Türk İhraç Ürünleri Algı Araştırması

Türk İhraç Ürünleri Algı Araştırması Ülke Raporu: Türkmenistan Temmuz 17

ADVERTISING & MEDIA HEALTHCARE PR & PUBLIC AFFAIRS DATA INVESTMENT MANAGEMENT DIRECT & DIGITAL BRANDING & IDENTITY & SPECIALIST COMMUNICATIONS 30,000 + ÇALIŞAN 100 DEN FAZLA ÜLKE 12 MARKA

3 İçindekiler Araştırmanın Amacı ve Künyesi 04 Yönetici Özeti 11 Türk İhraç Ürünleri Algısı 15 Kampanya Bilinirlik ve Etkinlik 28 Türkiye ye Genel Yaklaşım 37 Dış Ticaretin Genel Değerlendirmesi 42 Ticari Faaliyet Kriterleri; Önem Değerlendirmesi 50 Firma Bilgileri 57 Ekler: Açık Uçlu Sorular 60

ARAŞTIRMANIN AMAÇ AMACI ve VE KÜNYESİ

5 Araştırmanın Amacı ve Künyesi Genel Amaç T.C. Ekonomi Bakanlığı 23 Türkiye İhracat Stratejisi ve Eylem Planı, 1. Eylem Alanı, 4. Stratejik Hedef 19.Madde de yer aldığı üzere: Türk sektör, ürün ve markalarının, yurt dışı algı endeksinin hazırlanması ve izlenmesi amacı ile seçilmiş pazar gruplarını kapsayan algı endeksi hazırlanması ve izlenmesi amaçlanmaktadır. Türk İhraç Ürünleri Algısı Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Türkiye nin en fazla ihracat yaptığı ülke/sektörlerde ve 23 yılı Türkiye ihracat hedefleri doğrultusunda; Türk ihraç ürünleri algısını ve Türk ürünleri ihracatının önündeki fırsatları ve tehditleri ölçümlemek istemektedir. Turkey Discover the Potential Bilinirlik ve Etkinlik 15 yılı sonunda lansmanı yapılan Turkey Discover the Potential (http://www.turkeydiscoverthepotential.com) marka kampanyasının da 17 yılından itibaren bilinirlik ve etkinliğinin araştırılması hedeflenmektedir.

6 Araştırmanın Amacı ve Künyesi Yöntem Kantitatif anket uygulaması PAPI (Kağıt kalem destekli yüz yüze anket) ve CAPI (Bilgisayar destekli yüz yüze görüşme) Liste/Kota örneklem Örneklem Belirleme Prosedürü Yüz Yüze Görüşmeler: Bu görüşmeler araştırmada hedeflenen ülke ve sektörler bazında kanaat önderi - sektör uzmanı, organizasyon yöneticisi, sektör lideri kuruluşların yetkilileri, devlet yetkilisi kişiler ve yurt dışı ürünlerinin satın alımı/ihracatı/satışından sorumlu, yurt dışından ithal edilen ürünler ile ilgili fikir sahibi olan satın alma müdürü veya yetkilisi / ihracat-kambiyo müdürü veya yetkilisi / satış müdürü veya yetkilisi ve eşdeğer kişiler ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamına giren firmaların %70 i ithalatçı firmalar olup listesi TİM yönetiminde başkonsolosluklar, ticaret müşavirlikleri, ticaret ateşelikleri ve sektör temsilcilikleri kanalıyla temin edilmiştir. Diğer firmalar (araştırma kapsamına girecek firmaların %30 u) ise Türkiye den ithalat yapmayan firmalar arasından TNS tarafından belirlenmiştir.

7 Araştırmanın Amacı ve Künyesi Genel Örneklem Hedef Grup 26 Ülke, 6 Temel Sektör Grubu İlgili firmalarda, yurt dışı ürünlerinin satın alımı/ihracatı/satışından sorumlu, yurt dışından ithal edilen ürünler ile ilgili fikir sahibi olan satın alma müdürü veya yetkilisi / ihracat-kambiyo müdürü veya yetkilisi / satış müdürü veya yetkilisi ve eşdeğer kişiler Rapor Örneklemi Türkmenistan: 90 görüşme; 3 temel sektör grubu (her grup 30 görüşme) Metal Cam Seramik Orman Elektrik - Makine Kimyevi Maddeler

8 Araştırmanın Amacı ve Künyesi Araştırma genelinde 6 temel sektör grubunda görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Her ülkede ortalama 3 sektör incelenmiştir. Tablo ve grafiklerde bazı sektör açılımları yerine kısaltmaları kullanılmıştır. Her bir sektörel grup için kullanılan kısaltmalar ve sektörel grupların detaylı açılımları aşağıda verilmektedir. OTOMOTİV GEMİ YAT Otomotiv, Gemi ve Yat METAL CAM SERAMİK ORMAN Çelik, Demir, Demir Dışı, Çimento- Cam-Seramik-Toprak Ürünleri- Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri GIDA Gıda ELEKTRİK MAKİNE Elektrik-Elektronik, Makine- İklimlendirme-Savunma ve Havacılık KİMYEVİ MADDELER Kimyevi Maddeler TEKSTİL HALI DERİ Tekstil, Hazır Giyim, Halı, Deri

9 Kılavuz: Raporda Kullanılan Kavram ve Terimler GENEL TERİM VE KAVRAMLAR Baz: Her bir soruya cevap veren (görüşülen) kişi sayısı Ortalama: Bir soruya cevap veren grup içindeki tüm cevap (değerlerin) toplamının gruptaki cevap verici (firma) sayısına bölünerek elde edilen değer Anlamlılık testi: Bir soru için farklı ülke ve sektörler için bulunan ortalama değerlerin birbirinden (istatistiksel) anlamlı düzeyde farklı olup olmadığını görmek amacıyla kullanılan test. Diğer bir deyimle: Bir ülke veya sektörün ortalaması diğer bir ülke veya sektörden anlamlı derecede yüksekse, o ülke veya sektörler arasında gerçekten bir fark vardır denebilir. Aksi takdirde (istatistiksel olarak anlamlı fark yoksa) ülke veya sektörler arasında gerçek bir fark olmadığı veya olan farkın ihmal edilebilir düzeyde küçük olduğu sonucuna varılabilir. Top 2 box analizi: 5 li katılım ölçeği ile ölçümlenen sorularda, Katılıyorum (4) ve Kesinlikle Katılıyorum (5) diyenlerin soruya cevap verenlerin içindeki toplam oranı

10 Belirli Soru, Tablo ve Haritalara Yönelik Açıklamalar Önem performans analizi (TM2a TM3 soruları) Tablolardaki renklerin anlamları: Kırmızı: Önem düzeyi nispeten yüksek olup Türkiye nin performans anlamında ortalamanın altında algılandığı, iyileştirmeye açık kriterler (Haritanın sağ alt bölümünde yer alan kriterler) Yeşil: Önem düzeyi nispeten yüksek olup Türkiye nin performans anlamında ortalamanın üstünde algılandığı kriterler (Haritanın sağ üst bölümünde yer alan kriterler) Türkiye nin imaj algı özellikleri (TM9) Kırmızı: Her bir sektörel grup ve değerlendirilen tüm imaj algı özellikleri içinde ortalama düzeyin altında kalan (düşük seviyede algılanan) kriterler Yeşil: Her bir sektörel grup ve değerlendirilen tüm imaj algı özellikleri içinde içinde ortalama düzeyin üstünde kalan (yüksek seviyede algılanan) kriterler Logo/slogan ile ilgili ifadelere katılım (K3) Kırmızı: Logo/Slogan ile ilgili katılım kriterleri (ve belirli bir sektör grubu) içinde katılıyorum ve kesinlikle katılıyorum cevabı verenlerin toplam oranının diğer kriterlere göre, kriterler genel ortalamasının üzerinde (yüksek seviyede) kaldığı kriterler. Yeşil: Logo/Slogan ile ilgili katılım kriterleri (ve belirli bir sektör grubu) içinde katılıyorum ve kesinlikle katılıyorum cevabı verenlerin toplam oranının diğer kriterlere göre, kriterler genel ortalamasının altında (düşük seviyede) kaldığı kriterler.

YÖNETİCİ ÖZETİ

12 Yönetici Özeti Türk İhraç Ürünleri Algısı Ticari faaliyetlerde önem verilen kriterler içinde Fiyat, Kalite ve Güven kriterleri hem Almanya genelinde hem de alt sektörlerde öne çıkmaktadır. Tekstil sektöründe Talebi Yüksek Popüler olma da önemli bir kriter olarak öne çıkmaktadır. Önem düzeyi nispeten yüksek olup Türkiye nin katılım anlamında ortalamanın altında algılandığı iyileştirmeye açık kriter Fiyatlarının uygun kriteridir. Türk ihraç ürünleri ile ilgili bilgi alınan kaynaklarda Türkiye deki kamu kurumları, sektörel yayınlar ve internet öne çıkmaktadır. Elektrik ve Makine sektöründe Türkiye deki kamu kurumları çok önemli bir bilgi kaynağıdır. Türk ihraç ürünleri tercih edeceğini/edebileceğini belirtenlerin oranı genelde %91 düzeyindedir. Her üç sektörde de bu oranlar benzerdir

13 Yönetici Özeti Kampanya Etkinlik Logo/Sloganın genel bilinirlik oranı %46 düzeyindedir. Bu oranın en yüksek olduğu sektör ise Tekstil sektörüdür. Logo/Sloganın en yoğun olarak görüldüğü duyulduğu mecralar gazeteler, Türk ihraç ürünlerinin üzeri ve dergilerdir. Logo/Slogan ile ilgili beğeni ve olumlu ifadelere katılım düzeyi en yüksek olan sektör Otomotiv, Gemi ve Yat sektörüdür.

14 Yönetici Özeti Türkiye Algısı Türkiye tüm sektörlerde ticari işbirliği yanında global pazarlarda rekabetçi, cazip iş imkanlarına sahip ve kültürel olarak da ilgi duyulan bir ülke olarak öne çıkmaktadır. Otomotiv Gemi Yat sektörü özelinde Türkiye nin global pazarlarda rekabetçilik algısı yüksektir. Türkiye nin imajını genel olarak olumlu bulanların oranı %84, olumsuz bulanların oranı ise %10 düzeyindedir. Türkiye yi çeşitli nedenlerle ziyaret ettiklerini belirtenlerin oranı genelde %77 düzeyindedir. Bu oran tüm sektörlerde benzerdir.

ARAŞTIRMA AMAÇ TÜRK İHRAÇ VE KÜNYESİ ÜRÜNLERİ ALGISI

16 Türk İhraç Ürünleri ile İlgili Genel Memnuniyet Derecesi ORTALAMA GENEL 27 36 38 4.11 Kimyevi Maddeler 47 4.27 (+) Elektrik Makine 40 40 3.80 (-) Metal Cam Seramik Orman 47 4.27 (+) 0% 10% % 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Ne memnunum ne değilim Memnunum Çok memnunum Anlamlılık Testleri: (-) Diğer sektörlerden anlamlı derecede düşük (+) Diğer sektörlerden anlamlı derecede yüksek ORTALAMA 5 Tam Puan üzerinden değerlendirme 1.00 - En düşük 5.00 En yüksek TM4: Türk ihraç ürünleri ile ilgili genel memnuniyet derecenizi öğrenebilir miyiz? (Sadece Türkiye ile ithalat yaptığını belirtenlere sorulmuştur.)

17 Türk İhraç Ürünleri Tercihi 100 90 80 70 34 43 27 60 50 40 36 47 40 30 10 0 Ürünlerini 30 GENEL Metal Cam Seramik Orman 37 Elektrik Makine Tercih edebileceğim (koşullar uygun olursa) birçok ülkeden biridir Asla tercih etmeyeceğim bir ülkedir Bilmiyor / fikri yok Kimyevi Maddeler Tablolarla ilgili tüm yorumları Yönetici Özeti kısmında bulabilirsiniz. TM5a: Türkiye ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi sizin için uygundur?

Türkiye ile halen çalışan 18 Türk İhraç Ürünleri Tercihi Türkiye ile Çalışma Durumuna göre 0 10 30 40 50 Metal Cam Seramik Orman 22 32 44 Elektrik Makine 18 41 42 Kimyevi Maddeler 26 37 38 Tercih edebileceğim birçok ülkeden biridir Tercih edeceğim birkaç ülkeden biridir Kesinlikle tercih edeceğim tek ülkedir TM5a: Türkiye ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi sizin için uygundur?

19 Türk İhraç Ürünleri ile İlgili Olumlu/Olumsuz Düşünceler ORTALAMA 5 Tam Puan üzerinden değerlendirme 1.00 - En düşük 5.00 En yüksek ORTALAMA GENEL 39 29 32 3.93 Kimyevi Maddeler 43 27 30 3.87 Elektrik Makine 43 24 3.90 Metal Cam Seramik Orman 30 37 4.03 0% 10% % 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Türk malı ve ürünleri hakkında hem olumlu hem de olumsuz düşüncelerim var Eğer birisi fikrimi sorarsa Türk malı ve ürünleri hakkında olumlu konuşurum. Türk malı ve ürünleri hakkında olumlu düşünüyorum, fikrim sorulmadan bile hakkında çok olumlu konuşurum. TM5b: Türk ihraç ürünleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi sizin için uygundur?

Türkiye ile halen çalışan Türk İhraç Ürünleri ile İlgili Olumlu/Olumsuz Düşünceler Türkiye ile Çalışma Durumuna göre 0 10 30 40 50 Metal Cam Seramik Orman 26 34 42 Elektrik Makine 27 34 37 Kimyevi Maddeler 31 32 37 Hem olumlu hem de olumsuz düşüncelerim var Eğer birisi fikrimi sorarsa olumlu konuşurum Olumlu düşünüyorum fikrim sorulmadan bile hakkında çok olumlu konuşurum TM5b: Türk ihraç ürünleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi sizin için uygundur?

21 Türk İhraç Ürünleri Eksikliğini Hissetme ORTALAMA GENEL 30 32 38 4.08 Kimyevi Maddeler 17 40 43 4.27 Elektrik Makine 40 40 3,80 Metal Cam Seramik Orman 17 50 4.17 0% 10% % 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Eksikliğini ne hissederdim ne etmezdim Eksikliğini hissederdim Eksikliğini fazlasıyla hissederdim TM6: Ticari faaliyette bulunduğunuz sektörde Türk ürünleri bulunmasaydı eksikliğini ne derece hissederdiniz?

Türkiye ile halen çalışan 22 Türk İhraç Ürünleri Eksikliğini Hissetme Türkiye ile Çalışma Durumuna göre 0 10 30 40 50 Metal Cam Seramik Orman 18 37 44 Elektrik Makine 18 41 44 Kimyevi Maddeler 19 38 41 Eksikliğini ne hissederdim ne etmezdim Eksikliğini hissederdim Eksikliğini fazlasıyla hissederdim TM6: Ticari faaliyette bulunduğunuz sektörde Türk ürünleri bulunmasaydı eksikliğini ne derece hissederdiniz?

Türkiye Markasının Şirket İtibarına Etkisi 100 90 80 70 56 53 57 57 60 50 40 30 44 47 43 43 10 0 GENEL Metal Cam Seramik Orman Elektrik Makine Kimyevi Maddeler Ne olumlu ne olumsuz etkiler Olumlu etkiler TM7: Sizce Türkiye markası, işbirliği yaptığınız bölge ve ülkeler nezdinde şirketinizin itibarını ne yönde etkiler? 23

Türkiye ile halen çalışan 24 Türkiye Markasının Şirket İtibarına Etkisi Türkiye ile Çalışma Durumuna göre 0 10 30 40 Metal Cam Seramik Orman 32 34 Elektrik Makine 34 Kimyevi Maddeler 34 Ne olumlu ne olumsuz etkiler Olumlu etkiler TM7: Sizce Türkiye markası, işbirliği yaptığınız bölge ve ülkeler nezdinde şirketinizin itibarını ne yönde etkiler?

25 Türk İhraç Ürünleri ile İlgili Bilgi Alınan Kaynaklar GENEL Metal Cam Seramik Orman Elektrik Makine Kimyevi Maddeler Televizyon Reklamları 57 60 47 63 Türkiye deki kamu kurum ve kuruluşlarından 57 57 57 57 Kendi firma/ kurumumdaki araştırma/pazar araştırma departmanından 54 67 60 37 Sektörel yayınlar/dergiler 52 47 53 57 Ulusal-Yerel gazete ve dergiler 51 50 53 50 Türkiye deki mesleki/sektörel kurum ve kuruluşlardan 51 57 53 43 Sektörel Fuar 47 47 60 Türkiye deki firmalardan/ İş ortaklarımdan 47 43 53 43 Televizyon Ekonomi/Ticaret programları 43 50 30 50 Danışmanlık, Pazar/Pazarlama araştırması firmalarından 43 43 43 43 Internet Reklamları 40 50 37 Internet Sektörel/ Ticari web siteleri 40 23 40 57 Kendi ülkemdeki mesleki/sektörel kurum ve kuruluşlardan 40 47 40 Internet Sosyal Medya 39 43 40 Sektörel kongre toplantı 39 43 40 Diğer 0 0 0 0 BAZ 90 30 30 30 TM8: Türk ürünleri ile ilgili aşağıdaki kaynakların hangilerinden bilgi alıyorsunuz?

Türkiye Algısı- Genel Kültürel ve tarihi olarak da ilgi duyduğum bir ülkedir 43 28 29 Turistik olarak da ilgi duyduğum bir ülkedir 40 37 23 Gelecekte dünya ekonomisi içinde önemi artacak bir ülkedir 38 28 34 Yüksek nitelikli insan kaynaklarına sahiptir 24 42 34 Firmaları Türkiye yi en iyi şekilde temsil eder 28 29 43 Araştırma geliştirmeye yatırım yapar 30 34 36 Belirli sektör ve alanlarda liderdir 54 23 23 Cazip iş/ticaret imkanlarına sahiptir 41 29 30 İstikrarlı bir büyüme hedefi vardır 37 30 Firmaları ve ürünleri ile global pazarlarda rekabet edebilecek bir ülkedir 39 31 30 Güçlü ve istikrarlı bir ekonomiye sahiptir 34 32 34 Ticari alanda itibarı yüksek bir ülkedir 27 40 0% 10% % 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Ne katılıyorum ne katılmıyorum Katılıyorum Kesinlikle katılıyorum TM.9 Ticari işbirliği içinde bulunulan/bulunulabilecek bir ülke olarak Türkiye yi bir bütün (ülke) olarak düşündüğünüzde aşağıdaki ifadelere ne derece katıldığınızı öğrenebilir miyim? 26

Türkiye nin İmaj Algı Özellikleri Sektörler Bazında Sektör GENEL Metal Cam Seramik Orman Elektrik Makine Kimyevi Maddeler Firmaları Türkiye yi en iyi şekilde temsil eder 4,16 4,17 4,30 4,00 Ticari alanda itibarı yüksek bir ülkedir 4,13 4,07 4,30 4,03 Yüksek nitelikli insan kaynaklarına sahiptir 4,10 4,03 4,03 4,23 Araştırma geliştirmeye yatırım yapar 4,06 4,30 3,97 3,90 Güçlü ve istikrarlı bir ekonomiye sahiptir 4,00 4,00 4,00 4,00 Gelecekte dünya ekonomisi içinde önemi artacak bir ülkedir 3,97 4,13 3,97 3,80 İstikrarlı bir büyüme hedefi vardır 3,93 3,97 3,77 4,07 Firmaları/ürünleri ile global pazarlarda rekabet edebilecek bir ülkedir 3,91 3,93 3,93 3,87 Cazip iş/ticaret imkanlarına sahiptir 3,89 3,73 3,93 4,00 Ticari ilişkiler dışında kültürel/tarihi olarak da ilgi duyduğum bir ülkedir 3,86 3,77 3,93 3,87 Ticari ilişkiler dışında turistik olarak da ilgi duyduğum bir ülkedir 3,83 3,87 3,73 3,90 Belirli sektör ve alanlarda liderdir 3,70 3,87 3,57 3,67 Grup içindeki en düşük değerler Ortalama değerler Grup içindeki en yüksek değerler TM.9 Ticari işbirliği içinde bulunulan/bulunulabilecek bir ülke olarak Türkiye yi bir bütün (ülke) olarak düşündüğünüzde aşağıdaki ifadelere ne derece katıldığınızı öğrenebilir miyim? 27

KAMPANYA BİLİNİRLİK ve ETKİNLİK

29 Logo/Slogan Bilinirlik 100 90 80 70 60 50 40 30 10 53 53 57 47 47 43 50 50 0 GENEL Metal Cam Seramik Orman Evet Elektrik Makine Hayır Kimyevi Maddeler K1: Türkiye nin son dönemde uluslararası ticari işbirlikleri alanında Türkiye markasını tanıtmak için kullandığı aşağıdaki logoyu/sloganı daha önce gördünüz mü?

Türkiye ile halen çalışan 30 Logo/Slogan Bilinirlik Türkiye ile Çalışma Durumuna göre 0 10 30 40 Metal Cam Seramik Orman Elektrik Makine 31 36 Kimyevi Maddeler 31 36 Evet Hayır K1: Türkiye nin son dönemde uluslararası ticari işbirlikleri alanında Türkiye markasını tanıtmak için kullandığı aşağıdaki logoyu/sloganı daha önce gördünüz mü?

31 Logo/Sloganın Görüldüğü-Duyulduğu Mecralar Baz = 41 0 5 10 15 25 30 35 40 Billboard Türk malı ürünlerin üzerinde İş yaptığı kişilerin emaillerinde Dergi Gazete Televizyon Sosyal Medya Internet reklamları Sektörel Fuar Sektörel kongre toplantı 2 2 5 7 10 14 19 21 26 38 K.2a. Nerede duydunuz veya gördünüz? (Türkiye nin son dönemde uluslararası ticari işbirlikleri alanında Türkiye markasını tanıtmak için kullandığı aşağıdaki logoyu/sloganı daha önce gördünüz mü? sorusunda Evet cevabı verenlere sorulmuştur)

32 Logo/Slogan ile İlgili İfadelere Katılım 1 Kesinlikle katılmıyorum 2 Katılmıyorum 3 Ne katılıyorum ne de katılmıyorum 4 Katılıyorum 5 Kesinlikle katılıyorum Sektör GENEL Metal Cam Seramik Orman Elektrik Makine Kimyevi Maddeler Ort. Katılım % Ort. Katılım % Ort. Katılım % Ort. Katılım % İlgi çekici buldum 2,81 31% 2,87 % 2,93 % 2,63 27% Akılda kalıcı buldum 3,00 41% 3,13 47% 2,77 % 3,10 43% Yenilikçi buldum 2,94 40% 3,10 47% 2,77 30% 2,97 43% Farklı / özgün buldum 3,10 41% 3,10 37% 3,40 53% 2,80 % Anlaşılması kolay bir logo 2,98 37% 2,97 37% 3,03 % 2,93 40% Türkiye ve Türkiye ile ilgili işbirliği yapma konusunda merakımı arttırır Türkiye ile ilgili daha fazla bilgi toplayıp araştırma yapmamı sağlar 2,83 36% 2,57 37% 2,77 30% 3,17 40% 3,07 44% 3,23 50% 3,17 47% 2,80 37% Türkiye hakkındaki fikrimi yansıtıyor 3,22 46% 3,07 40% 3,00 40% 3,60 57% Türkiye ile ilgili işbirliği yapma konusunda fikrimi olumlu yönde değiştirir 3,17 48% 3,17 40% 3,37 57% 2,97 47% Katılım % Top 2 Box analizi * ile hesaplanmıştır * Katılıyorum ve Kesinlikle Katılıyorum diyenlerin toplamı alınmıştır Grup içi en düşük değerler Ortalama değerler Grup içi en yüksek değerler ORTALAMA 5 Tam Puan üzerinden değerlendirme 1.00 - En düşük 5.00 En yüksek K.3 Gördüğünüzü (veya ilk defa gördüğünüzü) belirttiğiniz bu logoyu /sloganı düşünerek, şimdi size okuyacağım ifadelere katılıp katılmadığınızı belirtir misiniz?

Logo/Slogan Beğeni Düzeyi ORTALAMA GENEL 10 21 23 19 7 3.19 Kimyevi Maddeler 13 27 17 3 3.07 Elektrik Makine 7 19 27 23 17 7 3.25 Metal Cam Seramik Orman 10 17 27 13 23 10 3.26 0% 10% % 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Hiç beğenmedim Beğenmedim Ne beğendim ne beğenmedim Beğendim Çok beğendim Bilmiyorum Fikri Yok K.4 Bu logoyu /sloganı ne kadar beğendiğinizi belirtir misiniz?

Türkiye ile halen çalışan 34 Logo/Slogan Beğeni Düzeyi Türkiye ile Çalışma Durumuna göre 0 10 30 40 50 Metal Cam Seramik Orman 24 26 38 39 50 Elektrik Makine 22 28 32 38 41 Kimyevi Maddeler 17 24 35 42 45 Hiç beğenmedim Beğenmedim Ne beğendim ne beğenmedim Beğendim Çok beğendim Bilmiyorum/Cevap yok K.4 Bu logoyu /sloganı ne kadar beğendiğinizi belirtir misiniz?

35 Logo/Sloganın Türkiye ile İlgili Düşünceleri Yansıtma Düzeyi ORTALAMA GENEL 12 14 17 39 18 3.00 Kimyevi Maddeler 3 17 16 47 17 3.28 Elektrik Makine 17 13 13 40 17 2.92 Metal Cam Seramik Orman 17 13 30 2.79 0% 10% % 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Kesinlikle yansıtmıyor Yansıtmıyor Yansıtıyor Kesinlikle yansıtıyor Bilmiyorum/Cevap yok ORTALAMA 5 Tam Puan üzerinden değerlendirme 1.00 - En düşük 5.00 En yüksek K.5 Bu logo/slogan Türkiye ile ilgili düşüncelerinizi yansıtıyor mu?

Türkiye ile halen çalışan 36 Logo/Sloganın Türkiye ile İlgili Düşünceleri Yansıtma Düzeyi Türkiye ile Çalışma Durumuna göre 0 10 30 40 50 Metal Cam Seramik Orman 26 31 38 40 45 Elektrik Makine 27 31 31 34 45 Kimyevi Maddeler 10 31 38 40 Kesinlikle yansıtmıyor Yansıtmıyor Yansıtıyor Kesinlikle yansıtıyor Bilmiyor Fikri Yok K.5 Bu logo/slogan Türkiye ile ilgili düşüncelerinizi yansıtıyor mu?

TÜRKİYE YE GENEL YAKLAŞIM

38 Türkiye Genel İmajı ORTALAMA GENEL 29 38 4.04 Kimyevi Maddeler 40 27 3.87 Elektrik Makine 27 40 4.07 Metal Cam Seramik Orman 13 54 4. 0% 10% % 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Ne olumlu ne olumsuzdur Olumludur Çok olumludur X.1 Türkiye nin sizin gözünüzdeki ülke imajını bir bütün olarak değerlendirmenizi rica ediyorum. Sizce aşağıdakilerden hangisi Türkiye için daha uygun bir ifadedir?

39 Türkiye yi İş ve İş Dışı Amaçlarla Ziyaret Etme Durumu 100 90 80 37 37 27 70 60 50 26 27 30 40 30 22 23 16 26 10 19 17 0 GENEL Metal Cam Seramik Orman Elektrik Makine Kimyevi Maddeler Hayır hiç gitmedim Evet hem iş amaçlı hem iş dışı amaçlar ile gittim Evet İş dışı amaç ile gittim Evet İş amacı ile gittim X.2a Türkiye ye iş veya iş dışı amaçlarla gittiniz mi?

40 Türkiye yi İş/Ticari İşbirliği Amaçlı Ziyaret Etme Planları 100 90 80 17 24 30 27 70 60 50 40 30 27 30 21 26 17 17 10 28 27 23 0 GENEL Metal Cam Seramik Orman Elektrik Makine Kimyevi Maddeler Hayır gitmeyi düşünmüyorum Hayır iş veya turistik amaçlı gitmeyi düşünmem ama diğer amaçlar ile gitmeyi düşünürüm (örneğin: akademik, sağlık) Hayır iş amaçlı gitmeyi düşünmem ama turistik amaç ile gitmeyi düşünürüm Evet ticari iş birliği/iş amaçlı gitmeyi düşünürüm X.2b. Önümüzdeki bir yıl içinde ticari işbirliği/iş amaçlı olarak Türkiye yi ziyaret etmeyi düşünüyor musunuz?

Türk İhraç Ürünleri Kullanma Durumu 100 90 80 70 23 12 17 7 17 34 60 50 40 30 10 7 23 40 30 19 13 23 23 26 13 13 0 GENEL Metal Cam Seramik Orman Elektrik Makine Kullandığımız ürünlerin orijinleri ile ilgilenmiyorum Türk malı ürünleri geçmişte kullandım şu an kullanmıyorum Türk Malı ürünleri hiç kullanmadım Türk Malı ürünler kullanıyorum Türk Malı ürünler kullanıp kullanmadığımı bilmiyorum/ hatırlamıyorum Kimyevi Maddeler X.3 Ticari işbirliği ve faaliyetleriniz haricinde günlük hayatınızda/hanenizde kullandığınız Türk ihraç ürünleri var mı? Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Türk ihraç ürünleri kullanma durumunuza uygundur? 41

DIŞ ARAŞTIRMA TİCARETİN GENEL AMAÇ DEĞERLENDİRMESİ VE KÜNYESİ

43 17 Dış Ticaret Hacminde Beklenen Değişim 100 90 80 70 28 30 44 10 34 60 50 36 40 30 30 10 21 17 13 18 17 13 23 0 GENEL Metal Cam Seramik Orman Elektrik Makine Kimyevi Maddeler Azalacak Değişmeyecek Artacak Bilmiyor/Fikri Yok DT1a: Önümüzdeki yıl içinde firmanızın/ kurumunuzun dış ticaret hacminin ne yönde değişmesini bekliyorsunuz?

44 17 İthalat Hacminde Beklenen Değişim 100 90 80 70 28 30 43 10 37 60 50 28 30 17 40 30 26 23 27 30 10 18 17 13 23 0 GENEL Metal Cam Seramik Orman Elektrik Makine Kimyevi Maddeler Azalacak Değişmeyecek Artacak Bilmiyor/Fikri Yok DT1b: Önümüzdeki yıl içinde firmanızın/ kurumunuzun ithalat hacminin ne yönde değişmesini bekliyorsunuz?

Yurtdışı Ticaret İşbirliklerinde Kullanılan Kanal-Yöntemler İnternet 71 73 67 73 Meslek birlikleri ve odaların yayınları 48 43 47 53 Sektörden tanıdığımız firmalar/kurumlar 37 43 47 60 Yurtdışında ve yurt içinde düzenlenen ikili işbirliği görüşmeleri 43 58 60 70 Yurtdışı fuar katılımları 50 57 60 73 Firmada/kurumumuzda masa başı pazar araştırması 43 49 50 53 0 10 30 40 50 60 70 80 GENEL Kimyevi Maddeler Elektrik Makine Metal Cam Seramik Orman DT2: Yurtdışı ticaret işbirliklerinizi ve ithalat-ihracat faaliyetlerinizi gerçekleştirirken aşağıdaki kanal/ yöntemlerden hangisi ya da hangilerini kullandığınızı belirtir misiniz? 45

46 Ülke Menşeinin Önemi Firma İçin ORTALAMA 5 Tam Puan üzerinden değerlendirme 1.00 - En düşük 5.00 En yüksek ORTALAMA GENEL 8 6 28 18 26 14 3.55 Kimyevi Maddeler 3 10 27 23 17 3.60 Elektrik Makine 10 2 7 13 3.58 Metal Cam Seramik Orman 10 7 23 27 13 3.46 0% 10% % 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Hiç önemli değil Önemli değil Ne önemli ne önemli değil Önemli Çok önemli Bilmiyorum/Cevap yok DT.3 Yurtdışından ithal ettiğiniz ürünleri düşündüğünüzde bir ürünün ülke menşei (üzerindeki Made in ifadesi) sizin için ne kadar önemlidir?

Türkiye ile halen çalışan 47 Ülke Menşeinin Önemi Firma İçin Türkiye ile Çalışma Durumuna göre 0 10 30 40 50 60 Metal Cam Seramik Orman 26 28 31 43 50 Elektrik Makine 12 17 31 40 43 44 Kimyevi Maddeler 14 30 32 38 38 50 Hiç önemli değil Önemli değil Ne önemli ne önemli değil Önemli Çok önemli Bilmiyorum/Cevap yok DT.3 Yurtdışından ithal ettiğiniz ürünleri düşündüğünüzde bir ürünün ülke menşei (üzerindeki Made in ifadesi) sizin için ne kadar önemlidir?

48 Ülke Menşeinin Önemi Müşteriler İçin ORTALAMA 5 Tam Puan üzerinden değerlendirme 1.00 - En düşük 5.00 En yüksek ORTALAMA GENEL 8 17 11 27 23 14 3.48 Kimyevi Maddeler 3 13 30 17 17 3.44 Elektrik Makine 7 13 13 27 27 13 3.62 Metal Cam Seramik Orman 13 17 7 23 27 13 3.39 0% 10% % 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Hiç önemli değil Önemli değil Ne önemli ne önemli değil Önemli Çok önemli Bilmiyorum/Cevap yok DT.4 Yurtdışından ithal ettiğiniz ürünleri düşündüğünüzde bir ürünün ülke menşei (üzerindeki Made in ifadesi) sizce müşterileriniz için ne kadar önemlidir?

Türkiye ile halen çalışan 49 Ülke Menşeinin Önemi Müşteriler İçin Türkiye ile Çalışma Durumuna göre 0 10 30 40 50 60 Metal Cam Seramik Orman 29 31 38 57 Elektrik Makine 29 27 31 38 40 Kimyevi Maddeler 14 24 40 40 38 38 Hiç önemli değil Önemli değil Ne önemli ne önemli değil Önemli Çok önemli Bilmiyorum/Cevap yok DT.4 Yurtdışından ithal ettiğiniz ürünleri düşündüğünüzde bir ürünün ülke menşei (üzerindeki Made in ifadesi) sizce müşterileriniz için ne kadar önemlidir?

TİCARİ FAALİYET KRİTERLERİ; ÖNEM DEĞERLENDİRMESİ

Türk İhraç Ürünleri Değerleri Ticari Faaliyet Kriterleri: Önem-Katılım Analizi GENEL (Türkmenistan Tüm Firmalar) 3,75 3,70 3,65 3,60 3,55 3,50 3,45 3,40 3,35 Esnek ödeme koşulları Rekabet avantajı sağlaması Sektörde Talebinin yüksek/ itibar Popüler sağlaması Ürün çeşitliliğini n fazla Ticari ve ekonomik engellerin az İş güvenliği uygulamalarının iyi Yenilikç i Uluslararası standartlara uygun Diğer ülke ürünleri ile Paketleme eşdeğer Çevre dostu Döviz kuru açısından avantajlı ve güvenilir Gümrük süreçlerinin kolay/ rahat Bürokratik engellerin az 3,30 2,70 3, 3,70 Önem Değerleri Kaliteli Fiyatlarının uygun Güvenilir ORTALAMA 5 Tam Puan üzerinden değerlendirme 1.00 - En düşük 5.00 En yüksek GENEL Önem Değerleri Türk İhraç Ürünleri Değerleri Kaliteli 4,01 3,73 Güvenilir 4,03 3,48 Fiyatlarının uygun 4,07 3,67 Ürün çeşitliliğinin fazla 2,77 3,42 Yenilikçi 3,06 3,48 Rekabet avantajı sağlaması 2,88 3,56 Uluslararası standartlara uygun 3,03 3,34 Sektörde itibar sağlaması 3,00 3,48 Talebinin yüksek/popüler 2,94 3,48 Gümrük süreçlerinin kolay ve rahat 3,21 3,46 Bürokratik engellerin az 3,32 3,34 Ticari ve ekonomik engellerin az 2,91 3,36 Döviz kuru açısından avantajlı ve güvenilir 3,14 3,53 Diğer ülke ürünleri ile eşdeğer 2,92 3,34 Çevre dostu 3,16 3,59 İş güvenliği uygulamalarının iyi 3,13 3,59 Esnek ödeme koşulları 3,03 3,70 Paketleme 2,98 3,34 ORTALAMA 3, 3,49 TM.2a Ticari faaliyet içinde bulunduğunuz/ithalat gerçekleştirdiğiniz sektörü düşündüğünüzde bir ülkenin ürünleri ile ilgili aşağıda okuyacağım ifadelerin sizin için ne derece önemli olduğunu belirtir misiniz? TM.3 Aşağıda TÜRK İHRAÇ ÜRÜNLERİ ile ilgili bazı ifadeler okuyacağım. İş yaptığınız/ticari faaliyet içinde bulunduğunuz sektörü düşünerek bunlara ne derece katıldığınızı belirtir misiniz? 51

Türk İhraç Ürünleri Değerleri Ticari Faaliyet Kriterleri: Önem-Katılım Analizi Metal Cam Seramik Orman (Türkmenistan) 3,85 3,75 3,65 3,55 3,45 3,35 3,25 3,15 3,05 Esnek ödeme koşulları Rekabet avantajı sağlaması Gümrük süreçlerinin kolay/ rahat Döviz kuru açısından avantajlı ve güvenilir Paketleme Ticari ve ekonomik engellerin az Talebinin yüksek/ Popüler İş güvenliği uygulamalarının iyi Yenilikçi Sektörde itibar Diğer ülke ürünleri ile Ürün sağlaması eşdeğer çeşitliliğini n fazla Uluslararası standartlara uygun Çevre dostu Bürokratik engellerin az Kaliteli Güvenilir Fiyatlarının uygun 2,95 2,40 2,90 3,40 3,90 Önem Değerleri ORTALAMA 5 Tam Puan üzerinden değerlendirme 1.00 - En düşük 5.00 En yüksek METAL CAM SERAMIK ORMAN Önem Değerleri Türk İhraç Ürünleri Değerleri Kaliteli 4,17 3,87 Güvenilir 3,93 3,63 Fiyatlarının uygun 3,93 3,50 Ürün çeşitliliğinin fazla 2,83 3,07 Yenilikçi 2,77 3,30 Rekabet avantajı sağlaması 2,77 3,67 Uluslararası standartlara uygun 3,00 3,00 Sektörde itibar sağlaması 3,03 3,23 Talebinin yüksek/popüler 3,03 3,37 Gümrük süreçlerinin kolay ve rahat 2,77 3,40 Bürokratik engellerin az 3,43 3,27 Ticari ve ekonomik engellerin az 2,83 3,47 Döviz kuru açısından avantajlı ve güvenilir 2,97 3,73 Diğer ülke ürünleri ile eşdeğer 2,43 3,13 Çevre dostu 3,23 3,47 İş güvenliği uygulamalarının iyi 3,03 3, Esnek ödeme koşulları 3,00 3,77 Paketleme 2,87 3,70 ORTALAMA 3,11 3,44 TM.2a Ticari faaliyet içinde bulunduğunuz/ithalat gerçekleştirdiğiniz sektörü düşündüğünüzde bir ülkenin ürünleri ile ilgili aşağıda okuyacağım ifadelerin sizin için ne derece önemli olduğunu belirtir misiniz? TM.3 Aşağıda TÜRK İHRAÇ ÜRÜNLERİ ile ilgili bazı ifadeler okuyacağım. İş yaptığınız/ticari faaliyet içinde bulunduğunuz sektörü düşünerek bunlara ne derece katıldığınızı belirtir misiniz? 52

Türk İhraç Ürünleri Değerleri Ticari Faaliyet Kriterleri: Önem-Katılım Analizi Elektrik Makine (Türkmenistan) Ürün Esnek ödeme çeşitliliğini koşulları Sektörde n fazla itibar Bürokratik sağlaması Uluslararası engellerin az standartlara Diğer ülke uygun ürünleri ile Rekabet avantajıiş güvenliği eşdeğer sağlaması uygulamalarının iyi Çevre dostu Yenilikçi Döviz kuru açısındantalebinin yüksek/ avantajlı ve güvenilir Popüler 3,75 3,65 3,55 3,45 3,35 3,25 3,15 3,05 Ticari ve ekonomik engellerin az Paketleme Gümrük süreçlerinin kolay/ rahat Güvenilir Fiyatlarının uygun Kaliteli 2,95 2,75 2,95 3,15 3,35 3,55 3,75 3,95 4,15 Önem Değerleri ELEKTRIK MAKINE Önem Değerleri Türk İhraç Ürünleri Değerleri Kaliteli 4,07 3,47 Güvenilir 4,13 3,60 Fiyatlarının uygun 4,13 3,60 Ürün çeşitliliğinin fazla 3,00 3,67 Yenilikçi 3,07 3,50 Rekabet avantajı sağlaması 2,83 3,50 Uluslararası standartlara uygun 3,23 3,63 Sektörde itibar sağlaması 3,07 3,70 Talebinin yüksek/popüler 3,03 3,47 Gümrük süreçlerinin kolay ve rahat 3,47 3,40 Bürokratik engellerin az 2,90 3,63 Ticari ve ekonomik engellerin az 3,03 3,13 Döviz kuru açısından avantajlı ve güvenilir 2,90 3,47 Diğer ülke ürünleri ile eşdeğer 3,13 3,60 Çevre dostu 3,13 3,53 İş güvenliği uygulamalarının iyi 2,97 3,60 Esnek ödeme koşulları 2,87 3,70 Paketleme 3,10 3,00 ORTALAMA 3,23 3,51 ORTALAMA 5 Tam Puan üzerinden değerlendirme 1.00 - En düşük 5.00 En yüksek TM.2a Ticari faaliyet içinde bulunduğunuz/ithalat gerçekleştirdiğiniz sektörü düşündüğünüzde bir ülkenin ürünleri ile ilgili aşağıda okuyacağım ifadelerin sizin için ne derece önemli olduğunu belirtir misiniz? TM.3 Aşağıda TÜRK İHRAÇ ÜRÜNLERİ ile ilgili bazı ifadeler okuyacağım. İş yaptığınız/ticari faaliyet içinde bulunduğunuz sektörü düşünerek bunlara ne derece katıldığınızı belirtir misiniz? 53

Türk İhraç Ürünleri Değerleri Ticari Faaliyet Kriterleri: Önem-Katılım Analizi Kimyevi Maddeler (Türkmenistan) 3,90 3,80 3,70 3,60 3,50 3,40 3,30 3, Ürün çeşitliliğini n fazla Sektörde itibar sağlaması Uluslararası standartlara uygun Talebinin yüksek/ Popüler Ticari ve ekonomik engellerin az Çevre dostu Paketleme İş güvenliği uygulamalarının iyi Esnek ödeme koşulları Rekabet avantajı sağlaması Diğer ülke ürünleri ile eşdeğer Kaliteli Yenilikçi Gümrük süreçlerinin kolay/ rahat Döviz kuru açısından avantajlı ve güvenilir Bürokratik engellerin az 3,10 2,40 2,90 3,40 3,90 Önem Değerleri Fiyatlarının uygun Güvenilir ORTALAMA 5 Tam Puan üzerinden değerlendirme 1.00 - En düşük 5.00 En yüksek KIMYEVI MADDELER Önem Değerleri Türk İhraç Ürünleri Değerleri Kaliteli 3,80 3,87 Güvenilir 4,03 3, Fiyatlarının uygun 4,13 3,90 Ürün çeşitliliğinin fazla 2,47 3,53 Yenilikçi 3, 3,63 Rekabet avantajı sağlaması 3,03 3,50 Uluslararası standartlara uygun 2,87 3,40 Sektörde itibar sağlaması 2,90 3,50 Talebinin yüksek/popüler 2,77 3,60 Gümrük süreçlerinin kolay ve rahat 3,40 3,57 Bürokratik engellerin az 3,63 3,13 Ticari ve ekonomik engellerin az 2,87 3,47 Döviz kuru açısından avantajlı ve güvenilir 3,57 3,40 Diğer ülke ürünleri ile eşdeğer 3, 3,30 Çevre dostu 3,10 3,77 İş güvenliği uygulamalarının iyi 3,40 3,83 Esnek ödeme koşulları 3,23 3,63 Paketleme 2,97 3, ORTALAMA 3,26 3,53 TM.2a Ticari faaliyet içinde bulunduğunuz/ithalat gerçekleştirdiğiniz sektörü düşündüğünüzde bir ülkenin ürünleri ile ilgili aşağıda okuyacağım ifadelerin sizin için ne derece önemli olduğunu belirtir misiniz? TM.3 Aşağıda TÜRK İHRAÇ ÜRÜNLERİ ile ilgili bazı ifadeler okuyacağım. İş yaptığınız/ticari faaliyet içinde bulunduğunuz sektörü düşünerek bunlara ne derece katıldığınızı belirtir misiniz? 54

55 Ticari Faaliyet Kriterleri: En Önem Verilen Kriterler-1 Kaliteli Güvenilir Fiyatlarının uygun Uluslararası standartlara uygun Ürün/mal alırken, alınan ülkede bürokratik engellerin az Paketleme Gümrük ve teslimat süreçlerinin kolay ve rahat Faaliyet gösterdiğimiz/ iş yaptığımız sektörde itibar sağlaması Yenilikçi/inovatif 7 36 30 40 37 30 17 40 29 28 40 37 28 43 27 23 23 50 53 53 67 67 61 67 67 59 63 60 80 0 40 60 80 GENEL Kimyevi Maddeler Elektrik Makine Metal Cam Seramik Orman TM2b: Bu kriterler içinde sizin için en önemli olan 5 kriteri seçer misiniz?

56 Ticari Faaliyet Kriterleri: En Önem Verilen Kriterler-2 Döviz kuru açısından avantajlı ve güvenilir Esnek ödeme koşulları/vadeleri Ürün-model çeşitliliğinin fazla Çevre dostu Ürün/mal alırken ülkedeki ticari ve ekonomik engellerin az Ürün özellikleri ile diğer ülke ürünleri ile eşdeğer Rekabetçi / Rekabet avantajı sağlaması Talebinin yüksek / Popüler İş gücü ve iş güvenliği hususlarında iyi uygulamaların 0 7 7 7 10 10 10 10 10 9 10 10 9 13 13 13 14 13 13 13 13 13 13 17 18 23 22 24 30 37 0 10 30 40 GENEL Kimyevi Maddeler Elektrik Makine Metal Cam Seramik Orman TM2b: Bu kriterler içinde sizin için en önemli olan 5 kriteri seçer misiniz?

FİRMA BİLGİLERİ

58 Faaliyet Alanı 0 40 60 80 100 1 İthalat 100 Üretici İmalatçı 66 Toptancılık 66 Perakendecilik 54 İhracat 46 Hizmet 43 Katılımcı firmalar birden çok faaliyet alanında bulunmaktadır. F4. Firmanız aşağıdaki faaliyetlerden hangilerini göstermektedir?

59 Görüşülen Kişinin Pozisyonu 0 10 30 40 50 Satış-Pazarlama Müdürü-Yetkilisi 43 Sahibi İhracat Müdürü-Yetkilisi Genel Müdür 17 16 14 Satın Alma Müdürü 8 Genel Müdür Yardımcısı Dış Ticaret Müdürü-Yetkilisi 1 1 Katılımcılar birden çok iş pozisyonuna sahiptir F.5 Firmadaki pozisyonunuzu öğrenebilir miyim?

EKLER Türkiye Hangi Alanlarda Liderdir? Çok Olumlu Bir Ülke İmajının Olması İçin Olması Gerekenler

Türkiye Hangi Alanlarda Liderdir? (Açık Uçlu) Baz = 42 Grup-1 (N) Grup-2 (N) Grup-3 (N) N % 3 5 8 İnşaat 16 38 3 3 2 Gıda 8 19 4 1 2 Tekstil Üretimi 7 16 2 1 1 Turizm 4 10 2 2 Beyaz Eşya 4 10 2 1 Kimya 3 7 Grup-1 : Metal, Cam, Seramik, Orman Grup-2 : Elektrik Makine Grup-3 : Kimyevi Maddeler TM.10 Sizce Türkiye hangi sektör/alanlarda liderdir? (Belirli sektör ve alanlarda liderdir seçeneğine Katılıyorum ya da Kesinlikle Katılıyorum cevabı verenlere sorulmuştur) 61

62 Çok Olumlu Bir Ülke İmajının Olması İçin Olması Gerekenler (Açık Uçlu) Baz = 89 Grup-1 (N) Grup-2 (N) Grup-3 (N) N % 1 1 İnsanların iyi / güler yüzlü 2 2 1 Zengin bir kültüre sahip gerekir 1 1 1 Çağdaş yaşamı yakalamış 1 1 1 Tarihin köklü 1 1 1 Yaşam standartlarının yüksek 1 1 *Bu kritere uygun katılımcıların %94 ü Bilmiyorum/Cevap yok demiştir. Grup-1 : Metal, Cam, Seramik, Orman Grup-2 : Elektrik Makine Grup-3 : Kimyevi Maddeler X.1a Size göre bir ülkenin imajının gözünüzde Çok olumlu için nasıl bir özellik gereklidir?

Türk İhraç Ürünleri Algı Araştırması