e A þ t ý m The Efficcy of Mew Scoe in Renl Tnsplnt Recipients Refeed to Emegency Deptment l n i j i O O i g in Acil Sevise Bşvun Renl Tnsplnt Hstlınd Mew Skounun Mobidite Belileme Etkinliği h c s Re l Renl Tnsplnt Hstlınd Mew Skou / Mew Scoe in Renl Recipients Egemen Kocbş 1, Egün Çildi 2, Tkn Küfecile 3, Semih Kulç 4, Mustf Tun 5 1 Aksy Devlet Hstnesi, Aksy, 2 Esenyut Devlet Hstnesi, İstnbul, 3 Kıkleli Devlet Hstnesi, Kıkleli, 4 Tksim Eğitim Aştım Hstnesi, İstnbul, 5 Bus Devlet Hstnesi, Acil Deptmnı, Bus, Tükiye Göndemiş olduğum mklenin bi kısmı 3-6 Ksım 2012 EUSEM de poste olk yyımlnmıştı. Özet Amç: Konik böbek hstlığınd sğ klım ve yşm klitesindeki vntjll ilişkili olk en iyi tedvi seçeneği böbek nklidi. Nkil sısınd vey sonsınd teknik nedenlee bğlı kompliksyonl meydn gelebili. Uzun dönemde ise kullnıln güncel immünsupesif tedvile neticesinde çeşitli enfeksiyonl ve metbolik bozuklukl oluşbilmektedi. Bu çlışm cil sevise (AS) bşvun enl tnsplnt olgulının yönetimindeki kitik duumlı sptmk ve MODİFİED EARLY WARNİNG (MEW) skounun etkinliğini ştımk mcıyl ypılmıştı. Geeç ve Yöntem: Çlışmmızd Mt 2009 Hzin 2010 tihlei sınd Uludğ Ünivesitesi Tıp Fkültesi (UÜTF) hstnesi AS ine bşvun 172 enl tnsplnt olgusunu pospektif olk incelendi. Hstlın geliş vitl bulgulı ve lbotu değelei kydedildi. MEW skolı hesplnn hstlın, ldıklı tnıl, ytış nedenlei ve bşvuu nınd Akut enl yetmezlik (ARY) tk vlığı değelendiileek bunlın MEW skou ile ilişkisi ştııldı. Bulgul: Bşvuulın 22.8 i (n:26) sepsis ile uyumluydu ve bu hstld ARY çısındn nlmlı fk sptndı (p<0.001). ARY gubunun MEW skou dh yüksekti (MEW skou: 3, p=0.001). Ayıc bşvuu nınd MEW skou 2 oln hstld ytış çısındn d nlmlı fk sptndı (p<0.005). Ttışm: Renl tnsplnt hstlının ülkemizdeki ve dünydki syılı, dolyısıyl AS lee bşvuulı tmktdı ve cil hekimlei bu hstlın bşvuu nedenleini, spesifik tnı ve tedvi yönetimleini bilmeli, kitik duumlı sptybilmeli ve bilgileini güncel tutmlı geekmektedi. Anht Kelimele Renl Tnsplntsyon; MEW Skou; Acil Sevis Abstct Aim: The best tetment option in eltion to the dvntges in suvivl in chonic enl disese nd in life qulity is enl tnsplnttion. Duing o fte the enl tnsplnttion some complictions my occu depending on technicl esons. In long tem, vious infections nd metbolic disodes cn ppe s esult of cuent immunosuppessive tetments. The pesent study ws conducted in ode to detemine citicl conditions in mngement of enl tnsplnt cses in Emegency Deptment nd to investigte the efficcy of MODIFIED EARLY WARNING (MEW) scoe in detemining the mobidity nd cute enl filue (ARF) in enl tnsplnt cses. Mteil nd Method: 172 enl tnsplnt ecipients pesenting to Uludğ Univesity Medicine Fculty Emegency Deptment wee investigted pospectively. The ptients, whose MEW scoes wee clculted, wee evluted in tems of the dignoses, hospitlistion esons, nd pesence of (ARF) ttck nd the eltionship with MEW scoe ws investigted. Results: 22.8 (n:26) of pplictions mtched with sepsis nd significnt diffeence ws found out in those ptients in tems of ARF (p<0.001). Also, ARF goup hd highe MEW scoe (MEW scoe: 3, p=0.001). Futhemoe, in tems of hospitliztion, significnt diffeence ws obseved in dmitted ptients with MEW scoe 2 (p<0.005). Discussion: The possibility of ARF is vey high in the enl tnsplnt ecipients with MEW scoe 3 nd these ptients should be evluted by ED physicins ugently. ED physicins should know specific dignosis nd tetment methods of those ptients nd could detemine citicl conditions nd should keep thei knowledge updte. Keywods Kidney Tnsplnttion; MEW Scoe; Emegency Deptment DOI: 10.4328/JCAM.1776 Received: 08.04.2013 Accepted: 18.06.2013 Pinted: 01.03.2015 J Clin Anl Med 2015;6(2): 167-71 Coesponding Autho: Egemen Kocbş, Aksy Devlet Hstnesi, Acil Deptmnı, Zfe Mh. Nevşehi Cd. No:117 PK:68100 Mekez, Aksy, Tükiye. GSM: +905324754794 E-Mil: degemenkocbs@gmil.com Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine 1 167
Giiş Tükiye de ogn ve doku nkillei dünyd olduğu gibi he yıl gideek tmktdı. Son dönem böbek yetmezliğinde özellikle glomeüle filtsyon onı 10ml/dk/1,73m² nin ltın indikten son en mükemmel enl eplsmn tepisi şekli enl tnsplntsyondu [1, 2]. Renl tnsplntsyon, sonsınd spesifik ve non-spesifik bi tkım kompliksyonlı d bebeinde getii. Bunl; cehi sonsınd oluşn kompliksyonlı, nkil sonsı işlev bozukluklını ve hipetnsiyon, diybetes mellitus, knse gelişimi, hemtolojik kompliksyonl ve nkil sonsı göülen enfeksiyonlı kps [3-5]. Seum ketinin değei enl fonksiyonu değelendimede en iyi yoldu. Renl tnsplnt hstlınd ARY tnısı tnsplnt olmyn hstldki seum ketinin bzl değei üzeinden 50 tışındn fklı olk değein 20 onınd tmsı ile konu [6]. Ülkemizde de diğe ülkelede olduğu gibi he geçen gün gideek tn tnsplnt hst syısı, bu hstlın AS bşvuu syısını d etkilemiş olup, cil hekimlei he geçen gün dh fzl syıd tnsplnt hstsı ile kşılşmkt ve bunlın tedvileine ktılmktdı. Bu çlışm tnsplnt hstlınd oluşbilecek cil duumlı ve enfeksiyonlı değelendimek ve bu çıdn cil hekimleine yol göstemek mcıyl ypılmıştı. Geeç ve Yöntem Çlışm, 01.03.2009-25.06.2010 tihlei sınd pospektif olk, yıllık otlm 80.000 bşvuunun olduğu Uludğ Ünivesitesi Sğlık Uygulm ve Aştım Mekezi Acil Tıp Anbilim Dlınd, fkülte klinik ve lbotuv ştımlı etik kuul bşknlığı onyı lındıktn son (ony no: 2009_8/34) bşltılmıştı. Acil sevise bşvun enl tnsplnt hstlının tnsplnt tihlei, bşvuu tihlei ile tnsplnt tihlei sınd geçen süe, donö böbeklein cnlıdn vey kdvdn olup olmdığı, bşvuu şikyetlei, bşvuu nındki vitl bulgulı, lbotu tetkiklei kydedildi. Hstlın komobid hstlıklı sogulnk, olsı enfeksiyon ve ARY ile komobid hstlıklı sındki ilişki ştııldı. Hstlın sonuçlnm şekillei (ytış, tbucu, sevk vb) kydedildi. Aynı zmnd bu hstlın ARY tğı, hospitlizsyon ve sepsiste olup olmmlı ile bşvuu nındki MEW skou ilişkisi ştııldı. Sepsis tnısı için Tblo-1 den fydlnıldı. Tblo-1 de gösteilen Sistemik inflmtu ynıt sendomundki SIRS kitelein en z ikisini kşılynl ek olk hstd enfeksiyon odğı bulunmsı duumu sepsis olk tnımlndı [7]. Sepsis oln hstl ile olmyn hstl bibilei ile ytış çısındn ve uzun dönem böbek süveyi çısındn kşılştııldı. Hstlın modified ely wning MEW scoe (modifiye eken uyı skou) hesplnk (Tblo-2) mobidite ve geft süveyine oln etkilei ştııldı. Tblo 1. Sistemik İnflmtu Ynıt Sendomu SIRS kitelei 1. Vücut sıcklığı > 38 C vey < 36 C 2. Klp hızı > 90/dkik 3. Solunum hızı > 20/dkik vey PCO2< 32 mmhg 4. Beyz küe syımı > 12.000/mm3 Tblo 2. Modifiye eken uyı skou Sko 3 2 1 0 1 2 3 Sistolik KB (mmhg) <70 71-80 81-100 101-199 >200 Klp hızı /dk Solunum hızı/dk Sıcklık ( C) <40 41-50 51-100 101-110 111-129 >130 <9 9-14 15-20 21-29 >30 <35 35.0-38.4 >38.5 AVPU Alet Sözlü uyn ynıt Ağıy ynıt Ynıtsız Böbek nkli hstlınd ARY tnısı için ketinin değeinde öncekine göe 20 tış olmsı nlmlıdı. Yine nkil sonsındki 6. yd seum ketinin değeinin 2 mg/dl nin üzeinde olmsı zlmış geft ömü ile ilişkili bulunmuştu [8]. Çlışmy lınn hstld ARY tğı tnısı için, önceki ketinin değelei ile bşvuu ketinin değelei sınd 20 y d dh fzl tış olup olmmsı kite lındı Tüm Veile, SSPS 11.0 pket pogmı kullnılk nliz edildi. Veile süekli değişkenle otlm, stndt spm, sılı değişkenle otnc (min-mks) ve fekns veile de on olk ifde edildi. Sılı değişkenleden oluşn iki gubun kşılştıılmsınd Mnn-Whitney U testi, fekns veileden oluşn iki gubun kşılştıılmsınd ise ki-ke testi kullnıldı. Bulgul Çlışmy lınn hstlın yş otlmlı 35 (min. 20 mks. 75) olup, 54.55 i kdın (n:36) 45.45 i ekek (n:30) idi. Belilenen çlışm tihlei sınd bu hstlın AS e bşvuu syılı toplm 186 bulundu. Çlışm tmmlndıktn son 14 hstnın veilei eksik olduğundn çlışm dışı bıkıldı. Sonuçt cil sevise 15 y içeisinde bşvun 172 hst çlışmy dhil edildi. Hstl AS ye otlm 2.58 ± 1.99 def bşvudu. Hstlın 65.2 si cnlı veiciden (n:43), 34.8 i kdvdn (n:23) böbek nkli olmuşldı. Tnsplnt süelei bkımındn en uzun tnsplnt zmnın ship oln hst 244 y ve en kıs tnsplnt süesine ship oln hst 2 ylık tnsplnt zmnın ship olup tnsplnt süelei otlm 44.41 (min:2 mx:244) ydı. Donö tipi ile AS ye bşvuu syısı çısındn incelendiğinde; cnlı donöden tnsplnt oln hstl AS e otlm: 2.3 (min:1, mks:6), kdveik donöden tnsplnt oln hstl ise AS e otlm: 3.09 (min:1, mks:11) bşvuu ypmış olup donö tipi ile AS ye bşvuu syısı çısındn isttistiksel olk nlmlı fk sptnmdı (p>0.05). Eşlik eden diybet, hipetnsiyon vlığı ve hst cinsiyeti ile bşvuu syısı sınd d nlmlı fk sptnmdı (p>0.05). Tnılı ve tnılın göe ytış onlı çısındn incelendiğinde; hstlın en sık id yolu enfeksiyonu (İYE) (19.8, n:34) ve kut gstoenteit (AGE) (18.6 n:32) tnısı ldığı göüldü. Hstlın çıkış tnısı ve ytış onlı tblo-3 de gösteildi. Toplmd hstlın 37.8 inin (n:65) ytışı ypılıken, 62.2 si (n:107) ise tbucu edildi. Hstlın tnılını cehi, enfeksiyon ve diğe nedenle şeklinde guplndıdığımızd; en sık (66.3) enfeksiyon nedenli bşvuul göze çpmktydı (şekil-1). Cehi ve enfeksiyon 2168 Jounl Jounl of Clinicl of Clinicl nd Anlyticl nd Anlyticl Medicine Medicine
Tblo 3. Hstlın ldığı tnıl. Hstlın tnısı Hst syısı Ytn Tbucu ÜSYE 23 13.4 1 4,3 22 95.7 YDE 5 2.9 4 80 1 20 Pnömoni Hst 7 4.1 4 57.1 3 42.9 AGE sy s 32 18.6 10 31.3 22 68.8 İYE 34 19.8 21 61.8 13 38.2 Nedeni bilinmeyen teş 4 2.3 3 75 1 25 Post opetif kompliksyon 10 5.8 5 50 5 50 Diğe 13 7.6 4 30.8 9 69.2 DM 6 3.5 0 0 6 100 DVT 3 1.7 0 0 3 100 Elektolit imblnsı 3 1.7 3 100 0 0 Zon 4 2.3 2 50 2 50 Pyelonefit 4 2.3 4 100 0 0 Gstointestinl knm 4 2.3 2 50 2 50 Mylji 8 4.7 0 0 8 100 Konstipsyon 2 1.2 0 0 2 100 İleus 2 1.2 2 100 0 0 NFM 8 4.7 0 0 8 100 Totl 172 100 65 107 ÜSYE; Üst solunum yolu enfeksiyonu, YDE; Yumuşk doku enfeksiyonu, AGE; kut gstoenteit, İYE; id yolu enfeksiyonu, DM; Dibetes mellitus, DVT; dein ven tombozu, NFM; Noml fizik muyene Renl Tnsplnt Hstlınd Mew Skou / Mew Scoe in Renl Recipients Şekil-3 de Hstlın MEW skou dğılımlı özetlendi. Sepsis, ytış ve ARY tğı ile MEW skou sındki ilişki ştııldı. Hst sy s Şekil 3. Hstlın MEW skou dğılımı MEW skou Bşvuu nınd sepsis bulgulı mevcut oln hstlın MEW skolı incelendiğinde, sepsis olmynl göe MEW skolı nlmlı olk yüksek bulundu (p<0.001). ARY tnısı ln hstlın MEW skolı incelendiğinde ise, MEW skou 2 oln hstl ile skou <2 olnl sınd ARY çısındn nlmlı fk sptnmzken, MEW skou 3 oln hstl ile <3 olnl sınd ARY bulunmsı çısındn nlmlı fk sptndı (p=0.007) (tblo-4). Ayıc ARY tnısı ln hstlın otlm MEW skolı Tblo 4. MEW skou enl yetmezlik tğı ilişkisi. MEW skou Akut Renl yetmezlik tğı Toplm Hst sy s Evet Hyı <3 23(14.3) 119(73.9) 142(88.2) 3 8(5.0) 11(6.8) 19(11.8) Totl 31(37.8) 130(62.2) 161(100.0) Şekil 1. Bşvuu tnılının ve ytış onlının guplndıılmsı. nedenli bşvuull ytış çısındn isttistiksel olk nlmlı fk sptnmdı (p>0.05). Çlışmmızd hehngi bi enfeksiyon tnısı oln hstl (n:114) sepsis çısındn incelendiğinde; hstlın 22.8 ü sepsis ile uyumlu iken (n:26), 77.2 sinin bulgulı (n:88) sepsis ile uyumlu değildi. Sepsis tnısı ln hstlın ytış onlı şekil- 2 de belitildi. Sepsis tnısı ln hstll sepsis olmynl sınd ytış çısındn isttistiksel olk nlmlı fk sptndı (p<0.05). Hst sy s Şekil 2. Sepsis ve ytış duumlın göe hstlın guplndıılmsı. Tblo 5. MEW skou ytış ilişkisi MEW skou Ytış Toplm Evet Hyı <2 46 (32.9) 94(67.1) 140(100.0) 2 19(59.4) 13(40.6) 32(100.0) Totl 65(37.8) 107(62.2) 172(100.0) 1.42 ± 0.22 ve ARY tnısı lmynlın otlm MEW skolı 0.63 ± 0.09 olup, ARY gubunun MEW skou isttistiksel çıdn nlmlı olk dh yüksekti (p=0.000). MEW skou ile ytış sındki ilişki incelendiğinde ise, sko 2 oln hstl ile sko <2 olnl sınd nlmlı fk sptndı (p=0.005) (Tblo-5). Çlışmy lınn tnsplnt hstlının hiç bii tkip ve ytışlındn son eksitus olmdı. Dolyısıyl bu çlışmd MEW skou ile motlite sındki ilişki ştıılmdı. Sepsis bulgulı oln hstlın tnılı incelendiğinde; 35,7 sinin id yolu enfeksiyonu (İYE) (n:10), 17.9 unun AGE (n:5), 10.7 sinin pyelonefit (n:3), 10.7 sinin yumuşk doku enfeksiyonu (YDE) (n:3), 7.1 nin üst solunum yolu enfeksiyonu (ÜSYE) (n:2), 7.1 inin nedeni bilinmeyen teş (n:2), 10.7 sinin diğe nedenlele (n:3) sepsis bulgulı olduğu sptndı. Hstlın bşvuu nındki ketinin değelei ile bşvuudn 3 Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine 169
önceki ketinin değelei kşılştıılk, ARY düşünülen hstlın (n:31) ARY ile ilişkili olsı nedenlei ştııldı. Bun göe bşvuu nınd sepsis ile uyumlu veilei oln hstld ARY çısındn nlmlı fk sptnıken (p<0.05), hstlın kullndığı ilçl (mikofent mofetil, siklospoin, tkolimus, mikofenlik sid, eveolimus, siolimus), diybet olup olmmsı, cinsiyet, donö tipi ile enl yetmezlik olup olmmsı sınd isttistiksel olk nlmlı fk bulunmdı (p>0.05). Çlışm tmmlndıktn son hstl yklşık 1 yıl dh tkip edileek son üe ve ketinin değelei kyıt edildi. Ttışm ve Sonuç Renl tnsplnt onının tıılmsı hem hst konfou hem de ülke ekonomisi çısındn önemlidi. Sğlık bknlığının yıllık tnsplnt veilei incelendiğinde, bekleyen hst listesindeki tışı kşılyms d yıllık enl tnsplnt syısınd bi tış mevcuttu ve bu tış tnsplnt hstlının AS lee he yıl dh fzl syıd hstnın bşvuu ypmsın neden olmktdı. Hstlın AS e bşvuu şikyetlei incelendiğinde en çok şikyetin teş ve AGE semptomlı olduğunu gömekteyiz. Bunlı kın ğısı ile solunum yolu semptomlı izlemektedi. Toklk i ve k. nın [9] yptığı bi çlışmd, AS e bşvun enl tnsplnt hstlınd yine en çok bşvuu şikyetlei teş ve gstointestinl sistem (GİS) semptomlı olup bizim çlışmmızl benze bulunmuştu. Sv ve k. nın [10] 10 yıllık tnsplnt sonuçlının değelendiildiği bi çlışmd tnsplntsyon sonsı en sık kompliksyonun İYE olduğu ve bunun d en sık ilk 1 y içinde olduğu po edilmişti. Çlışmmızd AS e hehngi bi enfeksiyonl bşvuu onı 66.28 (n:114) olup, enfeksiyon nedenli ve diğe nedenli bşvuulın çokluğu ise postopetif olk dlndııln 1-2 ylık dönem bittikten son hstlın çok dh uzun bi süe immün supesif dönemde klmlı ve mevcut hst syılının göece olk post opetif dönemdeki hstl göe gideek tmsı neden olk syılbili. Toklk i ve ekibinin [9] yptığı ynı çlışmd ise AS ye bşvun 78 hstnın 44.8 i enfeksiyon nedeniyle ytıılmıştı. Çlışmmızd hehngi bi enfeksiyon hstlığı tnısı ln hstlın 29.28 i ytııldı. Enfeksiyon enl tnsplnt hstlının hytınd önemli ye tutmktdı. Vldez-Otiz ve k. [11] yptığı bi çlışmd tnsplnt sonsı enfeksiyon insidnsını 1000 gün için 0.46 bulmuş ve üine tkt enfeksiyonlı, pnömoni, bkteiyemi ve gstoenteit en yygın hstlıkl olk sptmıştı. He yeni enfeksiyon tnsplnt hstlı için sepsis ve ARY iskini de bebeinde getimektedi. Çlışmmızd AS e sepsis bulgulı ile bşvun hstld bşvuu nınd sepsis bulgulı olmynl göe ARY tğı çısındn isttistiksel olk nlmlı fk sptdık. Bun göe bulgulı sepsis ile uyumlu hstld ARY tğı çısındn dikktli olmk geekmektedi. Tnsplnt hstlının hehngi bi enfeksiyon duumund vitl pmeteleinin hızl bozulbileceği kl gelmelidi. Çlışmmızd sepsis bulgulı oln hstlın en sık ldığı tnıl İYE ve AGE idi. Eşlik eden konik hstlıklın vlığı d ejeksiyon olsılığını tın bi fktödü. Cohen ve k. lı nkil sonsınd mobiditenin mjö nedenleinin 75-85 hipetnsiyon, 60 hipelipidemi, 15-23 kdiyovsküle hstlıkl, 16-19 diybet, 60 osteopooz ve 14 neoplzile olduğu sptmıştı [12]. Diybetik hstlın böbek nkli sonsınd kompliksyonl dh ytkın olduklı düşünülmektedi [13]. Hstld diybet vlığı ile uzun dönem ketinin yüzde değişimi ile nlmlı ilişki sptndı (p<0.05) Fkt diybet ile bşvuu nınd ARY olup-olmmsı çısındn nlmlı fk yoktu. Vesco ve k. [14] yptığı bi çlışmd nkil sonsı diybetin geft ömü çısındn kötü pognoz yol çtığı nck ejeksiyon insidnsını değiştimediği göülmüştü. Yine bşk bi çlışmd, üç yıllık tkipte, nkil öncesi diybetik hstl geft kybı çısındn, nkil sonsı diybetik hstl ise hst ölümü çısındn iskli bulunmuştu [15]. Gözlüky ve k. nın [16] yptığı bi çlışmd diybetik nkil hstlınd kut ejeksiyonun isttistiksel nlmlı olk dh fzl olduğu göüldü. Kitik hstlın cil bşvuulı nınd tnınbilmelei ve tiyjının hızlıc ypılbilmesi için biçok skolm sistemi geliştiilmişti [17]. MEW skou, ytk bşınd hst değelendimeye uygun, bsit fizyolojik skolm sistemidi. Hst bşvuusunun yoğun olduğu mekezlede kitik hstlı belilemede kullnılı [18]. Rylnce ve k. [19] yptığı bi çlışmd MEW skounun <2 olmsı hst mobiditesi çısındn düşük isk göstegesi olk bulunmuştu (NPV: 95.9). Bu çlışmnın sonuçlın göe AS e bşvun enl tnsplnt hstlınd bşvuu sısınd MEW skou 3 olnld ARY olsılığı yüksekti ve bu hstl AS hekimince ytış endiksyonlı çısındn değelendiilmeye lınmlıdı. MEW skou 3 oln hstld cil hekimi kontendiksyon yoks hızlı ve gesif sıvı tedvisine bşlmlı ve tnı şmsınd vey ytış endiksyonu çısındn mutlk ilgili nefolog ile bilgi lışveişinde bulunmlıdı. MEW skou ile motlite ilişkisini incelemek için ise dh fzl hst ile ypılck çlışml ihtiyç olduğunu düşünüyouz. Sonuç olk enl tnsplnt hst syısı he geçen yıl gideek tmktdı. Geft süveyleinin uzmsı AS bşvuulın d ynsımış olup, he geçen yıl dh fzl syıd tnsplnt hstsı AS e bşvumktdı. AS hekimi tnsplnt hstlın optiml bkımı sğlybilmek için en sık cile bşvuu nedenleini bilmeli ve cehi sonsı oluşbilecek kompliksyonl hkkınd bilgi shibi olmlı ve geektiğinde hstyı tkip eden nefoloğ bilgi vemelidi. İleide dh fzl hst syısıyl ypılck oln kpsmlı çlışml sonucund tnsplnt hstlı için AS lede potokolle oluştuulk olsı kut ejeksiyon duumlını ve mobidite vey motliteye neden olbilecek duumlı dh hızlı sptybileceğimiz knısındyız. Çık Çkışmsı ve Finnsmn Beynı Bu çlışmd çık çkışmsı ve finnsmn destek lındığı beyn edilmemişti. Kynkl 1. NICE Clinicl Guidelines. Ntionl Institute fo Helth nd Clinicl Excellence Chonic kidney disese. Ely identifiction nd mngement of chonic kidney disese in dults in pimy nd secondy ce. NICE Clinicl Guideline 73. Ntionl Institute fo Helth nd Ce Excellence. London; 2014:182. 2. VA/NIH Acute Renl Filue Til Netwok, Plevsky PM, Zhng JH, O Conno TZ, Chetow GM, Cowley ST, Choudhuy D, et l. The VA/NIH Acute Renl Filue Til Netwok. Intensity of enl suppot in citiclly ill ptients with cute kidney ınjuy. N Engl J Med 2008;359:7 20. 3. Vele JL, Singe JS, Gitsch HA. Medicl nd sugicl spects of kidney dontion. In: Dnovitch GM (ed). Hndbook of kidney tnsplnttion. 4th edition. Philedelphi: Lippincott Willims & Wilkins; 2009.p.181-98. 4. Bun WE. Medicl Mngement of the Renl Tnsplnt Recipient. In Johnson RJ, Feehlly J. (eds). Compehensive Clinicl Nephology. 2nd. Edition. By Mosby; 2007.p.1105-24. 4170 Jounl Jounl of Clinicl of Clinicl nd Anlyticl nd Anlyticl Medicine Medicine
Renl Tnsplnt Hstlınd Mew Skou / Mew Scoe in Renl Recipients 5. Clinicl Aspects of Renl Tnsplnttion. In: Clkson MR. Mgee CN. Benne BM. (eds). Clkson MR, Mgee CN, Benne BM. pocket Compnion to Benne nd Recto s The Kidney 8th ed. Philedelphi: By elsevie inc; 2010.p.827-50. 6. Sinet R, Eogul M. The enl tnsplnt ptient. In: Tintinlli JE, Kelen GD, Stpczynski JS. (eds). Emegency medicine: A compehensive Study Guide. 6th edition. New Yok: McGw-Hill; 2004.p.634-5. 7. Yogncı K, Hyek İ. Sepsis ve İlgili Tnımlml. Youn Bkım Degisi 2005;5(2):75-9. 8. Cosio FG, Dillon JJ, Flkenhin ME, Tesi RJ, Heny ML, Elkhmms EA, et l. Rcil diffeences in enl llogft suvivl: the ole of systemic hypetension. Kidney Int 1995; 47:1136-41. 9. Bşn O, Emioğlu R, Kkyli H, Bilgin N, Hbel M. Poblems in postopetive enl tnsplnt ecipients who pesent to the emegency unit: expeience t one cente. Tnsplnttion Poceedings 2004;36:184-6. 10. Sv T, Ünl A, Siphiolu MH. Böbek tnsplntsyonundn son on yıllık sonuçlın deelendiilmesi. Eciyes Tıp Degisi (Eciyes Medicl Jounl) 2007;29:120-7. 11. Vldez OR, Sifuentes-Osonio J, Moles-Buenosto LE, Ayl-Plm H, Dehes-López E, Albeú J, et l. Risk fctos fo infections equiing hospitliztion in enl tnsplnt ecipients: cohot study. Int J Infect Dis 2011;15:188 96. 12. Cohen D, Glbith C. Genel helth mngement nd longtem ce of the enl tnsplnt ecipient. Am J Kidney Dis 2001;38:10-24. 13. Venkt KK, Venkt A. Ce of the enl tnsplnt ecipient in the emegency deptment. Ann Emeg Med 2004;44:330-41. 14. Vesco L, Busson M, Bedossin J, Bitke MO, Hiesse C, Lng P, et l. Dibetes mellitus fte enl tnsplnttion: chcteistics, outcome, nd isk fctos. Tnsplnttion 1996;61:1475-8. 15. González PJM, Henández D, Byés GB, Gcí PJ, Riveo SM. Impct of dibetes mellitus on kidney tnsplnt ecipients in Spin. Nephol Dil Tnsplnt 2004;19:57-61. 16. Gözlüky A, Ey O, Yiit Ö, Göksu E, Eken C. Acil sevise bşvun böbek nkli hstlınd kut ejeksiyon eşlik eden fktöle. Tuk J Emeg Med 2010;10:169-74. 17. Wllis PA, Gottschlk SB, Wood D, et l. The Cpe Tige Scoe: tige system fo South Afic. S Af Med J 2006 96:53-6. 18. Subbe CP, Kuge M, Ruthefod P, Gemmel L. Vlidtion of modified Ely Wning Scoe in medicl dmissions. Q J Med 2001;94:521-6. 19. Rylnce J, Bke T, Mushi E, Mshg D. Use of n ely wning scoe nd bility to wlk pedicts motlity in medicl ptients dmitted to hospitls in Tnzni. Tns R Soc Top Med Hyg 2009;103:790-4. 5 Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine 171