14. Daire 2012/679 E., 2014/2401 K. İMAR PARA CEZASI 6183 SAYILI AMME ALACAKLARININ TAHSİL USULÜ HAKKINDA KANUN 3194 SAYILI İMAR KANUNU "İçtihat Metni" Özeti : 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun un 62. maddesi uyarınca; borçlunun amme alacağına yetecek miktarda menkul ve gayrimenkülün haczolunacağı, amme alacağına yetecek miktarı üzerinde haciz işlemi yapılmasında hukuka uyarlık bulunmadığı hakkında. Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): Karşı Taraf (Davalı) : Osmangazi Belediye Başkanlığı İstemin Özeti : Bursa 3. İdare Mahkemesinin 17/11/2011 günlü, E:2011/676, K:2011/1269 sayılı kararının; usul ve yasaya uygun olmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir. Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir. Danıştay Tetkik Hakimi : Ayşe Çakırca Rutbil Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Hüküm veren Danıştay Ondördüncü Dairesince, işin gereği görüşüldü: Dava; Bursa İli, Osmangazi ilçesi, Kirazlı Köyü, ada, parsel sayılı taşınmaz üzerine konulan haczin kaldırılması istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin 19.04.2011 günlü ve 21281 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; davacının 31.200,00TL borcu bulunduğu, davacıya ait haczedilen ve haczin kaldırılması istenen Osmangazi ilçesi, Kirazlı Köyü, ada, parsel sayılı taşınmazın emlak vergisi değerinin 13.450,00TL, 1996 model kamyonetin kasko değerinin 12.900,00TL olduğu, davacının amme alacağının çok üzerinde değerde bulunan taşınmazlarına haciz uygulandığı iddiasının yerinde olmadığı, bu nedenle haczin kaldırılması talebinin reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; bu karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
6183 sayılı Kanun'un 62. maddesinde; "Borçlunun, mal bildiriminde gösterilen veya tahsil dairesince tesbit edilen borçlu veya üçüncü şahıslar elindeki menkul malları ile gayrimenkullerinden, alacak ve haklarından amme alacağına yetecek miktarı tahsil dairesince haczolunur." hükmü yer almıştır. Dosyanın incelenmesinden; Osmangazi Belediye Encümeninin 28.08.2007 günlü, 4146 sayılı kararıyla, 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesi uyarınca davacıya 10.400,00-TL para cezası verildiği, bu cezanın tahsili amacıyla 04.03.2008 tarih ve 169618 sayılı ödeme emrinin düzenlendiği, yine Osmangazi Belediye Encümeninin 13.07.2010 günlü, 1998 sayılı kararıyla, 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesi uyarınca davacıya 20.800,00.TL para cezası verildiği, bu cezanın tahsili amacıyla 17.09.2010 tarih ve 283779 sayılı ödeme emrinin düzenlendiği,12.01.2011 günlü, 1071 sayılı Osmangazi Tapu Müdürlüğü işlemiyle; davacıya ait beş adet taşınmaza haciz şerhi konulduğu, yine Bursa Emniyet Müdürlüğü'nün 13.01.2011 günlü, 2010/899 sayılı işlemiyle de; davacıya ait 2 araca satılamaz şerhi konulduğunun davalı idareye bildirildiği, Osmangazi Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Müdürlüğü'nün 20.01.2011 günlü, 1141 sayılı işlemiyle; davacının gayrimenkullerine ve araçlarına haciz ve satılamaz şerhinin konulduğu, borcunu en kısa zamanda ödemesi gerektiği, aksi halde borcun tahsili amacıyla gayrimenkullerin açık arttırma ile satışının yapılması yoluna gidileceğinin davacıya bildirildiği, davacı tarafından 14.04.2011 günlü dilekçe ile; Kirazlı Köyü, ada, parsel sayılı taşınmaz üzerinde konulan haczin kaldırılması istemiyle başvuruda bulunulduğu, anılan başvurunun 19.04.2011 günlü ve 21281 sayılı işlemle reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı, Mahkemece, haciz konulan taşınmazlara ait emlak vergisi beyannameleri ile haciz konulan taşınmazlara ve taşıtlara ilişkin 6183 sayılı Kanun'un 62. maddesi uyarınca amme alacağına yetecek miktarı yönünden herhangi bir inceleme ve tespit yapılıp yapılmadığının ara kararla sorulması üzerine Kirazlı Köyü, ada, parsel sayılı taşınmazın 2010 ve 2011 yılı emlak vergisi bildirimlerinin gönderildiği, söz konusu taşınmaz için 2010 yılı vergi değeri olarak 12.950,00-TL, 2011 yılı için ise 13.450,00-TL olarak bildirimde bulunulduğu, diğer haciz şerhi konulan taşınmazlara ilişkin bilgi ve belgenin sunulmadığı, davacıya ait taşıtlara yönelik olarak ise kasko değerlerine ilişkin bilgi belge gönderildiği anlaşılmaktadır. Uyuşmazlık konusu olayda; davalı idarenin 31.200,00-TL toplam alacağı için, davacının 5 adet taşınmazına haciz ve 2 adet taşıtına satılamaz şerhinin konulduğu, İdare Mahkemesince bu taşınmazların tamamının değerinin belirlenmesine yönelik ara kararı yapılmasına rağmen, idarece; sadece davacının haciz şerhinin kaldırılmasını istediği Kirazlı Köyü, ada, parsel sayılı taşınmaza ve taşıtlara yönelik bilgi ve belge sunulduğu, idarece sunulan bilgi ve belgeler üzerinden değerlendirme yapılmak suretiyle davanın reddine karar verildiği görülmüştür. Bu durumda, yukarıda yer verilen mevzuat hükmü uyarınca borçlunun amme alacağına yetecek miktarda menkul ve gayrimenkullerinin haczolunacak olması nedeniyle, davacının haciz şerhi konulan taşınmazlarının tamamının değeri belirlendikten sonra, amme alacağına yetecek miktarın üzerinde haciz işlemi tesis edildiğinin tespiti halinde dava konusu işlemin iptali yoluna gidilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle, Bursa 3. İdare Mahkemesi'nin 17/11/2011 günlü, E:2011/676, K:2011/1269 sayılı kararının bozulmasına, dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 20/02/2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
14. Daire 2012/1103 E., 2014/2769 K. FENNİ MESULÜN SORUMLULUĞU RUHSAT VE PROJEYE AYKIRI BAZ İSTASYONU BELEDİYE ENCÜMEN KARARI "İçtihat Metni" Özeti : 3194 sayılı İmar Kanunu nun 28 inci maddesinin 2. fıkrası uyarınca; yapının fenni mesullerinin, yapının tesisatı ve malzemeleri ile birlikte, ruhsat ve eki projesine uygun olarak inşa edilmesini denetlemekle görevli olduğu, üzerine yapıldığı binadan bağımsız bir yapı olarak değerlendirilen baz istasyonları yönünden, binanın fenni mesulünün sorumlu tutulamayacağı hakkında. Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : Vekilleri - Av. Karşı Taraf (Davalı) : Mudanya Belediye Başkanlığı İstemin Özeti : Bursa 3. İdare Mahkemesinin 09/12/2011 günlü, E:2011/561, K:2011/1488 sayılı kararının; usul ve yasaya uygun olmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir. Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği yolundadır. Danıştay Tetkik Hakimi : Ayşe Çakırca Rutbil Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Hüküm veren Danıştay Ondördüncü Dairesince, işin gereği görüşüldü: Dava; Bursa İli, Mudanya İlçesi, Halitpaşa Mahallesi, ada, parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan yapının çatı arasına ruhsat ve projeye aykırı olarak baz istasyonu yapıldığından bahisle, 3194 sayılı Kanun'un 32. maddesi uyarınca söz konusu aykırı yapıların mühürlenmesine ilişkin 01.03.2011 günlü yapı tatil zaptının, ruhsata aykırı yapıların ruhsata uygun hale getirilmesi için 1 ay süre verilmesine, aksi takdirde yıktırılmasına ve aynı Kanun'un 42/3. maddesi uyarınca fenni mesul olan davacıya 2.000- TL para cezası verilmesine ilişkin 08.03.2011 günlü, 2011/57 sayılı Mudanya Belediye Encümeni kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; 3194 sayılı İmar Kanunu nun 31. maddesinde inşaatın bitme gününün, yapı kullanma izninin verildiği tarih olarak belirtildiğinden henüz yapı kullanma izni alınmamış bulunan yapıdaki fenni mesullüğü devam eden davacının, sorumlu olduğu yapıda ruhsata aykırı hususları bildirmekle sorumlu olup binayı tamamladığı ve yapı sahibi tarafından sonradan yapılan imalat nedeniyle sorumlu olmadığı yönündeki iddiasına itibar edilmediğinden, dava
konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Temyize konu İdare Mahkemesi kararının; yapı tatil zaptı ile ruhsata aykırı yapıların ruhsata uygun hale getirilmesi için 1 ay süre verilmesi, aksi takdirde yıktırılmasına ilişkin kısmında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu nun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır. Kararın; davacıya para cezası verilmesine yönelik kısmı yönünden; 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 28. maddesinin 2. fıkrasında; Yapıda inşaat ve tesisat işleri ile kullanılan malzemelerin kamu adına denetimine ilişkin fenni mesuliyet, ruhsat eki etüt ve projelerin gerektirdiği uzmanlığı haiz meslek mensupları tarafından ayrı ayrı üstlenilmek zorundadır. Fenni mesul mimar ve mühendisler uzmanlık alanlarına göre; yapının, tesisatı ve malzemeleri ile birlikte, bu Kanuna, ilgili diğer mevzuata, uygulama imar planına, ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere, standartlara ve teknik şartnamelere uygun olarak inşa edilmesini denetlemekle görevlidir. Yapı sahibine ve idareye karşı sorumlu olan fenni mesuller, uzmanlık alanına uygun olarak yapıda yetki belgesi olmayan usta çalıştırılması veya şantiye şefi bulundurulmaksızın yapım işinin sürdürülmesi veya yapının mevzuata aykırı yapılması veya istifaları halinde, bu durumları altı iş günü içinde ilgili idareye yazılı olarak bildirmek zorundadır. Aksi takdirde, fenni mesuller kanuni mesuliyetten kurtulamaz. Bildirim üzerine, en geç üç iş günü içinde 32 nci maddeye göre işlem yapılır." hükmüne yer verilmiş, aynı Kanun'un 42. maddesinin 3. fıkrasında ise; "18, 28, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 40 ve 41 inci maddelerde belirtilen mükellefiyetleri yerine getirmeyen veya bu maddelere aykırı davranan yapı veya parsel sahibine, harita, plan, etüt ve proje müelliflerine, fenni mesullere, yapı müteahhidine ve şantiye şefine, ilgisine göre ayrı ayrı olmak üzere ikibin Türk Lirası, bu fiillerin çevre ve sağlık şartlarına aykırı olması halinde dörtbin Türk Lirası, can ve mal emniyetini tehdit etmesi halinde altıbin Türk Lirası idari para cezası verilir." kuralı yer almıştır. Dosyasının incelenmesinden; Bursa İli, Mudanya İlçesi, Halitpaşa Mahallesi, ada, parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan bina için 14.06.1996 günlü ve 8156 sayılı yapı ruhsatının verildiği, isim değişikliği nedeniyle ruhsatın 13.02.1998 günlü ve 10/29 sayı ile yenilendiği ve tadilat nedeniyle de 17.08.2007 günlü ve 14/85 sayılı yapı ruhsatının düzenlendiği, anılan bina için yapı kullanma izninin alınmadığı, 2010 yılı içerisinde bina sakinlerince işletmecilerle imzalanan sözleşme uyarınca söz konusu binanın çatısına farklı GSM operatörlerine ait baz istasyonları kurulduğu, davalı idare teknik elemanlarınca yapılan kontrolde yapının çatı arasına ruhsat ve projeye aykırı olarak baz istasyonu yapıldığından bahisle, söz konusu aykırı yapıların mühürlenmesine ilişkin 01.03.2011 günlü yapı tatil zaptının düzenlendiği, davacının bu işlemde fenni mesul olarak gösterildiği, anılan zapta dayanılarak 3194 sayılı Yasa nın 32. maddesi uyarınca ruhsata aykırı yapıların ruhsata uygun hale getirilmesi için 1 ay süre verilmesine, aksi takdirde yıktırılmasına, aynı Kanun'un 42/3. maddesi uyarınca fenni mesul olan davacıya 2.000-TL para cezası verilmesine ilişkin 08.03.2011 günlü, 2011/57 sayılı Mudanya Belediye Encümeni kararının alındığı anlaşılmaktadır. Uyuşmazlık konusu olayda; Bursa İli, Mudanya İlçesi, Halitpaşa Mahallesi, ada, parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binanın fenni mesulü olan davacının, anılan yapının tesisatı ve malzemeleri ile birlikte, ruhsat ve eki projelere uygun olarak inşa edilmesini denetlemekle görevli olduğu, söz konusu yapının mevzuata aykırı yapılması halinde, bu durumu altı iş günü içinde ilgili idareye yazılı olarak bildirmek zorunluluğu bulunduğu; ancak, 3194 sayılı Kanun uyarınca üzerine yapıldığı binadan bağımsız bir yapı olarak değerlendirilen baz istasyonları yönünden, binanın fenni mesulü olan davacıya sorumluluk yüklenemeyeceği açıktır.
Bu durumda; bina sakinlerince işletmecilerle imzalanan sözleşme uyarınca 2010 yılı içerisinde binanın çatısına ruhsat ve projesine aykırı olarak kurulan ve 3194 sayılı Kanun uyarınca müstakil bir yapı olarak değerlendirilen baz istasyonları bakımından, binanın fenni mesulü olan davacının idareye bildirim yükümlülüğünü yerine getirmediğinden bahisle 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesinin 3. fıkrası uyarınca davacıya para cezası verilmesinde hukuka uyarlık, davanın bu kısmının reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle; Bursa 3. İdare Mahkemesinin 09/12/2011 günlü, E:2011/561, K:2011/1488 sayılı kararının yapı tatil zaptı ile yıkıma ilişkin kısmının onanmasına, para cezasına ilişkin kısmının bozulmasına, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 27/02/2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.