ENFEKSİYON KONTROL Revizyon i: TALİMATI Sayfa: 1/6 Revizyonun Açıklaması Madde No - Yeni yayınlandı. - KAPSAM: Yeni Doğan Yoğun Bakım Ünitesi Hazırlayanlar Güler DEMİRCİ Enfeksiyon Hemşiresi Canan SERÇELİK Enfeksiyon Hemşiresi Belgin YİĞİT Enfeksiyon Hemşiresi Gülay YABA Kalite Yönetim Birimi Kontrol Eden Derya ÖZÇALIŞKAN Kalite Koordinatörü Onay Prof. Dr. İlkay KARAOĞLAN Komite Başkanı / Enf. Hast. AD Onay Yrd. Doç. Dr. Ersin BORAZAN Kalite Yönetim Temsilcisi Onay Doç. Dr. Murat Taner GÜLŞEN Başhekim
1. UYGULAMA 1.1. TEMEL İLKELER: GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ - KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ Doküman No: HENF-T22 -P01 ENFEKSİYON KONTROL Revizyon i: TALİMATI Sayfa: 2/6 1.1.1. Yoğun bakım üniteleri hastane enfeksiyonları yönünden riskli birimlerdir. Ünitede yeni çalışmaya başlayan hemşire ve personele oryantasyon eğitimi verilmelidir. 1.1.2. Enfeksiyonların önlenmesi ve kontrolü konusunda hastane enfeksiyon kontrol komitesi talimatlarına uyulmalıdır. (Bkz: Enfeksiyonların Kontrolü ve Önlenmesi Prosedürü) 1.1.3. Aktif, ileriye dönük bir sürveyans uygulanmalıdır. Salgın durumunda gerekli çalışmalar enfeksiyon kontrol komitesi ile birlikte yürütülmelidir. 1.1.4. Yoğun bakım ünitelerinde en önemli ve en sık bulaş eller ya da tıbbi malzemeler ile temas yolu ile olur. El yıkama önerilerine uyum en etkili koruyucu önlemdir.(bkz: El Hijyeni ve Eldiven Kullanım Talimatı) 1.1.5. El yıkama için antiseptikli sabunlar ve ayrıca alkol bazlı el antiseptiklerinin kullanılması önerilir. 1.1.6. Ünite havalandırması ile ilgili sıcaklığın 22-26 C, bağıl nemin %30-60 arasında olması sağlanır. 1.1.7. Filtre etkinliği gerektiğinde ve üretici firma önerilerine uyularak belirli aralıklarla kontrol edilmelidir. 1.1.8. Çöp kovaları el değmeden açılıp kapanabilmelidir. Tüm uygulamalarda Atık Yönetimi Talimatı na uyulmalıdır. 1.1.9. İzolasyon uygulamaları İzolasyon Önlemleri Talimatı na uygun şekilde yapılmalı, izolasyon için ayrılmış özel bir alan bulunmalıdır. 1.1.10. Tüm yüzeyler kolay temizlenebilir, silinebilir ve dezenfeksiyon işlemlerine dayanıklı olmalıdır. 1.1.11. Klinikte herhangi bir bakım veya onarım çalışması durumunda mutlaka hastalar tamirattan etkilenmeyecekleri tamamen ayrılmış bir birime alınmalı ya da bakım veya onarım alanı ile hastalar arasında toz geçirmez bir bariyer oluşturulmalıdır. 1.1.12. Ünite içinde kullanılmayan cihazlar (monitör, küvöz, ventilatör, vb.) için ayrı bir alan sağlanmalıdır. 1.1.13. Ziyaretçiler Yeni Doğan Yoğun Bakım Ünitesi Bilgilendirme ve Ziyaret Kuralları na uygun şekilde yoğun bakıma alınmalıdır. 1.1.14. Ünite, toz oluşturmayan bir temizleme sistemiyle günlük olarak yada gerektiğinde daha sık aralıklarla Hastane Genel Temizlik Planı na uygun olarak, temizlenip- dezenfeksiyon yapılmalıdır. 1.1.15. Yüzey dezenfeksiyonu gereken durumlarda 1000ppm klor tablet ( 1 litre suya 1 klor tablet ) kullanılmalıdır.
ENFEKSİYON KONTROL Revizyon i: TALİMATI Sayfa: 3/6 1.1.16. Bebek bakım tepsileri, tartı gibi deri ve mukoza teması olan ekipman her bebekten sonra hızlı yüzey dezenfektanı ile dezenfekte edilmelidir. Tartı üzerinde tek kullanımlık örtüler tercih edilebilir. 1.1.17. Tırnaklar kısa olmalı, yapma tırnak, oje ve cila kullanılmamalı, yüzük ve kola takılar takılmamalıdır. 1.1.18. Ünite içerisinde temiz ve kirli işlemler için ayrılmış odalar bulunmalıdır. 1.1.18.1. Kirli oda, atıkların uzaklaştırılacağı, kirli malzeme ve cihazların geçici muhafaza edileceği yerdir. Burada, ayrı ve kapalı bir kap ( çamaşır torbası/arabası) içinde kirli çamaşırlar, temizlik için kullanılabilecek malzemeler bulunur, ayrıca, kirli malzeme ve cihazların gerekirse temizlenebilmesi için bir tezgah, lavabo, musluk, sabun, kağıt havlu, ayakla kontrol edilebilen çöp kovası olmalıdır. 1.1.18.2. Temiz oda olarak kullanılan yerde ise; temiz çamaşırlar, steril paketli malzemeler, vb. bulunmalıdır. Eğer iki ayrı oda sağlanamıyorsa, temiz malzemeler için hastalara uzak bir bölümde kapalı dolaplar kullanılmalıdır. 1.2. Kuvözlerin Temizliği ve Dezenfeksiyonu: Personel tarafından Kuvöz Kullanma ve Bakım Talimatı na göre temizlenir. 1.3. Ventilatör Temizliği ve Bakımı: 1.3.1. Devreler içinde oluşan sıvılar boşaltılarak hastaya gitmesi engellenmelidir. 1.3.2. Oksijen flowmetre kapları içinde steril su kullanılmalı, bu amaçla steril olmayan su, serum fizyolojik veya steril olmayan distile su kullanılmamalıdır. 1.3.3. Oksijen flowmetre kapları içinde steril su miktarı azaldığında üzerine ekleme yapılmamalı, kaplar temizlenip dezenfekte edildikten sonra kuruması beklenmeli, kuruduktan sonra tekrar steril su konulmalıdır. 1.3.4. Oksijen flowmetre kapları haftada 2 kez 500 ppm (1/2 tablet) klor çözeltisi ile 15 dk dezenfekte edilmelidir. 1.3.5. Gezici oksijen tüpü ile transfer edilen hastalar için hastanın mutlaka nemlendirilmiş hava alması gerekli ise kendi flowmetresi ile transfer edilmelidir. 1.3.6. Nemlendirici kaplardaki ( humidifier ) sıvı azaldıkça üzerine ekleme yapılmamalı, kaplar temizlenip dezenfekte edildikten sonra kuruması beklenmeli, kuruduktan sonra steril su konulmalıdır. 1.3.7. Yeni bir hasta için, bir önceki hastadan kalan nemlendirici kabı ( humidifier ) kesinlikle kullanılmamalı, her yeni hasta için temiz ve dezenfekte edilmiş bir nemlendirici kabı kullanılmalıdır. 1.3.8. Nemlendirici devrelerindeki su firma önerileri doğrultusunda değiştirilmelidir. 1.3.9. Nazal oksijen kanül fonksiyonu bozulduğunda ve gözle görünür kontaminasyon saptandığında değiştirilmelidir. 1.3.10. Kapalı aspirasyon sistemi 24 saatte bir değiştirilmelidir.
ENFEKSİYON KONTROL Revizyon i: TALİMATI Sayfa: 4/6 1.3.11. Laringoskop blade kısımlarının dezenfeksiyonu sağlanmalı, Ambuların her kullanım sonrası temizlenip dezenfekte edilmesi sağlanmalıdır.(bkz: Sterilizasyon ve Dezenfeksiyon Talimatı) 1.4. Bebek Bakımı Ve Beslenmesi İle İlgili Öneriler: 1.4.1. Bebeklere temas eden çamaşırların yıkanmasında bebeğin cildine zarar vermeyecek deterjanlar kullanılmalıdır. 1.4.2. Bebeklerin bezleri değişirken eldiven kullanılmalı, değiştirilince hemen ağzı kapalı tıbbi atık torbalarına konularak hemen eldivenler çıkararak eller yıkamalıdır. 1.4.3. Bebek cilt bakımında, ılık su yeterlidir. 1.4.4. Özellikle prematürelerde, flaster, pulse probları cilde zarar verebilir. Antibiyotik içermeyen topikal pomad kullanılabilir. 1.4.5. Anne sütü ile besleme önerilen yaklaşımdır. Yeni doğan Anne Sütü Saklama Talimatı na göre saklanan anne sütü ile beslenmelidir. 1.4.6. HIV (+), meme ucu HSV lezyonu olan ve meme apsesi olan, ayrıca süte geçen ve yeni doğana zarar verebilecek ilaç kullanan annelerin sütleri yeni doğana verilmemelidir. 1.4.7. Formül toz mamalar hazırlanıp kullanılacaksa; önce eller yıkanmalı, mama hazırlamada kullanılan tüm malzemeler 10 dakika kaynatılarak temiz bir yüzeyde kurutulmalıdır. 1.4.8. Mama hazırlamada kullanılacak içme suyu kaynatılıp ve 60 C ye kadar soğutulmalıdır. 1.4.9. Mama paketi açıldıktan sonra üretici firmanın önerdiği süre içinde tüketilmelidir. 1.4.10. Mamalar o öğünde kullanılacak kadar ve devamlı nazogastrikten beslenen bebeklerde 4 saatlik olarak hazırlanmalıdır. Artık mama bekletilerek bir daha kullanılmamalıdır. 1.4.11. Kullanılan biberon temizlenip dezenfekte edilmeden tekrar kullanılmamalıdır. 1.4.12. Biberonların tercihen cam olması önerilmektedir. Plastik biberonlar üretici firma önerileri ile veya deforme oldukça yenilenmelidir. 1.4.13. Plastik, cam biberonlar, emzik uçları önce fırçalanmalı, sonra bulaşık makinesinde 65 C de yıkanmalıdır. 1.5. İnvaziv Girişimler ve İntravenöz Tedavilerle İlgili İlkeler: 1.5.1. YDYBÜ hertürlü invaziv girişimlerde ve kataterizasyonda Umblikal Ven ve Arter Kateterizasyonu Talimatı na göre hareket edilmelidir. 1.5.2. İnvaziv girişimler ve uygulanan invaziv aletler en az seviyede tutulur. Her gün invaziv aletlerin gerekliliği sorgulanarak gerekmeyen aletler çıkarılır.
ENFEKSİYON KONTROL Revizyon i: TALİMATI Sayfa: 5/6 1.5.3. Kateter rutin olarak değiştirilmemelidir. Ancak kateter ilişkili bakteriyemi, damar yetersizliği veya tromboz belirtileri varsa kateter çıkarılmalıdır. 1.5.4. Kateter fonksiyon gördüğü sürece maksimum ondört gün kullanılmalıdır. 1.5.5. TPN ( Total Paranteral Nutrisyon ) bakteri filtresi ile gönderilmeli ve 24 saatin sonunda atılmalıdır. 1.6. Yeni Doğan Yoğun Bakım Ünitesinde Çalışanlar: 1.6.1. Çalışan personellerin Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak, Suçiçeği yönünden anamnezi alınmalı ve öykü veremeyenlerin serolojisi çalışılarak gerekirse aşılanmalılardır. 1.6.2. Tüm personelin Hepatit B açısından serolojisi çalışılarak negatif olanların aşılanması gerekmektedir. Hepatit B Ag pozitif olan personel enfeksiyon kontrol hemşirelerine başvurmalıdır. 1.6.3. Tüm personeler isterlerse yıllık grip aşısının uygun zamanda yapılması konusunda bilgilendirilmelidir. 1.6.4. Yoğun bakım ünitesinde çalışan personel kesici-delici alet yaralanmasında ve kan ve vücut sıvısı ile temasta Kesici/Delici Alet Yaralanmaları Önleme ve İzleme Talimatı ve Kan ve Vücut Sıvıları Yoluyla Bulaşan Enfeksiyonlardan Korunma Talimatı na göre hareket edilir. 1.6.5. Meningokokal hastalığı olan bir hasta ile yakın temasa girildiğinde enfeksiyon kontrol hemşirelerine başvurmalıdır. 2. İLGİLİ DOKÜMANLAR: 2.1. HYDH-YD01 Yeni Doğan Yoğun Bakım Ünitesi Bilgilendirme ve Ziyaret Kuralları 2.2. HTM-YD01 Hastane Genel Temizlik Planı 2.3. HYDH-T01-P01 Kuvöz Kullanma ve Bakım Talimatı 2.4. HYDH-T04-P01 Umblikal Ven ve Arter Kateterizasyonu Talimatı 2.5. HYDH-T05-P01 Anne Sütü Saklama Talimatı 2.6. HENF-T01-P01 El Hijyeni ve Eldiven Kullanım Talimatı 2.7. HENF-T02-P01 İzolasyon Önlemleri Talimatı 2.8. HENF-T06-P01 Atık Yönetim Talimatı 2.9. HENF-T16-P01 Sterilizasyon ve Dezenfeksiyon Talimatı 2.10. HENF-T17-P01 Kan ve Vücut Sıvıları Yoluyla Bulaşan Enfeksiyonlardan Korunma Talimatı 2.11. HENF-T18-P01 Kesici/Delici Alet Yaralanmaları Önleme ve İzleme Talimatı
ENFEKSİYON KONTROL Revizyon i: TALİMATI Sayfa: 6/6 2.12. HENF-P01 Enfeksiyonların Kontrolü ve Önlenmesi Prosedürü