Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar Türkiye nin Yeni Şehirleri Yükselecek TÜRKİYE Sürpriz Büyümeyle DÜNYA İKİNCİSİ İnşaat Sektörü İstihdam Rekoru Kırdı AK Parti Milletvekili ve Eski Milli Futbolcu Hakan Şükür HÜRSİAD ı ziyaret etti
4 Başkandan HÜRS AD 2011 HÜRSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Rahmi BIYIK İhracat rakamları karamsarlara cevap oldu 2011 yılı ihracat rakamlarını değerlendirirsek, sonuçların gerek ekonomiyi yönetenler ve gerekse iş dünyası açısından gurur verici olduğunu söylemek istiyorum.türkiye nin ihracatının geçtiğimiz yıl yüzde 18.17 lik artışla 134.7 milyar dolara ulaştığını biliyoruz.bu rakamların, tahminlerin üzerinde oldu.bu sonuçla Türkiye; ekonomik krizle baş etmeye çalışan pek çok Avrupa ülkesi, iç karışıklık yaşan Kuzey Afrika ülkeleri ve Suriye ye rağmen, güçlü ekonomisi ile dimdik ayakta durmayı başarmıştır. Son ihracat rakamlarının, istikrarlı Türk ekonomisi hayali kuranlar için gurur kaynağı olmuştur.türkiye üzerine karamsar tablolar çizen, kötü senaryolar yazanlar içinse hayal kırıklığı oldu.türkiye artık yağmurdan nem kapan bir ülke değil, global krizlere rağmen ayakta kalmayı başaran bir ülkedir.2010 da özellikle Avrupa Birliği dışındaki pazarlara yönelen Türk ihracatçısının, 2011 yılında rekora ulaştı.bu başarıda asıl söz sahibi olanlar, karışıklığın, ekonomik krizlerin had safhada olduğu ülkelere ihracat yapmayı başaranlardır. 2011 yılı ihracat rakamlarının, Türkiye nin güçlü ekonomisinin dünya devleriyle nasıl yarışır hale geldiğini net bir şekilde ortaya koymuştur.istatistiklere göre İstanbul odaklı ihracatın Anadolu daki şehirlere kaymış olması da, bu illerimizdeki işletmelerin başarısıdır. Türkiye nin, çevresindeki bunca karışıklığa, krizlere rağmen son derece iyi ekonomik verilere sahip olması, siyasi ve ekonomik istikrarın ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gözler önüne sermiştir. Bundan sonra yapılması gereken de mevcut istikrarı korumak, sanayici ve işadamlarının önünü açmak, devlet-özel sektör işbirliğine biraz daha önem vermektir. Bütün bunların sonucu olarak, büyüme ve ihracat rekorlarının egale edilmemesi mümkün değildir. Ümidimiz ve temennimiz odur ki güçlü Türk ekonomisi, 2012 yılında da hedefleri aşacaktır.ayrıca 2012 yılının ülkemiz, milletimiz ve tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum. Hoşçakalın
6 Editör HÜRS AD 2011 Türkiye 2012 de nasıl bir performans gösterecek? Türkiye dünyanın büyüme şampiyonu Küresel ekonomilerde 2008 yılında Lehman Brothers la başlayan krizin etkisi sürüyor. Euro Bölgesi başta olmak üzere ABD ve Japonya gibi dev ekonomiler büyüme sorunu yaşarken Türkiye dünya liginde şampiyonluk kovalıyor. Türkiye üçüncü çeyrekte hanehalkı özel tüketimi ve özel sektör yatırımları öncülüğünde yüzde 8,2 büyüdü. Yılın dokuz aylık döneminde ise yüzde 9,6 oranında büyüyen Türkiye elde ettiği sonuçla Çin i geçerek dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisi oldu. Türkiye nin büyüme hızı Avrupa Birliği ülkelerinin yanı sıra dünyanın bir numaralı ekonomisi ABD nin beş katını geçmiş durumda. Ekonomi yönetimini yanı sıra piyasadan gelen sinyaller 2011 sonu itibariyle toplam büyüme rakamının yüzde 8 olacağı yönünde. Büyüme, istihdam, bankacılık sektörü ve ihracat verileri ile dünyanın dev ekonomilerinden ayrışan Türkiye nin 2012 yılında nasıl bir performans göstereceği ise merak konusu. Dünya Bankası ve Uluslar arası Para Fonu nun (IMF) değerlendirmeleri Türkiye için bu yıl yüzde 2 civarında bir büyüme. Hükümetin Orta Vadeli Program (OVP) ile belirlediği 2012 hedefi ise yüzde 4. Ekonomi yönetiminin yanı sıra, Türkiye nin önde gelen dev şirketlerinin patronları ve bankacılık sektörü temsilcileri de yüzde 4 lük hedefin aşılacağını düşünüyor. Bazı karamsar ekonomistler ve uluslar arası kuruluşları 2012 yılının zor geçeceğini söylese de yatırımcıların gerekli tedbirleri aldığı belirtiliyor. Davul zurna çalarak krizin geleceğini söyleyenlerin kaçırdığı bir nokta var, o da şu; kriz sinyalleri erken geldiği için Türk yatırımcısı tedbirini de şimdiden aldı. Alınan önlemler sayesinde 2008 Lehman Brothers krizinde olduğu gibi krize de Türkiye hazırlıklı görünüyor. O dönemin krizi hesapsız geldiği için Türkiye hafif bir sendeleme geçirdi. Ancak 2012 yılında başımıza gelecekler aylar öncesinde davul zurnayla duyurulduğu için hem ekonomi yönetimi hem de reel sektör gerekli hazırlıkları yapmış durumda. Onun için Türkiye, Lehman Brothers krizine rağmen son iki yılda büyük kazanımlar elde etti. 2010 ve 2011 yıllarında yabancı yatırımcının ilgi odağı haline geldi. Türk yatırımcılar Avrupalı meslektaşlarından çok daha avantajlı biçimde yeni yıla giriyor. Avrupalı liderler kriz sürecinde etrafa para saçarken, Türkiye mali disiplinlinden taviz vermedi. Avrupa cari açık ve büyüme sancıları yaşarken Türkiye 2011 yılını işsizlik ve cari açıkta düşme trendini yakalayarak sonlandırıyor. Tabi büyümede dünya lideri olması ise onu dünyada büyüme noktasındaki ligini de göstermiş oluyor. Bir taraftan Türkiye dünyanın başının ağrıdığı bir ortamda kendisini hap ihracatı yapan ülke konumuna itiyor. Hür Sanayici ve İş Adamları Derneği Adına Sahibi Rahmi BIYIK Genel Yayın Yönetmeni Ersin BAYRAM Reklam Koordinatörü Ayhan YILDIRIM Tasarım DANAJANS www.danajans.com Baskı İMPRESS www.impress.com.tr Macun Mah. 3. Cad. No:2 İstanbul Yolu 6. km Yenimahalle/ANKARA HÜRSİAD Adres Rafet Canıtez Cad. No:70 Oran/ANKARA Tel: 0.312 492 0 444 Faks: 0.312 492 04 48 info@hursiad.org.tr Hürsiad Dergisi nin her hakkı Hür Sanayici ve İş Adamları Derneğine aittir. Reklam İrtibat 0.312 492 0 444 İyi okumalar.
İÇİNDEKİLERER İÇİN 12 TÜRKİYE SÜRPRİZ BÜYÜMEYLE DÜNYA İKİNCİSİ 32 15 EKONOMİ VERİLERİ 23 SANAYİ DE ÇARKLAR HIZLANDI 26 30 İHRACAT VAN DEPREMİ 52 32 RAHMİ BIYIK İLE RÖPORTAJ 34 TÜRKİYE YARDIMLARINI ARTIRDI 36 DÜNYA YI YÖNETEN 50 ŞİRKET 38 ARTIK TAPUDA İŞLEM YAPMAK ÇOK KOLAY 42 HÜRSİAD 58 64 KAPAK KONUSU AVRUPA DA KRİZ DERİNLEŞİYOR AB DEN TÜRKİYE EKONOMİSİNE ÖVGÜ 114 47 69 TÜRKİYE 10 YILDA YÜZDE 53.9 BÜYÜDÜ! 74 2012 YE GİRERKEN...
DEKİLER 2012 DE KİM NE KADAR ZAM ALACAK? 83 TUSKON 84 D8 ZİRVESİ 96 122 EKO HABER 99 YENİ KANUN ŞİRKETLERİN YAPISINI DEĞİŞTİRECEK 112 Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar; TÜRKİYE NİN YENİ ŞEHİRLERİ YÜKSELECEK 114 İNŞAAT SEKTÖRÜ İSTİHDAM REKORU KIRDI 119 126 90 SIR GİBİ SAKLANAN PROJE 123 OTOMOTİV PAZARI YÜZDE 20 BÜYÜDÜ 124 GÜVENLİ İNTERNET 126 MERCEDES GELECEĞİN ARABASINI ÜRETTİ 133 133 TEKNOLOJİ TÜRKİYE EN DEĞERLİ 19. ÜLKE MARKASI 134 137 AVRUPA NIN EN ÇOK GEZİLEN MEKANI 139
12 Ekonomi HÜRS AD 2011 2011 yılının üçüncü döneminde sabit fiyatlarla en fazla büyüme gösteren sektör, dolaylı mali aracılık hizmetleri oldu. Geçen yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 12,7, bu yılın ilk çeyreğinde ise yüzde 13,9 büyüyen sektör, ikinci çeyreğinde 18,8 büyüme gösterdi. Sektörün cari fiyatlarla büyüklüğü, 3 milyar 908 milyon liraya yükseldi. Türkiye ekonomisinde tüm sektörlerde büyüme gözlendi. En fazla büyüyen sektörlerin başında mali aracı kuruluşların faaliyetleri (yüzde 15,8), inşasürpriz büyümeyle dünya ikincisi Türkiye sürpriz büyümeyle dün Avrupa Birliği, finansal darboğazdan kurtulmak için zirve üstüne zirve yaparken, Türkiye ekonomisi tahminleri geride bırakarak büyümesini sürdürüyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2011 in üçüncü çeyreğinde Gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 8,2 arttı. Bu rakamla Türkiye 3. çeyrekte Çin in ardından dünyada ikincisi oldu. İlk dokuz ayda ise yüzde 9,6 büyüme ile Çin i de geride bırakarak ilk sırada yer aldı. Türkiye nin iç talebiyle bu kadar büyüyebilen ender ülkelerden olduğuna işaret eden ekonomistler, yılsonu büyüme oranının yüzde 8 i aşacağını belirtiyor. TÜİK in dün açıkladığı 2011 yılı üçüncü döneme ilişkin gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) verileri, ekonomide iyiye gidişi bir kez daha gözler önüne serdi. Buna göre, üretim yöntemiyle hesaplanan gayri safi yurtiçi hasıla tahmininde, 2011 yılı üçüncü üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre cari fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasıla yüzde 17,4 lük artışla 348 milyar 802 milyon liraya çıktı. Sabit fiyatlarla ise bu dönemde ekonomi, yüzde 8,2 lik büyümeyle 31 milyar 29 milyon lira oldu. Ekonomistlerin hesaplamalarına göre yüzde 8,2 büyümeye özel tüketimin katkısının yüzde 4,7, hanehalkı özel tüketiminin katkısı yüzde 3,1 oldu. Takvim etkisinden arındırılmış sabit fiyatlarla GSYH 2011 yılı üçüncü üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7,7 lik artış gösterirken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH değeri bir önceki döneme göre yüzde 1,7 arttı. Sabit fiyatlarla bakıldığında geçen yılın ilk çeyreğinde ekonomi yüzde 12,2, ikinci çeyrekte yüzde 10,2, üçüncü çeyrekte yüzde 5,3, dördüncü çeyrekte de yüzde 9,2 büyüme göstermişti. Yılın tamamında ise ortalama büyüme yüzde 9 u bulmuştu.
Ekonomi 2011 13 HÜRS AD at (yüzde 10,6), ulaştırma, depolama ve haberleşme (yüzde 9,7), toptan ve perakende ticaret (yüzde 9,6) geldi. Öte yandan TÜİK ilk çeyrek için daha önce açıkladığı yüzde 11,6 lık büyümeyi yüzde 12 ye revize etti. Sonuçları değerlendiren üst düzey bir ekonomi yetkilisi üçüncü çeyrek sonuçlarının, alınan tedbirlerin yavaş yavaş etkisini göstermeye başladığını gösterdiğini söyledi. İlk çeyrekte yüzde 12, bir önceki çeyrekte yüzde 8,8 olan büyümenin üçüncü çeyrekte yüzde 8,2 ye gerilemesinin, büyümede yumuşak inişin iyi bir işareti olduğunu vurgulayan yetkili, OVP de yüzde 7,5 olsa da bu sene Türkiye yüzde 8 civarında bir büyümeyle yılı tamamlar. Yeni tedbirlerin alınması şu aşamada gerekmiyor. dedi. Dünya ekonomilerinin ne yöne gideceğine yönelik net bir işaret olmadığını belirten aynı yetkili, şöyle konuştu: Zaten hızlı büyümenin getireceği olumsuzluk kaygı verecek noktaya gelirse birtakım tedbirler hızlı şekilde yürürlüğe konulur. Gelecek sene de Türkiye öngördüğü şekilde yüzde 4 lük büyümeyi yakalayacaktır. Türkiye ekonomisini ciddi şekilde etkileyecek bir durumla karşılaşılma ihtimali çok gözükmüyor. Kişi başına milli gelir 10 bin 761 dolara çıktı KİŞİ başına düşen milli gelir cari fiyatlarla 17 bin 21 TL, dolar cinsinden 10 bin 761 dolar olarak gerçekleşti. Son 1 yıllık dönem, 2009 yılının 4. çeyreği ile 2010 yılının 3. çeyreğini kapsayan 4 çeyreklik dönemle karşılaştırıldığında kişi başına milli gelir TL cinsinden 2 bin 636 TL, dolar cinsinden ise bin 239 dolar artış gösterdi. Eylül ayı itibariyle son bir yıllık dönemde (dört çeyrek) cari fiyatlarla yıllık Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) 1 trilyon 254 milyar 867 milyon TL ye ulaştı. GSYH deki bu artışla birlikte, kişi başına düşen gelir son 1 yıllık dönemde 17 bin 21 TL oldu. TÜİK verilerine göre 2009 yılı 4. çeyreği ile 2010 yılının 3. çeyreğini kapsayan 4 çeyreklik dönemde, GSYH 1 trilyon 61 milyar TL, kişi başına düşen milli gelir ise 14 bin 386 TL düzeyinde gerçekleşmişti. Böylece son 1 yıllık dönemde kişi başına milli gelir 2 bin 636 TL artış gösterdi. Hesaplamalarda TÜİK in Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Verileri çerçevesinde 2010 yılı için açıkladığı 73 milyon 722 bin 988 kişilik nüfus esas alındı. Son bir yıllık dönemde dolar cinsinden GSYH, 784 milyar 332 milyon dolar olarak gerçekleşirken, kişi başına gelir de 10 bin 761 dolar olarak belirlendi. Türkiye sürpriz büyü
14 Ekonomi HÜRS AD 2011 İhracatın katkısı büyük YILIN üçüncü çeyreğinde, ihracatta gözlenen yüksek performans ile net dış talep büyümeye pozitif katkı sağladı. Bu çeyrekte ihracat yüzde 10.8 büyürken, ithalat ilk kez ihracatın gerisine düştü ve yüzde 7.3 oldu. 3. çeyrekte ihracat 2010 un 3. çeyreğine göre yüzde 25.4 artarak 27 milyar dolardan 33.9 milyar dolara yükseldi. İlk üç çeyrek sonunda bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 21.8 artış kaydetti. Büyüme kamu değil özel sektör kaynaklı Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Türk ekonomisindeki yüzde 8.2 lik büyümenin özel sektör talebine dayalı olduğunu vurgulayarak, kamu harcamalarının büyümeye katkısının sınırlı olduğuna dikkat çekti. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Türkiye ekonomisinin OECD, Avrupa Birliği ve G20 ülkeleri arasında çok güçlü büyüme performansı gösteren sayılı ülkelerden biri olduğunu vurguladı. Türkiye de gerçekleşen büyümenin özel sektör talebine dayalı bir büyüme olduğunu vurgulayan Babacan, kamu harcamalarının büyümeye katkısının sınırlı olduğunu kaydetti. Babacan, yılın ilk dokuz aylık dönemindeki yüksek performans ile 2011 yılı büyümesinin Orta Vadeli Program tahminlerinin de üzerinde gerçekleşmesinin beklendiğini kaydetti. Ali Babacan, yaptığı yazılı açıklamada, TÜİK in, bugün 2011 yılı üçüncü çeyreğine ilişkin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) büyüme rakamlarını açıkladığını hatırlatarak, GSYH nin 2011 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre reel olarak yüzde 8.2 oranında artarken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış büyüme hızının da bir önceki çeyreğe göre yüzde 1.7 oranında gerçekleştiğini kaydetti. İstihdam da yaratıldı Böylece GSYH nin 2011 yılı ilk dokuz aylık döneminde reel olarak yüzde 9.6 oranında büyüme kaydettiğini belirten Babacan, bu gerçekleşme ile Türkiye ekonomisinin OECD, Avrupa Birliği ve G20 ülkeleri arasında çok güçlü büyüme performansı gösteren sayılı ülkelerden biri olduğunu ifade etti. Türkiye de gerçekleşen büyümenin özel sektör talebine dayalı bir büyüme olduğunu vurgulayan Babacan, kamu harcamalarının büyümeye katkısının sınırlı olduğunu kaydetti. Babacan, Özel nihai tüketim harcamaları ve özel sektör yatırımlarındaki güçlü artışa bağlı olarak 2011 yılı üçüncü çeyreğinde toplam iç talep büyümeye 7.7 puan katkı sağlamıştır. Önceki dönemlerden farklı olarak ihracatta gözlenen yüksek performans sonucunda net dış talep de yılın üçüncü çeyreğinde büyümeye pozitif katkı sağlamıştır. Türkiye ekonomisinin yılın ilk dokuz ayında kaydettiği büyüme istihdam yaratan bir büyüme olmuştur. Pek çok ülkede işsizlik oranlarının yüksek seviyede seyrettiği bir dönemde Türkiye de bu yılın üçüncü çeyreği itibariyle geçen yılın aynı dönemine göre ilave 1 milyon 689 bin kişiye istihdam sağlanmıştır dedi.
Ekonomi Verileri 2011 15 HÜRS AD 2011 son çeyrekteki enflasyon EYLÜL AYI ENFLASYON RAKAMLARI rakamları Türkiye İstatistik Kurumu, (TÜİK) Eylül ayında Tüketici Fiyatları Endeksi nin yüzde 0,75 arttığını açıkladı. Üretici Fiyatları Endeksi ise değişim yüzde 1,55 oldu. Geçen ay enflasyon sepetinde bulunan 445 üründen 80 inin ortalama fiyatlarında değişim olmadı. 288 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 77 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş yaşandı. Enflasyonda aylık yüzde 0,75 olan artış bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 4,53, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,15 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 6 oldu. Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 2,78 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda yaşandı. Eylül ayında endekste yer alan gruplardan ulaştırmada yüzde 1,92, eğitimde yüzde 1,79, lokanta ve otellerde yüzde 1,10, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,99, ev eşyasında yüzde 0,92, konutta yüzde 0,63, eğlence ve kültürde yüzde 0,43, haberleşmede yüzde 0,18, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,11, sağlıkta yüzde 0,03 artış yaşanırken, giyim ve ayakkabıda yüzde -3,24 düşüş oldu.
16 Ekonomi Verileri HÜRS AD 2011 ULAŞTIRMA TAVAN YAPTI Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE de en yüksek artış yüzde 20,19 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşti. Ulaştırma (yüzde14,10), ev eşyası (yüzde8,61), lokanta ve oteller (yüzde8,36), giyim ve ayakkabı (yüzde6,29), eğitim (yüzde6,24) artışın yüksek olduğu diğer harcama grupları olarak öne çıktı. 26 bölge içinde TÜFE nin aylık bazda en yüksek artış gösterdiği bölge yüzde 1,46 ile Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan oldu. Aralık ayına göre en yüksek artış Erzurum, Erzincan, Bayburt bölgesinde görüldü. EKİM AYI ENFLASYON RAKAMLARI Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ekim ayında, Tüketici Fiyatları Endeksi nin (TÜFE) yüzde 3,27, Üretici Fiyatları Endeksi nin (ÜFE) ise yüzde 1,60 arttığını açıkladı. TÜİK in 2003 baz yıllık verilerine göre, ekim ayı itibarıyla yıllık enflasyon ise TÜFE de yüzde 7,66, ÜFE de yüzde 12,58 oldu.yılın 10 ayında, TÜFE de yüzde 7,95, ÜFE de yüzde 11,48 oranında artış gerçekleşti.ekim ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 5,93, üretici fiyatlarında yüzde 10,26 düzeyinde oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2011 yılı Ekim ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi bir önceki aya göre yüzde 3,27 artış gösterdi. Merkez Bankası Beklenti anketi sonuçlarına göre, Ekim ayı tüketici fiyat endeksi (TÜFE) beklentisi 1,69, yıl sonu yıllık TÜFE beklentisi ise yüzde 8,01 düzeyindeydi. Piyasanın ekim ayı enflasyon beklentisi yüzde 2,66 ile yüzde 3 arasında değişiyordu. Yılın ilk 10 aylık döneminde ise enflasyon yüzde 7,95 olarak hesaplandı. Yıllık bazda yüzde 7,66 artan TÜFE de, on iki aylık ortalamalara göre de yüzde 5,93 artış gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış, yüzde 14,11 ile alkollü içecekler grubunda görüldü. Ekim ayında endekste yer alan gruplardan giyim ve ayakkabıda yüzde 7,99, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 4,04, konutta yüzde 3,59, ev eşyasında yüzde 1,61, eğlence ve kültürde yüzde 1,08, lokanta ve otellerde yüzde 1, ulaştırmada yüzde 0,61, haberleşmede yüzde 0,57, eğitimde yüzde 0,24, sağlıkta yüzde 0,03 artış, çeşitli mal ve hizmetle yüzde 0,96 düşüş görüldü. Yıllık bazda ise TÜFE de en yüksek artış yüzde 18,05 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşti. Yüzde 15,05 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 14,35 ile ulaştırma, yüzde 10,49 ile ev eşyası, yüzde 8,85 ile konut, yüzde 8,28 ile lokanta ve oteller, artışın en yüksek olduğu harcama grupları oldu. 2011 yılı Ekim ayında endekste kapsanan 445 maddeden 71 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 321 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 53 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti. ÜFE Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise 2011 Ekim de aylık bazda yüzde 1,60 arttı. 10 aylık döneme ilişkin ÜFE artışı yüzde 11,48 olarak hesaplandı. Yıllık artış 12,58 olan ÜFE, 12 aylık ortalamalara göre ise yüzde 10,26 yükseldi. Aylık değişim tarım sektöründe yüzde 3,99, sanayi sektöründe ise yüzde 1,16 olarak gerçekleşti. Tarım sektörü endeksinde, 10 ayda yüzde 1,64 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4,39 düşüş ve 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 6,62 artış meydana geldi. Sanayi sektörü endeksinde 10 ayda yüzde 13,56, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16,56 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 11,03 artış gerçekleşti. ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış yüzde 4,33 ile metal cevheri alt sektöründe gerçekleşti.sanayinin üç sektöründen, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 3,34, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 2,62, imalat sanayi sektöründe yüzde 0,86 artış oldu. Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, yüzde 4,33 ile metal cevheri, yüzde 3,65 ile elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı, yüzde 3,01 ile mobilya imalatı, yüzde 3 ile ham petrol ve doğalgaz çıkarımı, yüzde 2,74 ile maden kömürü ve linyit, yüzde 2,69 ile büro makineleri imalatı, yüzde 2,49 ile iletişim teçhizatı imalatı, yüzde 1,70 ile metal eşya sanayi alt sektörleri oldu.buna karşılık ana metal sanayi yüzde 1,77, motorlu kara taşıtları imalatı yüzde 0,09, basın ve yayım yüzde 0,15 ile bir ay önceye göre endekslerin en az arttığı veya en fazla gerilediği alt sektörler oldu. Ekim de endekste kapsanan 785 maddeden 147 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmadı, 446 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 192 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
Ekonomi Verileri 2010 17 HÜRS AD ÖZEL KAPSAMLI TÜFE GÖSTERGELERİ- Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, çekirdek enflasyon yerine açıklanan TÜFE göstergeleri, Ekim de aylık bazda mevsimlik ürünler hariç yüzde 2,25, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 2,74 arttı. Fiyatlar, enerji hariç yüzde 3,21, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 2,55 arttı. Özel kapsamlı TÜFE göstergelerine yıllık bazda bakıldığında ise mevsimlik ürünler hariç yüzde 9,74, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 9,92, enerji hariç yüzde 6,61, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 9,08, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 5,99, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç ve fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç yüzde 6,10 yükseldi. Vergi ve harçlara yeni yıl zammı Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Ekim ayı enflasyon verileri çerçevesinde vergilerin artışında kullanılacak yeniden değerleme oranı 2012 yılında yüzde 10.26 olacak. Vergi Usulü Kanunu na göre, TÜİK tarafından açıklanan Ekim ayı Üretici Fiyatları Endeksi nin (ÜFE) 12 aylık ortalamaları dikkate alınarak belirlenen yeniden değerleme oranında, çeşitli vergiler, harçlar ve cezalar ile geçici vergi dönemleri itibariyle yapılacak değerlemeler esas alınıyor. Gelir İdaresi Başkanlığı nın oranın duyurusuna ilişkin Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği nin kısa süre içinde Resmi Gazete de yayımlanması bekleniyor. Söz konusu oran 2011 de yüzde 7.7, 2010 da yüzde 2.2, 2009 da yüzde 12, 2008 de yüzde 7.2, 2007 de yüzde 7.8, 2006 da yüzde 8.16, 2005 te yüzde 11.6, 2004 te 28.5 ve 2003 te yüzde 59 olmuştu. Yeniden değerleme oranı doğrultusunda, çevre temizlik vergisi dışında kalan taşıt vergileri, harçlar, damga vergisi, cezalar ve değerli kağıtlar ile defter tutma hadleri yüzde 10.26 oranında artırılacak. Bu durumda araçlar için uygulanan motorlu taşıtlar vergisinden, emlak vergisine tabi değerlere ve pasaportlara kadar birçok mal ve hizmette, belirlenen oranda vergi artışı olacak. Çevre temizlik vergisi ise yeniden değerleme oranının yarısı kadar ve yüzde 5.13 oranında artırılacak. Bakanlar Kurulu nun yeniden değerleme oranını yarısına kadar artırmaya yetkisi bulunuyor. KASIM AYI ENFLASYON RAKAMLARI Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2011 yılı Kasım ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi bir önceki aya göre yüzde 1,73 artış gösterdi. Merkez Bankası, mali ve reel sektördeki karar alıcılarla her ay iki kez gerçekleştirdiği Beklenti Anketi nin Kasım ayı 2. dönem sonucuna göre, Kasım ayı enflasyon beklentisi yüzde 0,92, gelecek ayın enflasyon beklentisi yüzde 0,51, yıl sonu yıllık TÜFE beklentisi yüzde 9,22 düzeyinde çıkmıştı. Piyasaların Kasım ayı enflasyon beklentisi ise TÜFE de yüzde 1,74 ile yüzde 3, ÜFE beklentisi de yüzde 0,93 ile yüzde 1,47 arasında değişiyordu. Yılın 11 aylık döneminde ise enflasyon yüzde 9,82 olarak hesaplandı. Yıllık bazda yüzde 9,48 artan TÜFE de, on iki aylık ortalamalara göre de yüzde 6,13 artış gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış, yüzde 5,59 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti. Kasım ayında endekste yer alan gruplardan alkollü içecekler ve tütünde yüzde 3,69, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 3,27, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 1,69, ev eşyasında yüzde 1,15, haberleşmede yüzde 0,90, lokanta ve otellerde yüzde 0,62, konutta yüzde 0,61, sağlıkta yüzde 0,23, eğitimde yüzde 0,07, eğlence ve kültürde yüzde 0,01 artış, ulaştırmada yüzde 0,55 düşüş gerçekleşti.
18 Ekonomi Verileri HÜRS AD 2011 TÜFE de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 19,14 ile çeşitli mal ve hizmetlerde görüldü. Yüzde 18,56 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 13,22 ile ulaştırma, yüzde 11,09 ile de ev eşyası artışın en yüksek olduğu diğer harcama grupları oldu. 2011 yılı Kasım ayında endekste kapsanan 445 maddeden 54 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 317 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 74 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti. ÜFE Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise 2011 Kasımda aylık bazda yüzde 0,65 arttı. 11 aylık döneme ilişkin ÜFE artışı yüzde 12,20 olarak hesaplandı. Yıllık artış 13,67 olan ÜFE, 12 aylık ortalamalara göre ise yüzde 10,72 yükseldi. Tarım sektöründe üretici fiyatları yüzde 5,40 artarken, sanayi sektöründe yüzde 0,25 azalma meydana geldi. Tarım sektörü endeksinde, 11 ayda yüzde 7,14, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,25, 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 5,61 artış meydana geldi. Sanayi sektörü endeksinde 11 ayda yüzde 13,27, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,54 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 11,82 artış gerçekleşti. ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış yüzde 4,18 ile tütün ürünleri imalatı alt sektöründe gerçekleşti. Sanayinin üç sektöründen, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 1,86, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 0,18 artış, imalat sanayi sektöründe ise yüzde 0,50 düşüş gerçekleşti. Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, yüzde 4,18 ile tütün ürünleri imalatı, yüzde 3,33 ile büro makineleri imalatı, yüzde 2,79 ile deri ürünleri imalatı, yüzde 2,16 ile maden kömürü ve linyit, yüzde 1,98 ile ham petrol ve doğalgaz çıkarımı, yüzde 1,86 ile elektrik, gaz üretimi ve dağıtım alt sektörleri oldu. Buna karşılık fiyatlar geçen aya göre incelendiğinde, metal cevheri sektöründe yüzde 6,63, ana metal sanayi sektöründe yüzde 5,99, iletişim teçhizatı imalatı sektöründe yüzde 2,95, tekstil ürünleri imalatı sektöründe yüzde 1,63 azalma meydana geldi. ÖZEL KAPSAMLI TÜFE GÖSTERGELERİ Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, çekirdek enflasyon yerine açıklanan TÜFE göstergeleri, Kasımda aylık bazda mevsimlik ürünler hariç yüzde 0,66, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 1,20 arttı. Fiyatlar, enerji hariç yüzde 2,06, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 1,48 arttı. Özel kapsamlı TÜFE göstergelerine yıllık bazda bakıldığında ise mevsimlik ürünler hariç yüzde 10,12, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 10,32, enerji hariç yüzde 8,95, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 9,82, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 8,24, enerji hariç, alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç ve fiyatları yönetilen/ yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç yüzde 8,52, alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç ve fiyatları yönetilen/ yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç ve işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 9,50 yükseldi. Enflasyon 2002 yılından bu yana en yüksek seviyesine tırmandı. Tahminleri aşan artışta ÖTV zammı ve döviz kurundaki artış etkili oldu. Elektrik, doğalgaz, gıda ve giyime gelen son zamlarsa tuz biber oldu.enflasyondaki artışın bir miktar daha sürmesi ve yıl sonunda yüzde 9 civarında olması bekleniyor. Ancak, gerekli adımlar atılmazsa zam yağmuru yeni yılda da devam edecek. TÜİK in enflasyon rakamlarına göre, 2012 nin yeniden değerleme oranı yüzde 10,26 olarak öngörülüyor. Bakanlar Kurulu, kendisine verilen eksiltme yetkisini kullanmazsa otomatik zam kaçınılmaz olacak. Motorlu taşıtlar vergisi, damga vergisi, çevre temizlik vergisi, harçlar, trafik ve vergi cezaları, yüzde 10,26 oranında artacak. Enflasyonda hedefi şaşırtan ne oldu? Merkez Bankası nın sene başında açıkladığı yüzde 5,5enflasyon hedefi, neredeyse iki katına çıkarak yıl sonuna doğru çift haneye dayandı.2010 yılında yüzde 6,40 olarak gerçekleşen Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) yıllık artışı, ocak ayında yüzde 4,90 a geriledi. Mart ayında yüzde 4,16, şubatta yüzde 3,99 olarak gerçekleşen yıllık enflasyon nisan ayını yüzde 4,26 olarak geçtikten sonra yükselişe geçti. Yıllık enflasyon mayıs ayında yüzde 7,7, haziran ayında yüzde 6,24, temmuz ayında yüzde 6,31, ağustosta yüzde 6,65, eylülde yüzde 6,15 olarak gerçekleşti. Ekim ayında yüzde 7,66 ya çıkan yıllık enflasyon, kasımda yüzde 9,48 e ulaştı. Sene başında 2011 enflasyon hedefini yüzde 5,5 olarak açıklayan Merkez Bankası gelinen bu değerle hedefinden oldukça uzaklaşırken,enflasyonun yükselmesinde Türk Lirası ndaki değer kaybının rol oynadığı ifade ediliyor. Olumsuz hava koşullarının enflasyonu önümüzdeki aylarda yüksek tutmaya devam edeceği, 2012 yılının ilk çeyreğinden sonra ise enflasyonun düşüş eğilimine geçeceği belirtiliyor. Merkez Bankasının son Enflasyon Raporunda, bu yılın üçüncü çeyreğinde Avro Bölgesi nde kamu borçlarının sürdürülebilirliğine dair endişelerin artması ve ABD emlak ve emek piyasalarındaki toparlanmanın öngörülenden daha yavaş olacağının anlaşılmasının, küresel ekonomiye dair aşağı yönlü riskleri belirginleştirdiği belirtilmiş, küresel ekonomiye dair belirsizliklerin artması ve risk iştahındaki bozulmaya paralel olarak gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışları gözlenirken, bu etkinin gelişmekte olan ülkelerde kısa vadeli enflasyon baskılarına yol açıp, büyüme ve finansal istikrar kaygılarını ön plana çıkarttığı anlatılmıştı. Merkez Bankasının, Aralık ayı birinci dönem beklenti anketine göre ise yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 10,25 e çıktı. Kasım ayının ikinci dönem anketinde bu oran yüzde 9,22 düzeyindeydi.
Ekonomi Verileri 2011 19 HÜRS AD Dış ticaret rakamları açıklandı Yeni rakamlar açıklandı. İşte Türkiye ekonomisinde son durum Türkiye de Ocak-Eylül döneminde ihracat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 21,8 artarak 99 milyar 502 milyon dolara, ithalat ise yüzde 39,1 artarak 181 milyar 661 milyon dolara ulaştı. Aynı dönemde dış ticaret açığı 48 milyar 839 milyon dolardan 82 milyar 159 milyon dolara çıktı. 631.82 milyon dolar dış borç ödedik Türkiye, 1-14 Kasım tarihleri arasında özel sektör borçları hariç, 631,82 milyon dolar dış borç ödedi. Merkez Bankasının haftalık verilerine göre, dış borç ödemesinin 262,51 milyon doları Hazine, 7,90 milyon doları genel ve katma bütçeli idarelerin dokümantasyon, kitap bedeli, katılma payı, üyelik aidatı gibi ödemeleri ile MSB ve savunma sanayi ödemelerinin meydana getirdiği diğer kamu ödemeleri, 4,04 milyon doları Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ödemesinden oluştu. Söz konusu dönemde IMF ye 443,02 milyon dolar ödeme yapılırken, Türk Savunma Fonu na ödeme yapılmadı. Türkiye nin, yılın başından itibaren ödediği dış borç tutarı, 1-16 Kasım dönemindeki ödeme de dahil edildiğinde 11 milyar 604,15 milyon doları buldu. Bu zamana kadar yapılan toplam ödemenin 7 milyar 722,49 milyon dolarını Hazine tek başına gerçekleştirdi.