ENERJİ YÖNETİMİ ZORUNLULUĞU Prof. Dr. Sermin Onaygil İstanbul Teknik Üniversitesi Enerji Enstitüsü Enerji Planlaması ve Yönetimi ABD EYODER-Enerji Verimliliği ve Yönetimi Derneği, Başkan Yardımcısı Aydınlatma Türk Milli Komitesi Başkanı 16 Kasım 2017, Kayseri Sanayi Odası TÜRKİYE İMSAD ANADOLU BULUŞMALARI
UEA Türkiye Raporu 2016 : Enerji Yönetimi ve Verimliliği 2015 YILI Enerji Üretimi: 32,2 MTEP 2005 e göre % 34,3 artış Kömür %41,8 ile en fazla paya sahip Toplam Enerji Arzı: 129,7 MTEP (%75 dışa bağımlılık) 2005 e göre %54 artış Kömür, Doğal gaz ve Petrol yaklaşık %30 luk paya sahip Kişi başı toplam enerji arzı: 1,7 TEP (UEA ortalaması: 4,5 TEP) GSYİH başı toplam enerji arzı: 0,09 TEP/1000 $ ppp (UEA ortalaması 0,11 TEP/1000$ ppp) Elektrik Üretimi: 259,7 TWh 2005 e göre %60,3 artış Doğal gaz yaklaşık %40 Kişi başı elektrik üretimi: 3,3 MWh (UEA ortalaması: 9,9 MWh)
Enerji Yoğunluğu Türkiye nin Yeri www.yegm.gov.tr
UEA Türkiye Raporu 2016 : Enerji Yönetimi ve Verimliliği 2015 Yılı Temel Göstergeler Toplam nihai enerji tüketimi: 85,8 MTEP (2014) 2004 e göre %35,8 artış Petrol tüketimi %35,6; Doğal gaz tüketimi %22,6; Elektrik tüketimi %20,6; Kömür tüketimi %12,3 Sanayi İmalat sektörü payı %36,1 (30,9 MTEP) 2004 e göre toplam miktar %20,3 artmış, ancak %40,7 olan sektör payı azalmıştır. Önümüzdeki 40 yıl içinde enerji tüketimi %50 artacak. Küresel ısınmayı önlemek için emisyonların %50 azaltılması gerekiyor. Tek çare, enerji verimliliğinin 3 kat arttırılması...
UEA Türkiye Raporu 2016 : Enerji Yönetimi ve Verimliliği TEMEL STRATEJİLER: Yerli kaynakların payının arttırılması Kaynak çeşitliliğinin arttırılması Yenilenebilir enerji kaynaklarının paylarının arttırılması Enerji verimliliğinin arttırılması 2005-2015 arasında enerji yoğunluğu değeri %7 oranında azalmış (UEA değeri %16,3) Dünya bankası analizine göre; 2009 yılına göre toplam enerji verimliliği potansiyeli 16,5 MTEP (13,2 milyar EURO) İmalat sektörü payı 4,6 MTEP (2,0 milyar EURO)
Enerji Verimliliği Piyasası Durum Analizi Sanayi Sektörü Tasarruf Potansiyelleri Demir-Çelik: Elektrik enerjisi %21 Isı enerjisi %19 Tekstil: Elektrik enerjisi %57 Isı enerjisi %30 Kağıt: Elektrik enerjisi %22 Isı enerjisi %21 Şeker Elektrik enerjisi %26 Isı enerjisi %46 Cam Elektrik enerjisi %10 Isı enerjisi %34 Seramik: %15-20 Kimya Gıda %15-30 %25 Çimento %7 Enver strateji belgesi
Etkilerin Gerçekleşmesi için... Yasal düzenlemeler Kanun ve yönetmelikler Kurumsal altyapı Yatırım Teknoloji Yetki paylaşımı Yeni sektörler EVD Şirketleri Finans mekanizmaları (destekler/teşvikler/krediler) Üretim teknolojileri Enerji tüketen cihazların/proseslerin... teknolojileri Bilinçlendirme faaliyetleri Enerjinin «yönetilmesi» gerekmektedir...
EYODER Enerji Verimliliği ve Yönetimi Derneği Kuruluş: 2010 Amaç: Enerji verimliliğinin yeni ve yerli bir enerji kaynağı olduğu ilkesinden hareketle gerek toplumsal düzeyde, gerekse devlet kurumları ile verimlilik düzeyinin artırılmasına yönelik çalışmalar yapmak, verimlilik politika ve stratejileri hazırlanmasına katkı vermek, verimlilik ve temiz üretimle ilgili alanlarda etkinlik gösteren kişi, kurum ve kuruluşlar arasında uluslararası ve yurt içi ağ oluşturmak. Sektörün gerçek gücünü ortaya koyabilmek ve güç birliğini sağlamak amacıyla, enerjinin yönetilmesinin zorunlu olduğuna inanan ve sektörde yer alan tüm gerçek ve tüzel kişiler ile yakın temaslarda bulunmakta ve çalışmalarına destek vermektedir.
EYODER YÖNETİM KURULU (2017-2019) Başkan: Cihan Karamık (Schneider Electric Satış Operasyonları ve Stratejik İlişkiler Direktörü) Başkan Yardımcısı: Prof. Dr. Sermin Onaygil (İTÜ Enerji Enstitüsü Öğretim Üyesi) Başkan Yardımcısı: B. Hakkı Buyruk (MWH Enerji Mühendisliği Müdürü) Başkan Yardımcısı: Onur Ünlü (ESCON Enerji Sistemleri ve Cihazları San. Tic. Ltd. Şti Genel Müdürü) Murahhas Üye: Ali NaciIşıklı (Enerji Yönetim Sistemi Danışmanı, Enerji Verimliliği Uzmanı) Sayman Üye: Onur Günduru (ONUR İnş. Yaz. Bilg. Enerji Rek. Yapı Malz. Laboratuvarı Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti. Gen. Md.) Yazman Üye: Selman Ölmez (TESTO Elektronik ve Test Ölçüm Cihazları Dış. Ticaret Ltd. Şti Şirket Sahibi) Üye: Arzu Gürkan (ENVE Enerji Mühendislik Proje Müşavirlik Taahhüt Ticaret A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı) Üye: Hakan Olcay (SIEMENS Türkiye A.Ş. Enerji Verimliliği Koordinatörü) Üye: Ekrem Erkut (EMAR Satış Sonrası Müşteri Hizmetleri San. Tic. A.Ş. Genel Müdür) Üye: Serkan Emin (BES Enerji Danışmanlık San. ve Tic. Ltd. Şti. Kurucu Ortak) Enerjinin yönetilmesinin zorunlu olduğunun savunucusu...
Enerji Yönetimi Minimum maliyet ile maksimum kar elde etmek ve rekabet edebilir pozisyonlar yaratmak için, enerjinin etkin ve akıllıca kullanımı Aynı ürün ve/veya çıktıları elde edecek biçimde enerji tüketimi ve de maliyetlerin azaltılması amaçlı prosedürleri, sistem entegrasyonunu ve optimizasyonunu kapsayan yönetim biçimi
Sürdürülebilir enerji yönetimi için takip edilmesi gereken adımlar Planla Önlem Al & Düzelt Uygula Kontrol et Üst Yönetim Kararı / Enerji Politikası Enerji Etütleri Bilinçlendirme Eğitimleri Ölçme ve İzleme sisteminin geliştirilmesi
ISO 50001 - Enerji Yönetim Standardı ISO 50001, Enerji Performansını artırmak için tasarlanmıştır: Enerji performans hedeflerini oluşturmak ve hedeflere ulaşmak, Enerji performans göstergelerini takip etmek.
ISO 50001 ne fayda sağlar? Uygulamaya koyulan projeler yardımıyla enerji tüketimi azaltılır, enerji tüketiminin azaltılması enerjiden kaynaklanan masrafların kontrol altında tutulmasını ve azaltılmasını sağlar. Cihaz ve ekipman kullanımı kontrol altında tutulur ve enerji tüketiminin izlenmesi yoluyla performans hakkında bilgi edinilir. Verimsiz enerji kullanımından kaynaklanan olumsuz çevre etkisi azaltılır, emisyon izleme ve raporlama için sistem hazırlanır ve uygulanır. Kurumda «Enerji Bilinci» oluşur ve toplum içinde saygınlığı artar.
Yeniden değerlendirme Enerji Yönetimi Aşamaları Taahhüt Sürekli İyileştirme Performansın değerlendirilmesi & hedeflerin belirlenmesi Aksiyon planlarının hazırlanması Başarıların paylaşımı Aksiyon planlarının uygulanması İlerlemenin takibi
Enerji Etüdü Enerjinin nerede, ne kadar ve ne şekilde kullanıldığını ve Enerji Tasarrufu potansiyellerinin ne olduğunu belirlemeye yarayan bir çalışmadır.
Enerji Verimliliği Etütleri Ön Etüt Detaylı Etüt Bina/tesis ziyareti Genel bilgilerin toplanması Enerji tüketim verilerinin toplanması İşletme/bakım analizi Gözleme dayalı bilgilerin toplanması Düşük maliyetli ve kısa geri dönüşü olan tasarruf olasılıklarının belirlenmesi Detaylı etüde ihtiyaç olup olmadığının belirlenmesi
Enerji Verimliliği Etütleri Ön Etüt Detaylı Etüt Tüm enerji tüketen sistem ve ekipmanların ölçümler alınarak incelenmesi ve enerji tasarruf potansiyelinin belirlenmesi amaçlı detaylı enerji analizlerinin yapılmasıdır. Ölçülebileni ölç, ölçülemeyeni ölçülebilir hale getir! (Galileo) Ölçmek bilmek, bilmek yönetmektir! Ölçemiyorsan hesapla, hesaplayamıyorsan tahmin et!
Enerji Sistemleri Bina kabuğu (Dış cephe) Kazanlar Isı - Mekanik Isıtma Havandırma İklimlendirme (HVAC) Sistemleri Isıl imalat prosesleri Enerji İzleme Elektrik Trafolar Kompanzasyon Sistemi Elektrik Motorları Fanlar Pompalar Aydınlatma
Olmazsa Olmazlar - Üst yönetim desteği, - En az bir sorumlu kişinin tayin edilmesi, - Her düzeyde, sürekli iletişimin sağlanması, - Detaylı bir enerji politikasına sahip olunması, - Enerji planlaması, uygulanması, sürekli ölçümlerin ve analizlerin yapılması, - Sürekli iyileştirme sürecinin işletilmesi.
Enerji & Sürdürülebilirlik Yönetimi İçin Önerilen Yol Haritası Başlama Noktası 1 Sürdürülebilirlik Yol Haritasının Oluşturulması Şirket hedeflerinin ve stratejisinin tanımlanması * İhtiyaç duyulduğunda gerekli iyileştirmelerin yapılması 2 Enerji etüdünün yapılması En iyi uygulamalarla kıyaslayarak potansiyelin ortaya çıkarılması Detaylı Enerji Etüdü 3 Projelerin uygulanması Verimlilik Artırıcı Proje hibe programından destek alınması Elde edilen sonuçların farkındalığı artırmak ve 6 kurumsal imajı güçlendirmek için raporlanması Sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda elde edilen sonuçların ilgililerle paylaşımı 4 5 Enerji ve Karbon Emisyonu İzleme Sisteminin Kurulması Çalışanlara Farkındalık eğitimlerinin verilmesi Enerji izleme sistemi ile sürekli iyileştirmenin sağlanması, Eğitimler yoluyla şirket içi farkındalığın artırılması 1-3 yıllık şirket programı
Gelecek... 2018 Enerji Verimliliği Yılı Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı (55 eylem) Enerji verimliliği projelerinin desteklenmesi Ekonomik teşviklere dayalı yeni enerji verimliliği Gönüllü Anlaşmaları Ulusal Enerji Verimliliği Finansman Destek Mekanizması Zorunlu enerji etütleri Verimli bir yeni yıl dileklerimle...
İlginize Teşekkürler Prof. Dr. Sermin Onaygil onaygil@itu.edu.tr