Candida Epidemiyolojisi Dr. Nur Yapar 12-13 Aralık 2009 Çeşme İzmir
Sunum Planı İnvazif Fungal İnfeksiyon (İFİ) etkenleri Candida infeksiyonlarının sıklığı Etken dağılımındaki değişiklikler Direnç durumu
IFI Etkenleri
IFI Etkenleri Richardson M, et al. CMI 2008
İnsidans % Zaman İçinde Fungal İnfeksiyonlar Pagano et al. Haematologica 2006; 91:1068-1075 3,5 3 2,5 2 1,5 Aspergillus Candida 1 0,5 Diğer mayalar 0 Diğer küfler 1999 2000 2001 2002 2003
Hematolojik Malignite 1999-2003 % 64 küfler % 90 Aspergillus spp % 36 mayalar %91 Candida spp Pagano L, et al. Haematologica 2006
Candida İnfeksiyonlarının Sıklığı
1979-2000 yılları arasında % 207 artış Nedenleri; Martin GS, et al. N Eng J Med 2003 İmmünitede bozukluk Deri-mukoza bariyerlerinde bozulma Metabolik bozukluklar Toplumun yaşlanması
ABD de; KDİ nın en sık dördüncü etkeni (%8-10 u) Bassetti M, et al. BMC Infect Dis 2006 Türkiye de; KDİ etkenleri arasında altıncı sırada (%6.8) Inan D, et al Infect Control Hosp Epidemiol 2006 Hastanemiz yoğun bakımında dördüncü sırada
Mortalite; Atfedilen %40 Maliyet; Yatış süresi ortalama 22 gün uzun 40.000 $ (6000-62000 $)
Candida İnfeksiyonlarının İnsidansı Topluma dayalı surveyans Hasta gruplarına dayalı veya nozokomiyal surveyans
ABD Pfaller MA, et al. Clin Microbiol Rev 2007
Avrupa- ABD Lass-Flörl C. Mycoses 2009
Özel Gruplarda Kandidemi Kanser hastalarında 71/100.000 nüfus Diyabetlilerde 28/100.000 nüfus Kao AS, et al. Clin Infect Dis 1999 Hajjeh RA, et al. J Clin Microbiol 2004 Almirante B, et al. J Clin Microbiol 2005
Yoğun Bakım Kandidemi insidansı yılda ortalama : 15.8 /10.000 hasta günü 2.5 / 1000 başvuru 6.7 /1000 başvuru Luzzati R, et al. Clin Microbiol Infect 2005 Blot SI, et al. Am J Med 2002 Bougnoux ME, et al. Intensive Care Med 2008
Ülkemizde 2000-2003 ortalama yıllık insidans 0.56/1000 hastaneye başvuru Yıllara göre dağılım (1000 başvuru) Yıllar 2000 2001 2002 2003 İnsidans 0.37 0.38 0.83 0.64 Yapar N, et al. Mycoses 2006
2004-2008 YBÜ ortalama yıllık insidans 33.8 /10.000 hasta yatak günü Yıllara göre dağılım (10.000 hasta yatak günü) Yıllar 2004 2005 2006 2007 2008 İnsidans 22.2 35.9 56.7 34.1 22.3 Yapar N, et al. ECCMID 2010
Etken Dağılımındaki Değişiklikler
>150 tür Yaklaşık 17 tür insanda infeksiyon etkeni En sık C. albicans İnvazif infeksiyonların % 90 ı; C. albicans C. glabrata C. parapsilosis C. tropicalis C. krusei
ARTEMIS çalışması 39 ülke 134.715 Candida spp Kan, steril vücut sıvıları, idrar ve genital örnekler Pfaller MA, et al. J Clin Microbiol 2005
İnvaziv Kandidiyazda Etken Dağılımı C. albicans (ARTEMIS 1997-2003) C. tropicalis C. parapsilosis C. krusei C. glabrata Pfaller MA, et al. Clin Microbiol Rev 2007
ABD de C. glabrata ikinci sıklıkta Tüm Candida ya bağlı KDİ nın % 20-24 ü
İtalya da YBÜ de 5 yılda 182 atak Tür dağılımı; C. albicans % 40 C. parapsilosis % 23 C. glabrata % 15 C. tropicalis % 9 Diğer % 13 Bassetti M, et al. BMC Infect Dis 2006
2001-2006 arası İspanya da Toplam 1997 izolatın dağılımı C. albicans % 47 C. parapsilosis % 19 C. glabrata % 12 C. tropicalis % 10 C. krusei % 5 C. guilliermondii % 3 Cuenca-Estrella M, et al. Antimicrob Agents Chemother 2006
Türkiye Verileri Marmara Ü. 1994-2000 arasında kandidemi etkenleri Bakır M, et al. APMIS 2006
Türkiye Verileri C. albicans % 65.6 C. parapsilosis % 11.3 C. glabrata %8.8 C. tropicalis %7.8 C. guilliermondii % 2.2 C. krusei %1.9 C. lusitaniae % 0.3 Zonguldak, Karaelmas Ü. Yoğun Bakım hastaları Tüm örnekler Yıllar içinde non-albicans türler azalıyor. Comert F, et al Mycoses 2006
Türkiye Verileri Kandidemi etkeni Candida türleri Yıllar içinde non-albicans türlerde anlamlı artış var Yapar N, et al. Mycoses 2006
DEÜ Anestezi ve Reanimasyon Yoğun Bakım Ünitesi 2004-2008 C. albicans % 53 C. parapsilosis % 21.2 C. tropicalis % 7.6 C. glabrata % 6.1 C. utilis % 6.1 C. lusitaniae % 3.0 C. krusei % 1.5 C. kefyr % 1.5 Yapar N, et al. ECCMID 2010
Türkiye Verileri 2008 yılı bölgemizde C. albicans % 45.8 C. tropicalis % 24.1. C. parapsilosis % 14.5 C. glabrata % 4.8 C. kefyr % 3.6 C. krusei % 2.4 Diğer % 4.8 BAMÇAG, TIMM 2009 Atina
Direnç Durumu
Flukonazol Direnci C. albicans % 0.8-1.5 C. tropicalis % 3-6.6 C. parapsilosis % 2-4.2 C. lusitaniae % 1.6-6.6 C. glabrata %14.3-22.8 C. guilliermondii % 6.3-26.1 ARTEMIS 1997-2003 J Clin Microbiol 2005
Türkiye de Flukonazol Direnci Comert F, et al Mycoses 2006
Antifungal Duyarlılık AMB FLC/ ITC VZC/ PSC CAS C. albicans S S S S C.tropicalis S S S S C.parapsilosis S S S S I C. glabrata S I S-DD R S S-DD S C. lusitaniae S R S S S C. krusei S I R S S-DD S Pappas PG Infect Dis Clin N Am 2006
Özet Ülke geneli için veri?? C. albicans hala birinci sırada Albicans dışı kökenlerde bölgesel artış var C. glabrata henüz önemli sorun değil Flukonazol direnci yüksek değil