VIII. Çözüm OrtaklığıPlatformu Yeni Yatırım Teşvikleri Recep Bıyık Mevzuat, Eğitim ve Araştırma Başkanı, YMM 22 Aralık 2009 PwC Business School
İçerik Genel Teşvik Politikası Yatırım Teşvik Politikası Teşviklerin Genel Çerçevesi Teşvik Unsurları - Gelir/Kurumlar vergisi indirimi - Katma değer vergisi istisnası - Gümrük vergisi muafiyeti - Sosyal güvenli primi işveren hissesi desteği - Yatırım yeri tahsisi - Faiz desteği
Genel Teşvik Politikası Modern yapılanma ve holding şirket teşvikleri Teknoloji teşvikleri Seçici teşvikler Sektörel ve bölgesel Üretim ve ihracat Bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılması Uluslararasıyükümlülüklerin dikkate alınması Slide 3
Yatırım Teşvik Politikası Bölgesel tercihler Dört bölge için farklılaştırılmışteşvik dereceleri Sektörel tercihler Her bölge için teşvik edilecek farklısektörler Sektörel kümelenme Ekonomik ölçek Büyük yatırım projeleri Asgari yatırım tutarları Uluslararasıyükümlülüklerin dikkate alınması Slide 4
UluslararasıYükümlülükler Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Yasaklanmışsübvansiyonlar İhracat performansına bağlısübvansiyonlar Yerli mal mal kullanımınıözendiren sübvansiyonlar Dava edilebilir sübvansiyonlar Başka bir üyenin benzer ürününün pazara girişinin engellenmemesi İhracatın diğer ülkelerin aynıülkeye ihracatını etkilememesi Slide 5
UluslararasıYükümlülükler Avrupa Birliği (AB) Devlet yardımlarınıizleme birimi İşletme dönemi yardımlarıkural olarak yasak Aşağıdaki koşullarda işletme dönemi yardımıverilebilir: Uygulamanın sınırlıbir süre için öngörülmesi Yardımların azalan bir trendde uygulanması Yardımın giderilmeye çalışılan olumsuzlukların büyüklüğü ile orantılıolması Bölgesel gelişmeye katkısının muhakeme edilmesi Slide 6
UluslararasıYükümlülükler Avrupa Birliği (AB) Bölgesel yatırım yardımlarısadece yeni yatırım projeleri için verilebilir. Dolayısıyla teşvik kapsamıaşağıdaki unsurlarla sınırlıolabilir. Yeni tesis kurulması Kurulu bir tesisin genişletilmesi Üretim konusunun yeni ürünlere yönelik olarak genişletilmesi Mevcut tesislerin üretim işlemlerinde esaslıdeğişiklikler yapılması Slide 7
Hassas Sektörlere Yönelik Kurallar Gemi inşa sektörü Bölgesel yardımlar, sadece mevcut tersanelerin iyileştirilmesi veya modernizasyonu amacıyla yapılacak yatırımlarla sınırlıolabilir. Çelik sektörü Bölgesel uygulamalar dahil, teşvik yasaktır. Kömür sektörü Kapatma planına bağlıolmak koşuluyla, üretim faaliyetinin azaltılmasıve sektörün yeniden yapılandırılmasına yönelik yardımlarla sınırlıolabilir. Sentetik elyaf Bölgesel uygulamalar dahil, teşvik yasaktır. Slide 8
Mevzuat Kurumlar Vergisi Kanunu (Md. 32/A) Katma Değer Vergisi Kanunu (Md. 13/d) Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık SigortasıKanunu (Ek md. 2) (11.08.2009/5921) Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik YapılmasıHakkında Kanun (Ek Md. 3) KDV Genel Tebliğleri (69, 74, 87) Yatırımlarda Devlet YardımlarıHakkında Karar (14.07.2009-2009/15199, RG: 16.07.2009/27290) Yatırımlarda Devlet YardımlarıHakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (2009/1, RG 28.07.2009 / 27302) Gümrük Genel Tebliği (Yatırım Teşvik) (4) Slide 9
Yeni Yatırım Teşviklerinin Genel Çerçevesi Genel teşvikler Bölge ve sektör ayırımıolmaksızın genel koşullarısağlayanlar yararlanır. Bölgesel ve sektörel teşvikler Belirlenen bölgelerde tanımlanan sektörlere sağlanır. Büyük proje yatırımlarına yönelik teşvikler Büyük proje yatırımlarıbütün bölgelerde teşvik edilmektedir. Slide 10
Teşvik Unsurları Genel teşvik unsurları KDV istisnası Gümrük vergisi muafiyeti Sektörel ve büyük yatırımlara özel teşvik unsurları Kurumlar vergisi indirimi SSK primi işveren hissesi desteği Yatırım yeri tahsisi Faiz desteği Büyük yatırım ve bölgesel teşviklerden yararlanmayan yatırımlar, genel koşullar çerçevesinde KDV istisnasıve gümrük vergisi muafiyetinden yararlanır. Slide 11
İstatistiki Bölge Birimleri sınıflandırması İBS Düzey 2 Slide 12
Slide 13
Bölge Bazında Desteklenecek Sektörler (1. Bölge: İstanbul) US 97 KODU 1911 2423 2929 30 32 33 (333 hariç) 80 (809 hariç) Bölgesel Teşviklerden Yararlanacak Sektörler Derinin tabaklanması, işlenmesi (sadece İstanbul Deri İhtisas OSB ve Tuzla OSB'de yapılacak yatırımlar) İlaç / eczacılıkta ve tıpta kullanılan kimyasal ve bitkisel kaynaklıürünlerin imalatı Sınai kalıp Büro, muhasebe ve bilgi işlem makineleri imalatı Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatıve cihazlarıimalatı Tıbbi aletler hassas ve optik aletler imalatı(saat hariç) Eğitim hizmetleri (yetişkinlerin eğitilmesi ve diğer eğitim faaliyetleri hariç) Tehlikeli atık geri kazanım ve bertaraf tesisleri Asgari Yat. Tutarları 1 Milyon TL 5 Milyon TL 5 Milyon TL 5 Milyon TL 5 Milyon TL 5 Milyon TL 1 Milyon TL Slide 14
Ulusal Faaliyet ve Ürün SınıflamasıUS-97 33 TIBBİALETLER; HASSAS VE OPTİK ALETLER İLE SAAT İMALATI 331 TIBBİARAÇ VE GEREÇLER, ÖLÇME, KONTROL, TEST, SEYRÜSEFER VB. AMAÇLI ALET VE CİHAZLARIN İMALATI (OPTİK ALETLER HARİÇ) 3311 TIBBİVE CERRAHİTEÇHİZAT İLE ORTOPEDİK ARAÇLARIN İMALATI 3311.0 TIBBİVE CERRAHİTEÇHİZAT İLE ORTOPEDİK ARAÇLARIN İMALATI 3311.0.01 X - ışınlı, alfa, beta veya gama ışınlıcihazlar 3311.0.01.15 X-ışınlıcihazlar -tıbbi, cerrahi, dişçilik veya veterinerlik amaçlıkullanımlar için olanlar 333 SAAT İMALATI 3330 SAAT İMALATI 3330.0 SAAT İMALATI 3330.0.01 Zarflarıkıymetli metaller veya kıymetli metallerle kaplama metallerden olan kol saatleri ve cep saatleri Slide 15
Bölgesel Teşvik KapsamıSektörlerle İlgili Sınırlamalar Tekstil sektöründe; iplik ve dokuma (yün ipliği, akıllıve çok fonksiyonlu teknik tekstil, halı, hariç) konularında sadece modernizasyon cinsindeki yatırımlar teşvik edilir. Avrupa Kömür-Çelik Topluluğu Anlaşmasıkapsamına giren yatırımlar desteklerden yararlanamaz. Şehirlerarasıtaşımacılığına yönelik demiryolu yatırımlarıile şehir içi yük taşımacılığına yönelik demiryolu yatırımlarıtüm bölgelerde teşvik edilir. Denizyolu taşımacılığına yönelik yatırımlar II. Bölgede uygulanan desteklerden, havayolu taşımacılığına yönelik yatırımlar I. Bölgede uygulanan desteklerden yararlanır. Slide 16
Büyük Proje Yatırımları Liman ve liman hizmetleri Elektronik sanayi yatırımları Tıbbi aletler, hassas ve optik aletler imalatı İlaç imalatı Hava ve uzay taşıtlarıimalatı Makine imalatıyatırımları Madencilik yatırımları Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı Rafine edilmişpetrol ürünleri imalatı Transit boru hattıyla taşımacılık hizmetleri Motorlu kara taşıtlarıimalatı Demiryolu ve tramvay lokomotifleri ve/veya vagon imalatı Slide 17
Teşvik Belgesi Alma Zorunluluğu Yatırımlar destek unsurlarından; - Hazine Müsteşarlığınca uygun görülmesi - Tebliğle belirlenen ilke ve ölçütler içinde kalınması koşuluyla teşvik belgesine bağlanarak yararlanabilir. Slide 18
Asgari Yatırım Tutarı Yatırımın, yatırım teşvik belgesine bağlanabilmesi için gereken asgari sabit yatırım tutarları I ve II. bölgelerdeki yatırımlarda 1 milyon TL III ve IV. bölgelerdeki yatırımlarda Büyük yatırımlar, bölgesel yatırımlar ve genel teşvik sisteminden yararlanacak yatırımlar 500 bin TL Karar eki listelerde yer alan asgari tutarlar Slide 19
TEŞVİK UNSURLARI Slide 20
İndirimli Kurumlar Vergisi Oranı Slide 21
Kurumlar Vergisi İndiriminin Genel Çerçevesi Yeni teşvik sistemi ile; - % 25 ten % 90 a kadar kurumlar vergisi veya gelir vergisi oranında indirim olanağı - % 10 dan % 70 e kadar değişen oranlarda yatırıma katkı Yatırıma katkıtutarı: İndirimli kurumlar vergisi uygulanarak tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımın Devletçe karşılanacak tutarı - Tasarruf edilen vergi tutarı, Devlet katkı payına ulaşıncaya kadar teşvikten yararlanmaya devam GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 22
Teşvik KapsamıYatırımlar Bakanlar Kurulu nun yetkisi - İlleri gruplandırma - Gruplar itibariyle teşvik edilecek sektörleri belirleme - Yatırım ve istihdam büyüklüklerini belirleme - Her bir il grubu için yatırıma katkıtutarınıbelirleme - Yatırımın içindeki harcamaların oranlarınısınırlandırma - İndirimli kurumlar vergisi oranınıbelirleme GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 23
Teşvik KapsamıYatırımlar Bakanlar Kurulu yetkisinin sınırları - Finans ve sigortacılık - İşortaklıkları - Taahhüt işleri - Yap-İşlet ve Yap-İşlet-Devret modeli çerçevesinde yapılan yatırımlar - Rödovans sözleşmelerine bağlıolarak yapılan yatırımlar GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 24
Teşvik Tutarı (31.12.2010 tarihine kadar başlanan yatırımlar için) Bölge Yat. Katkı Oranı Bölgesel Uygulama KV İnd. Oranı Uy. KV Oranı Yat. Katkı Oranı Büyük Yatırımlar KV İnd. Oranı Uy. KV Oranı 1 20 50 10 30 50 10 2 30 60 8 40 60 8 3 40 80 4 50 80 4 4 60 90 2 70 90 2 GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 25
Teşvik Tutarı (31.12.2010 tarihinden sonra başlanan yatırımlar için) Bölge Yat. Katkı Oranı Bölgesel Uygulama KV İnd. Oranı Uy. KV Oranı Yat. Katkı Oranı Büyük Yatırımlar KV İnd. Oranı Uy. KV Oranı 1 10 25 15 25 25 15 2 15 40 12 30 40 12 3 20 60 8 40 60 8 4 25 80 4 45 80 4 GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 26
Yatırıma Başlama Nedir? Genel olarak Bölgesel uygulama Büyük ölçekli yatırımlar Belge için başvuru tarihi Arazi-arsa alımı Altyapının hazırlanması İnşaata başlama Makine ve teçhizat temini Sabit yatırımın en az % 10 u oranında harcama En az 5 milyon TL harcama Müsteşarlık bizzat veya belirtilen kurum ve kuruluşlar aracılığıile yatırım yerinde incelemeler de yapabilir. Fizibilite yapmak ve şirket kurmak yatırıma başlama sayılmaz. Slide 27
İndirimli Kurumlar Vergisi Oranı- Örnek Veriler Teşvikli yatırım tutarı : 200 m TL Katkıoranı : % 20 Katkıtutarı : 40 m TL İndirimli kurumlar vergisi oranı: % 10 Yatırımın yapılacağıbölge : 1. Bölge 200 milyon tutarındaki bir yatırımda, bu yatırım tutarının % 20 si, yani 40 milyon liralık kısmıdevletçe karşılanacaktır. Bu tutarıyatırımcıya nakit olarak ödenmeyecek, bunun yerine yatırımdan elde edilecek kazançlar düşük oranda (%20 yerine %10) vergilenecektir. Yatırımdan elde edilen kazanç 400 milyon (40 m / % 10) liraya ulaşıncaya kadar indirimli oran uygulanacak, bu yolla Devlet yatırımcıya 40 milyon liralık vergi tasarrufu sağlamışolacaktır. Vazgeçilen vergi tutarıdevlet katkıpayına ulaştığında, standart kurumlar vergisi uygulanmaya başlayacaktır. Slide 28
Teşvikten yararlanmaya başlama zamanı İndirimli kurumlar vergisi oranı, sadece yapılan yatırımdan elde edilen kazançlara uygulanır. Yeni yapılan yatırım dışındaki faaliyetlerden elde edilen kazançlara standart oran uygulanır. Tevsi yatırımlarda kazancın tespit edilememesi halinde indirimli oran uygulanacak kazanç, yapılan tevsi yatırım tutarının, dönem sonunda aktife kayıtlıtoplam sabit kıymet tutarına oranlanarak bulunur. GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 29
Yatırım HarcamasıTutarına Dahil Edilmeyen Harcama Kalemleri Arazi Arsa Royalty Yedek parça Amortismana tâbi olmayan harcamalar GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 30
Teşvik Belgesi Kapsamında Değerlendirilmeyen Bazı Harcamalar Ham madde, ara malıve işletme malzemesi Kullanılmışyerli makine ve teçhizat Arazi tipi olanlar dahil otomobil, minibüs vb. binek araçları Uçak ve helikopter (Havayolu taşımacılık hizmetleri hariç) Sektörel özellikler dikkate alınarak teşvik belgesi kapsamında değerlendirilmeyecek harcamalar. GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 31
KDV İstisnası Slide 32
Tanım ve Koşullar Makine ve teçhizat tanımı Koşullar - Makine ve teçhizat niteliği - Mal ve hizmet üretiminde kullanılması GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 33
Yapılacak İşlemler Belge düzenleyen idarece yapılacak işlemler - Makine ve teçhizatın belirlenmesi - Listenin GİB e bildirilmesi Makine ve teçhizat alanlarca yapılacak işlemler - Belge ve eki listenin aslının satıcıya ibrazı - Şerh düşülmüşliste ve belgenin birer fotokopisinin imzalanarak satıcıveya belge sahibine verilmesi Makine ve teçhizat satanlarca yapılacak işlemler - Sabit kıymetin belgede istisna kapsamına giren mallar arasında yer aldığının belirlenmesi - Listeye satılan malla ilgili şerh konulması GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 34
Gümrük Vergisi Muafiyeti Slide 35
Gümrük Vergisi Muafiyeti Yatırım malıithal makine ve teçhizat için, yürürlükteki İthalat Rejimi Kararıgereğince ödenmesi gereken gümrük vergileri tahsil edilmemektedir. İşletme malzemesi ve hammaddelere muafiyet uygulanmaz. GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 36
Sigorta Primi İşveren PayıDesteği Slide 37
Sigorta Primi İşveren PayıDesteği Teşvikten yararlanacaklar Koşullar - Aylık prim ve hizmet bildirgelerinin yasal süresinde verilmesi - Primlerin zamanında ödenmesi - Türkiye genelinde prim ve ceza borcu bulunmaması Teşvik: - Sigorta primi işveren hissesinin tamamıhazine tarafından karşılanır - Destek tutarıasgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesi ile sınırlıdır GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 38
Destek Süresi Bölge 1 2 3 4 31.12.2010 a Kadar Başlanan Yatırımlar 2 yıl 3 yıl 5 yıl 7 yıl 31.12.2010 dan Sonra Başlanan Yatırımlar - - 3 yıl 5 yıl Destek Tutarı: İstihdam edilen işçi başına aylık 135,14 TL GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 39
Diğer Konular Kapsam - Komple yeni yatırımlarda işletmeye geçiştarihinden itibaren sağlanan istihdam - Diğer yatırımlarda yatırımın tamamlanmasından sonra, yatırıma başlama tarihinden önceki son altıaylık dönemde bildirilen ortalama işçi sayısına ilave edilen istihdam Desteğe teşvik belgesinin tamamlama vizesinden sonra başlanır. GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 40
İstihdam Teşvikleri / Karşılaştırma Teşvik Teşvik belgeli yatırımlarda sigorta primi desteği 5510 sayılıkanun 5 puanlık indirim Ar-Ge Kanunu desteği 5084 SayılıKanun desteği İşKanunu özürlü istihdamıdesteği İşsizlik Sig. Kn. genç ve kadın istihdamıdesteği İşsizlik Sig. Kn. yeni ek istihdamıdesteği Kültür Yatırım ve Girişimleri Teşvik Kanunu sigorta primi indirimi Taban 135 35 68 108 135 135-27 135 34 Tavan 135 225 439 108 135 135-27 135 220 Slide 41
Faiz Desteği Slide 42
Destek Tutarıve Süresi Bölge 1 2 3 4 Ar-Ge ve Çevre Yatırımları Bölgesel ve Sektörel Teşvik (Puan) TL Kredisi - - 3 5 5 Döviz Kredisi - - 1 2 2 Büyük proje yatırımlarıiçin ek teşvik yok GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 43
Bedelsiz Yatırım Yeri Tahsisi Slide 44
Teşvik Yatırımlara, mülkiyeti; - Hazineye - Özel bütçeli idarelere - İl özel idarelerine - Belediyelere ait taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler için; 49 yıl süreli bağımsız ve sürekli nitelikte irtifak hakkı tesisi İrtifak hakkıtesis edilemeyen taşınmazlar üzerinde, 49 yıl süreli kullanma izni verilmesi GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 45
Yapılacak İşlemler Taşınmazların ilanı Belirlenen taşınmazlar dışındaki taşınmaz taleplerinin değerlendirilmesi Yatırımcının talep formunu doldurup, istenen belgeler ve yatırım bilgi formu ile birlikte maliki idarenin taşınmazının bulunduğu yerdeki birimine başvurması Ön izin, kullanma izni veya irtifak hakkısözleşmesinin imzalanmasıve gerekli bedellerin yatırılması Tapuya tescil GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 46
Bedel Ön izin bedelsiz İlk yıl irtifak hakkıveya kullanma izni bedeli; - I ve II. bölgede emlak vergi değerinin yüzde üçü - III. bölgede emlak vergi değerinin yüzde ikisi - IV. bölgede emlak vergi değerinin yüzde biri İkinci ve müteakip yıllar kullanma izni ve irtifak hakkı bedelleri - Cari yıl bedelinin ÜFE oranında artırılmasısuretiyle hesaplanır. - Yatırım döneminde, ilk yıl bedeli ile artırılarak tespit edilen ikinci ve üçüncü yıl bedelleri, % 70 indirimlidir. GV/KV İndirimi KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti SGP İşveren Hissesi Desteği Faiz Desteği Yatırım Yeri Tahsisi Slide 47
Günün vergi sözü 2009. All rights reserved. refers to the network of member firms of International Limited, each of which is a separate and independent legal entity. *connectedthinking is a trademark of LLP (US).