İskenderun Körfezi nde Endüstriyel Simbiyoz Projesi ve Ar-Ge Boyutu Ferda Ulutaş Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı ENDÜSTRİYEL SİMBİYOZ VE TEMİZ ÜRETİM AR-GE PROJE PAZARI 11 Nisan 2013 Adana Sanayi Odası (ADASO)
KAPSAM Projenin amaç ve hedefleri Proje Faaliyetleri Proje Faaliyetleri ve Ar-Ge Ar-Ge Proje Pazarı
İSKENDERUN KÖRFEZİ NDE ES PROJESİ Uygulama Aşaması Uygulayıcı: TTGV Finansman : BTC (+ TTGV ayni katkı) İşbirliği: International Synergies Ltd. (İngiltere) Orta Doğu Teknik Üniversitesi 2011 2013 Adana (Ceyhan, Yumurtalık dahil), Mersin, İskenderun, Osmaniye (Projenin ilk fazı fizibilite aşaması- 2009-2010 döneminde UNDP- ADASO işbirliğiyle gerçekleştirilmişti.)
İSKENDERUN KÖRFEZİ NDE ES PROJESİ Uygulama Aşaması Amaç: ES yaklaşımının, firmalar arası işbirliği ve dayanışmayı artırarak hem çevresel hem ekonomik getiriler sağlayan bir mekanizma olarak İskenderun Körfezi çevresinde hayata geçirilmesi; Bu bölgesel uygulamadan edinilen deneyimle, kaynak verimliliğini artırarak düşük karbon ekonomisi ve sürdürülebilirlik politikalarına da hizmet edecek, Ulusal bir ES Programı nın geliştirilmesi için de önemli bir adım atılması öngörülmektedir.
İSKENDERUN KÖRFEZİ NDE ES PROJESİ Uygulama Aşaması Hedefler: ES uygulamalarının gerçekleştirilmesine yönelik teknik ve idari altyapının oluşturulması İskenderun Körfezi nde ES olanaklarının belirlenmesi ve pilot projelerin geliştirilip uygulamaya konulması İskenderun Körfezi nde ES uygulamalarına yönelik bir veri tabanı ve iletişim ağı oluşturulması Paydaşlar arasında ES uygulamalarının yaygınlaştırılması, bilgi ve deneyim paylaşımına yönelik iletişimin güçlendirilmesi Ulusal bir ES Programına yönelik uygulama modeli ve planının geliştirilmesi
PROJE FAALİYETLERİ Hazırlık ve altyapı çalışmaları Bölgesel ve sektörel analiz çalışmaları gerçekleştirildi, proje ilk faz çıktıları değerlendirildi, raporlar hazırlandı. Literatür çalışması yapıldı, örnek uygulamalar derlendi.
PROJE FAALİYETLERİ Hazırlık ve altyapı çalışmaları Proje danışma kurulu oluşturuldu. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Bakanlığı Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Çukurova Kalkınma Ajansı Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı Adana Sanayi Odası Ceyhan Ticaret Odası Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Hacı Sabancı OSB Müdürlüğü BOTAŞ BOTAŞ Int. Ltd. (BIL) İSKEN Toros Tarım Tiltay Gıda ve Ex-Imp Firmaları Sektörler Arası İşbirlğine Dayalı İstihdamı Geliştirme ve Girişimciliği Destekleme Projesi International Synergies Ltd. ODTÜ BTC TTGV
PROJE FAALİYETLERİ Yaygınlaştırma ve paydaşlarla iletişim 5 Mayıs 2011 tarihinde İngiltere Büyükelçiliği nde Projenin Lansmanı gerçekleştirildi.
PROJE FAALİYETLERİ Yaygınlaştırma ve paydaşlarla iletişim Saha ziyaretleri gerçekleştirilerek sanayi kuruluşları ve ilgili paydaşlarla görüşmeler gerçekleştirildi. Bölgede Bilgilendirme Toplantıları gerçekleştirildi. Toplamda yaklaşık 200 katılımcı ile gerçekleştirildi. Danışma Kurulu Toplantıları gerçekleştirildi.
PROJE FAALİYETLERİ Yaygınlaştırma ve paydaşlarla iletişim Proje web sitesi hazırlandı. Proje faaliyetler ve ES kavramı/uygulamaları ile ilgili güncel veri akışı sağlanıyor: www.endustriyelsimbiyoz.org İnternet sitesi ile bize ulaşan > 5000 farklı kişi mevcut Bunlardan >1000 tanesi sitemizi takip ediyor.
PROJE FAALİYETLERİ Yaygınlaştırma ve paydaşlarla iletişim Medya ile ilişkiler yürütüldü. Proje faaliyetleri ve ES konusu yerel/ ulusal medyada yer aldı.
PROJE FAALİYETLERİ Ulusal Program Hazırlık Çalışmaları - Dünya daki mevcut modellerin/programların incelenmesi (İngiltere, Danimarka, Güney Kore, ABD, Kanada, Çin, Meksika, Avustralya, Japonya,.) - Ulusal model geliştirme çalışmaları
PROJE FAALİYETLERİ Ulusal Program Önerisinin Geliştirilmesi Danışma Kurulu görüşleri doğrultusunda Endüstriyel Simbiyoz konusunun bölge planlarına entegrasyonuna yönelik Kalkınma Ajansları Çalıştayı Kalkınma Bakanlığı koordinasyonu ve işbirliği (31 Ocak 1 Şubat 2013)
PROJE FAALİYETLERİ Bölgede ES olanaklarının belirlenmesi ve uygulamalar ES olanaklarının belirlenmesine yönelik çalıştaylar/ toplantılar/ eğitimler gerçekleştirildi. Firmalar bir araya getirildi, bağlantılar kuruldu. Yaklaşık 450 ES olanağı belirlendi. Firmalara ES olanakları ile ilgili raporlar gönderildi. 22 Eylül 2011 ADASO 9 Kasım 2012 - ADASO 1 Aralık 2011 - MTSO 7 Mart 2012 - CTO 16 Mayıs 2012 - ADASO
PROJE FAALİYETLERİ/ AR-GE Bölgede ES Olanaklarının Geliştirilmesi ve Uygulanması Önceliklendirme doğrultusunda örnek uygulama/fizibilite konusu olabilecek ES olanakları belirlendi. (bölgesel, ulusal etki, vb.) En belirleyici parametreler firmaların sahiplenmesi, yenilikçi bakış ve Ar-Ge kapasitesi oldu. Fizibilite kapsamına girmeyen olanaklar - ES uygulamalarının önündeki en önemli engeller: ilgisizlik, zamansızlık, odaklanmama, sahiplenmeme, Ar-Ge eksikliği Sürekli ve kaliteli 3. taraf desteğinin gerekliliği!
PROJE FAALİYETLERİ/ AR-GE Bölgede ES Olanaklarının Geliştirilmesi ve Uygulanması FİZİBİLİTE ÇALIŞMALARININ KAPSAMI: 1. Teknik Analizler (alınan/verilen atığın uygunluğu, üretilecek ürünün/ hizmetin kalitesi vb.) 2. Ekonomik Analizler (yatırım - işletme maliyetleri, uygulamanın mali getirisi) 3. Çevresel Analizler (uygulamanın doğuracağı çevresel riskler/faydalar vb.) 4. Mevzuat Yönüyle Analizler (üretilecek ürünün/hizmetin mevzuata uyumu vb.) 5. Etki Alanı Analizleri (uygulamanın yaygınlaşma potansiyeli, istihdam vb.)
PROJE FAALİYETLERİ/ AR-GE Bölgede ES Olanaklarının Geliştirilmesi/Uygulanması Ar-Ge Çalışmaları Sektörler Demir/çelik - İnşaat Soda - Çimento Pamuk Tohumu Üretimi - Biyoremidasyon - Petrol Boru Hattı Meyve suyu konsantresi üretimi - Yem sektörü Organik atık üreten sektörler enerji Simbiyoz Konusu Elektrik ark fırını (EAF) ocaklarında üretilen çelik izabe cürufunun karayolu inşaatında dolgu, temel ve alt temel malzemesi olarak kullanımı Soda proses atığının çimento minör katkı maddesi olarak kalker yerine kullanılması Pamuk tohumu üretimi atıklarının biyoremediasyon malzemesi üretiminde kullanılması ve petrol ile kontamine olmuş topraktaki/sudaki kirliliğin giderilmesi için kullanılması Meyve suyu sanayi artığı posalarından teknolojik işlemler ile alternatif yem hammaddesi geri kazanılması ve hayvan beslemede kullanım olanaklarının belirlenmesi Bölgeden kaynaklanan tarımsal ve hayvansal atıklardan biyogaz ve enerji üretimi
PROJE FAALİYETLERİ/ AR-GE Bölgede ES Olanaklarının Geliştirilmesi/Uygulanması Ar-Ge Çalışmaları 4 Üniversite (ODTÜ, İTÜ, Çukurova Üniv., Akdeniz Üniv.) Özel sektör (Enerji, çimento, kimya, demir çelik, kireç, gıda, tohum, çevre teknolojileri, danışmanlık ve mühendislik) Çalışma Grupları, Üniversite Sanayi, Sanayi Sanayi, vb. işbirlikleri Laboratuvar/ saha deneyleri, analizler, pilot denemeler, vb.
ES VE AR-GE Uluslararası Deneyim ve Bulgular (International Sinergies Ltd. - NISP) Potansiyel ES olanaklarının önemli bir bölümü yenilikçi çözümler gerektirmektedir: Yeni teknolojiler + Mevcut teknolojilerin yeni uygulamaları Ar-Ge ve teknolojik yenilikçiliğe yönelik hızlı çözüm ihtiyacı Birmingham Üniversitesi çalışmalarının sonucuna göre gerçekleşen sinerjilerin %70 i yenilikçilik içermektedir. NISP AB Çevre Teknolojileri Aksiyon Planı nda (ETAP) ve OECD de eko-inovasyon örneği ve bir inovasyon aracı olarak ifade ediliyor. IWCAIS (2012) çıktısı: Eko-inovasyon ve yeşil büyüme için ES ağları aracılığıyla talep bazlı inovasyonun teşvik edilmesi (İngiltere, Avustralya, Brezilya, Çin, Danimarka, Kore, ABD, Türkiye.)
AR-GE PROJE PAZARI projepazari.endustriyelsimbiyoz.org
AR-GE PROJE PAZARI Özellikler ve ilk değerlendirme Ulusal ve uluslararası ilk örnek! 22 Üniversite / Ar. Merk. 15 inden Ar-Ge Proje sunumları 14 özel sektör temsilcisinden Ar-Ge Projesi 4 ana sektörel grup: Yapı ve inşaat, kimya, tekstil ve metal işleme, tarım-hayvancılık ve gıda ve enerji, enerji yönetimi ve bilişim Farklı disiplinler: mühendislik ve teknoloji alanları (inşaat, malzeme, ziraat, çevre, nanoteknoloji, biyoteknoloji, kimya) kadar mimarlık, peyzaj ve güzel sanatlar, vb.
AR-GE PROJE PAZARI Yöntem 4 oturum Ar-Ge projeleri sözlü sunumları Ar-Ge projeleri poster sunumları Kitapçık proje özetleri Detaylı bilgi ve işbirliği geliştirmek için: ikili görüşmeler Proje sahipleri ile Diğer İkili görüşmelerin kayıt altına alınması
AR-GE PROJE PAZARI ES vd. işbirliği ağlarının geliştirilmesi Özel sektör, kamu, üniversiteler, uzmanlar, şemsiye kuruluşlar, vb. ile oluşan bir simbiyoz ağı oluştu. 130 Firma 24 Üniversite/Araştırma Merkezi 4 Bakanlık, 18 Kalkınma Ajansı 45 Yerel kurum, STK, vb... (ES ve TTGV İşbirliği veri tabanlarına bu etkinliğin katılımcıları da dahil ediliyor ek bilgi iletimi için: TTGV) Etkinlikten çıkacak (kayıtlı) işbirliklerine yönelik danışmanlık hizmetleri için finansman desteği 5. Oturum
TEŞEKKÜRLER Ferda Ulutaş Çevre Projeleri Grubu Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı Cyberplaza B-Blok Kat: 5-6 Bilkent/Ankara fulutas@ttgv.org.tr