Değişen Dünyada Güçlü İşletmeler Olmak GİRİŞİM EĞİTİM ve DANIŞMANLIK MERKEZİ
TOKAT IN İÇİNDE BULUNDUĞU EKONOMİK ORTAM 2
TOKAT GENEL BİLGİLER Nüfus; Tokat: 598.708 Türkiye:76.667.864 Sosyo Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması: 57 Türkiye nin GSYİH sına Katkı Sıralaması: 30 Kişi Başına GSYİH Sıralaması: 53 KOBİ Sayıları; (2010) Tokat: 19.514 Türkiye: 3.003.116 Department / name 3
TOKAT GENEL BİLGİLER Okur Yazarlık Oranı (6+Yaş) Tokat: 95 % Türkiye: 94 % On Bin Kişiye Düşen Hasta Yatağı Sayısında; Tokat: 32 Türkiye: 22 On Bin Kişiye Düşen Hekim Sayısında; Tokat: 15 Türkiye: 17 4
TOKAT GENEL BİLGİLER 2014 Yılı İhracatçı Firma Sayısı; Tokat: 30 firma, 27.752 (1000$) Türkiye: 63.586 firma, 157.715.040 (1000$) İhracat Büyüklüğüne Göre İller Arası Sıralaması : 67 2008 2014 İhracat Artışı: Tokat: 31% Türkiye: 19% 2014 Yılı İllere Göre Kamu Yatırımları Sıralamasındaki Yeri: 58 Karadeniz Bölgesi Gelişmişlik Sıralamasında Tokat ın Yeri (1.Bolu, 2.Karabük, 3.Zonguldak): 14 5
TOKAT ILLER ARASı TICARET Tokat ilinin, iller arası ticaret değerlerinin %80 i oluşturan iller aşağıdaki gibidir. TOKAT A SATIŞ YAPAN İLLER PAY İSTANBUL 42% TOKAT 25% ANKARA 9% SAMSUN 4% İZMİR 3% SİVAS 2% TOKAT IN SATIŞ YAPTIĞI İLLER PAY TOKAT 38% İSTANBUL 20% ANKARA 10% SAMSUN 6% İZMİR 3% AMASYA 2% SİVAS 2% GAZİANTEP 1% Kaynak: T.C. BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 6
TOKAT İLININ REKABET ÖZELLIKLERI Markalaşma Becerisi ve Yenilikçilik Alt Endeksi sıralamasında 81 il içerisinde 40. sıradadır. Beşeri Sermaye ve Yaşam Kalitesinde 81 il içerisinde 53. sıradadır. Genel Rekabette 81 il içerisinde 47. sıradadır. Erişilebilirlik Alt Endeksinde 81 il içerisinde 48. sıradadır. Ticaret Becerisi ve Üretim Potansiyeli Alt Endeksi bakımından 51. sıradadır. 7
TOKAT İLININ REKABET ÖZELLIKLERI Dış Ticaret Yapan Firma Sayısına ilişkin sıralamada 59. sıradadır Kisi Basına Düsen Uzman Hekim Sayısı na iliskin sıralamada 68. sıradadır. Haberleşme ve Ulaştırma Alanında Kamu Yatırımına ilişkin sıralamada ise 65. sıradadır. Son Beş Yıla Ait Faydalı Model Tescil Ortalamasına göre 36. sıradadır. Son Beş Yıla Ait Marka Tescil Ortalamasına Göre 30. sıradadır. Kişi Başına Düşen Öğretim Üyesi Sayısı sıralamada 28. sıradadır. 8
SAMSUN ALT BÖLGESİ NDE GIRIŞIMCILIK Tokat, Samsun altbölgesinde değerlendirilmektedir Önümüzdeki üç yıl içinde girişimcilik faaliyetinde bulunmak isteyenlerin oranı Türkiye genelinde %31,6 iken Samsun Alt Bölgesi nde 27,5 tir. Kuruluş aşamasında veya yeni kurulmuş (en fazla 3,5 yıl) bir işe sahip girişimcilerin oranı Türkiye ortalaması %9,9 iken Samsun Alt Bölge sinde 7,41 dir. Üniversite mezunu girişimcilerin oranı Türkiye de %44,2 iken Samsun Alt Bölgesi nde %44,8 dir. 9
TOKAT EKONOMIK GÖSTERGELER Tokat il nüfusunun %49 u tarım sektöründe, %34 ü hizmet sektöründe, %16 sı ise sanayi sektöründe istihdam edilmektedir. Şekerpancarı, domates ve buğday üretimi toplam üretimin % 53 ünü oluşturmaktadır. Türkiye deki tek sodyum bentonit rezervi Tokat ın Reşadiye ilçesinde bulunmaktadır. 10
TOKAT EKONOMIK GÖSTERGELER Dane fiğ, dane tritikale, taze fasulye, domates, barbunya ve vişne üretiminde Türkiye de ilk 5 te yer almaktadır. Süt besiciliğinden elde edilen sütün ülke içindeki payı %1,5 tur. Dünya mermer rezervinin %40 ı Türkiye de, bu rezervlerin de %20 sinin Tokat ta olduğu tahmin edilmektedir. Balıkesir,Afyon, Bilecik ve Eskişehir den sonra 5. sıradadır. 11
TOKAT'DA ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLER SEKTÖR GIDA ÜRÜNLERİ İMALATI (Kristal şeker, melas, küspe, yem; un, kepek, konsantre salça; kuşburnu pulpu; bağ yaprağı salamura üretim ve ambalajlama; kırmızı ve beyaz et üretimi ve ambalajı; turşu, bakliyat, bal üretim ve ambalajı) MİNERAL ÜRÜNLERİ İMALATI (Hazır beton, çimento, klinker; beton asfalt, plentmiks) GİYİM EŞYASI İMALATI (T-Shirt, yazma, iplik, eşarp, masa örtüleri, elbiselik kumaş, polipropilen çuval) AĞAÇ VE MANTAR ÜRÜNLERİ İMALATI MADENCİLİK VE TAŞOCAKÇILIĞI (Torba kireç, kiremit altı, membran, taş tozu, mıcır, kalsit; antimuan, mermer, taş kömürü) MAKİNE VE EKİPMAN İMALATI 12
TOKAT İHRACAT VERİLERİ İHRACAT Yıl İhracatçı Firma Sayısı İhracat Değeri (Bin $) 2008 34 21.153 2009 33 21.719 2010 30 23.783 2011 24 39.832 2012 32 37.346 2013 40 30.777 2014 30 27.752 Kaynak: DTM, 2014 2008-2014 Yılları arası ihracat değerinde yaşanan değişim; %31 13
TOKAT İHRACAT VERİLERİ Sektör 2014 Yılı İhracat Değeri - 1000 $ Pay 1 Meyve Sebze Mamulleri 14.763 53% 2 Hazırgiyim ve Konfeksiyon 6.483 23% 3 Maden ve Metaller 3.453 12% 4 Elektrik - Elektronik 1.129 4% 14
TOKAT İTHALAT VERİLERİ İTHALAT Yıl İthalatçı Firma Sayısı İthalat Değeri (Bin $) 2008 33 18.347 2009 32 14.024 2010 35 18.304 2011 40 20.724 2012 35 20.454 2013 48 21.957 2014 37 20.883 Kaynak: DTM, 2014 2008-2014 Yılları arası ithalat değerinde yaşanan değişim; %14 15
TOKAT YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ Yerli Sermaye Alt Sektörü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam Enerji 17 743 167 Dokuma ve Giyim 32 61 4.543 Altyapı - Belediye Hizm. 37 57 107 Turizm 9 54 209 Gıda ve İçecek 14 48 301 İstihraç ve İşleme 14 39 189 Pişmiş Kil ve Çim.Ger. 7 31 114 Kimya 2 23 63 Eğitim 5 17 235 Makina İmalat 5 9 48 Sağlık 2 9 69 01.01.2010 28.02.2015 Arasında Verilen Yatırım Teşvik Belgeleri Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı 16
TOKAT YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ Yerli Sermaye Alt Sektörü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam Orman Ürünleri 5 9 89 Hayvancılık 2 9 70 Kağıt 1 8 67 Diğer Hizmetler 3 7 50 Ticaret - Depolama 4 3 32 Diğer İmalat 1 3 5 Elektrikli Makinalar 1 3 11 Madeni Eşya 1 2 10 Lastik-Plastik 1 1 10 Su Ürünleri 1 1 - Genel Toplam 164 1.135 6.389 01.01.2010 28.02.2015 Arasında Verilen Yatırım Teşvik Belgeleri Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı 17
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ-İHRACAT YORUMLARI Enerji sektörü 17 Belge ve 743 Milyon TL lik sabit yatırım tutarı ile ilk sırada, Tokat'ta Enerji sektöründe belge başına ortalama 44 Milyon TL, Türkiye de ise 96 Milyon TL sabit yatırım Dokuma ve Giyim sektörü 32 belge ve 61 Milyon TL lik sabit yatırım değeri ile ikinci sırada, Tokat ta Dokuma ve Giyim sektöründe belge başına ortalama 2 Milyon TL, Türkiye de ise 8 Milyon TL sabit yatırım 18
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ-İHRACAT YORUMLARI Tokat ilinde Altyapı ve Belediye Hizmetleri sektörü 37 belge ve 57 Milyon TL lik sabit yatırım ile üçüncü sırada, Tokat ta Altyapı ve Belediye Hizmetleri sektöründe belge başına ortalama 2 Milyon TL, Türkiye de ise 7 Milyon TL sabit yatırım 14 Milyon $ ile il ihracatından %53 pay alan Meyve Sebze Mamulleri sektörü ilk sırada yer almaktadır. Yatırım teşvik belgelerinde ise Gıda ve İçecek sektörü 5. sıradadır. 6 Milyon $ lık ihracat değeri ile Hazırgiyim ve Konfeksiyon sektörü ikinci sırada yer almakta ve ihracatın %23 ünü oluşturmaktadır. 32 teşvik belgesiyle ikinci sırada yer almaktadır. 19
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ-İHRACAT YORUMLARI Tokat ilinde Turizm sektöründe 9 belge ve 54 Milyon TL lik sabit yatırım gerçekleşmiştir. Ortalama sabit yatırım miktarı belge başına 6 Milyon TL iken, Türkiye de 14 Milyon TL dir. Tokat ilinde Sağlık sektöründe 2 belge ile 9 Milyon TL lik sabit yatırım gerçekleşmiştir. Belge başına ortalama sabit yatırım miktarı Tokat ta 5, Türkiye de 26 Milyon TL dir. Tokat ilinde Eğitim sektöründe 5 belge ve 17 Milyon TL lik sabit yatırım gerçekleşmiştir. Ortalama sabit yatırım miktarı belge başına Tokat ta 3, Türkiye de 8 Milyon TL dir. 20
GELECEĞE BAŞARIYLA YÜRÜMEK İÇİN NE YAPMALIYIZ?
KOBİ LERDE KALICI OLMA ÇABASI KOBİ ler gelecekte var olmak için uzun dönemli kararlar almak ve planlar yapmak zorundadır. Yani gelecek stratejilerini belirlemeleri gerekir.
KOBİ LERDE KALICI OLMA ÇABASI Uzun dönemde başarılı ve kalıcı olmak için işletmelerde Etkin pazarlama Verimli üretim Yeterli yönetim yapılarının oluşturulması gereklidir.
KOBİ LERDE KALICI OLMA ÇABASI İşletmenin uzun dönemli kalıcı olma hedefine giden yolda kurumsal gelişme mücadelesi çeşitli aşamalardan oluşmaktadır: Başlangıç Tutundurma Gelişme Olgunluk Küçülme Başlangıç Tutundurma Gelişme Olgunlaşma İŞLETMELERDE HAYAT DÖNGÜSÜ
TEB KOBİ AKADEMİ KURUMSAL GELİŞİM PROGRAMI ATÖLYE ÇALIŞMALARI
TEB KOBİ AKADEMİ ATÖLYE ÇALIŞMALARI 1. Eğitim Grubu: Bugünün Başarılı KOBİ si Geleceği Nasıl Yönetecek? KOBİ lerde Stratejik Yönetim KOBİ lerde Uzun Dönemli Hedeflere Yönelik Stratejik Yönetim Uygulanabilir mi? KOBİ lerde Stratejik Yönetim İçin Pratik Bir Yöntem: İŞ PLANI
Değişen Dünyada Güçlü İşletmeler Olmak TEB KOBİ AKADEMİ GİRİŞİM EĞİTİM ve DANIŞMANLIK MERKEZİ