YENİLENEBİLİR ENERJİ VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ PROJELERİNDE FİNANSMAN KAYNAKLARI
SELMA DEMİRCİ Kıdemli Uzman İstanbul Şube Müdürlüğü
YENİLENEBİLİR ENERJİ Yenilenebilir enerji türleri Hidrolik, Rüzgâr, Güneş, Jeotermal, Biyokütle, Biyokütleden elde edilen gaz (çöp gazı dâhil), Dalga, Akıntı enerjisi, Gel-git, Hidrojen Enerjisi ana başlıkları altında incelenmektedir. Dünyada Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından(YEK) elde edilen elektrik enerjisine uygulanan destekler; yatırım ve işletme dönemi destekleri olarak iki bölümde değerlendirilmektedir.
YENİLENEBİLİR ENERJİ VE ÇEVRE Yenilenebilir enerji türleri ile ilgili çevresel etkiler yatırım ve işletme dönemlerinde gözlenmektedir. Yatırım döneminde sistemler kurulurken dikkat edilmesi gereken hususların başında alan kullanımı gelmektedir. Sistemin kurulacağı alanın doğal bitki örtüsü ve yaşam alanına zarar vermeden alanla bütünleşik bir yerleşim çok önemlidir.
YENİLENEBİLİR ENERJİ VE ÇEVRE 03.10.2013 tarih ve 26939 sayılı ÇED Yönetmeliğine göre: Elektrik enerjisi üretimi amacıyla kurulan su depolama tesisleri (Göl hacmi 10 milyon m3 ve üzeri olan baraj veya göletler). Kurulu gücü 25 MWm ve üzeri olan hidroelektrik santraller. Türbin sayısı 20 ve üzeri olan rüzgâr enerji santralleri. Jeotermal Enerji Santralleri Elektrik enerjisi üretilmesi amacıyla jeotermal kaynağın çıkartılması (Isıl kapasitesi 25 MWe ve üzeri). Elektrik enerjisi üretilmesi amacı dışında jeotermal kaynağın çıkartılması veya kullanılması (Isıl kapasitesi 25 MWt ve üzeri). Güneş enerjisi santralleri (kapladığı alan 20 hektar ve üzeri). 154 kv (kilovolt) ve üzeri gerilimde 15 km den uzun enerji iletim hatları için ÇED gereklidir.
YENİLENEBİLİR ENERJİ VE ÇEVRE Elektrik enerjisi üretimi amacıyla kurulan su depolama tesisleri (Göl hacmi 5 milyon m3 ve üzeri olan barajlar veya göletler). Kurulu gücü 0-25 MWm arasında olan hidroelektrik enerji santralleri. Türbin sayısı 5-20 arası olan rüzgâr enerji santralleri. Jeotermal Enerji Elektrik enerjisi üretilmesi amacıyla jeotermal kaynağın çıkartılması (Isıl kapasitesi 5 MWe ve üzeri). Elektrik enerjisi üretilmesi amacı dışında jeotermal kaynağın çıkartılması(isıl kapasitesi 5 MWt ve üzeri). Güneş enerjisi santralleri (kapladığı alan 2 hektar ve üzeri). 154 kv (kilovolt) ve üzeri gerilimde 5 km den uzun enerji iletim hatları seçme eleme kriterlerine tabidir.
ENERJİ VERİMLİLİĞİ Binalarda yaşam standardı ve hizmet kalitesinin, endüstriyel işletmelerde ise üretim kalitesi ve miktarının düşüşüne yol açmadan, birim hizmet veya ürün miktarı başına enerji tüketiminin azaltılmasıdır.
ENERJİ VERİMLİLİĞİ Sektörel Tasarruf Potansiyelleri Sanayide % 20-30 Binalarda % 30 50 Ulaşımda % 20-30
ENERJİ VERİMLİLİĞİ Üretim Üniteleri Fırınlar Kurutucular Atık gazlar, Baca gazları Her bir ünite Yardımcı İşletmeler Kazanlar Tesisat İklimlendirme Ve Havalandırma Sistemi Basınçlı Hava Sistemi Soğutma Sistemi Elektrik Elektrik Dağıtım Sistemi Transformat örler Elektrik Motorları Pompa, Fan Vb. Aydınlatma
TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. 1975 yılında DESİYAB (Devlet Sanayi ve İşçi Yatırım Bankası A.Ş.) adı altında yurtdışında çalışan işçilerimizin birikimlerini yurtiçinde kârlı ve verimli yatırımlara yönlendirmek amacıyla kurulmuştur. Daha sonra 1989 yılında Turizm Bankası ile birleşerek ana iş kollarını oluşturan proje finansmanı, toptan bankacılık, danışmanlık ve teknik yardım hizmetlerinde Kalkınma Bankası olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. 1975-1988 DESİYAB Dönemi 1988-1990 Türkiye Kalkınma Bankasına dönüşüm 1989 Turizm Bankasının Kalkınma Bankasına devri 1990-Günümüze
KREDİLERİN SEKTÖREL DAĞILIMI KREDİLERİN SEKTÖREL DAĞILIMI (2013)
ENERJİ PROJELERİMİZ Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Projelerimiz (31.12.2013 itibariyle)
TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. Yenilenebilir Enerji ve Enerji verimliliği projelerinde uzun vadeli uygun kaynak, projenin borç ödeme gücü açısından son derece önem taşımaktadır. Bu anlamda, Kalkınma Bankası özellikle yurtdışı finansal kurumlardan sağladığı kredi kaynaklarıyla, uzun vade (7-10 yıl) ve uygun faiz alternatifi ile Yenilenebilir Enerji ve enerji verimliliği yatırımlarının finansmanını sağlamış ve bu yatırımları finanse etmeye de devam etmektedir.
KREDİLENDİRME SÜRECİ ANONİM ŞİRKET KOMPLE YENİ YATIRIMLAR YENİLEME VE TEVSİ YATIRIMLAR YATIRIM YERİ - PROJE - MEVCUT İŞLETME FAALİYET BİLGİLERİ ÖN İZİNLER, RUHSATLAR, ONAYLAR YAPILACAK İŞLER LİSTESİ KEŞİFLER - İZİNLER KURUMSAL PAZARLAMA DAİRE BAŞKANLIĞI - BAŞVURU -
KREDİLENDİRME SÜRECİ BAŞVURU DOSYASI KREDİ DEĞERLENDİRME DAİRE BAŞKANLIĞI İSTİHBARAT ve MALİ TAHLİL MÜDÜRLÜĞÜ PROJE DEĞERLENDİRME RAPORU FİZİBİLİTE OLUMLU İSTİHBARAT RAPORU YÖNETİM KURULU KREDİ TAHSİSİ - SÖZLEŞME
TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. Teknik-ekonomik ve mali fizibiliteye dayalı, proje değerlendirme yöntemiyle geleneksel kredi politikasının sürdürülmesi ve bu proseste mühendislik ve danışmanlık desteğinin yoğun olarak kullanılması, Bankamızı diğer birçok bankadan ayıran önemli bir ayrıcalıktır. Bankamız müşteri odaklı, piyasanın ihtiyaçlarına uyumlu ürün ve hizmetlerle donanımlı, gelişime ve değişime önem veren tarzda çalışmaktadır.
BANKAMIZIN DESTEKLEDİĞİ YENİLENEBİLİR ENERJİ PROJELERİ Türkiye Kalkınma Bankası, yenilenebilir enerji alanında jeotermal enerji üretimi finansmanını sağlayan ilk kamu bankasıdır. Aydın ilinde kurulu 41.95 MW kapasiteli jeotermal enerji tesisi Bankamız tarafından kredilendirilmiştir. Üretim prosesinde ortaya çıkan karbondioksit gazı sertifikalı olarak piyasada satılmaktadır.
BANKAMIZIN DESTEKLEDİĞİ YENİLENEBİLİR ENERJİ PROJELERİ Jeotermal enerji santraline entegre olarak ısıtılma yoluyla 41 bin m2 alan üzerine kurulu sera tesisi ile tarım alanında kurutma ve soğuk hava depoları faaliyetleri yapılmaktadır. Entegre olarak, jeotermal saha üzerinde tarih ve doğayı sağlık turizmi ile harmanlayan turizm yatırımları konusundaki çalışmalar devam etmektedir.
BANKAMIZIN DESTEKLEDİĞİ YENİLENEBİLİR ENERJİ PROJELERİ Yenilenebilir enerji kapsamında çöp gazından enerji üreten tesisler kredilendirilmiştir. İstanbul da kurulu yılda 32 MW elektrik enerjisi üretim kapasitesine sahip çöp gazından enerji üretimine yönelik tesiste elektrik satışlarına ek olarak karbon emisyon azaltımı geliri de sağlanmaktadır.
BANKAMIZIN DESTEKLEDİĞİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ PROJELERİ Ülkemizin önde gelen demir-çelik kuruluşlarından birisinde atık baca gazlarını değerlendirerek elektrik üretmeyi planladığı tesis, Bankamız tarafından kredilendirilmektedir.
BANKAMIZIN DESTEKLEDİĞİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ PROJELERİ AYB ve DB çevre kriterlerinden geçerek onay alan 50 MW gücündeki bu tesis ile; Şirketin elektrik giderinde %70 oranında bir azalma meydana gelecektir. Şirket; mevcut durumda tüketmekte olduğu 571.882.571 kwh/yıl elektrik miktarının 402.960.000 kwh lık kısmını yatırım kapsamında yapacağı santralden karşılayacaktır.
BANKAMIZIN DESTEKLEDİĞİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ PROJELERİ Yine, ülkemizin önemli çimento üreticilerinden bir şirketin sahip olduğu çimento fabrikalarında gerçekleştireceği üretim hatlarının modernizasyonunu öngören enerji verimliliği projesinin finansmanıyla, yıllık tasarrufu orta büyüklükteki bir enerji santralinin üretimi kadar olan bir yatırım da Bankamız tarafından finanse edilmektedir.
TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. Dış Kaynaklı Krediler Dünya Bankası AYB KOBI,MIDCAP, Enerji, Enerji Verimliliği Kredisi AYB Sürdürülebilir Turizm Ve Enerji Verimliliği Kredisi KFW Kaynaklı Yenilenebilir Enerji Ve Enerji Verimliliği Kredisi İKB Kaynaklı Yenilenebilir Enerji Ve Enerji Verimliliği Kredisi JBIC Kaynaklı Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Kredisi
TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. THE WORLD BANK DÜNYA BANKASI KAYNAKLI YENİLENEBİLİR ENERJİ VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ KREDİSİ Özel Sektör tarafından gerçekleştirilecek Yenilenebilir Kaynaklara dayalı enerji üretim yatırımları ve enerji verimliliği sağlayan yatırımların mal, hizmet, inşaat giderleri ve bunlara ilişkin danışmanlık hizmetlerinin finansmanıdır. Kimler Yararlanabilir Proje konusu, Yenilenebilir Enerji ve "Enerji Verimliliği" tanımlarına uyan ve Türkiye Çevre Mevzuatı ile Dünya Bankası Çevre Politikasına uygun olan, ilgili Kurullarca getirilen düzenlemeler sonucu sahip olunması gereken tüm izin ve belgelere sahip olan yatırımcılar yararlanabilir. Kredi Limiti En fazla 50 milyon USD dır. Kredilendirme Oranı En fazla yatırım tutarının % 75 idir.istenilecek minimum öz kaynak oranı yenilenebilir enerji projelerinde %15 enerji verimliliği projelerinde %25 tir. Faiz Oranı : 6 aylık Libor/Euribor+ Değişken spread+banka spread
TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. AVRUPA YATIRIM BANKASI KAYNAKLI KOBİ GELİŞTİRME KREDİSİ KOBİ lerin yapacakları yatırımların yurt içi ve yurt dışı harcamalarının finansmanıdır. Projenin toplam yatırım tutarı maksimum 25.000.000.-Euro olacaktır. Kimler Yararlanabilir Çalışan sayısı 250 kişiden az olan Türkiye genelinde küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) gerçekleştirecekleri yatırımların finansmanında kullandırılmaktadır. Kredi Limiti En fazla 5.000.000.-EURO dur. Kredilendirme Oranı Değerlendirme sonucu belirlenecek orandır. Vadesi Değerlendirme sonucunda belirlenmektedir. Faiz Oranı : 6 aylık Euribor + AYB sabit spread + Banka spread
TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. AVRUPA YATIRIM BANKASI KAYNAKLI MIDCAP KREDİSİ Orta büyüklükteki işletmelerin yapacakları yatırımların yurt içi ve yurt dışı harcamalarının finansmanıdır. Projenin toplam yatırım tutarı maksimum 50.000.000.-Euro olacaktır. Kimler Yararlanabilir Çalışan sayısı 250 kişiden çok 1500 kişiden az olan orta büyüklükteki işletmelerin gerçekleştirecekleri yatırımların finansmanında kullandırılır. Kredi Limiti En fazla 12.500.000.-EURO dur. Kredilendirme Oranı Değerlendirme sonucu belirlenecek orandır. Vadesi Değerlendirme sonucunda belirlenmektedir. Faiz Oranı : 6 aylık Euribor + AYB sabit spread + Banka spread
TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. AVRUPA YATIRIM BANKASI KAYNAKLI YENİLENEBİLİR ENERJİ VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ KREDİSİ Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek enerji ve enerji verimliliği yatırımların finansmanında kullandırılmaktadır. Kredi kapsamında değerlendirilecek şirketlerin maksimum toplam yatırım tutarı 50 milyon Euro'dur. Kimler Yararlanabilir Türkiye de yerleşik, küçük-orta ve büyük ölçekli şirketlerin yenilenebilir enerji (güneş, hidro, biyokütle, jeotermal, rüzgar) ve enerji verimliliği yatırımlarının (bölge ısıtma/bölge soğutma, binalarda enerji tasarrufu ve yüksek verimli ısı ve elektrik üretimine yönelik kojenerasyon yatırımları) finansmanında kullandırılır. Kredilendirme Oranı Kredi ile toplam yatırım tutarının maksimum % 50 si finanse edilmektedir. Vadesi: Değerlendirme sonucunda belirlenmektedir. Faiz Oranı : 6 aylık Euribor+ AYB sabit/ değişken spread+ Banka spread
TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. AVRUPA YATIRIM BANKASI KAYNAKLI SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ KREDİSİ Kimler Yararlanabilir : Türkiye genelinde turizm sektöründe küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) gerçekleştirecekleri modernizasyon (ek kapasite artışı getirmeyecek) ve enerji verimliliği projelerine ilişkin yatırımların finansmanında kullandırılır. Kredi kapsamında değerlendirilecek şirketlerin toplam yatırım tutarı maksimum 25.000.000 Euro dur. Kredilendirme Oranı : Kredi değerlendirme çalışması sonucu belirlenir. Vadesi : Kredi değerlendirme çalışması sonucu belirlenir. Faiz Oranı : 6 aylık Euribor + AYB sabit spread + Banka spread
TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. KFW KAYNAKLI YENİLENEBİLİR ENERJİ VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ KREDİSİ Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek yenilenebilir kaynaklara dayalı enerji üretim tesisleri ve enerji verimliliği yatırımların finansmanında kullandırılmaktadır. Kimler Yararlanabilir Türkiye de yerleşik, şirketlerin yenilenebilir enerji (güneş, hidro, biyokütle, jeotermal, rüzgar) ve enerji verimliliği yatırımlarının finansmanında kullandırılır. Kredi Limit En fazla 15.000.000.-EURO dur. Kredilendirme Oranı Kredi ile toplam yatırım tutarının maksimum % 80 i finanse edilmektedir. Vadesi: Değerlendirme sonucunda belirlenmektedir. Faiz Oranı : 6 aylık Euribor+ KFW sabit spread+ Banka spread
TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. İSLAM KALKINMA BANKASI KAYNAKLI YENİLENEBİLİR ENERJİ VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ KREDİSİ (*) Kimler Yararlanabilir : Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek yenilenebilir kaynaklara dayalı enerji üretim tesisleri ve enerji verimliliği yatırımlarının finansmanında kullandırılır. ISLAMIC DEVELOPMENT BANK Kredi Limiti/Vadesi/Kredilendirme Oranı : Kredi değerlendirme çalışması sonucunda belirlenir. Faiz Oranı : USD swap-rate+ IKB spread + Banka spread
TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. JBIC KAYNAKLI YENİLENEBİLİR ENERJİ VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ KREDİSİ Kimler Yararlanabilir : Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek yenilenebilir kaynaklara dayalı enerji üretim tesisleri ve enerji verimliliği yatırımlarının finansmanında kullandırılır. JAPAN BANK FOR INTERNATIONAL COOPERATION Kredi Limiti/Vadesi/Kredilendirme Oranı : Kredi değerlendirme çalışması sonucunda belirlenir. Faiz Oranı : 6 aylık Libor + JBIC sabit spread + Banka spread
TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. Türk Lirası Kaynaklı Krediler Yatırım Kredisi İşletme Kredisi Kısa ve Orta Vadeli Krediler
KALKINMA YATIRIM KREDİSİ (TL) Ekonomi Bakanlığı, Yabancı Sermaye ve Teşvik Uygulama Genel Müdürlüğünce teşvik edilebilir konular ve Bankamız yıllık iş programlarında belirlenen alanlarda yatırım yapan yatırımcıların sabit yatırım tutarı harcamalarının finansmanıdır. Kimler Yararlanabilir Sanayi, turizm, eğitim, sağlık, enerji (yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği) sektörlerinde faaliyette bulunan yatırımcılar yararlanabilir. Kredi Limiti Projenin verimliliği esas alınarak belirlenecektir. Kredilendirme Oranı Değerlendirme sonucu belirlenecek orandır. Vadesi Değerlendirme sonucunda belirlenmektedir.
KALKINMA İŞLETME KREDİSİ (TL) Bankamız yıllık iş programlarında belirlenen alanlarda faaliyette bulunan şirketlerin işletme sermayesi ihtiyaçlarının belirli oranda finansmanıdır. Kimler Yararlanabilir Sanayi, turizm, eğitim, sağlık, enerji (yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği) sektörlerinde faaliyette bulunan şirketler yararlanmakta olup, bankamız kaynaklı yatırım kredisi ile birlikte kullandırılmaktadır. Kredi Limiti En çok değerlendirme çalışmaları esnasında hesaplanacak işletme sermayesi tutarı kadar olabilir. Kredilendirme Oranı Değerlendirme sonucu belirlenecek orandır. Vadesi Değerlendirme sonucunda belirlenmektedir.
KALKINMA KISA VE ORTA VADELİ TL KREDİSİ Bankamız yıllık iş programlarında belirlenen alanlarda faaliyette bulunan şirketlerin ihtiyaçlarının belirli oranda finansmanıdır. Kimler Yararlanabilir Sanayi, turizm, eğitim, sağlık, enerji (yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği) sektörlerinde faaliyette bulunan şirketler yararlanabilir. Kullandırma şartları Bu kredi proje değerlendirme raporu hazırlanmadan daha kısa sürede devreye girebilmesi amacıyla durum tespit raporu çerçevesinde kullandırılabilmektedir. Vadesi 1 yıl ila 3 yıl arasındadır. Faiz oranı: Değişken olup, üç ayda bir Banka Yönetim Kurulu nca belirlenmektedir.
ENERJİ VERİMLİLİĞİ BANKAMIZ KRİTERLERİ A.Ş. DÜNYA BANKASI KREDİLERİ Enerji tüketiminin en az %20 oranında azaltılması: Birimler :Kcal,jul vb. Yatırım Öncesi Enerji Miktarı : YOEM Yatırım Sonrası Enerji Miktarı:YSEM Projeden sağlanacak artan veya ek faydanın en az % 50 sinin enerji verimliliğinden kaynaklanan maliyet tasarrufundan oluşması: Birimler :,$ TL vb. Yatırım Öncesi Gelir : YOGE Yatırım Öncesi Gider :YOGI Yatırım Öncesi Enerji Maliyeti :YOEM Yatırım Sonrası Gelir : YSGE Yatırım Sonrası Gider :YSGI Yatırım Sonrası Enerji Maliyeti :YSEM Enerji Maliyet tasarrufu : YSEM - YOEM (Tasarruf halinde -) Artan veya Ek Fayda : Türkiye (YSGE-YSGI)-( Kalkınma Bankası YOGE-A.Ş. YOGI)
ENERJİ VERİMLİLİĞİ BANKAMIZ KRİTERLERİ A.Ş. AVRUPA YATIRIM BANKASI KREDİLERİ Enerji tüketimini en az %20 oranında azaltılması: Birimler:Kcal,jul vb. Yatırım Öncesi Enerji Miktarı : YOEM Yatırım Sonrası Enerji Miktarı:YSEM %50 tasarruf oranının tutturulamaması durumu : Birimler: TL,$,,vb. Yatırım Öncesi Enerji Gideri : YOEG$ Yatırım Sonrası Enerji Gideri :YSEG$ Yatırım Tutarı :YT
TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. YENİLENEBİLİR ENERJİ SANAYİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ TURİZM Özellikle SÜRDÜRÜLEBİLİR
İletişim Bilgileri TÜRKİYE KALKINMA BANKASI AŞ. GENEL MÜDÜRLÜK ANKARA İSTANBUL ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ Necatibey Cad.No:98 B.Dere Cad.Raşit Rıza S. No:5 Bakanlıklar ANKARA Mecidiyeköy İSTANBUL Tel : (0312) 229 40 00-231 49 24 Tel : (0212) 213 34 40 41 42 43 Faks : (0312) 231 96 27 Faks : (0212) 213 34 11
Teşekkür ederiz.