ŞİRKETLERDE UFRS YE İLK GEÇİŞ UYGULAMALARI



Benzer belgeler
XI-29-KONSOLİDE OLMAYAN İncelemeden Bağımsız Denetimden

TUNA FAKTORİNG HİZMETLERİ A.Ş. 31/12/2007 AYRINTILI BİLANÇOSU(YTL)

BİLANÇO (YTL) VARLIKLAR

A MUHASEBE KPSS/1-AB-PS/ Kayıtlarında nâzım hesapları kullanan bir işletmenin, 1. I. Amortisman ayrılması

KOÇTAŞ YAPI MARKETLERİ TİC. A. Ş. 31 ARALIK 2013 TARİHİ İTİBARİYLE HAZIRLANAN FİNANSAL TABLOLAR

KOÇTAŞ YAPI MARKETLERİ TİCARET. A. Ş. 31 ARALIK 2016 TARİHİ İTİBARİYLE HAZIRLANAN FİNANSAL TABLOLAR

Dipnot Referansları

Finansal Araçlar. UMS 39 Jale Akkaş. 12 Ekim, Grant Thornton Türkiye

XI-29-KONSOLİDE OLMAYAN İncelemeden Bağımsız Denetimden

TMS / TFRS ye GEÇİŞ UYGULAMA ÖRNEĞİ EĞİTİM NOTLARI UYGULAMA ÖRNEĞİ. Ali Osman Eflatun Sorumlu Ortak Başdenetçi

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2013/ Tarihi İtibariyle Menkul Kıymetlerin Değerlemesine İlişkin Açıklamalar.

VI. Çözüm Ortaklığı Platformu

KOÇTAŞ YAPI MARKETLERİ TİC. A. Ş. 31 ARALIK 2014 TARİHİ İTİBARİYLE HAZIRLANAN FİNANSAL TABLOLAR

XX. BÖLÜM: MONOGRAFİLER

Eminiş Ambalaj Sanayi ve Ticaret AŞ 31 Aralık 2005 Tarihi İtibariyle Bilanço (Para birimi: YTL)

Özsermaye Değişim Tablosu

Tek Düzen Hesap Planı, Muhasebe Hesap Kodları 1. DÖNEN VARLIKLAR 10. Hazır Değerler 100. Kasa 101. Alınan Çekler 102. Bankalar 103.

ŞEKER FAKTORİNG A.Ş. Finansal Kurumlar Finansal Rapor Konsolide Olmayan Aylık Bildirim

Dipnot Cari Dönem Geçmiş Dönem Referansları

XYZ ŞİRKETİ BİLANÇOSU (TL) A K T İ F (VARLIKLAR) I. DÖNEN VARLIKLAR A. Hazır Değerler 1. Kasa 2. Alınan Çekler 3. Bankalar 4.

2014/1.DÖNEM SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK SINAVLARI FİNANSAL MUHASEBE 16 Mart 2014-Pazar 09:00-12:00

Halk Hayat ve Emeklilik Anonim Şirketi 31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Bilanço (Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.

01 OCAK 31 ARALIK 2017 VE 2016 DÖNEMLERİNE AİT AYRINTILI BİLANÇO V.U.K. hükümlerine göre düzenlenmiş (Tutarlar TL olarak ifade edilmiştir) Bağımsız

2019/1 DÖNEM SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK SINAVI FİNANSAL MUHASEBE SINAV SORU VE CEVAPLARI

AKSİGORTA A.Ş. Sigorta Finansal Rapor Konsolide Olmayan Aylık Bildirim

BÖLÜM 1 TEMEL KAVRAMLAR...III

2014/1.DÖNEM SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK SINAVLARI FİNANSAL MUHASEBE 16 Mart 2014-Pazar 09:00-12:00

2014/2 DÖNEM SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK SINAVI FİNANSAL MUHASEBE SINAV SORULARI 29 HAZİRAN 2014 PAZAR ( )

ÇAĞDAŞ FAKTORİNG A.Ş. Finansal Kurumlar Finansal Rapor Konsolide Olmayan Aylık Bildirim

Konsolide Gelir Tablosu (denetlenmemiş)

Konsolide Gelir Tablosu (denetlenmemiş) Sona eren 9 aylık dönem

CİV Hayat Sigorta Anonim Şirketi 31 Aralık 2014 Tarihi İtibarıyla Bilanço (Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)

Halk Hayat ve Emeklilik Anonim Şirketi 31 Aralık 2013 Tarihi İtibarıyla Bilanço (Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.

DEĞERLEME AÇISINDAN VERGİ MEVZUATI - TFRS KARŞILAŞTIRMASI. Dr. Numan Emre Ergin

KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU Bağımsız Denetimden Geçmemiş

Bilanço Cari Dönem Önceki Dönem Finansal Tablo Türü Konsolide Olmayan Konsolide Olmayan Dönem Raporlama Birimi TL TL

Dönen Varlıklar

İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ... XVII BİRİNCİ BÖLÜM MUHASEBE

Halk Hayat ve Emeklilik Anonim Şirketi 31 Aralık 2014 Tarihi İtibarıyla Bilanço (Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.

A MUHASEBE KPSS-AB-PS/ İşletmede satılan ticari mallar maliyeti tutarı kaç YTL dir? SORULARI AŞAĞIDAKİ BİLGİLERE GÖRE CEVAPLAYINIZ.

Yapı Kredi Sigorta A.Ş.

HÜRGÜÇ GAZ. TİC. TURİZM VE ORG. A.Ş. 31 ARALIK 1998 TARİHİ İTİBARİYLE AYRINTILI BİLANÇO (MİLYON TL)

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 ENVANTER İŞLEMLERİNE İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR

Referansları. Dönen Varlıklar

AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. AYRINTILI SOLO BİLANÇO (Bağımsız Denetimden Geçmiş) VARLIKLAR

BİRLİK HAYAT SİGORTA A.Ş AYRINTILI BİLANÇO (YTL)

BİRLİK HAYAT SİGORTA A.Ş AYRINTILI BİLANÇO (YTL)

Yapı Kredi Sigorta A.Ş.

Yeni Ticaret Kanunu. Hayati Şahin Birleşik Uzmanlar. Yeni TTK ve UFRS ve Microsoft Dynamics Ax

İlişikteki notlar bu finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır Yurt Dışı

2014 YILI FAALİYET RAPORU

İŞLETME AYRINTILI BİLANÇO

Cari Dönem

FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ İSTATİSTİKLERİ

Halk Hayat ve Emeklilik Anonim Şirketi 31 Mart 2017 Tarihi İtibarıyla Bilanço (Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.

İhlas Ev Aletleri İmalat San. ve Tic. A.Ş.

HÜRGÜÇ GAZ. TİC. TUR. VE ORG. A.Ş. 31 EKİM 1999 TARİHİ İTİBARİYLE AYRINTILI BİLANÇO (MİLYON TL)

MEKSA YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. BİLANÇO (TL) Bağımsız Denetim'den (XI-29 KONSOLİDE OLMAYAN) Geçmiş Geçmiş MSA

Halk Hayat ve Emeklilik Anonim Şirketi 31 Aralık 2016 Tarihi İtibarıyla Bilanço (Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.

ÇÖZÜM FİNANS FAKTORİNG HİZMETLERİ AŞ 31 ARALIK 2009 TARİHİ İTİBARIYLA BİLANÇO

İlişikteki notlar bu finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır.

Halk Hayat ve Emeklilik Anonim Şirketi 30 Haziran 2011 Tarihi İtibarıyla Bilanço (Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.

HÜRGÜÇ GAZ. TİC. TUR. VE ORG. A.Ş. 31 ARALIK 1999 TARİHİ İTİBARİYLE AYRINTILI BİLANÇO (MİLYON TL)

Yeni Türk Ticaret Kanunu ve LOGO Ürünleri

İŞLETME AYRINTILI BİLANÇO

2012/1.DÖNEM SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK SINAVLARI FİNANSAL MUHASEBE 18 Mart 2012-Pazar 09:00-12:00 SORULAR

GERSAN ELEKTRİK TİCARET VE SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ VE BAĞLI ORTAKLIKLARI BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ 31 ARALIK 2012 TARİHLİ KONSOLİDE BİLANÇO

ANADOLU ANONİM TÜRK SİGORTA ŞİRKETİ AYRINTILI BİLANÇO

Halk Hayat ve Emeklilik Anonim Şirketi 31 Mart 2014 Tarihi İtibarıyla Bilanço (Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.

Cari Dönem

Yeni Türk Ticaret Kanunu ve LOGO Ürünleri

ALCATEL LUCENT TELETAŞ TELEKOMÜNİKASYON A.Ş. Finansal Rapor Konsolide Aylık Bildirim

Dipnot 31 Aralık Aralık 2015

Halk Hayat ve Emeklilik Anonim Şirketi 31 Aralık 2017 Tarihi İtibarıyla Bilanço (Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.

Halk Hayat ve Emeklilik Anonim Şirketi 31 Mart 2018 Tarihi İtibarıyla Bilanço (Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.

TURKCELL FİNANSMAN A.Ş. Finansal Kurumlar Finansal Rapor Konsolide Aylık Bildirim

NETAŞ TELEKOMÜNİKASYON A.Ş. Finansal Rapor Konsolide Aylık Bildirim

TEB SİGORTA ANONİM ŞİRKETİ

Ekteki dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcısıdır. 1

DERNEK 12/2015 AYRINTILI BİLANÇOSU

Halk Hayat ve Emeklilik Anonim Şirketi 31 Mart 2016 Tarihi İtibarıyla Bilanço (Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.

İlişikteki notlar bu finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır.

İNTEGRAL MENKUL DEĞERLER A.Ş.

Muhasebe Hesap Kodları, Muhasebe Hesap Kodu. Tek Düzen Hesap Planı 1 DÖNEN VARLIKLAR 10 HAZIR DEĞERLER 100 KASA 101 ALINAN ÇEKLER 102 BANKALAR

Yapı Kredi Sigorta A.Ş.

AKTİF Güney Batı Ticaret İşletmesi 31/12/2011 Tarihli Bilançosu PASİF

Ekteki dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcısıdır. 1

ÜLKER BİSKÜVİ SANAYİ A.Ş. Finansal Rapor. Konsolide Aylık Bildirim KAMUYU AYDINLATMA PLATFORMU. Finansal Tablolara ilişkin Genel Açıklama

Dönen Varlıklar

Halk Hayat ve Emeklilik Anonim Şirketi 31 Mart 2015 Tarihi İtibarıyla Bilanço (Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.

TESMER TEMEL E T M VE STAJ MERKEZ STANBUL fiubes KT SAD filetmes B LANÇO VE GEL R TABLOSU

BALIKESİR SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER ODASI/ /12/2012 AYRINTILI BİLANÇOSU

AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. AYRINTILI BİLANÇO (Bağımsız Denetimden Geçmiş) YTL VARLIKLAR

Bağımsız Denetimden Geçmiş Notlar 31 Aralık Aralık Bağımsız Denetimden Geçmiş VARLIKLAR

Headline Verdana Bold

SERVE KIRTASİYE SANAYİ VE TİCARET A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI DENETİMDEN GEÇMİŞ 30 EYLÜL 2008 TARİHLİ KONSOLİDE BİLANÇO (Tutarlar aksi belirtilmedikçe

FİNAL VARLIK YÖNETİM A.Ş. Banka Finansal Rapor Konsolide Olmayan Aylık Bildirim

Halk Hayat ve Emeklilik Anonim Şirketi 30 Haziran 2016 Tarihi İtibarıyla Bilanço (Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.

Halk Hayat ve Emeklilik Anonim Şirketi 31 Mart 2013 Tarihi İtibarıyla Bilanço (Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.

Halk Hayat ve Emeklilik Anonim Şirketi 30 Haziran 2018 Tarihi İtibarıyla Bilanço

Transkript:

ŞİRKETLERDE UFRS YE İLK GEÇİŞ UYGULAMALARI Gökhan Alpman 1 1. GİRİŞ Ülkemizde yakın bir gelecekte yürürlüğe girmesi beklenen Türk Ticaret Kanunu Tasarısı ile tüm işletmelere muhasebe ve finansal raporlama konularında TMSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe Standartları'na uyma zorunluluğu getirilmiştir. Türk Ticaret Kanunu Taslağı'nın yürürlüğe girmesi ile beraber TMS'ye uygun olarak hazırlanacak olan mali tablolar, kullanıcılara daha doğru, şeffaf ve karşılaştırılabilir bilgi sunacaktır. Bu çalışmanın amacı ülkemizdeki UFRS mali tablo hazırlayıcı ve kullanıcılarına bir şirketin yerel mevzuata uygun olarak hazırlamış olduğu mali tablolarını UFRS/TFRS ye uygun hale getirmesi ile ilgili bir uygulama örneği sunmaktır. Mevcut tek düzen hesap planı, UFRS/TFRS uygulamaları için gerekli olan bazı hesap kodlarını içermemekte, bazı hesap kodları için ise farklı sınıflamalar öngörmektedir. Halen bu konu ile ilgili uyum çalışmaları devam etmektedir. Buradaki uygulamada sınıflamalar UFRS/TFRS ye uygun yapılmaya çalışılmış, eksik hesap kodları için ise önerilen bazı hesap kodları kullanılmış ya da açılmıştır. Ayrıca uygulamada basitliğin sağlanması için KDV ihmal edilmiş, UFRS hesaplamalarının teorik detayları verilmiş fakat tüm düzeltmelerin detaylı yapılması yerine hesaplama sonuçları verilmiştir. 1 Sorumlu Ortak Başdenetçi, DRT Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. 1

2. UYGULAMA 2.1 Veriler ABC Şirketi 1.1.2008 tarihinde elektronik ürünler üretmek üzere İstanbul'da kurulmuştur. Şirket'in 31.12.2008 tarihi itibariyle VUK'a uygun olarak hazırlanmış mizanı aşağıdaki şekildedir: Hesap Açıklama /() 102 Bankalar 370.000 110 Hisse senetleri 200.000 111 Tahviller 100.000 120 Ticari alacaklar 600.000 152 Mamüller 400.000 253 Makinalar 1.200.000 257 Birikmiş amortismanlar (120.000) 320 Ticari borçlar (450.000) 370 Vergi karşılığı (60.000) 500 Sermaye (2.000.000) 600 Satışlar (1.500.000) 620 Satılan mamüller maliyeti 1.000.000 632 Genel yönetim giderleri 200.000 691 Cari vergi karşılığı gideri 60.000 0 Şirket yeni TTK sürecine uyum ve olası ortaklık, kredi imkanlarına vs hazırlık olması amacıyla mali tablolarını UFRS'ye uygun olarak hazırlamaya karar vermiş, bu sebeple mali işler departmanı aşağıdaki ilave bilgileri hazırlamıştır. 1- Şirket'in elinde bulundurduğu hisse senetleri ve tahvil ile ilgili detaylar şöyledir: Tanım Maliyet Makul Değer İtfa edilmiş maliyet değeri X hisse senedi 150.000 185.000 n/a Y tahvili 100.000 n/a 110.000 Z hisse senedi 50.000 65.000 n/a Elde tutuluş amacı Alım satım amacıyla elde tutuluyor Vadeye kadar elde tutulacak ve vadesi bir yıldan az Hisse ile ilgili kısa vadeli bir plan yok 2

X ve Z hisse senetleri ile Y tahvilinin borsa rayici bulunmamaktadır, bu sebeple yasal kayıtlarda VUK 279 a 2 uygun olarak maliyet bedelleri ile yer almaktadırlar. Yukarıda verilen makul değerler UMS 39'da önerilen makul değer belirleme yöntemleri kullanılarak belirlenmiştir. 2- Satışlar, satılan mamüller maliyeti, ticari alacaklar ve ticari borçlar hesaplarının içerisine dahil edilmiş olan finansman unsurları ile ilgili bilgiler şöyledir: Satışlar hesabına dahil edilmiş olan finansman gelirleri 180.000 Satılan mamüller maliyeti hesabına dahil edilmiş olan finansman giderleri 90.000 Ticari alacaklarla ilgili ertelenmiş finansman gelirleri 120.000 Ticari borçlarla ilgili ertelenmiş finansman giderleri 60.000 3- Şirket'in avukatı ticari alacakların 40.000 YTL'lik kısmının tahsil kabiliyetinin olmadığını ifade etmektedir. Bu ticari alacaklarla ilgili yasal kayıtlarda henüz dava açılmadığı için herhangi bir karşılık ayrılmamıştır. 4- Maliyet bedeli 400.000 YTL olan mamüllerin tahmini satış fiyatı 371.000 YTL, tahmini satış giderleri 1.000 YTL'dir. 5- Makinalar 01.01.2008 tarihinde alınmıştır, VUK a göre faydalı ömürleri 10 yıl, UFRS ye göre ise faydalı ömürleri 12 yıldır. VUK a göre 120.000 YTL tutarında cari dönem amortisman gideri satılan mamüller maliyeti hesabı içerisine dahil edilmiştir. 6- Makinaların satış maliyeti düşülmüş makul değerleri 1.050.000 YTL, kullanımdaki değerleri ise 1.000.000 YTL olarak tespit edilmiştir. 7- Şirket in avukatından Şirket aleyhine devam eden davalar ile ilgili olarak aşağıdaki tablo alınmıştır. Geçmiş olaydan kaynaklanan Muhtemel Nakit çıkışı Tahmini nakit Dava mevcut bir yükümlülük? nakit çıkışı? ölçülebilir? çıkış tutarı A Davası Evet Hayır n/a n/a B Davası Evet Evet Evet 150.000 C Davası Evet Evet Hayır n/a D Davası Evet Evet Evet 50.000 8- Aralık 2008 de yapılan satışlar incelendiğinde 75.000 YTL lik satışla ilgili risk ve faydaların henüz alıcıya geçmediği tespit edilmiştir, ilgili satışın maliyeti 60.000 YTL dir. Bunun yanı sıra aynı dönem satışları ile ilgili olarak maliyeti 40.000 YTL olan 50.000 YTL lik satış iadesi olacağı tahmin edilmektedir. Geçerli vergi oranı %20 dir. 2 VUK Madde 279: Hisse senetleri ile fon portföyünün en az yüzde 51'i Türkiye'de kurulmuş bulunan şirketlerin hisse senetlerinden oluşan yatırım fonu katılma belgeleri alış bedeliyle, bunlar dışında kalan her türlü menkul kıymet borsa rayici ile değerlenir. Borsa rayici yoksa veya borsa rayicinin muvazaalı bir şekilde oluştuğu anlaşılırsa değerlemeye esas bedel, menkul kıymetin alış bedeline vadesinde elde edilecek gelirin (kur farkları dahil) iktisap tarihinden değerleme gününe kadar geçen süreye isabet eden kısmının eklenmesi suretiyle hesaplanır. Ancak, borsa rayici bulunmayan, getirisi ihraç edenin kar ve zararına bağlı olarak doğan ve değerleme günü itibariyle hesaplanması mümkün olmayan menkul kıymetler, alış bedeli ile değerlenir 3

2.2 Önerilen Çözüm 1- UMS 39 a göre dört tip finansal varlık bulunmaktadır. Bunlar: Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar: Aşağıdaki koşullardan herhangi birisine sahip finansal varlıktır. (a) Alım satım amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılmıştır. (b) İlk muhasebeleştirme sırasında, işletme tarafından, gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan olarak sınıflanmıştır. Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar: İşletmenin vadeye kadar elde tutma niyet ve imkanının bulunduğu, sabit veya belirlenebilir nitelikte ödemeler içeren ve sabit bir vadesi bulunan, aşağıdakiler dışında kalan türev olmayan finansal varlıklardır. (a) (b) (c) İşletmenin ilk muhasebeleştirme sırasında gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan olarak sınıfladığı finansal varlıklar; İşletmenin satılmaya hazır olarak tanımladığı finansal varlıklar; ve Kredi ve alacak tanımına giren finansal varlıklar. Kredi ve alacaklar: Sabit veya belirlenebilir nitelikte ödemelere sahip olan ve aktif bir piyasada işlem görmeyen, aşağıdakiler dışında kalan türev olmayan finansal varlıklardır. (a) (b) (c) İşletmenin derhal veya yakın bir tarihte satmak niyetinde olduğu alım satım amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan varlıklar ile işletme tarafından ilk muhasebeleştirme sırasında gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan olarak sınıflanan türev olmayan finansal varlıklar; İşletmenin ilk muhasebeleştirme sırasında satılmaya hazır varlık olarak sınıfladığı türev olmayan finansal varlıklar; ve Satılmaya hazır olarak sınıflanması gereken ve alacaklının, kredi değerliliğindeki kötüleşme dışındaki nedenlerden ötürü yapılan ilk yatırımın tamamına yakın bir kısmını geri kazanamayabileceği türev olmayan finansal varlıklar. Satılmaya hazır finansal varlıklar: Satılmaya hazır olarak tanımlanan veya (a) kredi ve alacak, (b) vadeye kadar elde tutulacak yatırım veya (c) gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlık olarak sınıflanmayan türev olmayan finansal varlıklardır. Yukarıdaki tanımlara istinaden X hisse senedi kısa vadeli kar elde etme amacıyla elde tutulduğu için gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlık sınıfına girmektedir. Bu tip finansal varlıklar mali tablolarda makul değerleri ile değerlenmekte, ve bu değerlemeden kaynaklanan kar yada zararlar gelir tablosuna yansıtılmaktadır. 110 Ticari amaçla elde tutulan X hisse senedi 35.000 645 Menkul kıymet gelirleri 35.000 4

Y tahvili vadeye kadar elde tutulacak yatırım kapsamına girmekte ve itfa edilmiş maliyet değeri ile değerlenmektedir. 111 Ticari amaçla elde tutulan Y tahvili 10.000 645 Menkul kıymet gelirleri 10.000 Z hisse senedi ile ilgili ise kısa vadeli herhangi bir plan bulunmamakta ve bu sebeple UMS 39'a göre satılmaya hazır finansal varlık olarak tanımlanmakta ve mali tablolarda makul değeri ile değerlenmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıklar genelde duran varlıklar içerisine kayıt edilmekte; değerlemeden kaynaklanan kar yada zararlar hisse senedi satılana kadar özkaynaklar altında bir fon hesabına kaydedilmektedir. 248 Satılmaya hazır finansal varlıklar 65.000 110 Hisse senetleri 50.000 Satılmaya hazır finansal varlıklarla ilgili değer artış 15.000 529 fonu 2- UMS 18 e istinaden nakit ve nakit benzerlerinin işletmeye girişinin ertelendiği durumlarda; satış bedelinin gerçeğe uygun değeri, alınacak olan nakdin nominal tutarından daha düşük olabilir. Örneğin, işletme alıcıya vade farksız bir satış yapabilir veya satış bedeli olarak alıcıdan piyasa faiz oranı altında olan bir alacak senedi alabilir. Anlaşma bir finansman işlemi niteliği taşıyorsa, satış bedelinin gerçeğe uygun değeri gelecekteki tüm tahsilatların emsal faiz oranı ile iskonto edilmesi yoluyla belirlenir. Satış bedelinin nominal tutarı ile gerçeğe uygun değeri arasındaki fark, faiz geliri olarak muhasebeleştirilir. Benzer bir madde stok alımları ile ilgili olarak UMS 2 de de yer almaktadır. Böyle durumlarda yapılması gereken uygulamayı bir örnekle açıklamak gerekirse: A işletmesi 30 Kasım 2008 de altı ay vadeli 1.200 YTL lik bir satış gerçekleştirmiştir. Yapılan hesaplama sonucunda satış işleminin 200 YTL finansman unsuru içerdiği tespit edilmiştir. 3 Satışın gerçekleştiği 30 Kasım 2008 tarihinde yapılacak kayıt: 120 Ticari alacaklar 1.200 600 Satışlar 1.000 124 Ertelenmiş finansman geliri 200 3 Uygulama kolaylığı açısından hesaplama detayına girilmemiştir. Bir alacağın UFRS ye göre itfa edilmiş maliyet değerine indirgenmesi şu formülle yapılmaktadır: Nominal Değer/((1+Nominal Faiz Oranı)^(Vadeye kalan gün sayısı/365) ) Buna göre nominal tutarı 10.000 YTL olan ve 31.12.2008 tarihinden itibaren vadesine 60 gün kalmış olan bir ticari alacağın yıllık nominal faiz oranını %20 kabul edersek UFRS ye uygun itfa edilmiş maliyet değeri: 10.000/((1+0.2)^(60/365))=9.705 YTL dir. 5

31 Aralık 2008 tarihi itibariyle ertelenmiş finansman gelirinin 30 YTL lik kısmının kazanıldığı varsayılırsa: 124 Ertelenmiş finansman geliri 30 647 Reeskont gelirleri 30 31 Mayıs 2009 tarihinde tahsilat gerçekleşmiş ve alacak kapanmıştır. 102 Bankalar 1.200 120 Ticari alacaklar 1.200 124 Ertelenmiş finansman geliri 170 647 Reeskont gelirleri 170 Uygulamamızda ABC işletmesi mali tablolarını VUK a uygun olarak tutmakta ve yıl sonunda gerekli UFRS düzeltmelerini yapmakta olduğu için satışlar ve satılan mamüller maliyeti hesaplarına dahil edilmiş finansman gelir ve giderlerinin ilgili finansman gelir gider hesaplarına sınıflanmaları; ticari alacaklar ve ticari borçlarla ilgili olarak hesaplanan ertelenmesi gereken finansman gelir ve giderlerinin ise gelir ve gider düzeltmeleri yapılmalıdır. 600 Satışlar 180.000 647 Reeskont gelirleri 180.000 657 Reeskont giderleri 90.000 620 Satılan mamüller maliyeti 90.000 657 Reeskont giderleri 120.000 124 Ertelenmiş finansman gelirleri 120.000 324 Ertelenmiş finansman giderleri 60.000 647 Reeskont gelirleri 60.000 3- UFRS ye göre ticari alacakların tahsil kabiliyeti yoksa VUK'daki gerekçelerin yerine gelmesi beklenmeden karşılık ayırmak gerekmektedir. 128 Şüpheli alacaklar 40.000 120 Ticari alacaklar 40.000 632.1 Şüpheli alacak karşılığı gideri 40.000 129 Şüpheli alacaklar karşılığı 40.000 6

4- UMS 2'ye göre stoklar maliyet bedelleri ile net gerçekleşebilir değerlerinin düşük olanı ile değerlenirler. Net gerçekleşebilir değer tahmini satış fiyatlarından tahmini tamamlanma maliyetleri ve satış giderleri düşülerek bulunur. Mamüllerin VUK'a göre değeri 400.000 YTL iken tahmini net gerçekleşebilir değerleri 370.000 YTL'dir.(371.000 tahmini satış fiyatı 1.000 tahmini satış gideri) Bu durumda 30.000 YTL'lik stok değer düşüş karşılığı ayırmak gerekmektedir. 620 Satılan mamüller maliyeti 30.000 158 Stok değer düşüş karşılığı 30.000 5- VUK a göre faydalı ömürleri 10 yıl olan makinaların UFRS ye göre ise faydalı ömürleri 12 yıl olduğundan cari yıl amortisman giderinin düzeltilmesi gerekmektedir. (1.200.000/10= 120.000 VUK amortisman gideri, 1.200.000/12=100.000 UFRS amortisman gideri, 120.000-100.000=20.000 UFRS de iptal edilecek amortisman gideri) 257 Birikmiş amortismanlar 20.000 620 Satılan mamüller maliyeti 20.000 6- UMS 36'ya göre bir varlık kayıtlı değeri ile yerine konulabilir değerinin düşük olanı ile değerlenir. Yerine konulabilir değer ise makul değerinden tahmini satış maliyetleri düşüldükten sonra bulunan değer ile kullanımdaki değerinin yüksek olanıdır. Makinaların UFRS kayıtlı değeri 1.100.000 YTL, satış maliyeti düşülmüş makul değeri 1.050.000 YTL, kullanımdaki değeri ise 1.000.000 YTL. Bu durumda makinaların mali tablolarda 1.050.000 YTL değer ile yer alması, bu sebeple 50.000 YTL değer düşüş karşılığı ayrılması gerekmektedir. 632.2 Sabit kıymet değer düşüş karşılık gideri 50.000 257 Birikmiş amortismanlar 50.000 7- UMS 37'ye göre mali tablolarda bir karşılık ayrılabilmesi için geçmişteki olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülük bulunması, bu yükümlülük ile ilgili muhtemel bir nakit çıkışı öngörülmesi ve bu nakit çıkışının ölçülebilir olması gerekmektedir. Şirket in aleyhine açılan davalar incelendiğinde sadece B ve D davalarının bu koşulların tamamını karşıladığı görülmektedir, bu sebeple bu davalarla ilgili 200.000 YTL karşılık ayrılmalıdır. A ve C davaları ise gerekli nitelikleri taşımadıklarından onlarla ilgili herhangi bir karşılık ayırmaya gerek yoktur, bu davalar niteliklerine bağlı olarak şarta bağlı yükümlülük olarak mali tablo dipnotlarında açıklanabilirler. 632.3 Dava karşılık gideri 200.000 379.1 Karşılıklar - Dava gider karşılığı 200.000 7

8-75.000 YTL lik satışla ilgili risk ve faydaların henüz alıcıya geçmediği için ilgili maliyet tutarıyla beraber satış iptal edilmelidir. Aynı şekilde dönem satışları ile ilgili olarak beklenen 50.000YTL lik satış iadesi için de ilgili maliyeti ile beraber karşılık ayrılması gerekmektedir. 600 Satışlar 75.000 120 Ticari alacaklar 75.000 157 Diğer stoklar- yoldaki mallar 60.000 620 Satılan mamüller maliyeti 60.000 600 Satışlar 50.000 379.2 Karşılıklar - Satış iade karşılığı 50.000 157 Diğer stoklar- yoldaki mallar 40.000 620 Satılan mamüller maliyeti 40.000 9- Ticari kar ile mali karın hesaplanmasında uygulanacak kurallar birbirinden farklıdır. Bu farklılıklar bilançodaki varlık ve borç hesaplarının farklı olarak değerlendirilmesine yol açmaktadır. UMS 12'ye göre bu farklılıklar gelecek dönemlerde varlığın tahsili veya giderleşmesi veya borcun ödenmesi yada gelir kaydedilmesi ile ortadan kalkıyor ise geçici farklar (zamanlama farkları) olarak adlandırılır. Zamanlama farklarının vergi etkisi vergi gideri veya geliri olarak gelir tablosunda, ertelenmiş vergi aktifi yada pasifi olarak da bilançoda gösterilmektedir. Düzeltmeler VUK UFRS Zamanlama Farkı Geçici? Aktif /(Pasif) Ticari amaçla elde tutulan hisse senedi 150.000 185.000 35.000 Evet (7.000) Vadeye kadar elde tutulacak tahvil 100.000 110.000 10.000 Evet (2.000) Satılmaya hazır finansal varlık 50.000 65.000 15.000 Hayır* 0 Ertelenmiş finansman gelirleri 0 (120.000) (120.000) Evet 24.000 Ertelenmiş finansman giderleri 0 60.000 60.000 Evet (12.000) Şüpheli ticari alacaklar 0 (40.000) (40.000) Evet 8.000 Stok değer düşüş karşılığı 0 (30.000) (30.000) Evet 6.000 Sabit kıymet ekonomik ömür farkı 0 20.000 20.000 Evet (4.000) Sabit kıymet değer düşüş karşılığı 0 (50.000) (50.000) Evet 10.000 Dava karşılığı 0 200.000 200.000 Evet 40.000 Riskin devredilmediği satış 0 (15.000) (15.000) Evet 3.000 Satış iadeleri 0 10.000 10.000 Evet 2.000 68.000 * Belirli bir süre elde tutulan hisse senetlerinden elde edilen kazanç vergiden istisna edileceği için geçici bir zamanlama farkı doğurmadığı düşünülmüştür. 299 Ertelenmiş vergi aktifi 68.000 691.2 Ertelenmiş vergi geliri 68.000 8

DÜZELTME VE SINIFLAMA İŞLEMLERİ VUK UFRS 31.12.2008 1 2 3 4 5 6 7 8 9 31.12.2008 102 Bankalar 370.000 370.000 110 Hisse senetleri 200.000 (15.000) 185.000 111 Tahviller 100.000 10.000 110.000 120 Ticari alacaklar 600.000 (40.000) (75.000) 485.000 124 Ertelenmiş finansman gelirleri 0 (120.000) (120.000) 128 Şüpheli alacaklar 0 40.000 40.000 129 Şüpheli alacaklar karşılığı 0 (40.000) (40.000) 152 Mamüller 400.000 400.000 157 Diğer stoklar- yoldaki mallar 0 100.000 100.000 158 Stok değer düşüş karşılığı 0 (30.000) (30.000) 248 Satılmaya hazır finansal varlıklar 0 65.000 65.000 253 Makinelar 1.200.000 1.200.000 257 Birikmiş amortismanlar (120.000) 20.000 (50.000) (150.000) 299 Ertelenmiş vergi aktifi 0 68.000 68.000 320 Ticari borçlar (450.000) (450.000) 324 Ertelenmiş finansman giderleri 0 60.000 60.000 370 Vergi karşılığı (60.000) (60.000) 379.1 Karşılıklar - Dava gider karşılığı 0 (200.000) (200.000) 379.2 Karşılıklar - Satış iade karşılığı 0 (50.000) (50.000) 499 Ertelenmiş vergi pasifi 0 0 500 Sermaye (2.000.000) (2.000.000) 529 Satılmaya hazır finansal varlıklarla ilgili değer artış fonu 0 (15.000) (15.000) 600 Satışlar (1.500.000) 180.000 125.000 (1.195.000) 620 Satılan mamüller maliyeti 1.000.000 (90.000) 30.000 (20.000) (100.000) 820.000 632 Genel yönetim giderleri 200.000 200.000 632.1 Şüpheli alacak karşılığı gideri 0 40.000 40.000 632.2 Sabit kıymet değer düşüş karşılık gideri 0 50.000 50.000 632.3 Dava karşılık gideri 0 200.000 200.000 645 Menkul kıymet gelirleri 0 (45.000) (45.000) 647 Reeskont gelirleri 0 (240.000) (240.000) 657 Reeskont giderleri 0 210.000 210.000 691 Cari vergi karşılığı gideri 60.000 60.000 691.2 Ertelenmiş vergi geliri 0 (68.000) (68.000) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 9

ABC A.Ş. 31.12.2008 TARİHİ İTİBARİYLE DÜZENLENMİŞ BİLANÇO UFRS BİLANÇO (YTL) 31.12.2008 VARLIKLAR Hazır Değerler 370.000 Ticari Amaçla Elde Tutulan Finansal Varlıklar 295.000 Ticari lar (net) 365.000 Stoklar (net) 470.000 Cari / Dönen Varlıklar 1.500.000 Satılamaya Hazır Finansal Varlıklar (net) 65.000 Maddi Varlıklar (net) 1.050.000 Ertelenen Vergi Varlıkları 68.000 Cari Olmayan / Duran Varlıklar 1.183.000 TOPLAM VARLIKLAR 2.683.000 YÜKÜMLÜLÜKLER Ticari lar (net) 390.000 Vergi karşılığı 60.000 Diğer Yükümlülükler (net) 250.000 Kısa Vadeli Yükümlülükler 700.000 Uzun Vadeli Yükümlülükler 0 Sermaye 2.000.000 Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Değer Artış Fonu 15.000 Net Dönem Karı/Zararı (32.000) ÖZSERMAYE 1.983.000 TOPLAM ÖZ SERMAYE VE YÜKÜMLÜLÜKLER 2.683.000 10

ABC A.Ş. 1.1.2008-31.12.2008 DÖNEMİNE AİT GELİR TABLOSU GELİR TABLOSU (YTL) UFRS 01.01.2008-31.12.2008 Satışlar 1.195.000 Satılan Mamüller Maliyeti (-) (820.000) BRÜT ESAS FAALİYET KARI 375.000 Faaliyet Giderleri (-) (490.000) NET ESAS FAALİYET ZARARI (115.000) Finansman Gelirleri 285.000 Finansman Giderleri (210.000) VERGİ ÖNCESİ ZARAR (40.000) Vergiler 8.000 NET DÖNEM ZARARI (32.000) 11