Hisse Senedi Alım Satım Kılavuzu

Benzer belgeler
Hisse Senedi Alım-Satım Kılavuzu

Pay Alım Satım Kılavuzu

PAY ALIM SATIM KILAVUZU

Sermaye Piyasası Araçlarında Kaydileştirme

SERMAYE PİYASASI KURULU

YATIRIM HİZMET VE FAALİYETLERİ İLE YAN HİZMETLERE İLİŞKİN BELGE VE KAYIT DÜZENİ HAKKINDA TEBLİĞ YAYIMLANDI

BORSA İSTANBUL ANONİM ŞİRKETİ KIYMETLİ MADENLER PİYASASI MÜŞTERİ EMİRLERİNE VE İŞLEMLERİNE İLİŞKİN ESASLAR GENELGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler

Yatırım Kuruluşları Dönem Deneme Sınavı

"Bu döküman yanlızca tanıtım ve bilgilendirme amaçlı olup, yatırım kararlarının izahname incelenerek verilmesi gerekmektedir. İzahname ve sirküler;

ŞİRKETİMİZ NEZDİNDE UYGULANACAK KOMİSYON, ÜCRET, VERGİ TUTAR VEYA ORANLARI HAKKINDA AÇIKLAMA

Global Menkul Değerler. Yeni Sanal Şube Kullanım Kılavuzu

Takas, Saklama ve Operasyon İşlemleri

Takas, Saklama ve Operasyon İşlemleri

İSTANBUL TAKAS VE SAKLAMA BANKASI A.Ş. PAY ALIM TEKLİFİ İŞLEMLERİ PROSEDÜRÜ

ŞİRKETİMİZ NEZDİNDE UYGULANACAK KOMİSYON, ÜCRET, VERGİ TUTAR VEYA ORANLARI HAKKINDA AÇIKLAMA

MÜŞTERİ EMRİ GERÇEKLEŞTİRME POLİTİKASI

4) Merkezi takas kurumu na üye olabilmenin kriterleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

T.C. ZİRAAT BANKASI A.Ş.'NİN ADET II.TERTİP B TİPİ ALTIN FONU KATILMA PAYLARININ HALKA ARZINA İLİŞKİN TASARRUF SAHİPLERİNE DUYURUDUR

Konu : Döviz Ödemeli Devlet İç Borçlanma Senetlerinin Tahvil ve Bono Piyasası'nda İşlem Görme ve Takas Esaslan

Ek 1 - İMKB Bilgileri Listesi

S P K SERMAYE PİYASASI FAALİYETLERİ DÜZEY SINAVI GENEL AÇIKLAMA. Bu soru kitapçığındaki testler şunlardır: Modül Adı.


Takas, Saklama ve Operasyon İşlemleri Dönem Deneme Sınavı

BİREYSEL EMEKLİLİK HESAPLARININ EMEKLİLİK ŞİRKETLERİ ARASINDA AKTARIMINA İLİŞKİN GENELGE (Genelge No: 2005/2)

KIYMETLİ MADENLER PİYASASI MÜŞTERİ EMİRLERİ VE İŞLEMLERİ UYGULAMA USULÜ VE ESASLARI

: Bu rapor 01 Ocak Aralık 2012 çalışma dönemini kapsamaktadır.

ING Bank A.Ş. : Reşitpaşa Mahallesi, Eski Büyükdere Caddesi, No:8 Sarıyer/İSTANBUL

A) 49,90 B) 49,95 C) 49,98 D) 50,00 E) 50,05

BORSA İSTANBUL A.Ş. KIYMETLİ MADENLER PİYASASI MÜŞTERİ EMİRLERİ VE İŞLEMLERİ PROSEDÜRÜ

Ek 1 - BORSA İSTANBUL Bilgileri Listesi

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ SERMAYE PİYASALARI UZAKTAN EĞİTİM YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş. BÜYÜME AMAÇLI HİSSE SENEDİ BEYAZ EMEKLİLİK YATIRIM FONU 31 ARALIK 2007 TARİHİ İTİBARİYLE MALİ TABLOLAR

TÜRKİYE SERMAYE PİYASASI. 23 Kasım 2011

HİSSE SENETLERİ PİYASASI

L. 1 - Yatırımcı Hesapları Üzerinde İşlem Yetkisine İlişkin Esaslar;

A) B) C) D) E)

HAYAT EMEKLİLİK A.Ş. GELİR AMAÇLI KARMA BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVİZ) EMEKLİLİK YATIRIM FONU) 31 ARALIK 2006 TARİHİ İTİBARİYLE MALİ TABLOLAR

Konu: İMKB nda İşlem Sıraları Kapatılan Hisse Senetlerinin Aracı Kuruluşlar Vasıtasıyla Borsa Dışında Alış / Satışına İlişkin Esaslar

1) SPK Temel Düzey Lisanslama Sınavlarına Kimler Girebilir.? Lise Mezunu, 2 yıllık Yüksekokul mezunu, 4 yıllık Fakülte mezunları girebilir.

ÖZEL SEKTÖR BORÇLANMA ARAÇLARINA İLİŞKİN RİSK BİLDİRİM FORMU

II-14.1 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği Değişiklik Taslağı

EMİR İLETİMİ, İŞLEMLERİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ VE TAKAS VEYA TASFİYESİNİN NASIL YAPILACAĞI HUSUSU VE EMİR GERÇEKLEŞTİRME POLİTİKASI

Takasbank Ücret ve Komisyon Tarifeleri

METLIFE EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. ALTERNATİF KATKI EMEKLİLİK YATIRIM FONU TANITIM FORMU

GAYRİMENKUL DEĞERLEME UZMANLIĞI LİSANSLAMA SINAVI BİRİNCİ OTURUM

2) Kıymet kodları farklılaştırılan kaydi payların Kurulumuz kaydından çıkarılması için her bir şirkete ait kaydi pay bazındaki kıymet kodu ve nominal

hisse senedi bakiyelerinin 1 Takasbank a verilmesi ve ardından üyelerin Takasbank sistemi nezdinde takas işlemlerini gerçekleştirmeleri amaçlanmaktadı

I. FON HAKKINDA BİLGİLER: I. FON HAKKINDA BİLGİLER: İZAHNAME TADİL METNİ ESKİ ŞEKİL YENİ ŞEKİL ESKİ ŞEKİL

OYAK EMEKLİLİK A.Ş. GELİR AMAÇLI DÖVİZ CİNSİNDEN EMEKLİLİK YATIRIM FONU

GenelgeNo : 355 Kotasyon Müdürlüğü

ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş. GRUPLARA YÖNELİK GELİR AMAÇLI KARMA BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU

Takasbank Ücret ve Komisyon Tarifeleri

Tahvil Türleri. O Hamiline ve Nama Yazılı Tahviller. O Sabit Faizli ve Değişken Faizli Tahviller

ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş. BÜYÜME AMAÇLI ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU 31 ARALIK 2007 TARİHİ İTİBARİYLE MALİ TABLOLAR

Önemli Açıklama. Uyarı

ÖZEL ŞARTLARA TABİ POZİSYON TRANSFERİ İŞLEMLERİ

SERMAYE PİYASASI KURULU NUN SERİ:II, NO:22 TEBLİĞİ EK/2 MADDE 4 UYARINCA HAZIRLANAN RAPOR ve GÖRÜŞ

Takasbank Ücret ve Komisyon Tarifeleri

ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş. GRUPLARA YÖNELİK BÜYÜME AMAÇLI HİSSE SENEDİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU 31 ARALIK 2007 TARİHİ İTİBARİYLE MALİ TABLOLAR

TACİRLER MENKUL DEĞERLER A.Ş. B TİPİ LİKİT FONU 1 OCAK - 31 ARALIK 2011 HESAP DÖNEMİNE AİT FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU

AVIVASA EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. GELİR AMAÇLI KAMU DIŞ BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU İZAHNAME DEĞİŞİKLİĞİ

ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş. BÜYÜME AMAÇLI ULUSLARARASI KARMA EMEKLİLİK YATIRIM FONU 31 ARALIK 2009 TARİHİ İTİBARİYLE FİNANSAL TABLOLAR

Borsa işlemlerinin açık, düzenli ve dürüst şekilde gerçekleşmesine aykırı mahiyetteki fiiller yüzde 50'si yüzde 25 yüzde 25 1/5

ING Bank A.Ş. : Reşitpaşa Mahallesi, Eski Büyükdere Caddesi, No:8 Sarıyer/İSTANBUL


J Hisse Senetleri Borsada İşlem Gören İhraççıya İlişkin Kaydileştirme İşlemleri

AXA HAYAT VE EMEKLİLİK A.Ş. BÜYÜME AMAÇLI ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU İZAHNAME DEĞİŞİKLİĞİ

Söz konusu Tebliğ değişikliği ile 01 Mayıs 2008 tarihinden itibaren;


KILAVUZ. AloMKK Sesli Yanıt Sistemi Kullanım Kılavuzu

: Borsa dışı lot altı işlemleri işleyiş esaslarının güncelleştirilmesi hakkında.

TURKISH YATIRIM İNTERNET ŞUBESİ AÇILIŞ SAYFASI

Hisse Senetleri Piyasasında İşlem Gören Menkul Kıymetler

OSMANLI MENKUL DEĞERLER A.Ş. YATIRIM PORTALI / E-ŞUBE

İSTANBUL TAKAS VE SAKLAMA BANKASI A.Ş. NİN BORSA İSTANBUL A.Ş KIYMETLİ MADENLER PİYASASINDA YÜRÜTECEĞİ NAKİT TAKAS VE TEMİNAT

ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş. GELİR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI TURUNCU EMEKLİLİK YATIRIM FONU 31 ARALIK 2006 TARİHİ İTİBARİYLE MALİ TABLOLAR

Borsa İstanbul A.Ş. Swap Piyasası Takas ve Merkezi Karşı Taraf Hizmetleri Hk.

FAALĐYET RAPORU

ULUSAL VE ULUSLARARASI PİYASALAR

ÇIKAR ÇATIŞMASI POLİTİKALARI v1

bilgisayar Hisse Senedi

FİZİKİ (HESABEN) TESLİMATLI DÖVİZ VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ. İstanbul, 06 Kasım 2009

YATIRIM PORTALI E - Ş UBE

KAMUYU AYDINLATMA PLATFORMU. FRİGO-PAK GIDA MADDELERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Sermaye Artırımı İşlemlerine İlişkin Bildirim

8.3. Fon portföyüne kurucunun ve yöneticinin hisse senedi, tahvil ve diğer borçlanma senetleri satın alınamaz.

Varlıklar toplamı 9,930,654 9,168,841

Bildirimi 2. MKK Temsilcileri (Uygulama, Servis, Gözetim ve Şirket Yetkilileri) nin MKK nezdinde kayıtlar, doğrudan MKK sistemine bağlanarak gerçekleş

ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş. ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU 31 ARALIK 2008 TARİHİ İTİBARİYLE MALİ TABLOLAR

KREDÝLÝ MENKUL KIYMET ÝÞLEMLERÝ ÇERÇEVE SÖZLEÞMESÝ

Sermaye Piyasası Kurulu nun (Kurul) tarih ve 38/1160 sayılı kararı doğrultusunda, Kurul un Seri: VII, No: 23 sayılı Tebliğin 10.

SERMAYE PİYASASI KURULU NUN SERİ:II, NO:22 TEBLİĞİ EK/2 MADDE 4 UYARINCA HAZIRLANAN RAPOR ve GÖRÜŞ

ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş. BÜYÜME AMAÇLI HİSSE SENEDİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU 31 ARALIK 2007 TARİHİ İTİBARİYLE MALİ TABLOLAR

MÜŞTERİ EMRİ GERÇEKLEŞTİRME POLİTİKASI

Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları

Takasbank Ücret ve Komisyon Tarifeleri

Dar Kapsamlı Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Etik Kurallar

Türk Ekonomi Bankası A.Ş. nin ortaklık yapısı Hissedar Sermaye Tutarı (TL) Hisse Adedi Sermaye Oranı (%) TEB Holding A.Ş. (eski

OYAK EMEKLİLİK A.Ş. LİKİT EMEKLİLİK YATIRIM FONU 30 EYLÜL 2007 TARİHİ İTİBARİYLE MALİ TABLOLAR

ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş. BÜYÜME AMAÇLI HİSSE SENEDİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU 31 ARALIK 2009 TARİHİ İTİBARİYLE FİNANSAL TABLOLAR

Yönerge ve Prosedür'de yapılan değişikliklere ilişkin karşılaştırma tabloları ekte olup, bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederiz.

Transkript:

Hisse Senedi Alım Satım Kılavuzu

Hisse Senedi Nedir? Hisse senetleri; anonim şirketler, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler, özel kanunla kurulmuş kamu kuruluşları tarafından çıkarılan, sermayenin belirli bir bölümünü temsil eden, sahibine ortaklık haklarından yararlanma imkanı veren menkul kıymetlerdir. Hisse Senedi Sahibinin Başlıca Ortaklık Hakları Nelerdir? Hisse senedi sahibinin hakları aşağıda sayılmıştır: a) Rüçhan hakkı (Bedelli Sermaye Artırımına Katılım Hakkı), b) Kârdan (temettüden) pay alma hakkı, c) Oy kullanma hakkı, d) Yönetime katılma hakkı, e) Tasfiyeden hissesi oranında pay alma hakkı, f) Bilgi edinme hakkı. Yatırımcılar İMKB de Bizzat Hisse Senedi Alım Satımı Yapabilirler mi? İMKB Hisse Senetleri Piyasası pazarlarında alım satım işlemleri, yalnızca bu faaliyet konusunda Sermaye Piyasası Kurulu ndan (SPK) yetki belgesi, İMKB den Borsa Üyelik Belgesi almış olan İMKB üyesi aracı kuruluşlar tarafından yapılabilmektedir. Yatırımcılar, İMKB de bizzat alım-satım yapamazlar. İşlem yapacağınız aracı kuruluşların İMKB üyesi olmalarına dikkat ediniz ve ilgili faaliyet alanında yetki belgesine sahip olup olmadıklarını kontrol ediniz. 1

SPK, Aracı Kuruluşlara Hangi Faaliyet Alanlarında Yetki Belgesi Verir? Aracı kuruluşlar; a) Alım Satım Aracılığı, b) Halka Arza Aracılık, c) Kredili Menkul Kıymet, Açığa Satış, Ödünç Alma ve Verme, d) Portföy Yöneticiliği, e) Repo/Ters Repo, f) Türev Araçların Alım-Satımına Aracılık, g) Yatırım Danışmanlığı faaliyetlerini, SPK dan her bir faaliyet için ayrı ayrı olmak üzere yetki belgesi almak suretiyle yapabilirler. Hisse senedi alım satım emri vermek için, aracı kuruluşların yukarıda sayılan faaliyetlerden Alım Satım Aracılığı na yetkili olup olmadığını inceleyiniz. 2

Aracı Kuruluşlar İMKB den Hangi Üyelik Belgelerini Alırlar? Aracı kuruluşlar; Hisse Senetleri Piyasası, Açığa Satış Yetkisi, Lot Altı (Borsa Dışı), Gelişen İşletmeler Piyasası, Tahvil ve Bono Piyasası Kesin Alım Satım Pazarı, Tahvil ve Bono Piyasası Repo/Ters Repo Pazarı, Tahvil ve Bono Piyasası Menkul Kıymet Tercihli Repo Pazarı, Yabancı Menkul Kıymetler Piyasası Eurotahvil Pazarları Lot Altı (Borsa Dışı), Tahvil ve Bono Piyasası Kesin Alım Satım Pazarı, Tahvil ve Bono Piyasası Repo/Ters Repo Pazarı, Tahvil ve Bono Piyasası Menkul Kıymet Tercihli Repo Pazarı, Yabancı Menkul Kıymetler Piyasası Eurotahvil Pazarları konularında, İMKB den her bir konu için ayrı ayrı olmak üzere Borsa Üyelik Belgesi alırlar. Aracı kuruluşların Borsa Üyesi olup olmadığını, diğer müşterilerinin memnuniyetini, İMKB ve SPK dan idari yaptırıma tabi olup olmadığını inceleyiniz. Aracı Kuruluşların Merkez Dışı Örgütleri Var mıdır? Aracı kuruluşların merkez dışı örgütleri şube, acenta, irtibat bürosu olarak sayılır ve aracı kuruluşların merkez dışı örgütlerinin yetki ve faaliyet kapsamları aşağıda yer almaktadır. Şube Aracı kuruluş şubeleri, aracı kurumun sahip olduğu yetki belgelerinin kapsamına giren bütün konularda faaliyette bulunabilirler. Acente Aracı kuruluşlar, bankalarla acentalık sözleşmesi imzalarlar. Bir aracı kurum ile acentalık sözleşmesi imzalayan bankalar, acenta sıfatıyla; alım satım emirlerini aracı kuruma iletebilir ve gerçekleşen emirlerin tasfiyesine aracılık edebilirler. Acenta, ilgili sözleşmede belirlenecek hükümler çerçevesinde diğer sermaye piyasası faaliyetlerini yapmakla sorumludur. İrtibat Bürosu İrtibat bürolarının faaliyetleri aracı kuruluşu ve yetkili olduğu sermaye piyasası faaliyetlerini tanıtmak ve alım satım emirlerini aracı kuruluşa iletmekle sınırlıdır. Aracı kuruluşların merkez dışı örgütleri ile çalışırken, merkez dışı örgütlerin yetkili olup olmadıklarına, yetkili iseler hangi sınırlarda yetkili olduklarına dikkat etmeniz önemlidir. 3

Yatırımcılar İçin Nasıl Hesap Açılır? Aracı kuruluşlar, aracılık faaliyetlerinin yürütülmesi sırasında her müşteri için ayrı bir hesap numarası verir ve bu numara müşteri ile ilgili her türlü işlemlerde kullanılır (Halka arz işlemleri nedeniyle talepte bulunanlara hesap açılması zorunlu değildir). Bir müşteriye verilmiş olan hesap numarası, alım satıma aracılık çerçeve sözleşmesinin sona erme tarihi üzerinden 10 yıl geçmedikçe bir başka müşteriye verilemez. Aracı kuruluşlar, hesap numarası verdikleri müşterilerinin kimlik bilgilerinden sorumludurlar. Yatırımcıların aracı kuruluşla imzaladığı çerçeve sözleşmesinde yer alan adres bilgilerindeki değişikliklerin aracı kuruluşlar tarafından öğrenilmesinin ardından durumun derhal yetkili takas ve saklama kuruluşu ve/veya Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) ya bildirilmesi zorunludur. Çerçeve Sözleşmesi Nedir? Aracı kuruluş ve yatırımcı birlikte çalışmak konusunda anlaşmışlarsa, aracı kuruluşlar müşterileriyle; alım satıma aracılık, portföy yöneticiliği, yatırım danışmanlığı, repo-ters repo, kredili menkul kıymet, açığa satış ve menkul kıymetlerin ödünç işlemi yapmaya başlamadan önce, yazılı bir sözleşme yapmak zorundadırlar. Bu sözleşme, başlangıçta bir kez imzalanır ve aracı kuruluş ile müşteri arasındaki ilişkiyi genel olarak düzenler. Taraflar bu sözleşmedeki hükümlere uymakla sorumludurlar. 4

Çerçeve sözleşmesi müteselsil sıra numaralı ve en az iki nüsha olarak düzenlenir ve bir örneği size verilir. Çerçeve sözleşmelerde sermaye piyasası mevzuatına aykırı hükümler ile haklarınızı ciddi şekilde zedeleyici ve aracı kuruluşlar lehine tek taraflı olağanüstü haklar sağlayan ve emirlerin ispatının size yüklenmesine ilişkin hükümlere yer verilemez. Aracı kuruluşlar sermaye piyasası işlemlerinin risklerini açıklayan ve içeriği SPK ca belirlenen Sermaye Piyasası İşlemleri Risk Bildirim Formu nu size imzalatmadan sizinle sözleşme imzalayamazlar ve işlem yapamazlar. Kurtaj Nedir? Aracı kuruluşlar, İMKB de aracı olarak yaptıkları her işlem için müşterilerinden Kurtaj adı altında bir komisyon almaktadırlar. Aracı kuruluşların hisse senedi alım-satım işlemlerinde müşterilerinden tahsil edecekleri aracılık komisyonu olan kurtaj, aracı kurum ve müşteri arasında serbest olarak belirlenmektedir. 5

Emirlerde Fiyat Nasıl Belirlenir? Aracı kuruluşunuza alım-satım emri vereceğiniz zaman, almak ya da satmak istediğiniz hisse senedinin alış/satış fiyatını siz belirleyebilir (limitli emir), veya fiyat belirleme konusunda aracı kuruluşu serbest bırakabilirsiniz (serbest fiyatlı emir). Limitli Emir Limitli emir verdiğinizde, eğer alıcıysanız, işlemin gerçekleşmesi için kabul ettiğiniz en yüksek fiyatı, satıcıysanız, satmaya razı olduğunuz en düşük fiyatı belirlersiniz. Serbest Fiyatlı Emir Serbest fiyatlı emir verirseniz, aracı kuruluşunuzu, alım ya da satım işlemini İMKB de oluşan fiyattan gerçekleştirmesi için serbest bırakırsınız. Müşteri Emirleri Nasıl Verilir? Aracı kuruluşlara vereceğiniz emirlerin yazılı olması esastır. Bu durumda, Müşteri Emri Formu en az iki nüsha halinde düzenlenir ve formun imzalı bir örneği size verilir. Diğer taraftan emirlerinizi; telefon, faks, internet, ATM kayıtları, elektronik ortamda ya da benzeri şekillerde imzanız olmaksızın da verebilirsiniz. Bu emirler genel hükümler açısından sözlü emir hükmündedir. Sözlü emirlere dayanarak yapılan işlemlerde, sözlü emrin varlığını ispat yükümlülüğü aracı kuruluşa aittir. Tüm yazılı ve sözlü emirlerinizde, talebiniz üzerine emrin alınması sırasında emir alınış numarasının aracı kuruluşca size verilmesi zorunludur. Aracı kuruluşlar emirlerinizi kısmen veya tamamen kabul etmeyebilirler. Ancak gerekçesiyle birlikte, emri kabul etmediklerini size veya temsilcinize hemen bildirmek zorundadırlar. Emrinizin Borsa ya intikal ettirilmesinden önce emri değiştirebilir veya geri alabilirsiniz. 6

Müşteri Emirlerinde Yer Alması Gereken Asgari Unsurlar Nelerdir? Aracı kuruluşunuza vereceğiniz emirlerde asgari aşağıdaki bilgilerin yer alması gerekmektedir: Emrin verildiği aracı kuruluşun ünvanı, Adınız ve soyadınız, Emrin alım emri mi, satım emri mi olduğu, Satın alınacak/satılacak menkul kıymetin cinsi, adedi ve varsa nominal değeri, Emrin limitli mi, yoksa serbest fiyatlı mı olduğu, Limitli emirlerde limit fiyatı, Varsa emrin geçerlilik süresi, Emrin verildiği yer, tarih, saat ve dakika, Emrin aracı kuruluş tarafından alındıktan sonra ilk seansta mı yoksa geçerlilik süresi içinde uygun göreceği bir seansta mı İMKB ye intikal ettirileceği, Aracı kuruluşca verilecek müşteri emir numarası. Emrin, Tamamen İptal Edilmesi / Fiyatının Kötüleştirilmesi / Emir Miktarının Azaltılması Mümkün müdür? Aracı kuruluşlarca Borsa ya intikal ettirilen emirler, seans sırasında emrin tamamen iptal edilmesi, emrin fiyatının kötüleştirilmesi (alış emrinde fiyatın düşürülmesi, satış emrinde yükseltilmesi) veya emir miktarının azaltılması durumunda azaltılan her bir emrin azaltılan kısmının ve iptal edilen emrin tamamının TL hacminden milyonda 2,5 oranında ücret alınır. Emir üzerinde değişiklik yapıldığı anda emrin fiyatı piyasadaki en iyi fiyat seviyesinde ise yüzbinde 1 oranında ücret alınmaktadır. Ücretler aracı kuruluş bazında tahakkuk ettirilir ve aylık Borsa payları ile birlikte üyelere bildirilir. Bu ücretin aracı kuruluşların müşterileri olan yatırımcılara yansıtılıp yansıtılmaması, yatırımcı ile aracı kuruluş arasındaki anlaşmaya bağlıdır. 7

Emirlerin Geçerlilik Süresi Ne Kadardır? Yatırımcı, emrinin geçerlilik süresini istediği gibi belirleyebilir. Emrin belirlenen süre içinde yerine getirilmemesi halinde emir geçerliliğini yitirir. Süresi belirlenmemiş olan emirler seans içerisinde verilmiş ise o seans için, aksi takdirde takip eden ilk seans için geçerlidir. Yazılı ve sözlü olarak alınan tüm emirlerde, yatırımcının talebi halinde emrin alınması sırasında yatırımcıya emir alınış numarasının verilmesi zorunludur. Aracı Kuruluşlar, Müşterilerine Periyodik Olarak Hangi Belgeyi Gönderir? Aracı kuruluşlar ilgili mevzuat gereğince, Hesap Ekstresini, aylık dönemler itibariyle düzenleyip, ilgili dönemi izleyen 7 gün içinde taahhütlü olarak adresinize gönderir. Ancak hesap ekstresi yatırımcının yazılı talebi üzerine, yatırımcı tarafından beyan edilecek elektronik posta adresine aynı süre içinde elektronik ortamda gönderilebilir ya da yatırımcılardan İMKB ye iletilmek üzere elektronik ortamda emir kabul eden aracı kuruluşlar tarafından yatırımcıların ekstrelerine elektronik ortamda erişimine imkân sağlanabilir. Diğer taraftan, hesap ekstresinin elektronik ortamda gönderildiğine veya elektronik ortamda ekstreye erişim sağlandığına ilişkin ispat yükümlülüğü aracı kuruluşa aittir. İlgili dönem içinde herhangi bir işlem yapmayan yatırımcılar ile hesap ekstresi gönderilmemesi hususunda münhasıran sözleşme imzalanan müşterilere anılan belge gönderilmeyebilir. 8

Hisse Senetleri İşlemlerinin Takası Ne Zaman Yapılır? İMKB den T gününde alınan sözleşme bilgileri ile üye bazında ve müşteri detaylı netleştirme, Takasbank sisteminde yapılarak müşteri detayında oluşturulan net borç/alacak bilgileri, T günü akşamında Takasbank sisteminden MKK sistemine transfer edilir. T günü MKK ya gönderilen müşteri detayında borç/alacak bilgileri, MKK sisteminde müşteri hesap kontrolleri yapıldıktan sonra, hata kodları ile birlikte Takasbank sistemine aktarılır. MKK dan gelen bu bilgilere göre, üye ve müşteri alt hesabı detayında oluşturulan netleştirme sonuçları T günü, Takasbank üye ekranlarına yansıtılır. Aracı kuruluşlar, söz konusu bilgileri T günü Takasbank ekranlarından izleyebilirler ve müşteri hesapları ile ilgili herhangi bir yanlış tespit etmeleri halinde düzeltme işlemlerini İMKB ye bildirirler. T+1 işgünü sonunda İMKB den düzeltme bilgileri alınarak T günü oluşturulmuş müşteri bazında borç/alacak kayıtlarına yansıtılır. Netleşmiş işlem bilgileri Takasbank ve MKK ekranlarından üyelerce raporlanabilir. Takas işlemleri teslim karşılığı ödeme prensibine göre gerçekleşir. T+2 işgünü sabahı, MKK sisteminde satış yapmış müşteri hesaplarından satışı yapılan kıymetler takas amaçlı virman blokajı hesaplarından aracı kurumun takas havuz hesabına aktarılır. Takas işlemleri, MKK nezdinde açılan Takasbank Takas Havuz Hesabı üzerinden yapılır. MKK, Takasbank a, MKK nezdindeki Takas Havuz Hesabı hareketlerini eş zamanlı olarak iletir. Takasbank, MKK dan gönderilen, üye havuz hesabından Takasbank Takas Havuz hesabına aktarılan kıymet ve adet bilgilerine göre borç kapatma işlemini gerçekleştirir. Kapatılan takas borçları karşılığında borç-bloke dengesi korunarak, takas alacakları serbestleştirilir ve takas havuz hesaplarının bakiye durumuna bağlı olarak, menkul kıymet alacak dağıtımı için MKK sistemine gerçek zamanlı elektronik alacak dağıtım mesajı gönderilir. MKK sisteminde alacaklar öncelikle Takas Havuz Hesabı ndan aracı kurum takas havuz hesabına, buradan da alacaklı müşteri hesaplarına aktarılır. Alacaklar, MKK sisteminde T+0 akşamı oluşturulmuş ve T+1 günü akşamı güncellenmiş alacak talimatları dikkate alınarak müşteri hesaplarına aktarılır. Üyelerin, takas borçlarını ödedikleri miktar kadar takas alacakları serbestleştirilir ve hesaplarına aktarılır. Kısmi olarak ödenen takas borçları karşılığında takas alacakları kısmi olarak üye hesaplarına aktarılır. Takas, gün içerisinde 09:00-16:00 saatleri arasında devam eder. Nakit takas alacakları, aracı kuruluşların Takasbank nezdindeki serbest cari hesaplarına aktarılır. Aracı kuruluşlar serbest cari hesaplarına geçen tutarları EFT ile başka bir bankaya gönderebilirler, nakit olarak çekebilirler, Takasbank nezdinde başka bir hesaba gönderebilirler veya diğer piyasalardan kaynaklanan borçlarına mahsup yapabilirler. 9

Hisse Senetlerinin Üzerinde Bulunan Haklar ile İlgili Yapılan İşlemler Nelerdir? Hisse senetlerini ihraç eden ortaklıklar, genel kurul toplantısının tarihini ve yerini toplantı tarihinden 15 gün önce MKK ya bildirir. Hak sahibi yatırımcının genel kurula katılmak istemesi halinde, payların blokajı hak sahibinin doğrudan kendisi ya da talebi üzerine aracı kuruluş tarafından yatırımcı ve ortak hesaplarında alt hesap oluşturularak uygulanır. Blokaj konulması üzerine, MKK blokaj konulan payların tutarını ve hak sahiplerini gösterir bir belgeyi düzenleyerek talep eden ilgili aracı kuruluşa verir. MKK, ihraçcıya bloke edilen payların miktar ve sahiplerini içeren bir liste gönderir. Listenin gönderilme zamanı, içeriği ve listenin değişmesi halinde bildirim usul ve esasları MKK tarafından belirlenip, ihraçcılara duyurulur. İhraçcılar, MKK tarafından düzenlenen blokaj belgeleri ile bu listeyi karşılaştırma yükümlülüğündedirler. Hisse senetleri üzerindeki blokaj, genel kurul toplantı tarihinde İMKB de gerçekleştirilen işlemlerin takasının tamamlanmasını müteakip MKK tarafından re sen kaldırılır. İhraççının talebi halinde blokaj koyma ve kaldırma süresi MKK tarafından kısaltılabilir. 10

13 Adımda Hisse Senedi Alım-Satımı 1 2 Hisse senedi alım satımı yapmak için öncelikle çalışacağınız aracı kuruluşu seçiniz. Aracı kuruluşların listesini www.imkb.gov.tr adresinden temin edebilirsiniz. Çalışacağınız kurumun Alım Satım Aracılığı na yetkili olup olmadığını ve diğer bilgilerini inceleyiniz. Bu bilgilere, www.imkb.gov.tr ile www.tspakb.org.tr adreslerinden ulaşabilirsiniz. Aracı kuruluşun merkez dışı örgütleri ile çalışacaksanız, bu örgütlerin seçtiğiniz aracı kuruluşun yetkili birimleri olduğunu teyid ediniz. 3 Çalışacağınız aracı kuruluşta hesap açtırınız. 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Aracı kuruluşunuzla imzalayacağınız çerçeve sözleşmesini okuyunuz. Çerçeve sözleşmesine kimlik ve adres bilgilerinizi eksiksiz yazınız. Çerçeve sözleşmesini imzaladıktan sonra ıslak imzalı bir nüshasını alınız. Komisyon oranı (kurtaj) aracı kuruluş ile sizin aranızda serbest olarak belirleneceği için, aracı kuruluşunuzla bu hususta anlaşınız. Hisse senedi alım-satım emirlerinizi yazılı olarak veya faks, telefon, elektronik ortam ve ATM den verebilirsiniz. Emrinizin alınması sırasında emir alınış numaranızı aracı kuruluşunuzdan kontrol ediniz. Hisse senedi veya nakdinizin, işlem gününü izleyen ikinci iş günü (T+2) hesabınıza geçtiğini kontrol ediniz. Hesap durumunuzu nasıl takip edeceğinize, blokaj haklarınıza, şifrenizi nasıl alabileceğinize ilişkin bilgileri öğrenmek için, Merkezi Kayıt Kuruluşu nun web sitesini (www.mkk.com.tr) dikkatlice inceleyiniz. Sahip olduğunuz şirketin hisse senetleriyle ilgili temettü, sermaye artırımı ve diğer bilgilerini www.kap.gov.tr adresinden takip ediniz. Hesap Ekstreniz, aracı kuruluş tarafından aylık dönemler itibariyle taahhütlü olarak adresinize veya talebiniz üzerine e-posta adresinize gönderilir. Hesap Ekstrenizi düzenli olarak takip ediniz. Hesap ekstrenizde herhangi bir sorun gördüğünüzde hemen çalıştığınız aracı kuruluşa, ihtirazi kaydınızı da ihtiva eden bir dilekçeyle itiraz ediniz. Aracı kuruluşunuzla, borsa işlemlerinden kaynaklanan bir uyuşmazlık doğarsa İMKB ye başvurabilirsiniz. 11

İMKB de Hisse Senedi Alım-Satım İşlemlerine İlişkin Şema Emir Yazılı, Faks, Telefon, Elektronik Ortam ve ATM Yatırımcı Aracı Kurum ( T ) Broker Ex-Api Para ve Kıymet Takası (T+2) T+2 Gününde Gerçekleştirilen İşlemler ( T+2 ) Aracı Kurum Aracı Kurum NAKİT MENKUL KIYMET 12

T+2 Günü Aracı Kurumlar Hisse Senedi Borcunu Saat 16:00 ya Kadar Müşteri Hesabından VİRMAN Başka Aracı Kurum Hesabından Nezdindeki Takasbank Hesabı T+2 Günü Aracı Kurumlar Hisse Senedi İşlemlerinden Doğan Nakit Yükümlülüklerini Saat 16:00 ya Kadar Nakden Başka bir bankadan EFT Takasbank nezdindeki başka bir hesaptan virman Diğer piyasalardan olan alacaklarının mahsubu yollarından biri ile 13

İMKB İLE İLETİŞİM Yatırımcılar, İMKB bünyesindeki Yatırımcı Danışma Merkezi ne; bilgi almak, görüş, öneri ve taleplerini iletmek için müracaat edebilirler. Yatırımcılar, Yatırımcı Danışma Merkezi ne; yazıyla, faksla, telefonla, bizzat, İMKB nin web sitesinde yer alan Bize Ulaşın bölümündeki formu doldurarak e-posta ile başvurabilirler. Yatırımcı Danışma Merkezi Çalışma Saatleri 08:45-12:30 ile 13:30-17:45 (iş günlerinde) Posta Adresi İMKB Reşitpaşa Mahallesi Tuncay Artun Caddesi Emirgan 34467 İstanbul İMKB Yatırımcı Danışma Merkezi Telefon Numarası 0212 298 29 00 İMKB Santral Telefon Numarası 0212 298 21 00 İMKB Faks Numarası 0212 298 25 00 İMKB Web Sitesi www.imkb.gov.tr 14

Sermaye Piyasasında Başlıca Kuruluşlar Sermaye Piyasası Kurulu Mustafa Kemal Mahallesi, Eskişehir Yolu 8.km, 06530 Balgat / Ankara www.spk.gov.tr www.yatirimyapiyorum.gov.tr Ank. Tel : (312) 292 90 90 Ank. Faks: (312) 292 90 00 İst. Tel : (212) 334 55 00 İst. Faks : (212) 334 56 00 İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Reşitpaşa Mahallesi, Tuncay Artun Caddesi, 34467 Emirgan / İstanbul www.imkb.gov.tr www.kap.gov.tr (Kamuyu Aydınlatma Platformu) Tel : (212) 298 21 00 Faks : (212) 298 25 00 Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası A.Ş. Akdeniz Caddesi No:14, Birsel İş Merkezi, Daire: 601, 35210 Alsancak / İzmir www.vob.org.tr Tel : (232) 481 10 81 Faks : (232) 445 61 85 İstanbul Altın Borsası Rıhtım Caddesi No:81, 34425 Karaköy / İstanbul www. iab.gov.tr Tel : (212) 292 66 00 Faks : (212) 292 66 18 İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş. Şişli Merkez Mahallesi, Merkez Caddesi No:6, 34381 Şişli / İstanbul www.takasbank.com.tr Tel : (212) 315 25 25 Faks : (212) 315 25 26 Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. Asker Ocağı Caddesi, Süzer Plaza No:1-15 Kat:2, 34367 Elmadağ - Şişli / İstanbul www.mkk.com.tr www.ykf.org.tr (Yatırımcıları Koruma Fonu) Tel : (212) 334 57 00 Faks : (212) 334 57 57 Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği Büyükdere Caddesi No:173 1.Levent Plaza A.Blok Kat:4, 34394 Levent / İstanbul www.tspakb.org.tr Tel : (212) 280 85 67 Faks : (212) 280 85 89 Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği Barbaros Mahallesi Çiğdem Sokak No.1, Ağaoğlu My Office Kat. 11, No.48, 34746, Ataşehir/İstanbul www.tdub.org.tr Tel: (216) 688 45 45 Faks: (216) 688 45 46 15

Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim Kuruluşu A.Ş. Eski Büyükdere Caddesi Windowsist Tower, No.26, Kat.7, 34467, Maslak/ İstanbul Tel: (212) 214 77 73 Faks: (212) 214 77 72 Borsa Aracı Kurumları Yöneticileri Derneği Reşitpaşa Mahallesi, Tuncay Artun Caddesi, 34467 Emirgan / İstanbul www.bakyd.org.tr Tel : (212) 298 26 63 Faks : (212) 298 26 64 Borsa Uzmanları Derneği Reşitpaşa Mahallesi, Tuncay Artun Caddesi, 34467 Emirgan / İstanbul www.bud.org.tr Tel : (212) 298 22 59 Faks : (212) 298 26 01 Borsa Yatırımcıları Derneği (BORYAD) Mimar Sinan Mahallesi, Hakimiyeti Milliye Caddesi, Atlas Sokak No:29 Kat:2, 34680 Üsküdar / İstanbul www.boryad.org Tel : (216) 456 26 57 Faks : (216) 456 36 02 Borsaya Kote Ortaklık Yöneticileri Derneği (KOTEDER) Meclisi Mebusan Caddesi, Karun Çıkmazı No:1, 34427 Fındıklı / İstanbul www.koteder.org.tr Tel : (212) 334 50 05 Faks : (212) 334 50 88 Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Nispetiye Caddesi, Levent İş Merkezi No: 6/2, 34330 Levent / İstanbul www.gyoder.org.tr Tel : (212) 282 53 65 (212) 325 28 25 Faks : (212) 282 53 93 Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği İş Kuleleri Kule 2, Kat: 8, 34330 4.Levent / İstanbul www.tkyd.org.tr Tel : (212) 279 03 99 (212) 280 18 67 Faks : (212) 279 07 44 Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği Yıldızposta Caddesi, Dedeman İşhanı No:48 Kat: 7, 34349 Beşiktaş / İstanbul www.tkyd.org Tel : (212) 347 62 73 Faks : (212) 347 62 76 Yatırımcı İlişkileri Derneği (TÜYİD) Nispetiye Caddesi, Levent İş Merkezi No: 6/2, 34330 Levent / İstanbul www.tuyid.org Tel : (212) 278 30 88 Faks : (212) 282 91 11 16

Reşitpaşa Mahallesi Tuncay Artun Caddesi Emirgan 34467 İstanbul T. 0212 298 21 00 F. 0212 298 25 00 Kasım 2011