Öğretmen Adayları İçin kpss Eğitim Bilimleri Soru Bankası Rehberlik SORU AVCISI 2009 da 74 2010 da 87 2011 de 96 SORU YAKALADI Özgün Yeni
Komisyon KPSS EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI REHBERLİK ISBN 978-605-364-227-5 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti ye aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı, mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 3. Baskı Proje-Yayın Yönetmeni: Arzu Doğan Dizgi-Grafik Tasarım: Didem Kestek Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı Baskı: Tuna Matbaacılık A.Ş. (Ankara-0312-278 34 84) Yayıncı Sertifika No: 14749 Matbaa Sertifika No: 16102 YAYINEVİ adakale sokak 4/1 yenişehir-ankara tel: +90 312 4306750-51 (pbx) belgeç: +90 312 4354460 gsm: 0506 3451936-0541 9104545-0533 2055230 e-ileti: pegem@pegem.net DAĞITIM sağlık sokak 17/a yenişehir-ankara tel: +90 312 4345424 belgeç: +90 312 4313738 gsm: 0506 3451937-0541 4345424-0533 2055231 e-ileti: siparis@pegem.net YAZIŞMA P.K.175 06442 yenişehir-ankara internet:
Önsöz Sevgili Öğretmen Adayları, Öğretmenlik mesleğine başlamadan önceki son aşama olan KPSS Eğitim Bilimleri testinde önemli bir yer tutan Rehberlik kapsamındaki sorular tüm yıllara göre analiz edilmiş ve bu analiz sonuçlarına göre kitapta yer alan sorular hazırlanmıştır. Sınavda başarılı olabilmek için yeterli bilgi düzeyinin yanı sıra çok sayıda soruyu anlayarak ve hızlı bir şekilde cevaplamak gerekmektedir. Bu özellik göz önünde bulundurularak sınavda karşınıza çıkabilecek soru türlerine konu testleri şeklinde yer verilmiştir. Büyük bir gayret ile hazırlanan bu kitap, size en üst düzeyde fayda sağlayacak ve KPSS de sizi başarıya ulaştıracaktır. Kitapta yer alan sorularla ilgili öğrenmek istediğiniz herhangi bir şey olur ise pegem@pegem.net adresine e-posta göndermeniz yeterli olacaktır. Sorunuz en kısa sürede yazarlarımız tarafından mutlaka cevaplandırılacaktır. Bu ülkenin geleceğinin teminatı olan gençleri yetiştirme gibi kutsal bir meslek olan öğretmenlik hayatınızda başarılar dileriz Pegem Akademi Yayıncılık
İÇİNDEKİLER Önsöz... iii İçindekiler... v Çağdaş Eğitim ve Rehberliğin Gelişim Süreci Test 1... 1 Test 1 Çözümler... 5 Rehberlik İlkeleri Test 2... 7 Test 2 Çözümler... 12 Test 3... 14 Test 3 Çözümler... 19 Rehberliğin Hizmet Alanları Test 4... 21 Test 4 Çözümler... 26 Test 5... 28 Test 5 Çözümler... 34 Test 6... 36 Test 6 Çözümler... 40 Rehberlik Modelleri ve Türleri Test 7... 42 Test 7 Çözümler... 46 Test 8... 48 Test 8 Çözümler... 52 Test 9... 54 Test 9 Çözümler... 58 Test 10... 60 Test 10 Çözümler... 64 Test 11... 66 Test 11 Çözümler... 71 Test 12... 73 Test 12 Çözümler... 77 Test 13... 79 Test 13 Çözümler... 83 v
Bireyi Tanıma Teknikleri Test 14... 85 Test 14 Çözümler... 89 Test 15... 91 Test 15 Çözümler... 95 Test 16... 97 Test 16 Çözümler... 101 Test 17... 103 Test 17 Çözümler... 108 Rehberlik Hizmetleri Örgüt Yapısı Test 18... 110 Test 18 Çözümler... 114 Test 19... 116 Test 19 Çözümler... 120 İletişim Becerileri Test 20... 122 Test 20 Çözümler... 126 Test 21... 128 Test 21 Çözümler... 132 Test 22... 134 Test 22 Çözümler... 138 Test 23... 140 Test 23 Çözümler... 145 Danışma Kuramları Test 24... 147 Test 24 Çözümler... 151 Karma Test 25... 152 Test 25 Çözümler... 156 Test 26... 158 Test 26 Çözümler... 162 Test 27... 164 Test 27 Çözümler... 168 Test 28... 170 Test 28 Çözümler... 175 Rehberlik - Cevap Anahtarı... 177 vi
R E H B E R L İ K Çağdaş Eğitim ve Rehberliğin Gelişim Süreci 1 1. Modern eğitim sistemine önem veren bir okul müdürünün, okulunda, aşağıdakilerden hangisine daha fazla yer vermesi beklenir? A) Öğrencilerin öğrenme sorunlarının giderilmesi için ek programlar açmak B) Öğretmenlerin öğrenme ve düşünce stilleri açısından yetişmelerini sağlamak C) Öğrencilerin sosyal becerilerini arttırmaları için ortamlar hazırlamak D) Öğrenme ortamını, öğrenme öğretme sürecine uygun hale getirmek E) Okul rehberlik servisinin kendinden bağımsız bir şekilde çalışmasını sağlamak 2. Modern eğitim sistemiyle birlikte, okul, öğretmen ve velinin üstlenmesi gereken rollerin yanında öğrencinin rollerinde de birtakım değişiklikler olmuştur. Buna göre aşağıdakilerden hangisi modern eğitim sisteminde öğrenciden beklenen önemli rollerden biri sayılır? A) Kendi gelişimine etkin bir şekilde katılacak sorumlu bir kişi olması B) Sadece akademik gelişimine önem vermesi C) Öğretmeninin önerdiği eğitsel alanları seçmesi D) Kişisel ve eğitsel sorunlarının çözülmesi için her zaman birilerinden yardım talep etmesi E) Başarıyı sadece iyi bir meslek tercihi yapmakla ilişkilendirmesi 3. Aşağıdakilerden hangisi modern eğitim sisteminin amaçlarından sayılamaz? A) Eğitim süreci içerisinde öğretim ve yönetim etkinliklerine paralel olarak, öğrencinin eğitim öğretim etkinliklerinden üst düzeyde yararlanmasına katkı sağlamak B) Öğrencinin özerk bir kişilik geliştirmesine, günlük yaşama uyum sağlamasına katkı sağlamak C) Öğrencinin duygusal, sosyal, fiziksel yönden bir bütün olarak sağlıklı bir şekilde gelişmesine olanak sağlayacak eğitim ortamını oluşturmak ve bu kapsamda kendini gerçekleştirmesine yardım etmek D) Bireysel ve toplumsal sorumluluklarını farkında olan bireyler yetiştirmek E) Kendini tanıyan, kabul eden ve dışsal motivasyonu geliştiren bireyler yetiştirerek, sosyal yaşama katkı sağlamak 4. Modern eğitim sistemi incelendiğinde, hümanist felsefenin getirdiği temel ilkeleri ve doğurguları içinde barındırdığını görmek mümkündür. Aşağıdakilerden hangisi modern eğitimin barındırdığı hümanist ilke ve doğurgulara uygun sayılır? A) Öğrencilerin sınav performanslarına öncelikli olarak değer verilmesi B) Öğrencilere tek yetenek alanına yönelik hizmet sunulması C) Okul ortamının otoriter ve disipline edici bir ortam olarak öğrencilere algılatmanın hedeflenmesi D) Tutarlı ve saydam bir sınıf içi etkileşiminin savunulması E) Okul ortamında yönetim hizmetlerinin her şeyin üstünde tutulması 5. Aşağıda verilen örneklerden hangisi özel eğitim / yetiştirme kişilik hizmetleri kapsamında değerlendirilecek konu alanlarından sayılamaz? A) Öğrenme başarısızlığı olan öğrencilere yardımcı olmak, başarısızlıkları engellemek B) Özel yeteneği olan öğrencileri açığa çıkarmaya çalışmak C) Öğrencilerin gelişimine katkı sağlayacak etüt programlarını uygulamak D) Üstün yetenekli olan öğrencilerin gelişimine uygun ortamlar oluşturmak, imkanlar sağlamak E) Özel bir akademik yeteneği olan öğrencileri yetiştirmeye dönük çalışmalar yapmak 6. Fen lisesinde, öğrencilerini LGS ye hazırlayan bir okul rehber öğretmeni (psikolojik danışman), okul müdüründen hafta sonlarında öğrencilere çalışma saatleri konmasını istemiştir. Bu rehber öğretmenin yararlandığı öğrenci kişilik hizmetleri aşağıdakilerden hangisidir? A) Eğitsel hizmetler B) Rehberlik hizmetleri C) Kabul hizmetleri D) Özel yetiştirme hizmetleri E) Sosyo-kültürel hizmetler 1
1 Çağdaş Eğitim ve Rehberliğin Gelişim Süreci 7. Öğrencilerin teneffüslerde ve boş zamanlarda enerjilerini atmaları için okul içinde oyun köşeleri ve alanları oluşturulması gerektiğini söyleyen bir okul rehber öğretmeni (psikolojik danışman), öğrenci kişilik hizmetlerinin hangisinin önemine dikkat çekmektedir? A) Sosyal yardım hizmetleri B) Rehberlik hizmetleri C) Kabul hizmetleri D) Özel yetiştirme hizmetleri E) Sosyo-kültürel hizmetler 10. Üniversiteyi kazanan öğrencilere daha rahat okuyabilmeleri için öğrenim kredisi, başbakanlık bursu gibi maddi destekler verilmektedir. Öğrenciye sunulan bu maddi destekler, aşağıdaki öğrenci kişilik hizmetlerinden hangisinin kapsamında değerlendirilebilir? A) Sosyal yardım hizmetleri B) Sağlık hizmetleri C) Kabul hizmetleri D) Özel yetiştirme hizmetleri E) Sosyo-ekonomik hizmetler 8. Yapılan araştırmalarda görülüyor ki eğitim, bir ülkenin kalkınmasına uzun vadede önemli katkılar sağlayan bir hizmet alanıdır. Kaliteli bir eğitim sisteminde, kendini tanıyan, yeteneklerini ve becerilerini geliştiren, kendi ve toplumu için bunu üst düzeyde kullanacak algıyla yetişen birey, ülkenin kalkınmasına doğrudan katkı sağlamaktadır. Öyleyse, ülkemizde eğitime her zaman olduğundan daha çok önem vermek zorundayız. diyen bir uzman, aşağıdaki rehberlik ve danışma hizmetlerinin temellerinden, hangisine daha çok vurgu yapmış sayılır? A) Sosyo-kültürel temeller B) Sosyo-ekonomik temeller C) Kişisel temeller D) Ailevi temeller E) Felsefi temeller 11. XX. yüzyıl başlarında, dünyada meydana gelen ekonomik krizler, sosyal ve felsefi değişimler, bireyi temel alan bilimsel gelişmeler, rehberliğe olan ihtiyacı ortaya çıkarmıştır. Ancak bu ihtiyacın sistemli, profesyonel bir hizmet sektörüne dönüştürülmesi gerekmiştir. Buna göre, rehberliğe olan ihtiyacı ortaya çıkaran ve buna ilişkin sistemler kurarak rehberliği başlatan kişi aşağıdakilerden hangisidir? A) Brewer B) Maslow C) Rogers D) Parsons E) Holland 9. Aşağıdaki uygulamalardan hangisi rehberliğin felsefi temelleri kapsamında değerlendirilebilecek örneklerden gösterilebilir? A) Öğrencilerin duygularını fark etmesi ve kullanmasına yönelik grup rehberliği çalışmalarının yapılması B) Mesleki yöneltme yaparken öğrencilerin kendi tercihlerine saygı duyulması C) Öğrencilere toplum bilinci ve aile bilinci kazandırmaya yönelik bilgi yayma hizmeti sunulması D) Bireyin kendine ve çevreye yabancılaşmasını engellemeye yönelik önleyici rehberlik yapılması E) Her bireyin birbirlerinden farklı özelliklerinin olduğunu anlatan seminerlerin eğiticilere verilmesi 12. Rehberlik hizmetlerinin ortaya çıkmasından yaklaşık 30 yıl sonra ülkemizde yansımaları görülmeye başlanmıştır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi rehberliğin okul yaşamına ilişkin ilk yansımaları arasında sayılamaz? A) Eğitim enstitülerinde rehberliğin ders olarak okutulmaya başlanması B) Öğrencinin gelişimsel süreçlerinin dikkate alınmaya başlanması C) Yönlendirme odaklı sunulmaya başlanması D) Ortaöğretim kurumlarında mesleki rehberlik olarak sunulmaya başlanması E) Millî eğitim şuralarında tartışılmaya başlanması 2
Çağdaş Eğitim ve Rehberliğin Gelişim Süreci 1 13. Rehberlik hizmetlerinin eğitim sisteminde yer bulmasına zemin oluşturan pek çok faktör vardır. Eşit eğitim hakkı ve toplu öğretime geçiş, öğretmenden çok öğrenciye odaklanan bir anlayışın eğitim sisteminin getirilmesi, demokrasinin istediği insan özelliklerinin eğitimle kazandırılması için uygun ortam sağlama gereği bunlar arasında sayılabilir. Yukarıda anlatılanlar rehberliğin aşağıdaki temellerinden hangisi kapsamında değerlendirilebilir? A) Psikolojik temeller B) Bireysel temeller C) Ekonomik temeller D) Felsefi temeller E) Sosyo-kültürel temeller 16. Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin tarihsel gelişimine ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Rehberlik hizmetleri Amerika da mesleğe yönlendirme olarak başlamıştır. B) Rehberlik hizmetleri Türkiyede ilk önce ortaöğretim kurumlarında ders olarak okutulmaya başlanmıştır. C) Türk-Amerikan işbirliği kapsamında yapılan anlaşmalarla rehberlik hizmeti eğitim sistemimize girmiştır. D) Eğitim sistemimizde rehberlik hizmetleri, yönlendirme amacıyla yürütülmeye başlatılmıştır. E) Dünyada 1913 yılında rehberlik hizmetleri eğitime girmiştir. 14. Rehberlik hizmetlerinin adım adım eğitim sistemimize girmesine katkı sağlayan şuralardan olan VIII. ya da IX. şura dan çıkan karar aşağıdakilerden hangisidir? A) Bireylerin gelişim süreçlerine uygun rehberlik hizmetlerinin eğitim sisteminde zorunlu hale getirilmesi B) Amerika ve Avrupa dan uzmanlar getirilerek eğitim sistemini incelemelerinin sağlanması ve rehberlik hizmetlerinin başlatılması C) Daha çok, yöneltme hizmetlerini yürütmek amacıyla ortaöğretim kurumlarında rehberlik hizmetlerinin pilot uygulamalarıyla başlatılması D) Rehberlik hizmetlerinin, öğretim hizmetlerini desteklemek, öğrenci başarısızlıklarını araştırarak başarısızlık nedenlerini ortadan kaldırmaya yönelik rehberlik çalışmalarının yaygınlaştırılması E) Rehberlik hizmetlerinin ilköğretim kurumlarında pilot olarak başlatılması ve daha sonra yaygınlaştırılması 17. Rehberlik hizmetlerinin ortaya çıkmasını kolaylaştıran ve rehberliği ihtiyaç olarak gösteren başlıklar, rehberliğin temelleri başlığı altında toplanmıştır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bu başlıklar arasında değerlendirilemez? A) Mesleki ve eğitsel temeller B) Felsefi temeller C) Bireysel temeller D) Sosyolojik temeller E) Ekonomik temeller 18. Hümanist anlayışın temel ilke ve doğurgularının, eğitim sistemini değiştirmesi ve rehberliğe olan ihtiyacı açığa çıkarması, rehberliğin hangi temelleri ile doğrudan ilişkilidir? A) Ekonomik temeller B) Felsefi temeller C) Psikolojik temeller D) Sosyolojik temeller E) Kültürel temeller 15. Aşağıdakilerden hangisinde okullarda rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetlerinin başlatıldığı rehberlik hizmet türü ve hizmet alanı birlikte verilmiştir? A) Bireyi tanıma - mesleki rehberlik B) Kişisel-sosyal rehberlik - psikolojik danışma C) Eğitsel rehberlik - yönlendirme D) Mesleki rehberlik - yönlendirme E) Eğitsel rehberlik - bireyi tanıma 19. Bir okulda psikolojik danışman olarak çalışan İrem Hanım, Rehberlik ve duyguların insan yaşamı için önemi konu başlıklı bir seminer verirse, İrem Hanım rehberliğin hangi temeline vurgu yapmış sayılır? A) Kültürel temeller B) Sosyolojik temeller C) Kişisel temeller D) Felsefi temeller E) Ekonomik temeller 3
1 Çağdaş Eğitim ve Rehberliğin Gelişim Süreci 20. RAM de uzman olarak çalışan Cihan Bey, okullarda çalışan rehber öğretmenlere, Kuşak çatışmasının öğrencilerin duygusal, akademik gelişimine etkisi isimli bir seminer vermiştir. Cihan Bey, verdiği bu seminer ile rehberliğin hangi temeline vurgu yapmış sayılır? A) Ruhsal temeller B) Sosyolojik temeller C) Kişisel temeller D) Felsefi temeller E) Ekonomik temeller 23. Türkiye de son yıllarda ilköğretim II. kademe ve ortaöğretim kademe öğrencileri arasındaki, zorbalık, şiddet, vandalizm içerikli saldırganlık ve diğer anti-sosyal davranışların, özellikle göç olan yerlerde, kuşak çatışmalarının olduğu bölgelerde daha fazla görüldüğü araştırmalarla kanıtlanmıştır. Bu durumda olan öğrencilerin sevgi ve benlik gelişim ihtiyaçlarının da yeterli derecede karşılanamaması, öğrencilerin bu anti - sosyal kişilik özelliklerini geliştirmektedir. Verilen bilgilere göre, rehberlik hizmetinin ortaya çıkmasındaki nedenlerin hangi temellere ilişkin olduğunu söylemek mümkündür? A) Sosyo-ekonomik temeller B) Ailevi temeller C) Kişisel temeller D) Felsefi temeller E) Psikolojik ve ailevi temeller 21. Fen lisesinde, LGS sınavına hazırlanan öğrencilerin sınava daha rahat girmelerini sağlamak için, öğrencilere yönelik eğlence ve gezi programları gibi etkinlikler düzenlenmiştir. Öğrencilere yönelik sunulan bu hizmet, aşağıdaki öğrenci kişilik hizmetlerinden hangisinin işlevleriyle ilgilidir? A) Özel yetiştirme hizmetleri B) Kabul hizmetleri C) Rehberlik hizmetleri D) Sosyal yardım hizmetleri E) Sosyo-kültürel hizmetler 24. Öğrenci kişilik hizmetleri kapsamında yer alan okul rehberlik hizmetlerine ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Okul rehberlik hizmetlerinde, öğrencinin temel ihtiyacı öğrenme ihtiyacı olarak değerlendirilmelidir. B) Okul rehberlik hizmetlerinde, öğrencinin yönlendirilmesinde bireysel farklılıkları daha fazla dikkate alınmalıdır. C) Okul rehberlik hizmetleri, okul personeli ve velilerle eşgüdüm içinde yürütülmelidir. D) Okul rehberlik hizmetleri, öğrenciye öz disiplin becerisi vermelidir. E) Okul rehberlik hizmetleri, öğrencinin gelişimsel süreçlerine ve geliştirilmesine odaklanmalıdır. 22. Öğrencilerin günlük olaylarla baş etmelerine yardım eden ve öğrenciye pek çok alanda beceri eğitimleri veren öğrenci kişilik hizmetleri aşağıdakilerden hangisidir? A) Sosyal yardım hizmetleri B) Rehberlik hizmetleri C) Sosyo-ekonomik hizmetler D) Özel yetiştirme hizmetleri E) Sosyo-kültürel hizmetler 25. RAM da psikolojik danışman olarak çalışan Fatih Bey, okullarda çalışan rehber öğretmenlere, bireysel farklılıklar ve öğrenme arasındaki ilişkiyi anlatmıştır. Buna göre, Fatih Bey, rehberliğin hangi temeline vurgu yapmış sayılır? A) Ruhsal temeller B) Sosyolojik temeller C) Kişisel temeller D) Felsefi temeller E) Ekonomik temeller 4
Çağdaş Eğitim ve Rehberliğin Gelişim Süreci ÇÖZÜMLER 1. Modern eğitim sistemi, bireyi bütün olarak görse ve bu anlamda bireyi bütün özelikleriyle geliştirmeyi hedeflese de, merkezde bireyin kişisel anlamda gelişine katkı sağlamak yer almaktadır. Buna göre düşünüldüğünde okul müdürü öncelikle öğrencilerin kişisel alanlarının gelişimini uygun ortam hazırlamalıdır. Bu yüzden okul müdürünün öğrencilerin becerilerine yönelik ortam hazırlaması modern eğitim sistemine uygun bir etkinlik sayılabilir. Doğru yanıt C seçeneğidir. 2. Modern eğitim sisteminde öğrencinin her yönüyle gelişip özelliklerini üst düzeyde kullanılması için kendinden beklenen öncelikli sorumluluk, kendi gelişimine etkin bir katılacak bir birey olmaktır. Öğrenci bu süreçte kendi sorumluluklarını yerine getirmezse diğer paydaşların çabası yetersiz kalabilir. 3. Modern eğitim sistemi, kendi kendine yeterli bireyler yetiştirmeyi hedefler. E şıkkındaki dışsal motivasyonun gelişmesi bireyin kendi kendine yeterli hale gelmesini olumsuz bir şekilde etkiler. Bireyin içsel motivasyonunun geliştirilmesi, modern eğitim sisteminin amacıdır. Çünkü içsel motivasyonlu birey, motivasyon için dışsal kaynaklara çok fazla ihtiyaç duymaz. Kendi içsel motivasyon kaynakları, kendine yeterlidir. Doğru yanıt E seçeneğidir. 4. Modern eğitim hizmetlerini felsefi açıdan destekleyen hümanist anlayışta bireyin her yönüyle gelişimi dikkate alınır. Ruh sağlığı ön plandadır. Bütün bunların oluşması içinse, öğretmenin saydam, empatik, tutarlı, kabul edici bir atmosfer oluşturması önemlidir. Böylece bir sınıf içi özellikleri açığa çıkartmaya başlayabilir ve özellikleri olumlu bir şekilde geliştirebilir. 7. Öğrencilerin boş zamanlarında enerjilerini atmaları için, kütüphane, spor ya da oyun köşesi gibi alanların oluşturulması, gezi ve yarışlar düzenlenmesi sosyalkültürel etkinliklerdir. Rehberlik hizmetleri içinde mekan ve okul dışı eğlenmeye yönelik etkinlik çok yoktur. Doğru yanıt E seçeneğidir. 8. Soru kökünde verilen bilgiler incelendiğinde, rehberlik ve danışma hizmetlerinin eğitimle ilgili amaçlarından birinin, ülke kalkınmasına katkı sağlamak olduğu görülmektedir. Kendini tanıyan, özelliklerin en üst düzeyde geliştiren bireyler yetiştirme uzun vadede ülkenin kalkınmasını katkı sağlam amacı rehberliğe önemli bir temel oluşturmaktadır. Bu durum rehberliğin sosyal - ekonomik temelleri ile açıklanmaktadır. 9. Felsefi temeller, daha çok hümanist yaklaşım ile ilgilidir. Hümanist yaklaşımın özelliklerinden biri de, bireyin seçimlerine saygıdır. Bu yüzden B şıkkı doğru şıktır. A ve E şıkları çeldirici şıktır. Fakat bu şıklar bireysel temeller kapsamında değerlendirilmektedir. 10. Eğitim sisteminde öğrenciye sunulan her türlü ekonomik destek, sosyal yardım hizmetleri ile ilişkilendirilir. Bu yüzden verilen kredilerde sosyal yardım kapsamındadır. 11. Bilimsel gelişmeleri ve insanların temel ihtiyacını dikkate alarak, bunlar arasında ilişkiyi sistemli profesyonel hale getiren ve rehberlik disiplinini başlatan kişi Frank Parsons tır. 5. Özel eğitim ve yetiştirme hizmetleri, akademik ya da herhangi bir alanda normal dağılımın dışındaki öğrencileri yetiştirmeye yönelik yapılacak çalışmaları kapsamaktadır. A, B, C ve E şıkları bu anlamda bu kapsamda değerlendirilebilir. Fakat D şıkkında, bu kapsamda değerlendirilecek bireylere ortamlar oluşturmak ve sağlamak yönetim hizmetleri kapsamında değerlendirme. 6. Okulun herhangi bir dersle ilişkili öğrenmeleri desteklemek amacıyla ek dersler, kurslar açması özel yetiştirme hizmetleri ile ilgilidir. Rehberlik hizmetleri doğrudan öğrenme faaliyeti ile ilişkili değildir. 12. Türkiyede rehberlik hizmetlerinin tarihçesi incelendiğinde ilk 30 yıl içinde rehberlik hizmetlerinin gelişim odaklı rehberlik hizmetlerinin örnekleri 2000 li yıllardan sonra eğitim sisteminin yansıdığı görülmektedir. 13. Soru kökünde belirtilen, eşit eğitim hakkı, öğrenci merkezlilik, demokrasiye uygun ortamların oluşması gibi ilkeler, insancıl felsefenin ilke ve doğurgularındandır. İnsancıl felsefe, rehberliğin felsefi temellerini oluşturmaktadır. 5
ÇÖZÜMLER Çağdaş Eğitim ve Rehberliğin Gelişim Süreci 14. Rehberlik hizmetlerinin yöneltme faaliyetleri ile ortaöğretim kurumlarında başlatılması VIII. Milli Eğitim Şurası nda karara bağlanmıştır. Bu şuralarda diğer şıklar gündeme alınmamıştır. Doğru yanıt C seçeneğidir. 15. Eğitim sistemine rehberlik hizmetlerinin girişi VIII. Milli Eğitim Şurası yla mesleki rehberlik türüyle olmuştur. Bu şurada alınan kararla mesleki rehberliğin yöneltmeye hizmet etmesi amaçlanmıştır. 16. Rehberliğin tarihsel gelişimi incelendiğinde, Türkiye de rehberlik hizmeti öncelikli olarak 1950 li yıllarda üniversite düzeyinde ders olarak okutulmaya başlanmıştır. ortaöğretimde değildir. 17. Rehberlik hizmetleri incelendiğinde mesleki ve eğitsel temellerinden söz edilemez. Ancak mesleki ve eğitsel rehberlik türlerinden söz edilebilir. Bunun yanında rehberlik hizmetleri felsefi, bireysel, sosyal ve ekonomik temelleri bulunmaktadır. 18. Rehberlik hizmetlerinin ilkelerini belirleyen Hümanist anlayış, rehberliğin felsefesini de oluşturmaktadır. 22. Öğrencilerin günlük olaylarla baş etmelerine yardımcı olan ve becerilerini geliştirmeye katkı sağlayan kişilik hizmeti, rehberlik hizmetleridir. Çünkü rehberlik hizmetleri kapsamında, öğrencilerin bilişsel duygusal, sosyal, akademik vb. özelliklerinin geliştirilerek, kendi problemleriyle başa çıkabilir bireylerin yetiştirilmesi hedeflenir. 23. Verilen bilgilere göre öğrencilerin kişilik, rehberlik, sevgi gibi gelişim ihtiyaçlarının karşılanamadığı yerler, göç alan, kuşak çatışmalarının olduğu sosyal ve ekonomik yapının olumsuz olduğu yerlerdir. Yani rehberlik hizmetlerine temel oluşturacak faktörlerinin sosyal ve ekonomik olduğunu söylemek mümkündür. 24. Okul rehberlik hizmetlerinde öğrencinin temel ihtiyacı öğrenme ihtiyacı olarak değerlendirilemez. Rehberlik hizmetleri öğrencinin gelişim ihtiyacına odaklanır. Kişisel / sosyal, eğitsel ve mesleki olarak bilinen bu ihtiyaçların gelişimsel özelliklerine göre rehberlik hizmetleri öğrencilere sunulur. 25. Rehberlik hizmetlerinde bireysel farklar temel alınarak yapılan her türlü çalışma rehberliğin kişisel temelleri ile ilgilidir. Doğru yanıt C seçeneğidir. 19. İrem Hanım ın amaçladığı çalışma, rehberliğin kişisel temellerine yöneliktir. Duygular, duygu dünyası, duyguların önemi gibi konluar rehberliğin açığa çıkmasındaki bireysel nedenlerle ilişkilendirir. Doğru yanıt C seçeneğidir. 20. Cihan beyin yaptığı çalışma rehberliğin sosyal temelleri ile ilişkilidir. Bu yüzden sosyal yapı içinde değerlendirilen kuşak çatışması rehberliğin çıkmasına girektiren sosyolojik nedendir. 21. Sosyal faaliyet içerikli her türlü çalışma sosyal kültürel hizmetleri kapsamında değerlendirilir. Bu yüzden öğrencilere yönelik hazırlanan eğlence ya da gezi etkinlikleri sosyal kültürel hizmetler olarak değerlendirilir. Doğru yanıt E seçeneğidir. 6
Rehberlik İlkeleri ÇÖZÜMLER 14. Çoklu zeka kuramında temel kural herkesin zeka alanı birbirinden farklı olmasıdır. Bu bağlamda düşünüldüğünde Çoklu Zeka Kuramı, rehberliğin bireysel farklılıklar ilkesi ile ilişkilendiriilir. 15. Örnek durumda Ferhat Bey, öğrencilerden aldığı bilgiyi doğrudan öğretmenlere ulaştırması gizliliği bozması anlamına gelir. Gizlilik ilkesinin bozulmaması için gerekli olan kuralların dışında bu ilkeler ihlal edilemez. Doğru yanıt E seçeneğidir. 16. Soru kökünde verilen, tanımlanan kavram, kendini kabuldür. Kendini kabul, kendini gerçekleştirmenin içinde değerlendirilebilecek bir kavramdır. Yani kendini gerçekleştirmiş bireyin özellikleri arasında kendini kabulde vardır. 17. Rehberlik hizmetleri yürütülürken, yöntemler ara amaçlar, uygulamalar, bireyden bireye kademeden kademeye değişiklik gösterse de ilkelerde değişiklik olmaz. D şıkkı da bunu ifade etmeye çalışmaktadır. 22. Rehberlik hiztmetlerine en uygun şık E dir. Çünkü rehberlik hizmeti yürütülürken, herkesin aynı anlayışla hareket etmesi, sorumluluk alması gerekir. Doğru yanıt E seçeneğidir. 23. Rehberlik tanımlarında ortak kavramlar ve özellikler arasında bireye ve topluma karşı sorumludur özelliği yoktur. Bu ifade rehberlik ilkesidir. Diğer şıklar hem ilkedir ve tanımlar da vurgu yapılan ifadelerdir. 24. Bireye saygı, bireyin her hangi bir özelliğinden dolayı yargılamadan, olduğu gibi kabullenerek, bireyin ihtiyaçlarına duyarlı olmak anlamına gelir. Bu tanımlama kapsamında sadece C şıkkı doğru şıktır. Sürekli devamsızlık yapan bireyi bu özelliğinden dolayı eleştirmeden, O nun kabul edilmesi ve gelişim ihtiyaçlarına duyarlılık söz konusudur. Yani bireye saygı duyulmuştur. Doğru yanıt C seçeneğidir. 25. Rehber öğretmen Rıdvan Bey in tanım ilişkisinin sonuçlarını herkesle paylaşması rehberliğin gizlilik ilkesi ile bağdaşmamaktadır. Doğru yanıt E seçeneğidir. 18. Bireye, alternatifleri tanıtarak bu doğrultuda yönlendirmeler yapmak, seçme hakkı ilkesi ile ilgilidir. B şıkkında da eğitsel kulüpler öğrencilere tanıtılmakta ve daha sonra öğrenciler yönlendirilmektedir. Diğer şıklarda ise doğrudan birey hakkında karar verme ya da uygulama vardır. Bu durum seçme hakkı ilkesine terstir. 19. Örnek durum incelendiğinde Kevser Hanım ın rehberlik anlayışının sadece problem odaklı olduğunu söylemek mümkündür. Çünkü, rehberlik yardımı alması gereken öğrenci profili tamamen sorunlara dönüktür. Bu durum rehberlik ilkeleri ve inançları ile örtüşmemektedir. 20. Kevser Hanım ın rehberlik hizmetini yürütürken başkalarının yardımını kabul etmeyip kendini tek otorite olarak algılaması rehberliğin işbirliği ilkesi ile bağdaşmaz. 21. Hüseyin Bey in yaptığı çalışma her bireyin farklılığına yani özgünlüğüne yönelik bir uygulamadır. Doğru yanıt C seçeneğidir. 13