DÜNYA EKONOMİSİ Teknoloji, nüfus ve fikir hareketlerini içeren itici güce birinci derecede itici güç denir. Global işbirliği ağıgünümüzde küreselleşmişyeni ekonomik yapının belirleyicisidir. ASEAN ekonomik örgütü bünyesinde APEC kurulmuştur. ABD, dünyanın en yüksek GSMH'ya sahip ülkesidir. Avrupa Birliği'ne üye 11 ülke 1 Ocak 1999 tarihinden itibaren EURO para birimine geçiş yapmıştır. Güneydoğu Asya ülkelerinde yaşanan son ekonomik krizin nedenleri: Bu ülkelerin sabit döviz kuru politikasını benimsemeleri Bu ülkelerin sermaye hareketlerini yanlış kullanmaları Bu ülkelerin mali sistemlerinin yetersiz olması IMF'nin bu ülkelere yönelik olarak erken uyarı sisteminin çalışmaması Japon ekonomisinde 1960'lıyıllar sanayide ve teknolojide büyük atılımların yapıldığıdönemlerdir. Japonya petrol şoku nedeniyle uyguladığısıkıpara politikasıile 1970'li yıllarıçok az hasarla atlatabilmiştir. 1980' li yıllarda Japon ekonomisi dışticaret fazlası vermeye başlamıştır. 1994 yılından sonra ekonomide genişbir iflas dalgası
izlenmiştir. Çin Halk Cumhuriyeti 1949 yılında kurulmuştur. IMF'ye bağlıbirimler: Guvernörler Konseyi, İcra Kurulu, Geçici Kurul, Kalkınma Kurulu Avrupa Birliğine üye ülkelerin Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi'nin dışında tuttuğu ürünlerden biri tekstildir. G-7 'lerin gündemini oluşturan konular: İşsizlik, Gelişmekte olan ülkelerin borçları, Enerji politikaları, Uyuşturucu ve silah ticareti Rekabetçi yapının temel kriterleri: Piyasa payı, İhracat performans, İşgücü maliyetleri, Teknoloji fiyat ve kapasitenin etkinliği UNCTAD'a göre küreselleşmenin meydana getirdiği darboğazlar: Gelişmişve az gelişmişülkeler arasındaki farkın açılması Bir faktör geliri olarak ücretlerin kendi arasında giderek eşitsizleşmesi Yoksulluğun giderilememesi Orta direğin durumunun bozulması Dünya nüfusunun 20.yüzyıl sonunda 6 milyar kişiye ulaşmasıbeklenmektedir. Çok uluslu şirketlerin önümüzdeki dönemde gerçekleştirmeyi istediği stratejiler: Küreselleşme paylarınıartırmak Bölgesel üretim ağlarınıgenişletmek
YatırımlarınıKOBİ'lerce gerçekleştirmek Yatırımlarınıdaha çok gelişmişülkelerde yoğunlaştırmak. NAFTA'dan beklenen yararlar: Ekolojik dengenin korunmasınısağlaması Dışpolitika konusuna önem vermesi ABD'nin gerçek satınalma gücü üzerinde çok sınırlı olumlu etki yaratması ABD'deki vasıflıolmayan işgücü ücretlerinde küçük bir düşüşe yol açması EURO, 2002 yılında Avrupa Birliği'ne üye ülkelerde tek ödeme birimi olmuştur. Asya Kalkınma Bankası: üye ülkeler arasında işbirliğini sağlar, ekonomik kalkınmayıgerçekleştirecek desteği sağlar, üyelerine çeşitli kalkınma faaliyetlerinde kullanılmak üzere borç verir, borcu olanülke hükümeti veya merkez bankasından borcu ödeyeceğine dair garanti ister. Japonya'nın 1990'lıyıllarda yaşadığıekonomik krizin temel nedeni talep yetersizliğidir. Dünya Bankası'nın tanımına göre Çin Halk Cumhuriyeti kişi başına gelir yönünden En yoksul kalkınmakta olan ülke grubunda yer alır. UNCTAD, kalkınmakta olan ülkelerin kalkınma sorunlarıyla daha çok ilgilenmektedir. Rekabetçi yapının analiz edilmesi amacıyla avantaj ve dezavantajların belirlenmesinde kullanılan faktörler: Doğal kaynaklar, İşgücü maliyeti, Boş
zaman olanakları, Altyapı Maastricht Anlaşması1993 yılında yürürlüğe girmiştir. Birbirini doğuran sonuçlar meydana getiren gelişmeler: Bilimsel gelişme, Teknik gelişme, İktisadi gelişme, Sosyal gelişme AB ülkelerinin enflasyon ve bütçe açığına sınır getirme kararımaastricht Kıstaslarında alınmıştır. Dünya ekonomisi içinde yer alan bölgesel entegrasyonlar: AB, CARICOM, EFTA, AFTA Avrupa Merkez Bankası'nın görevleri: Topluluğun para politikasınısaptamak ve uygulamak. Dışticaret işlerini yönetmek. Üye ülkelerin resmi rezervlerini elde tutmak ve idare etmek. Ödemeler sisteminin işleyişini tanzim etmek. Fason mal üretimi, ASEAN'a üye ülkelerin üretiminde önemli bir yere sahiptir. Türkiye, IMF'ye 1947 yılında üye olmuştur. 1997 yılından itibaren G-7'lerin "gözlemci" statüsüyle zirve toplantılarına aldıklarıülke Rusya'dır. Evrensel hastalıklara örnekler: Suçluluk oranının yükselmesi, Uyuşturucu kullanımının artması, Teknolojik işsizliğin çoğalması, İklimlerin bozulması.
Ülke ekonomisi türleri: Az gelişmişekonomiler, Dengesiz kalkınmışekonomiler, Kalkınmış ekonomiler, Kalkınma yolunda olan ekonomiler 1990 yılından sonra, OECD ülkelerinin ekonomilerinde gözlenen değişiklik: Büyüme ve genişleme 1994 yılında ABD, Kanada ve Meksika tarafından kurulan ve 2005 yılına kadar Amerika kıtasında serbest ticaret bölgesi oluşturmak isteyen birlik NAFTA'dır. Avrupa Birliğine üye ülkeler: Belçika, İtalya, Hollanda, Fransa,... Japonya'nın imalat sanayi üretiminde kullanmak amacıyla ithal etmek zorunda olduğu kaynaklar: Kurşun, Çinko, Bakır, Kömür Dünyada resmi olarak işsizliğin olmadığıtek ülke: Hong Kong Gümrükler ve tarife dışıengellerin kaldırılması, Dünya Ticaret Örgütü'nün Liberalleşme ilkesi ile ilgilidir. UNCTAD'ın amaçları: BM sistemi içindeki diğer uluslararasıkuruluşlar ile ekonomik kalkınma konusunda işbirliği yapmak. Uluslararasıticarete ilişkin çok taraflıanlaşmalar yapılmasına yardımcıolmak. Ekonomik kalkınma ve uluslararasıticarete ilişkin ilke ve politikalarıbelirlemek. Farklıgelişme düzeyindeki ülkeler arasındaki dış
ticareti ülkelerin ekonomik kalkınmalarını hızlandıracak şekilde teşvik etmek. Rekabet gücü stratejileri: Bölgeler arasıdengeye dayalıgelişme stratejisi Bölgesel yapılaşmanın istikrarına dayalıgelişme stratejisi Büyüme esaslıgelişme stratejisi, Entegre gelişme stratejisi Prof. Arthur Lewis'in "UluslararasıEkonomik düzen" hakkındaki görüşleri: Dünya ilkel maddeler ihracatçısıülkeler ve sanayi ürünü ihracatçısıülkeler olarak ikiye bölünmüştür. Gelişmekte olan ülkelerin ihracat ürünlerine ilişkin faktör ticaret hadlerinin bu ülkelerin çıkarlarına zıt yönde gelişme göstermektedir. Gelişmekte olan ülkeler finansman yönünden gelişmişekonomilere bağımlıdır. Gelişmekte olan ekonomilerin kalkınma çabalarının başarıya ulaşmasıgelişmişekonomilere olan bağımlılıklarıyla ilişki hale gelmiştir. Japonya, enerji üretiminde dışa bağımlıbir ülke özelliği göstermektedir. IMF'nin amaçları: Ululararasıparasal işbirliğini teşvik etmek. Üye ülkelerin rekabetçi devalüasyona başvurmalarına engel olmak. Dışödeme güçlüğü çeken üye ülkelere gerekli kaynak yardımında bulunmak. Üye ülkelerin ödemeler bilançosu açıklarını azaltmalarına yardımcıolmak.
G-7'ye üye ülkeler: Almanya, Fransa, Japonya, İngiltere Bir ülke temel olarak İhracat performans kriterini kullanarak, diğer dünya ülkelerine göre karşılaştırmalıüstünlüğe sahip olduğu mal gruplarınıbelirleyebilmektedir. Pencereyi Kapat (Close the window) http://www.pekiyi.150m.com Y.Müh. Naim Uygun