T.C. BAŞBAKANLIK DEVLET ARŞİVLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın Nu: 39 Defter-i Hâkânî Dizisi: IV 998 NUMARALI MUHÂSEBE-İ VİLÂYET-İ DİYÂR-İ BEKR VE ARAB VE ZÜ'L-KÂDİRİYYE DEFTERİ ( 937/1530 ) I Âmid, Mardin, Sincar, Musul, Arabkir, Ergani, Çirmük, Siverek, Kiğı, Çemişkezek Harpurt, Ruha, Ana-Hit ve Deyr-Rahbe Livâları ile Hısn-i Keyf ve Si ird Kazâları <Dizin ve Tıpkıbasım> ANKARA - 1998
Yayına Hazırlayanlar* Ahmet ÖZKILINÇ Ali COŞKUN Abdullah SİVRİDAĞ Murat YÜZBAŞIOĞLU Bilgisayar Dizgi Osman USLU Muhammet Scanner SAFİ Baskıya Hazırlama Murat ŞENER Nurullah İŞLER ISBN: 975-19-2146-5 * Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Personeli
998 NUMARALI MUHÂSEBE-İ VİLÂYET-İ DİYÂR-İ BEKR VE ARAB VE ZÜ'L-KÂDİRİYYE DEFTERİ ( 937/1530 ) I Âmid, Mardin, Sincar, Musul, Arabkir, Ergani, Çirmük, Siverek, Kiğı, Çemişkezek Harpurt, Ruha, Ana-Hit ve Deyr-Rahbe Livâları ile Hısn-i Keyf ve Si ird Kazâları <Dizin ve Tıpkıbasım>
Ö N S Ö Z Doğu ve Güneydoğu Anadolu üzerine yapılmış çalışmalar, daha çok Osmanlı Devleti'nin yıkılmasına yakın, XIX. yüzyıldan başlayarak yabancı araştırıcılar tarafından yapılmıştır. Bölgenin etnik, sosyal, coğrafî ve ekonomik yapısı üzerine yapılan bu incelemelerle amaçlanan nokta, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'nun Türkiye'den koparılması yolunda kendilerince istismar edilebilecek mahiyette verilere ulaşmaktır. Bunun önüne geçmek ve bölgenin tarihî geçmişini tarafsız olarak yansıtabilmek için güvenilir kaynaklar ortaya koymak gerekmektedir. Bu meyanda Osmanlı Devleti'nin bir dönemine belli bir açıdan da olsa ışık tutan Tahrir Defterleri'nin tıpkıbasımının yayınlanması, ilgililerin birinci el kaynaklarla buluşması açısından çok büyük kolaylıklar sağlayacaktır. Osmanlı Devleti'nden günümüze intikal eden ve Osmanlı Arşivi'nde bulunan bu defterler, yeni fethedilen ülkelerin arazisini tescil ederek ekonomik kaynakların tasarruf şekillerini, vergi nisbetlerini ve reayanın hak ve yükümlülüklerini etraflıca belirttiği için dönemle ilgili en önemli başvuru kaynakları arasında bulunmaktadır. Tahrir Defterleri, Türklerin imparatorluk sınırları içinde uygulamış oldukları imar ve iskan politikaları ile XV. ve XVI. asırlarda ortaya koydukları medeniyet ve kültürel seviyesinin tesbiti açısından müstesna bir kolleksiyon oluştururlar. Osmanlı Devleti'nin askerî ve malî sisteminin temelini timar sistemi oluşturmaktadır. Toprağın yada bir başka deyişle ekonomik kaynakların tasarrufu, ya vakıf ya mülk ya da timar şeklinde olmaktaydı. Bu sistem, devlete, hem yeniçerilerin yanısıra etkin bir süvari ordusu sağlamış, hemde reayanın gözetim altında tutulması ve asayişin temininde timarlı sipahiye önemli roller yüklemiştir. İmkanların tesbit ve değişikliklerin kayda geçirilmesi, kısaca, kaynakların iyi idare edilebilmesi amacına yönelik olarak yapılan tahrirler, timar sisteminin temelini oluşturmaktadır. Ulufeli askerî sınıfdan başka devletin bütün görevlilerini kapsayan bu sistem içinde padişahtan sipahiye kadar vezir, beylerbeyi, sancakbeyi, subaşı, dizdar, vb. görevliler, yerine getirdikleri hizmetlerle mütenasip bir şekilde pay sahibidirler. Tahrirde, yerleşim birimlerinden, ekilebilen tarlalardan, bağlardan, bahçelerden ve bireylerden elde edilebilecek gelir, cinsi ve miktarıyla en küçük ayrıntısına varıncaya kadar yeralırdı. Bu surette tesbit edilip hak edenlere tevzi edilen kaynaklarla ilgili kayıtlar, kaynaklarda ve hak sahiplerinin şahsî durumlarında veya istihkaklarında meydana gelen değişiklikler ara dönemlerde şerhlerle ve zaman zaman yapılan tahrirlerle güncellenerek kontrol altında tutulmaktaydı. Yayına hazırlanan 998 Numaralı Tahrir Defteri, Kanuni Sultan Süleyman döneminin başlarında yapılan tahrirlerin sonuçlarının kısa ve öz olarak eyalet eyalet toplanması neticesinde meydana getirilen ve altı defterden oluşan defter serisinden Diyarbakır, Arap ve Zülkadiriyye eyaletlerini içine alan bir defterdir. Bu cilt, Diyarbakır Eyaletine bağlı Amid, Mardin, Sincar, Musul, Arabkir, Ergani, Çirmük, Siverek, Kiğı, Çemişkezek, Harpurt, Ruha, Ana-Hit ve Deyr-Rahbe sancakları ile Hısn-ı Keyf ve Siird kazalarından meydana gelmiştir. Adı geçen sancaklara ait siyasî, idarî, malî, sosyal ve kültürel verilerin bir arada bulunması dolayısıyla bu defterler Tahrir Defterleri arasında öne çıkmaktadırlar. Eyaletin idarî yapısı, köy ve şehirde bulunan halk kesimlerinin sosyal durumları, nüfusu, gelir kaynakları, vergi rejimi, yeraltı ve yerüstü zenginlikleri, ekonomik hareketliliği, sanayisi, han, hamam, cami, mescid, zaviye, medrese ve muallimhane gibi sosyal hayatı yansıtan kurumlar hakkında araştırma yapmak isteyenler için bu defterler, başvurulması gereken ilk kaynaklardandır. Bu eseri yayına hazırlayan Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı personelini tebrik eder, çalışmanın, ilgililere yararlı olmasını dilerim. YAŞAR YAZICIOĞLU Başbakanlık Müsteşarı V
S U N UŞ Kuruluşundan itibaren Osmanlı Devleti'nde merkezi bürokrasinin temelini, Divan-ı Hümayun oluşturmuştur. Divan'da, devlete ait siyasî, askerî, idarî ve malî işler görüşülüp karara bağlanırdı. Beylik döneminden itibaren, gelişerek devam eden divan geleneği Fatih Sultan Mehmed'in kanunnamesiyle klasik şeklini almıştır. XVI. yüzyılın başlarında Divan-ı Hümayun'un merkezî bürokrasi içerisinde çok önemli bir yeri vardı. Vezir-i azam, sayıları üç ile yedi arasında değişen kubbealtı vezirleri, Rumeli ve Anadolu kazaskerleri, nişancı, Rumeli ve Anadolu defterdarlarının aslî üyelerini teşkil ettiği bu dönemde, (Ayrıca şayet İstanbul'da bulunuyorsa toplantılara Rumeli beylerbeyi de katılırdı.) vezirlik rütbesine yükselen yeniçeri ağası ve kaptan-ı derya da bu kapsama dahil olurdu. Bu şekilde oluşan Divan-ı Hümayun'da alınan kararları yazmak, göndermek, saklamak gibi hizmetleri görmek için bir bürokratik teşkilat bulunmaktaydı. Divan-ı Hümayun Kalemleri denilen bu birimler; Divan, Tahvil, Ruus, Amedi, Teşrifat, Vakanüvis ve Defterhane-i Amire Kalemleri'nden oluşmaktaydı. Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü bir yayın projesi hazırlıyarak 1993 yılından itibaren Divan-ı Hümayun'un en önemli kalemlerinden, siyasî ve malî işlerin temelini oluşturan Divan Kalemi'ne ait Mühimme Defterleri ile Defterhane-i Amire Kalemi'ne ait Tahrir Defterleri'nin yayınını başlatmıştır. Bab-ı Asafi yani Paşa Kapısı diye adlan-dırılan birimde bulunup defterdarların ve kaptan paşaların yetki ve selahiyetlerine giren hükümlerin dışında muhtelif idarî ve sosyal meselelerle ilgili hükümlerin, yabancı devletlere gönderilecek name-lerin, fetih sonrası yazılması adet olan fetihname-lerin, askerî ve mülkî konuların, yabancı devletler ile yapılan anlaşmaların yazılması ve gönderilmesi, gayr-i müslim cemaatlerin yönetimleri ile ilgili kayıtların tutulması ve saklanması işlerini Divan Kalemi yürütürdü. Divan'da alınan kararlar, defterlere burada kaydedilmekte ve deftere kaydedilmeyen hüküm ve beratlar muteber addedilmemekteydi. Divan Kalemi'nde tutulan kayıtlar Mühimme, Ahkam, Şikayet, Düvel-i Ecnebiyye ve Şehbenderlik gibi defter serilerini meydana getirmiştir. Divan Kalemi'nde yer alan Mühimme Defterleri'nin yayınına 1993 yılında başlanmış ve bu güne kadar 3, 5, 6, 12, numaralı defterlerin yayını yapılmıştır. 1998 yılı içinde de 7 numaralı defterin yayın çalışması tamamlanmıştır. Bab-ı Asafi içerisinde yer alan Defterhane-i Amire Kalemi bürokraside başdefterdar ve nişancıdan sonra gelen Defter Eminliği devletin üçüncü ana dairesidir. Uzun bir dönem tek bir kalem olarak varlığını sürdüren bu daire Tanzimat'la birlikte Defter-i Hakani Nezareti adını aldı. Osmanlı Devleti'nin arazi kayıtlarını ihtiva eden, hass, zeamet, timar, mülk ve vakıf gibi tahrir kayıtlarını ve avarızın hukukî statüsüyle ve ekonomik kaynaklarını tayin ve tescil eden ana defterlerin saklandığı ve bu defterlerle ilgili günlük muamelatın yapıldığı kurum Defterhane'dir. Defterhane, tahrir sisteminin düzenli olarak çalışması, kayıtların tutulması ve saklanmasından sorumlu idi. Osmanlı tahrir sistemi, devletin yapılan-masında omurgayı teşkil eden sosyo-ekonomik düzeni ayakta tutmak için gerekli bir sayım sistemidir. Fethettiği bölgelerde ilk önce idarî bir yapılanmaya giderek buraların mevki ve cesametine göre ya yeni bir eyalet ihdas eden veya mevcut bir eyalete bağlı bir sancak olarak statüsünü tesbit eden Osmanlı, imparatorluk sınırlarına henüz dahil olan bu tip yerlerin etnik, dinî, ekonomik, vb. özelliklerini göz önüne alarak yürürlükteki sistemde bazı mevzî uyarlamalarla sözkonusu idarî birime mahsus yeni bir kanunname hazırlamıştır. Bu özelleştirilmiş kanunname doğrultusunda da, vergi mükelleflerini, bölgesel ürünleri, vergi oranlarını ve ekonomik kaynakları tesbit etmiş, varsa vakıfları kayda geçmiştir. Osmanlı idarî yapısının oluşum, idame ve tekamülünde yapılan tahrirlerin çok büyük katkıları olmuştur. Devlet görevlilerine maaşlarına karşılık olmak üzere, dirlik beratları ile bir takım gelirler tahsis edilmiştir. Dirlik sahipleri tahsis edilen vergileri kendi hesaplarına toplarlar, bunlar için ayrıca hazineden nakden ödeme yapılmazdı. Timar sahiplerinin Osmanlı ordusuna katkısı 70-80.000 kişilik bir sipahi ordusu idi. VII
Bu sistemin iyi bir şekilde işlemesi için gelir kaynaklarının ayrıntılı bir biçimde bilinmesi ve timarların takip edilmesi zorunluydu. Mufassal, icmal, derdest ve ruznamçe defterleriyle kontrol edilen sistemde bu defterlerin bulunduğu Defterhane devletin hazinesi mesabesindeydi. Defterhane her divan toplan-tısından sonra çavuşbaşı tarafından padişahın mührüyle kapanan ve toplantı günleri açılan üç hazineden birisi durumundaydı. Osmanlı Arşivi'nin özel kataloglarında 1432-1831 tarihleri arasında Defterhane'ye ait 1.094 adet defter ve 26.030 belge vardır. Ancak 1986 yılından önce yapılan başka tasnifler içerisinde yer almış Defterhane'ye ait bir çok belge ve defter bulunmaktadır. Defterhane-i Amire Kaleminde yer alan Tahrir Defterleri'nden Anadolu Eyaleti'ne ait 438 (iki cilt) ve 166; Karaman ve Rum Eyaletleri'ne ait 387 (iki cilt) olmak üzere bu üç defter beş cilt halinde yayınlanmıştır. Yayınlanan bu defterlerden sonra TD 998 numaralı defterin ikinci ciltinin 1999 yılında yayınlanması ile birlikte bütün Anadolu'yu içine alan seri tamamlanmış olacaktır. Mühimme ve Tahrir Defterleri'nin yayın proje-sinin amacı, en güvenilir kaynakların, araştırıcılara en kısa yoldan ulaşmasını temin etmektir. Bu sayede Türkiye ve Osmanlı coğrafyasına ait tarihi veriler en sağlam kaynaklardan incelenerek, tarihimizin gerçek temelleri, modern tarihçiliğin metodları uygulanarak ortaya çıkartılacaktır. Bunun yanında günümüz meselelerine ışık tutmak, milli menfaatlerin yurt içinde ve yurt dışında savunulması amacıyla Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı tarafından yapılan yayın faaliyetleri vardır. Bu faaliyetler arasında Orta-Asya, Azerbaycan, Musul ve Bosna ile ilgili yayınların yanısıra Ermeni ve Rumların emellerini gerçekleştirmek için imparatorluk topraklarında yaptıkları soykırımı anlatan kitaplar neşredilmiştir. Yayına hazırladığımız, TD 998 numaralı Tahrir Defteri'nde Diyarbakır, Arab ve Zulkadiriyye eyaletleri yer almaktadır. İki cilt halinde yayınlanması planlanan, bu defterin birinci ciltinde yer alan Diyarbakır Eyaleti; Amid, Mardin, Sincar, Musul, Arabkir, Ergani, Çirmük, Siverek, Kiğı, Çemişkezek, Harpurt, Ruha, Ana-Hit ve Deyr-Rahbe sancakları ile Hısn-ı Keyf ve Siird kazaları olmak üzere 1530 yılında 14 sancak ve 2 müstakil kazadan müteşekkildir. Bu vesile ile çalışmalarımızda her türlü teşvik ve desteği bizlerden esirgemeyen Başbakanlık Müsteşarı Sayın Yaşar YAZICIOĞLU ve Müsteşar Yardımcısı Sayın Ömer KAYIR'a teşekkürlerimizi sunmayı görev bilmekteyiz. Eserin yayına hazırlanmasında emeği geçen Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı personeline ayrıca teşekkür ederim. Eserin ilgililere yardımcı ve yararlı olmasını dilerim. Aralık 1998 İsa ÖZKUL Devlet Arşivleri Genel Müdürü VIII
K I S A L T M A L A R b. : Bāzār bk. : Bakınız c. : Cāmi çf. : Çiftlik çr. : Çayır k. : KKarye kl. : KKal a krş. : Karşılaştırınız kz. : Kazā l. : Livā m. : Mahalle md. : Mescid ms. : Medrese mz. : Mezra a n. : Nāhiye nf. : Nefs ot. : Otlak vt. : Vilāyet y. : Yaylak zm. : Zemīn zv. : Zāviye BOA : Başbakanlık Osmanlı Arşivi BOA. MAD : Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Maliyeden Müdevver Defterler BOA. TD : Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Tahrir (Defter-i Hākānī) Defterleri İB. AK : İstanbul Belediyesi Atatürk Kitaplığı (İstanbul Belediye Kütüphanesi) TK. KKA : Tapu-Kadastro, Kuyūd-i Kadīme Arşivi IX
TRANSKRİPSİYON ALFABESİ XI
İ Ç İ N D E K İ L E R ÖNSÖZ... V SUNUŞ...VI KISALTMALAR...IX TRANSKRİPSİYON ALFABESİ...XI İÇİNDEKİLER... XIII GİRİŞ... 1 YAYINLANAN LİVĀLARA AİT TAHRİR DEFTERLERİ... 3 A. DİZİN YAPILIRKEN YARARLANILAN TAHRİR DEFTERLERİ... 3 B. YAYINLANAN LİVĀLARA AİT TAHRİR DEFTERLERİ... 7 YEKÙN CETVELLERİ... 13 DİZİNLER... 35 A. KİŞİ VE CEMĀ AT ADLARI DİZİNİ... 37 1. Āmid... 37 2. Mardin... 39 3. Sincar... 41 4. Musul... 42 5. Arabkir... 43 6. Ergani... 43 7. Çirmük... 43 8. Siverek... 44 9. Kiğı... 44 10. Çemişkezek... 45 11. Harpurt... 45 12. Ruha... 46 13. Ana ve Hit... 46 14. Deyr ve Rahbe... 47 15. Hısn-i Keyf ve Si ird... 48 B. YER ADLARI DİZİNİ... 49 1. Āmid... 49 2. Mardin... 55 3. Sincar... 64 4. Musul... 65 5. Arabkir... 68 6. Ergani... 70 7. Çirmük... 72 8. Siverek... 74 XIII
9. Kiğı... 77 10. Çemişkezek... 80 11. Harpurt... 83 12. Ruha... 86 13. Ana ve Hit... 92 14. Deyr ve Rahbe... 96 15. Hısn-i Keyf ve Si ird... 97 C. TERİMLER DİZİNİ... 101 HARİTALAR... 117 1. Diyār-i Bekr Eyāleti... 119 2. Āmid... 120 3. Mardin... 121 4. Sincar... 122 5. Musul... 123 6. Arabkir... 124 7. Ergani... 125 8. Çirmük... 126 9. Siverek... 127 10. Kiğı... 128 11. Çemişkezek... 129 12. Harpurt... 130 13. Ruha... 131 14. Ana ve Hit... 132 15. Deyr ve Rahbe... 133 16. Hısn-i Keyf ve Si ird... 134 METNİN FİHRİSTİ... 135 MUHĀSEBE-İ VİLĀYET-İ DİYĀR-İ BEKR ve ARAB ve ZU'L-KĀDİRİYYE (Tıpkıbasım Metin) XIV
GİRİŞ XVI. yüzyılın başlarında Safavi Devleti'nin hakimiyetine giren Doğu ve Güneydoğu Anadolu, Çaldıran Savaşı'yla birlikte Osmanlı Devleti'nin hakimiyetine girmeye başlamıştır. 1515 yılında Diyarbakır ve havalisinin fethine gönderilen Bıyıklı Mehmed Paşa, Diyarbakır merkez olmak üzere kurulan eyalete, beylerbeyi olarak tayin edilmiştir. 1518 yılında yapılan tahrir sonuçlarını ihtiva eden TD 64 numaralı deftere göre Diyarbakır Eyaleti Amid, Mardin, Berriyyecik, Ruha, Siverek, Ergani, Çirmük, Harpurt, Kiğı, Arabkir, Sincar ve Çemişkezek olmak üzere 12 livadan müteşekkil olduğu görülmektedir. Bölgenin fethinden sonra yapılan ilk tahrir olması sebebiyle bu defterde serhadlarda tahrir işleminin ne şekilde yapıldığını gösterir bilgiler vardır. Defterin 853. sayfasında "Bu zikr olan nahiyeler serhadd olub esamileri yazılmağa kabil olmaduğı ecilden icmal tarikıyle Allahvirdi Zaim marifetiyle kendüden nakl olundu" diye Gürzelik ve Kızuçan nahiyelerinin icmali verildikden sonra bu not yazılmıştır. 1518 yılında tahrire tabi tutulan 12 sancak dışında ashabına tefviz ve temlik olunduğu içün burada zikredilmeyip hükümet olarak ayrı bir statüsü olan sancaklar da vardır 1. Bu sancaklar fetih esnasında yararlılık gösterenlere mülk olarak verilmiştir. Gelirleri tamamen kendilerine aittir. Buralara hiç bir devlet görevlisi giremez, tahrir yapamazdı. Buna karşılık beylerbeyilerinin emri altında sefere katılırlardı. 1530 yılında bu sancaklara Musul, Ana-Hit ve Deyr- Rahbe livaları ilave olunmuştur. 1518 yılı tahririnde sancak olan Berriyyecik, kaza statüsüyle Mardin sancağına bağlanmıştır. Böylece tahrire tabi sancak sayısı 14'e ulaşmıştır. TD 998 numaralı ve 1530 tarihli tahrir defterinde Diyarbakır Eyaleti'nin sonunda yer alan Hısn-ı Keyf ve Siird kazaları herhangi bir livaya bağlanmamış ve müstakil sancak olduklarını belirtir bir emareye rastlanılmamıştır. Mardin livası TD 64, TD 200, ve TD 998 numaralı defterlerde liva başlığı altında verilmesine rağmen mirlivası bulunmamaktadır. Mardin livası, Hısn-ı Keyf ve Siird kazalarının hasıllarında mirliva hassına rastlanmamış onun yerine Diyarbakır beylerbeyisi hassının bulunması buraların müstakil olarak beylerbeyi tasarrufunda olduğunu göstermektedir. 1530 yılında Diyarbakır Eyaleti'nde 13 sancak beyi görülmektedir 2. Amid sancağı eyaletin merkezi olduğu, Mardin livasının ise sancak beyi olmadığı, Hısn-ı Keyf ve Siird'in de kaza oldukları düşünüldüğünde 12 sancak beyi olması gerekmektedir. Bu problemin açıklaması TD 998 numaralı defterin 90. sayfasında bulunmaktadır. Musul livasında Musul mirlivasının yanısıra Sincar mirlivasına ait hasslar bulunması sebebiyle bu sancağın ceman yekununda iki adet mirliva yazılmıştır. Bu durumda başında sancak beyi bulunan ve liva statüsünde olan sancakların adedi Sincar, Musul, Arabkir, Ergani, Çirmük, Siverek, Kiğı, Çemişkezek, Harpurt, Ruha, Ana- Hit ve Deyr-Rahbe olmak üzere 12 tanedir. Yayınladığımız bu defter Mardin livası ile başlamakta ve eyalet merkezi olan Amid sancağı burada yer almamaktadır. Herhangi bir sebeble Amid livasına ait bölüm defterden ayrılmış ve kaybolmuştur. Bu döneme ait defter serisindeki bu eksikliği gidermek için en yakın tarihli defterlere müracaat edilmiş ve H. 947 tarihli TD 200 numaralı mufassal defterden Amid merkez ve vakıflara ait bilgiler, H. 932 tarihli TD 134 numaralı icmal defterinden de sancağın geneline ait timarlarla ilgili veriler alınarak tamamı orijinal metniyle birlikte verilmiştir. Amid merkeze ve vakıflara ait bilgiler yayınını yaptığımız defterdeki bilgilerden yaklaşık olarak 14-15 sene sonraki bilgilerdir. Burada hem mahalle hem de vakıfların sayısında bir değişiklik olması tabiidir. Aynı durum TD 134 numaralı defter için sözkonusu değildir. Bu defterin bizim yayınını yaptığımız deftere şekil ve muhteva olarak benzemesinden ve 932 tarihli olmasından dolayı TD 998 numaralı defterin eksik bölümü olduğu, bazı araştırıcılar tarafından iddia edilmiştir. Bu defter yayınını yaptığımız defterin eksik bölümü değil, sadece bu defter serileri hazırlanırken buradaki bilgilerin alındığı en son tahrire ait icmal defteridir. 1 Midhat Serto lu, Sofyal Ali Çavufl Kanunnamesi, s. 19 2 TD 998, s. 279
998 numaralı Muhasebe-i Vilayet-i Diyarbakır, Arab ve Zulkadiriyye Defteri'nin I. ciltini Diyarbakır Eyaleti bölümü oluşturmaktadır. Bu ciltte eyalete ait tahrir defterleri ilgililere kolaylık olur düşüncesiyle her livanın defterleri ayrı başlıklar halinde verilmiştir. İkinci olarak livalara ve eyaletin bütününe ait sosyal, kültürel ve ekonomik bilgilerin adedî olarak yer aldığı Yekün Cetvelleri bölümü transkribe edilerek hazırlanmıştır. Dizin bölümü Kişi ve Cemaat Adları, Yer Adları ve Terim olmak üzere üç başlık altında verilmiştir. Terimler daha önceki ciltlerde olduğu gibi bütün livalar birleştirilerek tek bir başlıkla, "Kişi ve Cemaat Adları" ile "Yer Adları" dizini ise her liva için ayrı ayrı bölümler halinde verilmiştir. Amid livası iki ayrı defterden yararlanılarak oluşturulduğundan Terimler dizininde yayınını yaptığımız asıl defterin sayfa numaraları verildikten sonra TD 134 ve TD 200 numaralı defterlerin sayfa numaraları yer almıştır. Haritalar bölümünde önce Diyarbakır Eyaleti'nin 1530 yılındaki idarî yapısı, sonra her livanın köy ve mezraalarıyla birlikte meskun mahallerini gösterir haritaları yapılmıştır. Haritalar 1/200.000 ölçekli Harita Genel Müdürlüğü'ne ait ve 1948 tarihinde yayınlanan haritası esas alınarak belli oranlarda küçültülüp ölçeksiz olarak hazırlanmıştır. Haritanın hazırlanması esnasında Köylerimiz, Meskun Yerler Klavuzu vb. eserlerde bulunan bazı yerleşim birimleri haritalarda bulunamamıştır. Haritaların hazırlanmasında bize bizzat kendi çalışması olan Deyr-Rahbe ve Ana-Hit haritalarını vererek yardımcı olan Sayın Prof. Dr. Nejat Göyünç'e teşekkür ederiz. "Tepe" manasına gelen Arapça "Tel" kelimesi güncel kaynaklarda da bu şekilde kullanılmasına karşın Tahrir Defterleri'nde çoğu kere "Til" şeklinde yazıldığından biz de bu yazılış şeklini tercih ettik. Mesela Telkari, Tilkura; Telbesmi, Tilbesme; Telgören, Tilgöran olarak "Dizin" de yer almıştır. Bazı araştırmacılar tarafından Berriyyecik ile Birecik aynı liva olarak kabul edilmektedir. Bunun yanlış olduğu TD 998 numaralı defterde 52. sayfada geçen Berriyyecik kazasının yerleşim birimleri TD 64 numaralı defterde geçen Berriyyecik livası ile aynı yerlerdir. TD 998 numaralı defterin 299. sayfasında yer alan Birecik livası tamamen ayrı bir yerdir. Yani bugün aynı isimle anılan yerdir. Berriyyecik ise Mardin'in batısında yer alan Viranşehir bölgesidir. İki yeride aynı kabul etmemiz halinde aynı defterde bu yerlerin ayrı ayrı yer almasını açıklamamız mümkün olamaz. Bu konuda daha fazla bilgi edinmek isteyenler Berriyyecik ve Birecik'in defterlerine bakarak karşılaştırma yapabilirler. Milli aşiretinin transkribesinde Millilü şeklinde okutacak şekilde "lam" harfi çift yazılmış ve üzerine şedde konulmuştur 3. Katibler bazen bu nevi kelimelerde hem harfi çift yazıp hem de şedde koyduklarına tesadüf edilmektedir 4. Biz bu aşireti Milli olarak okumayı tercih ettik. "Dizinler"in oluşturulmasında takip edilen usul ve "Yekun Cetvelleri"nin mahiyeti hakkında daha önceki ciltlerde gerekli açıklamalar yapılmıştır. En son bölümde Muhasebe-i Vilayet-i Diyarbakır tıpkıbasım metni, hazırlanan fihristiyle birlikte yayınlanmıştır. Daha önce yayınlamış olduğumuz "387 Numaralı Muhasebe-i Vilayet-i Karaman ve Rum II" de Rum vilayetinde Karahisar-ı Behramşah nahiyesine bağlı Bahçacük, Başköy, Karaviran, Kızık[-öyüğü], Kozcuğaz, Pınar-ı Yazıova-kışlağı, Sevdelü ve Sultanpınarı mezraalarının sayfa numaraları verilirken 466 yerine sehven 446 yazılmıştır. Kiğı ve Ruha sancaklarında köy, Amasya livasında da nahiye olarak geçen Geldiklan'ın okunuşunda bir takım farklılıklar vardır. Maliyeden Müdevver Defterler serisinde 5152 numaralı defterin 1112. sayfasında ve Mülkiye Salnamesi'nin Amasya livası bölümü 180. sayfasında Geldiklan şeklinde harekeli olarak bulmak mümkündür. 3 Bak n z, TD 134, s. 3 ve TD 998, s. 17 ve TD 64'de bir çok örne i vard r. 4 Bak n z, TD 64, s. 387 Göllü Karacaviran, s. 371 Balluca, s. 364 Göllü ve MAD 3038, s. 36 "Bu kullar..." ibarelerinde bulunam "lam" harfleri hem çift hem de fleddelidir. 2
YAYINLANAN LİVĀLARA AİT TAHRİR DEFTERLERİ A-DİZİN YAPILIRKEN YARARLANILAN TAHRİR DEFTERLERİ I -ĀMİ D LİVĀSI MUFASSAL DEFTERLER TD 64 İdārī Birimler Vilāyet: Diyār-i Bekr Livā: Āmid Nāhiye: Çıska, Ribāt, Hani, Kulb, Başika, Asma, Tercīl TD 200 İdārī Birimler Vilāyet: Diyār-i Bekr Livā: Āmid Nāhiye: Āmid-i Garbī, Āmid-i Şarkī, Ribāt, Asma, Çıska, Aşīret-i Berazī, Hani, Kulb TD 561 İdārī Birimler Vilāyet: Diyār-i Bekr (Cemā at, Boz-ulus) TK.KKA 97 İdārī Birimler Vilāyet: Diyār-i Bekr Livā: Āmid Nāhiye: Kulb, Çıska, Asma, Ribāt, Tercīl İCMĀL DEFTERLER TD 134 İdārī Birimler Livā: Āmid Nāhiye: Hani, Tercīl, Kulb, Başika TD 208 İdārī Birimler Nāhiye: Tercīl TD 358 İdārī Birimler Nāhiye: Garbī-Āmid, Şarkī-Āmid VAKIF DEFTERLERİ MAD 21 Kaza: Āmid MAD 100 Mahrusa: Āmid TK.KKA 552 Kaza: Āmid I I - M A R DİN LİVĀSI MUFASSAL DEFTERLER TD 64 İdārī Birimler Livā: Mardin, Berriyyecik Nāhiye: Tilek-ören [Til-Göran], Mardin, Nusaybin, Savur, Çem-nim TD 200 İdārī Birimler Livā: Mardin Kazā: Savur, Mardin, Nusaybin, Berriyyecik Nāhiye: Duraclu, Nusaybin TK.KKA 97 İdārī Birimler Livā: Nusaybin İCMĀL DEFTERLER TD 358 İdārī Birimler Kazā: Mardin, Berriyyecik Nāhiye: Mardin, Savur, Sahrā-yı Mardin VAKIF DEFTERLERİ MAD 100 Nahiye: Mardin, Nusaybin TK.KKA 552 İdārī Birimler Kazā: Mardin I I I - SİNCAR LİVĀSI MUFASSAL DEFTERLER TD 64 İdārī Birimler Livā: Sincar Nāhiye: Hātūniye ve Hayāl ve Til- Afer TK.KKA 96 İdārī Birimler Kazā: Sincar Nāhiye: Til- Afer TK.KKA 97 İdārī Birimler Nāhiye: Sincar, Til- Afer İCMĀL DEFTERLER TD 99l 3
İdārī Birimler Livā: Sincar I V - M U S U L LİVĀSI MUFASSAL-EVKĀF DEFTERLER TD 195 İdārī Birimler Livā: Musul Nāhiye: Musul, Ayn-ı Sefīne, Acūze, Deyr-i Maklūb TD 308 İdārī Birimler Livā: Musul Nefs: Şehr-i Tikrīt Nāhiye: Musul, Ayn-ı Sefīne, Acūze, Deyr-i Maklūb TD 660 İdārī Birimler Livā: Musul Nāhiye: Ayn-ı Sefīne, Deyr-Maklūb, Musul V - A R A B KİR LİVĀSI MUFASSAL DEFTERLER TD 64 İdārī Birimler Nāhiye: Eğin, Ova (Ābād), Ağın, Söğütābād ve Dağ-ili, Puşadı, Meşkir, Şirzu ma Nikan İCMĀL DEFTERLER TD 208 İdārī Birimler Nāhiye: Puşadı TK.KKA 296 Livā: Arabkir Nāhiye: Şehr-i Arabkir, Ābād (Ova), Dağili, Eğin, Puşadı VAKIF DEFTERİ MAD 100 Vilayet-i Arabkir V I - E R G A Nİ LİVĀSI MUFASAL DEFTERLER TD 64 İdārī Birimler Livā: Ergani VAKIF DEFTERLERİ MAD 100 Vilāyet: Ergani TK.KKA 552 İdārī Birimler Kazā: Ergani V I I - ÇİRMÜK LİVĀSI MUFASSAL DEFTERLER TD 64 İdārī Birimler Līvā: Çirmük Nāhiye: Berdeniç, Ebū-Tāhir, Çüngüş, Hisārān VAKIF DEFTERLERLERİ MAD 100 Vilāyet: Çirmük TK.KKA 552 Kazā: Çirmük V I I I - SİVEREK LİVĀSI MUFASSAL DEFTERLER TD 64 İdārī Birimler Livā: Siverek Nāhiye: Çıbıkdan, Bucak, Oşun TD 56l İdārī Birimler Nāhiye: Siverek I X - KİĞI LİVĀSI MUFASSAL DEFTERLER TD 64 İdārī Birimler Livā: Kiğı 4
Nāhiye: Endiris, Sancak, Göcek, Gürzelik, Kız-uçan VAKIF DEFTERİ MAD 100 Livā: Kiğı AVĀRİZ DEFTERİ MAD 5152 Livā: Kiğı Nāhiye: Kız-uçan, Endiris, Göcek, Gevenlü, Sancak, Kurd-öküzü, Koç-akmaz X - Ç E MİŞKEZ E K LİVĀSI MUFASSAL DEFTERLER TD 64 İdārī Birimler Livā: Çemişkezek Nāhiye: Belde, Keban, Siptoros, Ovacık, Ulu-kal'a, Kirpüzek, Pertek, Sağman, Vasgird, Ribāt, Gündüz, Mazgird, Çatalkal'a, Kertik [Lartik], Havik TD 213 İdārī Birimler Livā: Çemişkezek Nāhiye: Ribāt, Keban, Sağman, Vasgird, Kirpüzek, Çemişkezek, Siptoros, Ovacık, Lartik, Gündüz, Çatal-kal'a, Pertek, Şehr VAKIF DEFTERİ TK.KKA 552 Kazā: Çemişkezek X I - H A R P U R T LİVĀSI MUFASSAL DEFTERLER TD 64 İdārī Birimler Livā: Harpurt Nāhiye: Gölcük-i Süflā, Hersini, Gölcük-i Ulyā VAKIF DEFTERİ TK.KKA 552 Kazā: Harpurt AVĀRİZ DEFTERİ MAD 3038 İdārī Birimler Kazā: Harpurt Nāhiye: Ulu-ābād, Kuz-ābād X I I - R U H A LİVĀSI MUFASSAL DEFTERLER TD 64 İdārī Birimler Livā: Ruha TD 362 İdārī Birimler Livā: Ruha Nāhiye: Şehr, Cülāb, Boz-ābād, Re sü'l- Ayn, Yalak, Harrān, Çatal, Samsad, Çaykuyu, Kozan, Kaba-Haydar, Kara-Curun, Oyum-ağaç TD 561 İdārī Birimler Nāhiye: Ruha TD 965 İdārī Birimler Livā: Ruha Nāhiye: Şehr, Cülāb, Boz-ābād, Re sü'l- Ayn, Yalak, Harrān, Çatal, Samsad, Çaykuyu, Kozan, Kaba-Haydar, Kara-Curun, Oyum-ağaç İCMĀL DEFTERLER TD 295 İdārī Birimler Livā: Ruha Nāhiye: Şehr, Yalak, Boz-ābād, Harrān, Cülāb, Samsad Re sü'l- Ayn MAD 4735 İdārī Birimler Kazā: Ruha Nāhiye: Şehr, Cülāb, Harrān, Samsad, Yalak, Boz-ābād, Re sü'l- Ayn, Kara-Curun, Kaba-Haydar, Çay-kuyu, Oyum-ağaç VAKIF DEFTERLERİ MAD 100 Vilāyet: Ruha TK.KKA 57 İdārī Birimler Kazā: Ruha TK.KKA 552 İdārī Birimler Kazā: Ruha X I I I - A N A V E HİT LİVĀSI 5
MUFASSAL DEFTERLER TD 406 İdārī Birimler Livā: Ana Nefs: Ana, Cezīre-i Alus, Cezīre-i Hazāne, Cubbe Nāhiye: Ana [Cānib-i Cezīrī, Cānib-i Şāmī] Hadīse [Cānib-i Cezīrī, Cānib-i Şāmī] Cezāyir-i Nāhiye-i Hadīse, Alus, Hazāne, Cubbe, Beledü'd-Devālī, Şāmī, Zor Evkāf-ı Livā-i Ana: Alus, Cubbe, Hit İCMĀL DEFTERLER TD 115 İdārī Birimler Nefs: Ana Nāhiye: Ana, Hadīse, Alus, Hazāne Cubbe, Nāvise, Hit, Zor Evkāf-ı Livā-i Ana: Ana, Cubbe, Nāvise EMLĀK DEFTERİ TD 649 İdārī Birimler Nefs: Ana Nāhiye: Ana, Hadīse, Cubbe, Nāvise, Hit, Zor, Beledü'd-Devālī, Hazāne, Alus X I V - D E Y R v e R A H B E LİVĀSI MUFASSAL DEFTERLER TK.KKA 97 İdārī Birimler Livā: Deyr ve Rahbe, Cammāsa İCMĀL DEFTERLER TD 115 İdārī Birimler Livā: Deyr ve Rahbe ve Cammāsa Nāhiye: Deyr, Rahbe Cemā at: Cammāsa X V - H I S N -İ KEYF VE Sİ İRD KAZĀ L A R I MUFASSAL DEFTERLER TK.KKA 96 İdārī Birimler Livā: Hısn-i Keyf, İs ird Nefs: Hısn-i Keyf Nāhiye: Şehr, Tūr, Beşīrī, Behmerd TK.KKA 97 İdārī Birimler Livā: Hısn-i Keyf, İs ird Nefs: Hısn-i Keyf Nāhiye: Şehr, Tūr, Beşīrī, Behmerd, Ağcakal a İCMĀL DEFTERLER TD 208 İdārī Birimler Livā: Hısn-i Keyf Nāhiye: Hısn-i Keyf, Buk'a (?), Behmerd, Mihrānī, Si ird, Tūr, Beşīrī, Ağca-kal a TD 991 İdārī Birimler Livā: Hısn-i Keyf EVKĀF DEFTERLER TK.KKA 552 İdārī Birimler Kazā: Hısn-i Keyf, İs ird TK.KKA 557 İdārī Birimler Kazā: Hısn-i Keyf, İs ird 6
B- YAYINLANAN LİVĀLARA AİT TAHRİR DEFTERLERİ VİLĀYET-İ DİYĀR-İ BEKR I -ĀMİD LİVĀSI YERİ ESKİ NU. YENİ NU. DURUMU SAYFA, VARAK ÇEŞİDİ HİCRÎ TARİHİ BOA.TD 840 64 Tam 864 s. Mufassal 924 BOA.TD 956 134 Tam 24 s. İcmāl 932 BOA.TD 558 200 Tam 1059 s. Mufassal 947 BOA.TD 552 208 Tam 109 s. İcmāl 947 BOA.TD 352 358 Tam 172 s. İcmāl 973 BOA.TD 904 561 Tam 330 s. Mufassal-Bozulus II. Selīm BOA.TD 1025 690 Başı tam, sonu eksik 228 s. Çāvūşān 1008 BOA.MAD 21 Tam 11 v. Evkāf BOA.MAD 100 Tam 31 v. Evkāf 924 BOA.MAD 4540 Tam 28 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī BOA.MAD 7457 Tam 16 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī TK.KKA 182 96 278 v. Mufassal TK.KKA 184 97 428 v. Mufassal 975 TK.KKA 183 155 369 v. Mufassal 975 TK.KKA 179 552 97 v. Evkāf 973 I I - M A R DİN LİVĀSI YERİ ESKİ NU. YENİ NU. DURUMU SAYFA, VARAK ÇEŞİDİ HİCRÎ TARİHİ BOA.TD 840 64 Tam 864 s. Mufassal 924 BOA.TD 558 200 Tam 1059 s. Mufassal 947 BOA.TD 744 358 Tam 172 s. İcmāl 973 BOA.TD 795 991 Tam 12 s. İcmāl BOA.TD 735 998 Başı eksik, sonu tam 682 s. Muhāsebe-İcmāl 937 BOA.MAD 21 Tam 11 v. Evkāf BOA.MAD 100 Tam 31 v. Evkāf 924 BOA.MAD 4540 Tam 28 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī BOA.MAD 7457 Tam 16 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī TK.KKA 182 96 278 v. Mufassal 7
TK.KKA 184 97 428 v. Mufassal 975 TK.KKA 181 117 397 v. Mufassal (I. cild) 975 TK.KKA 144 173 182 v. Mufassal 992 TK.KKA 145 291 46 v. İcmāl 991 TK.KKA 146 382 57 v. Derdest TK.KKA 179 552 97 v. Evkāf 973 I I I - SİNCAR LİVĀSI YERİ ESKİ NU. YENİ NU. DURUMU SAYFA, VARAK ÇEŞİDİ HİCRÎ TARİHİ BOA.TD 840 64 Tam 864 s. Mufassal 924 BOA.TD 744 528 Tam 94 s. İcmāl 981 BOA.TD 904 561 Tam 330 s. Mufassal-Bozulus II. Selīm BOA.TD 795 991 Tam 12 s. İcmāl Tarihsiz BOA.TD 735 998 Başı eksik, sonu tam 682 s. Muhāsebe-İcmāl 937 BOA.MAD 4540 Tam 28 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī BOA.MAD 7457 Tam 16 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī TK.KKA 182 96 278 v. Mufassal TK.KKA 184 97 428 v. Mufassal 975 TK.KKA 204 462 42 v. Derdest TK.KKA 179 552 97 v. Evkāf 973 I V - M U S U L LİVĀSI YERİ ESKİ NU. YENİ NU. DURUMU SAYFA, VARAK ÇEŞİDİ HİCRÎ TARİHİ BOA.TD 227 195 Tam 147 s. Mufassal-Evkāf 946 BOA.TD 678 308 Tam 192 s. Mufassal-Evkāf 965 BOA.TD 543 660 Tam 291 s. Mufassal-Evkāf III. MKurād BOA.TD 735 998 Başı eksik, sonu tam 682 s. Muhāsebe-İcmāl 937 TK.KKA 559 120 124 v. Mufassal-Evkāf TK.KKA 560 282 24 v. İcmāl V - A R A B KİR LİVĀSI YERİ ESKİ NU. YENİ NU. DURUMU SAYFA, VARAK ÇEŞİDİ HİCRÎ TARİHİ BOA.TD 840 64 Tam 864 s. Mufassal 924 BOA.TD 1025 690 Başı tam, sonu eksik 228 s. Çāvūşān 1008 8
BOA.TD 735 998 Başı eksik, sonu tam 682 s. Muhāsebe-İcmāl 937 BOA.MAD 100 Tam 31 v. Evkāf 924 TK.KKA 197 127 86 v. Mufassal 976 TK.KKA 198 296 29 v. İcmāl 976 TK.KKA 200 469 16 v. Derdest V I - E R G A Nİ LİVĀSI YERİ ESKİ NU. YENİ NU. DURUMU SAYFA, VARAK ÇEŞİDİ HİCRÎ TARİHİ BOA.TD 840 64 Tam 864 s. Mufassal 924 BOA.TD 1025 690 Başı tam, sonu eksik 228 s. Çāvūşān 1008 BOA.TD 735 998 Başı eksik, sonu tam 682 s. Muhāsebe-İcmāl 937 BOA.MAD 100 Tam 31 v. Evkāf 924 TK.KKA 204 462 42 v. Derdest TK.KKA 206 508 35 v. Derdest TK.KKA 179 552 97 v. Evkāf 973 V I I - ÇİRMÜK LİVĀSI YERİ ESKİ NU. YENİ NU. DURUMU SAYFA, VARAK ÇEŞİDİ HİCRÎ TARİHİ BOA.TD 840 64 Tam 864 s. Mufassal 924 BOA.TD 735 998 Başı eksik, sonu tam 682 s. Muhāsebe-İcmāl 937 BOA.MAD 100 Tam 31 v. Evkāf 924 BOA.MAD 351 Başı eksik, sonu tam 218 s. Mufassal BOA.MAD 4540 Tam 28 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī BOA.MAD 7457 Tam 16 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī TK.KKA 179 552 97 v. Evkāf 973 V I I I - SİVEREK LİVĀSI YERİ ESKİ NU. YENİ NU. DURUMU SAYFA, VARAK ÇEŞİDİ HİCRÎ TARİHİ BOA.TD 840 64 Tam 864 s. Mufassal 924 BOA.TD 904 561 Tam 330 s. Mufassal-Bozulus II. Selīm BOA.TD 1025 690 Başı tam, sonu eksik 228 s. Çāvūşān 1008 BOA.TD 735 998 Başı eksik, sonu tam 682 s. Muhāsebe-İcmāl 937 BOA.MAD 4540 Tam 28 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī BOA.MAD 7457 Tam 16 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī TK.KKA 207 481 24 v. Derdest 9
I X - KİĞI LİVĀSI YERİ ESKİ NU. YENİ NU. DURUMU SAYFA, VARAK ÇEŞİDİ HİCRÎ TARİHİ BOA.TD 840 64 Tam 864 s. Mufassal 924 BOA.TD 735 998 Başı eksik, sonu tam 682 s. Muhāsebe-İcmāl 937 BOA.MAD 100 Tam 31 v. Evkāf 924 BOA.MAD 5152 Tam 1120 s. Avāriz 1052 TK.KKA 46 126 91 v. Mufassal 960 TK.KKA 47 359 62 v. Derdest TK.KKA 48 394 47 v. Derdest TK.KKA 49 519 Sayfalar numarasız Derdest X - Ç E MİŞKEZEK LİVĀSI YERİ ESKİ NU. YENİ NU. DURUMU SAYFA, VARAK ÇEŞİDİ HİCRÎ TARİHİ BOA.TD 840 64 Tam 864 s. Mufassal 924 BOA.TD 16 213 Tam 208 s. Mufassal 948 BOA.TD 735 998 Başı eksik, sonu tam 682 s. Muhāsebe-İcmāl 937 BOA.MAD 4540 Tam 28 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī BOA.MAD 7457 Tam 16 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī TK.KKA 201 106 401 v. Mufassal TK.KKA 202 164 141 v. Mufassal 975 TK.KKA 179 552 97 v. Evkāf 973 X I - H A R P U R T LİVĀSI YERİ ESKİ NU. YENİ NU. DURUMU SAYFA, VARAK ÇEŞİDİ HİCRÎ TARİHİ BOA.TD 840 64 Tam 864 s. Mufassal 924 BOA.TD 1025 690 Başı tam, sonu eksik 228 s. Çāvūşān 1008 BOA.TD 735 998 Başı eksik, sonu tam 682 s. Muhāsebe-İcmāl 937 BOA.MAD 3038 Tam 42 Avāriz 5. Ş. 1055 BOA.MAD 4540 Tam 28 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī BOA.MAD 7457 Tam 16 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī TK.KKA 201 106 401 v. Mufassal TK.KKA 203 332 85 v. İcmāl 974 TK.KKA 205 460 20 v. Derdest TK.KKA 206 508 34 v. Derdest TK.KKA 179 552 97 v. Evkāf 973 10
X I I - R U H A LİVĀSI YERİ ESKİ NU. YENİ NU. DURUMU SAYFA, VARAK ÇEŞİDİ HİCRÎ TARİHİ BOA.TD 840 64 Tam 864 s. Mufassal 924 BOA.TD 295 Tam 59 s. İcmāl 963 BOA.TD 58 362 Tam 398 s. Mufassal 973 BOA.TD 904 561 Tam 330 s. Mufassal-Bozulus II. Selīm BOA.TD 1025 690 Başı tam, sonu eksik 228 s. Çāvūşān 1008 BOA.TD 516 965 Başı tam, sonu eksik 367 s. Mufassal 976 BOA.TD 735 998 Başı eksik, sonu tam 682 s. Muhāsebe-İcmāl 937 BOA.MAD 21 Tam 11 v. Evkāf BOA.MAD 100 Tam 31 v. Evkāf 924 BOA.MAD 351 Başı eksik, sonu tam 218 s. Mufassal BOA.MAD 2228 Tam 20 s. İcmāl (Mustahfiz) B. C. 1102 BOA.MAD 4540 Tam 28 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī BOA.MAD 4735 Tam 56 s. İcmāl 931 BOA.MAD 7457 Tam 16 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī TK.KKA 148 151 385 v. Mufassal 973 TK.KKA 149 204 155 v. İcmāl 975 TK.KKA 146 382 57 v. Derdest TK.KKA 179 552 97 v. Evkāf 973 TK.KKA 147 574 22 v. Evkāf 973 X I I I - A N A v e HİT LİVĀSI YERİ ESKİ NU. YENİ NU. DURUMU SAYFA, VARAK ÇEŞİDİ HİCRÎ TARİHİ BOA.TD 798 115 Tam 57 s. İcmāl 929 BOA.TD 339 406 Tam 393+30 s. Mufassal Kanunī BOA.TD 409 649 Tam 82 s. İcmāl Tarihsiz BOA.TD 735 998 Başı eksik, sonu tam 682 s. Muhāsebe-İcmāl 937 X I V - D E Y R v e R A H B E LİVĀSI YERİ ESKİ NU. YENİ NU. DURUMU SAYFA, VARAK ÇEŞİDİ HİCRÎ TARİHİ BOA.TD 798 115 Tam 57 s. İcmāl 929 BOA.TD 904 561 Tam 330 s. Mufassal-Bozulus II. Selīm BOA.TD 735 998 Başı eksik, sonu tam 682 s. Muhāsebe-İcmāl 937 TK.KKA 184 97 428 v. Mufassal 975 11
X V - H I S N -İ KEYF VE Sİ İRD KAZĀLARI YERİ ESKİ NU. YENİ NU. DURUMU SAYFA, VARAK ÇEŞİDİ HİCRÎ TARİHİ BOA.TD 552 208 Tam 109 s. İcmāl 947 BOA.TD 1025 690 Başı tam, sonu eksik 228 s. Çāvūşān 1008 BOA.TD 795 991 Tam 12 s. İcmāl Tarihsiz BOA.TD 735 998 Başı eksik, sonu tam 682 s. Muhāsebe-İcmāl 937 BOA.MAD 21 Tam 11 v. Evkāf BOA.MAD 4540 Tam 28 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī BOA.MAD 7457 Tam 16 s. Evkāf-İcmāl KKānūnī TK.KKA 182 96 278 v. Mufassal TK.KKA 184 97 428 v. Mufassal 975 TK.KKA 187 311 23 v. İcmāl 975 TK.KKA 178 433 13 v. Derdest TK.KKA 190 477 14 v. Derdest TK.KKA 179 552 97 v. Evkāf 973 TK.KKA 180 557 25 v. Evkāf 974 *TK.KKA'deki tahrir defterlerine ait bilgiler Aslıhan Doğan'ın hazırlamış olduğu "Tapu Kadastro Kuyud-ı Kadim Arşivi Mufassal, İcmāl, Evkāf ve Derdest Defterlerinin Toplu Kataloğu" isimli lisans tezinden alınmıştır. AÜ. DTCF Kütübhanecilik Bölümü, Arşiv Anabilim Dalı, Ankara 1993 12
YEKÙN CETVELLERİ
LİVĀ YEKÙNLARI LİVĀ-İ MARDİN K A ZĀ-İ MARDİN Cihet-i Kazā Fī- yevm 50 Nefs-i Mardin Hāne 2.026 İslāmiyye 775 Erāmine 1.273 Mücerred 734 İslāmiyye 233 Erāmine 502 Mu āf 140 Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Nefs-i asaba 1 Kurā 67 Hāne 828 İslāmiyye 687 Erāmine 151 Mücerred 109 İslāmiyye 54 Erāmine 55 Mu āf 6 Hāsıl 1.577.188 An-Mukāta a 1.142.592 Der-nefs-i Mardin 642.700 An- adet-i zekāt-ı ağnām 103.075 Der-kasaba-i Nusaybin 395.768 An-mahsūl-i enhār 1.050 An-mahsūl-i kura ve Nusaybin 434.595 Hāsshā-i Hüsrev-Paşa, Mīr-mīrān-i Diyār-i Bekr Nefs 1 Mahallāt 9 Kurā 26 Hāne ma nefs-i şehr 4.067 İslāmiyye 2.368 Erāmine 1.699 Mücerred ma nefs-i şehr 1.531 İslāmiyye 864 Erāmine 667 Mu āf 144 Hāsıl 653.869 Hisse-i mālikāne, vakfdır 36.332 Vakf-i zevāyā 17.012 Vakf-i medāris 18.030 Vakf-i cāmi 1.290 Hisse-i mīr-i mīrān 617.537 An-mukāta āt 184.259 An-mahsūl-i kura 433.278 Tīmārhā-i Ümerā-i Aşā ir Kurā 66 Mezāri 29 Cemā at 8 Oymak 25 Hāne 3.671 Mücerred 470 Mu āf 110 Hāsıl 359.927 [371.554] Hisse-i Şāh Alī Bey 9.000 Hisse-i cebelüyān 49.889 Hisse-i vakf 525 Hisse-i dīvānī 98.844 Hisse-i Hācī Mahmūd Bey15.000 Hisse-i Mehmed 4.000 Hisse-i Bahā ü'd-dīn 3.000 Mustahfizān ve Azebān-i Kal a-i Mardin Mustahfizān 140 Fī-yevm 788 Fī-sene 278.952 Azebān 108 Fī-yevm 573 Fī-sene 195.964 Evkāf-i Kazā-i Mardin ve Savur ve Berriyyecik Hāsıl 358.664 CEM AN KAZĀ-İ MARDİN Kal a 1 Nefs 3 Kurā 163 Mezāri 25 Cemā at 33 Dekākīn 572 Āsiyāb 45 Kārbān-sarāy 4 Bağ ve bagçe 141 Zemīnhā-i vakf 40 Hammām 13 Cevāmi 4 Zevāyā 12 Mesācid 13 Medāris 6 Mu allim-hāne 5 Boya-hāne ve şem -hāne ve ser-hāne ve boz[a]-hāne 5 Ma sara 1 Nefer 11.544 MİNHĀ Hāne-i gayr avāriz 878 Kādī 1 Zu amā 9 Ümerā-i aşā ir 204 Sipāhiyān 113 Mustahfizān-i kilā 139 Dizdār 1 Azebān 108 Müderris 6 Talebe 6 Mu āf 291 Hāne-i avāriz 10.666 Hāne 8.566 İslāmiyye 6.718 Erāmine 1.848 Mücerred 2.100 İslāmiyye 1.378 Erāmine 722 M a h sūl 2.590.984 Hisse-i dīvānī 2.554.652 Hisse-i mālikāne 43.570 15
MİNHĀ Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Nefs 1 Kurā 67 Cemā at 7 Hāsıl 1.577.188 Hāsshā-i Mīr-i mīrān Nefs 1 Kurā 26 Hāsıl 617.537 Tīmārhā-i Ümerā-i Aşā ir ma Cebelüyān Kurā 66 Mezāri 29 Cemā at 8 Oymak 25 Hāsıl 359.927 Evkāf-i Kazā-i Mardin ve Savur ve Berriyyecik Erbāb-i vezā if 182 Hāsıl 358.664 K A ZĀ-İ SAVUR Cihet-i Kazā Fī-yevm 30 Hāsshā-i Mīr-i mīrān Nefs 1 Kurā 20 Hāne 804 İslāmiyye 790 Erāmine 14 Mücerred 329 İslāmiyye 325 Erāmine 4 Mu āf 38 Hāsıl 151.663 Hisse-i dīvānī 145.534 Hisse-i mālikāne 6.129 Tīmārhā-i Ümerā-i Aşā ir Kurā 54 Mezāri 12 Cemā at 11 Hāne 1.310 Mücerred 122 Mu āf 42 Hāsıl 183.159 Ze āmethā ve Tīmārhā-i Sipāhiyān Dolāb 3 Kurā 183 Mezāri 65 Hāne 2.519 İslāmiyye 2.507 Erāmine 12 Mücerred 557 İslāmiyye 545 Erāmine 12 Hāsıl 847.947 Hisse-i dīvānī 795.971 Hisse-i mālikāne-i vakf 51.976 Vakf-i medāris 27.252 Vakf-i zevāyā 13.624 Vakf-i mesācid 11.100 CEM AN KAZĀ-İ SAVUR Nefs 1 Kurā 257 Mezāri 77 Cemā at 11 Boya-hāne ve mey-hāne ve boz[a]-hāne ve debbāğ-hāne 4 Āsiyāb 2 Dolāb 3 Nefer Hāne 4.723 İslāmiyye 4.697 Erāmine 26 Mücerredān 1.008 İslāmiyye 992 Erāmine 16 Hāne-i gayr avāriz 118 Hāsıl 1.182.769 MİNHĀ Hisse-i dīvānī 1.124.664 Hisse-i mālikāne 58.105 Hāsshā-i Mīr-i mīrān Nefs 1 Kurā 20 Hāsıl-i dīvānī 145.534 Tīmārhā-i Ümerā-i Aşā ir Kurā 54 Mezāri 12 Cemā at 11 Hāsıl-i dīvānī 183.159 Tīmārhā-i Zu amā ve Erbāb-i Tīmār Kurā 183 Mezāri 65 Dolāb 3 Hāsıl-i dīvānī 795.971 K A ZĀ-İ BERRİYYECİK Cihet-i Kazā Fī-yevm 20 Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Hāsıl 70.445 Hāsshā-i Mīr-i mīrān KAZĀ-İ BERRİYYECİK NĀHİYE-İ DEDE-ARIN NĀHİYE-İ TİL-GÖRAN Kurā 27 Hāne 785 Mücerred 253 Mu āf 10 Hāsıl 262.623 16
Tīmārhā-i Zu amā ve Erbāb-i Tīmār Kurā 114 Mezāri 43 Hāne 1.264 İslāmiyye 1.100 Erāmine 164 Mücerred 247 İslāmiyye 171 Erāmine 76 Mu āf 27 Hāsıl 475.708 CEM AN KAZĀ-İ BERRİYYECİK Nefs 1 Kurā 141 Mezāri 43 Boya-hāne 1 Nefer 2.416 MİNHĀ Hāne-i gayr avāriz 34 Kādī 1 Mu āf 33 Hāne-i avāriz 2.382 Hāne 2.041 İslāmiyye 1.885 Erāmine 164 Mücerred 341 İslāmiyye 265 Erāmine 76 M a h sūl 808.776 MİNHĀ Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Hāsıl 70.475 Hāsshā-i Mīr-i Mīrān Kurā 27 Hāsıl 262.629 Tīmārhā-i Zu amā ve Sipāhiyān Kurā 114 Mezāri 43 Hāsıl 475.708 C E M A N LİVĀ-İ ĀMİD VE KAZĀ-İ MARDİN VE K A ZĀ-İ SAVUR VE KAZĀ-İ BERRİYYECİK ilā 2 Nefs 8 Kurā 1.041 Mezāri 228 Āsiyāb 70 Dekākīn 937 Mahāzin 188 Kārbān-sarāy 9 Zemīnhā 60 Dolāb 3 Cemā at 19? Oymak 25 Cevāmi 10 Mesācid 38 Medāris 10 Zevāyā 17 Mu allim-hāne 10 Hammām 22 Enhār 7 Şem -hāne ve boza-hāne ve kiriş-hāne ve hammāre ve debbāğ-hāne 16 Ma sara 1 Kenisāt 6 Neferan 35.117 MİNHĀ Hānehā-i gayr avāriz 2.991 Kādī 4 Dizdār 2 Mustahfizān 366 Azebān 210 Ümerā-i aşā ir ma cebelüyān 391 Zu amā 23 Sipāhiyān 194 Müderrisīn 10 Mu īd 3 Talebe 9 Mu āf 1.779 Hāne-i avāriz 32.176 Hāne 26.425 İslāmiyye 22.054 Erāmine 4.370 Mücerred 5.751 İslāmiyye 4.471 Erāmine 1.280 M a h sūl 10.519.718 MİNHĀ Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Nefs 1 Kurā 67 Cemā at 13 Mīzān-i harīr 1 Enhār 7 Hāsıl 4.475.820 Hāsshā-i Mīr-i Mīrān Nefs 3 Kurā 155 Mezāri 5 Hāsıl 2.078.509 Tīmārhā-i Ümerā-i Aşā ir Nefs 2 Kurā 299 Mezāri 99 Oymak 45 Cemā at 26 Hāsıl 1.167.506 Tīmārhā-i Zu amā ve Erbāb-i Tīmār Zu amā 23 Sipāhiyān 194 Kurā 516 Mezāri 125 Dolāb 3 Hāsıl 2.079.001 Evkāf ve Emlāk Kurā 5 İcārāt-i dekākīn ve mehāzin ve āsiyāb ve kārbānsarāy ve hammām ma hısas-i mālikāne-i kurā Hāsıl 718.882 17
LİVĀ-İ SİNCAR Nefs-i Sincar Mahallāt 6 Hāne 360 İslāmiyye 279 Yahūdā 81 Mücerred 111 Mu āf 35 Hāsıl 31.219 Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Hāsıl 26.260 Hāsshā-i Mīr-livā-i Sincar Nefs 1 Kurā 19 Mezāri 1 Hāne 1.074 İslāmiyye 993 Yahūda 81 Mücerred 366 Mu āf 51 Hāsıl 308.509 Tīmārhā-i Zu amā ve Erbāb-i Tīmār LİVĀ-İ SİNCAR NĀHİYE-İ TİL- AFER Nefs 1 Kurā 19 Mezāri 17 Hāne 793 Mücerred 235 Mu āf 45 Hāsıl 197.772 Evkāf LİVĀ-İ SİNCAR NĀHİYE-İ TİL- AFER Hāsıl 16.882 C E M A N LİVĀ-İ SİNCAR Nefs 2 Kurā 38 Mezāri 18 Cāmi 1 Mesācid 10 Zevāyā 6 Āsiyāb 1 Boya-hāne ve boza-hāne 2 Bāgāt 47 Zemīn-i vakf 20 Nefer 2.588 MİNHĀ Hānehā-i gayr avāriz Mīr-livā 1 Kādī 1 Zu amā 3 Sipāhiyān 11 Nöker 32 Mu āf 73 Hāne-i avāriz 2.467 Hāne 1.867 Mücerred 600 M a h sūl 549.473 Hisse-i dīvānī 532.591 Hisse-i mālikāne 16.882 MİNHĀ Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Hāsıl 26.260 Hāsshā-i Mīr-livā Nefs 1 Kurā 19 Mezra a 1 Hāsıl 308.509 Tīmārhā-i Zu amā ve Erbāb-i Tīmār Nefs 1 Kurā 19 Mezāri 17 Bāg 27 Hāsıl 197.772 Evkāf-i Zevāyā ve Cāmi Bāg 20 Zemīn 20 Āsiyāb 1 Hāsıl ma hısas-i kurā 16.882 LİVĀ-İ MUSUL Nefs-i Musul Mahallāt 20 İslāmiyye 17 Erāmine ve Yahūdā 3 Hāne 1.700 İslāmiyye 1.148 Erāmine ve Yahūdā 552 Mücerred 193 İslāmiyye 128 Erāmine 65 Cemā at-i Aldunlu, vakf-i Harameyn Hāne 180 Mücerred 1 Mu āf 118 Hāsıl 54.653 Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Hāsıl 263.249 Hāsshā-i Mīr-livā-i Musul LİVĀ-İ MUSUL NĀHİYE-İ AYN-İ SEFĪNE Nefs 2 Kurā 20 Mezra a 1 Cemā at 24 Hāne 3.182 İslāmiyye 2.630 Erāmine 552 Mücerred 401 İslāmiyye 336 Erāmine 65 Mu āf 118 Hāsıl 344.469 Mukāta āt 96.375 Nefs-i şehr ve kurā 248.094 Ba zı Hāsshā-i Mīr-livā-i Sincar Kurā 4 Mezra a 1 18
Hāne 45 Mücerred 17 Hāsıl ma niyābet 39.000 Ba zı Hāsshā-i Mīr-i A rāb-i Bekir Bey Cemā at 3 Mezāri 6 Hāne 518 Mücerred 70 Çevlikhā 31 Hāsıl 50.054 Mukāta āt 7.930 Mezāri ve gayrihi 42.124 Tīmārhā-i Zu amā ve Erbāb-i Tīmār Kurā 72 Mezāri 88 Cemā at 3 Hāne 1.596 İslāmiyye 1.566 Erāmine 30 Mücerred 619 İslāmiyye 604 Erāmine 15 Hāsıl 724.082 MİNHĀ Hisse-i dīvānī 641.672 Evkāf 82.410 Kurā 8 Mezāri 9 Cemā at 2 Hāne 608 Mücerred 85 Der-dest-i Mezkūrān Hāsıl 8.800 Emlāk Kurā 8 Hāne 127 Hāsıl 7.842 Mustahfizān-i ilā Mustahfizān-i Kal a-i Musul 69 Fī-yevm 395 Fī-sene 139.808 Mustahfizān-i Kal a-i Ayn-i Sefīne Mustahfizān 83 Fī-yevm 213 Fī-sene 75.400 Mustahfizān-i Kal a-i Tikrīt Mustahfizān 46 Yekun Fī-yevm 245 Fī-sene 86.728 Nefer 198 Evkāf Fī-yevm 853 Fī-sene 301.936 [KAZĀ-İ MUSUL] NĀHİYE-İ TİKRĪT Kurā 8 Mezāri 9 Cemā at 2 Hāne 608 Mücerred 85 Mu āf 61 Dekākīn 68 Kārbān-sarāy 1 Bağçe 1 Boya-hāne 1 Hāne (ev) 1 Hāsıl 152.304 C E M A N LİVĀ VE KAZĀ-İ MUSUL ilā 3 Nefs 2 Kurā 120 Mezāri 105 Cemā at 32 Çevlikhā 31 Dekākīn 68 Boya-hāne ve hammāre ve debbāğ-hāne 4 Kārbān-sarāy 1 Zevāyā 8 Medrese 1 Mu allim-hāne 3 Cevāmi 2 Mesācid 15 Bāgçe 1 Çiftlik 6 Nefer 7.087 MİNHĀ Hānehā-i gayr avāriz 580 Mīr-livā 2 Kādī 1 Zu amā 2 Sipāhiyān 90 Cebelüyān 6 Müderris 1 Talebe 1 Mustahfizān-i kila 192 Dizdār 3 Kethudā 3 Mu āf 188 Hāne-i avāriz 6.507 Hāne 5.341 İslāmiyye 4.759 Erāmine 582 Mücerredān 1.166 İslāmiyye 1.086 Erāmine 80 Hāsıl 1.507.390 MİNHĀ Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Hāsıl 263.249 Ba zı Hāsshā-i Mīr-livā-i Sincar ve Bekir Bey, Mīr-i Ayn-i Sefīne Nefs 1 Kurā 4 Mezāri 8 Çevlikhā 31 Hāsıl 89.054 Tīmārhā-i Zu amā ve Erbāb-i Tīmār Kurā 72 Mezāri 88 Cemā at 1 Hāsıl 641.672 Emlāk Kurā 8 Hāsıl 7.842 Çiftlikhā Kurā 4 [Çiftlik] 26 Hāsıl 8.800 Evkāf-i Zevāyā ve Cevāmi ve Mesācid ve Medrese Kurā 12 Mezāri 9 Dekākīn 68 Cemā at 2 Hāsılma hısas-i kurā 152.304 19
LİVĀ-İ ARABKİR Nefs-i Arabkir, der-dest-i mīr-livā Hāne 309 İslāmiyye 121 Erāmine 188 Mücerred 277 İslāmiyye 124 Erāmine 153 Mu āf 38 Hāsıl ma resm-i hāne 21.364 Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Hāsıl 112.934 Hāsshā-i Mīr-livā-i Arabkir Nefs 1 Kurā 18 K A ZĀ-İ ARABKİR Cihet-i Kazā Fī-yevm 40 Mezra a 1 Hāne ma şehr 1.386 İslāmiyye 1.233 Erāmine 152 Mücerred 849 İslāmiyye 966[696] Erāmine 153 Hāsıl 202.972 Hisse-i dīvānī 196.901 Hisse-i mālikāne-i vakf 6.071 Tīmārhā-i Zu amā ve Sipāhiyān Zu amā 3 Sipāhīyān 48 Cebelüyān 2 Çiftlikciyān 2 Kurā 135 Mezāri 60 Hāne 2.378 İslāmiyye 2.357 Erāmine 21 Mücerred 1.146 İslāmiyye 1.143 Erāmine 3 Hāsıl 452.647 Hisse-i dīvānī 444.395 Hisse-i mālikāne-i vakf 8.252 Evkāf Hāsıl 19.437 C E M A N LİVĀ [VE] KAZĀ-İ ARABKİR Mīr-livā 1 Nefs 1 Kazā 1 Zu amā 3 Sipāhiyān 48 Cāmi 1 Mesācid 6 Medrese 1 Mu allim-hāne 1 Dekākīn 24 Āsiyāb 6 Bāg ve bāğçe 3 Kurā 153 Mezāri 61 Çiftlik 2 Nefer 5.854 MİNHĀ Hānehā-i gayr avāriz 42 Hāne-i avāriz 5.759 Hāne 3.764 İslāmiyye 3.591 Erāmine 173 Mücerred 1.995 İslāmiyye 1.839 Erāmine 156 Hāsıl 772.718 MİNHĀ Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Hāsıl 112.934 Hāsshā-i Mīr-livā Nefs 1 Kurā 18 Mezāri 5 Hāsıl 196.901 Tīmārhā-i Zu amā ve Erbāb-i Tīmār Kurā 131 Mezāri 60 Hāsıl 444.395 Evkāf Āsiyāb 6 Dekākīn 24 Bāg ve bāğçe 3 Hāsıl 19.437 LİVĀ-İ ERGANİ Nefs-i Ergani, der-dest-i mīr-livā Hāne 237 İslāmiyye 104 Erāmine 132 Mücerred 75 K A ZĀ-İ ERGANİ Cihet-i Kazā ma medrese Fī-yevm 20 İslāmiyye 26 Erāmine 49 Mu āf 23 Hāsıl 10.094 Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Hāsıl 132.545 Hāsshā-i Mīr-livā Nefs 1 20
Kurā 32 Mezāri 4 Hāne 822 İslāmiyye 451 Erāmine 371 Mücerred 290 İslāmiyye 157 Erāmine 133 Mu āf 16 Hāsıl 188.581 Hisse-i dīvānī 182.964 Hisse-i mālikāne-i vakf 5.617 Tīmārhā-i Zu amā ve Erbāb-i Tīmār Kurā 119 Mezāri 28 Çiftlikciyān 2 Hāne 1.069 Mücerred 315 Hāsıl 281.033 Hisse-i dīvāniyye 277.822 Hisse-i mālikāne-i vakf 3.211 Mustahfizān ve Azebān-i Kal a-i Ergani Mustahfizān 40 Fī-yevm 133 Fī-sene 84.252 Azebān 42 Evkāf Fī-yevm 133 Fī-sene 45.464 Mu āf 9 Hāsıl 6.865 C E M A N LİVĀ-İ ERGANİ Mīr-livā 1 Kādī 1 Zu amā 4 Sipāhiyān 57 Nefs 1 Kal a 1 Cāmi 1 Zāviye 1 Medrese 1 Mescid 7 Dizdār 1 Kethudā 1 Mustahfizān 38 Azebān 42 Āsiyāb 2 Hammām 5 Bāgāt 56 Boya-hāne 1 Kurā 151 Mezāri 33 Nefer 2.616 MİNHĀ Hānehā-i gayr avāriz 120 Hāne-i avāriz 2.496 Hāne 1.891 İslāmiyye 1.520 Erāmine 371 Mücerred 605 İslāmiyye 472 Erāmine 133 M a h sūl ma evkāf 600.196 MİNHĀ Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Hāsıl 132.545 Hāsshā-i Mīr-livā Nefs 1 Kurā 32 Mezāri 4 Hāsıl 182.964 Tīmārhā-i Zu amā ve Erbāb-i Tīmār Kurā 119 Mezāri 28 Hāsıl 277.822 Evkāf Hammām 5 Bāgāt 56 Āsiyāb 2 Mezra a 1 Hāsıl 6.865 Nefs-i Çirmük, der-dest-i mīr-livā Hāne 281 İslāmiyye 146 Erāmine 135 Mücerred 50 İslāmiyye 23 Erāmine 27 Mu āf 14 Hāsıl 8.328 Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Cemā at 6 LİVĀ-İ ÇİRMÜK K A ZĀ-İ ÇİRMÜK VE ÇÜNGÜŞ V E HİSĀRĀN VE EBÙ- TĀHİR Cihet-i Kazā Fī-yevm 30 Hāne 187 Mücerred 9 Hāsıl 36.394 Hāsshā-i Mīr-livā-i Çirmük KAZĀ-İ ÇiRMÜK NĀHİYE-İ BERDENİÇ NĀHİYE-İ EBÙ-TĀHİR Nefs 1 Kurā 73 Mezāri 7 Hāne 1.258 Mücerred 283 Mu āf 57 Hāsıl 257.427 Hisse-i dīvānī 256.695 Hisse-i mālikāne-i vakf 732 Tīmārhā-i Zu amā ve Erbāb-i Tīmār NĀHİYE-İ ÇÜNGÜŞ Kurā 40 Mezāri 4 21
Hāne 946 Mücerred 288 Mu āf 36 Hāsıl 148.900 NĀHİYE-İ HİSĀRĀN Kurā 20 Mezāri 4 Hāne 339 İslāmiyye 272 Erāmine 67 Mücerred 55 İslāmiyye 50 Erāmine 5 Mu āf 21 Hāsıl 63.275 Hisse-i dīvānī 61.318 Hisse-i mālikāne-i vakf 1.957 NĀHİYE-İ EBÙ-TĀHİR Kurā 10 Mezāri 8 Hāne 91 Mücerred 30 Hāsıl 39.244 Cem an Tīmārhā-i Zu amā ve Erbāb-i Tīmār Kurā 70 Mezāri 18 Hāne 1.376 Mücerred 312 Mu āf 26 Hāsıl 249.462 Tīmārhā-i Ümerā-i Aşā ir Cemā at 5 Hāne 473 Mücerred 12 Mu āf 6 Hāsıl 15.701 Evkāf Hāsıl 3.649 C E M A N K A ZĀ-İ ÇİRMÜK VE BERDENİÇ V E HİSĀRĀN VE EBÙ-TĀHİR Mīr-livā 1 Kādī 1 Nefs 1 Cāmi 1 Zāviye 1 Boya-hāne 1 Āsiyāb 3 Cebelüyān 3 Kurā 143 Mezāri 25 Cemā at 11 Zemīn 31 Nefer 4.079 MİNHĀ Hānehā-i gayr avāriz 119 Hāne-i avāriz 3.960 Hāne 3.294 İslāmiyye 3.159 Erāmine 135 Mücerred 666 İslāmiyye 639 Erāmine 27 M a h sūl ma evkāf 561.901 MİNHĀ Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Hāsıl 36.394 Hāsshā-i Mīr-livā Nefs 1 Kurā 72 Mezāri 7 Hāsıl 256.695 Tīmārhā-i Ümerā-i Aşā ir Cemā at 5 Hāsıl 15.701 Tīmārhā-i Zu amā ve Erbāb-i Tīmār Vakf Kurā 70 Mezāri 18 Hāsıl 249.462 Āsiyāb 3 Zemīn 31 Hāsıl 3.649 LİVĀ-İ SİVEREK K A ZĀ-İ SİVEREK ma NĀHİYE-İ ÇIBIDAN Cihet-i Kazā Fī-yevm 40 Nefs-i Siverek, der-tasarruf-i mīr-livā Hāne 336 İslāmiyye 82 Erāmine 254 Mücerred 17 İslāmiyye 14 Erāmine 3 Mu āf 12 Hāsıl 25.258 Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Der-nefs-i Siverek ve Nevāhī Cemā at 6 Mezāri 4 Hāne 169 Mücerred 14 Hāsıl 12.009 Hāsshā-i Mīr-livā-i Siverek KAZĀ-İ SİVEREK NĀHİYE-İ ÇIBIDAN Nefs 1 Kurā 51 Mezra a 2 Hāne 1.422 Müslim 1.168 Erāmine 254 Mücerred 155 22
İslāmiyye 152 Erāmine 3 Mu āf 38 Hāsıl 282.271 Tīmārhā-i Zu amā ve Erbāb-i Tīmār KAZĀ-İ SİVEREK NĀHİYE-İ OŞUN NĀHİYE-İ SİVEREK NĀHİYE-İ ÇIBIDAN Kurā 197 Mezāri 82 Hāne 1.560 Mücerred 243 Mu āf 78 Hāsıl 666.857 Hisse-i dīvānī 664.118 Zu amā 6 Erbāb-i tīmār 68 Hisse-i mālikāne-i vakf 2.739 Tīmārhā-i Ümerā-i Aşā ir Kurā 13 Mezāri 3 Cemā at 8 Hāne 495 Mücerred 25 Mu āf 7 Hāsıl 26.293 C E M A N K A ZĀ-İ SİVEREK ma NĀHİYE-İ ÇIBIDAN Mīr-livā 1 Kādī 1 Zu amā 6 Erbāb-i tīmār 68 Ümerā-i aşā ir ma cebelüyān 20 Nefs 1 Zāviye 1 Kurā 261 Mezāri 91 Cemā at 14 Āsiyāb 7 Boya-hāne 1 Enhār 4 Nefer 4.215 MİNHĀ Hānehā-i gayr avāriz 112 Hāne-i avāriz 4.103 Hāne 3.646 İslāmiyye 3.392 Erāmine 254 Mücerred 457 İslāmiyye 454 Erāmine 3 M a h sūl ma vakf 1.078.251 MİNHĀ Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Cemā at 6 Mezāri 4 Hāsıl 105.569 Hāsshā-i Mīr-livā Nefs 1 Kurā 51 Mezāri 2 Hāsıl 282.271 Tīmārhā-i Ümerā-i Aşā ir Kurā 13 Mezāri 3 Cemā at 8 Hāsıl 26.293 Tīmārhā-i Zu amā ve Erbāb-i Tīmār Kurā 197 Mezāri 82 Hāsıl 664.118 Evkāf Hāsıl 2.734 LİVĀ-İ KİGI K A ZĀ-İ KİGI Cihet-i Kazā-i Kigı ma Göcek Fī-yevm 20 Nefs-i Kigı, der-dest-i mīr-livā Hāne 289 İslāmiyye 50 Erāmine 239 Mücerred 70 İslāmiyye 21 Erāmine 49 Mu āf 25 Hāsıl 12.675 Hāsshā-i Pādişāh-i Ālem-penāh Hāsıl 109.470 Hāsshā-i Mīr-livā-i Kigı Nefs 1 Kurā 18 Mezāri 6 Hāne 889 İslāmiyye 258 Erāmine 631 Mücerred 184 İslāmiyye 63 Erāmine 121 Mu āf 14 Hāsıl 205.581 Hisse-i dīvānī 203.121 Hisse-i mālikāne 2.460 Tīmārhā-i Erbāb-i Tīmār ve Zu amā KAZĀ-İ KİGI NĀHİYE-İ IZ-UÇAN NĀHİYE-İ GÜRZELİK Kurā 149 Mezāri 30 Çiftlikciyān 5 Ze āmet 3 Tīmār 53 Hāne 1.294 İslāmiyye 1.265 Erāmine 29 Mücerred 349 İslāmiyye 343 Erāmine 6 Mu āf 36 23