KORUNAN ALANLARIN PLANLANMASI II. Hafta Yrd. Doç. Uzay KARAHALİL
Ayrı Değerlendirme Ortak Değerlendirme Ödev Değerlendirmesi ÖDEV KONUSU: YAZILI ÖDEV İÇERİĞİ 1. Öğrenci 2. Öğrenci Sunumun Belirlenen Haftada Yapılması (5 p.) Ödevin düzeni (kapak sayfası olması, dosya şeklinde teslimi, kaynakça bölümünün olması vs.), belirli bir formatta yazımı, genel görünümü (15 p.) Konu ile ilgili yeterli bilgi ve içeriğin sunulması, toplanan bilgileri analiz etme, sonuçları ortaya koyma (30 p.) Ödev konusunda bilimsel açıdan yanlış bilgiler aktarılmaması (5 p.) TOPLAM SÖZLÜ SUNUMU Konuyu dinleyicilerin ilgisini çekecek şekilde sunma, sunum sırasında Türkçeyi doğru biçimde kullanma, ses tonu ve akıcılık, sunuda beden dilini kullanma ve dinleyicilerle ilişki kurabilme (25 p.) Sorulara cevap verme becerisi (20 p.) TOPLAM GENEL TOPLAM
Ödev Kuralları Şu anda 4. Haftadayız Ödev Teslimi: 8. Hafta - - (6 Nisan 2017) Sözlü Sunum: 10. Hafta - - (13 Nisan 2017) 2 kişi 1 konuya yazılacak. 6 Nisan 2017 günü ödev çıktı formatında teslim edilecek. Çıktı 20 sayfayı geçmeyecek. Sunum en az 20 dak. sürecek, 1 kişi en az 10 dak. konusu ile ilgili konuşacak. (13 Nisan 2016)
Ödev Konuları-I 1. Trabzon Şube Müdürlüğü Sorumluluğu Altındaki Tabiat Parkları ve Amenajman-Eta Kapsamında Karşılaşılan Sorunlar, Müdahale Gerektiği Durumlar Oluyor Mu? Nasıl Bir Yol İzleniyor? Bu Alanlar İçin Amenajman Planı Düzenlensin İsteniyor Mu? (Trabzon Şube Müdürü veya Mühendis İle Görüşme) 2. Doğal Sitlerden sorumlu «Trabzon Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu» sorumluları ile görüşme. Sorumlu oldukları alanda ekosistemin sürekliliğini sağlamaya yönelik müdahalelere nasıl bakıyorlar? Kendilerine bu konuda talep geliyor mu? Nasıl Bir Süreç İşliyor?
Ödev Konuları-II 3. 644-648 sayılı KHK doğrultusunda 19.07.2012 tarih ve 28358 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Korunan Alanların Tespit, Tescil ve Onayına İlişkin Usul ve Esaslara Dair Yönetmelik in irdelenmesi 4. Kaçkar Dağları MP sınırları içinde kalan orman alanları için geçerli bir orman amenajman planı var mı? Olması gerekir mi? Varsa Plan Uygulanıyor Mu? Kaçkar Dağları Milli Park Müdürü veya yardımcısı ile görüşme 5. «Korunan Alanlarda Müdahale» konusunu içeren yaklaşık 20 sorudan oluşan bir anketin hazırlanması ve anketin uygulanması için gerekli izinlerin alınması
Konu Dağılımları 1. Konu: Mustafa DOĞAN, Neşe GÜNGÖR 2. Konu: Hakan BULUT, Melih TÜRKMEN 3. Konu: Ercan KAYGISIZ, Can AŞCI 4. Konu: Fatih ŞAHİNER, Ömer Faruk ÖZKAN 5. Konu: Taha ALBAYRAK
Problem Ne? Herhangi bir silvikültürel müdahaleyi öngörmeyen, katı koruma anlayışının oluşturduğu durum, günümüzde MP ve TP nı, olduğu gibi doğaya terk edilen alanlar olarak karşımıza çıkarmaktadır. Sadece fırtına, böcek ve yangın zarar verdiğinde müdahale edilmekte ve zarar görmüş ağaçlar çıkarılmaktadır. Bazen zarar görmüş ağaçların bile çıkarılması tartışma konusu olmakta, olduğu gibi doğaya terk edilmesi gerektiği de iddia edilmektedir.
Amenajman Planının Olmaması Sorun mu? Ülkemizde korunan orman alanları, başta aşırı kullanım olmak üzere; yangın, böcek zararı, hortum, usulsüz faydalanma gibi farklı tehlikeler ile karşı karşıyadır! MP a neden müdahale edilir?
Neden Amenajman Planı? Korunan orman alanlarını neye karşı koruyoruz? Bu alanların koruma hedefi nedir? Yıllardır müdahale olmaması nedeniyle özellikle alt tabakada biriken yanıcı maddenin meşcereyi barut fıçısına dönüştürmesinin önüne geçebilir miyiz? Yangın tehlikesini sayısal olarak ortaya koyup ona göre bir müdahale reçetesine karar verecek şekilde modellemeye gidebilir miyiz? Böceklerin hangi yaş, sıklık, kapalılık ve konumsal özelliklere sahip meşcerelere zarar verdiğini ortaya koyup, yapacağımız müdahalelerle potansiyel zararın önüne geçebilir miyiz?
Neden Amenajman Planı? - II Bu alanlarda, yerel halk, turizm sektörü, milli park yönetimi ve OGM arasında yararlanmanın bir düzene ve ortak plana bağlanamaması nedeniyle çatışmalar ortaya çıkmaktadır. Ortadan kaldırabilir miyiz? Milli Park alanları amenajman planlarında boş bırakılmaktadır. Verilerin tutulmasında sıkıntılar yaşanmaktadır. Amenajman planlarının düzenlenmesi MP Kanunun 13. maddesine göre de yasal bir zorunluluktur!
Amenajman Planının Düzenlenmesi Bir Zorunluluktur! 1983 yılında kabul edilen 2873 sayılı MP Kanununa Göre Madde 13 - Bu Kanun kapsamına giren yerlerdeki ormanlarda, makilik ve fundalıklarda ve diğer arazi kullanma şekillerinde, koruma ve çok taraflı kullanımı esas tutan orman amenajman planlarına dayanılarak, tabiat varlıklarının korunmasını, geliştirilmesini ve devamlılığını sağlayacak teknik faaliyetler yapılır. Doğal çevre ve ekosistemlerin korunması ve iyileştirilmesi yönünden teknik ve bilimsel gereklere göre, Çevre ve Orman Bakanlığınca düzenlenecek rapora dayanılarak hazırlanacak özel amenajman planları uyarınca belirli yerlerde ve belirli sürelerde üretim, avlanma ve otlatma faaliyetlerine izin verilebilir. Dolayısıyla, işletme ve muhafaza ormanlarında yapılması zorunlu amenajman planları, korunan alanlar için de yerine getirilmesi gereken yasal gerekliliktir.
Neden Amenajman Planı? - III Sayılan sorunlara çözüm oluşturacak, meydana gelebilecek zararların etkisini azaltmak amacıyla orman ekosisteminin stabilitesini arttıracak müdahaleler veya uygulamalar gerektiğinde bunu gerçekleştirecek bir altlık bulunmamaktadır. Bu sorunlara amenajman planı olmadan pratikte çözüm bulmak, teknik ve hem de yasal olarak mümkün değildir. Korunan alanlarda bile işlenebilir yahut uygulanabilir etkin bir orman amenajman planlama sisteminin olması gerekir.
Amenajman Planı MP İçin Bir İlk Midir? Korunan alanlar için geçmişte düzenlenmiş planlar incelendiğinde, envanter, amaçların belirlenmesi ve yararlanmanın düzenlenmesi aşamalarında klasik yaklaşımla tümüyle örtüşmekte, etanın düşük tutulması ile belirlenen hedefe ulaşılmaya çalışılmaktadır. Hazırlanan planların da sürelerinin dolmasıyla veya uygulamaya sokulamaması nedeniyle günümüzde neredeyse hiçbir korunan alanda amenajman planı yürürlükte değildir. Milli Park / Tabiat Parkı İlan Yılı Alan (ha) Bölme Sayısı Meşcere Tipi Amenajman Plan Süresi Karatepe-Aslantaş 1958 7891.5 98 28 1969-1978 1991-2000 Soğuksu 1959 1370.0 22 18 1989-2008 Uludağ 1961 11338.0 150 26 1994-2013 2014-2023 Dilek Yarımadası-Menderes Deltası 1994 11012.0 136 23 1990-1999 Spil Dağı 1968 6693.5 95 30 1992-2001 Kızıldağ 1969 43249.5 530 70 1997-2016 2017-2026 Güllük Dağı-Termessos 1970 6736.0 91 33 1987-1996 Kovada Gölü 1970 6763.5 53 38 1997-2006 Munzur Vadisi 1971 46747.5 570 21 1973-1992 Gelibolu Yarımadası 1973 35581.5 338 32 1985-1994 1995-2004 Köprülü Kanyon 1973 35726.5 793 29 1984-1993 2008-2017 Ilgaz Dağı 1976 1101.5 18 10 1988-1997 Başkomutan 1981 43226.0 265 29 1988-2007 Kazdağı 1994 21463.0 270 92 1996-2015 Abant TP
MP Amenajman Planlarının Öyküsü 1958 yılında ilk ilan edilen Milli Parktan itibaren 1972 yılına kadar 13 adet Milli Park ilan edilmiştir ve bu MP lar genellikler 1963-1972 yılları arasındaki planlarda birden fazla seride yer almıştır. Bu MP lar, her seride ayrı bir işletme sınıfı sınıfı olarak ayrılmıştır. Daha sonra plan ünitesi alanı Orman İşletme Şefliği olunca Milli Parkların yeteri büyüklükte alanı olanlardan her biri için ayrı plan yapılmıştır. 1991 yılında Milli Parklar Genel Müdürlüğü kurulunca protokol ile bu planların yapılmasının devamına karar verilmiştir. Son yıllarda az da olsa Milli Parklar için Orman Amenajman Planı düzenlenmektedir. Sayısı yetersizdir, hazırlanan planlar genellikle uygulanamamaktadır. Orman Amenajman Planı hazırlanırken, içinde korunan alan bulunan alanlar, planlarda boş bırakılmaktadır.
KAVRAMSAL ÇERÇEVE
KAVRAMSAL ÇERÇEVE
TEŞEKKÜRLER