EDEBİYAT 1. Aşağıdakilerin hangisinde verilenlerin tümü plastik sanatlar grubunda yer alır? A) Tiyatro -heykel - sinema B) Mimari - sinema - resim C) Minyatür - heykel - kabartma D) Resim - minyatür -müzik E) Heykel - müzik - dans 2. Aşağıdakilerden hangisi sanat değeri taşır? A) Bir aşk masalı B) Örümceğin büyük ağı C) Bir evin mimarisi D) Bir yemek tarifi E) Çanakkale Savaşı nı konu edinen tarih metni Sanatların Sınıflandırılması 4. Aşağıdakilerden hangisi edebiyatla ilgilidir? A) Kullandığı malzemenin ses olması B) Sınırlı sayıda konuları işleyebilmesi C) Duygu ve düşünceleri doğrudan anlatması D) Bir sanat dalı olması E) Tek amacının insana bilgi vermek olması 9.SINIF GENEL 01 5. Sanat eseri ne ahlaksızlığı öğretir ne de ahlaklı olmayı öğütler. Ahlak karşısında kayıtsızdır. Kişilere gündelik hayatta kullanılacak bilgi verdiği de söylenemez. Çünkü gerçekliği yorumlar, dönüştürür, yeni bir gerçeği ortaya çıkarır. Buna sanata özgü gerçeklik denir. Ama sanat, sezgisel bilgi vererek insanın gerçeğin ötesini düşünmesini sağlar. Yukarıdaki paragraftan aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz? A) Sanat eseri ahlaklı olmayı öğütlemez. B) Kişilere gündelik bilgi vermez. C) Sanat eserinde gerçekler olduğu gibi anlatılmaz. D) Gerçeğin ötesini sanat sayesinde görürüz. E) Sanat gerçek karşısında kayıtsızdır. 3. Aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur? 6. Dil için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Edebiyat bilim dallarından etkilenmez. B) Şiir, gerçekleri doğrudan anlatır. C) İmge; zihinde tasarlanan gerçekleşmesi istenen düş, hayaldir. D) Şiirin ana duygusuna aliterasyon adı verilir. E) Şiirde ölçü ve kafiye mutlaka olmalıdır. A) Dil, insanlar arasındaki iletişimi sağlar. B) Dil, kitleler arası yakınlaşmayı sağlar. C) Canlı bir varlık gibi sürekli gelişir. D) Dilin sanatla ilgisi yoktur. E) Dil yazılı ve sözlü olmak üzere iki şekilde ifade edilir.
Sanatların Sınıflandırılması 01 7. Aşağıdakilerden hangisi edebi metnin bir özelliği değildir? A) Edebi metnin dili bilimsel metinlerin dilinden farklı değildir. B) Duygulandırmak, sezdirmek, düşündürmek amacıyla yazılır. C) Gerçeği kurmacadır. D) Bilgi vermeyi amaçlamaz. E) Her konuyu ele alabilir. 11. Aşağıdakilerin hangisi sanatsal bir metin olamaz? A) Sözleşme B) Fıkra C) Makale D) Mektup E) Söyleşi 8. Aşağıdakilerden hangisi bir sanat değeri taşımaz? A) Bir ağaç heykeli B) Bal peteğinin altıgen şekli C) Ölüm üzerine yazılan şiir D) Bahar konulu bir şarkı E) Deniz kıyısının resmi 9. Yaprakların ağır ağır sallanması, kırlangıçların gezi güzergahları niçin sanat olarak kabul edilemez? A) Farklı bilim dallarının konuları olduğu için B) Yapılışı belli bir emek gerektirdiği için C) Belli bir sanat amacına yönelik olmadığı için D) Yapı bakımından farklı özellikler bulunduğu için E) Daha çok biyoloji bilimine ait olduğu için Körfez Yayınları 12. Öğretici metinleri ---- metinler, ---- metinler, ---- metinler, ---- çevresinde gelişen metin türleri ve ---- hayatı konu alan metin türleri olarak gruplandırmak mümkündür. Bu cümledeki boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) tarihi - felsefi - bilimsel - gazete - kişisel B) bilimsel - tarihi - kişisel - gazete - bilimsel C) anlatmaya dayalı - göstermeye dayalı - bilimsel - tarihfelsefi D) kişisel - bilimsel - tarihi - felsefi - günlük E) felsefi - gazete - kişisel - olay - bilimsel 13. Aşağıdakilerin hangisi edebi metinlerin sınıflandırılmasıyla ilgili değildir? A) Coşku ve heyecanı dile getiren metinler B) Olay çevresinde oluşan metinler C) Anlatmaya bağlı metinler D) Göstermeye bağlı metinler E) Görmeye bağlı metinler 10. Yazar-dil arasındaki ilişkinin benzeri aşağıdakilerin hangisinde vardır? 14. Aşağıdakilerin hangisinde bir terim, kavram ya da imge kullanılmamıştır? A) Okyanus - baraj B) Ressam - sergi salonu C) Müzik - şarkı D) Heykeltıraş - mermer E) Fıkra - güldürü A) O, eserlerinde Erzurum ağzını kullanır. B) Duygu, onun için bir şey ifade etmez. C) Bugün çok yorulmuş ve erkenden uyumuşum. D) Aslan yürekliydi benim kardeşim. E) Göğün mağrur bakışları bulutları bana doğru geliyordu sanki. Test 01 CA
EDEBİYAT 1. Aşağıdakilerden hangisi ahengi sağlayan ögelerden değildir? A) Ölçü (Ritim) B) Uyak C) Aliterasyon D) Vurgu ve tonlama E) Sözcükler 2. Aşağıdakilerden hangisi ahenk unsurudur? A) Edebi sanatlar B) Dil C) Zihniyet D) Tema E) Ünsüz harflerin aynı mısrada sıkça tekrarlanması 3. Aşağıdakilerden hangisi şiir dilinin bir özelliği değildir? A) İmge ve mecazlar ön plandadır. B) Şiir dilinde doğrudan anlatım vardır. C) Edebi bir dildir. D) Hayaller somutlaştırılarak ifade edilir. E) Şiir dilinde sözcüklerin anlamları sözlük anlamlarından farklıdır. Şiirde Ahenk Unsurları 9.SINIF GENEL 02 5. Aşağıdaki sorulardan hangisi temayı buldurmaya yöneliktir? A) Metinde anlatılan nedir? B) Metin nasıl anlatılmış? C) Metindeki olay ne zaman yaşanmış? D) Metnin türü nedir? E) Metni kim anlatmış? 6. Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Dizelerle yazılan eserlere manzum denir. B) Sanatta ilk amaç maddi çıkar sağlamaktır. C) Şiir kafiyesiz ve ölçüsüz de yazılabilir. D) Edebiyatın malzemesi dildir. E) Şiiri oluşturan bütün unsurlara yapı denir. 4. Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) İnsanlar duygularını hayallerini sadece dille ifade etmez. B) Kafiyesiz ve ölçüsüz şiir olmaz. C) Düzyazıyla yazılan eserlere mensur denir. D) Resmin malzemesi boyadır. E) Şiirdeki uyum ve düzene ahenk denir. 7. Güzelliğin on para etmez Bu bendeki aşk olmasa Eğlenecek yer bulamam Gönlümdeki köşk olmasa Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Nazım birimi dörtlüktür. B) Redif ve kafiye vardır. C) Hece ölçüsüyle yazılmıştır. D) Şiirin teması aşktır. E) İkinci dizede imge kullanılmıştır.
Şiirde Ahenk Unsurları 02 8. Şiir gerçeği mecaz ve imgelerle değiştirerek aktarır. Bu cümleden aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Şair, gerçeği olduğu gibi aktarmaz. B) Şiirdeki gerçek, görünen gerçek değildir. C) Şiirde imgeler gerçekleri başkalaştırır. D) İmge ve mecazlarla şiir gerçeği ortaya çıkar. E) Şair gerçeği değil, hayallerini anlatır. 12. Benden selam olsun Bolu Beyi ne Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır Ok gıcırtısından kalkan sesinden Dağlar seda verip dinlemelidir. Bu dörtlükten aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz? A) Kahramanlık ve savaştan bahsediliyor. B) Epik şiire örnek gösterilebilir. C) Hece ölçüsüyle yazılmıştır. D) Bir şiirin son dörtlüğüdür. E) Halk edebiyatına ait bir şiirden alınmıştır. 9. Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Koşma dörtlüklerle yazılan divan şiiri nazım biçimidir. B) Gazel aruz ölçüsüyle ve beyitlerle yazılır. C) Kaside övgü şiirleridir. D) Türkü değişik ezgilerle söylenir. E) Gazel; aşk, tabiat ve güzellik konularında yazılır. 10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde imge yoktur? A) Peygamber çiçeğinin aydınlığında ara B) Sırrımı söylüyorum vefakar balıklara C) Bir tren ışığına, güneşe çekmek seni D) Ruhumu bayrak yapıp ben teslim edeceğim E) Rüzgarda sallanıyor ağaçlar 11. Kavuşmak bir gün toprağa Bir bahar cümbüşü olmak Dört mevsimde ayrı ayrı Tabiatın düşü olmak Bu dörtlükten hareketle şiirin teması aşağıdakilerin hangisi olabilir? A) Tabiatla bütünleşmek B) Yaşama sevinci içinde olmak C) Ölümü arzu etmek D) Tabiatı çok sevmek E) Baharın güzelliği karşısında hayranlık duymak Körfez Yayınları 13. Ne bir şey düşünecek ne bir laf edeceğim, Ama sonsuz bir sevgi dolduracak içimi, Göçebeler gibi uzaklara gideceğim. Mesut, sanki yanımda bir kadın varmış gibi. Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yarım kafiyeye ve redife yer verilmiştir. B) 14 lü hece ölçüsüyle yazılmıştır. C) Aliterasyon bulunmaktadır. D) Yurdundan ayrılmayı düşünmektedir. E) Benzetmeye yer verilmiştir. 14. Karacaoğlan der ki söyle sözünü Hakka teslim eyle kendi özünü Nas işine karalama yüzünü Yolun doğrusunu buldun mu gönül Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Halk şiiri geleneğine aittir. B) Hece ölçüsü ile yazılmıştır. C) Alındığı şiirin son dörtlüğüdür. D) İkinci ve üçüncü dizede z yarım kafiye, -ünü rediftir. E) Nazım biçimi rübaidir. Test 01 CA 1.C 2C 3C 4D 5E 6D 7A 8B 9C 10D 11A 12A 13E 14C
EDEBİYAT 1. Karac oğlan der ki söyle sözünü Hakka teslim eyle kendi özünü Nas işine karalama yüzünü Yolun doğrusunu buldun mu gönül Bu dörtlükle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Sarmal uyak düzeni vardır. B) Hece zoruyla ünlü düşmesi uygulanmıştır. C) Redif kullanılmıştır. D) Bir koşmanın son dörtlüğüdür. E) Yarım uyak kullanılmıştır. 2. Ey gönül, gidenlerden ümidini kes! Kaçan bir hayale benziyor herkes. Sanki kulağıma gaipten bir ses, Buluşmalar kaldı mahşere diyor. Bu dörtlük için aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Sözcük halinde redif vardır. B) Seslenmeye yer verilmiştir. C) Şair ayrılıktan yakınmaktadır. D) İlk iki dizede zengin uyak kullanılmıştır. E) Soyut ögelere yer verilmiştir. Şiirde Ahenk Unsurları 9.SINIF GENEL 03 4. Lügat bir isim ver bana halimden Herkesin bildiği dilden bir isim Eski esvaplarım, tutun elimden Aynalar söyleyin bana, ben kimim Bu dörtlüğün ikinci ile dördüncü dizeleri arasında hangi uyak vardır? A) Zengin uyak B) Cinaslı uyak C) Tam uyak D) Yarım uyak E) Tunç uyak 5. Belki rüyalarındır bu taze açmış güller Bu yumuşak aydınlık dağların tepesinde Bitmeyen aşk türküsü kumruların sesinde Rüyası ömrümüzün çünkü eşyaya siner Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Zengin uyak kullanılmıştır. B) İkinci dizede duyu aktarımı vardır. C) Redif kullanılmıştır. D) I. ve IV. dizeler arasında tam uyak vardır. E) Son dizede ünlü düşmesi vardır. 3. Ben bir garip halk şairiyim Gökte yıldız kadar yer gezdim Kalbimde sızım, omzumda sazım Alnımda karayazım Takılmışım bir âşık ustanın peşine Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Ulama vardır. B) Redif yoktur. C) Şair kendisiyle ilgili bilgi vermiştir. D) Serbest ölçü ile yazılmıştır. E) Şiirde ahengi sağlayan unsurlardan yararlanılmamıştır. 6. Sökülsün dağların buzu sökülsün Öne insin çöl ovaya dökülsün Erzurum dağının karı çekilsin Ak koyunlar yürüsün de gidelim Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Redife yer verilmiştir. B) Dizelerin hiçbirinde durak kullanılmamıştır. C) I. ve II. dizeler arasında tam uyak vardır. D) İmgeli anlatıma yer verilmemiştir. E) Düz uyak örgüsü kullanılmıştır.
Şiirde Ahenk Unsurları 03 7. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi şiirsellik açısından daha sınırlıdır? A) İncecikten bir kar yağar Tozar Elif Elif diye B) Elif kaşlarını çatar Gamzesi sineme batar C) Evlerinin önü çardak Elif in elinde bardak 10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde redif yoktur? A) Yükselme gururunla indir başını yere Tahammülüm yok artık çiçeklere tüllere B) Gittikçe bembeyaz gezinenler üçer beşer Bildim ki ahiret denilen yerdedir beşer C) Önce upuzun sonra kesik saçın vardı Tenin buğdaysı boyun bir başak kadardı D) Deli gönül abdal olmuş Gezer Elif Elif diye E) Elif in uğru nakışlı Yavru balaban bakışlı 8. (I) Ağaçların daha bu bahçelerde (II) Bütün yemişleri dalda sarkıyor (III) Geceler bir nehir gibi akıyor (IV) Umutların mola verdiği yerde Bu dizeler çarpraz kafiye örgüsüne göre düzenlenmek istense aşağıdaki değişikliklerden hangisinin yapılması gerekir? A) I. ve III dizeler yer değiştirilmelidir. B) II. ve IV. dizeler yer değiştirilmelidir. C) II. ve III. dizeler yer değiştirilmelidir. D) I. ve IV. dizeler yer değiştirilmelidir. E) III. ve IV. dizeler yer değiştirilmelidir. Körfez Yayınları D) Mesut olmuş görmek isterdim hepinizi Bir bahar gününde dertliyi ümitsizi E) Göl mevsimidir şimdi, bıraksın seni kışlar Aksetti yeşil koylara sazlar ve kamışlar 11. Aşağıdakilerden hangisi redifin tanımı olmaya en uygundur? A) Mısra sonlarındaki en az üç harfin (sesin) benzeşmesine redif denir. B) Üst mısradaki son sözcüğün içinde alt mısranın son sözcüğünün tekrar edilmesine denir. C) Ölçü sebebiyle bir sözcüğün kısa hecelerinin uzatılarak yazılmasına denir. D) Bir kelimeyi hem gerçek hem mecaz anlama gelecek şekilde mısra sonunda kullanmaya denir. E) Mısra sonunda yazılışı, okunuşu, görevi anlamı aynı olan ek, sözcük ya da sözcük grubuna denir. 9. Derviş bağrı taş gerek Gözü dolu yaş gerek Koyundan yavaş gerek Sen derviş olamazsın Bu dörtlükte aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Redif B) Tam Kafiye C) Zengin Kafiye D) Düz Kafiye E) Hece ölçüsü 12. Ela gözlerini sevdiğim dilber Güzeller cefadan niçin usanmaz Ne cefadan kaçar ne de rahmeyler Haktan haya edip kuldan utanmaz Bu dörtlüğün uyak düzeni ve türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Çapraz - tam uyak B) Düz - tam uyak C) Sarma - zengin uyak D) Serbest - tam uyak E) Çapraz - zengin Test 02 CA 1.E 2E 3B 4B 5A 6B 7E 8E 9A 10E 11A 12D 13C 14E
EDEBİYAT 1. Ak tüylü köpektir koyun sürüsüyle Seğirtir kaval sesinde sağa sola Çobandır köyün yamacında Yayar davarı da çömelir Meşe dallarının altına Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik vardır? A) Lirik B) Dramatik C) Didaktik D) Epik E) Pastoral 2. Yiğit olan yiğit kurt gibi bakar Düşmanı görünce ayağa kalkar Kapar mızrağını meydana çıkar Yiğidin ardında duran olmalı Bu dörtlük hangi şiir türünden alınmış olabilir? A) Lirik B) Pastoral C) Didaktik D) Epik E) Dramatik 3. Varsın bahçelerde rüzgar gezinsin, Yağmur ince ince toprağa sinsin Bir başka alemden gelmiş gibisin, Dalmış gözlerinle pencerelerde Bu dörtlük hangi şiir türünden alınmış olabilir? A) Lirik B) Epik C) Pastoral D) Didaktik E) Dramatik Şiir Türleri, Edebi Sanatlar 9.SINIF GENEL 04 5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde teşbih sanatı yoktur? A) Bu ses sanki saçlarımı ıslatan sessiz bir kardı. B) Dişlerin öpülen çocuk yüzleri gibiydi. C) Yüzün yaralı bir ceylan gözleri kadar sıcaktı. D) Halıları öpe öpe nakış yapar nakış gibi gezer ayaklar E) Sen geldin, benim deli köşemde durdun. 6. Aşağıdakilerden hangisi edebi sanatlardan biri değildir? A) Telmih B) Kişileştirme C) Benzetme D) Redif E) Hüsnü talil 7. El ayak çekilince caddelerde Yalnız seni ararım gecelerde Bu dizelerde aşağıdaki edebi sanatlardan hangisi vardır? A) Mübalağa B) Tenasüp C) Teşbih D) Mecaz-ı mürsel E) Tevriye 4. Sana gitme demeyeceğim Üşüyorsun çeketimi al Günün en güzel saatleri bunlar Yanımda kal Bu dörtlükte hangi şiir türü ağır basmaktadır? A) Lirik B) Dramatik C) Satirik D) Pastoral E) Didaktik 8. İçine gül koyduğum tüfek ölmeye başlar Bütün yükünü sırtına yüklenen kaplumbağa Gibi ölüm önünde özbenliğim yavaşlar Yukarıdaki mısralarda aşağıdaki edebi sanatlardan hangileri ağır basmaktadır? A) Teşhis - teşbih B) Teşhis - hüsn-i talil C) Teşbih - tecahül-i arif D) Telmih - teşhis E) Telmih - teşbih
Şiir Türleri, Edebi Sanatlar 04 9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde teşbih sanatı yoktur? A) Merhametin ta kendisiydi gözlerin. B) Merhamet yeryüzünü kaplayan sessiz bir yağmurdu. C) Sesin dünyayı dinlendiren bir melodidir. D) Güneşe açılan ara sokaklardan geliyorum. E) Köşelerde keklik gibi bakıp duran saksılar vardır. 13. Uçtuk Mohaç ufkunda görünmek hevesiyle Canlandı o meşhur ova at kişnemesiyle Bu beyitteki uçtuk kelimesinde hangi edebi sanat vardır? A) Açık istiare B) Kapalı istiare C) Mecaz D) Hüsnütalil E) Teşbih 10. Bu yağmur, bu yağmur, bu kıldan ince, Öpüşten yumuşak yağan bu yağmur. Bu yağmur, bu yağmur, bir gün dinince Aynalar yüzümü tanımaz olur. Yukarıda verilen dizelerde görülen söz sanatları aşağıdakilerden hangileridir? A) İstifham - teşbih B) Tekrir - teşhis C) Kinaye - tenasüp D) Kinaye - istiare E) İntak - tenasüp 11. Yar sana, Çağlar sular yarsana, Çünkü Ferhat ım dersin, Bulunmaz mı yar sana? Bu dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır? A) Hüsn-i talil - tecahül-i arif B) Mecaz-ı mürsel - kinaye C) Telmih - teşhis D) Cinas - telmih E) İstifham - teşbih Körfez Yayınları 14. Sağ yanımda homurdayan, ak köpüklü engin deniz... İsyan eden bir insan gibi üzerimde engin bir mavi kubbe... kandillerini yakmış; sessizlik içinde huzur bulan bir derviş sanki Yukarıdaki parçada benzeyen ( özellik alan) varlıklar aşağıdakilerden hangileridir? A) İnsan - dalga B) Su - köpük C) Deniz - kubbe D) Sular - kubbe E) İnsan - gökyüzü 15. Bir gonca gül kokusu saklayan dudakların Rengi atmış bir çiçek gibi solunca yarın Maziye hasret çeken hislerle yanacaksın Bu dizelerde yapılan söz sanatıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Gerçek neden, bir yana bırakılarak olay, şairce bir nedene bağlanmıştır. B) Bir varlığın güçlü bir özelliği diğer varlığa aktarılarak benzetme yapılmıştır. C) Söylenişleri aynı, anlamları farklı sözcükler kullanılmıştır. D) Bilinen gerçek, bilinmezden gelinmiştir. E) Bir sözcük yakın ve uzak anlamıyla kullanılmıştır. 12. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde kinayeli bir söyleyiş yoktur? A) Mum, dibine ışık vermez. B) Hamama giren terler. C) Taşıma su ile değirmen dönmez. D) Yuvarlanan taş, yosun tutmaz. E) Bugünün işini yarına bırakma. 16. Sen geldin diye... cümlesi aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa bir olgu, gerçek nedeninin dışında, güzel bir nedene bağlanmış olur? A) Gözlerinin içi gülüyor. B) Uyku gözlerine girmiyor. C) Etekleri zil çalıyor. D) Güneş erken doğuyor. E) İçi içine sığmıyor. Test 03 CA 1.E 2.A 3.E 4.B 5.A 6.B 7.C 8.C 9.C 10.B 11.E 12.A
EDEBİYAT 1. Divan şairi; gazelin ilk beytinde sevgilisinin lütfuna teşekkür eder, ikincisinde dünyanın durumunu beğenmez, üçüncüsün-de, kendi şairlik gücünü abartarak över; dördüncüsünde ilk beytinin tersine, sevgilisinin vefasızlığından yakınır, beşinci beytinde de kendi kendisine üçüncü biri gibi seslenerek, bir başkasının gazeline nazire söylediği için övünür. Onun için önemli olan, her beytin ikinci dizelerinin ilk beyitle uyaklı olmasıdır. Bu parçada divan şairinin eleştirilen yönü, aşağıdakilerden hangisidir? A) Biçimsel öğeleri önemsememesi B) Sevgili konusunda çelişki içinde olması C) Övünürken aşırılığa düşmesi D) Konu bütünlüğünü göz ardı etmesi E) Duygularını abartarak yansıtması 2. Aşağıdakilerden hangisi gazel in özelliklerinden birisi değildir? A) Arap edebiyatından alınmış olması B) Beyitlerle ve aa, ba, ca,... uyak düzeniyle yazılması C) Övmek ya da övünmek amacıyla yazılması D) İlk beytinin matla son beytinin makta diye adlandırılması E) En güzel beytine beytül gazel denmesi Gazel, Kaside, Koşma, Semai, Türkü, Mani, Mani ve Şarkı 9.SINIF GENEL 05 4. Aşağıda kaside yle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Genellikle 33 ile 99 beyitten oluşur. B) Şairin mahlasının geçtiği beyte taç beyit denir. C) Kaside dua bölümüyle biter. D) Kasidenin en güzel beytine beytül kasid denir. E) Methiye şairin kendini övdüğü bölümdür. 5. Ela gözlerini sevdiğim dilber Şu gelip geçtiğin yollar öğünsün Kadir Mevlam seni övmüş yaratmış Kısmeti olduğun kullar öğünsün Yukarıdaki dörtlüğün türü için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Lirik - koşma - güzelleme B) Pastoral - koşma - güzelleme C) Lirik - semai - güzelleme D) Epik - koşma - destan E) Satirik - semai - taşlama 3. I. Dört dizelik bir nazım biçimidir. II. Ayaklı, kesik, artık gibi çeşitleri vardır. III. Anonim halk edebiyatı türleri içindedir. IV. a a x a şeklinde kafiyelenir. V. Genellikle din ve tasavvufla ilgili konuları işler. Divan edebiyatındaki mani nazım biçimiyle ilgili bu yargılardan hangisi yanlıştır? 6. Halk şiirimizin en yaygın nazım biçimi sayılan koşma için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Her konuda söylenebildiği B) Hecenin 11 li kalıbıyla oluşturulduğu C) Nazım biriminin dörtlük olduğu D) Söyleyeninin belli olmadığı E) Konularına göre adlandırıldığı A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Gazel, Kaside, Koşma, Semai, Türkü, Mani, Mani ve Şarkı 05 7. I. Türklerin edebiyata kazandırdığı bir türdür. II. En az üç, en çok beş dörtlükten oluşur. III. Bestelenmek amacıyla yazılır. IV. Nedim bu türün başarılı örneklerini vermiş bir sanatçıdır. V. Genellikle tek dörtlük olarak yazılır. Divan edebiyatındaki şarkı nazım biçimiyle ilgili bu yargılardan hangisi yanlıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 11. Gönül gurbet ele çıkma Ya gelinir ya gelinmez Her dilbere meyil verme Ya sevilir ya sevilmez Yukarıdaki dörtlük hangi nazım şekliyle yazılmış olabilir? A) Koşma B) Semai C) Varsağı D) Mani E) Türkü 8. Aşağıda koşma için verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Koşma Aşık edebiyatı nazım biçimlerindendir. B) Uyak şeması abab, cccb, dddb şeklindedir. C) İslamiyetten önceki benzeri koşuk tur. D) Taşlama, güzelleme, koçaklama, ağıt gibi türleri vardır. E) Dörtlük sayısı sınırlı değildir. 9. Aşağıdaki edebiyat dönemleri ile onlara ait olan nazım biçim ve türleri eşleştirilirken hangisinde yanlışlık yapılmıştır? A) Anonim edebiyat - semai B) Aşık edebiyatı - koşma C) Anonim edebiyat - türkü D) Divan edebiyatı - gazel E) Tekke edebiyatı - ilâhi Körfez Yayınları 12. Aşağıdakilerden hangisi edebiyatımıza ait bir şiir türü değildir? A) Koşma B) Gazel C) Şarkı D) Kaside E) Sone 13. Aşık tarzı Türk halk edebiyatında, bir kişiyi ya da toplumsal düzeni eleştiren yergi konulu şiirlere ---- denir. Bunun yanı sıra doğa güzelliklerini ya da kadın, at gibi sevilen varlıkları övmek için söylenen şiirlere ---- denir. Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir? A) koçaklama - semai B) güzelleme - koçaklama C) taşlama - varsağı D) koçaklama - güzelleme E) taşlama - güzelleme 10. (I) Koşma, dörtlüklerle kurulan bir nazım şeklidir. (II) Divan edebiyatında gazel neyse, halk edebiyatında koşma da odur. (III) Koşmalarda doğa, aşk, ölüm, özlem, yiğitlik gibi çok çeşitli konular işlenebilir. (IV) Koşmanın ilk dörtlüğü mani gibi kafiyelenir. (V) Koşmada 11 li hece ölçüsü kullanılır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 14. Aşağıdakilerden hangisinde koçaklama şiirleriyle ünlü iki şairimiz bir arada verilmiştir? A) Karacaoğlan - Erzurumlu Emrah B) Kayıkçı Kul Mustafa - Bayburtlu Zihni C) Dadaloğlu - Köroğlu D) Aşık Ömer - Dadaloğlu E) Seyrani - Dadaloğlu Test 04 CA 1.E 2D 3A 4A 5E 6D 7D 8A 9D 10B 11D 12E 13B 14C 15B 16D
EDEBİYAT 1. Aşağıdakilerden hangisi, mesnevi nazım biçiminin özellikleri arasında yer almaz? A) Her beytinin kendi arasında uyaklı olması B) Beyitler arasında anlam birliğinin bulunması C) Destanlar, aşk hikayeleri, din ve tasavvufla ilgili uzun soluklu konuların işlenmesi D) Beyit sayısının 33 ile 99 arasında değişmesi E) Beş mesneviden oluşan yapıtların hamse adını alması 2. Bir hikâyeyi dil ve anlatım yönünden incelerken aşağıdaki sorulardan hangisi sorulmaz? A) Kahramanların sosyal ve kültürel yapılarıyla olayın geçtiği yer arasında uyum var mıdır? B) Yazar konuşmalarda ve anlatımda dili nasıl kullanmıştır? C) Yazar nasıl bir anlatım yolu seçmiştir? D) Anlatım kaçıncı kişi ağzından yapılmaktadır? E) Eserin dili anlaşılır nitelikte midir? 3. I. O temayül, o tegafül, o eda O tebessüm, o tekellüm, o sada Olay Çevresinde Gelişen Edebi Metinler, Anlatmaya Bağlı Edebi Metinler 9.SINIF GENEL 06 4. Tanzimat a kadar Türk toplumunda onun yerini destanlar, efsaneler, halk hikayeleri ve mesnevilerle masallar tutmuştur. Bir edebiyat türü olarak bize Tanzimat tan sonra Batı dan gelmiştir. İlk örnekler Fransız edebiyatından yapılma çeviri lerdir. Bunlardan ilk tanıdığımız yapıt Yusuf Kamil Paşa nın bir çevirisidir. Bu parçada sözü edilen edebiyat türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Hikaye B) Tiyatro C) Gezi D) Anı E) Roman 5. I. Dünya savaşına yedek subay olarak katılan Ahmet Celâl, bir savaş gazisi olarak yapayalnızdır. İstanbul un işgali üzerine emir eri Mehmet Ali nin davetine uyarak onun köyüne gider. Köyde umduğu yakınlığı ve sıcaklığı bulamaz. Köye ve köylüye bilinçli yönelişin ilk ürünü olan roman, sefalet ve cehalet içindeki Türk köylüsüyle Türk aydını arasındaki uçurumu, çatışmayı göstermesi açısından önemlidir. Bu parçada sözü edilen roman ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir? A) Yaban - Yakup Kadri Karaosmanoğlu B) Kiralık Konak - Yakup Kadri Karaosmanoğlu C) Küçük Ağa - Tarık Buğra D) Mai ve Siyah - Halit Ziya Uşaklıgil E) Sinekli Bakkal - Halide Edip Adıvar II. Kamet-i naziki bir ince fidan Arızı hem sıfatı berg-i hazan III. Bulunur bunda hep efrad-ı milel Tab -ı insana nice vere halel IV. Dürlü dürlü derde uğratan beni Kalb-i mail çeşm-i şahid-i bazdır V. Çünki yar ağyar ile dem-sazdır Bana günde bin kez ölmek azdır Yukarıdaki beyitlerden hangisi bir mesneviden alınmış olamaz? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 6. Batıda ve bizde ilk hikâye örnekleri aşağıdkilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Fabl - Semaver B) Boccacio - Letaif-i Rivayet C) Decameron - Hac Yolunda D) Decameron - Latif-i Rivayet E) İlahi Komedi - Küçük Şeyler
Olay Çevresinde Gelişen Edebi Metinler, Anlatmaya Bağlı Edebi Metinler 06 7. Aşağıdakilerden hangisi doğal destan değildir? A) Oğuz Kağan Destanı B) Şehname C) Üç Şehitler Destanı D) Ergenekon E) İlyada 11. Aşağıdakilerden hangisi hikayenin teknik ögelerinden biri değildir? A) Kişi B) Yer(mekan) C) Ana düşünce D) Zaman E) Olay 8. Millet vicdanında derin izler bırakan tarih ve toplum olaylarının kuşaktan kuşağa aktarılarak olağanüstü nitelik kazanıp daha sonra bir ozan tarafından derlenmesiyle oluşan türe ---- denir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Masal B) Yapma destan C) Doğal destan D) Halk hikayesi E) Efsane 9. Milli edebiyatımızın büyük hikayecisi ve sade dil akımının öncüsüdür.tanzimat ile edebiyatımıza giren küçük realist hikayenin en başarılı örneklerini vermiştir. Diliyle, deyişiyle, konularıyla kendimizi bulduğumuz, Türk insanını yansıtan ilk hikayeleri o yazmıştır. Dilde, ülküde, kültürde, milliyetçiliğe yönelmede uyanışımızı hazırlar. Günlük yaşantılar, çocukluk anıları, menkıbeler, tarih, folklör; hikayelerinin konu kaynaklarıdır. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu B) Sait Faik Abasıyanık C) Memduh Şevket Esendal D) Ömer Seyfettin E) Halide Edip Adıvar Körfez Yayınları 12. Aşağıdakilerden hangisi olaya dayalı düzyazı türlerinden biri değildir? A) Efsane B) Söylev C) Roman D) Hikâye E) Tiyatro 13. Aşağıdakilerden hangisi, hikâyeyi romandan ayıran bir özelliktir? A) Yaşanabilir olayları anlatması B) Felsefi içerik taşımaması C) Kişi, yer, zaman kavramlarına yer vermesi D) Daha kısa bir tür olması E) Duygulara ağırlık vermesi 10. Belirli bir sosyal sınıf ya da eğilimin özelliklerini üstünde taşıyanlarına tip denir. Cimri tip, sevecen tip... Karakter ise kendine özgüdür, geneli temsil etme özelliği göstermez. Bu parçada sözü edilen kavramlar, romanların hangi öğesidir? A) Olay B) Mekan C) Kişi D) Zaman E) Anlatım 14. I. Olağanüstü olayları kendine özgü bir dille anlatan türdür. II. Yer ve zaman belli değildir. III. Kahramanlar olağanüstü kişiler veya varlıklardır. IV. Genellikle bir tekerleme ile başlar. Yukarıda özellikleri verilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir? A) Hikaye B) Fabl C) Roman D) Masal E) Günlük Test 05 CA 1.D 2C 3E 4E 5A 6D 7E 8E 9A 10D 11B 12E 13E 14C
EDEBİYAT 1. I. Eskiden romanların yerini tutan edebi türdür. II. Beyitlerle yazılır. III. Beyit sayısında sınır yoktur. IV. Leyla ile Mecnun örneklerinden biridir. Yukarıda özellikleri verilen edebi tür, aşağıdakilerden hangisidir? A) Hikaye B) Fabl C) Destan D) Mesnevi E) Günlük 2. Bir yazarın herhangi bir yapıttan hareketle yazar-gelenek ilişkisi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yazarın daha önceki yazılan metinlerden etkilendiğini B) Yazarın kendinden önce yazılan yazıları metinleri okuduğu C) Yazarın ortak bir gelenekten beslendiği D) Yazarın diğer yazarlarla ortak konuları işlediğini E) Yazarın herhangi bir gelenekten yararlanmadığı Masal, Mesnevi, Destan, Roman, Hikaye 9.SINIF GENEL 07 4. Ders verirken gözlerim gayri ihtiyari ona dönüyordu. O da bana bakıyordu. İnci dişlerinde tatlı bir gülümseme, mavi gözlerinde dudaklarıma sürünürcesine hissettiğim bir muhabbetle annelik hissini ben, ömrümde ilk defa bugün duydum. Çalıkuşu adlı romandan alınmış yukarıdaki parça hangi bakış açısıyla kaleme alınmıştır? A) İlahi bakış açısı B) Gözlemci bakış açısı C) Kamera bakış açısı D) İlahi - gözlemci bakış açısı E) Kahraman bakış açısı 5. (I)Kapım kapalı, açmak istiyorum. (II) Açarsam hastanenin benim için hazırladığı felaketlerin hepsi birden içeri girecek sanıyorum. (III) Karanlık bastı. (IV) Elektrik düğmesini çevirdim. (V) Gayet zayıf bir ışık, odayı aydınlatmaya çalıştı. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi ruhsal durumu yansıtmaktadır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 3. Aşağıdaki durum-kesit öyküsü hakkında verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Olaydan çok bir durumu anlatır. B) Serim - düğüm - çözüm bölümleri yoktur. C) Bu öykülere Maupassant tarzı öyküler de denir. D) Gözlem önemlidir. E) Sait Faik Abasıyanık bizdeki en önemli temsilcilerindendir. 6. Toplum yaşamında birtakım olaylarla birbirine bağlanmış olan çeşitli insanların başlarından geçen maceraları, bütün ayrıntılarıyla anlatan edebi eserdir. Olmuş ya da olabilir olayları yer, zaman ve kişilere bağlı olarak anlatılır. Olaylar, ana bir olay etrafında gelişir ve olay örgüsü geniştir. Kahramanları çoktur. Yukarıda bahsedilen edebi tür, aşağıdakilerden hangisidir? A) Hikaye B) Masal C) Roman D) Fabl E) Tiyatro
Polinomlar 07 7. Cervantes tarafından yazılan ---- adlı yapıt ---- türünün dünyadaki ilk örneği kabul edilir. Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Don Kişot - roman B) Don Kişot - öykü C) Decameron - öykü D) Decameron - roman E) Don Kişot - destan 10. Aşağıdakilerden hangisi nazmı (şiiri) nesirden (düzyazı) ayıran bir özelliktir? A) Metinde işlenen duygu veya düşünceler B) Deyimler ve mecazların kullanımı C) Ölçü, kafiye gibi ahenk unsurları D) Üslup, dil ve anlatım özellikleri E) Etkileme gücü 8. Bir bayram günü çocuğu dadısıyla beraber büyük babasına gönderdiler. Dönüşte büyük efendi dedi ki: Biraz dursan a Ferhunde! Senin hizmetine mükâfat zamanı geldi. Efendi çekmecenin kapağını açtı, kalemini baş parmağının tırnağında çıtlattı. Bir kağıdı çekti, düşüne düşüne, uzun uzun yazdı, tekrar okudu. Yukarıdaki öykünün anlatım biçimi hangisidir? A) İlahi bakış açısı B) Açıklayıcı anlatım C) Gözlemci anlatıcı bakış açısı D) Betimleyici anlatım E) Kahraman anlatıcı bakış açısı 9. Bu tür yazılarda olaylar ve kişiler tamamıyla düşseldir. Kişiler, iyiler ve kötüler olarak karşımıza çıkar. Konuşmalar kalıplaşmıştır. İnsan dışı varlıklar bile insan gibi konuşur. Olaylar karşıtlıklar üzerine kurulur. Yer ve zaman belirsizdir. Bu parçada sözü edilen yazı türü, aşağıdakilerden hangisidir? A) Roman B) Destan C) Mesnevi Körfez Yayınları 11. I. Olmuş ya da olabilecek olayları anlatır. II. Derin karakter tahlilleri yoktur. III. Romana göre daha kısa bir türdür. IV. Kişi kadrosu geniştir. V. Öykünün ögeleri arasında olay, zaman ve mekan yer alır. Yukarıda hikaye (öykü) hakkında verilen bilgilerden hangisinde yanlışlık yapılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 12. I. Destan II. Roman III. Halk hikayesi IV. Manzum hikaye Yukarıdaki numaralanmış türlerin Türk edebiyatında ortaya çıkış sırası aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir? D) Halk hikayesi E) Masal A) III - I - IV -III B) II - III - I - IV C) I - III - IV -II D) IV - I - II - III. E) I - IV - II - III Test 06 CA 1.D 2A 3D 4E 5A 6D 7C 8C 9D 10C 11C 12B 13D 14D
EDEBİYAT 1. Aşağıdakilerden hangisi Karagöz oyununun özelliklerinden birisi değildir? A) Giriş, muhavere, fasıl ve bitiş bölümlerinden oluşur. B) Oynatan kişilere hayali ya da Karagözcü denir. C) Hacivat aydın kesimi, Karagöz halk kesimini temsil eder. D) Geleneksel Türk tiyatrosunun bir türüdür. E) Oyunun yardımcı kişileri Zenne, Pişekar, Kavuklu dur. 2. Sessiz hareketler, jestler, yüz ifadeleri ve kostümler yoluyla duyguları, düşünceleri, tutkuları anlatmaya yarayan tiyatro çeşidine ---- denir. Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Mizansen B) Suflör C) Monolog D) Muhavere E) Pandomim Göstermeye Bağlı Edebi Metinler 9.SINIF GENEL 08 4. Tragedya türü ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Acıklı yönü ağır basan bir tiyatro türüdür. B) Ana karakterlerin halktan olması en önemli özelliğidir. C) Konuları, mitolojiden ve tarihten alınır. D) Zaman, yer ve olay birliği kuralına uyulur. E) Klasik bir dil ve üslup anlayışıyla yazılır. 5. Aşağıdakilerden hangisi, karagöz, meddah ve ortaoyunu gibi seyirlik halk oyunlarının ortak özelliklerinden biri değildir? A) Göze ve kulağa seslenmeleri B) Güldürü ögesine yer vermeleri C) Şive taklitlerinden yararlanmaları D) Tek kişilik gösteri olmaları E) Sözlü tiyatro örneği olmaları 3. Aşağıdakilerden hangisi klasik komedya nın özelliklerinden biri değildir? A) Konuları çağdaş toplumdan, günlük yaşantıdan alma B) Karakterleri çoğunlukla üst tabakadan, soylu kişilerden seçme C) Toplumsal çelişkilerin gülünç yanlarını vurgulayarak düşündürmeyi amaçlama D) Vurma, yaralama gibi olayları izleyicinin gözü önünde canlandırma E) Manzum olması ve beş perdeden oluşması 6. Aşağıdakilerden hangisi Karagöz ün özelliklerinden biri değildir? A) Gölge oyunudur tasvir denilen birtakım şekillerin arkadan ışıklandırılarak beyaz bir perdeye aktarılmasıyla oluşur. B) Karagöz okumuş, Hacivat okumamış, cahil biridir. C) Oyunun kurucusunun Şeyh Küşteri olduğu söylenir. D) Doğaçlamaya dayanan bir oyundur. E) Oyunda yardımcı tipler de yer alır.
Göstermeye Bağlı Edebi Metinler 08 7. Aşağıdakilerden hangisi geleneksel Türk halk tiyatrosu nun özelliklerinden biri değildir? A) İslam uygarlığı etkisindeki Osmanlı toplumunu yansıtan zengin bir kaynaktır. B) Yazılı bir metin yoktur, anlatıcı-oyuncu doğaçlamadan yararlanır. C) Söz oyunları ve tekerlemeler vardır, bölgesel özellikler ağır basar. D) Geleneksel sözlü tiyatronun örneği olarak hem göze hem kulağa seslenir. E) Konular tarihten ya da mitolojiden alınır, kahramanlar seçkindir. 11. Bir duygu veya düşüncenin kaş, göz, ağız, yüz hareketleriyle anlatılmasıdır. Bu cümlede tanımı verilen tiyatro terimi aşağıdakilerden hangisidir? A) Aksiyon B) Mizansen C) Diksiyon D) Suflör E) Mimik 8. Aşağıdakilerden hangisi hayali ya da hayalbaz adı verilen kişilerce oynatılan oyuna verilen isimdir? A) Karagöz B) Meddah C) Kukla oyunu D) Ortaoyunu E) Köy seyirlik oyunu 9. Bundan birkaç yıl önce Erzurum da, Erzurumlu hoş sohbet bir emekli ilkokul öğretmenini ziyaret etmiştim. Güzel saz çalıyordu. Eskilerin gönül ehli dedikleri insanlardan biriydi. Bir ara insanın yeryüzündeki durumunu anlatmak için: Beşikten ötesi gurbet. dedi. Ben bu söze bayıldım. Türk halkı nasıl üç kelime ile derin bir duyguyu dile getiriyordu. Bu parçada vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Örf, adet ve geleneklerin dil üzerindeki etkisi B) Türk halkının duygularını az sözle anlatmadaki başarısı C) Anadolu insanının çok konuşmayı sevmediği D) Sözcüklerin düşünceyi ifade etmedeki yetersizliği E) Türk halkının güzel ve etkili konuşması Körfez Yayınları 12. Aşağıdakilerden hangisi meddah ın özelliklerinden biri değildir? A) Tek kişilik bir gösteridir. B) Günümüzdeki karşılığı stand up gösterisidir. C) Geleneksel halk tiyatrosu içinde ele alınır. D) Olayları doğaçlama anlatır, güldürü esasına dayanır. E) Meydan adını alan bir sahnede oyuncular oyununu oynar. 13. Modern tiyatro ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Trajedide koroya yer verilir. B) Komedi hayatın gülünç yanlarına yer verir. C) Trajedi ve dramda üç birlik kuralına uyulurken, komedide bu kurala uyulmaz. D) Dramda toplumun her tabakasından insan kendine yer bulur. E) Modern tiyatroya ait ilk örnekler Antik Yunan dönemine aittir. 10. Aşağıdakilerden hangisi dram türünün özelliklerinden biri değildir? A) Üç birlik kuralına uyulur. B) Acıklı ve gülünç olaylar yaşamda olduğu gibi iç içedir. C) Konular tarihten veya günlük yaşamdan alınabilir. D) Nazım ve nesir iç içe yazılabilir. E) Karakterler her tabakadan olabilir. 14. Aşağıdakilerden hangisinde eski ozanlar ve onların devamı sayılan saz şairleri gibi bir hikaye anlatıcısı olan meddahın aksesuarları bir arada verilmiştir? A) Sopa - sandalye - masa B) Mendil - gözlük - saat C) Sandalye - sopa - mendil D) Sopa - mendil - yelpaze E) Mendil - şapka - baston Test 07 CA 1.D 2E 3C 4E 5B 6C 7A 8C 9E 10C 11D 12C
EDEBİYAT 1. Denize bakıyorum; durgun, gürültüsüz, kokusuz bir deniz. Mavi açık mavi, o kadar açık mavi ki renksiz diyesim geliyor. Ötede, güneşin oynadığı bir yer var, pırıl pırıl yanıyor. Gözlerimi çeviriyorum oradan ışığın değil, denizin maviliğini sezmek, kendimi denizin maviliğine bırakmak istiyorum. Bu parça için en uygun başlık aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Açık Deniz B) Deniz ve Yaşam C) Mavi Deniz D) Sessiz Deniz E) Okyanusun Parçası 2. İnsan olarak sahip olduklarımız şeyler arasında en güçlü şeylerden biri kelimelerdir. Kelimelerin yığma, depolama yaratma gücü olduğu gibi, yıkma ve yok etme gücü de vardır. Kelimelerle düşünür, dünyamızı kelimelerle organize eder, iletişimi kelimelerle sağlar, haberleri kelimelerle verir, ilişkileri kelimelerle kurarız. Kelimeler dünyamızı kuşatır. Yukarıdaki paragrafa en uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir? A) Kelimelerin Dili B) Kelimelerin Gücü C) Kelimelerin Anlattıkları D) Kelimelerin Görevleri E) Kelimelerin Tasviri 3. Usta bir denemeci, en çok kendini anlatır, okurunu kendi limanlarında gezdirir ama onun asıl marifeti sizi kırk yıllık dost gibi koluna takıp gezdirmesindedir. Bir ben yazarıdır denemeci; fakat dünyanın bencillikten en uzak adamıdır. Nerede bir şey bulsa getirir, sizinle paylaşır onu. Bu yüzden gerçek ve emin bir dost aradığınızda kapısını ilk çalacağınız, bir deneme yazarı olmalıdır. Bu parçaya uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir? A) Deneme Yazarı B) Deneme Nedir, Denemeci Kimdir C) Gerçek Dost D) Deneme ve Denemek E) Deneme ve Denemeci Paragrafta Konu, Başlık, Ana fikir 9.SINIF GENEL 09 4. Üç yıl önce buraya sık gelir, her yeri kendi evi gibi dolaşırdı. Şimdi birine hele Balkız a rastlayacağından korkuyor, gözlerini yerden kaldırmıyordu. Aşevinin kapısında oturan aşçı anayı görünce bir an irkildi, yaşlı kadının gözleri seçmezse tanışlık vermemek kararıyla hızlandı. Bu parçada sözü edilen kişinin hangi özelliğinden bahsedilmektedir? A) Cesaretsiz B) Kibirli C) Vurdumduymaz D) Sağduyulu E) Saygısız 5. İlk öyküm Ana başlıklı bir metin idi. Seksen beşin eylülü henüz olmamıştı. Hacettepe Üniversitesi nin merkezinde okuyordum, hazırlık sınıfındaydım. Mevsimin ilk karı düşüyordu. Yaşlı bir taşralı kadınla oğlu arasında geçen üzücü, tatsız bir konuşmadan hareketle yazmıştım. Yukarıdaki paragraf aşağıdaki sorulardan hangisine cevap olarak söylenmiş olabilir? A) Özellikle hangi mevsimde yazılarınızı yazarsınız? B) Yazı yazarken özellikle tercih ettiğiniz bir mekân var mı? C) İlk yazınızı yazmanızda etkili olan olayı anlatır mısınız? D) Yazma merakı sizde ne zaman başladı? E) İlk yazınızı hangi dergide yayımladınız? 6. Para vermekten haz duyarım; omuzlarımdan bir yük atmış, bir çeşit kölelikten kurtulmuş gibi olurum. Ayrıca para verirken doğru bir iş yapmanın, başkasını memnun etmenin keyfini duyarım. Ama pazarlık isteyen alışverişlere yanaşamam; bu türlüsünü benim yerime yapacak kimse olmadı mı, işin uzamasına meydan vermem. Tabiatıma çok ters gelen o iğrenç konuşmalara düşmektense bırakır kaçarım. Dünyada pazarlık kadar iğrendiğim bir şey yoktur. Böyle düşünen biri için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Hiç bir şeyi pazarlayacak kadar değerli görmeyen B) İnsanlarla anlaşmayı pek sevmeyen C) Biçilen değerlere karşı saygı duymayan D) Pazarlık anlayışını sadece belli amaçlar için kullanan E) Kişiliğine uymadığı için pazarlık yapmayı sevmeyen
Paragrafta Konu, Başlık, Ana fikir 09 7. (I) Dil konusunda ileri sürdükleri iddialar yersiz. (II) Bugünkü bazı genç yazarların kullandığı dil, uydurmaca veya kurmaca diye adlandırılan bir dildir. (III) Halbuki bizim istediğimiz dil Tanzimat la başlayıp Genç Kalemler, Beş Hececiler ile bugüne kadar devam edegelen dil özleminin tabii seyri içinde gelişmiş dildir. (IV) Dil Kurumu nun çalışmalarıyla ortaya çıkarılan Türkçe veya Türkçe köklerden türetilmiş kelimeler, sanaçının eserinde yer buldukça ve yer bulduğu nispette edebiyatın, dolayısıyla lisanın malı olmaktadır. (V) Bugünkü sanatçılar, bu işte de kendine düşeni, olması gerektiği şekilde başarmaktadır. Bu parçada yakınılan durum numaralanmış cümlelerdenhangisinde belirtilmiştir? 10. (I) Edebiyatımıza bir elbise giydirmek zorundaysak bu elbiseyi mutlaka bizim dokumamız, dokuduğumuzu bizim biçmemiz ve biçtiğimizi bizim dikmemiz gereklidir. (II) Batı da gelişen ve değişik çevrelerde değişik isimlerle anılan yöntemlerin kopya edilmesi edebiyatımızın zararınadır. (III) Konuyu bu yönüyle ele alınca karşımıza yine bir soru çıkmaktadır: Batı daki yöntemle ilgili değişmeleri toptan yok mu sayacağız? (IV) Bu soruya evet demek pek mümkün değil elbette. (V) Türk edebiyatı dışındaki metot ve görüşlerin tanınıp değerlendirilerek bize uygun ve edebiyatımıza yön gösterecek olanlar benimsenmelidir. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi parçanın anafikri olmaya en uygundur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 8. Toplumumuzda hızlı okunan şeyin anlaşılmayacağı, bir konunun anlaşılabilmesi için yavaş yavaş okunması gerektiği, hızlı okunan bir şeyin çabuk unutulacağı fikri yaygındır. Halbuki okuma anında dikkat toplanırsa anlama yavaş okunandan daha iyi olmaktadır. Hızlı okumanın kazandırdığı avantajlardan biri dikkati toplamayı kolaylaştırmasıdır. Bu arada okunan süre kısalır yalnızca önemli görülen konulara dönülerek verimli bir sonuç alınabilir. Bu parçada karşı çıkılan düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Hızlı okuma sayesinde insan daha iyi anlar. B) Hızlı okuma toplumumuzda kabul görmemiştir. C) Okuma anında dikkatimizi kitaplara yoğunlaştıramıyoruz. D) Hızlı okumada anlama seviyemiz düşer. E) Yalnızca önemli konular dikkatle okunmalıdır. 9. Dünyada acılar eksik değildir. İnsan hep garip ve yalnız hisseder kendini. Ama ben her zaman yalnızlığı dağıtmanın yollarını aradım. Bunun için bazen çocukluğuma, bazen anılarıma sığındım. Arılarla, çiçeklerle, hayvanlarla arkadaşlık yaptım. Dünyanın bunca kirliliği karşısında içimde hep bir ışık yaktım. Böylece en büyük sıkıntılar içinde bile mutluluğu yakalamasını bildim. Bu sözleri söyleyen kişi için aşağıdakilerden hangisini söylemek en uygundur? Körfez Yayınları A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 11. Bir antoloji ne bir kurutulmuş çiçekler koleksiyonu ne de bir mezarlıktır. Yaşama, şimdiki zamana ilişkindir. Konuşanlar, şarkı söyleyenler ve insanı şarkılarıyla büyüleyenler, şiirin o büyük yolunda koşmuş ve halen de koşmakta olanlar, sonsuza kadar canlı kalırlar. Ancak bu antolojilerde onlarla buluşursunuz. Onlar sizin için gizli, en içten dostlardır. Bu parçada karşı çıkılan düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Şiirleriyle, şarkılarıyla insanları etkileyenler hiçbir zaman unutulmazlar. B) Beğendiğimiz bir şairin şiirleriyle bir dostla buluşur gibi bir antolojide bir araya gelebiliriz. C) Sanatçının okuyucusunu etkilemesi onun hayatta olmasına bağlı değildir. D) Antoloji, hafızalardaki yerini kaybetmiş şairlerin yaşam öyküleri ve şiirlerini içeren yapıtlardır. E) Geçmişte yaşamış şairlerle gizli dostluklar köprüsüdür antolojiler. 12. Toroslarda yaşayan göçebe Tükmenler arasında Cumhuriyet devrinde bile pek çok divan şairinin beyitleri derlenirken, divan edebiyatının kuş uçmaz, kervan geçmez dağlarda dahi bilinip sevildiğine hayret edilecek yerde: Halk bu edebiyatı anlamazdı. demek ne derece isabetli bir görüştür? Bu paragrafta aşağıdakilerden hangisine karşı çıkılmaktadır? A) Sıkıntıları kabul edip benimseyen B) Sadece kendi üzüntülerini düşünen C) Her durumda mutluluğu yakalamaya çalışan D) Yaşamaya çok değer veren E) Her ortamda ayakta kalmasını başarabilen A) Türkmenlerin saray edebiyatını bilmediği düşüncesine B) Sık sık dili ağır eserlerin örnek gösterilmesine C) Divan edebiyatının dilinin hiç ağır olmadığı düşüncesine D) Halkın divan edebiyatını anlamadığı fikrine E) Divan edebiyatının bugün anlaşılmasının mümkün olduğuna Test 08 CA 1.E 2E 3B 4B 5D 6B 7E 8A 9B 10A 11E 12E 13C 14C
EDEBİYAT 1. Ben hep kendimi eleştirdim. Benim en acımasız eleştirmenim yine benim. Aldığım övgülere kapılmadım, yergileri hoşgörüyle karşıladım. Hepsinden bir şeyer aldım elbette. Nurullah Ataç, Necati derdi başka bir şey demezdi. Şiirimi beğenirdi. Ama ben yeni bir şiirimde o seviyeye erişemezsem, yırtar atardım onu. Böyle yetmişin üzerinde şiirimi yok ettim. Bu parçanın yazarı aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilmez? A) Özeleşiri yapan B) Daha iyisini yapmaya çalışan C) Övgü ve yergilere kulak asmayan D) Başkalarınca takdir edilen E) Eleştirilere kızmayan 2. Denemelerimin bir özelliği de olayları konuşturmamdır. Kendi düşüncelerimi çıplak ve sevimsiz bir suratla öne süreceğime, onları seçtiğim olayla, olaylara verdiğim çeki düzenle anlatmayı yeğlerim. Yani kendimi her zaman gerilerde tutarım. Düşüncelerini bu şekilde belirten bir yazarın parçada vurgulamak istediği düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Denemeler, konuşma üslubuyla meydana getirilmelidir. B) Olayla anlatılan düşünceler daha etkili ve kalıcıdır. C) Deneme yazarı eserinde kendini gizlememelidir. D) Ancak özgün biçimlere sahip denemeler etkili olabilir. E) Yazar, yazdığı konudaki olaylara egemen olmalıdır. 3. Romanlar ve şiirler birer iç yaşayıştan doğmuştur. Onları yaşayarak okumamız da bundandır. Her okuyucunun aynı davranışta olduğu söylenemez. Yaratılışın, yetişmenin verdiği farklılıklar vardır. Bu bakımdan aynı kitapta herkes biraz da kendi romanını kendi şiirini okur. Gerçek sanat eserlerinin özelliklerinden biri de çok yönlülük değil midir? Yukarıdaki parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Her okuyucu okuduğu eserden aynı ölçüde etkilenmez. B) Romanlar, şiirler birer iç yaşayış ürünüdür. C) Okuduğu romanda, şiirde okuyucu biraz da kendini bulur. D) Romanlar ve şiirler gerçekleri olduğu gibi yansıtır. E) Gerçek sanat eserleri çok yönlüdür. Ana Düşünce Yardımcı Düşünce 9.SINIF GENEL 10 4. Mevlana, öğrencileriyle birlikte bir gün yolda giderken birkaç köpeğin sarmaş dolaş uyuduklarını görür. Bu sırada öğrencilerden biri, bu güzelliği gıpta eder ve şöyle der: Ne güzel bir kardeşlik örneği, keşke bütün insanlar bundan ibret alsalar. Mevlana bu söze gülümseyerek şöyle karşılık verir: Aralarına bir kemik atıver de o zaman gör bakalım kardeşliklerini. Mevlana bu sözleriyle aşağıdakilerden hangisini vurgulamıştır? A) Dostluk, karşılıklı fedakârlıklarla dolu bir alışveriştir. B) Kendisiyle dost olan, herkese de dosttur. C) Malı olmayanın dostu olmaz. D) Dost ile ye iç; alış veriş etme. E) Gerçek dostluk, menfaatlerin çatıştığı yerde belli olur. 5. (I) Aldatmaya ve aldanmaya en elverişli şeyler, bilmediğimiz şeylerdir. (II) Bir defa, görülmedik şeylere insan nedense kolay inanır, sonra da üzerlerinde konuşmaya, düşünmeye alışık olmadığımız için, bunlara kolay kolay karşı da koyamayız. (III) Bu yüzden insan en az bildiği şeye en çok inanır. (IV) Bize masal okuyanlar çok rahat konuşurlar. (V) Kâhinler, hukukçular, falcılar, doktorlar gibi... Bu parçadan çıkarılabilecek en kapsamlı yargı numaralanmış cümlelerin hangisinde verilmiştir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 6. Bir olayın edebiyata yansıması için üstünden zaman geçmelidir. Bu; öykü, roman, anı ve oyun gibi türler için geçerlidir. Oysa şiir için olayın üstünden zaman geçmesi gerekmez. Bir olay öykülenirken, romanlaştırılırken sanatçının düşünce dünyasında yoğrulmalı, öylece esere alınmalıdır. Şiir ise, bu edebiyat dallarına göre daha çok coşku ve duyarlılık gerektirir. Duyarlılık, olayın yaşanma anında daha yoğun olacağından şair, olayı hemen yazabilir. Oysa yazarın, olayı kendi düş dünyasında zenginleştirmesi için zamana ihtiyacı vardır. Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine varılabilir? A) Şairlerle yazarların aynı olayı sanat eserine aktarmasında bir sakınca yoktur. B) Şiir; öykü, anı, roman, gibi edebi türlerden daha kolay yazılır. C) Öykü, roman ve oyun gibi edebi türleri oluştururken geçen zaman, şiirdekinden daha kısa değildir. D) Yaşanabilirliği olan her olay, edebiyata konu olabilir. E) Bir olayın şiirleştirilme zamanı ile düzyazıya aktarılmazamanı ve tarzı arasında fark vardır.
Ana düşünce Yardımcı Düşünce 10 7. Yaptığınız iş, ekilmeye hazır bahçe gibidir. Bahçedeki işinizi özenle yaparsanız yüksek kazanç elde edersiniz, özen göstermezseniz verim alamazsınız. Şüphesiz bahçeler birbirine benzemez. Asıl birbirine benzemeyenler ise bahçelerde çalışan bahçıvanlardır. Öyle bahçıvanlar vardır ki, verimsiz topraklardan bile zirveyi hedefleyerek, azimle çalışarak, bol gelir elde ederler. Bunun yanında öyleleri de vardır ki, verimli topraklardan hiçbir gelir elde edemeyip, bahçesini satmak zorunda kalırlar. Yukarıdaki parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) En iyiye ulaşmak için azmin yanında şartların uygun olması gerektiğine B) Özen gösterildiğinde her işten verim alınabildiğine C) Kişinin azimle çalıştığında şartlar zor olsa bile başarıya ulaştığına D) Yapılan her işin ekilmeye hazır bir bahçeye benzediğine E) Başarıya ulaşmak için zirvenin hedeflenmesi ve azim gösterilmesi gerektiğine 8. Aytmatov, Beyaz Gemi yi ve diğer eserlerinin pek çoğunu, demir pençeli Sovyet Rusya da yazdı. Gerçek bir sanatkâr ruha, sarsılmaz bir şahsiyete sahip olduğu için rejimin oyuncağı haline gelmedi, sanatın unsurlarından taviz vermedi. Yüz elli dile çevrilen eserleriyle milletini insanlık platformunda hakkıyla temsil eden Aytmatov u rahmetle anıyorum. Bu parçada Cengiz Aytmatov ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Eserlerinin birçok dile çevrilmesine B) Milletini uluslararası edebiyat çevrelerinde başarıyla temsil etmesine C) Eserlerinin birçoğunu Rusya da kaleme aldığına D) Beyaz Gemi nin en başarılı yapıtı olduğuna E) Sanatı, ideolojiye tercih ettiğine 9. Ayrıntılar, hikâyenin iç hacmini kapatmaya yetmiş miydi? Son eklediğim bölüm bütün dokuyu bozmuş muydu? Atmam gereken şeyler kalmış mıydı? Kendime özgü kullanımlarım için okur bağışlayıcı olabilir miydi? Her hikâyemde olduğu gibi son hikâyemi bitirdikten sonra da bunları düşündüm. Böyle konuşan bir hikaye yazarı için aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Oluşturduğu hikâyeler üzerine kaygılar taşıyan B) Hikâyelerinin üzerinde değişiklikler yapan C) Okurdan gelebilecek tepkileri hesaba katan D) Yeni hikâyeler kaleme almakta kararsızlık çeken E) Bütün hikâyelerinde beğenme güçlüğü içinde olan Körfez Yayınları 10. Sanatçı Batı dan gelen yeniliklerle mahalli hayatı ve milli zevkleri birleştirmeyi başarmıştır. Yaşadığı dönemin İstanbul unu canlı, renkli ayrıntılı bir şekilde ve sade bir dille anlatmıştır. Öykü, roman, inceleme, anı, fıkra alanlarında yüzden fazla eser vermiştir. Yeni bir edebiyat ortaya koymaya çalışmış, her hakikat güzeldir, anlayışıyla yazmıştır. Türk milletine okumayı sevdirmek, halkın ufkunu genişletmek amacındadır. Bu parçada sözü edilen sanatçı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Çeşitli türlerde eser vermiştir. B) Ulusal beğenilerin ve yerli yaşamın Batıdaki yeniliklerle sentezini yapmıştır. C) Halka seslenme, halkı eğitme yolunu benimsemiştir. D) Yeni bir edebiyat ortaya koyduğu için bazı sanatçılarla çatışmıştır. E) Kendi çağının İstanbul hayatını başarıyla işlemiştir. 11. Çağdaş Fransa nın sayılı filozoflarından Alain, uslup sahibi nadir edebiyatçılardandır. Hayatın bütün yönleri üzerine tahlilci bir zekânın ışığını tutan düşünce adamıdır. Kısa notlar içinde her gün zihnimizi meşgul eden sorulara isabetli cevaplar veren Alain in bu kitabı size, yaşantınızda inkılaplar yaptıracak derin ve yeni görüşlerle doludur. Bu parçada sözü edilen yapıt ve yazarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) İnsanların kafasına takılan sorulara cevaplar verdiğine B) Çağdaş Fransa nın önemli denemecilerinden olduğuna C) Görüşlerinin insan hayatında değişikler meydana getireceğine D) Önemli bir düşünür ve edebiyatçı olduğuna E) Yaşamın her alanını tahlilci bir zekayla aydınlattığına 12. Eski sözü güzelleştirerek söylemeye çaba sarf ederler; bunu, yazacakları sözleri kalıcı kılmanın şartlarından biri sayarlardı. Bu yüzden nesri de şiirsel söylemek, ona ahenk katmak ve anlatımı kuvvetlendirmek önemliydi. Cinas denilen sanat böyle doğmuş ve nesir ustaları cümlelerin arasında ritm ve kafiye bulundurmayı önemsemişlerdi. Eskilerin cinaslı bir üslupla ortaya koydukları bu tür yazılara biz sonradan süslü nesir demişiz. Türkçe de bu üslubun ilk temsilcisi Fatih Çağı nın ünlü bilgini Sinan Paşa dır. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Cinas sanatının hangi gerekçeyle oluştuğuna B) Süslü nesrin ilk temsilcisinin Sinan Paşa olduğuna C) Düzyazıdaki cinaslı söyleyişe sonradan süslü nesir dendiğine D) Şiirin düşünceyi etkili kılmada yetersiz olduğuna E) Nesir yazarlarının iç ahenk ve biçim güzelliğine önem verdiğine Test 09 CA 1.C 2B 3A 4A 5C 6E 7B 8D 9C 10A 11D 12D