakları yeri, yükleniciye göstereceklerini bildirdi. İhale kapsamında borç üstlenme anlaşması ile ilgili soruya Yıldırım, borç üstlenme anlaşması öngörülmediğini, sadece 12 yıl ve 342 milyon yolcu hizmet bedeli garantisi verildiğini belirtti. ''Emniyetli uçuş hattı oluşturuyoruz'' Havalimanlarının çevresindeki yerleşim yerleriyle ilgili soruya Yıldırım, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün (SHGM) yerel yönetimlere bu konuyla ilgili yazı gönderdiklerini ve ikaz bulunulduğunu söyledi. Uyarılara rağmen birçok ilde mania kriterlerini delen imar uygulamalarının yapıldığına dikkati çeken Yıldırım, bu yapıların yıkılması için başlatılan hukuki işlemlerin devam ettiğini bildirdi. Yıldırım, ''Yeni havalimanını denize sıfır yapıyoruz ve yerleşime müsaade etmiyoruz. Mevcut yapılaşmayı esas alarak bir takım kısıtlamalar getirerek yeni emniyetli uçuş hattı oluşturuyoruz'' dedi. Bu yanlışın sebebinin, SHGM'nin mania kriterlerine yerel yönetimlerin imar uygulamalarında uymamaları olduğunu ifade eden Yıldırım, uçuş emniyetinin zarar görmemesi için yeni mania planları oluşturmak için operasyonu sürdürebilir hale getirdiklerini kaydetti. Yıldırım, Milli Savunma Bakanlığı ile yapılan anlaşma gereği, asker-sivil ortak kullanılan meydanlar dahil olmak üzere bütün meydanlardaki hava mania kriterlerini belirleme sorumluluğunun SHGM'de olduğunu bildirdi. SHGM'nin uydu üzerinden yaptığı çalışmayla 2 metre ile yarım metre arasındaki sapma hassasiyetiyle bütün maniaları takip ettiğini belirten Yıldırım, bu uygulamanın büyük havalimanlarında başladığını, Türkiye'deki tüm havalimanlarına yaygınlaştırıldığını ifade etti.