ETA : SQL BLGSAYAR PROGRAMLARI KULLANIM KTABI

ETA : SQL BLGSAYAR PROGRAMLARI KULLANIM KTABI ETA BLGSAYAR YAYINLARI YAYIN NO : 27

Bu kitaptaki bilgiler önceden uyarı yapmadan deitirilebilir ve ETA Bilgisayar adına verilmi herhangi bir taahhüt nitelii taımaz. Bu kitapta açıklanan yazılım bir Kullanıcı Yazılım Lisans Sözlemesi dahilinde verilmi olup, satın alındıında müterinin beyan ettii ve ilk yüklemenin yapıldıı adres ve donanım haricinde çalıtırılamaz, kullanılamaz, görüntülenemez, depolanamaz, Iisanslı kullanıcı tarafından yedekleme harici kopyalanamaz, üçüncü ahıs ve firmalara devredilemez ve hiçbir koulda satılamaz. ETA Bilgisayar'ın bu konuda yazılı izni olmaksızın ve kaynak belirtmeden, bu kitabın herhangi bir bölümü, herhangi bir amaçla, çoaltılamaz; herhangi bir biçimde, fotokopi ve kaydetme de dahil olmak üzere elektronik ya da mekanik herhangi bir yöntemle baka bir ortama aktarılamaz. ETA Bilgisayar Yayınları Dizisi No: 27 Copyright 2006 ETA Bilgisayar Sanayi ve Ticaret Limited irketi. Tüm hakları saklıdır. 1. Sürüm Birinci Basım : Eylül 2006, stanbul MS Excel, MS Word, MS Access, Windows 98, Windows XP, Windows NT, MSDE, Express Edition, SQL Server, Microsoft Internet Explorer ve Borland Database Engine tescilli markalardır. Metin : Nursal Yıldıran Sayfa Tasarımı : Sevdi Küley

KULLANIM HAKKI Bu Kullanım EI Kitabı ve yanında verilen Bilgisayar Yazılım Paketinin kullanım hakkı sadece firmasına Kullanıcı Yazılım Lisans Sözlemesi dahilinde verilmi olup satın alındıında müterinin beyan ettii ve ilk yüklemenin yapıldıı adres ve donanım haricinde çalıtırılamaz, kullanılamaz, görüntülenemez, depolanamaz, Iisanslı kullanıcı tarafından yedekleme harici kopyalanamaz, üçüncü ahıs ve firmalara devredilemez ve hiçbir koulda satılamaz. Söz konusu Bilgisayar Yazılım Paketi ve Dokümantasyonun farklı donanımlarda kullanım, versiyon ve iletim sisteminin deitirilmesi ETA BLGSAYAR SAN. ve TC. LTD. T.'nin yazılı iznine ve uygun görecei ticari artlara balıdır. Kullanıcı firma teslim aldıı programları korumak ve her türlü önlemi almakla yükümlüdür. Aksinin tespiti halinde 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu nun 71, 72 ve 73. maddeleri ve Türk Ceza Kanunu nun 243 ve 244. maddeleri ne göre ETA BLGSAYAR SAN. TC. LTD. T. gerekli kanuni ileme bavuracaktır.

KULLANIMDAN DOACAK SONUÇLARLA LGL ÖNEML NOT ETA BLGSAYAR Ticari Programları, uzun yılların çabaları neticesinde gelitirilmi, teknolojinin en ileri imkanlarını yansıtan, hatalardan teknolojik imkanlar nispetinde arındırılmı bir yapıya sahiptir. Bütün bunlara ramen son derece nazik bir yapıya sahip olan bilgisayar sistemlerinde, harici etkenlerden (toz, nem, sarsıntı, vs.), donanımla ilgili kusurlardan (üretim hatası, zamanla oluabilecek elektronik ve medya hataları, arızalı kayıt ortamları, disk, disket vs., yazıcı balantılarında oluabilecek arızalar) ve yazılımla ilgili hatalardan (iletim sistemi hataları, programların kendisinden kaynaklanabilecek hatalar) dolayı düük ihtimalle de olsa sonuç hatalarının oluması imkan dahilinde bulunmaktadır. Yukarıda izah edildii gibi çok muhtelif sebeplerden dolayı oluabilecek bu kabil hatalar kimi zaman uyarısız oluabilmekte ve kuilanıcı bihaber çalımasına devam etmektedir. Tüm bu sebepler neticesinde Ticari Sistemin salıklı çalıması için yedekleme dahil tüm önlemleri almak ve kontrolleri gereken sıklıkta yapmak kullanıcının açık sorumluluu altında bulunmaktadır. ETA Bilgisayar Ltd., ETA Bilgisayar Ticari Programları'nın kullanımı neticesinde oluabilecek herhangi bir zarar veya ziyanı dorudan veya dolaylı olarak üstlenmemekte, programları kullanan kullanıcı, kullanıma balarken bu tür zarar ve ziyanın tazmin edilmesi için herhangi bir hukuki hak talep etmeyeceini açık olarak kabul etmi bulunmaktadır.

DKKAT ÖNEML NOT! BLGSAYARDA KESNLKLE YEDEK ALINMADAN ÇALIILMAMALIDIR. KISA ARALIKLARLA YEDEK ALINMAYAN BR MAKNADA PROGRAMINIZ HER NE KADAR %100 GÜVENL OLSA DA HER AN BR DONANIM ARlZASI OLUABLR VEYA EHLYETSZ BR K SORUMLULAR FARKETMEDEN SSTEMN BAINA GEÇEREK ZARARLI BR KOMUT VEREBLR VE UZUN MESA SAATLER VERLEREK YÜKLENEN BLGLERNZ ANSIZIN VE KAZ VERLMEDEN TÜMÜYLE KAYBOLABLR. BU SEBEPTEN DOLAYI HER NE PAHASINA OLURSA OLSUN DÜZENL YEDEK ALINMALI, U VEYA BU SEBEPTEN DOLAYI YEDEKLEME YAPILAMIYORSA KESNLKLE ÇALIMA YAPILMAMALIDIR. ETA BLGSAYAR LTD. DÜZENL YEDEKLEME YAPILAMAYAN BR SSTEMDE BLG KAYBINDAN DOLAYI SORUMLULUK KABUL ETMEYECEK VE BU SEBEPTEN DOLAYI SORUMLU TUTULAMAYACAKTIR. YUKARIDAK UYARILARA LAVETEN ÖZELLIKLE SON ZAMANLARDA YAYGINLAAN BLGSAYAR VRÜSLERNE VE SAR PROBLEMLERE KARI U KURALLARA KESNLKLE UYUNUZ; 1- Virüs tehlikesine karı sisteminize ETA Programları haricinde rastgele sadan soldan kopyalanmı programlar, özellikle oyun programları kesinlikle yüklemeyin. Bazı yazılımevlerinin verdikleri disketlerde dahi virüslere rastlanabilmektedir! 2- Sisteminizde oyun programı çalıtırmayın, sisteminizi elence için riske atmayın. 3- Sisteminizin baına ETA Personeli veya kendi operatörleriniz haricinde her ne sebeple olursa olsun sair kiileri KESNLKLE oturtmayın. Bilhassa bilgisayardan anladıını zanneden ve iddia eden kiiler aylar boyu emek verilen bilgilere zarar verebilmekte, tamamen silebilmekte ve hatta bilgisayarınıza zarar verebilmektedirler. Bu tür müdahaleler sonucunda oluan zarardan ETA sorumlu tutulamayacaı gibi ETA Personelinin çalıma mesaisinin karılıı fatura edilerek tarafınızdan talep edilecektir. 4- Altın Kural olarak BLGSAYARINIZA YABANCI DSKET/CD TAKMAYIN/TAKTIRMAYIN, BLGSAYARINIZA ETA PERSONEL HARCNDEK YABANCILARA EL SÜRDÜRMEYN!

ÇNDEKLER 1. GENEL BAKI 1.1 Neden ETA? 3 1.2 Neden ETA:SQL? 3 1.3 ETA:SQL Nedir? 3 1.4 Bir Bakıta ETA:SQL 3 1.5 likisel Veritabanı Yönetim Sistemi Özellikleri 4 1.6 Yapısal Özellikler 4 1.7 Gerekli Konfigürasyon 5 1.8 Lisans artları 6 2. KURULUM LEMLER 2.1 SQL Server Kurulumu 6 2.2 Borland Database Engine Kurulumu 8 2.3 ETA:SQL Program Kurulumu (ETASQLSETUP) 8 2.4 Enstelasyon lemleri (ETASQLINS) 9 2.5 ETA:SQL Konfigürasyon lemleri (ETASQLCON) 10 2.6 ETA:SQL Program Dizin Tanımlamaları (ETAUTLPATH) 10 3. KULLANIMA HAZIRLIK 3.1 irket Açılması 11 3.2 Kullanıcılara Kart Tanımlanması 11 3.3 Kullanıcılar çin Default irket Tanımlanması 12 3.4 Kullanıcılar çin Default Yazıcı Tanımlanması 12 3.5 Kullanıcılar çin Yetki Tanımlarının Yapılması 13 3.6 Programa Giri 13 4. ÇALIMAYA BALAMADAN ÖNCE YAPILAN TANIMLAMALAR 4.1 yeri ube Tanımlarının Yapılması 15 4.2 Masraf Merkezlerinin Tanımlanması 15 4.3 Depoların Tanımlanması 16 4.4 irket Rakam Formatlarının Belirlenmesi 16 4.5 Günlük Kurların Belirlenmesi 16 5. ETA:SQL LE ÇALIMAYA BALANMASI STOK ST.1 Stok Kartlarının Tanımlanması 17 ST.2 Açılmı Stok Kartını Aramak / Bulmak, Deiiklik Yapmak / Silmek 19 ST.3 Renk/Beden Tanımlamalarının Yapılması 21 ST.4 Stok Hareket Girii Yapılması 21 ST.5 Kayıt Edilmi Stok Hareket Giriini Aramak / Bulmak, Deiiklik Yapmak/Silmek 24 ST.6 Kayıt Ettiimiz Giri / Çıkı Hareketleri le lgili Raporların Alınması 24 ST.7 Stoklara Ait Fiyatların Toplu Olarak Deitirilmesi 27

CAR CA.1 Satıcı ve Müterilerimiz çin Cari Kartların Tanımlanması 27 CA.2 Açılmı Cari Kartını Aramak / Bulmak, Deiiklik Yapmak / Silmek 29 CA.3 Cari Hareket Girii Yapılması 29 CA.4 Kayıt Ettiimiz Cari Hareketleri le lgili Raporların Alınması 31 CA.5 Kur Farkı Fii Oluturulması 33 CA.6 Vade Farkı Fii Oluturulması 33 FATURA FA.1 Alı ve Satı Faturalarının Kesilmesi 33 FA.2 Örnek Fatura Girileri 36 FA.3 Hizmet Kartlarının Tanımlanması ve Hizmet Faturası Kesilmesi 38 FA.4 Paket Kartlarının Tanımlanması ve Faturasının Kesilmesi 40 FA.5 Eski Faturanın Bulunması, Deitirilmesi, ptal Edilmesi 43 FA.6 Toplu Fatura Yazdırılması 44 FA.7 Faturalar çin Otomatik Fatura Numarasının Verilebilmesi 45 FA.8 Faturadan Alabileceimiz Raporlardan Bazıları 46 FA.9 rsaliyelerin Kesilmesi ve Faturalanması 47 SPAR S.1 Satı/Alı Sipari Fiinin Kesilmesi 48 S.2 Sipariin Teslim Edilmesi 51 S.3 Sipariin Faturalanması / rsaliyeletirilmesi 53 KASA KA.1 Kasa Kartlarının Açılması 54 KA.2 Kasa Filerinin Kesilmesi (Nakit Tahsilat, Ödeme vb.) 55 KA.3 Örnek Kasa Fileri 56 KA.4 Kasa le lgili Raporlardan Bazıları 60 BANKA BA.1 Banka Kartlarının Açılması 62 BA.2 Banka Filerinin Kesilmesi (Bankaya Nakit Yatırılması / Çekilmesi, Bankadan Tahsilat / Ödeme vb.) 63 BA.3 Örnek Banka Fi Girileri 64 BA.4 Banka le lgili Raporlardan Bazıları 66 ÇEK / SENET ÇS.1 Çek/Senet lemleri 67 ÇS.2 Çek/Senet Giri / Çıkı / Tahsil lemleri le lgili Örnekler 68 ÇS.3 Çek/Senet Hareketi 69 ÇS.4 Çek/Senet le lgili Raporlardan Bazıları 74 MUHASEBE MU.1 Muhasebe lemleri 75 MU.2 Yeni Muhasebe Hesabı Tanımlanması 76 MU.3 Muhasebe Fiinin Girilmesi 76 MU.4 Örnek Muhasebe Fi Girileri 78 MU.5 Otomatik Kapanı Fii Oluturulması 81 MU.6 Kapanı Fiinin Manuel Kesilmesi 82

MU.7 Otomatik Açılı Fii Oluturulması 82 MU.8 Açılı Fiinin Manuel Kesilmesi 83 MU.9 Filere Sonradan Yevmiye ve Fi Numarasının Verilmesi 83 MU.10 Hatalı Fi Girilerinin Bulunması 84 MU.11 Fi Birletirme lemi 84 MU.12 Muhasebe Hesaplarının ve Filerinin Baka irkete Transferi 85 MU.13 Muhasebeden Alabileceimiz Raporlardan Bazıları 85 MU.14 Muhasebe Entegrasyon Tanımlarının Yapılması 87 ENTEGRASYON TANIMLARI EN.1 Stok Programından Yapılan Muhasebe Entegrasyon Tanımları 87 EN.2 Cari Programından Yapılan Muhasebe Entegrasyon Tanımları 91 EN.3 Fatura Programından Yapılan Muhasebe Entegrasyon Tanımları 93 EN.4 Çek/Senet Programından Yapılan Muhasebe Entegrasyon Tanımları 95 EN.5 Kasa Programından Yapılan Muhasebe Entegrasyon Tanımları 96 EN.6 Banka Programından Yapılan Muhasebe Entegrasyon Tanımları 98 DEMRBA DE.1 Demirbaların Takibi 100 DE.2 Demirba Kartlarının Açılması 100 DE.3 Amortisman Grup Tanımlarının Yapılması 102 DE.4 TEFE Oranı / Düzeltme Katsayısı / Ticari Faiz Oranlarının Girilmesi 103 DE.5 Demirbalar çin Enflasyon Düzeltmesi 103 DE.6 Amortisman Ayrılması ve Sonraki Döneme / Yıla Devir lemi 103 DE.7 Demirbalar le lgili Alabileceimiz Raporlardan Bazıları 104 BORDRO BO.1 Personel Bordrolarının, Buna Balı Vergi ve Primlerin Takip Edilmesi 106 BO.2 Bordro Programı çin Gerekli Tanımlamalar 106 BO.3 Personel Kartlarının Tanımlanması 109 BO.4 Personel Puantaj Bilgilerinin Girilmesi 111 BO.5 Bordro Programından Alabileceimiz Raporlardan Bazıları 112 ÜRETM ÜR.1 Üretim lemleri 115 ÜR.2 Üretilen Mallar çin Reçete Tanımlarının Yapılması 115 ÜR.3 Üretim Miktarının Belirlenmesi 118 ÜR.4 Örnek Emir Açma lemi 118 ÜR.5 Üretimin Gerçekletirilmesi 120 ÜR.6 Örnek Emir Kapama lemi 120 ÜR.7 Üretim Programından Aldıımız Raporlardan Bazıları 121 6. PROGRAM GENELNDE KULLANILABLECEK KISAYOL TULARI 124 7. 100 SORU, 100 CEVAP 126

ETA : SQL TCAR UYGULAMA PROGRAMLARI 1 GENEL BAKI 1.1 Neden ETA? ETA Bilgisayar, 20 yılı akın bir süredir ticari uygulama yazılımları konusundaki uzmanlıını programları, hizmetleri ve müteri memnuniyeti ile bir bütün halinde müterilerinin hizmetine sunmaktadır. 1.2 Neden ETA:SQL? Günümüzde bilgi en deerli kaynak olarak kabul ediliyor. Bu bilgiyi güvenli bir ekilde saklamak, bu bilgiye hızlı ve esnek bir ekilde ulamak ve analiz edebilmek ise bilginin kendi kadar deerli sayılıyor. ETA, benzersiz tecrübesini, teknolojinin getirdii imkanlarla birletirerek bilgiyi deerlendirmenin en kolay yolunu ETA:SQL versiyonu ile sunuyor. 1.3 ETA:SQL Nedir? ETA:SQL programı açık veritabanı kullanımı ile veri güvenlii, esneklik, kolaylık ve hız avantajıyla ileri teknoloji olanaklarını sunmakla kalmıyor, modüler ve esnek yapısıyla kurumsal ve ileri çözümler salıyor. 1.4 Bir Bakıta ETA:SQL Açık veritabanı kullanımı ile Excel, Access vs. gibi programlara direkt balantı yapılabilir ve SQL veritabanı özelliklerini kullanılarak ilemler tamamlanabilir. Kullanıcının kendi istedii tipte sınırsız sayıda fi tipi, entegrasyon tipi, döviz, alan vs..tanımlayabilmesi ile sınırsızlık kavramı ETA:SQL in getirdii en önemli yeniliklerden biridir. Böylece pek çok noktada kısıtlı sayıda tanımla yetinmek yerine istee balı olarak tanımların gelitirilmesi mümkündür. ETA:SQL in modüler ve entegre yapısı ile tüm modüller arasında tam ve e zamanlı entegrasyon mümkündür. ETA:SQL de çok yönlü güvenlik sistemi mevcuttur. Sistem yönetimi ile kullanıcı tanımı, yetkilendirme, log (izleme), irket açma, devir gibi güvenliin ön planda tutulduu ilemler tek bir yerde toplanmıtır. ETA:SQL ile sınırsız sayıda irket ile çalımak mümkündür. Her irket kendi içerisinde parametrik olarak ihtiyaca göre farklı ekilde tasarlanabilir. Boyut (renk/beden), parti ve seri no takiplerinin depo bazında yapılabilmesi önemli avantajlar salar.

ETA:SQL ile sınırsız sayıda döviz ile ilem yapılabilir. Döviz kurları günlük olarak kullanıcı tanımlı döviz türlerine göre girilerek takip edilir. ETA:SQL gelimi raporlara sahiptir. Standart raporlara alan eklenip çıkarma, alan uzunluklarını ve kolon sıralarını belirleyebilme, istenilen alan ya da alanlara göre sıralama, raporların renk ve yazı tiplerini belirleme ve bu kriterleri kaydedip tekrar kullanabilme gibi birçok özellik mevcuttur. Kart ve hareket seçim ve arama pencerelerinde aramalar pratik ekilde yapılarak istenilen kayda ulamak kolaylatırılmıtır. Kullanıcılar pencereyi istedikleri ekilde dizayn ederek alan ekleyip çıkarma, saha isimlerini deitirme gibi ilemleri yapabilirler. Pencerelerde formüller ve arama kıstasları kullanılarak istenilen kıstaslara sahip kayıtların listelenmesi salanabilir. 1.5 likisel Veritabanı Yönetim Sistemi Özellikleri Client / Server Mimari Veri ileme operasyonlarının optimize edilmesini salar ve a üzerindeki trafii en alt düzeye indirir. Maliyet Gelimi özelliklere sahip bir Server bilgisayar birçok ilemleri üzerinde yapacaı için istemcilerde (masa üstü) daha ucuz bilgisayarlar kullanılabilir. Veritabanı üzerinde kullanıcı yetkileri tanımlanabilir. Veri Bütünlüü likisel veritabanı modelinin ana amacı olan veri bütünlüü sayesinde yanlı ya da ilgisiz verilerin veritabanına kayıt edilmesi önlenir. Veri saklama alanında daha az yer kapladıı gibi eriim süresini de hızlandırır. 1.6 Yapısal Özellikler ETA:SQL, Object Oriented teknoloji kullanılarak hazırlanmıtır ve açık veritabanı mimarisine sahiptir. Popüler veritabanı sistemlerinden çounu desteklemektedir ve hem büyük hem de orta ölçekli iletmelerin gereksinimi olan tüm fonksiyonellie sahiptir. Windows'un alıılmı kullanım ve grafik standartlarına sahiptir ve SQL özelliklerini kullanmaktadır. Açık Veri Balantısı (ODBC Driver) ile Excel, Word, Access gibi popüler programlara direkt bilgi balantısı yapabilmektedir. Açık sistemleri desteklemesi sayesinde yardımcı programlarla salıklı bir iletiim kurar. Baka firmalar tarafından gelitirilen raporlama araçları ve çok farklı yazılımlar ile firmaya özel uyarlamalar yapılmasına olanak salar.

1.7 Gerekli Konfigürasyon ETA:SQL programının baarılı bir ekilde kurulabilmesi ve kullanılabilmesi için gerekli olan minimum konfigürasyonlar aaıda listelenmitir. Tek Kullanıcılı (Client) Sistemler çin Gerekli Minimum Konfigürasyon : lemci En az Intel veya Intel uyumlu Pentium 166 Memory (RAM) En az 64 MB, tercihen 128 MB Bo Hard Disk Alanı En az 130 MB Monitör 800x600 veya daha yüksek çözünürlük, VGA CD-ROM sürücü Hepsi letim Sistemi Windows 98, Windows 2000, Windows XP, Microsoft Windows NT Server 4.x/5.x, Windows 2000 Server, Windows XP Server ve üzeri Yazılım SQL Server 7.0, 2000 veya 2003, Microsoft nternet Explorer 5.0 ve üzeri Çok Kullanıcılı (Network) Sistemlerde Ana Makine (Server) çin Gerekli Minimum Konfigürasyon : lemci Memory (RAM) Bo Hard Disk Alanı Monitör CD-ROM sürücü letim Sistemi Yazılım Intel ve Intel uyumlu (ETA kullanımı için Dual Pentium III veya Dual Pentium PRO önerilir), RISC ve DEC Alpha En az 128 MB, tercihen 256 MB SQL Server 2000 için en az 250 MB, ETA:SQL için en az 130 MB 800x600 veya daha yüksek çözünürlük, VGA Hepsi Microsoft Windows NT Server 4.x/5.x, Windows 2000 Server, Windows XP Server ve üzeri SQL Server 7.0, 2000 veya 2003, Microsoft nternet Explorer 5.0 ve üzeri Çok Kullanıcılı (Network) Sistemlerde Terminaller (Client) çin Gerekli Minimum Konfigürasyon : lemci En az Intel veya Intel uyumlu Pentium 166 Memory (RAM) En az 64 MB, tercihen 128 MB Bo Hard Disk Alanı SQL Server Client Tools Only için en az 70 MB, ETA:SQL için en az 130 MB Monitör 800x600 veya daha yüksek çözünürlük, VGA CD-ROM sürücü Hepsi letim Sistemi Windows 95, Windows 98, Windows 2000, Windows XP Yazılım SQL Server 7.0, 2000 veya 2003 Client Tools Only veya Connectivity Only, Microsoft nternet Explorer 5.0 ve üzeri 1.8 Lisans artları ETA:SQL özel lisans artlarına sahiptir. Program kutusunun içindeki ETA:SQL Lisans Sözlemesi nin kullanıcılarımız tarafından dikkatlice okunmasını önemle hatırlatırız.

ETA:SQL beraberinde Microsoft SQL Server 2000 Standard Edition gelmektedir. Bu program yine program kutusunda yer alan özel bir lisans ile korunmaktadır ve ETA dıındaki ticari programlarla kullanılamaz. 2 KURULUM LEMLER Program kurulumu için aaıdaki aamalar takip edilir. SQL Server Kurulumu Borland Database Engine (BDE) (Veri Tabanı Motoru) Kurulumu ETASQL Program Kurulumu (EtaSQLSETUP) Enstelasyon lemleri (EtaSQLINS) ETASQL Konfigürasyon lemleri (EtaSQLCON) Dizin (Path) Ayarları (EtaUtlPath) 2.1 SQL Server Kurulumu SQL Server, veritabanı yönetim sistemidir ve terminallerin (Client) SQL Server üzerindeki verilere ulamasını salar. ETA:SQL programlarının çalıabilmesi için de SQL Server kurulu olmalıdır. SQL Server, Tek Kullanıcılı (PC) ve Çok Kullanıcılı (Network) olmak üzere iki farklı ekilde kurulabilir. Tek Kullanıcılı sistemlerde SQL Server tek bir makineye yüklenir. Çok Kullanıcılı sistemlerde ise, Önce Ana Makine ye (Server) SQL Server kurulur ve daha sonra Ana Makine ye balı olarak çalıacak Terminal (Client) bilgisayarlara Client olarak kurulur. Bunun için de Tek Kullanıcılı (Pc) sistemlerde veya Çok Kullanıcılı (Network) sistemlerde hem ana makine (Server) hem de Terminal (Client) bilgisayarlar için gerekli minimum konfigürasyonların salanmı olması gereklidir. Kurulum için, Ürün paketi ile birlikte teslim alınan ETA:SQL kurulum CD si, CDROM sürücüye yerletirilir. Kısa bir süre sonra otomatik olarak ekrana ETASQL Setup menüsü gelir. ETA:SQL Setup programı otomatik olarak gelmez ve manuel olarak çalıtırılmak istenirse, kurulum CD sindeki EtaSQLSETUP.EXE dosyası çalıtırılmalıdır.

Çıkan kurulum ekranında SQL Server Kurulumu bölümü iaretlenir ve çıkan menüden Ana Makine (Server) için SQL Server kurulumu yapılıyor ise Server (Sunucu) kurulumu, Terminaller için SQL Server kurulumu yapılıyor ise Client (Terminal) Kurulumu iaretlenir. Server kurulumunda kullanıcı sayısı da lisanslamaya göre belirtilir. lgili kurulum tipi seçildikten sonra Balat butonuna basılarak kurulum ilemine geçilir. Programı kullanacak her terminal için de ayrıca Client (Terminal) Kurulumu iaretlenerek kurulum yapılır. SQL Server kurulumu tamamlandıktan sonra Ana makine de (Server) masa üstünde Balat/Programlar/ Microsoft SQL Server bölümündeki Service Manager çalıtırılarak SQL Server Start edilir.

2.2 Borland Database Engine Kurulumu BDE, SQL Server ile ETA Veritabanı arasındaki balantıyı salayan arabirimdir. Dorudan SQL Server ile balantı kurar. Dolayısıyla ETA:SQL programının çalıacaı her terminalde BDE nin kurulu olması gerekir. ETA:SQL Cd si takıldıında karımıza çıkan ETA:SQL kurulum menüsünde Borland Engine Kurulumu iaretlenir. Karımıza gelen kurulum ekranları uygun ekilde doldurularak kurulum tamamlanır. 2.3 ETA:SQL Program Kurulumu Ürün paketi ile birlikte teslim alınan ETASQL kurulum CD si, CDROM sürücüye yerletirilir. Kısa bir süre sonra otomatik olarak ekrana ETASQL Setup menüsü gelir. ETA:SQL Setup programı manuel olarak çalıtırılmak istenirse, kurulum CD sindeki EtaSQLSETUP.EXE dosyası çalıtırılmalıdır. Otomatik açılan kurulum ekranı leri butonuna basılarak geçilir. Yükleme Tipinin seçildii ekranda kurulum tipi olarak Normal Set Kurulumu iaretlenir ve leri butonuna basılarak sonraki aamaya geçilir. Yükleme Dizini Seçimi ekranında ETA:SQL programının, bilgisayarın hangi bölümüne yüklenecei belirlenir. Bu aamada ürün paketi ile birlikte teslim alınan, config.eta dosyasının (Konfigürasyon Dosyası) bulunduu disket A:\ sürücüde takılı olmalıdır.

Bu ekranda da gerekli tanımlamalar yapıldıktan sonra leri butonuna basılarak bir sonraki aamaya geçilir. Bir sonraki aamada yüklenecek program modülleri belirlenir ve leri butonuna basılarak sonraki aamaya geçilir. (Bu aamada yüklenecek program modülleri satın alma konfigrasyonuna göre otomatik iaretlenmi olarak gelir.) Bir sonraki aamada yükleme tipi seçimi yapılır. Tam Yükleme (Tavsiye Edilen) seçilir ve leri butonuna basılarak bir sonraki aamaya geçilir. Masaüstü ve Programlar Grubu seçenekleri ise, Windows Masaüstü ve Programlar grubuna ETA:SQL program kısa yollarının oluturulmasını salar. Bir sonraki aamada kurulacak dosyaların listesi görüntülenir. Bu ekranda, liste üzerinde herhangi bir seçim yapılamaz. Son butonuna basılarak yükleme ilemi balatılır. Yükleme lemi Baarı le Tamamlanmıtır mesajı alındıktan sonra Çıkı butonuna basılarak yükleme ekranından çıkılır. 2.4 Enstelasyon lemleri (ETASQLINS) Enstelasyon ilemleri, program kurulduktan sonra ETA programlarının sistem tarafından etkinletirilmesini salar. Ana makine ve Terminaller olmak üzere iki aamalı yapılır. Masaüstü Balat/Programlar/ETA Bilgisayar Programlarındaki ETASQLINS çalıtırılır. ETASQLINS dosyası, ana makinedeki ETASQL programının kurulu olduu dizinden de çalıtırılabilir.

Ana makinede ETASQLINS dosyası çalıtırıldıında gelen enstelasyon ekranına programın Set ve ürün numaraları girilir. Programın verdii parametreler sonucunda ETA dan size bildirilen parametreler ekrana girilir. Tek kullanıcılı kurulum yapılıyorsa bu aamada enstelasyon ilemi tamamlanmı olur. Çoklu kullanım için kurulum yapılıyorsa ekrana gelen mesaj bekletilerek terminal enstelasyonu ilemine geçilir. Terminallere install almak için, ana makinede ETA:SQL programının kurulu olduu dizindeki EtaSQLINS.EXE çalıtırılır, set numarası girilir ve enstelasyon tamamlanır. Tüm terminallerde aynı ilemler tekrarlanır. Son olarak ana makineye dönülerek, ekrandaki mesajda TAMAM butonuna basılarak Enstelasyon ilemi sonlandırılır. Not : Tüm terminallerin install ilemleri tamamlanana kadar ana makinenin ekranındaki mesaj, TAMAM butonuna basılmadan bekletilmelidir. 2.5 ETA:SQL Konfigürasyon lemleri (ETASQLCON) Enstelasyon ilemlerinden sonra, ETA:SQL programlarının sistem bilgilerinin oluturulması için konfigürasyon ilemlerinin yapıldıı aamaya geçilir. Konfigürasyon ilemlerinde; Sistem Yönetici Bilgileri onaylanır, Veritabanı Server ve Kullanıcı Bilgileri belirtilir, irket Bilgileri ve Kullanıcı Kart Bilgileri oluturulur. Konfigürasyon ilemi için Masaüstü Balat/Programlar/ETA Bilgisayar Programlarındaki ETASQLCON çalıtırılır. 2.6 ETA:SQL Program Dizin Tanımları (ETAUTLPATH) Programın dizin (path) tanımlamalarının yapıldıı bölümdür. Dizin (path) tanımlamaları kurulum esnasında Yükleme Dizini Seçimi ekranından yapılabilecei gibi, daha sonradan ETA:SQL programının kurulu olduu klasördeki ETAUTLPATH.EXE dosyası çalıtırılarak gelen ekranda da yapılabilir. Eer ETA:SQL programı ve veri dosyaları çok kullanıcılı bir sistemde, Ana Bilgisayarda kurulu ise, dizin tanımları aaıdaki örnekte görüldüü gibi yapılmalıdır. SYSTEMPATH : \\ServerAdı\ProgramDizinAdı\ DATAPATH : \\ServerAdı\VeriTabanıDizinAdı\... Ayrıca bu bölümden kart ve hareket listelerinin kullanıcı ya da irket bazında olması için gerekli tanımlama da yapılabilir. Bu tanımlama için Parametreler butonuna basılarak istenen parametre iaretlenir. 3 KULLANIMA HAZIRLIK ETA:SQL programı genel anlamda bakıldıında iki ayrı bölümden oluur. ETA:SQL Sistem Yönetimi Programı Etasqlsys.exe : ETA:SQL programının kullanımı ile ilgili genel tanımların yapıldıı bölümdür.

ETA:SQL Menü Etasql.exe : Programa giriin ve veri girilerinin yapıldıı bölümdür. ETA:SQL SSTEM YÖNETM, ETA:SQL programının kullanımı ile ilgili genel tanımların yapıldıı bir programdır. Programda, sistem üzerinde çalıılacak irketler açılır, irketlere ait yeni çalıma dönemleri oluturulur, programı kullanacak personellere ait kullanıcı kartları, kullanıcı seviyeleri, tüm irketlerin muhtelif modüllerinde kullanılacak genel fi tipleri, banka ve ube kodları, stok KDV kısımları, tevkifat oranları ve gelir vergi dilimleri tanımlanır. Ayrıca yetki ve kısıtlama tanımlamaları, log bilgileri tutma ve raporlama, yazıcı tanımları, ödeme tanımları, ilem tip tanımları, ilem grup tanımları, vade farkı grup tanımları, devir ilemleri, ETA-7 veya ETA FOR WINDOWS programlarından data transfer ilemleri ve program içerisinde ortak kullanılan tabloların yeniden yaratılması ilemleri yapılır. 3.1 irket Açılması SSTEM YÖNETM bölümünde iken, Sistem lemleri / irket lemleri/irket Açma bölümüne girilir. irket Kodu: irketin kodu belirtilir. Serbest bir saha olup rakam ve harflerden oluabilir. irketler program tarafından irket kodu ile takip edilecei için tanımlanması zorunludur. Uyarı: irket kodu belirtirken _ \ / : *? < > karakterleri kullanılmamalıdır. Dönem: irket üzerinde çalımaya balanacak dönem yılı belirtilir. irketler irket koduna ilave olarak dönem ile takip edilecei için tanımlanması zorunludur. irket Kısa smi: irketin kısa ismi belirtilir. irket seçim ekranlarında ve ana menüde bu isim görüntülenir. irket Uzun smi 1-2: irketin uzun ismi belirtilir. Rapor dökümlerinde irket bilgisi olarak bu isimler kullanılır. irket Yasal smi: irketin yasal ismi belirtilir. Balı Olduu Firma: Balı olduu firma belirtilir. Çalıma Dönem Baı: irketin çalıma dönemine ait dönem baı tarihi belirtilir. Çalıma Dönem Sonu: irketin çalıma dönemine ait dönem sonu tarihi belirtilir. Kullanılacak program modülleri de iaretlendikten sonra F2-KAYIT tuu ile irket açma ilemi gerçekletirilir. 3.2 Kullanıcılara Kart Tanımlanması SSTEM YÖNETM bölümünde iken, Sistem lemleri /Kullanıcı lemleri/kullanıcı Tanımları/Yeni Kullanıcı Kartı bölümüne girilir.

Kullanıcı Kodu, kullanıcı adı ve kullanıcı ifresi tanımlanarak kayıt edilir ve her bir kullanıcı için kart açılır. 3.3 Kullanıcılar çin Default irket Tanımlanması Default irket tanımlanması, kullanıcıların programa girdiinde karılarına gelecek ilk irketin tanımlanmasıdır. Bu ilem için SSTEM YÖNETM bölümünde iken, Sistem lemleri /Kullanıcı lemleri/kullanıcı Tanımları bölümünden ilgili kullanıcı kartı seçilir. Kullanıcı kartındaki lk irket bölümüne açılıta default gelmesi istenen irket tanımlanır. 3.4 Kullanıcılar çin Default Yazıcı Tanımlanması Default yazıcı tanımlanması, kullanıcıların programdan yazdırma ilemi yaptıklarında dökümün çıkacaı yazıcının belirlenmesidir. Bu ilem için SSTEM YÖNETM bölümünde iken, Sistem lemleri /Kullanıcı lemleri/kullanıcı Tanımları bölümünden ilgili kullanıcı kartı seçilir. Kullanıcı kartındaki Default Yazıcı bölümüne listeden daha önce tanımlanmı bir yazıcı seçilir. Kullanıcı kendi bilgisayarına balı bir yazıcıdan döküm alacaksa ekrana gelen listeden Yazıcı Kodu olarak DEFAULT seçilir.

3.5 Kullanıcılar çin Yetki Tanımlarının Yapılması Kullanıcıların program içerisinde yapabilecekleri ilemler yetki tanımlamaları ile sınırlandırılabilir. Bu güvenlik açısından önemlidir. Örnein bir kullanıcının fatura kesmesi isteniyor ancak faturayı iptal etmesi istenmiyor olabilir. Bu durumda kullanıcı için yetki tanımlaması yapılmalıdır. Yetki tanımlaması için SSTEM YÖNETM bölümünde, Sistem lemleri /Kullanıcı lemleri/yetki Balantı Tanımları/Yetki Detayları Girii bölümüne girilir. Bu bölümde, modülden ilgili ilemde kullanılacak tua kadar tanımlama yapılabilir. Onay kutuları boluk tuu ile deitirilir. Çarpı ifadesi; ilemi yapamaz, onay iareti; ilemi yapabilir, soru iareti ise; bir alt seviyeye bakılacaını ifade eder. Aaıdaki örnekte, stok kartının kaydına izin verilmi ancak iptaline izin verilmemitir. Yetki detayları belirlendikten sonra, bu tanımlamaya bir kod ve açıklama bilgisi girilerek F2-Kayıt tuu ile kayıt ilemi yapılır. Tanımlanan bu yetki tanımının aktif olması için ilgili kullanıcının kartına girilir. Kullanıcı kartının Ek Bilgiler sayfasındaki Yetki Kontrolü Yap parametresi iaretlenir ve Yetki Detay Kodu bölümüne de oluturulan yetki detay tanımı yazılır. Ayrıca irket bazında yetkilendirme de yapılabilir. Bu ilem için Yetki Grup Tanımı yapılmalıdır. 3.6 Programa Giri ETA:SQL kısayolu tıklanarak programa girilir. Karımıza gelen ilk ekran giri için gerekli olan kullanıcı bilgilerinin girildii ekrandır.

Bu ekranda daha önce tanımlamı olduumuz kullanıcı kodu ve bu kullanıcı koduna balı giri ifresi yazılarak Tamam butonu tıklanır. Bu ekranda irket kodu, çalıma dönemi, ube kodu ve çalıma tarihi belirlenerek Devam butonu ile programın ana menüsüne ulaılır. (irket yeri/b. Kodu bo geçilebilir. Ayrıca ube tanımlanmasına ilerleyen bölümlerde deinilecektir.) Programın menüsünde iken çalıılmak istenen modüle üzerinde çift tıklanarak ya da modül seçili iken Balat butonuna basılarak ulaılabilir.

4 ÇALIMAYA BALAMADAN ÖNCE YAPILAN TANIMLAMALAR 4.1 yeri ube Tanımlarının Yapılması ayet birden fazla ubeniz var ise ve bu ubelerin takibini tek bir irkette takip edecekseniz kullanıma balamadan önce iyeri ube tanımlarını yapmamız gereklidir. Bu ilem için irket Bilgileri modülüne girilir; Kart tanımları/yeri ube Kart Tanımları/Yeni Kart bölümüne girilir ve ubeye ait bilgiler doldurulur. Özellikle iyeri ube kodunun doldurulması ve bilinmesi önemlidir. ubeye verilecek ube kodu daha önceden programa giri bölümünde bahsi geçen irket yeri/b. Kodu bölümüne girilir. Bunun neticesinde yapılan her türlü harekette (fatura kesilmesi, ödeme yapılması/alınması, çek/senet girii vb.) bu ube kodu program tarafından otomatik olarak doldurulur ve buna balı raporlama yapılabilir. 4.2 Masraf Merkezlerinin Tanımlanması Masraf Merkezi takibi yapılacaksa ilemlere balamadan önce masraf merkezlerinin tanımlanması gereklidir. Bu ilem için irket Bilgileri modülüne girilir;

Kart tanımları sekmesinden, Masraf Merkezleri bölümüne girilir ve iyerinde kullanılan masraf merkezleri tanımlanır. Tanımlanan bu masraf merkezleri hareket girilerinde (Gider faturası kesilmesi, muhasebe fiinden gider ilenmesi vb.) kullanıldıı durumda buna balı raporlar alınabilir. (Masraf Merkezi takibinin yapılabilmesi için irket Bilgileri Modülünde; Servis/Sabit Tanımlar/Parametreler/Genel Parametreler/irket Genel Parametreleri bölümündeki Masraf Merkezi Takibi parametresi iaretli olmalıdır.) 4.3 Depoların Tanımlanması ayet stokların tutulduu birden fazla depo var ise bu depolarda bulunan stok miktarları ve depolardaki hareketler ayrı ayrı izlenebilir. Bu durumda her bir depo için depo kartları tanımlanmalıdır. Depo kartı tanımı için Stok-II modülüne girilir; Kart tanımları sekmesinden, Depo Kart Tanımları/Yeni Depo Kartı bölümüne girilir. Bu bölümden her bir depo için depo kartları tanımlanarak kayıt edilir. Tanımlanan bu depo kartları hareket girilerinde (Fatura/irsaliye kesilmesi, sipari ilenmesi vb.) kullanıldıı durumlarda buna balı raporlar alınabilir. (Depolu çalıma için irket Bilgileri Modülünde; Servis/Sabit Tanımlar/Parametreler/Genel Parametreler/Stok-II Genel Parametreleri bölümündeki Depo lemleri parametresi iaretli olmalıdır.) 4.4 irket Rakam Formatlarının Belirlenmesi Çalımaya balamadan önce irketimizde kullanacaımız rakam formatlarını belirlememiz gereklidir. Bu belirleme için irket Bilgileri Modülünde; Servis/Sabit Tanımlar/Parametreler/Genel Parametreler/irket Genel Parametreleri bölümüne girilir ve iyerinde kullanılacak rakam format tipleri belirlenir. Örnein ürün fiyatlarının kesir kısımlarının dört haneli olmasını istiyorsak bu bölümdeki Fiyat hane sayısının dört olarak belirlenmesi gereklidir. 4.5 Günlük Kurların Belirlenmesi Dövizli çalıma için günlük kur bilgilerini girmeliyiz. Kur bilgilerini manuel girebileceimiz gibi internet ortamındaki bir siteden (Örn. T.C.Merkez Bankası) otomatik güncelleme de yapabiliriz. Kur bilgilerinin girii için Kur Takibi modülünde Döviz lemleri/kur Girii bölümüne girilir. Bu bölümde döviz kur rakamları girilerek kayıt edilir. Ayrıca internet balantısı varsa F8-Güncelle butonu ile T.C. Merkez Bankası sitesinden kur bilgileri çekilebilir.