E-Kitap Uzaktan Eğitim de Yayın Yolu ile Öğretim AMACIMIZ Uzaktan eğitimde kullanılan yayın yolu ile öğretim teknolojilerini artıları ve eksileriyle öğrencilere tanıtmak ve uzaktan eğitimde bu teknolojilerin nasıl kullanılacağını öğretmektir. İÇERİK 1.Giriş 1.1 Uzaktan Eğitim Nedir? 1.2 Uzaktan Eğitimin Tarihçesi? 1.3 Türkiye de Uzaktan Eğitim 2. Yayın Yolu ile Uzaktan Eğitim 2.1 Televizyon ile uzaktan eğitim. 2.2 Radyo ile uzaktan eğitim 2.3 Video Konferans ile uzaktan eğitim 1.GİRİŞ Eğitim kavramı insanlığın doğuşuyla başlamış bir kavramdır. Ancak her dönemde birçok farklılık göstermiştir. Eğitim doğuşta aile de başlar fakat zamanla aileden dışarıya çıkmaya başlar. Okullar, dershaneler vs.. Geleneksel eğitim de yüz yüze ilişkiler ön plandayken uzaktan eğitim de yüz yüze ilişkiler yerini teknolojik aletleri kullanarak yeni kanallar üzerinden yapılan eğitime bırakmaya başlamıştır. -Öğretim ve eğitimde kullanılan teknoloji ne kadar duyu organlarına hitap ederse o derece kalıcı ve öğretici olur. Eğitim sırasında kışı bulunduğu çevre ve sunulan imkânlarla etkileşim içerisindedir. Bu da eğitici ile öğrenci arasındaki iletişime bağlıdır. Kitle iletişim araçlarından en çok kullanılan araçlar televizyon, radyo, videolar ve basılı yayınlardır. Bu anlatımda sizlere televizyon, radyo ve telekonferansın eğitimde kullanıldığını anlatacağız.
1.1 UZAKTAN EĞİTİM NEDİR? Uzaktan Eğitim, geleneksel öğrenme-öğretme yöntemlerindeki sınırlılıklar nedeniyle sınıf içi etkinliklerin yürütülme olanağı bulunmadığı durumlarda eğitim çalışmalarını planlayanlar ve uygulayanlar ile öğrenenler arasında iletişim ve etkileşimin özel olarak hazırlanmış öğretim üniteleri ve çeşitli ortamlar yoluyla belli bir merkezden sağlandığı bir öğretim yöntemidir. Yine uzaktan eğitimi şu şekilde tanımlayabiliriz; Farklı mekânlardaki öğrenci, öğretmen ve öğretim materyallerinin iletişim teknolojileri aracılığıyla bir araya getirildiği kurumsal bir eğitim faaliyetidir. 1.2 UZAKTAN EĞİTİMİN TARİHÇESİ Uzaktan eğitim çalışmaları 200 yıldan daha eski yıllara kadar uzanmaktadır. Örneğin, 1728 yılında Boston Gazetesi nde mektup ile stenografi dersleri verildiğine ilişkin reklamlar bulunmuştur. 1890 lı yıllarda Avustralya daki Queensland Üniversitesi yerleşke dışına açık bir eğitim programı yürütmüştür. Benzer bir programı da 1920 lerde Columbia Üniversitesi gerçekleştirmiştir. 1930 lara gelindiğinde radyo artık pek çok okul tarafından bir uzaktan eğitim aracı olarak kullanılmaya başlanmıştır. 1950 lerde ise Amerika da özellikle askeri amaçlı olarak kullanılan uzaktan eğitim için kâğıt tabanlı iletişim ortamı kullanılmıştır. Teknolojik gelişmeler sayesinde günümüze gelindiğinde ise disketler, videokasetler, CD-ROM lar, uydu yayınları, video konferanslar ve Internet, uzaktan eğitim çalışmalarında önemli bir yer edinmişlerdir 1.3 TÜRKİYE DE UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMALARI 1927-1960 yılları arasında bu alanda tartışma ve öneriler oluşturma evresini oluşturmaktadır. Bu yıllarda okuma yazmanın haberleşme yolu ile yaygınlaştırılması amaçlanmıştır. 1933-34 yıllarında mektupla öğretim kurslarının düzenlenmesi düşüncesi; 1950 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü çalışmaları; 1960 yılında orta dereceli meslek okulu mezunlarına üniversite olanağı sağlamak amacıyla mektupla öğretim yönteminin bu yıllarda dikkat çeken uygulamalarıdır. 1961 yılında MEB tarafından Mektupla Öğretim Merkezi kurularak öğretime başlamış, bu çalışmalar 1966 yılında Genel Müdürlük düzeyinde örgütlenerek sistem örgün ve yaygın eğitim alanında yaygınlaşmıştır. 1974 yılında Mektupla Yüksek Öğretim Merkezi kurulmuştur. Bu girişim yerini daha sonra Yaygın Yüksek Öğretim Kurumu na bırakmıştır. Ancak, bu girişim de başarılı olamamıştır. 1983 yılında yürürlüğe giren 2547 sayılı Yüksek Öğretim Yasası ile Anadolu Üniversitesi bünyesinde bir Açık Öğretim Fakültesi açılmıştır. Bu fakülte, uzaktan eğitim konusunda öğretim, araştırma, yayın hizmetleri vermektedir. 1980 ve 1990 lı yıllarda Milli Eğitim Bakanlığı na bağlı olarak hizmet veren Okul Radyosu ve TV Okulu örgün eğitimi desteklerken, isteyen herkese yaygın eğitim olanağı sağlamıştır. MEB Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü bünyesinde çağ nüfusu dışında kalan bireylere uzaktan eğitim veren kurumlar ise;1992 yılında kurulan ve orta öğrenim diploması veren Açık öğretim Lisesi, 1997 kurulup, 1998 de öğretime başlayan ve 6., 7. ve 8. yıllarının öğretimini sunarak ilköğretim diploması veren Açık İlköğretim Okulu, Elektrik tesisatçılığı sertifikası veren Mesleki ve Teknik Açık Öğretim Okulu dur.
2. Yayın Yolu ile Uzaktan Eğitim Uzaktan öğretim için özel olarak hazırlanmış öğretim ünitelerinin Televizyon ve Radyo ortamı yolu ile öğrencilere ulaştırılması suretiyle yapılan öğretimdir. Uzaktan eğitimde yayın yolu ile eğitim tek yönlüdür. İşitsel teknoloji ve İşitse ve görsel teknoloji olarak ikiye ayrılır. İşitsel teknolojiler 1.Radyo 2.Telefon 3.Teyp-kaset 4.Telekonferans İşitsel ve Görsel teknolojiler 1. Televizyon Türkiye'deki Bulunan açık öğretim fakülteleri Anadolu Üniversitesi, Sakarya Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Fırat Üniversitesi Yayın Yolu ile Uzaktan Eğitimin Tarihçesi *1919 yılında ABD'de eğitim ile ilgili radyo istasyonu kurulmuştur *1920-30 yıllarında eğitim amaçlı radyo istasyonlarında lisans eğitimi verilmiştir *Türkiye'de 1981 yılında Anadolu Üniversitesi TRT işbirliği TRT okul hizmet vermekte *1990dan itibaren Fırat Üniversitesi eğitimsel radyo ve televizyon yayını yapmaya başladı *1921 Salt Lake City Üniversitesi "Eğitim radyosu" lisansı alan ilk üniversite olmuştur. *1932-1937 yılında İowa State Üniversitesi 80 öğrenciye televizyon üzerinden İLK UZAKTAN EĞİTİM VEREN ÜNİVERSİTE olmuştur. *1970-80lerde sesli telekonferans ile eğitim uygulanmaya başladı. Özel aygıt-mikrofon, hoparlör
2.1 Televizyon ile Uzaktan Eğitim Öğrenciler derslerini televizyonun olduğu yerde televizyon seyrederek çalışırlar. Tek yönlü eğitimdir. Bilgiyi televizyon yardımıyla öğrencilere ulaştırır. Bu modelin diğer modellerden farklı olan yönü hem video hem de sesin olmasıdır. Öğrenci öğretmenin yüzünü görebilir ve öğretmen tarafından kullandığı materyalleri öğrencilerine gösterebilme imkânı bulunur. Sınıfa sığdıramayacağımız, gözle göremeyeceklerimizi büyütüp televizyon yardımıyla öğrencilere gösterir. İşitsel ve görsel teknolojidir. Türkiye'ye ilk 1953 yılında televizyonla eğitim denenmeye başlamıştır. Televizyonda önceden hazırlanmış programlar kullanılır. Anadolu Üniversitesi tarafından uzaktan eğitim ile ilgili yayın yapan TRT-Okul kanalı vardır. TV eğitim programları Halkla ilişkili programlar Yetişkin eğitim programı Doğrudan öğretici programlar Televizyon üzerindeki eğitim programları kolayca kayıt altına alınabilir ve tekrar izlenebilme şansı vardır.
Eğitim amaçlı kullanılan televizyon programlarının özellikleri şöyle açıklanabilir. Program yapımı hızlı ve planlı çalışmayı gerektirir. Bu hususta daha iyi işgücü ve teknoloji, daha büyük bütçe gerektirir. Televizyona yapılan yatırım pahalı olmasına rağmen hitap ettikleri kitleler; düşünüldüğünde maliyet düşer. Televizyon örgün öğretimin ders ortamındaki tek dizeliğin aksine, daha canlı olarak değişik gruplara hitap eder. Bir olayı, deneyi veya işlemi anlatırken göstermek yalın bir anlatıma göre öğrencide daha çok kalıcılık yaratır. Bunları da geniş kitlelere aynı anda televizyon ulaştırır. Eğitimde yaşanılan eşitsizliği kaldırarak fırsat eşitliği verir. Televizyon kullanılarak uzaktan eğitim modelleri geliştirilmiştir. Öğretim somut kavramdan soyut kavrama doğru olmalı ilkesini televizyonda görmek mümkündür. Olaylar somut olarak daha kolay verilebilir. Radyo ve televizyon teknolojisi kendine özgü eğitsel potansiyeli ve uygulama başarıları ile Uzaktan Eğitim, Televizyon Okulu, Açık Lise, Açık Fakülte gibi eğitimle ilgili pek çok kavram ve uygulamanın ortaya çıkmasında etkili olmuştur. Sınıf ortamına getirilemeyecek birçok canlandırma, olay televizyon ekranında görülebilir. Televizyon eğitsel mekân tasarrufu sağlar. Eğitim hizmetlerinin niteliğini artırır. Öğretmenin verimlilik ve etkinliğini artırır. Televizyon öğretim hizmetlerinde başlı başına bir öğretim ortamı olarak kullanılabildiği gibi diğer ortamları destekleyebilir veya örgün öğretim dışında uzaktan öğrenme, açık öğrenme ortamı olarak da kullanılabilir. Sınırlılıkları 1.Etkileşim tek yönlüdür 2.Öğretmen öğretir, öğrenci soru soramaz, dönüt yoktur. 3.Televizyon yavaş yavaş çocukların hayatına nüfuz etmekte ve onlara belirli anlayış, değerler, tutum kazandırarak çocukları yönlendirmektedir. 4.Çocuğun sosyal gelişimini olumsuz yönde etkilemektedir. 5.Kaliteli programı hazırlamak çok zor, sunulması çok pahalıdır. Üstünlükleri 1.Televizyon çocukların çevrelerini tanımalarına, görmeleri mümkün olmayan bazı şeyleri görmelerine, bilgi seviyelerinin gelişmesini sağlar. 2.En çok kullanılan bir araçtır 3.Karmaşık konuları ses, görüntü, jest ve mimiklerle basitleştirir. 4.Büyük kitleye kolaylıkla ulaşır.
2.2 Radyo ile Eğitim Öğretmenler öğrencilere eğitimi radyo yolu ile ulaştırabiliyorlar. Derslerini radyonun bulunduğu yerlerde dinleyebilirler. Tek yönlü etkileşimdir. Anlatan öğretmen, öğrenci pasif, soru soramaz. Radyo işitsel iletişim aracıdır, sadece duyabiliriz. Dil öğretiminde daha çok kullanılır. Radyo, ilk olarak 1919 da ABD'de eğitimsel yayın yapan bir radyo istasyonunun kurulması ile beraber ilgi odağı olmuş ve şu ana kadar da geçerliliğini sürdürebilmiştir. Ekonomik, zaman ve mekâna bağlı olmaksızın, kitle yayınına uygun, işitsel öğeleri kolayca aktarabilme özellikleriyle uzaktan eğitimde devrim yaratmıştır. Radyo ile Uzaktan Eğitimin Üyeleri, 1.Proje yöneticisi 2.Yapımcı-Yönetmen 3.Öğretim süreçleri tasarımcısı 4.Alan uzmanı 5.Senaryo yazarı 6.Eğitim psikoloğu 7.Ses uzmanı 8.Müzik seslendirme
Üstünlükleri 1.Ayrıca kolayca kayıt altına alınabilme 2.Tekrar tekrar izlenebilme 3.Diğer sistemlere uyumlu olması 4.Büyük kitleye eğitimi kolayca ulaştırılır 5.Radyoyu edinmek çok ucuz Sınırlılıkları 1.Etkileşim tek yönlüdür. 2.Zaman alıcı ve masraflıdır. 3.Yalnızca kulağı etkilediği için radyo programı hazırlamak çok zor. 4.Zaman kısıtlı olduğundan dolayı çok az örnek verilir. 5.Karşı tarafın anlayıp anlamadığı belli değil, karşı taraf soru soramaz. 2.3Telekonferans-Videokonferans Ağ üzerinden farklı bölgelerde yaşayan üçten fazla kitlelerin toplantı yapmak için işitsel ya da işitsel-görüntü elektronik araçlar kullanarak iletişim kurmaları ya da konferans vermeleridir Üçüncü nesil tele öğrenme modeli sesli konferanslar, video konferanslar, görsel metin tabanlı konferanslar ve canlı televizyon ve radyo yayınlarını kapsar. İki yönlü ses, iki yönlü görüntülü sesli ve görüntülü konferans uygulamalarına verilen genel isim olan eşzaman model, aynı zamanda tele öğrenme modeli olarak da bilinir. Video konferans iki ya da daha fazla bölgede eş zamanlı olarak ses ve görüntü transferine olanak sağlayan bir etkileşimli telekonferans teknolojisidir. Video konferans, farklı yerlerdeki insanların oturdukları yerde sanki yüz yüzeymişçesine birbirleriyle iletişime geçebilmelerini sağlar. 2 çeşit video konferans vardır. Bir Noktayla Video Konferans Birden Çok Noktayla Video Konferans
Bir Noktayla Video Konferans: Bir öğretmenin bulunduğu yerden bir sınıftaki öğrencilere ses ve görüntü transferi ile ders anlatmasıdır. Bu teknolojiyle uzak bir yerde bulunan bir öğretmen sınıftaymışçasına öğrencilerine rahatlıkla ulaşabilir ve öğrenciler de anlayamadıkları konuları öğretmenlerine sorabilir. Birden Çok Noktayla Video Konferans: Farlı yerlerde olan çok sayıda insanın bulundukları yerlerden birbirleriyle buluşmasıdır. Bu teknoloji sayesinde de aynı yerde bulunamayan öğretmenler öğrencilere ders anlatabilir ve öğrenciler de takıldıkları yerleri sorabilirler. Çok noktayla video konferans kullanılarak yapılan öğretimlere örnek olarak, Ahmet Yesevi Üniversitesi'nde verilmekte olan uzaktan eğitim dersleri sayılabilir. Bu üniversitenin ilk kurulduğu yıllarda bazı bölümlerin dersleri tamamen video konferans yöntemiyle Türkiye den anlatılmıştır Üstünlükleri 1.Aynı anda birden fazla kaynak ve alıcıya ulaşır 2.Kişi uzaktaysa konferans yerine gelmeden telekonferansa bağlanıp konferansa katılabilir 3.İnteraktif Sınırlılıkları 1.Saat uyumsuzluğu 2.Teknik sorunlar Teyp, ses kaseti Ders esnasında teyp yardımıyla kaset üzerine bilgiler kaydedilir. Ucuzdur, kullanımı kolaydır Tartışalım Size göre yayın yolu ile eğitim teknolojilerinden hangisi daha etkilidir?
Kaynakça http://tr.wikipedia.org/wiki/uzaktan_e%c4%9fitimin_tarihsel_g eli%c5%9fimi http://www.eogrenme.net/index.php?option=com_content&task =view&id=58&itemid=39 http://dergi.altinoluk.com/index.php?sayfa=yillar&makaleno=d2 04s059m1 http://www.ozelogretim.hacettepe.edu.tr/grup3/sorucevap.php http://www.dailymotion.com/tr/relevance/search/ya%c4%9fm ur+sesini+yapma/1 http://uzaktan-egitim.blogcu.com/uzaktan-egitimde-yayin-yoluile-ogretim-ortamlari/6732772# http://www.nenedir.net/nedir/egitim-ve-teknoloji/2474- telekonferans-nedir.html Uzaktan eğitim, genel tanımı, Türkiye'deki gelişimi ve proje değerlendirmeleri (Yard. Doç. Dr Aytekin İşman) 1.basım mayıs 1998 Sakarya üniversitesi uzaktan eğitim (prof. dr. Aytekin İşman) 4.baskı nisan 2011, yayın evi yenişhir-ankara )