İÇİNDEKİLER 1. SOSYAL KALKINMA KÜÇÜK ÖLÇEKLİ ALTYAPI MALİ DESTEK PROGRAMI... 6 1.1 Giriş... 6 1.2 Program Amaç ve Öncelikleri... 9 1.3 Doğu Marmara Kalkınma Ajansı Tarafından Sağlanan Mali Kaynak...10 2. TEKLİF ÇAĞRISINA İLİŞKİN KURALLAR...11 2.1 Uygunluk Koşulları... 11 2.1.1 Başvuru Sahiplerinin Uygunluğu: Kimler Başvurabilir?... 11 2.1.2 Ortaklar ve Ortakların Uygunluğu... 13 2.1.3 Projelerin Uygunluğu... 14 2.1.4 Maliyetlerin Uygunluğu... 17 2.2 Başvuru Şekli ve Yapılacak İşlemler... 20 2.2.1 Başvuru Formu, Ekleri ve Diğer Belgeler... 20 2.2.2 Başvurular Nereye ve Nasıl Yapılacaktır?... 22 2.2.3 Başvurların Alınması İçin Son Tarih... 24 2.2.4 Bilgi Alma... 25 2.3 Başvuruların Değerlendirilmesi ve Seçilmesi...25 2.4 Değerlendirme Sonucunun Bildirilmesi...29 2.4.1 Bildirimin İçeriği... 29 2.4.2 Öngörülen Zaman Çizelgesi... 29 2.5 Sözleşmenin İmzalanması ve Uygulama Koşulları... 30 2.6 Programın Etki Değerlendirmesi...32 2
TANIMLAR Ajans: T.C. Doğu Marmara Kalkınma Ajansı Ara Rapor: Sözleşmede belirtilen dönemler itibarıyla, Proje Uygulama Rehberi nde belirtilen usul ve esaslara uygun olarak Yararlanıcı tarafından proje uygulama süresince hazırlanan ve sunulan rapor Bağımsız Değerlendirici: Proje tekliflerini, bu rehberde belirtilen esaslara göre teknik, ekonomik, sosyal ve mali açıdan değerlendirmek üzere, alanında en az 5 (beş) yıllık uzmanlık ve tecrübe birikimi olan, yükseköğretim kurumları öğretim elemanları ile kamu kurum ve kuruluşları personelinden Ajans tarafından uygun bulunanların ilgili kurumlarca görevlendirilmesi veya Ajans tarafından diğer gerçek kişiler arasından hizmet alımı yoluyla seçilen uzmanlar Başvuru Rehberi: Ajans tarafından Başvuru Sahipleri için hazırlanan, destekten yararlanabilecek gerçek ve tüzel kişileri, başvuruda bulunabileceklerde aranan şartları, başvuru ve yararlanma şekil ve şartlarını, destek konusu öncelik alanını, destekten karşılanabilecek uygun maliyetleri, seçim ve değerlendirme kriterlerini, eş finansman yükümlülüklerini, standart başvuru belgelerini ve diğer gerekli bilgileri, ayrıntılı, açık ve anlaşılır bir dille açıklayan rehber belge Başvuru Sahibi: Mali destek almak üzere Ajansa proje başvurusunda bulunan gerçek veya tüzel kişiler Birincil Tarım Faaliyeti: Zirai ürün ekme, hasat etme, tarla/bahçe hazırlama çalışmaları, fidan üretimi, tohum alımı, bitkisel üretim, besi hayvancılığı, süt sığırcılığı, balık üretimi, canlı hayvan alımı, seracılık vb. konular Değerlendirme Komitesi: Bağımsız değerlendiriciler tarafından gerçekleştirilen değerlendirmeler üzerinde gerekli kontrolleri yaparak ve gerekli gördüğü durumlarda bağımsız değerlendiricilerin değerlendirme yöntemi ile projeleri yeniden değerlendirerek görüş oluşturmak ve bunları raporlamak üzere yükseköğretim kurumları öğretim elemanları ile kamu kurum ve kuruluşları personelinden Ajans tarafından görevlendirilen alanında en az 7 (yedi) yıllık tecrübeye sahip, en az 5 (beş) üyeden oluşan komite Destek Başvuru Sistemi: Ajans tarafından yürütülen mali ve teknik destek programları çerçevesinde sunulan projelere ve faaliyetlere ilişkin bilgilerin alınması, başvuru işlemlerinin gerçekleştirilmesi ve raporlanması gibi süreçlerin elektronik ortamda yapılmasını sağlayan sistem Dezavantajlı Gruplar: Sahip olduğu ekonomik, sosyal ve fiziksel şartlar dolayısıyla temel ihtiyaçlarını karşılayamayan, kendi yaşam standartlarını oluşturmada fırsatlardan mahrum kalan ve bu fırsatlara erişim olanağı bulunmayan, bu sebeple toplumla bütünleşmede ve kendi geleceğini kurmada özel desteğe ihtiyaç duyan engelli/yaşlı/eski hükümlü/kadın gibi sosyal kesimler Eş-finansman: Ajans tarafından desteklenen proje veya faaliyetlerde harcanmak üzere, yararlanıcı tarafından taahhüt edilen nakdi katkı Faaliyet: Süresi, kapsamı ve bütçesi sınırlı, kısa ve basit şekilde düzenlenmiş acil nitelikli işler 3
İştirakçi(ler): Desteğe konu proje veya faaliyetin yürütülmesi sürecinde veya sonucunda, doğrudan fayda veya menfaat elde etmeden Yararlanıcıya projenin yürütülmesinde katkıda bulunan (teknik ve mali destek sağlama, uzmanlık aktarımı vb.) ve iştirakçi beyannamesini imzalayan gerçek veya tüzel kişiler İzleme: Ajans ın desteklediği program, proje ve faaliyetlerin öngörülen amaç ve hedeflere ulaşması amacıyla, düzenli ve sürekli olarak veri toplanması, uygulamaya ilişkin risklerin önceden tespit edilerek düzeltici ve önleyici tedbirlerin alınması, uygulama performansının takip edilmesi ve denetim faaliyetlerinin yapılabilmesine imkân verecek bilgilerin kayda geçmesini sağlamak üzere yürütülen, tarafsız yönlendirme ve takip faaliyetleri Mali Destek: Desteklenecek proje veya faaliyetlerin gider bütçelerinin, belirlenecek oranlarda Ajans tarafından karşılanması amacını güden nakdi ödeme Menfaat İlişkisi: Proje veya faaliyetin hazırlığı, değerlendirilmesi, seçimi, onayı, teknik açıdan desteklenmesi ve izlenmesi ile diğer aşamalarında görev alanların görevlerinin gizliliğini veya tarafsızlığını etkileyebilecek her türlü durum Nihai Rapor: Proje Uygulama Rehberi nde öngörülen usul ve esaslara uygun olarak Yararlanıcı tarafından proje uygulama süresinin sonunda sunulan rapor Ortak(lar): Desteğe konu olan proje ve faaliyetlerin hazırlanması ve yürütülmesi sürecinde veya sonucunda doğrudan veya dolaylı fayda veya menfaat elde ederek bunun karşılığında yararlanıcıya projenin yürütülmesinde katkıda bulunan ve bu rehberde gösterilen ortaklık beyannamesini imzalayan gerçek veya tüzel kişiler Paydaş Veri Tabanı: Değerlendirme komitesi üyeleri, bağımsız değerlendiriciler, teknik yardım firmaları ve uzmanları, yararlanıcılar, projelerde görevli elemanlar, proje kapsamında mal ve hizmet tedarik edilen veya yapım işlerini yüklenen gerçek ve tüzelkişiler, dış destek firmaları ve uzmanları, bilgilendirme ve eğitim toplantılarının katılımcıları ile T.C. Kalkınma Bakanlığınca uygun görülecek diğer gerçek ve tüzel kişilere ilişkin ihtiyaç duyulan bilgilerin yer aldığı ve ihtiyaçlara göre sürekli güncellenen, hizmete özel nitelikteki elektronik veri saklama ve işleme ortamı Program: TR42 Düzey 2 Bölge Planı nda tanımlanan gelişme eksenlerinin, amaçların, hedeflerin ve stratejilerin bir arada ve uyum içinde gerçekleştirilmesine yönelik olarak hazırlanan tedbir, faaliyet ve projelerden oluşan uygulama programı Proje: Mali destekten yararlanmak üzere Ajansa sunulan belli bir amaca odaklanmış, bütçesi ile bütünlük arz eden, belirli süreli ve düzenli faaliyetler bütünü Proje Hesabı: Mali desteğe hak kazanan Yararlanıcı tarafından projeye özel olarak açılan, kendisi tarafından sağlanan eş-finansman da dâhil olmak üzere proje harcamalarının tamamının yapıldığı banka hesabı Proje Teklif Çağrısı: Ajans tarafından yürütülen belirli bir destek programı kapsamında, nitelikleri net bir şekilde belirlenmiş olan potansiyel Başvuru Sahiplerinin, önceden belirlenen konu ve koşullara uygun olarak proje teklifi sunmaya davet edilmesi Proje Uygulama Rehberi: Ajanslarla karşılıklı etkileşim halinde Kalkınma Bakanlığı tarafından hazırlanan ve yararlanıcıların proje veya faaliyet uygulamaları sırasında uymak zorunda oldukları satın alma ve ihale ilke ve kuralları ile raporlama ve bilgilendirme yükümlülüklerini ayrıntılı olarak düzenleyen rehber ve ekleri Projede Görev Alan Kilit Personel: Projenin uygulanmasından doğrudan sorumlu olan yönetici, koordinatör, bunların yardımcıları ile idari ve mali işlerden (teknik uzman, muhasebeci vb.) sorumlu personel 4
Teminat Mektubu: Ajanstan karşılıksız mali destek almaya hak kazanıp da sözleşme imzalamak isteyen müstakbel yararlanıcının Ajans tan alacak olduğu destek miktarının %20 si oranında bankadan aldığı teminat mektubunu ifade eder. Avans: Ajanstan destek almaya hak kazanarak sözleşme imzalayan yararlanıcıya, proje faaliyetlerinde kullanılmak üzere Ajans tarafından ilk izleme sonrası yapılan ön (ilk) ödemedir. Ön ödemenin miktarına ve blokeli olup olmayacağına, mevzuat çerçevesinde Ajans karar verir. Avans sadece ilk ödemeye ilişkin olup, ara ve nihai ödemelerde avans söz konusu değildir. Hakediş: Projelerde ilk ödeme sonrası yapılacak ara ve nihai ödemelerin, projenin gerçekleşme yüzdesine bağlı olması kuralına verilen genel addır. Bu usulde yararlanıcı, Ajans tarafından ön ödeme olarak verilen miktar kadar proje hesabına yatırarak, harcamayı yapar ve böylece verilen avans miktarı kapanmış olur. Yararlanıcının Ajanstan ara veya nihai ödeme talep edilebilmesi için önce yararlanıcı tarafından proje hesabından harcama yapılır, harcamaların uygun bulunması halinde Ajansça, harcamanın sözleşmede belirtilen destek yüzdesi kadarı ilgili yararlanıcıya ödenir Sıkça Sorulan Sorular (SSS): Potansiyel başvuru sahiplerinin mali destek programları hakkında yaygın olarak bilgi talep ettikleri soruların cevaplarının yer aldığı ve Ajansın internet sayfasında yayınladığı soru ve cevaplar dizisi Sözleşme: Ajans ile Yararlanıcı arasında imzalanan, destekten yararlanma ilke ve kurallarını, ödeme usul ve esaslarını, tarafların hak ve yükümlülüklerini ve bu yükümlülüklerin ihlalinin sonuç ve müeyyidelerini düzenleyen anlaşma ve ekleri Sözleşme Makamı: Yararlanıcı ile sözleşme imzalamaya yetkili kurum/kuruluş (T.C. Doğu Marmara Kalkınma Ajansı) Temsil ve İlzama Yetkili Kişi: Kurum, kuruluş ya da işletmeyi mali, hukuki, ticari ve idari konularda üçüncü kişilere karşı doğrudan tabi olunan mevzuat veya kuruluş/ana sözleşmesi veya bunların yetkili kıldığı organca alınan; tutar, süre, imza ve konu ile sınırlandırabilecek karar gereğince muteber bir yükümlülük, taahhüt ve borç altına sokabilecek hukuki tasarruf yetkisine sahip kişi/kişiler TR42 Düzey 2 Bölgesi: Kocaeli, Sakarya, Bolu, Düzce, Yalova illerinden oluşan bölge Usulsüzlük: Proje uygulama sırasında veya öncesinde; gerçeğe aykırı, yanlış veya yanıltıcı bildirimde bulunmak, hile ve sahtecilik yapmak ve Kalkınma Ajanslarının tabi olduğu mevzuatta belirtilen ilke ve kurallara aykırılık teşkil edecek bir şekilde sözleşme ilişkisini ihlal eden eylem ve davranışlar Yararlanıcı: Program kapsamında Ajanstan destek almaya hak kazanan başvuru sahibi gerçek veya tüzel kişi 5
1. SOSYAL KALKINMA KÜÇÜK ÖLÇEKLİ ALTYAPI MALİ DESTEK PROGRAMI 1.1 Giriş Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Yalova illerini kapsayan TR42 Düzey 2 Bölgesinde 25 Temmuz 2009 tarih ve 27299 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 14 Temmuz 2009 tarih ve 2009/15236 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile kurulmuş olan Doğu Marmara Kalkınma Ajansının temel amacı: kamu kesimi, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, yerel potansiyeli harekete geçirmek, proje ve faaliyetlere sağlanacak mali ve teknik destekler ile kurum ve kuruluşların proje üretme ve yönetme kapasitesini geliştirmek, Doğu Marmara TR42 Bölgesi nin yatırım imkânlarını iç ve dış yatırımcılara tanıtmak suretiyle Bölge nin, ulusal kalkınma planı ve programlarında öngörülen ilke ve politikalar çerçevesinde rekabet gücünü artırmak, ekonomik ve sosyal kalkınmasını gerçekleştirmek tir. 2010-2013 dönemini kapsayan TR42 Doğu Marmara bölge planında, TR42 Düzey 2 Bölgesi nin vizyonu; Stratejik Konumu ve İşbirliği Ağlarından Güç Alan, Çok Yönlü Ekonomik Yapısı ile Değer Üreten, Zengin Beşeri Potansiyeliyle Geleceğe Yön Veren, Yaşam Kalitesi ile Fark Yaratan, İnsan ve Bilgi Odaklı, Yeniliklere Açık, Küresel Rekabette Lider ve Sürdürülebilir Kalkınmada MARKA Bölge Olmak olarak belirlenmiştir. Bölgenin mevcut potansiyelini ve bu potansiyelin harekete geçirilmesi ile ulaşılacak noktayı ifade eden vizyonun gerçekleştirilmesine yönelik amaçlar; temel ulusal strateji belgeleri, bölgenin mevcut durum ve GZFT (Güçlü Yönler /Zayıf Yönler-Fırsatlar/Tehditler) analizleri ve bu çerçevede hazırlanmış raporlar esas alınarak, 4 başlık altında toplanmıştır: Rekabet Gücünün Artırılması Beşeri Zenginliklerin Güçlendirilmesi Çevresel Sürdürülebilirliğin Sağlanması Tarımsal Kalkınmanın Sağlanması Bu çerçevede Doğu Marmara Kalkınma Ajansı; bölgenin ulusal ve uluslararası ölçekte rekabet gücünü artırmak amacıyla 2010 yılından başlayarak bölge planının ilk gelişme ekseni olan rekabet gücünün artırılması başlığı altında mali desteklerini bölgenin hizmetine sunmuştur. Sürdürülebilir kalkınma için iktisadi alanda kaydedilen başarının sosyal alandaki gelişmeler ile perçinlenmesi gerekliliğinin bilincinde olarak, Doğu Marmara Kalkınma Ajansı 2012 yılında bölgesinin beşeri zenginliklerine destek sunmaya yönelik SOSYAL KALKINMA KÜÇÜK ÖLÇEKLİ ALTYAPI MALİ DESTEK PROGRAMI nı tasarlamıştır. Sosyal Kalkınma Küçük Ölçekli Altyapı Programının odak noktasını, Dokuzuncu Kalkınma Planı nın (2007-2013) temel değerleri oluşturmaktadır. Program, ekonomik, sosyal, kültürel alanlarda bütüncül bir yaklaşım sergilemek, insan odaklı yönetim anlayışını esas alarak toplumsal diyalogu ve katılımcılığı perçinlemek ve kamusal hizmetlerde vatandaş memnuniyetini temin etmek maksadıyla TR42 Düzey 2 Bölgesinin hizmetine sunulmaktadır. 9. Kalkınma Planı (2007-2013)/5. Plan Öncesi Dönemde Türkiye de Ekonomik ve Sosyal Gelişmeler/ 5.4. Beşeri Gelişme ve Sosyal Dayanışmanın Güçlendirilmesi başlığı altında 5.4.1. Eğitim Sisteminin Geliştirilmesi ile 5.4.3. Gelir Dağılımının İyileştirilmesi, Sosyal İçerme ve Yoksullukla Mücadele alt başlıklarında belirtilen eksiklikler birlikte değerlendirildiğinde, ülke genelinde toplumsal bütünleşmeyi başarmış bir sosyo-ekonomik sistem için eğitim, istihdam ve sosyal hizmetlerin bütün sosyal gruplar açısından kapsayıcı ve etkin şekilde tasarlanması gerekliliği ortaya çıkmaktadır. 6
Bu çerçevede Sosyal Kalkınma Küçük Ölçekli Altyapı Programı ile 9. Kalkınma Planı (2007-2013)/7. Temel Amaçlar: Gelişme Eksenleri/7.3. Beşeri Gelişme ve Sosyal Dayanışmanın Güçlendirilmesi başlığı altında 7.3.1. Eğitim Sisteminin Geliştirilmesi ile 7.3.3. Gelir Dağılımının İyileştirilmesi, Sosyal İçerme ve Yoksullukla Mücadele çerçevesindeki hedeflere katkı sağlanacaktır. Toplumsal gelişmenin yolu olarak düşünme, algılama, sorun çözme yeteneğini destekleyen eğitim hizmetleri ile fiziksel, sosyal ve ekonomik şartlar dolayısıyla temel ihtiyaçlarını karşılamada ve sosyal hayata katılımda özel desteğe ihtiyaç duyan sosyal gruplara yönelik sosyal içerme odaklı hizmetler desteklenecektir. Ulusal ölçekli gelişme eksenlerine paralel olarak, programın TR 42 Doğu Marmara Bölge Planı (2010-2013) ile ilişkisi 2. Beşeri Zenginliklerin Geliştirilmesi gelişme ekseni altına düşmektedir. Bölge Planında, bölgenin sosyal gelişmişlik düzeyine ilişkin (eğitim, sağlık, istihdam gibi alanlarda) istatistikî veriler ile ulusal ölçekli verilerin karşılaştırmasında bölgenin genel olarak ülke ortalaması üzerinde seyreden bir sosyal gelişmişlik düzeyi olduğu belirtilmektedir. Bununla birlikte, Bölge Planında; TR42 Düzey 2 Bölgesi ne dâhil illerin DPT Müsteşarlığı tarafından hazırlanan sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasındaki yerleri dağınık bir görünüm sergilemektedir. Bölge içindeki bu heterojen dağılım, strateji geliştirmede göz önünde bulundurulması gereken en önemli konulardan biridir (sf 12 & 183). saptaması da yapılmaktadır. Bu saptama farklı sosyal alanlarda yapılan mukayeseli değerlendirmelerden görülmektedir. İstihdam, eğitim, sağlık gibi alanlarda bölge içi gelişmişlik farklılıklarının önemine dikkat çekilmektedir. Bu çerçevede, Bölge Planında 2. Beşeri Zenginliklerin Geliştirilmesi gelişme ekseni altında Hedef 2.6: Kentlilik kültürünün geliştirilmesi, sosyal içermenin ve bütünleşmenin sağlanması kapsamında dezavantajlı grupların sosyal hayata entegrasyonu için tedbirler alınması gerekliliğinin altı çizilmektedir. Bu öncelik altında hizmetlerin toplumsal kesimlerin değişen sosyo-ekonomik özelliklerine uygun olarak çeşitlendirilmesi (sf. 184) vurgulanarak bu anlamda beşer anlayışının temel alınması ve mekânsal düzenlemelerin yapılması gerektiği belirtilmektedir. Bu noktada, dezavantajlı grupların günlük yaşamda yer alabilmeleri ve toplum ile bütünleşebilmeleri için yürütülecek faaliyetlerin (sf 184) desteklenmesi gerektiği belirtilmektedir. Sosyal Kalkınma Küçük Ölçekli Altyapı Mali Destek Programı, bu bağlamda, toplumsal entegrasyonda özel desteğe ihtiyaç duyan kesimlerin ihtiyaç ve taleplerini bir yatay unsur olarak kapsamanın önemi üzerine durmaktadır. Programda bahse konu kesimlerin ihtiyaç ve taleplerinin hizmet süreçlerinde bir kaygı unsuru olmasına ve ileriye dönük plan ve faaliyetlerde doğal olarak içerilmesine yönelik tedbirler bu amaçla geliştirilmiştir (bkz. Değerlendirme Kriteri 4.2 ve Sosyal Etki Değerlendirmesi ve Metodolojisi). Programın yaklaşımı ve hareket noktası, Bölge Planında beşeri zenginliklerin geliştirilmesi gelişme ekseni altında yürütülecek tüm faaliyet ve projelerde fiziksel, sosyal ve ekonomik şartlar dolayısıyla temel ihtiyaçlarını karşılamada ve sosyal hayata katılımda özel desteğe ihtiyaç duyan sosyal grupların talep ve ihtiyaçlarının kapsanması gerekliliğidir. Bu kapsamda, programdaki önceliklerin odaklandığı hedef gruplara yönelik olarak kamu hizmetlerine ulaşımın kolaylaştırılması ve istihdam/sosyal hizmet/eğitim olanaklarının geliştirilmesi alanları, Bölge Planının 2. Beşeri Zenginliklerin Geliştirilmesi eksenindeki; Hedef 2.2: İşgücüne, ekonominin ihtiyaç duyduğu niteliklerin kazandırılması, Hedef 2.4: Bilişim teknolojilerinin kullanımının toplumun her kesiminde yaygınlaştırılması, Hedef 2.5: Bilimsel araştırma, kültürel etkinlik ve eğitim olanaklarının zenginleştirilmesi, Hedef 2.6: Kentlilik kültürünün geliştirilmesi, sosyal içermenin ve bütünleşmenin sağlanması hedeflere dayanmaktadır. Zira program ile yürütülecek projeler, bu hedeflere, bahse konu sosyal grupların ihtiyaç ve taleplerine cevap geliştirmek suretiyle katkı sağlayacaktır. 7
Program ayrıca, değerlendirme kriteri 3.2 ve 3.3 ile teşvik edildiği üzere bölge içinde ve dışında ortaklıkların, ortak iş yapmanın ve işbirliğinin geliştirilmesine de katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Bu ortaklıklar sosyal alanda gerçekleştirilecek olmakla birlikte Bölge Planında 1. Rekabet Gücünün Artırılması gelişme ekseni altında yer alan; Hedef 1.4. Girişimciliğin ve ortaklık kültürünün desteklenmesi, Hedef 1.5. Bölge dışı ilişkilerin güçlendirilmesi önceliklerine de katkı sağlayabilecektir. Örneğin, projelerde geliştirilen işbirliği ve ortaklıkların bölgede sosyal girişimcilik potansiyeline katkı sağlaması beklenmektedir. Son olarak, programın tasarlanma sürecinde yerel veriler girdi olarak kullanılmıştır; bu yolla ulusal/bölgesel/yerel ölçekli ihtiyaç ve öncelikler arasındaki bütünlüğün temin edilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, Kocaeli İl Özel İdaresi tarafından hazırlanan 2010-2014 Stratejik Planı, Sakarya İl Özel İdaresi tarafından hazırlanan 2010-2014 Stratejik Planı, Bolu İl Özel İdaresi tarafından hazırlanan 2011-2015 Stratejik Planı Düzce İl Özel İdaresi tarafından hazırlanan 2010-2014 Stratejik Planı, Yalova İl Özel İdaresi tarafından hazırlanan 2011-2015 Stratejik Planı Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından hazırlanan 2010-2014 Stratejik Planı, Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından hazırlanan 2010-2014 Stratejik Planı, Bolu Belediye Başkanlığı tarafından hazırlanan 2011-2014 Stratejik Planı, Düzce Belediye Başkanlığı tarafından hazırlanan 2010-2014 Stratejik Planı, Yalova Belediye Başkanlığı tarafından hazırlanan 2010-2014 Stratejik Planı ile il ölçekli ihtiyaç ve hedefler bölge eksenli araştırmalarla bağdaştırılmıştır. Ortay çıkan sonuç ise programın hedef kitlesini oluşturulan sosyal gruplara yönelik olarak, hizmet süreçlerinde ve veri derleme/değerlendirmede sistematik bir yaklaşımın eksikliğidir. İl ve bölge ölçekli çalışmaların sistematik, birbirini tamamlayan ve bu alanda bilgi transferini temin edecek işbirliklerinin geliştirilmesini temin edecek şekilde koordine edilmesi hem kaynakların etkin kullanımını hem de hizmet kalitesini olumlu yönde etkileyecek bir faktördür. Bu bakımdan program ile kalkınma ajanslarının görevlerinden olan bölgede koordinasyonun sağlanmasına yönelik ivme kaydedilebileceği değerlendirilmektedir. Ayrıca, program; sosyal alanda hedef gruplara yönelik yenilikçi hizmet süreçlerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasını hedeflediğinden, yerel aktörlerin ileriye dönük sosyal kalkınma odaklı çalışmalarına faydalı olacak yönlendirici projelerin bölgede uygulanmasını sağlayabilecektir. Bundan sonraki aşamada bölgede oluşan potansiyelin ve tecrübenin uygun hizmet kollarına yaygınlaştırılması söz konusu olacaktır. Sonuç olarak, bölgesel ve yerel ölçekli durum değerlendirmeleri ve stratejiler, toplumla bütünleşmede özel desteğe ihtiyaç duyan grupların ihtiyaç ve taleplerine, uygun yaşam alanlarının tasarlanması ve oluşturulması suretiyle cevap verilebileceğini göstermektedir. Bu sebeple Sosyal Kalkınma Küçük Ölçekli Altyapı Mali Destek Programı, sonuçları mekâna yansıyan, mekânsal dönüşümler gerektiren sosyal hedeflere yönelmektedir. Bu hedefler yaşamın niteliğini, toplumun düzeyini geliştirici hizmetleri işaret etmektedir. Bu kapsamda, program, hedef grupların ihtiyaçlarına, iktisadi, fiziksel, sosyal yönlerden bütüncül bir yaklaşımla, yenilikçi ve kapsayıcı çözümler geliştiren ve toplumla bütünleşmede fırsat eşitliğinin temin edilmesine katkı sağlayan projelere destek sağlamaktadır. 8
1.2 Programın Amaçları ve Öncelikleri Programın genel amacı; tüm sosyal taraflar açısından fırsat eşitliğini temel alan hizmetler geliştirerek TR42 Düzey 2 Bölgesini (Kocaeli, Sakarya, Bolu Düzce ve Yalova) daha yaşanabilir bir bölge yapmaktır. Sahip oldukları fiziksel, sosyal ve ekonomik şartlar dolayısıyla temel ihtiyaçlarını karşılamada ve sosyal hayata katılımda özel desteğe ihtiyaç duyan sosyal grupların 1 (örn. yoksullar, işsizler, göçle gelenler, eski hükümlüler, engelliler, kadınlar, yaşlılar, korunmaya muhtaç çocuklar) gereksinimlerine uygun ve bu gruplar açısından toplumla bütünleşmede fırsat eşitliğini temin edebilecek faaliyetler programın kapsamına girmektedir. Bu çerçevede, program tarafından destek sağlanacak öncelikli alanlar aşağıda verilmektedir: Kamu hizmetlerine erişim olanaklarının ve hizmet standartlarının dezavantajlı grupların ihtiyaç ve talepleri doğrultusunda geliştirilmesi, Dezavantajlı gruplara yönelik istihdam olanakları yaratan faaliyetler, Sosyal hizmetlerin sunulduğu fiziki ortamların iyileştirilmesi, İlköğrenim sürecinden başlayarak eğitim-öğretimde bireysel yetenek ve özel gereksinimlerin tespiti ve bunlara uygun eğitim-öğrenim süreçlerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması. Bu program kapsamında sunulacak proje tekliflerinin yukarıda sayılan öncelikli alanlardan en az bir tanesi ile ilişkilendirilmesi zorunludur. Ayrıca tüm proje teklifleri için belirlenen yatay hususlar aşağıda sıralanmıştır: 1. Sunulacak projelerde bir hizmet modelinin geliştirilmesi/iyi örnek uygulamalarının transfer edilmesi gerekmektedir (Bkz. Değerlendirme kriteri 3.6). Projelerde, ulusal ya da uluslararası ölçekteki uygulamaların öğrenilmesi ve öznel koşullara cevap verecek şekilde geliştirilmesi teşvik edilmektedir. Başvuru sahibinin ve varsa ortakların sorumluluk alanının geniş ve kapsamlı olması halinde, proje kaynaklarının elverdiği ölçüde pilot uygulama bölgesinin/bölgelerinin tespit edilmesi ve altyapı çalışmalarının hayata geçirilmesi istenmektedir. Örneğin, uygulanacak model; seçilen bir caddenin veya mahallenin bütününde uygulanabilir ve proje sonunda kentin diğer alanlarına yaygınlaştırılması planlanabilir veya bütüncül bir anlayışla bütün kentin karakteristiğini engelli dostu olacak şekilde dönüştürebilir. 2. Proje kapsamında geliştirilen uygulamaların, proje çıktılarının sürdürülebilirliğini ve yaygınlaştırılmasını temin etmek üzere kaynak/zaman/maliyet bazında uygulama planları istenmektedir (Bkz. Değerlendirme kriteri 4.2). Örn. yatay husus 1 de belirtilen pilot uygulamaların, başvuru sahibinin ve varsa ortakların sorumlu olduğu coğrafi alana yaygınlaştırılmasına yönelik uygulama plan ve programları sunulabilir. Bir hizmet kolunda yapılan uygulamanın başka hizmet kollarında yaygınlaştırılmasına yönelik uygulama planları da sunulabilir. Bu yolla, fiziksel, sosyal ve ekonomik şartlar dolayısıyla özel desteğe ihtiyaç duyan sosyal grupların talep ve beklentilerinin hizmetlerin planlama ve uygulama aşamasında bir kaygı unsuru olarak içselleştirilmesine katkı sağlanmış olacaktır. 1 Projenin kapsadığı coğrafi alanın sosyo-ekonomik yapısı itibarıyla değişkenlik göstereceği için, program kapsamında bu grupların tanımına herhangi bir sınırlama getirilmemektedir. Diğer taraftan, projenin hitap ettiği hedef grubun/grupların tanımı, sosyo-ekonomik ihtiyaçlarının ve taleplerinin nitel ve nicel yönden analiz edilmesi projenin gerekçelendirilmesi aşamasında yapılmalıdır. 9
3. Hizmet süreçlerinde ortak iş yapmayı/koordinasyonu/birlikte çalışabilirliği destekleyici uygulamaların yapılması/yaygınlaştırılması beklenmektedir. Bu sebeple, uygun koşulları karşılaması kaydıyla, yetki ve sorumluluk alanı proje konusuyla paralellik arz eden ve projede herhangi bir hizmet modeli gibi kendi tecrübelerini aktarmak ve/veya mali katkı sunmak üzere bölgeden ve/veya bölge dışı proje ortağı/ortakları için ek puan verilecektir (Bkz. Değerlendirme kriteri 3.2 ve 3.3). Bu yatay husus öğrenme ve en iyi uygulamalar konusunda bilgi alışverişini ve işbirliğini desteklemek amacıyla belirlenmiştir. Yabancı uyruklular uygun proje ortağı olarak değerlendirilmez; projelere iştirakçi olarak katılım sağlayabilirler. 4. Başvuru sahibi ve proje ortaklarının, proje ekibi özelinde insan kaynakları politikasını geliştirmeye, iyileştirmeye yönelik çalışmaları (örn. iş yükü analizi, eğitim ihtiyacı analizi, personel ihtiyacının olduğu uzmanlık dallarının tespiti, çalışan memnuniyeti ölçümü vb ) projenin sağlıklı yürütülmesinin yanı sıra kurumsallaşmayı ve sistematik hizmet sunumunu da destekleyeceğinden teşvik edilmektedir. (Bkz. Değerlendirme kriteri 4.3). İnsan kaynakları politikasının geliştirilmesi yatay hususunda fiziki çalışma ortamlarının iyileştirilmesi, yenilenmesi vb kabul edilmez. Çalışma ortamı yalnızca kurumdaki engelli çalışanın/çalışanların kullanımına uygun olacak şekilde iyileştirilebilir. Başta projeden sorumlu olan ekip olmak üzere, proje faaliyetlerinin hayata geçirilmesinde ve yaygınlaştırılmasında görev alacak personelin uygun nitelikleri kazanması ve çalışma süreçlerini bu kapsamda kurgulaması beklenmektedir. 1.3 Doğu Marmara Kalkınma Ajansı Tarafından Sağlanacak Mali Kaynak Bu program kapsamında desteklenecek projeler için tahsis edilen toplam kaynak tutarı 7.500.000 TL dir. Doğu Marmara Kalkınma Ajansı, bu program için ayırdığı toplam kaynakları kısmen veya tamamen kullandırmama hakkını saklı tutar. Ajans, bu program için ayırdığı mali kaynakları revize etme, kısmen veya tamamen kullandırmama hakkını saklı tutar. Ajans, yeterli sayıda başarılı proje olmaması ve bu program için tahsis edilen bütçenin başarılı proje stoku ile karşılanamaması halinde 2013 yılı mali destek programı bileşenleri arasında bütçe aktarımları yapabilir. 2013 YILI MALİ DESTEK PROGRAMI BİLEŞENLERİ Destek Miktarı Sosyal Kalkınma Küçük Ölçekli Altyapı Mali Destek Programı 7.500.000 TL Temiz Üretim Mali Destek Programı 8.500.000 TL TOPLAM 16.000.000 TL Desteklerin Tutarı Bu program çerçevesinde verilecek destekler aşağıda belirtilen asgari ve azami tutarlar arasında olacaktır: Asgari tutar: 100.000 TL Azami tutar: 750.000 TL Hiçbir destek, projenin toplam uygun maliyetinin % 25 inden az ve % 75'inden fazla olamaz. Bu değerlerin dışında kalan destek taleplerini içeren projeler değerlendirmeye alınmayacaktır. Bütçenin kalan tutarı, sözleşmeyi imzalayan taraf sıfatıyla başvuru sahibi tarafından eş-finansman olarak karşılanmalıdır. Başvuru sahibinin, proje eş finansmanını, proje ortaklarından, iştirakçilerden ve/veya üçüncü taraflardan sağlayacağı nakdi katkılar ile karşılayabilmesi mümkündür. Her halükarda, sözleşmeyi imzalayan taraf olması sebebiyle, eş finansman yükümlülüğü yararlanıcının kendi taahhüdü hükmünde olup, yerine getirilmemesi durumunda yararlanıcı bizzat sorumlu olacaktır. Ayni katkılar eş finansman olarak kabul edilmez. 10
2. BU TEKLİF ÇAĞRISINA İLİŞKİN KURALLAR Bu bölümde; Sosyal Kalkınma Küçük Ölçekli Altyapı Mali Destek Programı çerçevesinde finanse edilecek projelerin sunulması, seçilmesi ve uygulanmasına ilişkin kurallar, 8 Kasım 2008 tarih ve 27048 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet Destekleme Yönetmeliği 2 ve Destek Yönetim Kılavuzu hükümlerine uygun olarak açıklanmaktadır. Başvuru sahipleri başvuruda bulundukları andan itibaren bu yönetmelik hükümlerini ve bu rehberde yer alan bütün hususları kabul etmiş sayılır. Doğu Marmara Kalkınma Ajansı, zorunlu hallerin ortaya çıkması halinde bu destek programını sürecin herhangi bir aşamasında iptal etme hakkını saklı tutar. Bu durumda başvuru sahipleri ajanstan herhangi bir hak talebinde bulunamaz. Destek için başvurusu yapılan projeler ajans tarafından her zaman eğitim amaçlı olarak ve proje sahibinin ayrıca muvafakati aranmaksızın kullanılabilir. Böyle bir durumda projede yer alan gerçek ve tüzel kişilere ait şahsi bilgiler ve mesleki sır niteliğindeki bilgiler ifşa edilmez. 2.1 Uygunluk Koşulları Destek sağlanabilecek projelere yönelik üç temel uygunluk koşulu söz konusudur: Başvuru sahibi ve ortaklarının uygunluğu Projelerin uygunluğu Maliyetlerin uygunluğu 2.1.1 Başvuru Sahiplerinin Uygunluğu: Kimler Başvurabilir? Valilikler Kaymakamlıklar Bölge, İl ve İlçe Müdürlükleri Bakanlıklara Bağlı Kurum ve Kuruluşlar ile Enstitüler, Araştırma Merkezleri Yerel Yönetimler o İl Özel İdareleri o Büyükşehir Belediyeleri, İl ve İlçe Belediyeleri o 5355 Sayılı Kanun Kapsamındaki Mahalli İdare Birlikleri Üniversiteler o Fakülte, Yüksekokul, Enstitüler Kamu Kurumu Niteliğinde Meslek Kuruluşları o Odalar o Borsalar Sivil Toplum Kuruluşları o Vakıflar o Dernekler o Birlikler o Federasyonlar o Kar Amacı Gütmeyen Kooperatifler vs. UYARI 5449 sayılı Kanunun 19. Maddesinin (d) ve (e) bendinde belirtilen kalkınma ajansı paylarını ve bunlarla ilişkili varsa diğer bütün mali yükümlülüklerini, sözleşme tarihi itibarıyla tamamen yerine getirmeyenler Doğu Marmara Kalkınma Ajansından proje ve faaliyet desteği alamazlar. 2 Bu yönetmeliğe www.marka.org.tr sayfasından ulaşılabilir. 11
Destek almaya hak kazanabilmek için başvuru sahiplerinin aşağıdaki koşulların tümünü sağlamaları gerekir: Kamu kurum ve kuruluşları hariç olmak üzere, tüzel kişiliği haiz olması, Kar amacı gütmeyen kuruluş olması, Başvuru sahibinin sivil toplum kuruluşu olması halinde başvuru tarihinden en az 6 ay önce kurulmuş olması, Ajansın faaliyet gösterdiği TR42 Düzey 2 Bölgesi nde yasal olarak kayıtlı olması, merkez ya da yasal şubelerinin bölgede bulunması veya mevzuatı gereğince bölge sınırlarını kapsayacak şekilde teşkilatlanmış olması, Projeye ilişkin faaliyetlerin ilgili kurum/kuruluşun görev ve yetki alanı içerisinde bulunması, Projenin hazırlığından ve yönetiminden (eğer varsa ortakları ile birlikte) doğrudan sorumlu olması, aracı olarak hareket etmemesi, Proje hesabını kendi adına açma, bu hesaba para aktarma ve bu hesaptan harcama yapma yetkisine sahip olması. Diğer Uygunluk Koşulları Başvuru sahipleri ve proje ortaklarının destek alabilmek için aşağıdaki hallerden herhangi birinde bulunmaması gerekir: a) Hukuki niteliği itibariyle tabi olunması haline, haklarında kesinleşmiş iflas kararı olanlar, tasfiye halinde olanlar, idareleri resmi makamlarca yasal temsilci yahut kayyuma devredilmiş, konkordato ilan etmiş, herhangi bir nedenle faaliyetleri askıya alınmış yahut cezaları ertelenmiş veya affa uğramış olsa dahi haklarında ceza mahkemelerince verilen tüzel kişilere özgü müeyyide kararları kesinleşmiş bulunanlar, b) Kamu kurum ve kuruluşları haricindeki başvurucuların ortakları yahut yönetim ve denetim kurullarında yer alan şahıslar hakkında mesleklerini ifa ederken işledikleri bir suç nedeniyle kesinleşmiş yargı kararıyla hapis cezasına hükmedilenler, c) Kamu kurum ve kuruluşları haricindeki başvurucuların ortakları yahut yönetim ve denetim kurullarında yer alan şahıslar bakımından, cezaları ertelenmiş yahut affa uğramış olsalar dahi Haklarında Türk Ceza Kanunu nun 4. Kısmının 1. Bölümünde yer alan Kamu İdaresinin Güvenilirliğine Karşı Suçlar başlığında sayılan suçlardan ceza aldıklarına dair kesinleşmiş mahkeme kararı bulunanlar. d) Sözleşme imzalandığı tarih itibarıyla; Mahalli idareler dışındaki başvuru sahiplerinden, yapılandırılmış borçlar hariç olmak üzere vergi dairelerine vadesi geçmiş borcu olanlar, Kamu Kurum ve Kuruluşları haricindeki başvuru sahiplerinden, yapılandırılmış borçlar hariç olmak üzere sosyal güvenlik kurumuna vadesi geçmiş borcu olanlar, Mahalli idareler dışındaki başvuru sahiplerinden, ilgili projeye talep edilen destek tutarının yüzde üçü kadar ya da daha fazla bir meblağ için, herhangi bir nedenle haklarında kesinleşmiş haciz işlemi bulunanlar, e) Kamu kurum ve kuruluşları haricindeki başvurucuların ortakları yahut yönetim ve denetim kurullarında yer alan şahıslar bakımından, cezaları ertelenmiş yahut affa uğramış olsalar dahi Haklarında, Türk Ceza Kanunu nun 2. Kısmının 10. Bölümünde yer alan Malvarlığına Karşı Suçlar başlığında sayılanlar ve aynı kanunun 220. Maddesinde yer alan Suç İşlemek Amacıyla Örgüt Kurma başlığında yer alan suçlardan ceza aldıklarına dair kesinleşmiş mahkeme kararı bulunanlar, 12
f) Herhangi bir kamu ihale prosedürüne veya diğer bir mali desteğe ilişkin yükümlülüklere uymayarak, sözleşmeyi ve diğer taahhütleri ihlal ettiği tespit edilenler. Programın açıklandığı sırada aşağıdaki maddelerde belirtilen durumlarda bulunan başvuru sahipleri de destek almaya hak kazanamazlar; g) Teklif edilen proje dolayısıyla menfaat ilişkisi içinde olanlar, h) Teklif çağrısına katılım koşulu olarak kalkınma ajansı tarafından talep edilen bilgilerin temin edilmesi sırasında gerçeğe aykırı beyanda bulunanlar veya bu bilgileri temin edemeyenler, i) Mevcut veya daha önceki teklif çağrılarının değerlendirilmesi sürecinde değerlendirme komitesini veya ajansı etki altında bırakmaya veya gizli bilgi elde etmeye teşebbüs edenler. Yukarıda madde (a), (c), (d), (f), (h), (g) ve (i) de belirtilen durumlarda, teklif çağrısına katılma yasağı, ihlalin tespit edildiği tarihten sonraki iki yıllık süre için geçerlidir. Madde (b) ve (e) de belirtilen durumlarda, teklif çağrısına katılma yasağı, kararın tebliğ tarihinden itibaren dört yıllık bir süre için geçerlidir. Başvuru sahipleri; Başvuru Formu-Başvuru Sahibinin Beyanı ile yukarıdaki (a) dan (i) ye kadar olan kategorilere uymadıklarına dair beyanda bulunurlar. Başvuru sahipleri, sunulan proje teklifinin uygulanmasından doğrudan sorumlu lider kuruluş olarak hareket edecek, projeleri destek almaya hak kazanıp, Doğu Marmara Kalkınma Ajansı ile sözleşme imzaladığı takdirde Sözleşme Tarafı (Yararlanıcı) olacaktır. 2.1.2 Ortaklar ve Ortakların Uygunluğu Başvuru sahipleri tek başlarına ya da ortak kuruluşlarla birlikte başvuruda bulunabilirler. Ortaklar projenin tasarlanmasına ve uygulanmasına katılabilecek ve yaptıkları masraflar destek yararlanıcısının yaptığı masraflarla aynı koşullarda kabul edilebilecektir. Bu nedenle ortaklar, başvuru sahipleri için Bölüm 2.1.1 de belirtilen koşullardan Ajansın faaliyet gösterdiği TR42 Düzey 2 Bölgesi nde yasal olarak kayıtlı olması veya merkez ya da yasal şubelerinin bölgede bulunması veya mevzuatı gereğince bölge sınırlarını kapsayacak şekilde teşkilatlanmış olması dışında, başvuru sahipleri ile aynı uygunluk koşullarına tabidir. Ayrıca bu program kapsamında bir projede başvuru sahibi olmak diğer projelerde ortak olarak iştirak etmek için herhangi bir kısıt oluşturmaz. Ortak olacak kuruluşlar ortaklık beyanını doldurmalıdır. Başvuru Formu Bölüm III de yer alan Beyan, her bir ortak için ayrı olarak düzenlenmeli ve ilgili ortağın yasal yetki verilmiş temsilcileri tarafından imzalanmalıdır. İştirakçiler Başvuru sahibi ve ortakların uygunluk koşullarını karşılamayan kuruluşlar da projeye, o projenin güvenilirliğini ve sürdürülebilirliğini artırmak amacıyla, iştirakçi olarak katılabilir. Bölüm 2.1.1 de belirtilen uygunluk koşullarının iştirakçi kurum, kuruluş ya da kişileri bağlayıcılığı yoktur. İştirakçiler projede mali ve teknik destek sağlama (sponsorluk, uzmanlık aktarımı) gibi roller üstlenir. Ancak yaptıkları harcamalar uygun maliyet olarak değerlendirilmediğinden, başvuru sahibi tarafından sağlanacak eş-finansman tutarına da dâhil edilemez. İştirakçi kuruluşlar, katılımlarına dair beyanda bulunmalıdır (Bkz. Başvuru Formu, Bölüm IV). Başvuru sahibi; destek almaya hak kazanıp, Doğu Marmara Kalkınma Ajansı ile sözleşme imzalaması halinde, iştirakçiler tarafından taahhüt edilmiş katkıları üstlenmek zorundadır. 13
Alt Yükleniciler / Taşeronlar Ortak veya iştirakçi olmayıp, projede yer alan bazı faaliyetlerin ihale edildiği kuruluşlardır. Alt yüklenicilerle yapılacak sözleşmeler, standart destek sözleşmesindeki (EK-H) kurallara tabidir. Siyasi partiler ve bunların alt birimleri, hiçbir şekilde başvuru sahibi, proje ortağı ya da iştirakçi olarak proje başvurusunda bulunamaz, proje uygulamalarında yer alamaz. 2.1.3 Projelerin Uygunluğu Süre Asgari proje süresi 6 ay ve azami proje süresi 18 aydır. Bu süre, sözleşmenin tüm taraflarca imzalandığı günden bir sonraki gün itibarıyla başlar. Yer Projeler, ajansın faaliyet gösterdiği Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova illerinde gerçekleştirilmelidir. Ancak sergi, konferans, fuar ve benzeri etkinliklere katılım faaliyetleri, proje amaçlarının gerçekleştirilmesi için gerekli olduğu durumlarda, bölge dışında gerçekleştirilebilir. Her hâlükârda proje temel faaliyetleri bölge içerisinde gerçekleştirilmelidir. Proje Konusu Sosyal Kalkınma Küçük Ölçekli Altyapı Mali Destek Programı kapsamında; program amaçlarının gerçekleştirilmesine katkıda bulunacak ve konusu program önceliklerinden en az biri ile ilişkili projeler desteklenecektir. Projelerde, amaç/beklenen sonuç/faaliyet planı arasındaki bütünlüğün sağlaması ve odağın net olması beklenmektedir. Aşağıda program öncelikleri kapsamında hangi hedef gruba ne tür faaliyetlerin geliştirilebileceğine dair örnek niteliğinde proje konuları paylaşılmakta ve öncelikler özelinde bazı açıklamalar verilmektedir. Verilen örnekler muhtemel proje konularının tamamını kapsamaz. Örnek proje konuları: 1- Kamu hizmetlerine erişim olanaklarının ve hizmet standartlarının dezavantajlı grupların ihtiyaç ve talepleri doğrultusunda geliştirilmesi, o Kamu binalarının engelli/yaşlı/çocuklu vatandaşların ihtiyaçlarına uygun şekilde dönüştürülmesi, o Dezavantajlı gruplara yönelik olarak kamu hizmetlerine uzaktan erişim olanaklarının geliştirilmesi, o Toplu ulaşım hizmetlerinin engellilerin kullanımına uygun şekilde düzenlenmesi, o Kentlerin teknik altyapı alanlarının engellilerin ihtiyaçlarına uygun şekilde düzenlenmesi, o Kentlerin sosyal altyapı alanlarının engelli/yaşlı/çocuklu vatandaşların ihtiyaçlarına uygun şekilde düzenlenmesi, 2- Dezavantajlı gruplara yönelik istihdam olanakları yaratan faaliyetler, o Dezavantajlı grupların mesleki niteliklerini geliştirebilecekleri eğitim merkezleri ve atölyelerin kurulması, o Dezavantajlı gruplarca üretilen ürünlerin pazarlanması için satış merkezlerinin kurulması, o Dezavantajlı gruplara yönelik iş geliştirme merkezlerinin kurulması, 14
3- Sosyal hizmetlerin sunulduğu fiziki ortamların iyileştirilmesi, o Mevcut kadın konukevlerinin/sığınma evlerinin kapasitesinin ve/veya donatılarının artırılması veya yeni konukevlerinin/sığınma evlerinin hizmete sunulması, bu yönde başarılı hizmet modellerinin uygulanması, o Devletin himayesi altındaki çocuklar için çocuk yuvalarının kapasitesinin ve/veya donatılarının artırılması, bu yönde başarılı hizmet modellerinin uygulanması, o Huzurevlerinin kapasitesinin ve/veya donatılarının artırılması, bu yönde başarılı hizmet modellerinin uygulanması, yaşlı bakımı alanında uzmanlaşmış ve yaşlıların sosyal-kültürel olanaklara erişim sağlayabileceği yeni kurumların oluşturulması, o Aile danışma merkezleri ile toplum merkezlerinin kapasitesinin artırılması, o Ebeveyn ve/veya diğer aile yakınları ile birlikte düşünülen, bütüncül bir hizmet anlayışı geliştirerek özürlü bakım ve rehabilitasyon merkezlerinin kapasitesinin güçlendirilmesi, o Geçici süreli barınma evlerinin şartlarının iyileştirilmesi, hizmet kalitesinin artırılması, o Çocuk bakım hizmetlerinin, yoksul/ dar gelirli ailelerin ve çalışan ebeveynlerin koşullarına ve erişim imkânlarına da uygun olacak şekilde yaygınlaştırılması (tatil parkları, oyun alanları, kreş ), o Yoksul ve dar gelirli kesime yönelik spor/sanat/kültür olanaklarına erişimi kolaylaştırmak üzere aile yaşam merkezlerinin kurulması, 4- İlköğrenim sürecinden başlayarak eğitim-öğretimde bireysel yetenek ve özel gereksinimlerin tespiti ve bunlara uygun eğitim-öğrenim süreçlerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması, o Üstün zekalı/zeka geriliği olan/özel yetenekleri olan çocukların bu yöndeki niteliklerinin tespit edilmesine, bu çocukların uygun eğitim olanaklarına teşvik edilmesine ve bu çocukların yakınlarının desteklenmesine yönelik olarak, rehberlik araştırma merkezlerinin kapasitesinin sistematik bir hizmet anlayışını geliştirecek şekilde artırılması ve diğer ilgili kurum ve kuruluşlar ile koordinasyonunu sağlayacak iletişim altyapısının güçlendirilmesi, o Devletin himayesi altında bulunan çocuklara verilen hizmetler için bütüncül bir yaklaşım geliştirmek amacıyla, yurt ve yuvalarda verilen hizmetlerin üstün zekâlı/zekâ geriliği olan/özel yetenekleri olan çocukların bu yöndeki niteliklerinin tespit edilmesine, bu çocukların uygun eğitim olanaklarına yönlendirilmesine yönelik geliştirilmesi, o Eğitim sisteminin özel gereksinimli öğrencilerin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde geliştirilmesini sağlamak üzere, öğrenci/öğretmen/okul yöneticisi/ebeveynleri kapsayan bütüncül bir yaklaşım geliştirerek, il ya da ilçe ölçekli pilot kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim uygulamalarının yapılması veya bu yönde mevcut uygulamaların geliştirilmesi, Ayrıca, geliştirilen projelerde dikkat edilmesi gereken husus, program kapsamında kamu hizmetlerinin ya da sosyal hizmetlerin sunulduğu mekânlarda hedef gruba sunulan hizmetlerin niteliğini artıracak çalışmaların desteklenecek olmasıdır. Kurumların çalışanlarının çalışma ortamının iyileştirilmesi kapsam dışıdır. Çalışma ortamı yalnızca kurumdaki engelli çalışanın/çalışanların kullanımına uygun olacak şekilde iyileştirilebilir. Bu husus dört numaralı yatay husus çerçevesinde değerlendirilerek değerlendirme kriteri 4.3 çerçevesinde puanlandırılır. 15
Uygun Olmayan Proje Konuları Bu program kapsamında sunulan projeler her koşulda meri mevzuata uygun olmalı ve aşağıdaki konuları kesinlikle içermemelidir: Birincil tarım faaliyetleri, Tütün işleme, tütün mamulleri üretimi, Toptan ve perakende ticaret, İnsan ve yük taşımacılığı, Siyasi veya etnik içerikli faaliyetler, Hukuka, kamu düzenine, genel sağlığa ve toplumun genel ahlak anlayışına aykırı faaliyetler, Alkol ihtiva eden içeceklerin üretimi, Bankacılık, sigortacılık, mali hizmetler, Döviz spekülasyonu ve mali spekülasyonlar içeren faaliyetler; borsa yatırımları, Gayrimenkul yatırımları, Çalıştaylar, seminerler, konferanslar veya kongrelere katılım için bireysel sponsorluklar, Eğitim veya kurslar için bireysel burslar, Hibe verme amaçlı projeler (diğer kişi ya da kuruluşlara hibe (maddi veya ayni) veya kredi sağlamak için), Akademik araştırma ve fizibilite çalışmaları (daha büyük bir projenin parçası değilse), Yerel kuruluşların rutin aktivitelerini finanse etmeyi teklif eden, özellikle faaliyet giderlerini kapsayan projeler, Ajans ile sözleşme imzalanmadan önce başlatılan veya aynı faaliyet için diğer kaynaklardan (ulusal veya uluslararası) finanse edilen projeler (Ancak yararlanıcılar eş finansman tutarlarını, proje kapsamında alınacak ekipmanlar rehin gösterilmemek şartı ile kredi yolu sağlayabilir). Ayrıca, Kalkınma Ajansı Sürekli Eğitim Merkezi (KASEM) ile Ajansımızca geliştirilen işbirliği ağları kapsamında bugüne kadar destek verilen faaliyetler de uygun proje konusu olarak değerlendirilmez. Bu faaliyetler: Kurumsal kalite yapılanması, Ar-Ge ve yenilikçilik desteklerine yönelik proje hazırlama eğitimleri, Ticaret hukukundaki değişikliklere yönelik eğitimler, Proje döngüsü yönetimi eğitimleri, Girişimcilik eğitimleri, Dış ticaret eğitimleri, Afet bilinci ve afete hazırlık kapasite geliştirme eğitimleri, İşçi sağlığı ve iş güvenliği eğitimleri. Kamu kurumları ve belediyeler tarafından işletilen misafirhane, öğretmenevi, sosyal tesis gibi işletmelere yönelik projeler ile kırsal altyapı ve KÖYDES kapsamındaki projeler de bu program kapsamında desteklenmez. Ayrıca Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar (BKK 2012/3305) EK 4 te yer alan teşvik edilmeyecek yatırım konuları desteklenmeyecek ve teşviki belirli şartlara bağlı yatırım konularında istenen şartlar aranacaktır. Örneğin ilkokul, ortaokul, lise, yüksekokul, üniversite, yükseköğretim ve teknik ve mesleki öğretim dışında kalan eğitim yatırımları ile yetişkinlerin eğitilmesine yönelik (kurslar, dershaneler vb) yatırımlar kapsam dışıdır. 16
Proje Başvuruları ve Mali Destek Almaya İlişkin Özel Düzenlemeler Bir başvuru sahibi, bu teklif çağrısı kapsamında en fazla iki (2) projesi için başvuruda bulunabilir ve yalnızca bir (1) projesi için destek alabilir. Aynı başvuru sahibinin her iki proje teklifinin de başarılı olması halinde en yüksek puanı alan proje desteklenir. Bir başvuru sahibi aynı takvim yılı içinde Doğu Marmara Kalkınma Ajansı tarafından açılan teklif çağrıları kapsamında en fazla dört (4) projesi için başvuruda bulunabilir ve en fazla iki (2) projesi için destek alabilir. Bu hususlar bilgi sisteminden ve paydaş veri tabanından takip edilir. Bu sınırları aşan destek uygulamasına rastlanıldığında, bu tür sözleşmeler feshedilir ve sağlanan destek mevzuat ve sözleşmeyle belirlenen koşullarda geri alınır. Doğu Marmara Kalkınma Ajansı aynı proje veya faaliyet için mali destek veya teknik destekten sadece birini sağlar. Başvuru sahipleri herhangi başka bir kuruluştan hibe kullandıkları veya başvuruda bulundukları ancak başvuru tarihi itibarıyla henüz sonuçlanmamış projeleri ile bu programa başvuruda bulunamaz. Bu sınırlamaları aşan destek uygulamasına rastlandığında, bu tür sözleşmeler feshedilir ve sağlanan destek geri alınır. 2.1.4 Maliyetlerin Uygunluğu Destek için sadece uygun maliyetler dikkate alınabilir. Bu nedenle bütçe, hem bir maliyet tahmini hem de uygun maliyetler için tavan niteliğindedir. Uygun maliyetler, götürü maliyetlere değil (yolculuk ve gündelik maliyetleri ve dolaylı maliyetler hariç), gerçek maliyetlere ( projenin uygulanması sırasında yapılacak fiili maliyetler) dayandırılmalıdır. Projede gerçekleştirilecek tüm maliyetler, bu rehberde EK-B olan ve elektronik başvuru sistemindeki formatta hazırlanmalıdır. Bu programda bir maliyetin uygun maliyet olarak kabul edilebilmesi için aşağıdaki genel koşullar aranmaktadır: Projenin uygulama süresi içinde gerçekleşmesi (nihai denetim maliyetleri hariç), Projenin yürütülmesi için gerekli, gerçekçi mali yönetim prensipleriyle uyumlu olması ve maliyet etkinliği sağlaması, Başvuru sahibi veya ortağı tarafından gerçekleştirilmesi, Başvuru sahibi ya da ortağının hesaplarında ya da vergi belgelerinde kayıtlı, tanımlanabilir ve doğrulanabilir olması, orijinal destekleyici belgelerle desteklenmesi. 17
Uygun Maliyetler Uygun maliyetler, doğrudan ve dolaylı olmak üzere iki gruba ayrılır: a. Uygun Doğrudan Maliyetler Proje kapsamında görevlendirilen personelin net maaşları, sosyal sigorta primleri (işveren ve işçi SGK kesintileri), ilgili diğer ücret ve maliyetler, Projenin uygulanmasına katılan kamu görevlilerinin maaşları 3, Toplam proje bütçesinin % 15 ini ve her durumda 30.000 TL yi aşmamak kaydıyla yolculuk ve gündelik giderleri 4 (yapılacak teknik gezilere en çok 4 personelin, çok ortaklı projelerde ise her bir ortağı temsilen yalnızca bir personelin katılımı uygundur), Yeni makine-ekipman (alet, teçhizat, kalıp, test/analiz/ölçüm cihazları ) ve hizmet (nakliye, kira vb.) satın alma maliyetleri, Sarf malzemesi maliyetleri, Taşeron maliyetleri (basım, etkinlik organizasyonu vb.), Eğitim ve danışmanlık hizmeti alım maliyetleri Tüm yapım işleri, Ajans tarafından sağlanan destek tutarı 200.000 TL'nin üzerinde olan projelerde denetim maliyetleri 5, Mali hizmet maliyetleri, Görünürlük Maliyetleri KDV maliyetleri. Projenin uygulama aşamasının sağlıklı yürütülebilmesini temin etmek amacıyla, danışmanlık hizmet alım maliyetleri kapsamında danışmanlık desteği alınabilir ve proje bütçesine yansıtılabilir. Bu aşamada projenin idaresinden sorumlu olacak danışman için araştırma yapılması ve başvuru aşamasında üç alternatif için özgeçmiş ve fiyat teklifi sunulması zorunludur. Ayrıca, başvuru sahibi kurum ile varsa ortakların çalışan personelinin ücretleri Faaliyet Bütçesinde 1. İnsan Kaynakları başlığı altında yazılır. Her türlü danışmanlık maliyetleri Faaliyet Bütçesinde 6. Diğer başlığı altında yansıtılır. 3 Kamu görevlilerinin maaşları projede çalıştıkları süre oranında, belgelendirilmek koşuluyla yararlanıcının (ortaklar dahil) eş-finansmanı olarak kabul edilebilmektedir. Bununla birlikte projede rol alan kamu görevlilerine tabi oldukları mevzuatın imkân tanıması ve ispatlayıcı belgelerin sunulması halinde proje bütçesinden de ödeme yapılabilir. 4 Gündelik giderleri konaklama, yemek ve görev yeri sınırları dâhilinde seyahat giderleri ile muhtelif giderleri kapsar. Görev yerine ulaşmak için yapılan seyahat gideri gündelik giderlerine dâhil edilmemeli; Faaliyet Bütçesinde 2. Seyahat başlığı altında gösterilmelidir. Yurtiçi gündelik giderleri, 2012 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun H Cetvelinde (10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu Hükümleri Uyarınca Verilecek Gündelik ve Tazminat Tutarları) belirtilen memur ve hizmetliler başlığı altında, aylık/kadro derecesi 1-4 olanlar için öngörülen tutarın üç katını aşmayacak şekilde belirlenmelidir. Yurtdışı gündelik giderleri için, Bakanlar Kurulunun Yurtdışı Gündeliklerine Dair Kararında (25 Mart 2012 tarih ve 28244 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2012/2760 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı) belirtilen diğer şekillerde görevlendirilenlerden aylık/kadro derecesi 1-4 olanlar için öngörülen tutar esas alınarak, bu kararın hükümleri uygulanır. Yukarıda belirtilen mevzuatı dikkate alarak, gündelik miktarı ve gündelik esas alınarak belirlenen konaklama tutarının toplamı toplam gündelik tutarı olarak belirlenebilir. Her durumda, harcırah alacak şahıs proje kapsamında, kendi kurumundan alabileceğinden daha yüksek miktarda harcırah alamaz. Ayrıca, proje uygulama safhasında konaklama için gerçek gider belgesi aranacağından bu belge sunulmadığı takdirde sadece kanundaki çıplak gündelik tutarı, damga ve gelir vergisi gibi yasal kesintiler yapıldıktan sonra, ilgili kişiye ödenebilecektir. 5 Yeminli Mali Müşavirler, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası ya da Sermaye Piyasası Kurulunca onaylanmış Bağımsız Denetim Şirketine bağlı onaylı bir denetçi tarafından yapılan dış denetim. 18