Perinatal Outcomes in Women with Preeclampsia: Experience of a Tertiary Referral Center

Transkript

1 e r l Ar þ t ý r m Perintl Outcomes in Women with Preeclmpsi: Experience of Tertiry Referrl Center n i j ri O O i g in Preeklmpsi Tnılı Gebelerin Perintl Sonuçlrı: Bir Tersiyer Referns Merkezinin Deneyimleri h c r s Re l Preeklmpside Perintl Sonuçlr / Perintl Outcomes in Preeclmpsi Semr Eroğlu, Kerem Doğ Seçkin, Erlp Bşer, Cihn Toğrul, Pınr Gülşen, Aybl Ftm Gürsoy, Mehmet Ftih Krslı, Mhmut Nedim Çiçek Kdın Hstlıklrı ve Doğum Kliniği, Zeki Thir Burk Kdın Sğlığı Eğitim ve Arştırm Hstnesi, Ankr, Türkiye Özet Amç: Bu çlışmnın mcı; preeklmpsinin şiddetiyle, mternl ve fetl sonuçlr rsındki ilişkinin irdelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Toplmd 528 det >24 hft gestsyonel yşt, preeklmpsi, şiddetli preeklmpsi ve HELLP sendromu tnısı ln tekiz gebelik retrospektif olrk değerlendirilmiştir. Çlışmy preeklmpsi, şiddetli preeklmpsi ve HELLP Sendromu tnısı lmış 24 ve üzeri gestsyonel hftd tek cnlı fetusu oln kdınlr dhil edilmiştir. Her hst için mternl yş, grvid, önceki gebelik öyküsü, ile öyküsü, hstneye ytıştki gestsyonel hft, sistolik ve diystolik kn bsıncı, şiddetli preeklmpsi semptomlrı, lbortuvr bulgulrı, trombositopeni nedeniyle deksmetzon kullnımı, doğum şekli, mternl ve perintl sonuçlr kydedilmiştir. Bulgulr: Belirlenen çlışm periyodund preeklmpsi görülme ornı %1,4, HELLP sendromu görülme ornı %0,12, şiddetli preeklmpsi görülme ornı %0,57 idi. HELLP sendromund preeklmpsiye göre C/S ile doğum ornı, kn ürünleri trnsfüzyonu, kut böbrek yetmezliği, krciğer fonksiyon testleri, D-dimer düzeyi, yenidoğnın respirtur distres sendromu (RDS), nekrotizn enterokolit (NEK), preterm retinoptisi (ROP), pulmoner hemorji, sepsis, hfif ve şiddetli preeklmptik grub göre nlmlı derecede yüksek bulundu. Bunun tersine, trombosit seviyesinin de düşük olduğunu gözlemlendi. Hfif preeklmpside şiddetli preeklmpsi ve HELLP sendromun göre gebelik hftsı, norml doğum ornı, 1. ve 5.dk AP- GAR skorlrı, yenidoğn doğum ğırlığı nlmlı derecede yüksekti. Bunun ksine, sistolik ve diystolik kn bsınçlrı, yenidoğn yoğun bkım ytış hızı, hstnede klış süresi, 24 stlik idrrd protein miktrı, nnenin hemoglobin düzeyi ise bu grupt nlmlı derecede düşük sptnmıştır. Trtışm: Bu çlışmd, HELLP sendromunun şiddetli preeklmpsiye göre dh fzl mternl kompliksyon yol çtığı ve neontl morbiditenin dh fzl olduğu belirlenmiştir. Etyolojisi tm olrk çıklnmyn, önceden belirlenmesi zor oln bu sendromlr bğlı morbiditelerin önlenebilmesi için, mümkünse gebe klmdn önce sğlık kontrolünden geçilmesi, özellikle yüksek riskli kdınlrın ntentl gebelik tkiplerinin düzenli ypılmsı gerekliliği vurgulnmlıdır. Mümkünse, perintl morbiditenin zltılbilmesi için, şiddetli preeklmpsi vey HELLP sendromu tnısı konuln hstlrın, mternl ve yenidoğn yoğun bkım şrtlrı yeterli oln tersiyer bir merkeze trnsfer edilmelidir. Anhtr Kelimeler Preeklmpsi; HELLP Sendromu; Perintl Morbidite Abstrct Aim: The purpose of this study ws to investigte the ssocition between mternl-fetl outcomes nd the severity of preeclmpsi. Mteril nd Method: A totl of 528 singleton pregnncies dignosed with preeclmpsi, severe preeclmpsi or HELLP syndrome with pregnncies >24 weeks of gesttion were retrospectively evluted. For ech ptient, mternl ge, grvidity, previous obstetric history, fmily history, gesttionl ge t the time of hospitliztion, systolic nd distolic blood pressures, presence of severe preeclmpsi symptoms, lbortory vlues, dexmethsone use for the tretment of thrombocytopeni, route of delivery, mternl nd perintl outcomes were recorded. Results: Within the study period, the occurences of preeclmpsi, HELLP syndrome nd severe preeclmpsi were 1.4%, 0.12% nd 0.57%, respectively. In ptients with HELLP syndrome, cesren delivery rte, blood product trnsfusion, cute renl filure, liver function tests, D-dimer levels, neontl respirtory distress syndrome (RDS), necrotizing enterocolitis (NEC), preterm retinopthy, pulmonry hemorrhge nd sepsis occurrences, were significntly higher thn in ptients with mild nd severe preeclmpsi. On the contrry, pltelet counts were significntly lower. In ptients with mild preeclmpsi, gesttionl ge t the time of delivery, vginl delivery rte, 1 nd 5 minute APGAR score nd newborn birthweight were significntly higher when compred to ptients with severe preeclmpsi or HELLP syndrome. In contrst, systolic nd distolic blood pressures, neontl intensive cre unit dmission rte, hospitl sty, protein levels in 24 hr urine, nd mternl hemoglobin levels were significntly lower in this group. Discussion: In the present study, it ws found tht HELLP syndrome ws more frequently ssocited with mternl complictions nd neontl morbidities. For the prevention of morbidities due to these unpredictble syndromes with uncler etiologies, pregesttionl medicl evlution nd regulr ntentl follow-up visits especilly for high-risk women should be emphsized. Whenever possible, women dignosed with severe preeclmpsi or HELLP syndrome should be trnsferred to tertiry medicl center with dequte cpbilities for mternl nd neontl intensive cre in order to decrese perintl morbidities. Keywords Preeclmpsi; HELLP syndrome; perintl morbidity DOI: /JCAM.3344 Received: Accepted: Printed: J Clin Anl Med 2015;6(suppl 1): 62-7 Corresponding Author: Erlp Bşer, Kdın Hstlıklrı ve Doğum Kliniği, Zeki Thir Burk Kdın Sğlığı Eğitim ve Arştırm Hstnesi, Ankr, Türkiye. GSM: E-Mil: erlpbser@gmil.com 62 Journl of Clinicl nd Anlyticl Medicine

2 Giriş Preeklmpsi, perintl ve mternl morbidite ve mortlitenin en sık nedenidir. İnsidnsı ırk, bölge ve ülkelere göre değişmekle berber, tüm gebeliklerin %2 il 3 ünü komplike eder. Nulliprlrın %5-7 sini etkiler ve bu kdınlrın % 2 sinde eklmpsi gelişir [1-3]. Ülkemizde nne ölümlerinin en önde gelen nedeni preeklmpsidir. Bundn dolyı gebelikteki hipertnsif bozukluklrın sınıflmsı, hstlığın prognozunun belirlenmesi, yükselmiş kn bsıncının ve gebeliğin yönetimi, mternl ve fetl risklerin tespiti çısındn son derece önemlidir. Preeklmpside vzospzm bğlı uteroplsentl yetersizlik fetus hytını; eklmpsi nöbetleri sırsınd gelişen krdiyovsküler, renl, pulmoner, serebrl kompliksyonlr ise nne hytını tehlikeye sokr [4]. Preeklmpsi tnısı için hipertnsiyon ve proteinüri mutlk bulunmlıdır. 24 stte idrr protein tılımının 300 mg dn fzl, idrrd protein/kretin ornının 0,3 vey ltı st r ile ypıln en z iki idrr örneğinde 100 mg/l protein olmsı proteinüri olrk tnımlnır [5]. Erken teşhis ve gereken önlemlerin lınmsı preeklmpsinin seyrini hfifletmekte, eklmpsi nöbetlerini büyük ölçüde önlemekte ve dolyısıyl mternl-fetl morbidite mortlite riskini zltmktdır [1]. Bu çlışmd, kdın hstlıklrı ve doğum brnşınd tersiyer referns merkezi oln bir hstnede preeklmpsi tnısıyl ytrk tkip ve tedvi edilmiş gebeliklerin mternl ve perintl sonuçlrının değerlendirilmesi mçlnmıştır. Gereç ve Yöntem Bu retrospektif kesitsel çlışm, hstne eğitim pln ve koordinsyon (EPK) kurulundn lınn onyı tkiben, Ankr Zeki Thir Burk Kdın Sğlığı Eğitim ve Arştırm Hstnesi perintoloji kliniğinde ypılmıştır. Ekim Ock 2012 trihleri rsınd hstneye preeklmpsi tnısıyl ytırılrk tkip ve tedvi edilmiş 528 gebenin dosylrı incelenmiştir. Çlışmy, preeklmpsi tnısı konuln 24 hft ve üzeri gestsyonel yştki, tek cnlı gebeliğe ship kdınlr dhil edildi. Kronik krciğer, böbrek ve hemtolojik hstlığı olnlr, kromozoml vey konjenitl fetl nomlisi olnlr çlışm dışı bırkıldı. Gebelik hftsı tyini için son det trihi (SAT) ve 20. gebelik hftsındn önce ypılmış ultrson kriter lındı. Bşvurud ve tkipte hemoglobin, hemtokrit, trombosit syımı, tm idrr tetkiki,24 stlik idrr tetkiki, krciğer (ALT, AST) ve böbrek (kn üre zotu, kretinin, bilirubin) fonksiyon testleri ölçümleri ypıldı. Şiddetli Preeklmpsi teşhisi için NHBPEP [6] (the Ntionl High Blood Pressure Eduction Progrm) gebelikte yüksek kn bsıncı çlışm grubu rporunun şğıd syıln kriterlerleri kullnıldı: ) Kn bsıncı 160/110 mmhg ( ytğınd dinlenirken ve 6 st r ile bkılmlı) b) Proteinüri 24 stlik idrrd 5 gr c) serum kretinin >1.2 mg/dl eğer dh önceden yüksek olduğu bilinmiyors d) Trombositopeni (< mm³) e) Mikronjioptik hemoliz(rtmış LDH) f) ALT vey AST yüksekliği g) Persistn bş ğrısı vey diğer serebrl vey görsel bozukluklr h) Persistn epigstrik ğrı ı) Pulmoner ödem i) Oligüri(<400 ml/24 st) HELLP Sendromu tnısı şğıdki 3 kriterin birlikte bulunmsı ile kondu: 1-) Hemoliz - Anorml periferl kn yymsı - Bilirubin > 1.2 mg/dl - Lktt dehidrogenz > 600 IU/L 2-) Artmış Krciğer Enzimleri - SGOT yükselişi 70 IU/L vey dh fzl - Lktt dehidrogenz rtışı >600 IU/L 3-)Trombositopeni (< /mm3) Hstlr hfif preeklmpsi (Grup 1), şiddetli preeklmpsi (Grup 2) ve HELLP sendromu (Grup 3) olrk gruplndırıldı. Her hst için yş, grvid, önceki gebelik öyküsü, ile öyküsü, hstneye ytıştki gestsyonel hft, vücut kitle indeksi, sigr kullnımı, sistolik ve diystolik kn bsıncı, şiddetli preeklmpsi semptomlrı, lbortuvr bulgulrı, hstnede klış süresi, trombositopeni nedeniyle deksmetzon kullnımı, doğum şekli, mternl ve perintl sonuçlr kydedildi. Mternl kompliksyonlr plsent dekolmnı, postprtum eklmpsi, kut böbrek yetmezliği, kn trnsfüzyonu ihtiycı, yr yeri enfeksiyonu, tekrr meliyt lınm, beyin ödemi, pulmoner ödem, ARDS, nörolojik bozukluklr olrk belirlendi. Akut böbrek yetmezliği tnısı oligüri ve/vey nüri vrlığınd kretinin klirensinin 20 ml/dk ve serum kretinin seviyesinin 2mg/dl olmsıyl konuldu. Pulmoner ödem, klinik semptom ve bulgulr ek olrk posteronterior (P-A) kciğer grfisi çekilerek değerlendirildi. Perintl sonuçlrın krşılştırılmsınd hst dosylrındn gestsyonel hft, doğum ğırlığı, intruterin gelişme geriliği (IUGG; fetl ğırlık <5.persentil), cinsiyet, 1. ve 5. dkik APGAR skoru, mekonyum spirsyonu, neontl ölüm, respirtur distress sendromu (RDS), intrventriküler hemorji (IVH), nekrotizn enterokolit (NEK), hipoglisemi, hiperbiluribinemi, pnömoni,, polisitemi, exchnge trnsfüzyon ihtiycı, sepsis, premtüre retinoptisi (ROP), ABO uygunsuzluğu, perintl sfiksi, pulmoner hemorji, pnömotorks, glukokortikoid tedvisi, yoğun bkım ihtiycı ve yoğun bkımd klış süresi kydedildi. Verilerin nlizi SPSS for Windows 11.5 isttistik pket progrmınd ypıldı. Sürekli değişkenlerin dğılımının normle ykın olup olmdığı Shpiro Wilk testiyle vrynslrın homojenliği ise Levene testiyle rştırıldı. Tnımlyıcı isttistikler sürekli değişkenler için ortlm ± stndrt spm vey ortnc (minimummksimum) olrk, ktegorik değişkenler ise olgu syısı ve yüzdeler şeklinde belirtildi. Gruplr rsınd ortlmlr yönünden frk tek yönlü vryns nlizi (One-Wy ANOVA) testi ile, ortnc değerler yönünden frk ise Kruskl Wllis testi ile incelendi. One-Wy ANOVA vey Kruskl Wllis test isttistiği sonucunun nlmlı bulunmsı hlinde frk neden oln durumlrı tespit etmek mcıyl post-hoc Tukey HSD vey Conover in prmetrik olmyn çoklu krşılştırm testi kullnıldı. Ktegorik değişkenler Person un Ki-Kre y d Fisher Exct Ki-Kre testiyle değerlendirildi. P değeri <0,05 için sonuçlr isttistiksel olrk nlmlı kbul edildi. Journl of Clinicl nd Anlyticl Medicine 63

3 Sonuçlr Çlışm periyodu içerisinde kurumumuzd toplm doğum (sezryen syısı: , vjinl doğum: ) gerçekleşti. Preeklmpsi görülme ornı %1,4 olrk belirlendi. HELLP sendromu görülme ornı %0,12, şiddetli preeklmpsi görülme ornı %0,57 idi. Çlışmd değerlendirilen toplm 528 hst hfif preeklmpsi (Grup I), şiddetli preeklmpsi (Grup 2) ve HELLP sendromu (Grup 3) olmk üzere üç grub yrıldı. Gruplr rsınd yş, prite, vücut kitle indeksi, sigr kullnımı ortlmlrı yönünden isttistiksel olrk nlmlı frklılık tespit edilmedi (p>0.05). Son det trihine göre Grup I in gebelik hftsı sırsıyl; Grup II ve Grup III e göre nlmlı olrk dh yüksekti (p<0.05). Grup I in hem sistolik hem de distolik kn bsıncı düzeyi sırsıyl; Grup II ve Grup III e göre nlmlı olrk dh düşüktü (p<0.05). Grup II ve Grup III e göre Grup I de nti-hipertnsif ilç kullnım öyküsü nlmlı olrk dh düşük bulundu (p<0,001). İlç kullnımı olmyn hstlr doğum öncesi istirht ve diyet ile tkip edilmişti. Gruplrın demogrfik ve klinik özellikleri Tblo 1 de gösterilmiştir. Tblo 1. Gruplr Göre Olgulrın Demogrfik ve Klinik Özellikleri Değişkenler Grup I (n=276) Grup II (n=208) Grup III (n=44) p-değeri Yş (yıl) 28,7±6,6 28,8±6,4 30,5±6,2 0,219 Prite 0,163 Nullipr 134 (%48,6) 103 (%49,5) 15 (%34,1) Multipr 142 (%51,4) 105 (%50,5) 29 (%65,9) Gebelik Hftsı 36 (25-42),b 33 (25-42) 33,5 (25-42)b <0,001 BKİ (kg/m2) 29,1±4,3 29,2±4,4 29,1±3,8 0,887 Sigr Öyküsü 21 (%7,6) 16 (%7,7) 5 (%11,4) 0,683 SKB (mmhg) 142 ( ),b 156,5 ( ) 157,5 ( )b <0,001 DKB (mmhg) 90 (57-127),b 100 (51-150) 100 (53-140)b <0,001 İlç Kullnımı 93 (%33,7),b 112 (%53,8) 29 (%65,9)b <0,001 Yndş Hstlık 20 (%7,2)b 24 (%11,5) 9 (%20,5)b 0,017 BKİ: Beden Kitle İndeksi, SKB: Sistolik Kn Bsıncı, DKB: Distolik Kn Bsıncı, : Grup I ile Grup II rsındki frk isttistiksel olrk nlmlı (p<0,01), b: Grup I ile Grup III rsındki frk isttistiksel olrk nlmlı (p<0,001). Tblo 2. Gruplr Göre Olgulrın Mternl ve Fetl Özellikleri Değişkenler Grup I (n=276) Grup II (n=208) Grup III (n=44) p-değeri Doğum Şekli <0,001 C/S 215 (%77,9),b 183 (%88,0) 43 (%97,7)b NVD 61 (%22,1),b 25 (%12,0) 1 (%2,3)b Fetl Cinsiyet 0,555 Kız 126 (%45,7) 87 (%41,8) 17 (%38,6) Erkek 150 (%54,3) 121 (%58,2) 27 (%61,4) Apgr 1 6,4±1,6,b 5,3±2,5 5,7±1,8b <0,001 Apgr 5 8,4±1,9,b 7,2±3,0 7,8±2,1b <0,001 Fetl Ağırlık 2420 ( ),b 1725 ( ) 1945 ( )b <0,001 : Grup I ile Grup II rsındki frk isttistiksel olrk nlmlı (p<0,01), b: Grup I ile Grup III rsındki frk isttistiksel olrk nlmlı (p<0,01). D-dimer düzeyi isttistiksel nlmlı olrk dh yüksek bulundu (p<0,05). Grup I ve Grup II ye göre Grup III ün totl bilirubin düzeyi isttistiksel nlmlı olrk dh yüksek idi (p<0,05). Ayrıc, Grup I in Interntionl normlized rtio (INR) düzeyi Grup II ye göre isttistiksel nlmlı olrk dh düşüktü (p=0,013). Grup II nin 24 stlik idrrdki protein düzeyi ise Grup I ve Grup III e göre isttistiksel nlmlı olrk dh yüksekti (p<0,001 ve p=0,013). Gruplr rsınd mikro C-rektif protein (mcrp), Protrombin time (PT), prsiyel tromboplstin time (PTT) ve fibrinojen düzeyleri yönünden isttistiksel olrk nlmlı frk görülmemiştir (p>0,05) (Tblo 3). Yetmiş ltı hstnın en z birinde postprtum kompliksyon gelişmiş olup, hfif preeklmpsi grubund: %3,6, şiddetli preeklmpsi grubund: %21.8, HELLP sendromu grubund: %47 olrk sptndı. En sık görülen kn ürünleri trnsfüzyonu ihtiycı idi (n:18, %26). Plsent dekolmnı d sık görülen (17 hst, %22,3) bir mternl kompliksyon olmuştur. Oluşn diğer kompliksyonlr ve ornlrı Tblo 4 de gösterilmiştir. Yenidoğnlrın ortlm yoğun bkımd klış süresi 15±18,2 gün idi. Yenidoğn bebeklerde hiperbiluribinemi yüksek ornd (110 bebek, %22,4) izlenmiştir. Respir- Grup I e göre Grup II ve Grup III te sezryen (C/S) ile doğum ypm ornı nlmlı olrk dh yüksek idi (p=0,004 ve p=0,002). Grup I in 1. ve 5.dkik APGAR skorlrı ve bebek doğum ğırlığı sırsıyl; Grup II ve Grup III e göre nlmlı olrk dh yüksek bulundu (p<0,01). Gruplr rsınd fetl cinsiyet dğılımı yönünden isttistiksel olrk nlmlı frk bulunmmış olup (p>0.05) gruplr göre olgulrın mternl ve fetl özellikleri Tblo 2 de gösterilmiştir. Grup I in mternl hemoglobin ortlmsı sırsıyl; Grup II ve Grup III e göre dh düşük bulundu (p<0.05). Grup I in mternl hemtokrit ortlmsı ise Grup II ye göre nlmlı olrk dh düşük bulundu. Grup I ve Grup II ye göre Grup III ün pltelet düzeyi isttistiksel nlmlı olrk dh düşüktü. Grup II ve Grup III e göre Grup I in sırsıyl; beyz küre, BUN, kretin, lktt dehidrogenz (LDH), minotrnsferz (AST, ALT) ve D-dimer düzeyi nlmlı olrk dh düşük bulundu. Grup II ye göre Grup III ün sırsıyl; LDH, AST, ALT ve Tblo 3. Gruplr Göre Olgulrın Lbortur Ölçümleri Değişkenler Grup I (n=276) Grup II (n=208) Grup III (n=44) p-değeri Hemoglobin 11,8±1,4,b 12,3±1,6 12,4±1,7b <0,001 Hemtokrit 35,7±4,0 37,2±4,7 37,2±4,9 <0,001 PLT 209,5 (99-466)b 205 (11-566)c 133,5 (19-312)b,c <0,001 WBC x103 10,6 (1,1-96,0),b 11,2 (5,0-26,8) 12,0 (6,7-26,0)b 0,007 mcrp 6,9 (0,8-49) 9,5 (0,4-49) 12 (0,7-57) 0,601 BUN 22 (8-64),b 26 (10-64) 28,5 (12-47)b <0,001 Kretin 0,5 (0,2-1,1),b 0,6 (0,2-1,8) 0,6 (0,4-1,3)b <0,001 Totl Bilirübin 0,2 (0,02-1,1)b 0,2 (0,09-2,9)c 0,5 (0,06-3,3)b,c <0,001 LDH 420 ( ),b 525 ( ),c 964 (3-2587)b,c <0,001 AST 20 (10-126),b 25 (11-704),c 140 ( )b,c <0,001 ALT 14 (4-191),b 17,5 (5-606),c 90,5 (7-1200)b,c <0,001 PT 11 (9,7-13) 11 (9,5-18) 11 (10-14) 0,098 PTT 28 (14-39) 28 (20-46) 29 (24-47) 0,218 INR 0,8 (0,1-1,4) 0,8 (0,5-1,5) 0,8 (0,7-3,6) 0,026 D-Dimer 1,5 (0,2-18,8),b 2,1 (0,2-24,0),c 2,9 (0,7-13,0)b,c <0,001 Fibrinojen 452 ( ) 454 ( ) 466,5 ( ) 0, Stlik İdrr 1482,5 ( ) 5259 ( ),c 2692 ( )c <0,001 : Grup I ile Grup II rsındki frk isttistiksel olrk nlmlı (p<0,05), b: Grup I ile Grup III rsındki frk isttistiksel olrk nlmlı (p<0,05), c: Grup II ile Grup III rsındki frk isttistiksel olrk nlmlı (p<0,05). 64 Journl of Clinicl nd Anlyticl Medicine

4 Tblo 4. Gruplr Göre Olgulrın Kompliksyonlr Yönünden Dğılımı Kompliksyonlr Grup I (n=276) Grup II (n=208) Grup III (n=44) Abruptio Plsent 2 (%0,7) 10 (%4,8) 5(%1,5) Preprtum Eklmpsi 1 (%0,4) 7 (%3,4) 1 (%2,3) Postprtum Eklmpsi 2 (%0,7) 6 (%2,9) 1 (%2,3) Akut Böbrek Yetmezliği - 2 (%1,0) 1 (%2,3) Kn Trnsfüzyonu İhtiycı 1 (%0,4) 7 (%3,3) 10 (%22,7) Yr Yeri Enfeksiyonu 2 (%0,7) 1 (%0,5) - YBÜ İhtiycı - 2 (%1,0) - Hemtom - 4 (%1,9) - Tekrr Opersyon - 2 (%1,0) - Beyin Ödemi - 2 (%1,0) - Postprtum HT Ytış - 1(%0,5) - Boom Küretj 1 (%0,4) - - Postprtum oligoüri - 1/%0,5) 3(%6,8) DIK - 1 (%0,5) 2 (%4,5) tur distress sendromu (RDS): 48 (%20,6), periventriküler lökomlzi (PVL): 53 (%22,7), nekrotizn enterokolit (NEK): 3 (%1,2), hipoglisemi: 20 (%8,5), polisitemi: 15 (%6,4), exchnge trsfüzyon: 4 (%1,7), sepsis: 8 (%3,4), premtüre retinoptisi: (ROP) 5 (%2,1), pulmoner hemorji: 3 (%1,2), pnömotorks: 9 (%3,8), pnömoni: 2 (%0,8), septik rtrit: 2 (%0,8), kn trnsfüzyonu ihtiycı: 16 (%6,8), bronkopulmonr displzi (BPD): 3 (%1,4) yenidoğnd görülmüştür. Gruplr göre yenidoğn yoğun bkım endiksyonlrı Tblo 5 de belirtilmiştir Tblo 5. Gruplr Göre Olgulrın Yenidoğn Tkip Tnılrı Yönünden Dğılımı Tkip Tnılrı Grup I (n=276) Grup II (n=208) Grup III (n=44) RDS 16 (%5,8) 25 (%12,0) 7 (%15,9) Periventriküler Knm 11 (%4,0) 37 (%17,8) 7 (%15,9) Hiperbilurubinemi 48 (%17,4) 52 (%25,0) 10 (%22,7) Hipoglisemi 6 (%2,2) 13 (%6,3) 1 (%2,3) Exchnge Trnsfüzyon 4 (%1,4) - - Pnomoni - 1 (%0,5) 1 (%2,3) Polisitemi 8 (%2,9) 7 (%3,4) - Pnomotorks 1 (%0,4) 6 (%2,9) 2 (%4,5) Septik Artrit 1 (%0,4) 1 (%0,5) - Pulmoner Hemoroji - 1 (%0,5) 2 (%4,5) Sepsis 1 (%0,4) 5 (%2,4) 2 (%4,5) NEK 1 (%0,4) 1 (%0,5) 1 (%2,3) ROP 2 (%0,7) 1 (%0,5) 2 (%4,5) Kn Trnsfüzyonu 2 (%0,7) 12 (%5,8) 2 (%4,5) BPD - 3 (%1,4) - Trtışm Çlışmmızd 528 preeklmpsi olgusunun mternl ve perintl sonuçlrı krşılştırılmış olup HELLP sendromu oln grupt gerek mternl gerekse fetl çıdn en kötü sonuçlr elde edilmiştir. Preeklmpsi ve eklmpsi görülme sıklığı dh önce sırsı ile %5,9 ve %0,1 olrk bildirilmiştir [7]. Mrtin ve rkdşlrının yptığı çlışmd preeklmpsi tüm gebeliklerin % 3,9 und tnımlnmıştır [8]. Ülkemizde Turgut ve rkdşlrının yptığı çlışmd preeklmpsi görülme ornı %1.41, HELLP sendromu görülme ornı %0,27 bulunmuştur [9]. Mevcut çlışmd d, litertürle uyumlu olrk; preeklmpsi ornı%1,4, eklmpsi ornını %0,04, HELLP sendromu ornını ise % 0,12 bulunmuştur. Preeklmpsi tnısı ln hstlrdki eklmpsi insidnsı d %3,4 olrk bulunmuştur. Kumru ve rkdşlrının yptığı bir çlışmd, HELLP Sendromu gelişen gestsyonel hftnın dh erken hftlr olduğu belirtilmiş [10], nck bu çlışmd çlışmmızd şiddetli preeklmpsi ve HELLP sendromu tnısı ln hstlrd gestsyonel hftlr benzer bulunmuştur. Bununl birlikte Abrmovic ve rkdşlrının çlışmsınd d doğumdki gestsyonel hftnın, HELLP sendromu tnısı ln olgulrd, preeklmpsi ve eklmpsi tnısı konuln hstlr nzrn dh küçük olduğu bildirilmiştir [11]. Çlışmmızd hstlrın yşı ve prite dğılımı gruplr rsınd benzer bulunmuştur. Turgut, Abromovici ve rkdşlrının yptığı çlışmd nnenin yşı ve prite bu çlışmy uygun olrk benzer bulunmuştur [9, 11]. Olgulrın sistolik ve diystolik kn bsınçlrı krşılştırıldıklrınd şiddetli preeklmpsi ve HELLP gruplrı rsınd isttistiksel olrk nlmlı frklılık sptnmmıştır. Hfif preeklmpsi grubund ise sistolik ve diystolik kn bsıncı her iki grub göre nlmlı olrk düşük bulunmuştur(p<0,05). Kumru ve rk. nın çlışmsınd d, şiddetli preeklmpsi ve HELLP sendromu rsınd grvid, prite, sistolik ve diystolik kn bsıncı çısındn çlışmmız benzer şekilde frk olmdığı görülmüştür [10]. Bu çlışmd sezryen ornlrı hfif preeklmpside %77.9, şiddetli preeklmpside %88, HELLP sendromund %97.7, eklmpside ise %100 olrk bulunmuştur. Sibi, HELLP sendromlu olgulrd sezeryn ornını %63-96 rsınd bildirmiştir [12]. Orl ve rkdşlrının çlışmsınd HELLP sendromund sezeryn ornı %40, preeklmpsi ve eklmpside %70,6 olrk verilmiştir [13]. Çlışmmızd özellikle HELLP sendromu ve eklmpsi olgulrınd sezryen ornı litertüre göre belirgin yüksek idi. Bunun nedeni, tersiyer referns merkezi oln bir hstne oln kurumumuz nispeten dh kötü klinik ve lbortur prmetrelerine ship, kritik durumdki hstlrın çoğunlukl sevk edilmesi olduğu düşünülmüştür. Gebelerin lbortuvr özellikleri çısındn hfif preeklmpsi, şiddetli preeklmpsi ile HELLP sendromunu krşılştırdığımızd, hfif preeklmpsi grubund hemoglobin ortlmsı sırsıyl; şiddetli preeklmpsi ve HELLP e göre nlmlı olrk dh düşük bulundu. Hfif preeklmpsinin hemtokrit ortlmsı ise şiddetli preeklmpsiye göre dh düşük, şiddetli preeklmpsi ve HELLP grubund ise benzerdi. Önceki çlışmlrd, şiddetli preeklmpsi ve HELLP sendromund hemoglobin ve hemtokrit düzeyleri, çlışmmızd olduğu gibi benzer bulunmuştur [9, 10]. Olgulrd beyz küre syısı, PT, PTT, INR, Fibrinojen, mikro C-rektif protein (CRP) düzeyleri her üç grupt d benzerdi. Totl bilurubin, LDH, AST ve ALT düzeyleri HELLP sendromu tnısı konuln olgulrd, hfif ve şiddetli preeklmpsiye göre nlmlı olrk yüksek, trombosit düzeyleri ise önceki çlışmlr benzer olrk düşük bulundu [7, 11]. Çlışmmızd D-dimer düzeyi hfif, şiddetli preeklmpsi ve HELLP olgulrınd hstlık şiddeti ile doğru orntılı olrk rtış göstermekteydi (p<0.05). Güleç ve rkdşlrının yptığı çlışmd, D-dimer düzeyi şiddetli preeklmpside hfif preeklmpsiye göre rtmış olrk bulunmuştur [13]. BUN ve kretinin düzeyi şiddetli preeklmpsi ve HELLP grubund benzer, hfif preeklmpsi grubund ise bu iki grub göre isttistiksel nlmlı olrk dh düşük bulunmuştur. 24 stlik idrrd protein miktrı sırsıyl hfif preeklmp- Journl of Clinicl nd Anlyticl Medicine 65

5 si (1482 gr), HELLP sendromu (2692 gr), ve şiddetli preeklmpsi (5259 gr) belirlendi. Şiddetli preeklmpsi ile HELLP Sendromunun mternl kompliksyonlrl ilişkisi krşılştırıldığınd, HELLP Sendromund kn ürünleri, özellikle de trombosit, eritrosit ve tze donmuş plzm trnsfüzyonun şiddetli preeklmptiklere göre oldukç fzl olduğu görülmüştür. Çlışmmızd olduğu gibi HELLP Sendromund dh fzl kn ve kn ürünleri trnsfüzyonunun gerekli olduğunu gösteren bir çok çlışm vrdır [12, 14, 15]. Yine HELLP Sendromu oln hstlrd ABY ornı (%2,3) şiddetli preeklmpsili hstlr (%1,0) göre yüksek sptdık. Sibi ve rkdşlrının yptığı çlışmd d benzer olrk yüksek bulunmuştur [14]. Çlışmmızd plsent dekolmnı hfif preeklmpside %0.7, şiddetli preeklmpside %4.8, HELLP sendromund %1.5 olrk bulunmuştur. Kesim ve rkdşlrının yptığı çlışmd ise %10,5 olrk bizim çlışmmız benzer sonuçlr çıkmktdır [16]. Çlışmmızd DIK hfif preeklmpside gözlenmemiş, şiddetli preeklmpside %0,5, HELLP sendromund %6,8 olrk HELLP sendromund nlmlı olrk yüksek bulunmuştur. Gökov ve rkdşlrı ise şiddetli preeklmpside %4,2, HELLP sendromund %28,5 olrk dh yüksek ornlrd DIK bulmuşlrdır. Sibi ve rkdşlrı ise yptığı çlışmd HELLP sendromund DIK insidnsını %21 olrk dh yüksek ornd sptmıştır [14]. Bu d DIK ve kn trnsfüzyonu HELLP sendromund sık krşılşıln ciddi bir kompliksyon olduğunu göstermektedir. Çlışmmızd postprtum eklmpsi ornlrı şiddetli preeklmpsi(%2,9) ve HELLP sendromund (%2,3) benzer olrk bulunmuştur. Bzı çlışmlrd HELLP Sendromund eklmpsinin dh sık izlendiği belirtilmiştir [17, 18]. Çlışmmızd yenidoğn bebeklerde hiperbilurubinemi her üç grupt d nlmlı olrk yüksek bulunmuştur. Yine PVK ve RDS her üç grupt d yüksek ornd izlenmekle berber hfif preeklmpside şiddetli preeklmpsi ve HELLP sendromun göre nlmlı olrk dh düşük bulunmuştu. Abrmovici ve rk. nın neontl sonuçlrl şiddetli preeklmpsi ve HELLP sendromunu krşılştırdığı çlışmsınd, RDS, PVK, NEK, BPD ve meknik ventilsyon ihtiycınd her iki grup rsınd nlmlı frklılık görülmediği belirtilmiştir [11]. Çlışmmızd pulmoner hemorji, sepsis, ROP, şiddetli preeklmpsiye göre HELLP sendromlu olgulrd dh yüksek ornd görülmüştür. BPD sdece şiddetli preeklmpside görülmüştür. Özkn ve rkdşlrının yptığı çlışmd, preeklmpsinin BPD gelişimi için bir risk fktörü olduğu belirtilmiş, yrıc şiddetli preeklmpsinin ort vey ciddi BPD gelişimini rtırbileceği vurgulnmıştır [19]. Şiddetli preeklmpsi ve HELLP sendromunun perintl morbidite ve mortliteyi rtırdığını gösteren birçok çlışm mevcuttur. Bu ornlrın yüksekliği preeklmptik hstlrın büyük kısmının preterm doğum ypmsındn kynklnmktdır. Bununl birlikte neontl sonuçlrın önemine mternl hstlığın şiddetine göre gestsyonel yşın dh etkili olduğunu gösteren birkç çlışm d vrdır [20, 21]. Hulth ve rkdşlrının yptığı ykın zmnd yyımlnn çlışmd, preeklmptik oln hstlrın bebeklerinde yenidoğn yoğun bkım ünitesine kbul %18,2 iken, bunlrın sdece %7 sinin preterm olduğu bildirilmiştir [22]. Yine benzer sonuçlr Sibi nin çlışmsınd bulunmuştur [23]. Bu çlışmd d, neontl morbidite ve mortlite gestsyonel yş, şiddetli preeklmpsi ve HELLP sendromund benzer olmkl birlikte, klinik tblonun ğırlığındn dolyı HELLP sendromundki kötü neontl sonuçlrd nlmlı olmmk üzere dh fzl sptnmıştır. Sonuç olrk, beklenildiği üzere preeklmpsi tblosunun ğırlşmsı kötü mternl ve neontl sonuçlrl birliktelik göstermektedir. Ypılck dh büyük çlışmlr ışığınd, preeklmpsinin erken teşhis edilmesi ve tedvisine tblo ilerlemeden bşlnmsı durumund, dh olumlu sonuçlr elde edileceği kntindeyiz. Çıkr Çkışmsı ve Finnsmn Beynı Bu çlışmd çıkr çkışmsı ve finnsmn destek lındığı beyn edilmemiştir. Kynklr 1. Çiçek MN. Gebelik ve Hipertnsiyon. In: Çiçek MN, editor. Kdın Hstlıklrı ve Doğum Bilgisi. Atls Kitpçılık; 2012.p Sibi BM. Dignosis nd mngement of gesttionl hypertension nd preeclmpsi. Obstet Gynecol 2003;102(1): Report of the Ntionl High Blood Pressure Eduction Progrm Working Group on High Blood Pressure in Pregnncy. Am J Obstet Gynecol 2000;183(1): Ntionl High Blood Pressure Eduction Progrm Working Group Report on High Blood Pressure in Pregnncy. Am J Obstet Gynecol 1990;163(5 Pt 1): Kyle PM, Fielder JN, Pullr B, Horwood LJ, Moore MP. Comprison of methods to identify significnt proteinuri in pregnncy in the outptient setting. BJOG 2008;115(4): Zmorski MA, Green LA. NHBPEP report on high blood pressure in pregnncy: summry for fmily physicins. Am Fm Physicin 2001;64(2):216, Zhng J, Meikle S, Trumble A. Severe mternl morbidity ssocited with hypertensive disorders in pregnncy in the United Sttes. Hypertens Pregnncy 2003;22(2): Mrtin JA, Hmilton BE, Sutton PD, Ventur SJ, Mencker F, Kirmeyer S. Births: finl dt for Ntl Vitl Stt Rep 2006;55(1): Turgut A, Demirci O, Demirci E, Uludogn M. Comprison of mternl nd neontl outcomes in women with HELLP syndrome nd women with severe preeclmpsi without HELLP syndrome. J Prent Med 2010;4(3): Kumru S, Simsek M, Gurtes B, Spmz E, Ozcn Z, Nlbnt M, et l. Comprison of Mternl nd Perintl Outcomes of HELLP Syndrome nd Severe Preeclmpsi Cses. Perintl Journl 2005;13(1): Abrmovici D, Friedmn SA, Mercer BM, Audibert F, Ko L, Sibi BM. Neontl outcome in severe preeclmpsi t 24 to 36 weeks gesttion: does the HELLP (hemolysis, elevted liver enzymes, nd low pltelet count) syndrome mtter? Am J Obstet Gynecol 1999;180(1 Pt 1): Sibi BM, Mercer BM, Schiff E, Friedmn SA. Aggressive versus expectnt mngement of severe preeclmpsi t 28 to 32 weeks gesttion: rndomized controlled tril. Am J Obstet Gynecol 1994;171(3): Kucukgoz Gulec U, Tuncy Ozgunen F, Bris Guzel A, Buyukkurt S, Seydoglu G, Ferht Urunsk I, et l. An nlysis of C-rective protein, proclcitonin, nd D-dimer in pre-eclmptic ptients. Am J Reprod ımmunol 2012;68(4): Sibi BM, Rmdn MK, Ust I, Slm M, Mercer BM, Friedmn SA. Mternl morbidity nd mortlity in 442 pregnncies with hemolysis, elevted liver enzymes, nd low pltelets (HELLP syndrome). Am J Obstet Gynecol 1993;169(4): Orl B, Özden S, Kuyumcuoğlu U. Kliniğimizde gözlemlenen HELLP olgulrının nlizi. Jinekoloji ve Obstetrik Derg 1997;199(13): Kesim M, Erdemir M, Ky İ, Krlık İ, Aydemir A. Gebeliğin indüklediği hipertnsiyon olgulrınd mternl-perintl morbidite ve mortlite. Perintoloji Derg 2001;9(2): Mrtin JN, Jr., Rinehrt BK, My WL, Mgnn EF, Terrone DA, Blke PG. The spectrum of severe preeclmpsi: comprtive nlysis by HELLP (hemolysis, elevted liver enzyme levels, nd low pltelet count) syndrome clssifiction. Am J Obstet Gynecol 1999;180(6 Pt 1): Liu CM, Chng SD, Cheng PJ, Cho AS. Comprisons of mternl nd perintl outcomes in Tiwnese women with complete nd prtil HELLP syndrome nd women with severe pre-eclmpsi without HELLP. J Obstet Gynecol 2006;32(6): Ozkn H, Cetinky M, Koksl N. Incresed incidence of bronchopulmonry dysplsi in preterm infnts exposed to preeclmpsi. J Mtern Neontl Med 2012;25(12): vn Pmpus MG, Wolf H, Westenberg SM, vn der Post JA, Bonsel GJ, Treffers PE Mternl nd perintl outcome fter expectnt mngement of the HELLP syndrome compred with pre-eclmpsi without HELLP syndrome. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 1998;76(1): Mgnn EF, Perry KG, Jr., Chuhn SP, Grves GR, Blke PG, Mrtin JN, Jr. Neontl slvge by week s gesttion in pregnncies complicted by HELLP syndrome. J Soc Gynecol Investig 1994;1(3): Huth JC, Ewell MG, Levine RJ, Esterlitz JR, Sibi B, Curet LB, et l. Pregnncy outcomes in helthy nulliprs who developed hypertension. Clcium for Preeclmpsi Prevention Study Group. Obstet Gynecol 2000;95(1): Journl of Clinicl nd Anlyticl Medicine

6 23. Sibi BM. Preeclmpsi s cuse of preterm nd lte preterm (ner-term) births. Semin Perintol 2006;30(1):16-9. How to cite this rticle: Eroğlu S, Seçkin K.D, Bşer E, Toğrul C, Gülşen P, Gürsoy A.F, Krslı M.F, Çiçek M,N. Perintl Outcomes in Women with Preeclmpsi: Experience of Tertiry Referrl Center. J Clin Anl Med 2015;6(suppl 1): Journl of Clinicl nd Anlyticl Medicine 67