TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ BİLGİ NOTU HAZİRAN 2013 Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 27/06/2013 tarihinde 2013 yılı Haziran ayı Tüketici Güven Endeksi haber bültenini açıkladı. 2013 yılı Haziran ayında; Tüketici güven endeksi bir önceki aya göre % 1,6 oranında azalırken, Mayıs ayında 77,5 olan endeks değeri Haziran ayında 76,2 değerine gerilemiştir. Tüketici Güven Endeksi geçen yılın aynı ayına göre de % 0,8 oranında azalmıştır. Gelecek 12 aylık dönemde bir önceki aya göre genel ekonomik durum beklentisi % 2,6 oranında azalmıştır. Gelecek 12 aylık dönemde bir önceki aya göre hanenin maddi durum beklentisi % 2,1 oranında azalmıştır. Gelecek 12 aylık dönemde bir önceki aya göre işsiz sayısı beklentisi % 1,6 azalmıştır. Gelecek 12 aylık dönemde bir önceki aya göre tasaruf etme ihtimali % 4,6 artmıştır. Endeks alt bileşenlerinde, gelecek 12 aylık dönem için beklentilerde en yüksek artış % 14,2 oranı ile konut tamiratına para harcama ve % 4,6 oranı ile tasarruf etme ihtimali beklentilerinde olmuştur. Gelecek 12 aylık dönemde otomobil satın alma ihtimali ise % 9,4 oranında azalış ile daha kötümser bir düzeye gerilemiştir. TÜİK ve TCMB tarafından ortaklaşa olarak yürütülen Tüketici Eğilim Anketi ile ekonomide tüketicilerin kişisel mali durumlarına ve genel ekonomiye ilişkin mevcut dönem İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 1
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ değerlendirmeleri ile gelecek dönem harcama, davranış ve beklentileri değerlendirilmekte, yakın gelecekte yapılması planlanan harcamalarına ilişkin eğilimleri saptanmaktadır. Tüketici Güven endeksindeki bir önceki aya göre düşüş, hanenin maddi durum beklentisi, ekonomik durum beklentisi, işsiz sayısı beklentisi ve tasarruf etme olasılığı konusundaki değerlendirmelerinin kötüleşmesinden kaynaklanmaktadır. Anket sonuçlarından hesaplanan Tüketici Güven Endeksi nin 100 den büyük olması tüketicinin güven düzeyinin iyimser olduğunu, 100 den küçük olması tüketici güveninin kötümser olduğunu, tam 100 e eşit olması durumu ise tüketici güveninin belirsiz bir başka ifade ile ne iyi, ne de kötü olduğunu göstermektedir. 2013 yılı Haziran ayında Tüketici Güven Endeksi bir önceki aya göre % 1,6 oranında azalmış ve Mayıs ayında 77,5 olan endeks değeri 76,2 değerine düşerek kötümserliğini devam ettirmiştir. Bir önceki yılın aynı ay endeks sonuçları ile kıyaslandığında, 2012 yılı Haziran ayında 76,8 olan endeks değeri 2013 yılı Mayıs ayında 76,2 değerine gerilemiştir (Bkz; Tablo 1, Grafik 1). Grafik 1. Tüketici Güven Endeksinin Aylara göre Değişimi Tüketici Güven Endeksi 85,0 83,0 81,0 79,0 79,6 79,3 79,0 78,1 77,0 75,0 73,0 75,8 76,7 74,9 75,7 75,6 77,5 76,8 77,0 74,3 72,1 72,6 73,6 71,0 69,0 69,3 67,0 2012 2013 İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 2
Gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisi % 2,1 oranında azalmıştır. Hanenin gelecek 12 aylık döneme ilişkin maddi durum beklentisi endeksi bir önceki aya göre % 2,1 oranında azalmıştır. Mayıs ayında 94,4 olan endeks değeri Haziran ayında 92.4 olurken, bu düşüş gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durumunun daha iyi olacağını bekleyenlerin oranının azalmasından kaynaklanmıştır (Bkz, Tablo 1). Tablo 1. Tüketici Güven Endeksi ve Alt Kalemlerine İlişkin Endeks Değerleri ve Aylık Değişim Oranları Bileşenler Endeks Değeri (Bir Önceki Aya göre) Nis.13 Mar.13 Haz.13 May.13 Haz.13 Bir Önceki Yılın Aynı Ayına göre Tüketici Güven Endeksi (Gelcek 12 Aylık Dönemde) 75,6 77,5 76,2 2,4-1,6-0,8 Hanenin Maddi Durum Beklentisi 91,1 94,4 92,4 3,6-2,1 2,2 Genel Ekonomik Durum Beklentisi 101,3 104,7 102,0 3,4-2,6 4,1 İşsiz Sayısı Beklentisi (1) 87,4 85,4 84,1-2,2-1,6-11,6 Tasarruf Etme İhtimali 22,7 25,3 26,4 11,1 4,6 11,9 Endeks Özeti Bileşenler Endeks Durumu Nis.13 May.13 Haz.13 Tüketici Güven Endeksi (Gelcek 12 Aylık Dönemde) Kötümser Kötümser Kötümser Hanenin Maddi Durum Beklentisi Kötümser Kötümser Kötümser Genel Ekonomik Durum Beklentisi İyimser İyimser İyimser İşsiz Sayısı Beklentisi (1) Kötümser Kötümser Kötümser Tasarruf Etme İhtimali Kötümser Kötümser Kötümser (1): İşsiz sayısı beklentisi endeksinin artması işsiz sayısı beklentisindeki azalışı, azalması ise işsiz sayısı beklentisindeki artışı göstermektedir. Gelecek 12 aylık dönemde genel durum beklentisi % 2,6 oranında azalmıştır. Mayıs ayında 104,7 olan genel ekonomik durum beklentisi endeksi bir önceki aya göre % 2,6 oranında azalarak, Haziran ayında 102 değerine düşmüştür. Bu düşüş, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durumun daha iyi olacağı yönünde beklentisi olan tüketicilerin sayısının bir önceki aya göre azaldığını göstermektedir. Gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali % 4,6 oranında artış göstermiştir. İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 3
Gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali endeksi bir önceki aya göre %4,6 oranında arttış göstermiştir. Mayıs ayında 25,3 olan endeks, Haziran ayında 26,4 değerine yükselmiştir. Bu yükseliş, tüketicilerin gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimallerinin bir önceki aya göre arttığını göstermektedir. Gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısı beklentisi endeksi % 1,6 oranında azalmıştır. Mayıs ayında 85,4 olan gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısı beklentisi endeksi bir önceki aya göre %1,6 oranında azalarak, Haziran ayında 84,1 değerine düşmüştür. Bu azalış, işsiz sayısında artış bekleyenlerin oranındaki artıştan kaynaklanmıştır. Aynı dönemde, tüketicilerin gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim malı satın alma düşüncesi bir önceki aya göre % 1,0, konut satın alma veya inşa ettirme olasılığına ilişkin beklenti % 14,2 oranında artarken, ücretlerin değişimine yönelik beklenti % 0,3, otomobil satın alma olasılığı % 9,4, konut tamiratına para harcama olasılığı % 6,6 oranlarında azalmıştır. Alt bileşenler itibariyle dayanıklı tüketim malı satın alma düşüncesinde tüketici güveninin iyimser olduğu, diğer tüm bileşenlerde ise kötümserliğin devam ettiği görülmektedir (Bkz, Tablo 2). Tablo 2. Tüketici Güven Endeksi Alt Bileşenlerinden Seçilenler için Özet Bilgiler Seçilmiş Endeks Alt Bileşenlerİ Endeks Değeri (Bir Önceki Aya göre) Nis.13 Mar.13 Haz.13 May.13 Haz.13 Bir Önceki Yılın Aynı Ayına göre Dayanıklı Tüketim Malı Satın Alma Düşüncesi Ücretlerin Değişimine Yönelik Beklenti Otomobil Satın Alma Olasılığı Konut Tamiratına Para Harcama Olasılığı Konut Satın Alma veya İnşa Ettirme Olasılığı 95,7 99,3 100,3 3,8 1,0 6,3 89,6 91,4 91,1 2,0-0,3 3,8 11,3 14,8 13,4 30,5-9,4 13,6 35,6 42,3 39,5 19,0-6,6 22,3 10,6 10,2 11,6-3,6 14,2 9,4 İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 4
Bu konuyla ilgili ayrıntılı verilere www.tuik.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 5