Dünyada Pediatri Uzmanlık Eğitimi Yapı ve Organizasyonuna İlişkin Örnekler Prof. Dr. Feyza Darendeliler İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı PUADER Kongresi Mayıs 2013, Antalya
TEŞEKKÜR Prof. Dr. Ayhan Dağdemir e 19 Mayıs Üniversitesi Katkıları Nedeni ile
YAŞAM BOYU PEDİATRİ EĞİTİMİ Mezuniyet öncesi Uzmanlık Sürekli Tıp Eğitimi Eğitimi (MÖ) Yandal (STE) Sürekli, uyumlu ve geribildirimli
Klinisyenler Pediatri hizmeti Sağlık sonuçları Tıp Öğrencileri Yandal uzmanlık öğrencisi sayısı 5 Eğitim araştırma idare 7 Yandal Uzmanı 6 Çocuk Sağlı. Hizmet edenler Pratisyen Pediatri Yandal Uzmanı Aile hekimi Çocuk Sayısı 13 Sağlık durumu üretkenliği : teknik yeterlilik, Organizasyon Uygunluk 17 1 Yabancı uyruklu Tıp Öğrencileri 2 Pediatri asistan sayısı 3 Kişisel Ayrılma 8 Aktif pediatrist Sayısı 4 Ölüm 9 Emeklilik Sakatlık 10 Pediatrist Dahiliyeci DahiliyeYandal Uzmanı Eğitim hemşiresi Uzman Hemşire 11 Çocuk başına insan işgücü 12 İş niceliği yaşx cinsx 15 yarı zaman Tıbbi servis Üretkenliği Yaşxcinsx Organizasyon, finans 14 Çocuk başına sağlık hizmeti 18 Sağlam Çocuk Bakımı: Aile Öğretmen Terapist 16 Çocuk Sağlığı 19
Pediatri eğitiminin yapılanmasını belirleyen koşullar 1. Sosyal-demografik özellikler geçim koşulları, aile yapısı vb 2. Biyomedikal alanda ilerleme - genetik hastalıklar - korunma ve önlem alma - etik 3. Teknolojinin gelişmesi 4. Sağlık güvencesi/hizmet dağılımı
Pediatri eğitiminin yapılanmasını belirleyen koşullar 5. Koruma ve önleme - sağlam çocuk bakımı - medya ve internet: aile eğitimi 6. Kronik hastalıklar 7. Yeni hastalıklar 8. Çocukla uğraşan hekim / hekim dışı personelin artması -işbirliği 9. Pediatristlerin çalışma yerleri
Pediatri eğitiminin yapılanmasını belirleyen koşullar 10. Çalışma koşulları 11. Homojen/Uygun sayı ve dağılım (pediatrist, yandal uzmanı) 12. Maddi kaynak merkezi, tüm eğitimi kapsayan 13. Ambulatuar (ayaktan) pediatri 14. Pediatristlerin cinsiyeti
Pediatri eğitiminin yapılanmasınıi belirleyen koşullar Pediatrist ile birlikte çalışanlar: Hemşire, Uzm. Hemşire,sosyal hizmet uzmanı, psikolog, psikiyatrist, fizyoterapist,konuşma terapisti, aile hekimi, pratisyen hekim, diğer yan dal uzmanları, beslenme uzmanı.. ÇOCUK SAĞLIĞI HİZMET EKİBİ EKİP Çalışması ve İşbirliği
Tıp Eğitimi Sorunları Bilginin aşırı artması Kurumlar ve eğiticiler arasındaki farklılıklar Evrenselleşme : İletişim/etkileşim Uluslararası dolaşım 10
Tıp eğitiminde standartların oluşturulması gereği ortaya çıkmıştır 11
Yeterliliğe dayalı Eğitim Sağlık sistemi Çocuğun sağlık gereksinimi (aile ve toplumda) Biyomedikal ve psikososyal bilimler Pediyatristin rolü Çekirdek yeterlilik Değerlendirme Program Eğitilenler Her dönemde yeterlilikler ve standartlar Yerel düzeyde eğitim programları Ulusal kaynaklar yöntem model müfredat eğitimci geliştirme
Pediatri Uzmanlık Eğitimi AB Primer pediyatri 2 yıl Sekonder pediatri 2-3 yıl Tersiyer pediatri yandal 3 yıl common trunk 3 yıl
Pediatri Uzmanlık Eğitimi ABD 3 yıl Amaç ve Hedefleri belirli Uygun sayıda Öğretim Üyesi Uygun sayı ve çeşitlilikte hasta: Yenidoğan- Ergen Akut ve kronik hastalıklar
ABD Pediatri Eğitimi %40 Ambulatuar Pediatri Acil ve Akut durumlar Continuity klinikler Yandal (bazıları opsyonel) Yenidoğan Yoğun bakım ve Yoğun bakım Gelişimsel pediatri, Adolesan, Cerrahi Araştırma, Proje Afiliasyon
ABD Pediatri Eğitimi Yeterlilikler Hasta Bakımı Tıbbi Bilgi Profesyonellik İletişim Uygulamaya dayalı eğitim Toplum temelli eğitim ve uygulamalar
Akreditasyon Bir öğretim kurumunun ya da öğretim kurumu tarafından uygulanmakta olan herhangi bir programın Ulusal ve/veya uluslararası düzeyde belirli performans standartlarına (kalite, verimlilik, etkinlik vb.) sahip olduğunu ortaya koymayı amaçlayan bir sistemdir Belirli mükemmeliyet standartlarına sahip olduğunu Güvenilirliğini ve tanınmasını belgeler Süreklidir 17
Uluslararası standartlar Uluslararası standartlar bölgesel, ulusal ve kurumsal gereksinimler ve öncelikler doğrultusunda modifiye edilmelidir Her ülke uzmanlık eğitiminin ülkenin sağlık politikalarına uygun olmasını sağlamak sorumluğundadır 18
AKREDİTASYON İLE İLGİLİ KURULUŞ/ORGANİZASYONLAR ABD: LCME ACGME ACCME AVRUPA: AMEE UEMS : Liaison Committee for Medical Education : Accreditation Council for Graduate Medical Education : Accreditation Council for Continuing Medical Education : Association for Medical Education in Europe : European Union of Medical Specialists EACCME : European Accreditation Council for CME 19
AKREDİTASYON MEZUNİYET ÖNCESİ MEZUNİYET SONRASI SMG/STE ABD LCME ACGME ACCME AVRUPA WHO/WFME AMEE UEMS EACCME 20
ACGME Kar amacı gütmeyen bağımsız bir organizasyondur Yaklaşık 109.000 uzmanlık öğrencisinin eğitim aldığı 135 uzmanlık alanı ve bunlarla ilgili çeşitli yandalları ilgilendiren 8700 uzmanlık eğitimi programını akredite eder Misyonu uygun akreditasyon süreci ile uzmanlık eğitiminin kalitesini ve değerlendirilmesini yükselterek sağlığın iyileştirilmesine katkıda bulunmaktır 21
ACGME YÖNETİMİ ACGME yönetim yapısında Değerlendirme Komiteleri Konseyi: 28 adet değerlendirme komitelerinden oluşur Değerlendirme Komiteleri Asistanları Konseyi: Değerlendirme komitelerinin asistan üyelerinden oluşur Ayrıca: Ödül komitesi Gereksinimler komitesi İcra komitesi Yönetim Komitesi İzleme Komitesi Stratejik Girişimler Komitesi 22
ACGME Üye Oy American Association of Medical Colleges 1 1 American Board of Medical Specialties 1 1 American Hospital Association 1 1 American Medical Association 1 1 Council of Medical Specialty Societies 1 1 Resident members 2 2 Public member 3 3 The chair of the Council of Review Committees 1 1 One to four at large directors 1 1 Federal representative 1 - Total 13 12 23
Pediatri Değerlendirme Komitesi 3 organizasyon tarafından belirlenmektedir AAP, ABP, AMA 13 üyeden oluşur Genel pediatrist, yandal uzmanları ve asistanlar Asistan üyeler 2 yıl, diğer üyeler 6 yıl için seçilir Her bir organizasyonun oy hakkı olmayan birer temsilcisi yer alır 24
Akreditasyon zorunlu mu? Akreditasyon gönüllüdür Ancak: Mali destek ve sağlık harcamalarında geri ödeme için akreditasyon zorunludur Board sınavlarına girmek için akredite olmuş bir programı bitirme zorunluluğu vardır Bazı eyaletler her şartta akreditasyonu zorunlu tutmaktadır 25
ÖZET: ABD AAP Eğitim verir ABP Sınav uygular ve kişinin sertifikasyonu ACGME Asistan eğitim programının standartlarını belirler, oluşturur ve Kurumun akreditasyonu ve sertifikasyonu 26
The European Union of Medical Specialists (UEMS) Avrupa Birliğinde tıp uzmanlık pratiğinin kalitesini iyileştirmek ve harmonize etmek amacıyla 1958 de kuruldu Avrupa Birliğinde, hükümetlerden bağımsız, uzmanlık alanlarını temsil eden ulusal medikal organizasyonların oluşturduğu gönüllü kuruluştur Bugün için 34 ülkede 39 uzmanlık alanını içeren bir organizasyondur (1.6 milyon Uzm. Dr.) 27
UEMS Amaçları Tıbbi hizmetlerin en üst düzeyde verilmesi Tıbbi eğitim standartlarının en üst düzeyde tutulması ve harmonizasyonu Avrupa da uzman hekimlerin serbest dolaşımı Temsiliyet Uzman hekimlerin haklarını savunmak Her bir uzmanlık alanı için Bölüm oluşturmak Board sınavları yapmak Akreditasyon ve sürekli mesleksel gelişim standartlarını belirlemek Çalışma grupları oluşturulmasını sağlamak Bu konuda seminer/çalıştay organizasyonları yapmak 28
UEMS de hangi ülkeler var 34 ülke temsil edilmektedir Ulusal tıp örgütleri Türkiye TTB 29
30
UEMS Organizasyonu Uzmalık departmanları: Uzmanlık Komiteleri Yandal Komiteleri Multi-disipliner Komiteler Yeterlilik Sınav Komiteleri 31
UEMS Organizasyonu Özel Çalışma grupları: E-Sağlık Etik Akreditasyon konseyleri EACCME: The European Accreditation Council for Continuing Medical Education ECAMSQ: The European Council for Accreditation of Medical Specialist Qualifications 32
UEMS Uzmanlık Eğitiminde Standartlar ve Denetim Ulusal Otorite (*) Ulusal Yeterlilik Kurulları Avrupa Yeterlilik Kurulları Eğitim Kurumlarını Ziyaret Programları (*) Ulusal kurallar, AB yasaları ve UEMS/Avrupa Yeterlilik Kurullarının önerilerine göre uzmanlık eğitiminin standartlarını ulusal düzeyde belirler 33
UEMS Charters & Declarations Charter on Specialist Training (1993) Charter on Continuing Medical Education (1994) Charter on Quality Assurance in Specialist Practice in the EU (1996) Charter on the Visitation of Training Centers (1997) Charter on Continuing Professional Development - Basel Declaration (2001) Declaration on Promoting Good Medical Care (2004) Ensuring the Quality of Medical Care - Budapest Declaration (2006) Policy Statement on Assessments during Postgraduate Medical Training (2006) UEMS Strategy (2008) 34
35
36
37
38
ÖZET: AB UEMS çatısı altında EAP: Ulusal Dernekler aracılığı ile EAP: Eğitim verir ve eğitim sürecinin oluşması PCWG, SCWG, TCWG: standartların belirlerlenmesinde harmonizasyon (ulusal dernekler aracılığı ile) EBP: sınav ve kişi sertifikasyonu- halen çalışılmakta EBP: Akreditasyon- halen çalışılmakta 39
TEŞEKKÜRLER 40