TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş.

TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. EKONOMİK GELİŞMELER ÖZET DEĞERLENDİRME RAPORU MAYIS 2007/ I HAZIRLAYANLAR Mustafa ŞİMŞEK Fulya BAYRAKTAR Mustafa TOSUN EKONOMİK VE SOSYAL ARAŞTIRMALAR MÜDÜRLÜĞÜ Mayıs 2007

Nisan ayının son haftasıyla Mayıs ayının ilk haftasında ekonomide yaşanan gelişmeler ve bunun piyasalara yansımaları, açıklanan son veriler ışığında aşağıda özetlenmiştir. Yurtiçi Piyasaları Etkileyen Gelişmeler 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu, Cumhurbaşkanı tarafından onaylanarak Başbakanlığa gönderildi. Kanun, enerjinin üretim, iletim, dağıtım ve tüketim aşamalarında endüstriyel işletmelerde, binalarda, elektrik enerjisi üretim tesislerinde, iletim ve dağıtım şebekelerinde ve ulaşımda enerji verimliliğinin artırılmasının desteklenmesine; toplum genelinde enerji bilincinin geliştirilmesine; yenilenebilir enerji kaynaklarından yararlanılmasına yönelik usul ve esasları kapsıyor. Merrill Lynch, gelişmekte olan piyasa portföyü içinde Türkiye ve Venezüella dış borçlanma kâğıtlarının payını artırırken, Kolombiya, Sırbistan ve Filipinler in payını azalttı, Türkiye tahvilleri için tavsiyesini marketweight den overweight e yükseltti. Buna neden olarak da, Türkiye deki pozitif politik ortamı ve artan doğrudan yabancı yatırımlarını gösterdi. TCMB nin yayımladığı Enflasyon Raporu nda enflasyondaki düşüş eğiliminin 2007 yılının ikinci çeyreğinden itibaren belirginleşeceği; enflasyonun %70 olasılıkla 2007 yılı sonunda %4,5 ile %7,1 arasında, 2008 yılı sonunda ise %1,3 ile %5,0 arasında kalacağı öngörüldü. Enflasyonun orta vadeli hedef olan %4 e gerilemesi için para politikasının sıkı duruşunun bir müddet daha korunması gerektiği vurgulandı. Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) 27 Nisan gecesi bir bildiri yayımladı. Bildiride laiklik karşıtı eylem ve girişimlere dikkat çekilerek, TSK nın bu konuda kendisine kanunlarla verilmiş olan açık görevleri eksiksiz yerine getirme konusundaki kararlılığını muhafaza ettiği belirtildi. Cumhurbaşkanlığı için ilk tur oylamada 367 milletvekilinin katılımının sağlanamaması üzerine, CHP ilk tur oylamanın iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemiyle Anayasa Mahkemesi ne başvurdu. Anayasa Mahkemesi, 1 Mayıs tarihinde, ilk tur oylamanın geçersiz olduğunu açıkladı. Milletvekili seçimlerinin öne alınarak, 22 Temmuz 2007 de yapılması TBMM de kabul edildi. Hazine Müsteşarlığı nın yaptığı açıklamaya göre; Uluslararası Para Fonu (IMF) ile mevcut Stand-By Düzenlemesi'nin 6. Gözden Geçirmesi kapsamında yürütülen görüşmeler sonucu hazırlanan Niyet Mektubu, imzalanarak IMF'ye iletildi. Altıncı Gözden Geçirmenin IMF İcra Direktörleri Kurulu nca Mayıs ayının ikinci yarısı içerisinde görüşülmesi beklenmektedir. 1

Uluslararası Piyasalardaki Gelişmeler ABD de Mart 2007 de 107,2 düzeyinde olan tüketici güven endeksi Nisan ayında 104 e geriledi. Beklentiler endeksin 105 seviyesinde gerçekleşeceği yönündeydi. ABD ekonomisinin 2007 nin birinci çeyreğinde %2 lik beklentilerin altında ve %1,3 büyüdüğü açıklandı. ABD de 2006 nın dördüncü çeyreğinde %2,5 büyüme kaydedilmişti. ABD dayanıklı tüketim malı siparişleri, Mart 2007 de %2,5 lik beklentilerin üzerinde %3,4 artış kaydetti. ABD de Mart ayında, yeni ev satışları verisi 885 bin olan beklentilerin altında ve 858 bin adet olarak açıklandı. Euro Alanı nda mevsimsellikten arındırılmış cari denge Şubat ayında 5,3 milyar euro, son 12 aylık dönemde ise 3,3 milyar euro açık verdi. Brent türü petrolün spot fiyatı, Nisan ayının son haftasında %2,34 artarak 67,78 Dolar/varile yükseldi. Bu yükselişte ABD de yaklaşan yaz mevsiminde petrol talebinin artacağı ve benzin stoklarının azalacağı beklentilerinin yanı sıra, Suudi Arabistan da petrol üretim tesislerine düzenlenen saldırı girişimi, Nijerya da yükselen tansiyon ve İran ın nükleer zenginleştirme çalışmaları gibi gelişmeler etkili oldu. Uluslararası derecelendirme kuruluşu Standard & Poor s, Japonya nın kredi notunu AA- den AA ya yükseltti. Yapılan açıklamada, not yükseltmesine gerekçe olarak, hükümetin reform programının başarılı bir şekilde yürütülmesini gösterdi. Latin Amerika projelerini finanse etmek üzere, bazı Latin Amerika Ülkeleri, IMF ve Dünya Bankası na alternatif olarak, Güney Bankası kurma konusunda anlaştı. Bankanın ilk üyeleri Venezüella ve Arjantin iken, bu ülkelere daha sonra Bolivya, Ekvador ve Brezilya da katıldı. Bankanın 7 milyar dolarlık bir sermaye ile çalışmalarına başlayacağı açıklandı. 2

Son Açıklanan Veriler TÜİK tarafından açıklanan geçici verilere göre, 2007 yılı Mart ayında ihracat geçen yılın aynı ayına göre %20 oranında artarak 8.890 milyon dolar, ithalat ise %11,8 oranında artarak 12.967 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde dış ticaret açığı %2,8 oranında düşerek 4.194 milyon dolardan 4.076 milyon % 80,0 Karşılama oranı (ihracat/ithalat) dolara gerilemiştir. 2006 Mart 72,0 67,5 68,6 ayında %63,9 olan ihracatın 70,0 ithalatı karşılama oranı, 2007 62,7 62,6 61,5 60,2 67,0 Mart ayında %68,6 olarak 60,0 63,9 63,0 61,8 63,1 gerçekleşmiştir. 2007 Ocak-Mart döneminde, Avrupa Birliği nin (AB) 40,0 ihracattaki ağırlığı (%57,9) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 devam etmiştir. Geçen yılın Aylar 2006 2007 aynı dönemine göre AB ülkelerine yapılan ihracat %25,4 artarak 13.381 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir. Aynı dönemde, ithalatın da %41,4 ü AB ülkelerinden yapılmıştır. 2007 Ocak-Mart döneminde, fasıllar bazında en büyük ihracat kalemi kara taşıtları ve bunların aksam, parçaları olurken, bu fasılı makineler, mekanik cihazlar, kazanlar, aksam ve parçaları ile örme giyim eşyası izlemiştir. Aynı ayda, ithalatta ise en büyük kalemler, sırasıyla, mineral yakıtlar, mineral yağlar, makineler, mekanik cihazlar, kazanlar, aksam ve parçalarıdır. İthalattaki payı %74,9 olan ara mallarının ithalatı geçen yılın aynı dönemine göre %24,6 oranında artarken, tüketim malları ithalatı %1,4 oranında azalmıştır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre; Nisan ayında üretici fiyatları (ÜFE) %0,80 oranında artarken, tüketici fiyatları (TÜFE) %1,21 oranında artış gösterdi. 2007 nin ilk dört ayı itibarıyla enflasyon, üretici fiyatlarıyla %2,69, tüketici fiyatlarıyla da %3,60 düzeyinde gerçekleşirken, bir önceki yılın aynı ayına göre, sırasıyla, %9,68 ve %10,72 oranlarında artış göstermiş oldu. 50,0 % 16,00 14,00 12,00 Yıllık Enflasyon 8,83 Nisan ayında, ana harcama 9,86 10,00 10,12 10,26 10,55 9,37 grupları itibarıyla TÜFE deki 10,13 10,86 9,98 9,86 9,65 9,68 8,00 7,66 en yüksek aylık artış %11,31 6,00 4,96 ile giyim ve ayakkabı 4,00 grubunda, en büyük düşüş 2,00 %0,56 ile haberleşmede görülürken, ÜFE deki en Aylar yüksek aylık artış %8,70 ile ham petrol ve doğalgaz çıkarımı alt sektöründe, en büyük düşüş %3,58 ile iletişim teçhizatı imalatı sektöründe gerçekleşmiştir. 06/04 TÜİK tarafından, 2006 yılı Ekim, Kasım ve Aralık aylarında, Hanehalkı İşgücü Anketi ile birlikte gerçekleştirilen, Çocuk İşgücü Araştırması sonuçlarına göre; 06/05 12,52 06/06 55,6 55,7 14,34 11,69 06/07 12,32 11,19 10,94 11,67 11,58 06/08 06/09 06/10 06/11 55,5 06/12 10,92 9,93 10,16 10,72 07/01 ÜFE 07/02 07/03 TÜFE 07/04 3

6-17 yaş grubundaki çocuklar, kurumsal olmayan sivil nüfusun %22,3 ünü oluşturmaktadır (16 milyon 264 bin). Bu yaş grubundaki çocukların %60,9 u kentsel, %39,1 i kırsal yerlerde bulunmaktadır. Bu çocukların %84,7 si bir okula devam ederken, %15,3 ü okula devam etmemektedir. Okula devam etmeyen çocukların %58,8 ini kız çocukları oluşturmaktadır. 6-17 yaş grubunda çalışan çocuk sayısı 958 bin kişidir. 6-17 yaş grubunda bulunan 16 milyon 264 bin çocuğun %5,9 u ekonomik bir işte çalışmakta, bir başka ifadeyle istihdam edilmektedir (958 bin kişi). Türkiye genelinde 6-17 yaş grubunda istihdam edilen çocukların %47,7 si kentsel, %52,4 ü kırsal yerlerde yaşamaktadır. Çalışan çocukların %31,5 i bir okula devam ederken, %68,5 i öğrenimine devam etmemektedir. TÜİK tarafından yapılan açıklamalara göre; 2007 yılı Mart ayında; geçen yılın aynı ayına göre giriş yapan yabancı ziyaretçi sayısı %19,3 oranında artarak 1.099.960 kişi olarak gerçekleşmiştir. Bu rakam geçen yılın aynı ayında 921.892 kişiydi. Ülkemizden çıkış yapan yabancı ziyaretçiler de geçen yılın aynı dönemine göre %20,8 oranında artarak 1.004.452 kişi olarak gerçekleşmiştir. Bu rakam, bir önceki yılın aynı ayında ise 831.622 kişi seviyesindeydi. Türkiye İstatistik Kurumu ve Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen Aylık Tüketici Eğilim Anketi ne göre, 2007 yılının Şubat ayında 92,74 olan Tüketici Güven Endeksi, 2007 yılının Mart ayında, %0,32 oranında azalarak 92,44 değerine düşmüştür. Ankete göre, Güven Endeksindeki düşüş, tüketicilerin mevcut ve gelecek dönem satın alma güçlerine ve gelecek dönem genel ekonomik duruma dair değerlendirmelerinin kötüleşmesinden kaynaklanmaktadır. T.C. Merkez Bankası nın mali ve reel sektörden katılımcılarla gerçekleştirdiği Nisan ayı II. Dönem Beklenti Anketi sonuçlarına göre; Türkiye ekonomisinin 2007 yılında %4,9 büyüyeceği, tüketici fiyatlarının %7,48 oranında artacağı, cari işlemler açığının 31,7 milyar dolar ve dolar kurunun 1,4924 YTL civarında gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Önümüzdeki 12 ve 24 ay sonrasının yıllık TÜFE beklentileri ise sırasıyla %6,63 ve %5,57 düzeyindedir. 12 ay sonrası için, 6 ay vadeli hazine bonosunun yıllık bileşik getirisi %16,74, 5 yıl vadeli, 6 ayda bir ödemeli devlet tahvillerinin yıllık bileşik getirisi de %16,48 olarak beklenmektedir. Hazine Müsteşarlığı ndan yapılan açıklamaya göre; 2007 yılı Mart ayında 328 adet yatırıma teşvik belgesi verildi. Mart ayı içinde verilen yatırım teşvik belgeleriyle 3 milyar 17 milyon 861 bin 113 YTL'lik yatırım taahhüdünde bulunuldu. Bu yatırımlar tamamlandığında, 11 bin 727 kişiye istihdam yaratılacak. Teşvik belgeli yatırımların sektörel dağılımında, ilk sırada 200 belgeli yatırım ile imalat sektörü yer aldı, imalat sektörünü 85 belge ile hizmet sektörü takip etti. Yine Mart ayında, 21 firma, KDV istisnası ve gümrük muafiyeti yoluyla teşvik unsurlarından yararlandı. Hazine Müsteşarlığı ndan yapılan açıklamaya göre; 31.03.2007 itibariyle, Merkezi Yönetim Toplam Borç Stoku, 357,6 milyar YTL olarak gerçekleşmiştir. Toplam borç stokunun 228,2 milyar YTL tutarındaki kısmı Türk Lirası cinsinden, 127,7 milyar YTL tutarındaki kısmı döviz cinsinden ve geriye kalan 1,7 milyar YTL tutarındaki kısmı ise dövize endeksli borçlardan oluşmaktadır. 2007 Mart sonu itibariyle toplam borç stokunun %53,2 si iç piyasaya, %20,6 sı ise kamu kesimine olan iç borçlardan oluşurken, dış borçların ağırlığı %26,2 olarak gerçekleşmiştir. Merkezi yönetim toplam borç stoku, 2007 yılı Şubat ayına göre YTL bazında 4

hemen hemen aynı kalırken, dolar bazında yaklaşık %0,78 oranında artış göstermiştir. İç borç stokunun alacaklılara göre dağılımına baktığımızda; 2007 yılı Şubat ayında %72,1 olan piyasa payının, Mart 2007 sonu itibarıyla yaklaşık aynı kaldığı görülmektedir. İç borç stokunun ortalama vadeye kalan gün sayısı ise, 2007 yılı Mart ayı itibarıyla, 24,9 ay olarak gerçekleşmiştir. Hazine Müsteşarlığı ndan yapılan açıklamaya göre; Nisan ayında ihale yöntemiyle yapılan YTL cinsi nakit borçlanmaların toplamı nominal olarak 8,1 milyar YTL karşılığı net 6,7 milyar YTL olmuştur. ABD Doları cinsinden borçlanmalar toplamı ise nominal 1,2 milyar ABD Doları karşılığı net 1,1 milyar ABD Doları tutarında gerçekleşmiştir. Mayıs 2007 döneminde ise, iç piyasalara yapılacak 11,3 milyar YTL lik itfaya karşılık, iç piyasalardan 7,3 milyar YTL tutarında bir borçlanma yapılması öngörülmektedir. Aynı dönemde, toplam 14,9 milyar YTL lik iç borç servisine karşılık 8,8 milyar YTL toplam iç borçlanma gerçekleştirilmesi programlanmaktadır. Merkez Bankası Analitik Bilânçosu Ana Kalemlerindeki Gelişmeler 13-27 Nisan 2007 döneminde Merkez Bankası Analitik Bilânçosu aktif büyüklüğü, %1,46 oranında daralarak 109.066 milyon YTL seviyesine gerilemiştir. Bu dönemde Dış Varlıklar kalemi %2,63 oranında azalırken, İç Varlıklar kalemi %5,91 düzeyinde artış göstermiştir. Merkez Bankası Analitik Bilânçosu Ana Kalemleri (Milyon YTL.) 28.04.06 13.04.07 27.04.07 Son Yıl Değişim Dönem AKTİFLER 102.311 110.679 109.066 6.755-1.613 1.DIŞ VARLIKLAR 83.633 95.424 92.910 9.277-2.514 2.İÇ VARLIKLAR 18.678 15.255 16.156-2.522 901 PASİFLER 102.311 110.679 109.066 6.755-1.613 1.TOPLAM DÖVİZ YÜKÜMLÜKLERİ 51.283 66.484 65.055 13.772-1.429 1.1. DIŞ YÜKÜMLÜKLER 22.923 24.004 22.969 46-1.035 1.2. İÇ YÜKÜMLÜKLER 28.360 42.480 42.086 13.726-394 1.2.1. Döv. Ol. Takip Ol. Mev. 14.416 24.773 24.359 9.943-414 1.2.2. Bankaların Döviz Mevduatı 13.944 17.707 17.727 3.783 20 2.MERKEZ BANKASI PARASI 51.028 44.195 44.011-7.017-184 2.1. REZERV PARA 35.332 38.125 34.825-507 -3.300 2.1.1. Dolaşıma Çıkan Banknot 21.381 23.710 23.215 1.834-495 2.1.2. Bankalar Mevduatı 13.859 14.263 11.465-2.394-2.798 2.1.3. Diğer Kalemler 92 152 145 53-7 2.2. DİĞER MB PARASI 15.696 6.070 9.186-6.510 3.116 2.2.1. APİ den Doğan Borçlar 13.407 5.714 7.805-5.602 2.091 2.2.2. Kamu Mevduatı 2.289 356 1.381-908 1.025 TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 59.753 65.707 66.178 6.425 471 Kaynak: TCMB Bilânçonun pasif kalemleri incelendiğinde ise bu dönemde Merkez Bankası Toplam Döviz Yükümlülüklerinin %2,15 oranında gerilediği görülmektedir. Toplam Döviz Yükümlülükleri kaleminin alt ayırımına bakıldığında, Dış Yükümlülükler kaleminin %4,31, İç Yükümlülükler kaleminin ise 9 oranında azalış kaydettiği göze çarpmaktadır. 5

Maaş ödemeleri nedeniyle artan nakit ihtiyacına bağlı olarak Nisan ayının ilk yarısında, Rezerv Para kalemi ve Emisyon Hacminde sırasıyla %6,30 ve %6,74 oranlarında artışlar kaydedilmişti. Bu dönem Rezerv Para kaleminde gerçekleşen %8,66 oranındaki azalma ile Mart ayı sonu itibariyle 35.865 milyon YTL olan seviyenin 1,04 milyar YTL tutarında altına inilmiştir. Emisyon Hacmi bu dönem %2.09 oranında daralırken, Rezerv Paradaki sözkonusu azalma, büyük ölçüde Bankalar Mevduatı kaleminde kaydedilen %19,62 oranındaki gerileme ile gerçekleşmiştir. Diğer yandan Nisan ayının ilk yarısında 2,2 milyar YTL düzeyinde artan Açık Piyasa İşlemlerinden Doğan Borçlar, bu dönemde de 2 milyar YTL nin üzerinde artış göstererek 27 Nisan tarihi itibariyle 7,8 milyar YTL seviyesine ulaşmıştır. 13 Nisan tarihi itibariyle 356 milyon YTL düzeyine kadar gerileyen Kamu Mevduatı ise bu dönem %288 oranında artarak 1,38 milyar YTL seviyesine yükselmiştir. 13-27 Nisan 2007 döneminde TCMB brüt döviz rezervleri, 471 milyon dolar artarak 66.178 milyon dolar seviyesine yükselmiştir. Tahvil-Bono Piyasası Nisan ayının son haftasına %18,62 düzeyinden başlayan piyasanın gösterge kâğıdı niteliğindeki 4 Şubat 2009 itfa tarihli tahvilin yıllık bileşik faizi, AKP nin Cumhurbaşkanı adayının açıklanması ve yurtdışı Gösterge tahvilin yıllık bileşik getirisi piyasalardaki yükselişlerin etkisiyle artan yabancı alımlarına bağlı olarak hafta sonuna doğru %18,41 seviyesine kadar geriledi. Ancak Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunun iptali istemi ile Anayasa Mahkemesi ne başvurulması Tarih ve ardından yayımlanan Türk Silahlı Kuvvetleri bildirisinin etkisiyle piyasada yoğunlaşan satışlarla birlikte gösterge kâğıdının yıllık bileşik faizi, Mayıs ayının ilk gününde %19,64 düzeyine kadar yükseldi. Aynı akşam Anayasa Mahkemesi nin Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turuna ilişkin olarak verdiği iptal kararının ardından, genel seçimlerin öne alınmasına yönelik çalışmaların başlamasına bağlı olarak piyasaya gelen tepki alımlarının etkisiyle gösterge kâğıdının yıllık bileşik faizi, %18,96 seviyesine kadar geriledi. Bu seviyelerden gelen kâr satışları sonucunda 4 Şubat 2009 itfa tarihli tahvilin yıllık bileşik faizi, 4 Mayıs tarihli işlem gününü %19,11 seviyesinden kapattı. Döviz Piyasası Getiri oranı (%) 19.80 19.60 19.40 19.20 19.00 18.80 18.60 18.40 18.20 18.00 17.80 17.60 18.04 Nisan ayının son haftasına 1,3424 YTL seviyesinden başlayan dolar kuru, Cumhurbaşkanlığı seçimde AKP adayının belli olmasıyla alternatif piyasalarda yoğunlaşan alımlara bağlı olarak piyasaya gelen satışlarla 1,33 YTL seviyesine kadar geriledi. Ancak Cumhurbaşkanlığı seçim sürecine ilişkin olarak ortaya çıkan belirsizlikler ve TSK nın yayımladığı bildirinin etkisiyle dolar kuru Mayıs ayının ilk gününde 1,39 YTL düzeyini gördü. Anayasa Mahkemesi nin Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turu ile ilgili olarak aldığı iptal kararı ve bunun akabinde erken genel seçimlerin gündeme gelmesiyle piyasaya görülen tepki 19.04 20.04 24.04 25.04 26.04 27.04 30.04 01.05 02.05 03.05 04.05 6

satışlarıyla 1,3532 YTL seviyesine kadar gerileyen dolar kuru, 4 Mayıs tarihli Merkez Bankası gösterge kuru itibariyle 1,3544 YTL düzeyinden haftayı kapattı. Dolar bu dönemde YTL karşısında 9 oranında değer kazanırken, euronun değer artışı ise 5 olarak gerçekleşmiştir. Nisan ayının son haftasına 1,3610 seviyesinden başlayan /$ paritesi, ABD de açıklanan büyüme ve konut piyasası verilerinin beklentilerin altında gelmesiyle hafta sonunda 1,3652 düzeyine yükseldi. Ancak uluslararası piyasalarda olası FED faiz indirimine ilişkin beklentilerin oldukça azalmasıyla birlikte Mayıs ayının ilk günlerinde düşüş kaydeden parite, 4 Mayıs tarihli Merkez Bankası gösterge kurları itibariyle 1,3562 düzeyine gerilemiştir. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Nisan ayının son haftasına 47.356 puan seviyesinden başlayan İMKB Bileşik Endeksi, Cumhurbaşkanlığı seçimi ile ilgili olarak AKP adayının açıklanmasının ardından 48.570 puana kadar yükseldi. Ancak sözkonusu seçim sürecine ilişkin belirsizlikler nedeniyle gelen kâr satışları, bileşik endeksin haftayı 46.861 puandan kapatmasına neden oldu. Hafta sonunda TSK nın yapmış olduğu açıklamanın etkisiyle Mayıs ayına sert düşüşlerle giren bileşik Endeks YTL 1.40 1.38 1.35 1.33 1.30 50000 48000 46000 44000 42000 40000 18.04 19.04 20.04 İMKB Bileşik Endeksi endeks, bu süreçte 43.116 puana kadar geriledi. Ancak Anayasa Mahkemesi nin Cumhurbaşkanlığı seçimine ilişkin olarak açıkladığı kararın sonucunda gündeme oturan erken genel seçim süreci ile ülkedeki siyasi tıkanıklığın aşılacağı beklentisi, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda alımların hız kazanmasını sağladı. Sözkonusu alımlarla 45.323 düzeyine kadar yükselen bileşik endeks, bu seviyeden kậr satışlarının etkisiyle 4 Mayıs tarihli işlem gününü 44.818 puandan kapattı. İMKB Bileşik Endeksi bu dönemde %5,36 oranında değer kaybederken, yabancı portföylerin piyasa içerisindeki payı %69,77 seviyesinden %70,44 düzeyine yükselmiştir. Türk Bankacılık Sektörü Gelişmeleri 18.04 2007 yılının ilk çeyreğinde %3,4 oranında artış kaydeden bankacılık sektörü toplam mevduat hacmi, Nisan ayının ilk yarısında gerçekleşen düşüşten sonra 16-27 Nisan 2007 döneminde 4 oranında bir artış göstermiştir. Bu dönemde YTL mevduatlar 9 artarken, yabancı para cinsinden mevduatların 4 oranında gerilediği görülmektedir. Ancak bu dönemde döviz sepetinin %1,6 oranında gerilediği göz önüne alındığında, yabancı para cinsinden mevduatların, döviz bazında artış kaydettiği anlaşılmaktadır. Toplam mevduat hacminde görülen bu 19.04 20.04 ABD Dolar Denge Kuru 24.04 24.04 25.04 25.04 26.04 26.04 27.04 Tarih 27.04 Tarih 30.04 30.04 01.05 01.05 02.05 02.05 03.05 03.05 04.05 04.05 7

artışı, sözkonusu dönem itibariyle alternatif yatırım araçlarının getirilerinde kaydedilen düşüşlerle açıklamak mümkündür. Bankacılık Sektörü İle İlgili Seçilmiş Göstergeler (Milyon YTL.) Değişim (%) 29.12.06 16.04.07 27.04.07 Yıl Sonuna Göre Dönem MEVDUAT TOPLAM MEVDUAT 308.396 315.048 316.276 2,6 0,4 YTL 189.094 193.614 195.346 3,3 0,9 YP 119.302 121.434 120.929 1,4-0,4 YP Mevduat/Toplam Mevduat (%) 38,7 38,5 38,2 KREDİLER TOPLAM KREDİLER 214.978 227.067 225.776 5,0-0,6 YTL 156.446 166.207 165.777 6,0-0,3 YP 58.531 60.860 60.000 2,5-1,4 YP Krediler/Toplam Krediler (%) 27,2 26,8 26,6 Krediler * /Mevduat (%) 72,3 74,8 74,1 Takipteki Alacaklar (Brüt) 8.127 8.672 8.431 3,7-2,8 Takipteki Alacaklar / Krediler (%) 3,64 3,68 3,60 Menkul Değerler Portföyü 158.792 165.262 163.863 3,2-0,8 MDP/ Mevduat (%) 51,5 52,5 51,8 (*): Krediler=Toplam Krediler+Takipteki Alacaklar (Brüt) Kaynak: BDDK 2006 yılının son çeyreğinden 2007 Nisan ayı ortalarına kadar düzenli bir biçimde artış gösteren toplam kredi hacminin bu dönem itibariyle 6 oranında gerilediği görülmektedir. Toplam kredilerin alt ayrımına bakıldığında, kredi hacmindeki bu düşüşün, esasen yabancı para cinsinden kredilerde bu dönem itibariyle kaydedilen %1,4 oranındaki gerilemeden kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Yabancı para cinsinden kredilerdeki düşüş ise döviz sepetinin bu dönem itibariyle %1,6 oranında gerilemesinden kaynaklanmaktadır. Diğer yandan 2007 yılının ilk 4,5 aylık döneminde %6,7 düzeyinde artış kaydeden takipteki alacaklar, bu dönem itibariyle %2,8 oranında düşüş göstermiştir. Bunun sonucu olarak, takipteki alacakların kredilere oranı 27 Nisan tarihi itibariyle %3,6 seviyesine gerilemiştir. 2007 yılının ilk çeyreğinde %5,2 oranında artış kaydeden bankacılık sektörü menkul değerler portföyü büyüklüğü, bu dönemde 8 oranında azalış göstermiştir. Bankacılık sektörü menkul değerler portföyündeki bu gerileme ve toplam mevduat hacmindeki artışa bağlı olarak MDP/ Mevduat oranı 27 Nisan tarihi itibariyle %51,8 seviyesine gerilemiştir. 8

MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER 2007 2005 2006 Ocak Şubat Mart Nisan GSMH (Milyon $) 360.876 399.673 - - - Büyüme Oranı 7,6 6,0 - - - İmalat Sanayi KKO (%) 80,3 81,0 78,3 80,3 81,9 İşsizlik Oranı (%) 10,3 9,9 11,0 - - Enflasyon (ÜFE) (%) 2,66 11,58-0,05 0,95 0,97 0,8 Enflasyon (TÜFE) (%) 7,72 9,65 1,00 0,43 0,92 1,21 TÜFE Bazlı Reel Kur Endeksi 171,4 160,2 164,7 - - Cari İşlemler Dengesi (Milyon $) -22.824-31.316-3.009-3.256 - Dış Ticaret Dengesi (Milyon $) -43.298-51.890-3.136-2.769 - - İhracat-FOB (Milyon $) 73.476 85.142 6.835 7.979 - - İthalat-FOB (Milyon $) 116.774 137.032 9.971 10.748 - İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%) 62,9 62,1 68,5 74,2 - Bütçe Gelirleri (Milyon YTL) 137.981 171.309 12.392 13.236 20.481 - Vergi Gelirleri (Milyon YTL) 106.929 137.474 11.077 11.540 11.330 - Diğer Gelirler (Milyon YTL) 31.052 33.835 1.315 1.696 9.151 Bütçe Harcamaları (Milyon YTL) 146.098 175.304 18.488 15.314 15.641 - Faiz Harcamaları (Milyon YTL) 45.680 45.945 7.021 4.967 3.979 - Faiz Hariç Harcamalar (Milyon YTL) 100.418 129.359 11.467 10.347 11.662 Bütçe Dengesi (Milyon YTL) -8.117-3.995-6.096-2.077 4.841 - Faiz Dışı Denge (Milyon YTL) 37.563 41.951 925 2.890 8.820 Merkezi Yönetim Top. İç Borç Stoku (Milyon $) Merkezi Yönetim Top. Dış Borç Stoku (Milyon $) 182.428 178.906 181.965 189.028 191.091 64.643 66.576 66.982 68.037 68.033 Kaynak: TÜİK, TCMB, Hazine Müsteşarlığı, DPT İletişim Bilgileri Oktay Küçükkiremitçi Müdür 0312 4179200/2340 oktay-k@tkb.com.tr Mustafa Şimşek Müdür Yardımcısı 0312 4179200/2340 m-simsek@tkb.com.tr Fulya Bayraktar Kıdemli Uzman 0312 4179200/2356 f-bayraktar@tkb.com.tr Mustafa Tosun Kıdemli Uzman 0312 4179200/2355 mustafa-t@tkb.com.tr 9