NİCELİKSEL GELİŞİMDEN NİTELİKSEL GELİŞİME HOCA AHMET YESEVİ ULUSLARARASI TÜRK-KAZAK ÜNİVERSİTESİ 2008-2014

NİCELİKSEL GELİŞİMDEN NİTELİKSEL GELİŞİME HOCA AHMET YESEVİ ULUSLARARASI TÜRK-KAZAK ÜNİVERSİTESİ 2008-2014 Ankara, 2015

NİCELİKSEL GELİŞİMDEN NİTELİKSEL GELİŞİME HOCA AHMET YESEVİ ULUSLARARASI TÜRK-KAZAK ÜNİVERSİTESİ 2008-2014 Tasarım-Baskı SFN Televizyon Tanıtım Tasarım Yayıncılık Ltd. Şti. Tel: 0312 472 37 73-74 www.sfn.com.tr Baskı Tarihi: Ocak 2015 Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı Adres: Taşkent Cad. Şehit H. Temel Kuğuoğlu Sok. No: 30 06490 Bahçelievler/ANKARA Tel: 0312 216 06 00 Faks: 0312 216 06 09 www.ayu.edu.tr yayinlar@yesevi.edu.tr 2

İÇİNDEKİLER SUNUŞ / Prof. Dr. Osman Horata... 6 ÖN SÖZ / Prof. Dr. Velihan Abdibekov... 8 ÖN SÖZ / Prof. Dr. Mehmet Kutalmış... 10 YÖNETİCİ ÖZETİ... 13 1. KURUMSAL YAPI... 21 Kuruluş... 22 Hukuki Statü... 22 Teşkilat Yapısı... 23 Ahmet Yesevi Üniversitesi Teşkilat Şeması... 24 Üst Karar Organı: Mütevelli Heyet... 25 Yönetim Organı: Rektörlük... 26 Denetim... 27 Kurumsallaşma... 27 Kurumsal Kimlik... 28 Stratejik Yönetim ve Planlama... 28 2. EĞİTİM-ÖĞRETİM... 29 Eğitim Türleri... 30 Eğitim Dili... 31 Akademik Yapı... 31 Öğrenci Sayısı... 35 Mezunlar... 41 Öğrenci Grantları ve Kotaları... 42 3

NİCELİKSEL GELİŞİMDEN NİTELİKSEL G E L İ Ş İ M E 3. İNSAN KAYNAKLARI... 43 Akademik ve İdari Personel Sayısı... 44 Öğretim Üyesi Yetiştirme... 48 Mesleki Gelişim... 50 4. BİLİMSEL ÇALIŞMALAR... 53 Araştırma Enstitüleri... 54 Bilimsel Yayınlar... 55 Bilimsel Toplantılar... 57 Bilimsel Projeler... 58 5. KALİTE GÜVENCE VE AKREDİTASYON ÇALIŞMALARI... 59 6. ULUSLARARASI İLİŞKİLER... 61 İşbirliği Protokolleri... 62 Değişim Programları ve Akademik Hareketlilik... 63 7. FİZİKİ ALT YAPI... 65 Fiziki Alt Yapı... 66 Yeni Yatırımlar... 71 8. TEKNOLOJİK ALT YAPI... 73 Bilişim Teknolojileri... 74 Ağ Geliştirme... 75 Otomasyon Sistemi... 76 Laboratuarlar... 76 9. HİZMETLER... 77 Tıp Fakültesi Hastanesi... 78 Kütüphane... 80 10. MALİ YAPI... 83 Türkiye Cumhuriyeti ve Kazakistan Cumhuriyeti Mali Katkıları... 84 4

HOCA AHMET YESEVİ ULUSLARARASI TÜRK-KAZAK ÜNİVERSİTESİ 2008-2014 11. TANITIM... 89 Tanıtım Faaliyetleri... 90 Üst Düzey Ziyaretler... 92 12. TOPLUMSAL HİZMET VE İŞ DÜNYASIYLA İŞBİRLİĞİ... 93 Toplumsal Hizmet... 94 İş Dünyasıyla İşbirliği... 95 Mezunlarla İşbirliği... 96 Yaygın Eğitim Merkezi... 97 Kültür ve Spor Etkinlikleri... 97 13. YAŞAM ALANLARI... 99 Botanik Bahçesi ve Peyzaj Düzenlemeleri... 100 Spor Tesisleri... 101 Sosyal Tesisler... 101 5

SUNUŞ Prof. Dr. Osman HORATA Mütevelli Heyet Başkanı Ahmet Yesevi meşalesini taşıma görevini üstlendiğimiz, 8 Mart 2008 de başlayan ve 8 Mart 2015 te sona erecek olan yedi yıl, Üniversitenin tarihinde bir zihniyet değişimini ve beraberinde gelen köklü bir gelişim ve dönüşüm sürecini ifade eder. Elinizdeki bu rapor, Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesinin tarihine bir not düşmek üzere, Başkanlık dönemimizde gerçekleşen bu değişimin satır başlarını vermek amacıyla hazırlanmıştır. Ahmet Yesevi Üniversitesi, yükseköğretim kurumlarımızın uluslararasılaşma ve know-how (bilgi-tecrübe) aktarma kaygısından ziyade siyasi iradenin diplomatik tercihleriyle devletlerarası üniversite olarak doğmuş bir kurumdur. Bunun sonucu olarak, Türkiye Cumhuriyeti daha çok maddi kaynak sağlayan bir ortak olarak anlaşılmış, üniversitemiz de ilk on beş yılında önemli altyapı yatırımlarına karşılık, rekabet ve kalite kaygısının geri planda kaldığı, hukuki yapısı tartışmalı, kaynaklarını asgari ihtiyaçlarını karşılamaya ayıran bir kurum olarak anılmıştır. Bu sebeple, görev dönemimizin ilk yıllarında, hukuki, akademik ve fiziki-teknolojik alt yapıyla ilgili temel sorunları çözmeye öncelik verilmiştir. Üniversiteyi rekabet gücü yüksek bir kurum hâline getirebilmek amacıyla; Çimkent ve Taraz yerleşkelerine öğrenci alımı durdurulmuş, üniversitenin işleyişini düzenleyen anlaşmanın yenilenmesi ve her iki ülkenin parlamentolarında onaylanması sağlanarak hukuki yapıdaki boşluk giderilmiş, kuruluşundan o tarihe kadar geçen sürede yapılandan çok daha fazla alt yapı yatırımın gerçekleştirilmesi sağlanmış, eğitim sistemi ve programları Bologna Süreci ve dünyanın önde gelen üniversiteleri doğrultusunda yenilenmiş, Başkanlık ve uzaktan eğitim faaliyetlerinin yürütüldüğü Türkiye Birimi üniversitenin önemli bir vitrini hâline getirilmiştir. Bu dönem, rapordaki verilerden de anlaşılacağı üzere 6

niceliksel gelişimin yerini niteliksel gelişime bıraktığı bir restarasyon dönemi olmuştur. Atılan bu adımlar sonucu, mali disiplinini sağlayan, kaynak sorunu çekmeyen, örnek bir fiziki-teknolojik alt yapıya sahip, sürdürülebilir kalite güvence sisteminin yerleştiği, başarısı uluslararası kurumlar tarafından akredite edilen, kurumsallaşma yolunda büyük mesafe kateden, eğitim, araştırma ve hizmet kalitesini evrensel standartlara yükseltme yolunda emin adımlarla ilerleyen bir kurum hâline gelmiştir. Başkanlık olarak, Mütevelli Heyetini oluşturan değerli üyelerimizle işbirliği içinde, hedefleri doğru tespit edip bu yolda korkmadan kararlılık ve cesaretle adımlar atarak Yesevi meşalesini layıkıyla, daha da yükseklere taşıdığımıza inanıyoruz. Bunun takdiri elbette kamuoyuna aittir. Ortada bir başarı varsa, şüphesiz bu üyelerden Rektörüne kadar, üniversitenin farklı kademelerinde özveriyle çaba sarf eden, üniversitenin misyonunu özümsemiş bir ekibe aittir. Görev dönemimizde, bize tevdi edilen ağır sorumluluğu birlikte taşıdığımız Türkiye tarafını temsil eden üyelerimiz Sayın Prof. Dr. Mustafa İSEN, Naci AĞBAL, Doç. Dr. İbrahim KALIN ve Prof. Dr. Muhittin ŞİMŞEK e; Kazakistan Cumhuriyeti ni temsil eden Prof. Dr. Takir BALIKBAYEV, Prof. Dr. Serik PİRALİYEV ve Bibigül ASILOVA ya; bir süre birlikte çalıştığımız, şu an görevlerini başkalarına devretmiş olan üyelerimize; Rektörlük sorumluluğunu üstlenen Prof. Dr. Lesbek TAŞİMOV ve Prof. Dr. Velihan ABDİBEKOV a; Rektör Vekilliği ve Türkiye yi temsil bayrağını taşıyan Prof. Dr. Mahir NA- KİP, Prof. Dr. Salih AYNURAL, Prof. Dr. Musa YILDIZ ve Prof. Dr. Mehmet KUTALMIŞ a bir kez daha en içten teşekkürlerimi sunuyor; bizleri bu göreve layık gören Cumhurbaşkanımız Sayın Abdullah GÜL e, Başbakanımız ve yeni Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN a en derin şükranlarımızı arz ediyoruz. 7

ÖN SÖZ Prof. Dr. Velihan Abdibekov Rektör Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı saygıdeğer Prof. Dr. Osman HORATA 8 Nisan 2008 de Mütevelli Heyet Başkanlığı görevine tayin edildi. Görevi süresince Sayın Prof. Dr. Osman HORATA Mütevelli Heyet Başkanı olarak üniversitemizin gelişmesine bizzat büyük katkılarda bulundu. Eğitim ve öğretim kalitesini yükseltme, idari yönetim verimliliğini artırma yolundaki gayret ve çabalarını takdir ediyor ve üniversitemizin gelişmesi açısından önemli olan birkaç konu hakkında bilgi vermek istiyorum: Üniversitenin her geçen yıl kalitesini daha da yükseltmek için stratejik plan hazırlanmış ve uygulanması takip edilmiştir. Lisans programlarında okuyan bütün öğrencilerin Türkistan da eğitim görmesine karar verilmiştir. Kazakistan Cumhuriyeti vatandaşlarına sosyal yardım olarak öğrencilere verilen grant (kota) sayısı 200 den (2008) 400 e (2014) yükseltilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti nin grant ile okuyan Kazakistanlı öğrenciler 2013-2014 yılından itibaren bir yıl hazırlık eğitimi verilmeye başlandı. Tıp ve Haberleşme Sistemleri bölümlerinde çevrimiçi olarak Kazakistan ve Türkiye nin önde gelen yükseköğretim kurumlarından öğretim üyelerinin ders vermesi sağlanmıştır. Üniversitemiz mezunlarının doktora, yüksek lisans eğitimi ve bilgi görgü artırma amacıyla Türkiye Cumhuriyetine gönderme işlemine 2009 da tekrar başlanarak, bugün 40 kadar öğrencimizin T.C. de eğitim almasının önü açılmıştır. T.C den üniversiteye davet edilen öğretim görevlilerinin nitelikleri yükseltilerek, her eğitim-öğretim yılında 40 tan fazla öğretim görevlisi Kazakistan a gelmeye başlamıştır. 8

Tıp Fakültesi Hastanesinde diyaliz merkezi ve diş ünitesi açılmıştır. Türk halklarının dostluğunu, birliğini ve ekonomik gelişimini desteklemek amacıyla Kazakistan ve Türkiye de konferanslar, kongreler ve sempozyumlar düzenlenmiştir. Üniversitenin bütününü kapsayan otomasyon sistemi hizmete alınmıştır. Üniversitenin eğitim, yatakhane ve ek binalarının çevre düzenleme ve eksikliklerinin giderilmesine yönelik aşağıdaki işler yapılmıştır: 400 bin kitap kapasiteli, bütün alt yapısı tamamlanmış, çağın ihtiyaçlarına uygun, üç katlı kütüphane inşaatı bitmek üzeredir. 2000 yılında inşa edilen 1 ve 2 nolu erkek ve kız yatakhaneleri kapsamlı tadilattan geçirilmiştir. Almatı şehrindeki Avrasya Araştırma Enstitüsü binası kapsamlı tadilattan geçirilmiştir. Üniversitemiz öğretim görevlileri için 48 dairelik lojman ve futbol sahaları projeleri tamamlanmış ve inşaatları başlamak üzeredir. Üniversiteye gelen misafirlerin kullanımına yönelik 6 kişilik özel bir araç alınmıştır. Üniversitemiz öğretim görevlilerine sosyal yardım olarak 2014-2015 yılından başlamak üzere aylık ücretlerine ek aylık verilmesi kararlaştırılmıştır. Üniversitenin eğitim binaları ile yatakhaneler arasındaki 500 metrelik açık alana ağaçlandırma işlemi yapılmış ve iki sıra halinde yaya yolu yapılarak etrafına dinlenme alanları oluşturulmuştur. Üniversitenin botanik bahçesine gerekli ağaçların yetiştirilmesi amacıyla 200 m 2 lik sera kurulmuştur. Üniversitenin 52 oda, 83 yatak kapasiteli Yesi oteli kapsamlı bir tadilattan geçirilmiştir. Kentav şehrinde yer alan üniversiteye bağlı bütün eğitim, yatakhane ve ek binaları kapsamlı tadilattan geçirilmiştir. Yukarıda sıralanan çalışmalar Mütevelli Heyet Başkanı Prof. Dr. Osman HO- RATA nın girişimcilik özelliğinin bir ispatıdır. Mütevelli Heyet Başkanı olarak her öğretim yılında öğretim görevlileri ve diğer çalışanlarla bir araya gelerek şeffaf bir yönetim anlayışını benimseyen, özel görüşme ihtiyacı olan vatandaşları kabul edip dinleyerek yardımcı olan Prof. Dr. Osman HORATA nın kendi görev alanındaki meseleleri tamamıyla çözüp sonuca bağlayan bir idareci olduğu açıktır. Hoca Ahmet Yesevi Üniversitesi adına Mütevelli Heyet Başkanı Prof. Dr. Osman HORATA ya sonsuz teşekkürlerimizi sunarız. 9

ÖN SÖZ Prof. Dr. Mehmet Kutalmış Rektör Vekili (Rektör 1. Yardımcısı) Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk - Kazak Üniversitesi nin merkez kampüsü Kazakistan ın Türkistan şehrindedir. Bu şehrin bulunduğu bölge, Farab, Sayram, Taraz gibi tarihte bilim, sanat, edebiyat, felsefe, ticaret vd. bütün alanlarda 9.-16. yüzyıllar arasında büyük bir medeniyet merkezi olan yerdedir. Yüzyıllardır ihmal edilmiş olan bu bölgede üniversitenin temelleri, büyük bir deha ve uzak görüşlülük örneği olarak Nursultan Nazarbayev tarafından 6 Haziran 1991 tarihinde Sovyetler Birliği nin dağılmasından kısa bir süre önce Türkistan Devlet Üniversitesi olarak atıldı. Daha sonra 1992 yılında Kazakistan ve Türkiye nin ortak üniversitesi hâline getirilmesi kararı alındı, üniversitenin tarihçesi bu eserde ayrıntılı olarak verilmektedir. Burada üniversitenin geçmişi, bugünkü durumu ve yakın gelecekteki yeri üzerinde durmak isterim. Bugün daha iyi anlıyoruz ki, üniversitenin gelecekteki yeri adeta görülerek yani büyük bir feraset ve ufuk göstergesi olarak seçilmiştir. İlk yıllar düşünüldüğünde bölge elbette büyük şehirlere göre pek çok zorluklara sahipti. Fakat şurası unutulmamalıdır ki, üniversitelerin en temel amacı bulundukları yeri, bilimin rehberliğinde en yüksek seviyeye getirmek, bölgeyi bütün yönleriyle dönüştürmek, kalkındırmak ve hatta bu dönüşüm, değişim ve çok yönlü kalkınmayı başka yerlere taşımaktır. Üniversite Kazakistan-Türkiye arasında kültürel ve çok amaçlı köprü olmalı, iki ülke arasındaki bilim adamları ve gençlerinin bilgilenme öncülüğünde köklü geçmişin üzerine parlak geleceği inşa etmeliydi. Bu ideale diğer Türk ve akraba ülke ve topluluklarından gelen öğrenci ve hocalar da katıldı. Üniversite, her şeyden önce Türk dünyasının en önde gelen iki büyük devleti tarafından, Avrasya nın gelişmeye en müsait bölgesinde kurulmuştur. Bizim amacımız çölü cennete çevirmek olmalıdır; kaldı ki, bu bölge yukarda ifade edildiği gibi tarihte her yönden yüzyıllarca en yüksek medeniyeti idrak et- 10

mişti, bugün de 2-3 metre derinden su çıkan, pamuk dahil her türlü meyve sebzenin yetiştiği topraklarda ne olmaz, ne bitmez ve neler yapılmaz?! Kazakistan, siyasi ve toplumsal istikrar içinde bilimde, eğitimin bütün bütün alanlarında, sanayide, hızlı ve istikrarlı kalkınmada dünyada gıpta ile izlenmektedir. Özellikle yüksek eğitim ve öğretime Kazakistan ın çok yüksek bütçeler ayırdığını ve bu alanda dünyanın en ileri ülkeleri arasına girmek için bütün akademik platformlarda kendini gösterdiğini ve hatta Türk dünyasına da rehberlik etme idealinde olduğunu sevinçle ifade etmek gerekir. Kazakça sadece bu coğrafyada değil dünyada bir benzerine rastlanmayacak derecede sevgi ve eğitimle en hızlı yükselen Türk lehçesidir. Yakın gelecekte bütün Kıpçak Türk halklarının ortak iletişim dili olacağına inanıyorum. Kazakistan tarım ve hayvancılık alanında dünyanın en büyük ülkelerinden biridir, bilindiği gibi petrol, gaz ve diğer yer altı zenginlikleri bakımından da zengin bir ülkedir. Sovyetler Birliği özellikle 1950-1980 arasında eğitimin bütün alanlarında dünyanın ve Batı Avrupa nın dikkatini çekecek derecede ileri gitmişti fakat o dünya artık yıkıldı ve bu yıkımdan sonra yüksek öğretimin durumu Sovyet sonrası pek çok ülkede ciddi olarak ele alınmadı. Kazakistan, bu ülkeler ve hatta bütün dünya ülkeleri arasında yüksek öğretime de en büyük bütçeler ayıran ve üniversitelerini dünyanın en önde gelen üniversiteleri arasına sokma ideal, azim ve çabası içinde olan ülkedir, bu alanda Türkiye ile yanyana yürümektedir; burada Kazakistan küresel çapta üçüncü büyük zenginliği ile üniversiteleri ile kendini göstermektedir, ortak üniversite uygulamasında Türkiye ile işbirliği yapmasının önemi bir kat daha anlam kazanmaktadır. Hoca Ahmet Yesevi Uluslar arası Kazak Türk Üniversitesi, tarih, bölge, kültür ve gelecek gibi kavramları göz önünde bulundurduğumuzda Türkiye ve Kazakistan ın her türlü desteğini almış olarak çok şanslı, yakın geleceği çok parlak, bütün alanlarda yüksek başarılara ulaşabilecek bir üniversite olarak karşımızda durmaktadır. Dünyanın pek çok ülkesi, bunlar arasında İslam Dünyası sının hemen hemen tamamı yüksek öğretim alanında geridir ve yüzbinlerce genç bir kaç yıl içinde Türkiye nin ve Kazakistan ın üniversitelerine akın edecektir. Bunların başında da Üniversitemiz Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi gelecektir. Bunun pek çok temel sebebi vardır: Kardeş topluluklarız, eğitimimiz kaliteli, Kazakça-Türkçe ve Ingilizce ve Rusça başta olmak üzere çok dilde eğitim veriyoruz, halklarımız eğitime ve gençlere yüksek alaka gösteriyor, hepsinden önemlisi arkamızda iki büyük devlet Türkiye ve Kazakistan var. Kısaca ifade etmek isterim ki, bugün bütün Müslüman Dünya ve bir zamanların üçüncü dünya kategorisinden hala çıkamamış pek çok ülke, Kazakistan ve Türkiye nin bütün alanlarda ve özellikle yüksek öğretimdeki işbirliği ve yükselişini sevinçle izlemektedir; önümüzdeki yıllarda Türkiye nin kendi ülkelerinde üniversite kurmasını isteyecek çok sayıda ülke olacaktır. 11

NİCELİKSEL GELİŞİMDEN NİTELİKSEL G E L İ Ş İ M E Yakın gelecekte üniversitemizin ne durumda olacağını ifade etmek isterim: Önümüzdeki dönemden itibaren sevgi ve kardeşlik adası olan Yesevi Üniversitesi ndeki Türkiye ve başka ülkelerden gelecek hocaların sayısını ve buradaki hizmet sürelerini yükselteceğiz. Sadece Türk dünyasından değil, dünyanın pek çok ülke ve bölgesinden gelecek öğrencilerin sayısını ve öğrenci ve hoca değişimini çok çeşitli vasıta ve imkanlarla artıracağız. Yüksek ideallerle kurulan, yürekli çabalar ve fedakarlıklarla bugünlere gelen üniversitemiz yakın gelecekte yüksek nitelikli bilim adamları ve öğrencileriyle bölgenin ve ülkenin bütün alanlarda kalkınmasına, iki ülke ve hatta ülkeler arasındaki dayanışma ve işbirliklerinin daha da yükselmesine öncülük edecektir. Kısaca üniversitemiz emekleme ve gençlik dönemini sağlıklı olarak tamamlamış olgunluk dönemine, hızla büyük mesafeler alacağı yola girmiştir. Üniversitemizin bu günlere gelmesinde emeği geçenlere ve özellikle uluslararası hukuki geçerlilik ve akademik kurumsallaşmayı kazanmasında büyük hizmetleri olan üniversitemizin Mütevelli Heyet Başkanı Prof. Dr. Osman Horata ya ve diğer bütün Mütevelli Heyet üyelerimize saygı ve şükranlarımı sunarım. 12

YÖNETİCİ ÖZETİ

YÖNETİCİ ÖZETİ Rapor, başkanlık dönemimize rastlayan, Ahmet Yesevi Üniversitesi nin 2008-2014 yılları arasında geçirdiği köklü gelişim ve dönüşüme ışık tutmak amacıyla hazırlanmıştır. Bu süreç, rapordaki verilerden anlaşılacağı üzere niceliksel gelişimin yerini niteliksel gelişime bıraktığı bir restorasyon dönemi olmuştur. KURUMSAL YAPI Ahmet Yesevi Üniversitesi, yükseköğretimde devletlerarası, sınır ötesi işbirliğini temsil eden, kuruluş anlaşması ve uluslararası hukuka tabi olarak faaliyetlerini sürdüren, özerk bir yükseköğretim kurumudur. 2008 yılında Mütevelli Heyetteki görev değişiminin ardından, Türkiye Cumhuriyeti ve Kazakistan Cumhuriyeti Hükümetleri arasında 22 Ekim 2009 da imzalanan ve her iki ülke parlamentosunda onaylanarak 28 Mart 2012 de yürürlüğe giren Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi nin İşleyişine Dair Anlaşma ile üniversitenin özerk, uluslararası statüsü her iki ülke nezdinde tescil edilerek, üniversitenin gelişimini olumsuz yönde etkileyen hukuki belirsizlik ortadan kaldırılmıştır. Kuruluş anlaşmasında, ita amirliği yetkisi K.C. tarafından atanan Rektöre verilirken, yeni Anlaşma ile bu yetki, Rektör ve T.C. tarafından atanan Rektör Vekili (Rektör Birinci Yardımcısı) nin ortak sorumluluğuna verilmiş; idari, mali ve akademik konularda her türlü kararın Rektör ve Rektör Vekilinin ortak imzalarıyla yürürlüğe girmesi sağlanmış; ayrıca Tüzük hazırlama ve değiştirme yetkisi Mütevelli Heyetine verilmiştir. Yeni Anlaşma ile KDV ve Gümrük Vergisi muafiyeti sağlanmış ve Türkiye tarafından üniversitede görevlendirilen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı idari personelin çalışma lisansı almalarında yaşanan zorluklar giderilerek idari personel için gerekli muafiyet sağlanmıştır. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı ile yapılan görüşmeler neticesinde TÜRTEP uzaktan eğitim programlarının denkliğinde karşılaşılan sorunlar çözülmüştür. Mütevelli Heyet Üyelerin görev süresi 2012 yılından itibaren yeni anlaşma ile 7 yıldan 5 yıla düşürülmüştür. 2008-2014 tarihleri arasında, K.C. tarafından 2 Rektör, T.C. tarafından 4 Rektör Vekili (Rektör Birinci Yardımcısı) ataması gerçekleştirilmiştir. Yeni işbirliği anlaşmasıyla, mali denetimin yanında 2012 yılından itibaren akademik denetim de yapılmaya başlanmıştır. Üniversitenin, uluslararası, özerk yapısına uygun olarak yeni anlaşma ve tüzük doğrultusunda, gerekli yönetmelikler çıkarılarak yürürlüğe konulmuş; üniversitede güçlü bir kurumsal yapı oluşmuştur. 2008 yılında, kurumsal kimliği güçlendirme amacıyla Kurumsal Kimlik Kılavuzu hazırlatılmıştır. Bu çerçevede üniversitemiz logosu yeniden belirlenmiştir. Geleneksel planlama anlayışı terk edilerek, stratejik planlama esasına dayalı yönetim sistemi benimsenmiştir. Bu amaçla, ilk defa 2009-2013 Stratejik Planı uygulamaya konulmuştur. 14

HOCA AHMET YESEVİ ULUSLARARASI TÜRK-KAZAK ÜNİVERSİTESİ 2008-2014 EĞİTİM ÖĞRETİM Üniversitede eğitim; örgün, açık (dışarıdan) ve uzaktan (internet üzerinden) olmak üzere üç türde yürütülmektedir. Açık (dışarıdan) eğitim kontenjanları, 2008-2009 öğretim yılından itibaren periyodik olarak azaltılmaya ve bu programlar iki veya üç yıllık kolej eğitimini müteakip lisans tamamlama programları olarak yürütülmeye başlanmıştır. Önümüzdeki birkaç yılda da, açık eğitim programlarının bütününün uzaktan eğitime kaydırılması planlanmaktadır. TÜRTEP'te teknolojik alt yapı 2010 yılında İstanbul dan Ankara ya taşınmış ve teknolojik altyapısı mevcut öğrenci sayısının 3 katı düşünülerek yenilenmiştir. 2013-2014 öğretim yılından itibaren, Türkiye Cumhuriyeti kotasında eğitim görmek isteyen öğrenciler için hazırlık eğitimi zorunlu hâle getirilmiş, yeni kabul edilen öğrencilerin yaklaşık % 75 inin Türkçe-İngilizce hazırlık okuması sağlanarak dil öğretiminde yaşanan sorunlar giderilmeye çalışılmıştır. Öğrencilerin Türkçeyi daha iyi öğrenmeleri amacıyla, modern dil öğretim yöntemlerine uygun olarak hazırlanan Türkçe Öğreniyorum ders kitabı, 2011-2012 öğretim yılından itibaren öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılmaya başlanmıştır. Dil öğretimini geliştirmek için, Türkiye den görevlendirilen Türkçe ve İngilizce okutmanlarının sayısında önemli bir artış sağlanmıştır. 2008-2009 ders yılından itibaren, üniversiteyi rekabet gücü yüksek bir kurum hâline getirebilmek amacıyla Türkistan ve Kentav Yerleşkesi dışındaki birimler Kazakistan Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığına devredilmiştir. 2014-2015 öğretim yılında, fakülteler yeniden düzenlenmiş, Uzaktan Eğitim ve Açık Öğretim Fakülteleri kapatılarak, açık ve uzaktan eğitimin koordinasyonu Araştırma ve Uygulama Merkezleri tarafından yürütülmeye başlanmıştır. Şu an üniversitede, örgün eğitim faaliyetleri, 7 fakülte ve 1 kolejde, 9 ön lisans, 54 lisans, 30 yüksek lisans ve 11 doktora programında; açık öğretim faaliyetleri, 32 lisans ve 4 ön lisans programında; uzaktan eğitim faaliyetleri, 1 ön lisans, 4 lisans ve 11 yüksek lisans programında yürütülmektedir. Üniversitemizde 2013-2014 yılı itibariyle 7 fakülte ve 1 yüksekokulda Türkiye ve Kazakistan başta olmak üzere 14 farklı ülke ve 33 topluluktan yaklaşık 14 bin öğrenci öğrenim görmektedir. Üniversitemizdeki verilen eğitim kalitesini yükseltme kararları çerçevesinde, açık öğretim kontenjanlarının %50 azaltılması kararı alınmış ve bunun neticesi olarak, 2008 yılında örgün ve açık öğretimde okuyan öğrencilerin oranı nerdeyse eşit iken, 2013-2014 öğretim yılında açık öğretim öğrencilerinin oranı örgün öğretimde okuyan öğrencilerin 1/3 üne kadar düşmüştür. Üniversitemiz, 1995 ten 2013 e kadar 69.311 mezun vermiştir. Kazakistan Cumhuriyeti cari bütçe katkısı, grantlı öğrenci sayısına göre; Türkiye Cumhuriyeti cari bütçe katkısı ise Mütevelli Heyet tarafından belirlenen kota kontenjanına göre gerçekleşmektedir. 9-10 Mayıs 2008 tarihli 31.Mütevelli Heyet toplantısı ile ilk kez lisansüstü eğitim için de Türkiye kotası tahsisine ve K.C. grantı paralelinde burs verilmesine başlanmıştır. 15

NİCELİKSEL GELİŞİMDEN NİTELİKSEL G E L İ Ş İ M E İNSAN KAYNAKLARI Üniversitede, 2013-2014 öğretim yılı itibari ile 880 akademik, 963 idari personel istihdam edilmiştir. Türkiye deki birimlerde istihdam edilen personel sayısı ise, 2013-2014 yılı itibari ile 45 olarak gerçekleşmiştir. Üniversitede istihdam edilen 880 akademik personelin 44 ü; 963 idari personelin 14 ü T.C. vatandaşıdır. Üniversitede öğretim elemanı başına düşen öğrenci sayısı 2008 yılında 16 iken, 2012-2013 öğretim yılında 10,5 olmuştur. 2008-2014 öğretim yılında, ihtiyaç duyulan alanlarda nitelikli akademisyenlerin yetiştirilmesine öncelik verilmiş, bu amaçla Türkiye ve Kazakistan da burslar tayin edilmiştir. Öğretim üyesi yetiştirme kapsamında, Türkiye nin öncü üniversiteleriyle işbirliği protokollerinin imzalanması sağlanmış, Türkiye deki üniversitelerde lisansüstü ve mesleki bilgi görgü arttırma eğitimleri için tahsis edilen bursların sayısı arttırılmıştır. İşbirliği anlaşması imzalanan üniversitelere, bilgi görgü artırma amaçlı çok sayıda akademik ve idari personel görevlendirilmiştir. Üniversite personelinin Kazakça ve Türkçe öğrenmelerini sağlamak amacıyla, Kazakistan da düzenli olarak kurslar düzenlenmiş; 2010-2011 öğretim yılından itibaren ise her yıl, bir ay süreyle 20 idari-akademik personel yaz aylarında Hacettepe Üniversitesi TÖMER de Türkçe kursu için getirilmeye başlanmıştır. BİLİMSEL ÇALIŞMALAR Üniversitede, akademik programların yanında bilimsel araştırma çalışmalarını yürütmek üzere kurulan 6 araştırma enstitüsü faaliyet göstermektedir. Üniversitemizin atıf indeksi (Thomson Reuters ve Scopus) kapsamındaki dergilerde yayın sayısı 2008 yılında 6 iken, 2013 yılı sonu itibari ile bu sayı 49 a ulaşmıştır. Ulusal dergilerdeki yayın sayısı ise 4.860 olarak gerçekleşmiştir. 2012 yılından itibaren atıf indeksi kapsamındaki dergilerde makaleleri yayımlanan öğretim elemanlarına 500 Dolar teşvik ücreti verilmesi kararlaştırılmıştır. Öğretim elemanlarının uluslararası toplantılara katılımını teşvik amacıyla da 2012-2013 eğitim-öğretim yılından itibaren Mütevelli Heyet Başkanlığı gelirlerinden her yıl bütçeye 150 bin ABD Doları ek kaynak konulmaya başlanmıştır. 2008-2013 yılları arasında 250 ders kitabı ve 303 bilimsel kitap yayımlanmıştır. Mütevelli Heyet Başkanlığı tarafından yılda dört sayı olarak yayımlanmakta olan bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 2008 yılında SSCI tarafından indekslenmeye başlanmıştır. Mütevelli Heyet Başkanlığı gelirlerinden bilimsel araştırma projelerini teşvik amacıyla 2013-2014 öğretim yılından itibaren bütçeye 500.000 ABD Doları kaynak tahsis edilmeye başlanmıştır. Ayrıca Kazakistan Cumhuriyeti kaynaklarından önemli sayıda proje üniversitemize kazandırılmıştır. 16

HOCA AHMET YESEVİ ULUSLARARASI TÜRK-KAZAK ÜNİVERSİTESİ 2008-2014 KALİTE GÜVENCE VE AKREDİTASYON ÇALIŞMALARI 2008 yılında, üniversitede sürdürülebilir bir kalite güvence sisteminin oluşturulması amacıyla, Akreditasyon ve Kalite Yönetimi Birimi ve Bologna Süreci ve Akademik Hareketlilik Birimi kurulmuştur. 16-18 Eylül 2010 tarihlerinde İtalya nın Bologna Üniversitesinde Magna Charta sözleşmesi imzalanarak Bologna sürecine dâhil olunmuştur. Bunu müteakip, 2011 yılında tüm programlar Bologna Süreci çerçevesinde düzenlenmiş ve ECTS ye uyarlanmıştır. 04.05.2013 tarihinde Kazakistan Bağımsız Eğitimde Kalite Güvence Ajansı tarafından üniversitenin kalitesi ve Bologna sürecine uygunluğu tescillenerek, Kurumsal Akredite Sertifikası alınmıştır. 21.02.2014-21.03.2014 tarihleri arasında 30 bölümde yapılan denetim sonucunda programların hepsi akreditasyondan geçmiştir. Kalan 24 bölüm için de 2015 yılında başvurulma kararı alınmıştır. Yeni anlaşma ile Kazakistan mevzuatından bağımsız, uluslararası standartlarda eğitim-öğretim faaliyetlerini gerçekleştirmeye yetki alınmıştır. Bu çerçevede, eğitim-öğretim programları QS sıralamasına göre ilk 100 e giren üniversitelerin programları incelenerek yeniden hazırlanmıştır. Öğrenci memnuniyet düzeyi 2010 yılında % 46.3 düzeyinde iken, 2012 yılında bu oran % 58.4 e yükselmiştir. ULUSLARARASI İLİŞKİLER Uluslararası/Devletlerarası bir üniversite olan Ahmet Yesevi Üniversitesi, uluslararasılaşma yı en üst düzeyde gerçekleştiren bir eğitim kurumudur. Türkiye ve Dünyanın farklı ülkelerindeki (Rusya, Çin, Mısır, Polonya ve BDT ülkeleri) 41 yüksek öğretim kurumu ile işbirliği anlaşmaları imzalanmıştır. 2013 yılında YÖK tarafından başlatılan Mevlana Değişim Programı kapsamında 28 Türkiye üniversitesi ile Mevlana Protokolü imzalanmıştır. Kazakistan Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığının bursları ve Erasmus Programı çerçevesinde, çok sayıda öğretim üyesine kısa süreli yurt dışı üniversitelerde incelemelerde bulunma ve ders verme fırsatı sağlanmıştır. Bunun yanı sıra, 2008 yılından itibaren Mütevelli Heyet Başkanlığı başarılı öğrencilerin Türkiye de staj yapmalarını ve kurslara katılmalarını sağlamaktadır. Bu öğrencilerden bir kısmı, bir dönemlerini yapılan işbirliği protokolleri çerçevesinde Türkiye de tamamlamışlardır. FİZİKİ ALT YAPI 2008-2014 yılları arasında bina ve tesislerin inşasının tamamlanmasına hız verilmiş ve fiziki alt yapı alanında yapılan yatırımlar, daha önceki yıllarda yapılan yatırımların üstünde gerçekleşmiştir. Daha önce temeli atılan K.C. tarafından yaptırılan Rektörlük Binası 2010 17

NİCELİKSEL GELİŞİMDEN NİTELİKSEL G E L İ Ş İ M E yılında, T.C. tarafından yaptırılan Tıp Fakültesi Hastanesi binası 2008 de hizmete açılmıştır. Yeni bina olarak ise, K.C. tarafından yaptırılan 500 yataklı 2 öğrenci yurdu 2012 yılında, 1850 öğrenci kapasiteli 1 eğitim binası 2011 yılında; T.C. tarafından yaptırılan 7000 m 2 lik kütüphane binası ise 2014 te hizmete açılmıştır. Yıllardır atıl vaziyette duran, Almatı daki binanın hukuki sorunları çözülerek, büyük bir tadilatla Avrasya Araştırma Enstitüsü olarak hizmete açılması sağlanmıştır. Tıp Fakültesi Eğitim Laboratuar binası 2. katının genel tadilatı ile hastaneye çevrilme işi tamamlanmıştır. Türkiye de ise, Ankara daki binanın 2009 yılında üniversiteye iadesi sağlanmış, ayrıca Başkanlık ve TÜRTEP faaliyetleri için T.C. Hazinesinden İncek te 8.793 metrekare arsanın otuz yıllığına üniversiteye tahsisi gerçekleştirilmiştir. 1995-2008 yılları arasında merkez yerleşke içerisinde yapılan inşaatların toplam metrekaresi 56.881 iken, 2008-2014 yıllarında yapılan inşaat çalışmaları 67.454 m 2 olarak gerçekleşmiştir. 700 kişilik çelik konstrüksiyon bir tribünlü futbol sahasının temeli 2014 te atılmıştır. TEKNOLOJİK ALT YAPI Merkez Yerleşkede internet erişim hızı 370 Mbps ye çıkarılmıştır. Yerleşkede, fiber optik kablo döşenmesi çalışmaları 2012 de tamamlanmıştır. Özellikle, öğrenci yatakhanelerine yönelik kablosuz internet kapasitesi arttırılmıştır. Yerleşke içerisinde ve dışında yer alan bütün eğitim binaları kablosuz internet ağıyla donatılmıştır. 2009 yılında UTM Cihazı (Birleşik Tehlike Yönetimi) ve Merkezi Antivirüs uygulaması alınarak, güvenlik sistemindeki açıkları kapatılmıştır. Üniversite Otomasyon Projesi, 2014-2015 akademik yılında hizmete açılmıştır. Üniversitemiz Tıp Fakültesi Hastanesi nde hizmetlerinin iyileştirilmesine yönelik laboratuarlar açılmış, Bilgisayarlı Tomografi (BT), Diyaliz Ünitesi ve Manyetik Rezonans Tomografisi (MRT) hizmet alım yöntemiyle hastanemize kazandırılmıştır. Hastane Yönetim Sistemi kurularak hastaların bilgilerinin tek bir veri tabanından takip edilmesi sağlanmıştır. HİZMETLER Tıp Fakültesi Hastanesi en son teknolojik araç-gereçlerle donatılarak 2008 yılında hizmete açılmıştır. Hastanemiz polikliniklerine 2013 yılı sonu itibariyle 98 bine yakın hasta müracaat etmiş, 11 bine yakın hastaya yataklı tedavi hizmeti verilmiştir. Hastanemizde 5 bine yakın ameliyat gerçekleştirilmiş ve 217 bini aşkın laboratuar tetkikleri gerçekleştirilmiştir. 24 Mayıs 2010 da T.C. tarafından yaptırılacak 7000 m 2 büyüklüğündeki müstakil kütüphane binasının temeli atılmıştır. 18

HOCA AHMET YESEVİ ULUSLARARASI TÜRK-KAZAK ÜNİVERSİTESİ 2008-2014 Ulusal İlmi Teknik Bilgi Merkezi ile sözleşme imzalanarak Web of Knowledge (Thomsen Reuters), Springer, Sience adlı tam metinli veri tabanı kullanıma açılmıştır. Üniversite web sitesinin eğim portalına elektronik ders kitapları ve syllabuslar yerleştirilmiş, öğretim elemanları ve öğrencilerin hizmetine sunulmuştur. MALİ YAPI Uluslararası anlaşmaya göre, üniversitenin cari ve yatırım harcamaları eşit oranda Taraf Ülkeler tarafından karşılanmaktadır. 1994 ten 2013 e kadar, yatırım ve cari olmak üzere T.C. mali katkısı 227.602.723 ABD Doları, K.C. mali katkısı 158.581.422 ABD Doları olarak gerçekleşmiştir. Bu süre içinde öğrenci gelirleri, Kazakistan da 114.491.680 ABD Doları, Türkiye de 40.892.600 ABD Doları olarak gerçekleşmiştir. 2008-2014 döneminde, mali disiplini sağlama, harcamaları azaltma ve gelirleri artırma konusunda da önemli bir başarı kat edilmiştir. TANITIM ÇALIŞMALARI Üniversitenin Kazakistan ın gelişmemiş bir bölgesinde yer almasından kaynaklanan olumsuzluklar, tanıtım faaliyetlerine ağırlık verilerek giderilmeye çalışılmıştır. Aynı şekilde Türkiye de de düzenlenen etkinlikler ve verilen reklamlarla üniversitenin kamuoyunda tanınırlığı büyük ölçüde arttırılmıştır. Bunların yanında, üniversitede düzenlenen uluslararası toplantılar ve konferanslarla tanıtım faaliyetlerine gerekli destek sağlanmıştır. 2013 yılında üniversitenin tanıtımına yönelik, ulusal ve uluslararası birçok eğitim fuarlarına katılım sağlanmış, başta Kazakistan da olmak üzere Türkiye, Azerbaycan, Kosova gibi ülkelerde sergi ve stantlar açılmıştır. 24 Mayıs 2010 da bazı açılış ve temel atma törenleri, T.C. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve K.C. Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev in yüksek huzurlarında gerçekleştirilmiştir. 2011-2012 eğitim-öğretim yılında üstün başarı ile mezun olan öğrencilerimizin mezuniyet töreni, dönemin TC Başbakanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan ın teşrifleriyle, üst düzey devlet erkânının huzurlarında gerçekleştirilmiştir. Nisan 2013 tarihinde ise, dönemin T.C. Dışişleri Bakanı Sayın Ahmet Davutoğlu üniversitemizi ziyaret etmiş, kendilerine uluslararası ilişkiler alanında fahrî profesörlük beratı takdim edilmiştir. TOPLUMSAL HİZMET VE İŞ DÜNYASIYLA İŞBİRLİĞİ Tıp Fakültesi Hastanesi, sosyal sorumluluk projeleri kapsamında Türkistan da çok sayıda ücretsiz ameliyat gerçekleştirilmiş, aynı şekilde geleneksel hâle gelen toplu sünnet şölenlerinde her yıl Türkistanlı 50 çocuk sünnet ettirilmiştir. Yaygın Eğitim Merkezi tarafından geliştirilen, güneş enerjisi ile çalışan engelli arabası yapılarak, iki engelliye hediye edilmiştir. Üniversitemiz ve Türkistan Aygölek Anaokulu arasında imzalanan işbirliği protokolü çerçevesinde 4-6 yaş arasındaki anaokulu öğrencilerine yönelik Türkçe dersi verilmeye başlanmıştır. 19

NİCELİKSEL GELİŞİMDEN NİTELİKSEL G E L İ Ş İ M E Bölgede faaliyet gösteren Transformatör Fabrikası ile işbirliği yapılmış, ilgili bölüm öğrencilerinin staj uygulamalarını fabrika bünyesinde; Turizm İşletmeciliği Bölümü öğrencilerinin ise stajlarını Türkiye nin büyük otellerinde gerçekleştirmeleri sağlanmıştır. Mezunlarımızın istihdamı için gerekli imkânların sağlanması amacıyla üniversitemizde Mesleki Yönlendirme ve Kariyer Merkezi açılmıştır. Mezunlarımıza yönelik istihdamın arttırılması amacıyla üniversitemiz ile bazı Güney Kazakistan devlet kurumları arasında çeşitli işbirliği protokolleri imzalanmıştır. Bunun yanında, her yıl Mayıs ayında Geleceğe Birlikte Yol Açalım konulu mezunlar buluşması gerçekleştirilmektedir. 2013-2014 öğretim yılı başında T.C. Milli Eğitim Bakanlığı, Yaygın Eğitim Merkezi ni bütünüyle üniversiteye devretmiştir. Üniversitemizde kurulan sanat topluluğu ulusal ve uluslararası alanda faaliyet göstermektedir. Kazakistan da kültür ve sanat alanında birincilik ödülü kazanan öğrenci ve öğretim üyelerimizin sayısı oldukça çoktur. Mütevelli Heyet Başkanlığına bağlı olarak da, Ankara da Türk Dünyasına mensup lisans ve lisansüstü öğrencilerden oluşan Yesevi Sanat Topluluğu faaliyet göstermektedir. YAŞAM ALANLARI Botanik Bahçesi, 100 hektarlık bir arazi üzerinde 1994 yılında oluşturulmuştur. Bahçede, şuan 127 türden yaklaşık 50.000 ağaç bulunmaktadır. 2012 yılında TİKA tarafından desteklenen proje kapsamında bahçede 200 m 2 büyüklüğünde sera hizmete girmiştir. 2013 yılında yeniden hazırlanan plan çerçevesinde üniversitemizin peyzaj düzenlemesi yapılmıştır. 2013 yılında öğrencilerin kullanımı için kapalı yüzme havuzu hizmet vermeye başlamıştır. 2014 yılında spor tesisleri ile ilgili tadilatlar gerçekleştirilmiştir. Mevcut tesislere ilave olarak, 2014 yılında 700 kişilik çelik konstrüksiyon bir tribünlü futbol sahasının temeli atılmıştır. 2013 yılında 550 yatak kapasitesine sahip öğrenci yurdunun hizmete girmesiyle beraber barınma ihtiyacı karşılanan öğrenci kapasitesi 2.500 e ulaşmıştır. 20