YANKILAYICI OKUMA YÖNTEMİNİN AKICI OKUMAYA ETKİSİ * THE EFFECT OF ECHO READING METHOD TO FLUENCY READING Erol DURAN ** Betül SEZGİN ***



Benzer belgeler
Rehberli Okuma Yönteminin Akıcı Okumaya Etkisi 1. The Effect of Guide Reading Method to Fluency Reading

Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2, Temmuz 2011

ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLERİN OKUMA VE ANLAMA DÜZEYLERİNİN GELİŞTİRİLMESİNDE AKICI OKUMA STRATEJİLERİNİN ETKİSİ *

OKUMA ALIŞKANLIKLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA: ANKARA ÜNİVERSİTESİ KALECİK MESLEK YÜKSEKOKULU ÖRNEĞİ

THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT

A Comparative Analysis of Elementary Mathematics Teachers Examination Questions And SBS Mathematics Questions According To Bloom s Taxonomy

İLKÖĞRETİM İKİNCİ KADEME ÖĞRETMENLERİNİN YAZILI SINAVLARINDA NOKTALAMA KURALLARINA UYMA DÜZEYLERİ: ERDEMLİ İLÇESİ ÖRNEKLEMİ

Bir İlkokul 4. Sınıf Öğrencisinin Okuma Bozukluğu ve Anlama Güçlüğü: Bir Durum Çalışması. Nergiz KARDAŞ İŞLER 1 Ali Ekber ŞAHİN 2

PROFESSIONAL DEVELOPMENT POLICY OPTIONS

İLKÖĞRETİM 4. SINIF ÖĞRENCİLERİNDE ÇEVİRİ METNİ OKUMA HIZI ve ANLAMA İLİŞKİSİ

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

INTERNATIONAL JOURNAL OF EURASIA SOCIAL SCIENCES Year: 6, Vol:6, Issue: 19

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ

Muamber YILMAZ 1 GİRİŞ

Akıcılıktaki Sorunlar Düşük okuma doğruluğu Okuma hataları ve

Erzincan University Journal of Education Faculty Skin-Number: 14-2 Years:2012

$5$ù7,50$ (%(/ø. gö5(1&ø/(5ø1ø1 *g5(9 7$1,0/$5, 9( <(7(5/ø/ø. $/$1/$5,1$ *g5(.(1'ø/(5ø1ø '(ö(5/(1'ø50(/(5ø g]hq (VUD.$5$0$1 + O\D 2.

Educational On-line Programmes for Teachers and Students

Etkili Okuma Yöntemleri Efficient Reading Styles

İlkokullarda Görev Yapan Sınıf Öğretmenlerinin Oyun Ve Fiziki Etkinlikler Dersi İle İlgili Görüş Ve Uygulamaları

Argumentative Essay Nasıl Yazılır?

Okuma Güçlüğü Çeken Bir Öğrencinin Okuma Becerisinin Geliştirilmesine Yönelik Bir Çalışma

First Stage of an Automated Content-Based Citation Analysis Study: Detection of Citation Sentences

Course Information. Course name Code Term T+P Hours National Credit ECTS

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:

Arş. Gör. Dr. Mücahit KÖSE

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

AİLE İRŞAT VE REHBERLİK BÜROLARINDA YAPILAN DİNİ DANIŞMANLIK - ÇORUM ÖRNEĞİ -

BEDEN EGITIMI ÖGRETMENI ADAYLARıNIN SINIF ORGANIZASYONU VE DERS ZAMANI KULLANIMI DAVRANıŞLARlNIN ANALIzI

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN

Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümü 1. Sınıf Güz Yarıyılı (1. Yarıyıl) Dersin Kodu Türü Türkçe Adı İngilizce Adı T U Kredi AKTS ATA101 Z

Nuray Kurtdede Fidan Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Hayati Akyol Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi

Eğitim ve Bilim. Cilt 43 (2018) Sayı

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

YÜKSEKÖĞRETİM KURULU YARDIMCI DOÇENT

HEDEF BELiRLENEN ENGELLi OLAN VE OLMAYAN ÖGRENCILERDE ANTRENMANIN PERFORMANS VE DUYGUSAL DURUMLAR ÜZERiNE ETKisi

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl

Available online at

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİNİN YAZILI SINAV SORULARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

ÖZGEÇMİŞ. Araştırma Görevlisi Okul Öncesi Öğretmenliği Gazi Üniversitesi

BİR BASKI GRUBU OLARAK TÜSİADTN TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞl'NE TAM ÜYELİK SÜRECİNDEKİ ROLÜNÜN YAZILI BASINDA SUNUMU

Yrd. Doç. Dr. Celal Deha DOĞAN. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı- Doktora

Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Haziran 2015 Cilt 17 Sayı 1 ( )

Student (Trainee) Evaluation [To be filled by the Supervisor] Öğrencinin (Stajyerin) Değerlendirilmesi [Stajyer Amiri tarafından doldurulacaktır]

KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ *

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Haziran 2017 Cilt:6 Özel Sayı:1 Makale No: 07 ISSN:

TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU

A LANGUAGE TEACHER'S PERSONAL OPINION

ÖĞRETMEN ADAYLARININ AKICI OKUMANIN ÖĞRETĐMĐ VE DEĞERLENDĐRĐLMESĐNE YÖNELĐK ALGILARI

İLKÖĞRETİM ÜÇÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA DÜZEYLERİNİN GELİŞTİRİLMESİNE AKICI OKUMA STRATEJİLERİNİ KULLANMANIN ETKİSİ *

Yüz Tanımaya Dayalı Uygulamalar. (Özet)

İLKÖĞRETİM 1-5. SINIF TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ METİNLERİN TÜR VE TEMA AÇISINDAN İNCELENMESİ

.. ÜNİVERSİTESİ UNIVERSITY ÖĞRENCİ NİHAİ RAPORU STUDENT FINAL REPORT

READING WRITING ORAL COMMUNICATIO N SKILLS BASIC INFORMATION TECHNOLOGIES INTRODUCTION TO EDUCATION

Okuma Güçlüğünün Giderilmesine Yönelik Bir Uygulama: Akıcı Okuma Stratejilerinin Kullanımı

İÇİNDEKİLER / CONTENTS

İngilizce Öğretmenlerinin Mesleki Gelişim Etkinlikleri ve İhtiyaçları

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

FARKLI YAŞ DÜZEYİNDEKİ ÜSTÜN ZEKALI ÖĞRENCİLERİN ÇEVRE BİLİNCİ

EĞİTİM FAKÜLTESİ Ortaöğretim Fen ve Ortaöğretim Fen ve ENSTİTÜSÜ

DERS PLANI VE AKTS FORMU

ENG ACADEMIC YEAR SPRING SEMESTER FRESHMAN PROGRAM EXEMPTION EXAM

THE SKILLS TRAINING RAN IN ENTERPRISES

DEĞERLER EĞİTİMİ YÖNTEMLERİYLE DESTEKLENEN BİR AKICI OKUMA VE OKUDUĞUNU ANLAMA ÇALIŞMASI * ÖZET

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Kasım 2017 Cilt: 6 Sayı: 4 ISSN:

Filiz METE, Ahmet ASAR

Mart Ayı Değerler Eğitimi. Samimiyet

BOLOGNA PROJESİ HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ERGOTERAPİ LİSANS PROGRAMI

Eğitim Fakültesi Dergisi. Endüstri Meslek Lisesi Öğrencilerinin Yetenek İlgi ve Değerleri İle Okudukları Bölümler Arasındaki İlişki

Alpaslan GÖZLER 1, Hayrinisa PARİS 2 İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN AKICI OKUMA BECERİLERİNİN OKUL TÜRLERİNE GÖRE İNCELENMESİ

BOĞAZİÇİ UNIVERSITY KANDİLLİ OBSERVATORY and EARTHQUAKE RESEARCH INSTITUTE GEOMAGNETISM LABORATORY

Okuma ve Anlama Problemlerinin Tespiti ve Giderilmesine İlişkin Örnek Olay Çalışması

DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ GK- 373 V Ön Koşul. Yok

MESLEK YÜKSEKOKULLARINA SINAVLI VE SINAVSIZ GEÇİŞ SİSTEMİ İLE YERLEŞEN ÖĞRENCİLERİN PERFORMANSLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

ÖZGEÇMĐŞ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans

Ana Dili Eğitimi Dergisi Journal of Mother Tongue Education ADED JOMTE

Grade 8 / SBS PRACTICE TEST Test Number 9 SBS PRACTICE TEST 9

Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department

İlkokulda Akran Öğretimi Aracılığıyla Okuma Güçlüğünün Giderilmesi

Üniversiteyi Kazanan Öğrencilerin Temel Bilgi Teknolojilerini Kullanabilme Düzeylerinin Bölgesel Analizi

İLKÖĞRETİM SINIF ÖĞRETMENLERİNİN SES TEMELLİ CÜMLE YÖNTEMİ VE ÇÖZÜMLEME YÖNTEMİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BONA YAPMA BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yrd. Doç. Dr. Özge ELİÇİN

ANADOLU VE FEN LİSELERİNDEKİ ÖĞRENCİLERİN ÖĞRENME STİLLERİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK

Topluluk Önünde Konuşma (İngilizce) (KAM 432) Ders Detayları

International Journal of Languages Education and Teaching

T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA

ÖZGEÇMİŞ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Anadolu Üniversitesi 2003

Okuma Güçlüğünün Giderilmesinde 3P Metodu ile Boşluk Tamamlama (Cloze) Tekniğinin Kullanımı Üzerine Bir Çalışma

ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEK BİLGİSİ DERSLERİ ÜZERİNE BAKIŞ AÇILARI

HACETTEPE ÜNivERSiTESi SPOR BiLiMLERi VE TEKNOLOJiSi YÜKSEK OKULU'NA GiRişTE YAPILAN

KİMYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRENME VE ÖĞRETME ANLAYIŞLARI İLE ÖĞRENME STİLLERİNİN YAPILANDIRMACILIK FELSEFESİ İLE OLAN UYUMU

Akıcı Okuma Sürecinde Karşılaşılan Sorunların Tespiti ve Giderilmesine Yönelik Bir Durum Çalışması

EĞİTİM FAKÜLTESİ Ortaöğretim Fen ve Ortaöğretim Fen ve ENSTİTÜSÜ

Curriculum Vitae. Bachelor. Master. Ph.D.

..OKULU ÖZEL EĞİTİM SINIF I. EĞİTİM-ÖĞRETİM YLILI HAFİF DÜZEYDE ZİHİNSEL ENGELLİLER; SINIFLAR TÜRKÇE DERSİ ÇERÇEVE PLANI

Hacer ÖZYURT¹, Özcan ÖZYURT 2, Hasan KARAL 3

Transkript:

YANKILAYICI OKUMA YÖNTEMİNİN AKICI OKUMAYA ETKİSİ * THE EFFECT OF ECHO READING METHOD TO FLUENCY READING Erol DURAN ** Betül SEZGİN *** Özet: Bu araştırmanın amacı, yankılayıcı okuma yöntemi ile okuma güçlüğünün aşılıp aşılmayacağını belirlemektir. Araştırma, nitel çalışma modelinde olup durum çalışması niteliğindedir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, öğrencinin sesli okuma beceri düzeyini belirlemek için Akyol un (2008), Harris ve Sipay (1990), Ekwall ve Shanker (1988:412; akt.: Akyol, 2008:92) ve May (1986) den yararlanarak dilimize uyarladığı Yanlış Analizi Envanteri, Okuma Metinleri (1-4. Sınıf Düzeyi) ve Öğrencinin Metin Okuma Ses Kayıtları kullanılmıştır. Uygulama bir ilköğretim dördüncü sınıf öğrencisi ile yapılmıştır. Bu öğrencide, herhangi bir fiziksel veya zihinsel problem ya da dil ve konuşma bozukluğu olmamasına rağmen akıcı okuma problemi vardır. Uygulama üç ay sürmüş ve her hafta öğrencinin sesli okuma becerisinin gelişimi değerlendirilmiştir. Uygulamanın sonunda öğrencinin, sesli okuma hatalarının %57 oranında azaldığı; kelime tanıma yüzdesinin, %90- dan %98 e, anlama düzeyinin ise %15 ten % 85 e çıktığı tespit edilmiştir. Sesli okuma becerisinde ise önemli gelişmeler gözlenmiştir. Uygulama öncesi ve sonrası veriler incelendiğinde, yankılayıcı okuma yönteminin uygulanmasının ardından; kelime tanıma, anlama ve sesli okuma becerisinde fark edilir derecede ilerleme olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Okuma Becerisi, Akıcı Okuma, Yankılayıcı Okuma Extended Abstract Introduction: The act of reading is still the most important and effective mean of learning and acquiring knowledge (Bamberger, 1990:3; Coşkun, 2003:101; Güneş, 2000:6; Özbay, 2007:1). However, the effect of this mean is possible with reading fluency. Reading fluency means the recognition of words in texts, reading texts with smooth expression and at a specific speed. Fluent reading, a necessary component of each reading training program, is a reading done by paying attention to the punctuation marks, emphasis and tones; and without making any returns, * Bu çalışma, Rehberli ve Yankılayıcı Okuma Yöntemlerinin İlköğretim Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Okuma Becerileri Üzerindeki Etkisi adlı yüksek lisans tezinden üretilmiştir. ** Yrd. Doç. Dr., Uşak Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Sınıf Öğretmenliği ABD, erolduran@gmail.com *** Sınıf Öğretmeni, Uşak Millî Eğitim Müdürlüğü. btl_szgn@hotmail.com ISSN: 1300-302X 2012 OMÜ EĞİTİM FAKÜLTESİ

YANKILAYICI OKUMA YÖNTEMİNİN AKICI OKUMAYA ETKİSİ spelling, and unnecessary pauses which sounds conversational (Zutell and Rasinski, 1991). It is necessary to develop three basic skills to become fluent with reading: Fluency, comprehension and reading motivation (Güneş, 2007:92-93). In order for a fluent reading, firstly there should be no or scarcely any returns and word repeats made by students (Çaycı ve Demir, 2006:439; Gunning, 2005). A student with poor reading fluency skills reads slowly, interruptedly and without any stressing and toning. He/she spends much time to recognize words and can not pay attention to the meaning of the text. On the other side, students with the ability to read fluently can read words effortlessly and accurately, recognize words and sentences at first sight, exert minimum cognitive effort to recognize words paying attention to the pauses and tone of voice at the appropriate parts of the text (Rasinski, 2010). Purpose: The purpose of this research is to determine whether reading disability can be fixed using the echo reading method that is one of the fluent reading methods. It is considered that the applications on the echo reading technique used in this study will set an example for teachers and researchers who intent to conduct a new study on this issue. Method: This research is a case study which is a qualitative study model and also called as a situation study. Case study is seen as a distinctive approach used to seek answers to the scientific questions. In researches, case studies are used to identify and see the details that make up an event and to evaluate and develop possible explanations for an event (Gall, Borg and Gall, 1996; cit. Büyüköztürk, Çakmak, Akgün, Karadeniz, Demirel, 2009:267). Case study is a research method which handles an actual fact in its own reality (Yinn, 1984; cit. Yıldırım and Şimşek, 2008). In this study, the case analyzed is the training program to be attended by the students having reading difficulties, with echo reading method. "Wrong Analysis Inventory", "Reading Texts (1-4. Grade Level)" and "Voice Records of Student s Reading" is used as data collection tools. In the application that was made using the echo reading method for three months, total twelve evaluations were made by evaluating each week using the texts selected out of 1st-4th grade Turkish textbooks. The application was initiated with the first-grade texts; in the evaluation, the application was proceeded with the upper grade when the reading aloud skills of the student passed from the concern level to the teaching level. During the application, student s readings were recorded in an audio recording device. Analyses were made by listening to those records. Application was made with a fourth-grade primary school student. Although the student had no physical or mental impairment, or language Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012, 31(2), 145-164

Erol DURAN, Betül SEZGİN and speech disorder, he had reading fluency problem (making very often mistakes while reading aloud, having a reading at the level of concern, etc.). In order to determine that student, a examination was made in five primary schools located at Usak city center. Upon the examinations, a fourth-grade male student who had the characteristics complying with the case researched was determined. Results and Suggestions: This research was carried out to determine effects of the echo reading method, a fluent reading method, on the reading skills of the fourth-grade primary school student. As a result of the threemonth application, it was seen that student s mistakes made while reading aloud were reduced by 57%. It was also found that his word recognition percentage increased from 90% to 98% while the level of comprehension reached from 15% to 85%. His reading aloud skills reached to 98 % + (teaching level) from 90%- (the level of concern). When data are analyzed before and after the application, it is seen that there appeared a noticeable increase in his word recognition, comprehension and reading aloud skills after applying the echo reading method. Similarly to the results of this research, it is reported in the researches conducted by Mathes, Torgensen ve Allor (2001; Akt Rasinski, 2010), Ellis (2009) and Oddo, Barnett, Hawkins, Musti-Rao (2010) that echo reading method increases the comprehension and fluency skills of students. Prior to the research, it was determined that student who had difficulty in reading, the six types of mistakes in reading aloud including skipping, adding, misreading, repeating, self-correction and pausing. It was seen that the reading mistakes adversely affected reading and comprehension; and there appeared an increase in the word recognition, comprehension and reading aloud skills when reading mistakes increased. In a research conducted by Senel (1998) on reading difficulty, it is reported that students face with intermitting (pausing), repeating, new word derivation, incorrect reading difficulties respectively. The reading mistakes including pausing, repeating and misreading that were determined in the research are compatible with the results of the research made by Şenel. Based on the results of this research, suggestions produced for the field and application are as follows: Contributions can be made to improve the echo reading method by applying it to the larger groups. Students who have reading difficulty can be given texts of poems instead of reading passages in order to provide them with fluent reading skills. ISSN: 1300-302X 2012 OMÜ EĞİTİM FAKÜLTESİ

YANKILAYICI OKUMA YÖNTEMİNİN AKICI OKUMAYA ETKİSİ Teachers should develop themselves on the methods of reading fluency. When conducting reading studies with the students who have reading difficulty, they must be emotionally supported and encouraged. Parents of the students who have reading difficulty should be informed about the echo reading methods and classroom studies should be also supported at home. The way to minimize reading difficulties is to read too much. Therefore, reading activities should be frequently applied at school and at home. Students should be motivated to read. Keywords: Reading Skills, Reading Fluency, Echo Reading Giriş Okuma eylemi, öğrenme ve bilginin edinilmesinde hâlâ en önemli ve en etkili araçtır (Bamberger, 1990:3; Coşkun, 2003:101; Güneş, 2000:6; Özbay, 2007:1). Ancak bu aracın etkisi akıcı okuma ile mümkündür. Akıcı okuma, metindeki kelimeleri tanıma, metni belirli bir çabuklukta ve düzgün ifade ile okuma demektir. Her okuma eğitimi programının gerekli bir unsuru olan akıcı okuma, noktalama işaretlerine, vurgu ve tonlamalara dikkat edilen; geri dönüş, tekrar, heceleme ve gereksiz duruşlar yapmadan, konuşurcasına yapılan okumadır (Zutell ve Rasinski, 1991). Akıcı okumaya sahip olabilmek için üç temel becerinin geliştirilmesi gerekmektedir: Akıcılık, anlama, okumaya güdüleme (Güneş, 2007: 92-93). Akıcı bir okumanın gerçekleşebilmesi için, öncelikle öğrencinin geriye dönüşlerinin ve kelime tekrarlarının yok ya da yok denecek kadar az olması gerekmektedir (Çaycı ve Demir, 2006:439; Gunning, 2005). Akıcı okuma becerilerini geliştiremeyen bir öğrenci, yavaş, kesik kesik, vurgusuz ve tonlamasız okur. Kelime tanımaya çok zaman harcar ve metnin anlamına dikkatini veremez. Buna karşılık akıcı okuma becerisine sahip öğrenciler, kelimeleri zahmetsizce ve doğru olarak okuyabilirler, cümleleri ve kelimeleri bir görüşte tanırlar, kelimeleri tanırken minimum düzeyde bilişsel enerji harcarlar ve metnin uygun yerlerinde ses tonlamalarına ve duraklamalara dikkat ederek okurlar (Rasinski, 2010). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012, 31(2), 145-164

Erol DURAN, Betül SEZGİN Akıcı Okuma Yöntemleri Alan yazın tarandığında, akıcı okuma yöntemlerinin çokluğu ile karşılaşılmaktadır. Bu araştırmada, bu yöntemlerin belli başlıları sırasıyla aşağıda açıklanmıştır: Tekrarlı Okuma Bu yöntemde, kelimelerinin çoğunluğu okuyucu tarafından tanınabilecek güçlükte 50-200 kelimeden oluşan okuma metinleri ile çalışılır. Öğrencinin doğru okuduğu kelime oranı ve okuma hızı günlük kaydedilir (Lerner, 1997). Her yaştan okuyucular için kullanılabilen bu yöntemde (Kasten ve Yıldırım, 2011: 37) öğrenciler, kısa bir metni tekrar tekrar (genel olarak dört kez) ve belirlenen hız, kelime tanıma ve prozodik özelliklere göre okumalıdır (Samuels, 1979). Dowhower (1994), Hasbrouck, Ihnot, ve Rogers (1999), Strecter, Roser ve Martinez (1998) ve Therrien (2004;-akt.:- Rasinski, 2010), yaptıkları çalışmalarda tekrarlı okuma yönteminin öğrencilerin akıcı okumalarında önemli derecede katkısı olduğu sonucuna ulaşmışlardır. Eşli Okuma Eşli okuma, ikili gruplar hâlinde yapılan okuma çalışmaları olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada öğrenciler birbirlerine yardım ederek metni okumaya ve anlamaya çalışırlar. Öğretmen metinle ilgili sorular sorarak onlardan cevaplamalarını isteyebilir. Metnin seçimi ders kitabından ya da uygun bir kitaptan olabilir (N Namdi, 2005). Bu yöntem birleştirilmiş sınıflara biri büyük biri küçük sınıftan seçilen öğrenciler arasında da uygulanabilir (Güneş, 2007:278). Eşli okuma yöntemi, çocuklarını özel olarak çalıştırmak isteyen veliler için geliştirilmiştir. Aile üyelerinden birisi, öğretmen veya iyi okuyan bir öğrenci eş olarak seçilebilir (Akyol, 2008: 78; Rasinski, 2010). Güdümlü Okuma Güdümlü okumanın amaçları ve önemi şu şekilde sıralanabilir (Güneş, 2007: 281): Güdümlü okumanın amacı: Öğrencinin bağımsız okuyucu olması için alt yapı oluşturmak, Öğrencinin metinde sunulan yeni fikirleri, kendi yaşamıyla ilişkilendirerek metni anlamasını sağlamak, Öğrencinin çeşitli tekniklerle kelimelerin anlamını bulmasına yardım etmek Güdümlü okumanın önemi: Öğrencinin okuma sürecine dikkat etmesini sağlayabilir, Okuma güçlüklerini aşmasına yardım edebilir, ISSN: 1300-302X 2012 OMÜ EĞİTİM FAKÜLTESİ

YANKILAYICI OKUMA YÖNTEMİNİN AKICI OKUMAYA ETKİSİ Öğrenci için bireysel okuma planı yapılabilir, Öğretmen ve öğrenciler arasında öneri, destek ve yardım fırsatı sunabilir. Nörolojik Etkileme Modeli (NIM) Nörolojik etkileme modeli (NIM), zayıf okuyuculara destek için geliştirilen bir okuma modelidir. Towsend bu modeli, ailelerin çocukları ile yaptıkları okuma çalışmalarına uyarlamış ve ailenin çocuğuyla birlikte uygulayabileceği en iyi okuma yöntemlerinden birinin NIM yöntemi olduğunu belirtmiştir. NIM tehdit etmeden ve destekleyici bir okumayı geliştirme yolu olarak tanımlanmıştır (Towsend, 2002:102-103). Nörolojik etkileme yönteminin aşamaları şunlardır (Mercer, 1987): Öğretmen okuma güçlüğü çeken öğrencinin biraz arkasında oturur. Öğretmenin sesi öğrencinin kulağına yönelmektedir. Beraber yüksek sesle okunur. Öğretmen öğrenciye kılavuzluk yapar. Bazen de öğrencinin kılavuz olmasına izin verir. Okunan sözcükler parmakla veya kalemle takip edilir. Yankılayıcı Okuma Akıcı okumayı geliştirmek için destekleyici birçok yöntemden bir tanesi de yankılayıcı okumadır (Carbo,1996; Hudson, Lane ve Pullen, 2005; Moskal ve Keneman, 2011). Yankılayıcı okuma yöntemi uygulanırken şu yol izlenebilir: İyi okuyucu bir kelimeyi ya da cümleyi okurken zayıf okuyucu okunanı parmağı veya kalem ile takip eder. İyi okuyucu, kelimeyi ya da cümleyi okuduktan sonra zayıf okuyucunun aynen tekrar etmesini ister. Zayıf okuyucunun hata yaptığı ya da takıldığı bölümler iyi okuyucu tarafından tekrar tekrar okunur. Zayıf okuyucu ise bu bölümleri tekrar eder. Amaç Bu araştırmanın amacı, akıcı okuma yöntemlerinden biri olan yankılayıcı okuma yöntemi ile okuma güçlüğünün aşılıp aşılmayacağını belirlemektir. Bu çalışma sırasında kullanılan yankılayıcı okuma tekniği ile ilgili uygulamaların, öğretmenler ve bu konuda yeni çalışma yapmak isteyen araştırmacılar için örnek teşkil edeceği düşünülmektedir. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012, 31(2), 145-164

Erol DURAN, Betül SEZGİN Yöntem Bu araştırma, nitel bir çalışma modeli olan ve örnek olayda diye de adlandırılan durum çalışması niteliğindedir. Durum çalışması bilimsel sorulara cevap aramada kullanılan ayırt edici bir yaklaşım olarak görülmektedir. Araştırmalarda durum çalışmaları, bir olayı meydana getiren ayrıntıları tanımlamak ve görmek, bir olaya ilişkin olası açıklamaları geliştirmek, bir olayı değerlendirmek, amacıyla kullanılır (Gall, Borg ve Gall, 1996; akt. Büyüköztürk, Çakmak, Akgün, Karadeniz, Demirel, 2009:267). Durum çalışması, güncel bir olguyu kendi gerçekliği içinde çalışan, bir araştırma yöntemidir (Yinn,1984; akt. Yıldırım ve Şimşek, 2008). Bu araştırmada, okuma güçlüğü çeken öğrencinin yankılayıcı okuma yöntemi ile alacağı eğitim programı incelenen durumdur. Veri Toplama Aracı ve Veri Toplama Süreci Araştırmada veri toplama aracı olarak, Yanlış Analiz Envanteri, Okuma Metinleri (1-4. Sınıf Düzeyi) ve Öğrencinin Metin Okuma Ses Kayıtları kullanılmıştır. Yanlış Analiz Envanteri Öğrencinin sesli okuma beceri düzeyini belirlemek için Akyol un (2008), Harris ve Sipay (1990), Ekwall ve Shanker (1988: 412; akt.: Akyol, 2008:92) ve May (1986) den yararlanarak dilimize uyarladığı Yanlış Analizi Envanteri kullanılmıştır. Yanlış Analizi Envanteri, öğrencilerin okuma düzeylerini belirlemede kullanılmaktadır. Bu envanter, okuyucuların bireysel olarak okuma ve okuduğunu anlama seviyesini belirleme amacına hizmet etmektedir. Bu envanter ile sesli okuma sırasında yapılan hatalarla, kelime ve ses bilgisi; sessiz okuma sonrasında da, sorularla anlama seviyesini belirlenebilmektedir. Kelime tanıma ve okuduğunu anlamada ne tür hatalar yapıldığı konusunda da bu envanter bilgilendiricidir. Hata analizi envanteri standartlaştırılmış bir test değildir. Bu envanterle üç tür okuma düzeyi tespit edilmektedir: 1. Serbest Düzey: Öğrencinin, öğretmen ya da başka bir yetişkinin yardımına ihtiyaç duymadan düzeyine uygun metinlerin okuması ve anlamasını ifade eder. 2. Öğretim Düzeyi: Öğrencinin, öğretmen veya bir yetişkinin desteğiyle istenilen şekilde okuma ve anlamasını ifade eder. ISSN: 1300-302X 2012 OMÜ EĞİTİM FAKÜLTESİ

YANKILAYICI OKUMA YÖNTEMİNİN AKICI OKUMAYA ETKİSİ 3. Endişe Düzeyi: Öğrencinin, okuduğunun çok azını anladığını ve/veya okuma sırasında pek çok okuma hatası yaptığı düzeyi ifade eder. Yanlış Analiz Envanteri üç tablodan oluşmaktadır: Birinci tabloda, sol sütunda metnin kelime sayısı, üst satırda ise yanlış okunan kelimeler yer almaktadır. Bu noktalar yatay ve dikey olarak kesiştiklerinde, öğrencilerin sahip oldukları Kelime Tanıma Yüzdesi tespit edilmektedir. Okuma düzeyini belirleme sırasında, öğrenci metni sesli ve sessiz olarak okuduktan sonra metin ile ilgili üç tane basit anlama sorusu, iki tane derinlemesine anlama sorusu olmak üzere toplam beş adet soru sorulmaktadır. Öğrencilerin bu sorulara verdikleri cevaplar doğrultusunda aldıkları puanlara bağlı olarak Anlama Yüzdesi tespit edilmektedir. Birinci tablodan elde edilen kelime tanıma yüzdesi ile anlama yüzdesinin ikinci tabloda kesiştikleri nokta öğrencilerin sesli okuma becerisine ulaşılmaktadır. Basit anlama soruları için: Tam olarak cevaplanan sorular için 2 puan. Yarım cevaplanan sorular için 1 puan. Hiç cevaplanmayan sorular için 0 puan verilmektedir. Derinlemesine anlama soruları için: Tam ve etkili şekilde cevaplanan sorular için, 3 puan Biraz eksikleri olan ve cevabın yarıdan fazlasını verenler için, 2 puan Yarım cevap verenler için, 1 puan Hiç cevap verilmeyen sorular için 0 puan verilmelidir. Üçüncü tabloda ise, genel anlamı ile üç farklı düzeyi göstermektedir. Buna göre, kelime tanıma düzeyi %99, anlama düzeyi %90 ve üzeri olanlar serbest düzey okuyucular, kelime tanıma düzeyi %90-95 arası ve anlama düzeyi %75 olanlar öğretim düzeyindeki okuyucular, kelime tanıma düzeyi %90 ve altında, anlama düzeyi %50 ve altında olanlar ise endişe düzeyindeki okuyucular olarak sınıflandırılmıştır. Okuma Metinleri (1-4. Sınıf Düzeyi) Yanlış analiz envanterinin uygulanması sırasında kullanılan okuma metinlerindeki kelime sayılarının şu şekilde olmasına dikkat edilmiştir (Akyol, 2008: 89): Birinci ve ikinci sınıflar, 25-100 kelime arası. Üçüncü ve dördüncü sınıflar, 100-200 kelime arası. Beşinci ve altıncı sınıflar, 200-300 kelime arası. Yedinci ve sekizinci sınıflar, 300-350 kelime arası. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012, 31(2), 145-164

Erol DURAN, Betül SEZGİN Araştırmaya katılan öğrencilerin sesli okuma beceri düzeylerini tespit için Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından onaylı, ilköğretim dördüncü sınıf Türkçe ders kitabından Niçin Deprem Oluyor? isimli (180 kelime), üçüncü sınıf Türkçe ders kitabından Kırmızı Karınca Ailesi İle Bencil Karınca isimli (184 kelime), ikinci sınıf Türkçe ders kitabından Ayçiçeği isimli (98 kelime) ve birinci sınıf Türkçe ders kitabından Güreş isimli (105 kelime) birer tane hikâye türünde okuma metinler seçilmiştir. Araştırmanın özellikle öğretim sürecinde kullanılan bütün metinlerin, hikâye türü metinlerden olmasına özen gösterilmiştir. Çünkü hikâye türü metinler bu yaş grubunun daha fazla ilgisini çekmekte, anlamanın oluşmasında kolaylık sağlamaktadır. Seçilen hikâye türü metinlerin kelime sayısı bakımından birbirine yakın olmasına dikkat edilmiştir. Araştırmada kullanılmak üzere seçilen bütün metinler, öğrencilerin daha önce okumadıkları metinlerden oluşmuştur. Metinlerin seçiminde ve soruların oluşturulmasında üç alan uzmanı akademisyenden ve üç öğretmenden uzman görüşü alınmıştır. Uygulama sırasında öğrencilerin özgüven eksikliklerini gidermek ve kendilerine güvenlerini sağlamak amacıyla duyuşsal olarak destek sağlanmıştır. Gerekli izinler alındıktan sonra, öğrencilerin okumalarını kaydetmek için ses kayıt cihazı kullanılmıştır. Okunan her bir metinle ilgili iki tane basit anlama, üç tane de derinlemesine anlama olmak üzere toplam beş tane okuduğunu anlama sorusu oluşturulmuştur. Basit anlama soruları, tanıma ve hatırlama; derinlemesine anlama soruları, çıkarım ve yoruma dayalı şeklinde gruplandırılmıştır-(akyol, 2008). Yankılayıcı okuma yöntemi kullanılarak uygulama yapmak için, ilköğretim dördüncü sınıf Türkçe ders kitabından beş tane hikâye türü okuma metni, üçüncü sınıf Türkçe ders kitabından üç tane hikâye türü okuma metni, ikinci sınıf Türkçe ders kitabından beş tane hikâye türü okuma metni, birinci sınıf Türkçe ders kitabından yedi tane hikâye türü okuma metni olmak üzere, toplam yirmi tane hikâye türü okuma metni seçilmiştir. Öğrencinin evde okuması için ise 20 adet hikâye kitabı belirlenmiştir. Yankılayıcı Okuma ile yapılan ve üç ay devam eden uygulamanın, 1-4. sınıf Türkçe ders kitaplarından seçilen metinlerle her hafta değerlendirilerek toplam on iki değerlendirme yapılmıştır. Öğrencilerin uzun metinlere karşı önyargılı olmaları ve okumaktan çekinmeleri nedeni ile kısa metinlerle çalışmalara başlanmıştır. Daha sonra metinlerdeki kelime sayıları arttırılmıştır. Uygulamaya birinci sınıf metinleri ile başlanmış; yapılan değerlendirmede, öğrencinin sesli okuma becerisi endişe düzeyinden, öğretim düzeyine geçince bir üst sınıf düzeyinden uygulamaya devam edilmiştir. Uygulama sonunda, öğrencinin sesli okuma beceri düzeylerinde bir ilerleme olup olmadığını belirlemek için, ilköğretim dördüncü sınıf Türkçe ders ISSN: 1300-302X 2012 OMÜ EĞİTİM FAKÜLTESİ

YANKILAYICI OKUMA YÖNTEMİNİN AKICI OKUMAYA ETKİSİ kitabından Mutlu Park isimli metin seçilmiştir. Seçilen bu metin, öğrencinin daha önce okumadığı bir metindir. Öğrencinin Metin Okuma Ses Kayıtları Uygulama sırasında öğrencinin okumaları, ses kayıt cihazına kaydedilmiştir. Analizle bu kayıtlar dinlenerek yapılmıştır. Uygulama bir ilköğretim dördüncü sınıf öğrencisi ile yapılmıştır. Bu öğrencide herhangi bir fiziksel veya zihinsel problem ya da dil ve konuşma bozukluğu olmamasına rağmen akıcı okuma problemi (çok sık sesli okuma hatası yapan, okuma seviyesi endişe düzeyinde olan, vb) vardır. Bu öğrencinin belirlenmesi amacıyla, Uşak il merkezindeki on beş ilköğretim okulunda inceleme yapılmıştır. İncelemeler neticesinde, araştırılan duruma uygun niteliklere sahip ve dördüncü sınıfta okuyan bir erkek öğrenci belirlenmiştir. Öğrenci, eğitim ve sosyoekonomik düzeyi düşük bir ailede yaşamaktadır. Ancak aile öğrencinin ihtiyaçlarını karşılama gayreti içerisindedir. Öğrencinin sosyal ilişkileri iyi, cana yakın ve sakin bir öğrencidir. Matematik dersine ilgisi ve akademik başarısı, sözel derslerine göre daha yüksektir. Türkçe dersinde özellikle okuma becerisinde problem yaşamaktadır. Annenin birebir ilgilenmesine rağmen okuma becerisi sınıf seviyesinin altında seyretmektedir. Bulgular ve Yorumlar Araştırma kapsamında toplanmış verilerin analizleri sonucunda elde edilen bulgular ve bulgulara ilişkin yorumlar tablolaştırılarak sunulmuştur. Uygulama öncesinde, öğrencinin metinleri okuma süresi, hata sayısı, kelime tanıma, anlama ve sesli okuma değerleri Tablo 1 de gösterilmiştir. Tablo 1. Uygulama Öncesinde Öğrencinin Metinleri Okuma Süresi, Hata Sayısı, Kelime Tanıma, Anlama ve Sesli Okuma Değerleri Okuma Değerleri/ Sınıf Metin Kelime Sayısı Okuma Süresi Hata Sayısı Kelime Tanıma Yüzdesi Anlama yüzdesi Sesli Okuma Beceri Yüzdesi 4.Sınıf 3.Sınıf Niçin Deprem Oluyor? Kırmızı Karınca Ailesi ile Bencil Karınca 180 4dk 38sn 52 %90- %15 %90-182 4dk 56sn 53 %90- %38 %90- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012, 31(2), 145-164

Erol DURAN, Betül SEZGİN 2.Sınıf Ayçiçeği 95 2dk 31sn 29 %90- %38 %90-1.Sınıf Güreş 103 2dk 57sn 29 %90- %46 %90- Tablo 1 deki verilere göre öğrencinin, ilköğretim dördüncü sınıf Türkçe kitabından seçilen 180 kelimeden oluşan Niçin Deprem Oluyor? isimli metni okuması neticesinde toplam 52 okuma hatası yapmış olup kelime tanıma yüzdesi % 90- (endişe düzeyi), anlama yüzdesi %15 (endişe düzeyi) ve sesli okuma beceri yüzdesi % 90- (endişe düzeyi); üçüncü sınıf Türkçe kitabından seçilen 182 kelimeden oluşan Kırmızı Karınca Ailesi ve Bencil Karınca isimli metni okuması neticesinde toplam 53 okuma hatası yapmış olup kelime tanıma yüzdesi % 90- (endişe düzeyi), anlama yüzdesi % 38 (endişe düzeyi) ve sesli okuma beceri yüzdesi % 90- (endişe düzeyi); ikinci sınıf Türkçe kitabından seçilen 95 kelimeden oluşan Ayçiçeği isimli metni okuma neticesinde toplam 29 okuma hatası yapmış ve kelime tanıma yüzdesi % 90- (endişe düzeyi), anlama yüzdesi % 38 (endişe düzeyi) ve sesli okuma beceri yüzdesi % 90- (endişe düzeyi); birinci sınıf Türkçe kitabından seçilen 103 kelimeden oluşan Güreş isimli okuma metnini okuma neticesinde toplam 29 okuma hatası yapmış, kelime tanıma yüzdesi % 90- (endişe düzeyi), anlama yüzdesi % 46 (endişe düzeyi) ve sesli okuma beceri yüzdesi % 90- (endişe düzeyi) olarak tespit edilmiştir. Bu durum, uygulamaların birinci sınıf metinleri ile başlama zorunluluğunu ortaya koymuştur. Uygulama öncesinde öğrencinin bir metni okurken yaptığı sesli okuma hataları Tablo 2 de gösterilmiştir. Tablo 2. Uygulama Öncesinde Öğrencinin Bir Metni Okurken Yaptığı Sesli Okuma Hataları 4. sınıf 3. sınıf 2. sınıf 1. sınıf Sesli Okuma Niçin Deprem Kırmızı Karınca Ayçiçeği Güreş Hataları Oluyor? Ailesi f % f % f % f % Atlama 13 25,0 7 13,2 4 13,8 4 13,8 Ekleme 7 13,5-0,0 1 3,5-0,0 Tekrar 4 7,7 7 13,2 4 13,8 7 24,1 Duraklama 12 23,0 19 35,7 13 44,8 12 41,4 ISSN: 1300-302X 2012 OMÜ EĞİTİM FAKÜLTESİ

YANKILAYICI OKUMA YÖNTEMİNİN AKICI OKUMAYA ETKİSİ Ters çevirme - - - 0,0 - - - 00,0 Telaffuz - - - 0,0 - - - 00,0 Yanlış okuma 16 30,8 20 37,9 7 24,1 6 20,7 Kendini kendini düzeltme - 00,0-00,0-00,0-00,0 Toplam 52 100,0 53 100,0 29 100,0 29 100,0 Tablo 2 deki veriler dikkate alındığında öğrenci, ilköğretim dördüncü sınıf Türkçe ders kitabından seçilen 180 kelimeden oluşan Niçin Deprem Oluyor? isimli metni okuması neticesinde toplam 52 okuma hatası yapmıştır. En fazla yaptığı okuma hatalarının başında %30,8 ile yanlış okuma hatası gelmektedir. Bu hatayı sırasıyla % 25,0 atlama, %23,0 duraklama, %13,5 ekleme hatası, %7,7 tekrar hatası izlemektedir. Üçüncü sınıf Türkçe ders kitabından seçilen 182 kelimeden oluşan Kırmızı Karınca Ailesi ile Bencil Karınca isimli metni okuması neticesinde toplam 53 okuma hatası yapmıştır. En fazla yaptığı okuma hatalarının başında %37,9 ile yanlış okuma hatası gelmektedir. Bu hatayı sırasıyla %35,7 duraklama, %13,2 tekrar, %13,2 atlama hatası izlemekte; ilköğretim ikinci sınıf Türkçe ders kitabından seçilen 95 kelimeden oluşan Ayçiçeği isimli metni okuması neticesinde toplam 29 okuma hatası yapmıştır. En fazla yaptığı okuma hatalarının başında %44,8 ile duraklama hatası gelmektedir. Bu hatayı sırasıyla %24,1 yanlış okuma, %13,8 atlama, %13,8 tekrar hatası, %3,5 ekleme hatası izlemekte; birinci sınıf Türkçe ders kitabından seçilen 103 kelimeden oluşan Güreş isimli metni okuması neticesinde toplam 29 okuma hatası yapmıştır. En fazla yaptığı sesli okuma hatalarının başında %41,4 ile duraklama hatası gelmektedir. Bu hatayı sırasıyla %24,1 tekrar, %20,7 yanlış okuma, %13,8 atlama hatası izlemektedir. Uygulama sırasında öğrencinin kelime tanıma yüzdesi, anlama yüzdesi ve sesli okuma değerleri Tablo 3 de gösterilmiştir. Tablo 3 Uygulama Sırasında Öğrencinin Kelime Tanıma, Anlama ve Sesli Okuma Değerleri Okuma Değerleri /Sınıf 1. hafta 2. hafta 3. hafta 4. hafta Üç Uçan Çocuk Gülcan Pazarda Sihirli Pasta Güzellik İşareti KTY AY SOBY KTY AY SOBY KTY AY SOBY KTY AY SOBY 1. sınıf %90- %23 %90- %94 %100 %95+ Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012, 31(2), 145-164

Erol DURAN, Betül SEZGİN 2. sınıf %90- %77 %90- %90- %54 %90- Okuma Değerleri /Sınıf 5. hafta 6. hafta 7. hafta 8. hafta Dişlerin Öfkesi Karnı Acıkan Sincap Çatlak Kova Top KTY AY SOBY KTY AY SOBY KTY AY SOBY KTY AY SOBY 2. sınıf %96 %62 %90- %97 %70 %95+ 3. sınıf %90- %62 %90- %95 %85 %95+ 9. hafta 10. hafta 11. hafta 12. hafta Okuma Değerleri /Sınıf Cambaz Parası Yağmur Gözlü Çocuk Fırtınanın Ettikleri Çivi KTY AY SOBY KTY AY SOBY KTY AY SOBY KTY AY SOBY 4. sınıf %93 %69 %90- %93 %77 %90- %93 %69 %90- %96 %77 %95+ KTY: Kelime Tanıma Yüzdesi AY: Anlama Yüzdesi SOBY: Sesli Okuma Beceri Yüzdesi Tablo 3 incelendiğinde öğrenciye, uygulamada birinci hafta Üç Uçan Çocuk adlı birinci sınıf metni okutulmuş; okuma sonrası kelime tanıma yüzdesi %90- (endişe düzeyi), anlama yüzdesi %23 (endişe düzeyi) ve sesli okuma beceri yüzdesi %90- (endişe düzeyi) olarak tespit edilmiştir. İkinci hafta, Gülcan Pazarda adlı birinci sınıf metni okutulmuş; okuma sonrası kelime tanıma yüzdesi %94 (öğretim düzeyine yakın), anlama yüzdesi %100 (serbest düzey) ve sesli okuma beceri yüzdesi %95+ (öğretim düzeyi) olarak tespit edilmiştir. Öğrencinin sesli okuma becerisi öğretim düzeyine yükseldiği için üçüncü haftada ikinci sınıf metinleri ile çalışılmaya başlanmıştır. Üçüncü hafta, Sihirli Pasta adlı ikinci sınıf metni okutulmuş; okuma sonrası kelime tanıma yüzdesi %90- (endişe düzeyi), anlama yüzdesi %77 (öğretim düzeyi) ve sesli okuma beceri yüzdesi %90- (endişe düzeyi) olarak tespit edilmiştir. Dördüncü hafta, Güzellik İşareti adlı ikinci sınıf metni okutulmuş; okuma kelime tanıma yüzdesi %90- (endişe düzeyi), anlama yüzdesi %54 ve sesli okuma beceri yüzdesi %90- (endişe düzeyi) olarak ISSN: 1300-302X 2012 OMÜ EĞİTİM FAKÜLTESİ

YANKILAYICI OKUMA YÖNTEMİNİN AKICI OKUMAYA ETKİSİ tespit edilmiştir. Beşinci hafta, Dişlerin Öfkesi adlı ikinci sınıf metni okutulmuş; okuma sonrası kelime tanıma yüzdesi %96 (öğretim düzeyi), anlama yüzdesi %62 ve sesli okuma beceri yüzdesi %90- (endişe düzeyi) olarak tespit edilmiştir. Altıncı hafta, Karnı Acıkan Sincap adlı ikinci sınıf metni okutulmuş; okuma sonrası kelime tanıma yüzdesi %97 (öğretim düzeyi), anlama yüzdesi %70 ve sesli okuma beceri yüzdesi %95+ (öğretim düzeyi) olarak tespit edilmiştir. Altıncı haftanın sonunda, ikinci sınıf düzeyindeki metinlerde öğretim düzeyine geçtiği için, uygulamaya üçüncü sınıf düzeyindeki metinlerle devam edilmiştir. Yedinci hafta, Çatlak Kova adlı üçüncü sınıf metni okutulmuş; okuma sonrası kelime tanıma yüzdesi %90- (endişe düzeyi), anlama yüzdesi %62 ve sesli okuma beceri yüzdesi %90- (endişe düzeyi) olarak tespit edilmiştir. Sekizinci hafta, Top adlı üçüncü sınıf metni okutulmuş; okuma sonrası kelime tanıma yüzdesi %95 (öğretim düzeyi), anlama yüzdesi %85 (öğretim Düzeyi) ve sesli okuma beceri yüzdesi %95+ (öğretim düzeyi) olarak tespit edilmiştir. Öğrencinin ikinci sınıftan üçüncü sınıf düzeyine geçişi uzun sürmüş ancak üçüncü sınıftan dördüncü sınıf düzeyine geçişi daha çabuk gerçekleşmiştir. Dokuzuncu hafta, Cambaz Parası adlı dördüncü sınıf metni okutulmuş; okuma sonrası kelime tanıma yüzdesi %93 (öğretim düzeyine yakın), anlama yüzdesi %69 ve sesli okuma beceri yüzdesi %90- (endişe düzeyi) olarak tespit edilmiştir. Onuncu hafta, Yağmur Gözlü Çocuk adlı dördüncü sınıf metni okutulmuş; okuma sonrası kelime tanıma yüzdesi %93 (öğretim düzeyine yakın), anlama yüzdesi %77 (öğretim düzeyi) ve sesli okuma beceri yüzdesi %90- (endişe düzeyi) olarak tespit edilmiştir. On birinci hafta, Fırtınanın Ettikleri adlı dördüncü sınıf metni okutulmuş; okuma sonrası kelime tanıma yüzdesi %93 (öğretim düzeyine yakın), anlama yüzdesi %69 ve sesli okuma beceri yüzdesi %90- (endişe düzeyi) olarak tespit edilmiştir. On ikinci hafta, Çivi adlı dördüncü sınıf metni okutulmuş; okuma sonrası kelime tanıma yüzdesi %96 (öğretim düzeyi), anlama yüzdesi %77 (öğretim düzeyi) ve sesli okuma beceri yüzdesi %95+ (öğretim düzeyi) olarak tespit edilmiş ve uygulama sonlandırılmıştır. Öğrencinin, uygulama öncesi ve uygulama sırasında 1-3. sınıfa ait bir metni okuma süresi, okuma sırasında yaptığı hata sayısı, kelime tanıma yüzdesi, anlama yüzdesi ve sesli okuma değerlerine ait veriler Tablo 4 te gösterilmiştir. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012, 31(2), 145-164

3. Sınıf 2. Sınıf 1. Sınıf Erol DURAN, Betül SEZGİN Tablo 4. Öğrencinin Uygulama Öncesi ve Uygulama Sürecine Ait Hata Sayısı, Kelime Tanıma, Anlama ve Sesli Okuma Değerleri Okuma Değerleri Metin Metindeki Kelime Sayısı Hata Sayısı KTY AY SOBY Uygulama Öncesi Güreş 103 29 %90- %46 %90- Bir Üst Sınıfa Geçmeye Karar Verildiğinde Gülcan Pazarda 108 12 %94 %100 %95+ Uygulama Öncesi Ayçiçeği 95 29 %90- %38 %90- Bir Üst Sınıfa Geçmeye Karar Verildiğinde Karnı Acıkan Sincap 177 11 %97 %70 %95+ Uygulama Öncesi Kırmızı karınca Ailesi ile Bencil Karınca 182 53 %90- %38 %90- Bir Üst Sınıfa Geçmeye Karar Verildiğinde Top 200 21 %95 %85 %95+ KTY: Kelime Tanıma Yüzdesi AY: Anlama Yüzdesi SOBY: Sesli Okuma Beceri Yüzdesi Tablo 4 incelendiğinde öğrencinin, uygulama öncesinde 103 kelimelik birinci sınıf düzeyindeki bir metni okurken, 29 okuma hatası yapmış; kelime tanıma yüzdesi, %90-, anlama yüzdesi %46, sesli okuma beceri yüzdesi ise %90- olduğu tespit edilmiştir. Bir üst sınıfa geçmeye karar verildiğinde ise, 108 kelimelik birinci sınıf düzeyindeki bir metni okurken 12 okuma hatası yapmış; kelime tanıma yüzdesi %94, anlama yüzdesi %100, sesli okuma beceri yüzdesi ise %95+ olarak tespit edilmiştir. Öğrenci 95 kelimelik ikinci sınıf düzeyindeki bir metni okurken, 29 okuma hatası yapmış; kelime tanıma yüzdesi, %90-, anlama yüzdesi %38, sesli okuma beceri yüzdesi ise %90- olarak tespit edilmiştir. Bir üst sınıfa geçmeye karar verildiğinde ise, 177 kelimelik ikinci sınıf düzeyindeki bir ISSN: 1300-302X 2012 OMÜ EĞİTİM FAKÜLTESİ

YANKILAYICI OKUMA YÖNTEMİNİN AKICI OKUMAYA ETKİSİ metni okurken 11 okuma hatası yapmış, kelime tanıma yüzdesi %97, anlama yüzdesi %70, sesli okuma beceri yüzdesi ise %95+ olarak tespit edilmiştir. Öğrenci,182 kelimelik üçüncü sınıf düzeyindeki bir metni okurken, 53 okuma hatası yapmış; kelime tanıma yüzdesi, %90-, anlama yüzdesi %38, sesli okuma beceri yüzdesi ise %90- olarak tespit edilmiştir. Bir üst sınıfa geçmeye karar verildiğinde ise, 200 kelimelik üçüncü sınıf düzeyindeki bir metni okurken 21 okuma hatası yapmıştır. Kelime tanıma yüzdesi %95, anlama yüzdesi %85, sesli okuma beceri yüzdesi ise %95+ olarak tespit edilmiştir. Öğrencinin, uygulama öncesi ve sonrasında dördüncü sınıfa ait bir metni okuma süresi, okuma sırasında yaptığı hata sayısı, kelime tanıma yüzdesi, anlama ve sesli okuma değerlerine ait veriler Tablo 5 te gösterilmiştir. Tablo 5. Öğrencinin Uygulama Öncesi ve Sonrasında Dördüncü Sınıf Metnini Okuma Süresi, Hata Sayısı, Kelime Tanıma, Anlama ve Sesli Okuma Değerleri Metin Metindeki Kelime Sayısı Okuma Süresi Hata Sayısı Kelime Tanıma Yüzdesi Anlama Yüzdesi Sesli Okuma Beceri Yüzdesi Ön Test Niçin Deprem Oluyor? 180 4 dakika 38 saniye 54 %90- %15 %90- Son Test Mutlu Park 200 3 dakika 31 saniye 23 %98 % 85 %95+ Tablo 5 teki verilere göre öğrencinin, uygulama öncesi ve sonrasındaki gelişimi görülmektedir. Uygulama öncesinde öğrencinin, 180 kelimelik bir dördüncü sınıf metnini, 4 dakika 38 saniyede okuduğu; okuma sırasında 54 tane hata yaptığı ve buna bağlı olarak kelime tanıma yüzdesinin %90-, anlama yüzdesinin %15 ve sesli okuma beceri yüzdesinin %90- (endişe düzeyinde) olduğu görülmektedir. Uygulama sonrasında ise öğrenci, 200 kelimelik bir dördüncü sınıf metnini, 3 dakika 31 saniyede okuduğu; okuma sırasında 23 tane hata yaptığı; kelime tanıma yüzdesinin %98, anlama yüzdesinin %85 e ve sesli okuma beceri yüzdesinin %95+ e (öğretim düzeyine) yükseldiği görülmektedir. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012, 31(2), 145-164

Erol DURAN, Betül SEZGİN Sonuçlar ve Öneriler Bu araştırma, akıcı okuma yöntemlerinden biri olan yankılayıcı okuma yönteminin ilköğretim dördüncü sınıf öğrencisinin okuma becerileri üzerindeki etkilerini tespit etmek amacı ile gerçekleştirilmiştir. Üç aylık uygulamanın sonucunda öğrencinin, sesli okuma hatalarının %57 oranında azaldığı görülmüştür. Kelime tanıma yüzdesinin, %90- dan %98 e, anlama düzeyinin ise %15 ten % 85 e çıktığı tespit edilmiştir. Sesli okuma becerisi ise %90- dan (endişe düzeyi) %98+ e (öğretim düzeyi) ulaşmıştır. Uygulama öncesi ve sonrası veriler incelendiğinde, yankılayıcı okuma yönteminin uygulanmasının ardından; kelime tanıma, anlama ve sesli okuma becerisinde fark edilir derecede ilerleme olduğu görülmektedir. Bu araştırmanın sonuçlarına benzer şekilde, Mathes, Torgensen ve Allor (2001; Akt. Rasinski, 2010), Ellis (2009) ve Oddo, Barnett, Hawkins, Musti-Rao (2010) yaptıkları araştırmalarda, yankılayıcı okuma yönteminin öğrencilerin anlama ve akıcılık becerilerini arttırdığını belirtmişlerdir. Araştırmanın öncesinde okuma güçlüğü çeken öğrencinin, atlama, ekleme, yanlış okuma, tekrar, kendi kendini düzeltme ve duraklama olmak üzere altı tür sesli okuma hatası yaptığı tespit edilmiştir. Okuma hatalarının, okumayı ve anlamayı olumsuz yönde etkilediği; okuma hataları azaldıkça, kelime tanıma, anlama ve sesli okuma becerilerinde artış olduğu görülmüştür. Şenel (1998) in okuma güçlüğü ile ilgili yaptığı bir araştırmada öğrencilerin sırasıyla takılma (duraklama), tekrar etme, yerine başka kelime türetme, yanlış okuma güçlükleri ile karşılaştıklarını belirtmektedir. Araştırmada belirlenen okuma hatalarından duraklama, tekrar etme ve yanlış okuma Şenel in araştırmasındaki bulgularla örtüşmektedir. Bu araştırmanın bulgularından hareketle, alana ve uygulamaya yönelik geliştirilen öneriler şunlardır: Yankılayıcı okuma yöntemi, daha geniş gruplara uygulanarak yöntemin gelişmesine katkı sağlanabilir. Okuma güçlüğü olan öğrencilere, akıcı okuma becerisi kazandırmak için okuma metinleri yerine şiir türünde metinler ile uygulamalar yapılabilir. Öğretmenler, akıcı okuma yöntemleri konusunda kendini geliştirmelidir. Okuma güçlüğü olan öğrencilerle okuma çalışmaları yapılırken onlar mutlaka duyuşsal yönden desteklenmeli ve cesaretlendirilmeli. ISSN: 1300-302X 2012 OMÜ EĞİTİM FAKÜLTESİ

YANKILAYICI OKUMA YÖNTEMİNİN AKICI OKUMAYA ETKİSİ Okuma güçlüğü olan öğrencilerin aileleri, yankılayıcı okuma yöntemleri hakkında bilgilendirilmeli ve sınıfta yapılan çalışmalar evde de desteklenmelidir. Okuma güçlüklerini en aza indirebilmenin yolu çok okumaktan geçmektedir. Bu nedenle okulda ve evde okuma etkinliklerine sıkça yer verilmelidir. Öğrenciler okumak için heveslendirilmelidir. Kaynakça AKYOL, H. (2008). Yeni Programa Uygun Türkçe Öğretim Yöntemleri, Ankara: Kök Yayıncılık. BAMBERGER, R. (1990). Okuma Alışkanlığını Geliştirme (Çev. Bengü ÇAPAR),. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. Ve Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Pegem Yayıncılık. CARBO, M. (1996). Reading Styles: High Gains For The Bottom Third, Educational Leadership, 53, 8-13. COŞKUN, E. (2002). Okumanın Hayatımızdaki Yeri ve Okuma Süreci, Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, XI, s. 231-244. ÇAYCI, B. ve DEMİR, M. K. (2006). Okuma ve Anlama Sorunu Olan Öğrencileri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4, p. 437-456. ELLIS, W. A. (2009). The impact of c-pep (choral reading, partner reading, echo reading and performance of test) on third grade fluency and comprehension development, (Doctorate thesis). University of Memphis. GUNNING, T. G. (2005). Creating Literacy Instruction For All Students, USA: Allyn and Bacon Pres. GÜNEŞ, F. (2000). Uygulamalı Okuma Yazma Öğretimi, Ankara: Ocak Yayıncılık. GÜNEŞ, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma, Ankara: Nobel Yayıncılık. HARRIS, A. J. & SIPAY, E. R. (1990). How To Increase Reading Ability A Guide To Developmental Remedial Methods, New York: Longman. HUDSON, R. F., LANE, H. B. & PULLEN, P. C. (2005). Reading Fluency Assessment And Instruction: What, Why, And How?, The Reading Teacher, 58, s. 702-714. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012, 31(2), 145-164

Erol DURAN, Betül SEZGİN KASTEN, W.C. ve YILDIRIM, K. (2011). Türk Öğrencilerinin İyi Birer Okuryazar Olmalarına Yönelik Öneriler, Ankara: Maya Akademi. MAY, F. B. (1986). Reading As Communication: An İnteractive Approach. USA: Merril Publishing Company. MERCER, C. D. (1987). Students With Learning Disabilities. USA: Merril Publishing. MOSKAL, M. K. & KENEMAN, A. F. (2011). Literacy Leadership To Support Reading ICmprovement: Intervention Programs And Balanced Instruction. Newyork: Guilford Press N NAMDI, K. (2005). Guide To Teaching Reading At The Primary School Level, UNESCO. ODDO, M., BARNETT, D.W., HAWKINS, R.O. & MUSTI-RAO, S. (2010). Reciprocal Peer Tutoring And Repeated Reading: Increasing Practically Using Student Groups, Psychology In The Schools, 47, s. 842-858. ÖZBAY, M. (2007). Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri II, Ankara: Öncü Yayınevi. RASINSKI, T. V. (2010). The Fluency Reader: Oral Ve Silent Reading Strategies For Building Fluency Word Recognition And Comprehension, New York: Scholastic Professional Books. SAMUELS, S. J. (1979). The Method Of Repeated Readings. The Reading Teacher, 50, P. 376-381. ŞENEL, H. G. (1998). Okuma Güçlüğü Olan ve Olmayan İlkokul Öğrencilerinin Okuma Düzeylerinin ve Dislektik Özelliklerinin Karşılaştırılması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. TOWSEND, R. (2002). Okuma Zenginliği (Çev. Tayfur Keskin), İstanbul: Sistem Yayıncılık. YILDIRIM, A. & ŞİMŞEK, H. (2008). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. ZUTELL, J. & RASİNSKİ, T. V. (1991). Training Teachers To Attend To Their Students oral Reading Fluency, Theory Into Practice, 30, p. 211-217. Okuma Metinleri Kaynakları ASLAN, A. (2010). İlköğretim 2. Sınıf Türkçe Ders ve Çalışma Kitabı, Ankara: Yıldırım Yayınları. AYDIN, G. ve DEMİREL, T. (2011). İlköğretim 3. Sınıf Türkçe Ders ve Çalışma Kitabı, Ankara: MEB Yayınları. DAĞLIOĞLU, E.Ş. (2011). İlköğretim Birinci Sınıf Türkçe Ders ve Çalışma Kitabı, İstanbul: Selt Yayınları. ISSN: 1300-302X 2012 OMÜ EĞİTİM FAKÜLTESİ

YANKILAYICI OKUMA YÖNTEMİNİN AKICI OKUMAYA ETKİSİ GÜLTEKİN, İ. ve PEKDEMİR, A. Z. (2011). İlköğretim 4.Sınıf Türkçe Ders Kitabı, İstanbul: MEB Yayınları.. İlköğretim 2. Sınıf Türkçe Ders Kitabı, Özne Yayınları. http://www.turgayyağmuroğlu.com adresinden 24.10.2011 tarihinde indirilmiştir. KARAFALİK, F. ve BİLKAN, N. (2007). İlköğretim 3. Sınıf Türkçe Ders Kitabı, Ankara: Harf Yayıncılık. TOSUNOĞLU, M., DALBATAN, H. S. ve ARSLAN, M. M. (2010). İlköğretim 1.Sınıf Türkçe Ders ve Çalışma Kitabı, Ankara: Anıt tepe Yayınları. ÖZ, E. & ÖZ, S. (2010). İlköğretim 4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı, Ankara: Bilim ve Kültür Yayınları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012, 31(2), 145-164